Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 23/04/2013
← Terug naar "Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 20 juni 2012, gesloten in het Paritair Subcomité voor het bedrijf van de zandsteen- en kwartsietgroeven op het gehele grondgebied van het Rijk, uitgezonderd de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant, betreffende de arbeidsvoorwaarden in de ondernemingen van de provincie Luik "
Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 20 juni 2012, gesloten in het Paritair Subcomité voor het bedrijf van de zandsteen- en kwartsietgroeven op het gehele grondgebied van het Rijk, uitgezonderd de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant, betreffende de arbeidsvoorwaarden in de ondernemingen van de provincie Luik Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 20 juin 2012, conclue au sein de la Sous-commission paritaire de l'industrie des carrières de grès et de quartzite de tout le territoire du Royaume, à l'exception des carrières de quartzite de la province du Brabant wallon, relative aux conditions de travail dans les entreprises de la province de Liège
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE
23 APRIL 2013. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt 23 AVRIL 2013. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention
verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 20 juni 2012, collective de travail du 20 juin 2012, conclue au sein de la
gesloten in het Paritair Subcomité voor het bedrijf van de zandsteen- Sous-commission paritaire de l'industrie des carrières de grès et de
en kwartsietgroeven op het gehele grondgebied van het Rijk, quartzite de tout le territoire du Royaume, à l'exception des
uitgezonderd de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant, carrières de quartzite de la province du Brabant wallon, relative aux
betreffende de arbeidsvoorwaarden in de ondernemingen van de provincie Luik (1) conditions de travail dans les entreprises de la province de Liège (1)
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de
arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28; travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28;
Gelet op het verzoek van het Paritair Subcomité voor het bedrijf van Vu la demande de la Sous-commission paritaire de l'industrie des
de zandsteen- en kwartsietgroeven op het gehele grondgebied van het carrières de grès et de quartzite de tout le territoire du Royaume, à
Rijk, uitgezonderd de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant; l'exception des carrières de quartzite de la province du Brabant wallon;
Op de voordracht van de Minister van Werk, Sur la proposition de la Ministre de l'Emploi,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 20 juni 2012, gesloten travail du 20 juin 2012, reprise en annexe, conclue au sein de la
in het Paritair Subcomité voor het bedrijf van de zandsteen- en Sous-commission paritaire de l'industrie des carrières de grès et de
kwartsietgroeven op het gehele grondgebied van het Rijk, uitgezonderd quartzite de tout le territoire du Royaume, à l'exception des
de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant, betreffende de carrières de quartzite de la province du Brabant wallon, relative aux
arbeidsvoorwaarden in de ondernemingen van de provincie Luik. conditions de travail dans les entreprises de la province de Liège.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

Art. 2.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de

dit besluit. l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 23 april 2013. Donné à Bruxelles, le 23 avril 2013.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Werk, La Ministre de l'Emploi,
Mevr. M. DE CONINCK Mme M. DE CONINCK
_______ _______
Nota Note
(1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : (1) Référence au Moniteur belge :
Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969.
Bijlage Annexe
Paritair Subcomité voor het bedrijf van de zandsteen- en Sous-commission paritaire de l'industrie des carrières de grès et de
kwartsietgroeven op het gehele grondgebied van het Rijk, uitgezonderd quartzite de tout le territoire du Royaume, à l'exception des
de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant carrières de quartzite de la province du Brabant wallon
Collectieve arbeidsovereenkomst van 20 juni 2012 Convention collective de travail du 20 juin 2012
Arbeidsvoorwaarden in de ondernemingen van de provincie Luik Conditions de travail dans les entreprises de la province de Liège
(Overeenkomst geregistreerd op 6 augustus 2012 onder de nummer (Convention enregistrée le 6 août 2012 sous le numéro
110515/CO/102.04) 110515/CO/102.04)
HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied CHAPITRE Ier. - Champ d'application

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op

Article 1er.La présente convention collective de travail s'applique

de werkgevers en op de werklieden van de ondernemingen van de aux employeurs et aux ouvriers des entreprises de la province de Liège
provincie Luik die ressorteren onder het Paritair Subcomité voor het ressortissant à la Sous-commission paritaire de l'industrie des
bedrijf van de zandsteen- en kwartsietgroeven op het gehele carrières de grès et de quartzite de tout le territoire du Royaume, à
grondgebied van het Rijk, uitgezonderd de kwartsietgroeven van de l'exception des carrières de quartzite de la province du Brabant
provincie Waals-Brabant. wallon.
Met de "werklieden" worden bedoeld : de werklieden en de werksters. Par "ouvriers" sont visés : les ouvriers et ouvrières.
HOOFDSTUK II. - Beroepsclassificatie CHAPITRE II. - Classification professionnelle

Art. 2.De in artikel 1 beoogde werklieden worden in de volgende

Art. 2.Les ouvriers visés à l'article 1er sont classés dans les

categorieën ingedeeld : catégories suivantes :
Categorie A : Geschoolde werklieden Catégorie A : ouvriers qualifiés
De schietmeesters, de herklovers, de loshouwers, de Les mineurs, les refendeurs, les épinceurs, les ouvriers de
onderhoudswerklieden (smeden, mecaniciens, magazijniers,...), de maintenance (les mécaniciens, les électriciens, les magasiniers,...),
schop- en bulldozerconducteurs, de locomotiefbestuurders die door de les opérateurs de pelles mécaniques et bulldozers, les conducteurs de
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen erkend zijn. locomotives agréés par la Société nationale des Chemins de Fer belges.
Categorie B : Geoefende werklieden Catégorie B : ouvriers spécialisés
De boorders zonder gebruik van springstoffen, de bestuurders van Les foreurs sans usage d'explosifs, les conducteurs d'engins
andere mechanische toestellen dan die welke onder de categorie mécaniques autres que ceux définis à la catégorie des "qualifiés", les
"geschoolde werklieden" vermeld werden, de bestuurders van
verbrijzelaars of brekers, de helpers van de onderhoudswerklieden. opérateurs de concasseurs, les assistants des ouvriers de maintenance.
Categorie C : Hulpwerklieden Catégorie C : manoeuvres
De werklieden die niet over de nodige ervaring beschikken om in een of Les ouvriers qui ne disposent pas de l'expérience utile pour être
andere van bovenvermelde categorieën geplaatst te worden. classés dans l'une ou l'autre des deux catégories définies ci-dessus.
HOOFDSTUK III. - Lonen - Arbeidsduur CHAPITRE III. - Salaires - Durée du travail

Art. 3.De minimumbarema-uurlonen en de werkelijk betaalde lonen

Art. 3.Les salaires horaires minimums barémiques et effectifs sont

worden vanaf 1 januari 2012 met 0,3 pct. verhoogd. augmentés de 0,3 p.c. au 1er janvier 2012.
De brutominimumbarema-uurlonen zijn vastgesteld als volg op 1 januari Les salaires horaires minimums bruts sont fixés comme suit, au 1er
2012, in de regime van 40-uren werkweek, gekoppeld aan het index janvier 2012, dans un régime de travail de quarante heures semaine,
118,50, spil van de stabilisatieschijf 117,33 tot 119,69. liés à l'indice 118,50, pivot de la tranche de stabilisation 117,33 à 119,69.
Evolution en fonction de l'ancienneté Evolution en fonction de l'ancienneté
Evolutie in functie van de anciënniteit Evolutie in functie van de anciënniteit
EUR EUR
EUR EUR
Manoeuvre Manoeuvre
11,6990 11,6990
Hulpwerkman Hulpwerkman
11,6990 11,6990
Après 3 ans maximum dans la fonction, évaluation par l'employeur pour Après 3 ans maximum dans la fonction, évaluation par l'employeur pour
passer spécialisé. passer spécialisé.
Na maximaal 3 jaar in de functie, evaluatie door de werkgever om over Na maximaal 3 jaar in de functie, evaluatie door de werkgever om over
te gaan naar geoefende. te gaan naar geoefende.
Spécialisé Spécialisé
12,0385 12,0385
Geoefende Geoefende
12,0385 12,0385
Après 2 ans maximum dans la fonction, évaluation par l'employeur pour Après 2 ans maximum dans la fonction, évaluation par l'employeur pour
passer spécialisé +. passer spécialisé +.
Na maximaal 2 jaar in de functie, evaluatie door de werkgever om over Na maximaal 2 jaar in de functie, evaluatie door de werkgever om over
te gaan naar geoefende +. te gaan naar geoefende +.
Spécialisé + Spécialisé +
12,2586 12,2586
Geoefende + Geoefende +
12,2586 12,2586
Après 2 ans maximum dans la fonction, évaluation par l'employeur pour Après 2 ans maximum dans la fonction, évaluation par l'employeur pour
passer qualifié. passer qualifié.
Na maximaal 2 jaar in de functie, evaluatie door de werkgever om over Na maximaal 2 jaar in de functie, evaluatie door de werkgever om over
te gaan naar geschoolde. te gaan naar geschoolde.
Qualifié : Qualifié :
Geschoolde : Geschoolde :
- 0 an - 0 an
12,7407 12,7407
- 0 jaar - 0 jaar
12,7407 12,7407
- 3 ans - 3 ans
13,2666 13,2666
- 3 jaar - 3 jaar
13,2666 13,2666
- 5 ans - 5 ans
13,3719 13,3719
- 5 jaar - 5 jaar
13,3719 13,3719
Evolution en fonction de l'ancienneté Evolution en fonction de l'ancienneté
Evolutie in functie van de anciënniteit Evolutie in functie van de anciënniteit
Qualifié + : Qualifié + :
Geschoolde + : Geschoolde + :
- 0 an - 0 an
13,4768 13,4768
- 0 jaar - 0 jaar
13,4768 13,4768
- après 3 ans - après 3 ans
13,9724 13,9724
- na 3 jaar - na 3 jaar
13,9724 13,9724
- après 5 ans - après 5 ans
14,0673 14,0673
- na 5 jaar - na 5 jaar
14,0673 14,0673

Art. 4.De wekelijkse arbeidstijdregeling wordt op 38 uur vastgesteld

Art. 4.Le régime hebdomadaire de travail est maintenu à 38 heures

vanaf 1 januari 1982. Er wordt één verlofdag per 20 werkdagen depuis le 1er janvier 1982. Il est octroyé un jour de congé par 20
toegekend. Met werkdagen worden gelijkgesteld de feestdagen, de dagen journées de travail, y étant assimilés les jours fériés, les jours de
kort verzuim, de dagen die aanleiding geven tot de betaling van het petit chômage, ceux donnant lieu au paiement du salaire hebdomadaire
gewaarborgd weekloon, de dagen die voor vakbondsopleiding bestemd zijn garanti, ceux consacrés à la formation syndicale et les jours de récupération.
en de recuperatiedagen. Les jours de congé ainsi mérités seront octroyés en décembre de chaque
De aldus verdiende verlofdagen zullen worden toegekend in december van année. En dérogation de ce qui précède, trois jours peuvent être pris
elk jaar. In afwijking van wat voorafgaat, mogen er buiten de maand séparément en dehors du mois de décembre par accord individuel entre
december afzonderlijk drie dagen worden genomen op grond van een
individueel akkoord tussen de werkgever en de werknemer, maar zij l'employeur et le travailleur, mais ils ne peuvent en aucune façon
mogen in geen geval samen met de jaarlijkse vakantie worden genomen. être accolés aux vacances annuelles.
HOOFDSTUK IV. - Ploegenpremies CHAPITRE IV. - Primes d'équipes

Art. 5.Onverminderd de bepalingen van de artikelen 6 en 36 van de

Art. 5.Sans préjudice des dispositions des articles 6 et 36 de la loi

arbeidswet van 16 maart 1971, ontvangen de werklieden waarvan de du 16 mars 1971 sur le travail, les ouvriers dont le travail est
arbeid wordt georganiseerd in 2 of 3 opeenvolgende ploegen een bijslag organisé en équipes successives à 2 ou 3 pauses reçoivent un
van : supplément de :
- 0,2892 EUR per uur voor de arbeidsprestaties van 6 tot 14 uur; - 0,2892 EUR par heure pour les prestations de 6 à 14 heures;
- 0,4208 EUR per uur voor de arbeidsprestaties van 14 tot 22 uur; - 0,4208 EUR par heure pour les prestations de 14 à 22 heures;
- 0,9247 EUR per uur voor de arbeidsprestaties van 22 tot 6 uur. - 0,9247 EUR par heure pour les prestations de 22 à 6 heures.
HOOFDSTUK V. - Koppeling van de lonen aan het indexcijfer van de CHAPITRE V. - Liaison des salaires à l'indice des prix à la
consumptieprijzen consommation

Art. 6.De minimumuurlonen, de werkelijk uitbetaalde lonen en de

Art. 6.Les salaires horaires minimums, les salaires effectivement

ploegenpremies worden gekoppeld aan het indexcijfer van de payés et les primes d'équipes sont rattachés à l'indice des prix à la
consumptieprijzen, dat maandelijks door het Federale Overheidsdienst consommation établi mensuellement par le Service public fédéral
Economie, K.M.O., Middenstand en Energie wordt vastgesteld en in het Economie, P.M.E., Classes moyennes et Energie et publié au Moniteur
Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt. belge.

Art. 7.De waarde van deze lonen en premies stijgt of daalt per schijf

Art. 7.Les salaires et primes varient à la hausse comme à la baisse

van 1 pct. bij elke beweging met hetzelfde percentage van het par tranche d'1 p.c. de leur valeur pour toute variation du même
indexcijfer vanaf het spilindexcijfer. pourcentage de l'indice à partir de l'indice-pivot.
Het eerste hogere spilindexcijfer wordt op 118,51 vastgesteld. Le premier indice-pivot à la hausse est fixé à 118,51.
De opeenvolgende hogere spilindexcijfers zijn dus : 119,69 - 120,89 - Les pivots successifs à la hausse sont donc : 119,69 - 120,89 - 122,10
122,10 - enz. - etc.
Wanneer de derde decimaal van deze berekening gelijk is aan of hoger Lorsque la troisième décimale de cette opération est égale ou
dan vijf, wordt de tweede decimaal van de grens afgerond op de hogere supérieure à cinq, la deuxième décimale de la limite est arrondie à
eenheid. Wanneer zij lager is dan vijf, is zij te verwaarlozen. l'unité supérieure. Lorsqu'elle est inférieure à cinq, elle est

Art. 8.De in artikel 6 bedoelde beweging van de lonen en premies

négligée.

Art. 8.La variation de salaires et primes visés à l'article 6

heeft plaats de eerste dag van de maand die volgt op die waarin het intervient le premier jour du mois suivant celui donnant lieu à la
spilindexcijfer schommelt. variation de l'indice-pivot.
HOOFDSTUK VI. - Premie voor het feest van "Sinte Barbara" CHAPITRE VI. - Prime pour la fête de la "Sainte-Barbe"

Art. 9.De werklieden ontvangen een premie van 17,35 EUR ter

Art. 9.Les ouvriers reçoivent une prime de 17,35 EUR à l'occasion de

gelegenheid van het feest van "Sinte Barbara". Deze premie wordt la fête de la "Sainte-Barbe". Cette prime est payée avec le salaire
uitbetaald met het loon van de week waarin het feest valt. afférent à la semaine au cours de laquelle survient cette fête.
HOOFDSTUK VII. - Uitkering ter aanvulling van de CHAPITRE VII. - Allocation complémentaire à l'occasion de chômage pour
werkloosheidsuitkering wegens slecht weer of wegens economische cause d'intempéries ou de chômage résultant de causes économiques
oorzaken

Art. 10.Om de loonderving van de werklieden gedurende de

Art. 10.Une allocation journalière est allouée aux ouvriers visés à

werkloosheidsperioden wegens vorst, regen en/of sneeuw te vergoeden, l'article 1er de façon à compenser les pertes de salaires qu'ils
wordt aan de bij artikel 1 beoogde werklieden een dagelijkse subissent pendant les périodes de chômage provoquées par le gel, la
vergoeding toegekend. De werkgever bij wie de werkman was pluie et/ou la neige. Cette allocation est payée par l'employeur au
tewerkgesteld op het ogenblik dat zijn recht op vergoeding inging, service duquel l'ouvrier était occupé au moment où s'est ouvert son
betaalt deze vergoeding. droit à cette allocation.
Benevens de werkloosheidsuitkeringen toegekend door de Rijksdienst Celle-ci est octroyée complémentairement aux allocations de chômage
voor Arbeidsvoorziening wordt deze vergoeding betaald op vertoon van octroyées par l'Office national de l'Emploi, sur présentation du
het formulier C3/2 dat in aanmerking is genomen voor de toekenning van formulaire C3/2 qui a été pris en considération pour l'octroi des
de werkloosheidsuitkeringen. allocations de chômage.
En cas de chômage pour cause d'intempéries ou pour causes économiques,
In geval van werkloosheid wegens slecht weer of wegens economische les ouvriers reçoivent à partir du 1er janvier 2011 jusqu'au 31 juin
oorzaken ontvangen de werklieden een dagelijkse aanvullende 2011 un complément à l'allocation de chômage d'un montant journalier
werkloosheidsuitkering van 8,69 EUR vanaf 1 januari 2011 tot 31 juni de 8,69 EUR, à partir du premier jour de chômage à concurrence d'un
2011, vanaf de eerste dag van de werkloosheid tot maximum 45 werkdagen maximum de 45 jours ouvrables en régime de travail de cinq jours par
in een arbeidstijdregeling van vijf dagen per week. Deze regeling
wordt op 8,79 EUR gebracht vanaf 1 juli 2011 tot 31 december 2011, en semaine. Ce montant est porté à 8,79 EUR à partir du 1er juillet 2011
op 8,89 EUR vanaf 1 januari 2012. au 31 décembre 2011, et à 8,89 EUR à partir du 1er janvier 2012.
Het fonds voor bestaanszekerheid zal een bedrag bestemmen om de Le fonds de sécurité d'existence affectera un montant pour compléter
uitkering van bestaanszekerheid bij te passen voor de ondernemingen l'indemnité de sécurité d'existence pour les entreprises confrontées à
geconfronteerd met een grotere economische werkloosheid. un chômage économique plus important.

Art. 11.Het aantal verloren dagen wegens slecht weer of wegens

Art. 11.Le nombre de journées perdues pour cause d'intempéries ou de

werkloosheid om economische oorzaken dat recht geeft op bij artikel 10 chômage résultant de causes économiques donnant droit aux allocations
vastgestelde uitkeringen wordt berekend over het kalenderjaar. prévues à l'article 10, se calcule en année civile.

Art. 12.De betaling van de bij artikel 10 vastgestelde uitkeringen

Art. 12.Le paiement des allocations prévues à l'article 10 s'effectue

geschiedt samen met de uitbetaling van het loon over de periode waarin en même temps que le paiement du salaire afférent à la période au
de dagen werkloosheid vallen. cours de laquelle se situent les jours de chômage.
HOOFDSTUK VIII. - Eindejaarspremie CHAPITRE VIII. - Prime de fin d'année

Art. 13.Vanaf 2011, wordt een eindejaarspremie toegekend die gelijk

Art. 13.Depuis l'année 2011, il est octroyé une prime de fin d'année

is aan 6 pct. van de ontvangen brutolonen, met uitsluiting van de correspondant à 6 p.c. des salaires bruts promérités, à l'exclusion de
eindejaarspremie, tijdens de referteperiode van 1 november 2010 tot 31 la prime de fin d'année, pendant la période de référence qui s'établit
oktober 2011. du 1er novembre 2010 au 31 octobre 2011.
Voor 2012 wordt dit percentage gebracht op 6 pct. tijdens de Pour l'année 2012, ce pourcentage est porté à 6 p.c. pendant la
referteperiode van 1 november 2011 tot 31 oktober 2012. période de référence qui s'établit du 1er novembre 2011 au 31 octobre
De arbeiders die de onderneming verlaten, ontvangen de premie pro rata 2012. Les ouvriers qui quittent l'entreprise touchent la prime au prorata
van de ontvangen brutolonen tijdens de referteperiode. des salaires bruts promérités pendant la période de référence.

Art. 14.De eindejaarspremie wordt uiterlijk op 25 december van het

Art. 14.La prime de fin d'année est payée au plus tard le 25 décembre

lopende jaar uitbetaald. de l'année en cours.

Art. 15.In geval van betwisting betreffende de betaling van de

Art. 15.En cas de litige pour le paiement de la prime de fin d'année,

eindejaarspremie zal er voor elk geval afzonderlijk een beroep worden
gedaan op de voorzitter van het paritair subcomité die zal optreden au cas par cas, il sera fait appel au président de la sous-commission
als bemiddelaar. paritaire qui agira en conciliateur.
HOOFDSTUK IX. - Wekelijkse tegemoetkoming in de vervoerskosten CHAPITRE IX. - Intervention hebdomadaire dans les frais de transport

Art. 16.De werkgevers komen tegemoet in de door de werkman gedragen

Art. 16.Les employeurs interviennent dans les frais de transport

vervoerskosten om zich van zijn woonplaats naar zijn arbeidsplaats te supportés par l'ouvrier pour se rendre de son domicile à son lieu de
begeven, welk ook het gebruikte vervoermiddel weze. travail, quel que soit le moyen de transport utilisé.

Art. 17.Onverminderd de toepassing van de collectieve

Art. 17.Sans préjudice de l'application de la convention collective

arbeidsovereenkomst nr. 19octies van 20 februari 2009, gesloten in de de travail n° 19octies du 20 février 2009, conclue au sein du Conseil
Nationale Arbeidsraad, tot wijziging van de collectieve national du travail, modifiant la convention collective de travail n°
arbeidsovereenkomst nr. 19ter van 5 maart 1991, gesloten in de 19ter du 5 mars 1991, conclue au sein du Conseil national du travail,
Nationale Arbeidsraad, tot vervanging van de collectieve
arbeidsovereenkomst nr. 19 betreffende de financiële bijdrage van de remplaçant la convention collective de travail n° 19 concernant
werkgevers in de prijs van het vervoer van de werknemers, algemeen l'intervention financière de l'employeur dans le prix du transport des
verbindend verklaard bij koninklijk besluit van 21 mei 1991, ontvangen travailleurs, rendue obligatoire par l'arrêté royal du 21 mai 1991,
de werklieden, ongeacht het vervoermiddel dat zij gebruiken, een les ouvriers reçoivent quel que soit le moyen de transport utilisé,
bedrag gelijk aan 75 pct. van de prijs van de treinkaart geldend als l'équivalent de 75 p.c. du prix de la carte train assimilée à
sociaal abonnement voor de afstand afgelegd langs de weg, tussen de l'abonnement social, pour la distance parcourue par la route entre le
woonplaats en de werkplaats, overeenkomstig de van toepassing zijnde domicile et le lieu de travail, ce en concordance aux tableaux en
tabellen die gevoegd zijn bij het koninklijk besluit van 28 juli 1962 vigueur annexés à l'arrêté royal du 28 juillet 1962 fixant le montant
tot vaststelling van het bedrag en de wijze van betaling van de et les modalités de paiement de l'intervention des employeurs dans la
werkgeversbijdrage in het verlies geleden door de Nationale
Maatschappij der Belgische Spoorwegen ingevolge de uitgifte van perte subie par la Société nationale des Chemins de Fer belges par
abonnementen voor werklieden en bedienden. l'émission d'abonnements pour ouvriers et employés.
De terugbetaling heeft minstens maandelijks plaats. Le remboursement s'effectue au moins mensuellement.
HOOFDSTUK X. - Terugbetaling van de opleiding CHAPITRE X. - Remboursement de la formation

Art. 18.Er zal aan de vakbonden een jaarlijks bedrag van 49,58 EUR

Art. 18.Un montant annuel de 49,58 EUR par travailleur sera versé aux

per werknemer worden gestort volgens de modaliteiten die inzake de syndicats suivant les modalités de la prime syndicale.
vakbondspremie gelden.
HOOFDSTUK XI. - Beëindiging van de loopbaan CHAPITRE XI. - Fin de carrière

Art. 19.Voor de werknemers die 55 jaar en ouder zijn en die een

Art. 19.Pour les travailleurs âgés de 55 ans et plus, confrontés à un

medisch of ander probleem hebben, waardoor zij hun beroepsarbeid niet problème médical ou autre ne leur permettant plus de poursuivre leur
meer kunnen voortzetten en die ten gevolge hiervan door hun werkgever activité et qui de ce fait sont licenciés par leur employeur et pour
worden ontslagen, zal er, voor zover zij 20 jaar dienst hebben in de autant qu'ils aient 20 années dans le secteur, il sera accordé par le
sector, door het fonds voor bestaanszekerheid en op beslissing van de fonds de sécurité d'existence, sur décision du conseil
raad van bestuur, een maandelijkse aanvullende uitkering worden d'administration, une indemnité complémentaire mensuelle correspondant
toegekend die gelijk is aan de 1/2 van het verschil tussen het à la 1/2 de la différence entre le salaire mensuel net de référence et
maandelijkse netto referteloon en de werkloosheidsuitkering bij het l'allocation de chômage au moment du départ. Cette indemnité est
ontslag. Deze uitkering wordt tot maximaal 65 jaar toegekend en wordt octroyée jusqu'à maximum 65 ans et est liée à la perception des
gebonden aan het ontvangen van de werkloosheidsuitkering. allocations de chômage.
Indien nodig kan er tussen de werkgever en de representatieve Si nécessaire, une négociation pourra avoir lieu entre l'employeur et
werknemersorganisaties overleg plaatshebben. les organisations représentatives des travailleurs.
In het geval van een geschil zal een beroep worden gedaan op de En cas de litige, il sera fait appel au président de la
voorzitter van het paritair subcomité, die zal optreden als sous-commission paritaire qui agira en conciliateur.
bemiddelaar.
HOOFDSTUK XII. - Toekenning van voordelen aan de georganiseerde CHAPITRE XII. - Octroi d'avantages aux ouvriers syndiqués
werklieden

Art. 20.Voor 2011 en 2012 verbinden de werkgevers zich ertoe om

Art. 20.Pour 2011 et 2012, les employeurs s'engagent à verser pour le

uiterlijk op 31 januari van het volgende jaar aan de VZW "Sociaal 31 janvier de l'année suivante au plus tard à l'ASBL "Fonds social des
Fonds voor de werklieden van het groefbedrijf", waarvan de Ouvriers carriers", dont le siège social est établi à Bruxelles, rue
maatschappelijke zetel gevestigd is te Brussel, Hoogstraat 26-28, een Haute 26-28, un montant de 135 EUR par an par travailleur inscrit au
bedrag te storten van 135 EUR per jaar per werkman die op 31 december registre du personnel au 31 décembre de l'année précédente, ainsi que
van het vorige jaar is ingeschreven in het personeelsregister, alsmede
voor de bruggepensioneerde werklieden. pour les prépensionnés.
Indien de werkman die op 31 december van het jaar is ingeschreven geen Si le travailleur inscrit au 31 décembre de l'année ne compte pas une
volledig jaar heeft gewerkt, wordt er pro rata temporis een premie année complète, il sera payé une prime au prorata temporis avec un
betaald, met een minimum van 6 maanden. minimum de 6 mois.
Indien de werknemer niet meer is ingeschreven op 31 december van het Si le travailleur n'est plus inscrit au 31 décembre de l'année mais a
jaar, maar in de onderneming heeft gewerkt, zal de premie pro rata
temporis worden betaald. Elke begonnen maand wordt beschouwd als een volledige maand. presté dans l'entreprise, il sera versé au prorata temporis. Tout mois
Voor iedere werknemer die tijdens het refertejaar meer dan één jaar commencé est considéré comme mois entier.
afwezig is, stort de onderneming niet meer aan het voornoemde fonds. Pour tout travailleur absent de plus d'un an durant l'année de
Met dit bovenvermelde bedrag kan het sociaal fonds aan de werknemers référence, l'entreprise ne verse pas au fonds précité. Ce montant
een premie van 135 EUR toekennen. permet au fonds social d'octroyer aux travailleurs une prime de 135 EUR.

Art. 21.De premie wordt door toedoen van de VZW "Sociaal Fonds voor

Art. 21.La prime est payée aux bénéficiaires, à l'intervention de

de werklieden van het groefbedrijf", Hoogstraat 26-28, te Brussel, aan l'ASBL "Fonds social des Ouvriers carriers", rue Haute 26-28, à
de rechthebbenden betaald en door dit fonds pro rata temporis verdeeld Bruxelles, et est répartie par ce fonds prorata temporis aux
onder de georganiseerde werknemers die lid zijn van een van de travailleurs syndiqués dans l'une des organisations syndicales
vakorganisaties die deze overeenkomst hebben ondertekend. signataires de la présente convention.
HOOFDSTUK XIII. - Uitzendarbeid CHAPITRE XIII. - Travail intérimaire

Art. 22.De ondernemingen verbinden er zich toe alleen een beroep te

Art. 22.Les entreprises s'engagent à ne recourir au travail

doen op uitzendarbeid op basis van de wetgeving terzake. Indien, na de intérimaire que conformément à la législation en la matière. Si
periode van vijftien dagen indienstneming, de werkgever de au-delà de la période de quinze jours d'engagement, l'employeur désire
uitzendkracht wenst te behouden, moet hij de goedkeuring verkrijgen maintenir l'intérimaire, il devra obligatoirement solliciter l'accord
van de in het huidige paritair subcomité vertegenwoordigde des organisations syndicales représentées en la présente
vakorganisaties. sous-commission paritaire.
HOOFDSTUK XIV. - Afschaffing van de carenzdag CHAPITRE XIV. - Suppression du jour de carence

Art. 23.Vanaf het jaar 1997 wordt, per semester, de eerste dag van de

Art. 23.Depuis l'année 1997, il y a suppression du premier jour de

eerste periode van ziekte in de loop van het jaar afgeschaft. carence de la première maladie par semestre.
HOOFDSTUK XV. - Langdurige ziekte CHAPITRE XV. - Maladie de longue durée

Art. 24.De arbeider met een anciënniteit van minstens 2 jaar, geniet

Art. 24.Le travailleur qui compte une ancienneté de minimum 2 ans,

in geval van ziekte van minstens 30 opeenvolgende kalenderdagen, van bénéficie en cas de maladie d'au moins 30 jours calendrier consécutifs
een bijkomende uitkering van 74,37 EUR. d'une indemnité complémentaire de 74,37 EUR.
HOOFDSTUK XVI. - Vorming en vorming van de jongeren CHAPITRE XVI. - Formation et formation des jeunes

Art. 25.Het alternerend leren en werken zal worden bevorderd door :

Art. 25.La formation en alternance sera favorisée par :

- de invoering van de industriële leerovereenkomst; - l'instauration du contrat d'apprentissage industriel;
- de invoering van werkopleidingsovereenkomsten. - l'instauration de conventions emploi-formation.
Des conventions d'encadrement seront négociées au niveau des
Er zal worden onderhandeld over kaderovereenkomsten, ondertekend door entreprises, signées par les secrétaires régionaux des organisations
de gewestelijke secretarissen van de op het niveau van het paritair interprofessionnelles représentées au niveau de la sous-commission
subcomité vertegenwoordigde interprofessionele organisaties en paritaire, et approuvées par la sous-commission paritaire.
goedgekeurd door het paritair subcomité.

Art. 26.In toepassing van het voor de jaren 2009-2010 afgesloten

Art. 26.En application de l'accord interprofessionnel conclu pour les

interprofessioneel akkoord komen de sociale partners overeen de
bijdrage aan de opleidingen met 5 pct. te vermeerderen. Die années 2009-2010, les parties conviennent d'accroître de 5 p.c. le
doelstelling kan bereikt worden door een beroep te doen op OIP taux de participation aux formations. L'objectif peut être rencontré
(Opleidings- en Inschakelingsplannen), werkopleidingssystemen, par le recours à des PFI (Plan formation insertion), la formation en
voortgezette opleiding van het personeel binnen het bedrijf, betaald alternance, la formation continuée du personnel en interne, le
educatief verlof, stages in samenwerking met het « FOREm » en congé-éducation payé, des stages en collaboration avec le FOREm et les
onderwijsinstellingen. établissements scolaires.
In dat verband worden prioriteiten vastgelegd in het kader van de Dans ce cadre, les priorités seront définies dans le cadre de la
kaderovereenkomst van het Waals Gewest en de Franstalige Gemeenschap convention cadre avec la Région wallone et la Communauté française
inzake opleiding en beroepsinschakeling (zie bijgevoegde tekst). concernant la formation et l'insertion socio-professionnelle (cfr.
texte en annexe).
Het "Opleidingsfonds" wordt belast met het toezicht op de geleverde Le "Fonds de formation" est chargé d'assurer le contrôle de l'effort
inspanningen en de verslaggeving aan het paritair subcomité. De réalisé et de faire rapport à la sous-commission paritaire. Les
werkwijze voor het toezicht worden door de bestuursraad van het modalités de contrôle seront définies par le conseil d'administration
"Opleidingsfonds" vastgelegd. du "Fonds de formation".
HOOFDSTUK XVII. - Tewerkstellingsbevorderende maatregelen CHAPITRE XVII. - Mesures de promotion de l'emploi

Art. 27.Overeenkomstig de bepalingen van de wet van 3 juli 2005

Art. 27.Conformément aux dispositions de la loi du 3 juillet 2005

houdende diverse bepalingen betreffende het sociaal overleg, verbindt portant des dispositions diverses relatives à la concertation sociale,
deze sector zich tot : le présent secteur s'engage à :
- de invoering van een recht op halftijds brugpensioen op 55 jaar; - l'instauration d'un droit à la prépension à mi-temps à 55 ans;
- de invoering van flexibele uurroosters en beperking van de overuren; - la mise en place d'horaires flexibles et la limitation des heures supplémentaires;
- de invoering van een recht op brugpensioen op 56 jaar; - l'instauration d'un droit à la prépension à 56 ans;
- de invoering van een recht op brugpensioen op 56 jaar en 40 jaar - l'instauration d'un droit à la prépension à 56 ans et 40 ans de
beroepsverleden en een trimester hebben gewerkt vóór de leeftijd van carrière et avoir travaillé un trimestre avant l'âge de 17 ans
17 jaar (overeenkomst nr. 92 van de Nationale Arbeidsraad). (convention n° 92 du Conseil national du travail).
Voor deze vier maatregelen zullen kaderovereenkomsten worden Ces quatre mesures feront l'objet de conventions d'encadrement,
opgesteld, ondertekend door de gewestelijke secretarissen van de in signées par les secrétaires régionaux des organisations
het paritair subcomité vertegenwoordigde interprofessionele interprofessionnelles représentées au niveau de la sous-commission
organisaties en goedgekeurd door dat subcomité. paritaire et approuvées par la sous-commission paritaire.
HOOFDSTUK XVIII. - Waarborg van het globale tewerkstellingsvolume CHAPITRE XVIII. - Garantie du volume global de l'emploi

Art. 28.a). De werkgevers verbinden er zich toe tijdens de duur van

Art. 28.a). Les employeurs s'engagent à maintenir le volume global de

deze collectieve arbeidsovereenkomst het globale tewerkstellingsvolume
te handhaven, op basis van de personeelssterkte op 31 december 2010. l'emploi, sur la base de l'effectif au 31 décembre 2010, durant la
In het geval van problemen, zal overlegd worden met de vakbondsvrijgestelden. De werkgevers verbinden zich ertoe om geen ontslagen door te voeren om economische redenen zonder voorafgaand overleg met de vakorganisaties. b) De werkgevers verbinden zich tot overleg met de vakorganisaties ter evaluatie van de arbeidsvoorwaarden teneinde te waken over de veiligheid op de arbeidsplaatsen en de toepassing van de regels inzake hygiëne voor de werknemers. Deze maatregel dringt zich op naar aanleiding van het vertrek van de arbeidersafgevaardigden. Een présente convention collective de travail. En cas de problèmes, il y aura concertation avec les permanents syndicaux. Les employeurs s'engagent à ne pas procéder à des licenciements pour raisons économiques sans concertation préalable avec les organisations syndicales. b) Les employeurs s'engagent à procéder avec les organisations syndicales à une concertation et une évaluation des conditions de travail en vue de prévenir la sécurité sur les lieux de travail ainsi que le respect des conditions d'hygiène pour les travailleurs. Cette démarche s'inscrit suite au départ des délégués ouvriers. Un plan
jaarlijks raamactieplan inzake veiligheid en gezondheid moet ten cadre d'action annuel en matière de sécurité et d'hygiène sera établi
laatste tegen 31 december 2010 op sectorvlak opgesteld worden. au niveau du secteur pour le 31 décembre 2010 au plus tard.
HOOFDSTUK XIX. - Vernieuwing en onderzoek en ontwikkeling CHAPITRE XIX. - Innovation et recherche en développement

Art. 29.Overeenkomstig het voor de jaren 2009-2010 afgesloten

Art. 29.Conformément à l'accord interprofessionnel conclu pour les

interprofessioneel akkoord komen de partijen overeen dat, teneinde bij années 2009-2010, les parties conviennent qu'en vue de contribuer au
te dragen aan de ontwikkeling van een cultuur van vernieuwing in de développement d'une culture d'innovation dans les entreprises et d'y
bedrijven en er zoveel mogelijk werknemers bij te betrekken, op basis impliquer au maximum les travailleurs - sur la base de leurs
van hun bezorgdheden en hun ervaring, zal het onderwerp van de préoccupations et de leur expérience -, le thème de l'innovation sera
vernieuwing jaarlijks op de agenda van het paritair subcomité komen chaque année mis à l'ordre du jour de la sous-commission paritaire en
met het oog op een dialoog, zonder dat daardoor een onredelijke vue d'un dialogue sans que cela puisse entraîner une administration
vermeerdering van administratief werk ontstaat en op voorwaarde dat de supplémentaire déraisonnable dans les entreprises et en respectant le
vertrouwelijke aard van de tijdens die dialoog meegedeelde caractère confidentiel des informations communiquées lors de ce
inlichtingen gerespecteerd wordt. dialogue.
HOOFDSTUK XX. - Indienstneming, integratie of aan het werk houden van CHAPITRE XX. - Embauche, intégration ou maintien au travail de
personen met beperkte mentale of fysieke capaciteiten al dan niet personnes ayant des capacités mentales ou physiques réduites causées
veroorzaakt door een (arbeids)ongeval of een beroepsziekte ou non par un accident (de travail) ou une maladie professionnelle

Art. 30.Op de uitdrukkelijke voorwaarde van een anciënniteit van 10

Art. 30.A la condition expresse d'une ancienneté de 10 ans dans le

jaar in de sector zal tussen de partijen met het oog op reclassering secteur, une concertation pour le reclassement interviendra entre les
overleg worden geplaagd. parties.
HOOFDSTUK XXI. - Hospitalisatieverzekering CHAPITRE XXI. - Assurance hospitalisation

Art. 31.De partijen zullen de situatie in de sector onderzoeken via

Art. 31.Les parties examineront la situation dans le secteur via le

het fonds voor bestaanszekerheid. fonds de sécurité d'existence.
HOOFDSTUK XXII. - Tijdskrediet CHAPITRE XXII. - Crédit-temps

Art. 32.De collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77bis van de Nationale

Art. 32.La convention collective de travail n° 77bis du Conseil

Arbeidsraad zal van toepassing zijn. national du travail sera d'application.
HOOFDSTUK XXIII. - Geldigheid CHAPITRE XXIII. - Validité

Art. 33.Deze collectieve arbeidsovereenkomst heeft uitwerking met

Art. 33.La présente convention collective de travail produit ses

ingang van 1 januari 2011 en treedt buiten werking op 31 december effets le 1er janvier 2011 et cesse d'être en vigueur le 31 décembre
2012. 2012.
Zij zal zwijgend worden verlengd voor een duur van een jaar tot het Elle sera reconduite par tacite reconduction pour une durée d'un an
sluiten van een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst betreffende de jusqu'à la conclusion d'une nouvelle convention collective de travail
arbeidsovereenkomsten. relative aux conditions de travail.
De vroegere akkoorden die niet worden gewijzigd bij deze collectieve Les accords non modifiés par la présente convention collective de
arbeidsovereenkomst blijven van toepassing, zonder voorbehoud van de travail restent d'application, sans préjudice des accords éventuels
eventuele meer gunstiger akkoorden gesloten op ondernemingsniveau. plus favorables conclus au niveau des entreprises.
Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 23 april Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 23 avril 2013.
2013. De Minister van Werk, La Ministre de l'Emploi,
Mevr. M. DE CONINCK Mme M. DE CONINCK
Bijlage bij de collectieve arbeidsovereenkomst van 20 juni 2012, Annexe à la convention collective de travail du 20 juin 2012, conclue
gesloten in het Paritair Subcomité voor het bedrijf van de zandsteen- au sein de la Sous-commission paritaire de l'industrie des carrières
en kwartsietgroeven op het gehele grondgebied van het Rijk, de grès et de quartzite de tout le territoire du Royaume, à
uitgezonderd de kwartsietgroeven van de provincie Waals-Brabant, l'exception des carrières de quartzite de la province du Brabant
betreffende de arbeidsvoorwaarden in de ondernemingen van de provincie wallon, relative aux conditions de travail dans les entreprises de la
Luik province de Liège
Samenwerkingsovereenkomst inzake opleiding, beroepsinschakeling en Convention en collaboration en matière de formation, d'insertion
onderwijs in de sector van de hardsteengroeven (PSC 102.02 en 102.04) professionnelle et d'enseignement dans le secteur des carrières (SCP
bij toepassing van de kaderovereenkomst. 102.02 et 102.04) en application de la convention cadre.
Deze overeenkomst wordt opgesplitst in specifieke overeenkomsten : Cette convention se déclinera en conventions spécifiques :
- een overeenkomst Waals Gewest - Opleidingsfonds PSC 102.02 102.04 - - une convention Région wallonne - Fonds de formation SCP 102.02
« FOREm »; 102.04 - FOREm;
- een overeenkomst Waals Gewest - Opleidingsfonds PSC 102.02 102.04 - - une convention Région wallonne - Fonds de formation SCP 102.02
Secundair onderwijs; 102.04 - Enseignement secondaire;
- een overeenkomst Waals Gewest - Opleidingsfonds PSC 102.01 102.04 - - une convention Région wallonne - Fonds de formation SCP 102.01
Onderwijs voor Sociale Promotie. 102.04 - Enseignement de Promotion sociale.
Elke specifieke overeenkomst omvat de hoofddoelstellingen van de Chaque convention spécifique reprend les principaux objectifs de la
kaderovereenkomst. convention cadre.
Elke overeenkomst spitst zich toe op de 11 in de kaderovereenkomst Chaque convention s'articule autour des 11 axes définis dans la
vastgelegde krachtlijnen maar nog meer in het bijzonder op de volgende convention cadre mais prend plus particulièrement en compte les axes
krachtlijnen : suivants :
1. De bevordering en de opwaardering van de beroepen van de sector in 1. La promotion et la valorisation des métiers du secteur en
samenwerking met de « FOREm » en het onderwijs waarbij ondersteuning collaboration avec le « FOREm » et l'enseignement en s'appuyant sur
wordt verstrekt door de VZW "Le Maillet d'or" via onder meer l'asbl "Le Maillet d'or" au travers notamment de "Tecnipierre" et la
"Tecnipierre" en la "Fête de la Pierre". 2. De vastlegging van opleidingsprogramma's in functie van de verschillende beroepen teneinde de CCPQ te stijven. 3. Bevorderen van bedrijfsstages in samenwerking met de « FOREm » voor de stagiaires in opleiding en het PFI; in samenwerking met het voltijds onderwijs voor technische en beroepsbekwaamheid en het alternerend leren. 4. De uitbouw van taalopleidingen in samenwerking met het Maison des langues van de provincie Luik. 5. Doorvoeren op het niveau van het "Opleidingsfonds" van een geregelde analyse van de arbeidsmarkt, de behoeften aan arbeidskrachten voor de verschillende beroepen en minstens een halfjaarlijkse bijsturing van de acties van het "Opleidingsfonds" in overleg met de partners. 6. Communicatie over de werkaanbiedingen van de bedrijven in de sector met de « FOREm » versterken op basis van de analyse van het "Opleidingsfonds". 7. Opdrijven van de opleidingen voor werkzoekenden met het oog op gelijke kansen wat betreft de toegang tot opleiding en werk voor alle doelgroepen. Er worden samenwerkingsverbanden opgezet tussen het "Opleidingsfond" en "Mire" om de doelgroepen O.C.M.W. en AWIPH te bereiken. 8. Het "Opleidingsfonds" gaat, in samenwerking met de « FOREm », de voortgezette opleiding intensiveren van de werknemers van de sector op technisch gebied om aansluiting te vinden bij de evolutie van zowel de technologie als de talenkennis zulks om de aanwezigheid van de sector op gebied van export te versterken. Bijzondere aandacht zal hierbij uitgaan naar de oudere en ervaren werknemers om hun inzetbaarheid te vrijwaren met het oog op een betere overdracht van hun knowhow aan de stagiairs en de nieuwe werknemers. 9. Het "Opleidingsfonds" zal de vereiste contacten leggen met de competentiecentra en de hightechcentra om de mogelijkheden te overlopen om een beroep te doen op deze centra voor bepaalde functies en de te onderzoeken of het mogelijk is of er kan worden bijgedragen tot de uitbouw en de opwaardering ervan. 10. Het "Opleidingsfonds" zal overleggen met de commissie voor de erkenning van de competenties om na te gaan welke criteria kunnen worden ingevoerd om de werknemers zonder diploma maar wier competenties op beroepsvlak zijn erkend om hun kwalificaties te laten erkennen via de validatie van hun competenties. 11. Zoals bepaald in punt 7 zal het "Opleidingsfonds" samenwerken met "Mire" om de beroepsinschakeling te ondersteunen. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 23 april 2013. De Minister van Werk, "Fête de la Pierre". 2. La définition des programmes de formation en relation avec les différents métiers en vue d'alimenter la CCPQ. 3. L'augmentation des stages en entreprise en relation avec le « FOREm » pour les stagiaires en formation et le PFI; en relation avec l'enseignement pour la qualification technique et professionnelle dans le plein exercice et la formation en alternance. 4. Le développement des formations en langues en collaboration avec la Maison des langues de la province de Liège. 5. Procéder au niveau du "Fonds de formation" à une analyse régulière du marché de l'emploi, des besoins en main-d'oeuvre pour les différents métiers et une adaptation au minimum semestrielle des actions du "Fonds de formation" en relation avec les partenaires. 6. Renforcer sur la base de l'analyse du "Fonds de formation" la communication au « FOREm » des offres d'emploi des entreprises du secteur. 7. Renforcer la formation des demandeurs d'emploi en visant l'égalité des chances dans l'accès à la formation et à l'emploi pour tous les publics. Des collaborations seront organisées par le "Fonds de formation" avec la "Mire" pour toucher le public des C.P.A.S. et de l'AWIPH. 8. Le "Fonds de formation" va intensifier en collaboration avec le « FOREm » la formation continuée des travailleurs du secteur tant sur le plan technique pour suivre l'évolution de la technologie que dans le domaine des langues pour renforcer la présence du secteur au niveau de l'exportation. Une attention particulière sera réservée pour les travailleurs âgés et expérimentés pour maintenir leur employabilité en vue de favoriser la transmission de leurs connaissances aux stagiaires et aux nouveaux travailleurs. 9. Le "Fonds de formation" prendra les contacts utiles avec les centres de compétences et de technologies avancées pour examiner les possibilités de recourir à ces centres pour certaines fonctions et évaluer la possibilité de contribuer au développement et la valorisation de ceux-ci. 10. Le "Fonds de formation" s'entretiendra avec la commission de la validation des compétences pour vérifier les critères à introduire pour permettre à des travailleurs ne disposant pas d'un diplôme mais qui sont reconnus pour leur compétences dans leur métier de pouvoir faire reconnaître leur qualification au travers de la validation de leurs compétences. 11. Comme signalé au point 7, le "Fonds de formation" sollicitera la collaboration avec la "Mire" en vue de soutenir l'insertion professionnelle. Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 23 avril 2013. La Ministre de l'Emploi,
Mevr. M. DE CONINCK Mme M. DE CONINCK
^