Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 14/06/2022
← Terug naar "Koninklijk besluit tot wijziging, wat de voorwaarden inzake beroepsverzekering betreft, van het koninklijk besluit van 11 september 2020 tot vaststelling van de nadere regels van het openbaar register van het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants en, de toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen en aan de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het Instituut en de voorwaarden inzake beroepsverzekering "
Koninklijk besluit tot wijziging, wat de voorwaarden inzake beroepsverzekering betreft, van het koninklijk besluit van 11 september 2020 tot vaststelling van de nadere regels van het openbaar register van het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants en, de toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen en aan de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het Instituut en de voorwaarden inzake beroepsverzekering Arrêté royal modifiant, en ce qui concerne les conditions d'assurance professionnelle, l'arrêté royal du 11 septembre 2020 fixant les modalités du registre public de l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, l'octroi de la qualité aux personnes de pays tiers et aux personnes morales, les règles de fonctionnement de l'Institut et les conditions d'assurance professionnelle
FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE SERVICE PUBLIC FEDERAL ECONOMIE, P.M.E., CLASSES MOYENNES ET ENERGIE
14 JUNI 2022. - Koninklijk besluit tot wijziging, wat de voorwaarden 14 JUIN 2022. - Arrêté royal modifiant, en ce qui concerne les
inzake beroepsverzekering betreft, van het koninklijk besluit van 11 conditions d'assurance professionnelle, l'arrêté royal du 11 septembre
september 2020 tot vaststelling van de nadere regels van het openbaar 2020 fixant les modalités du registre public de l'Institut des
register van het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, l'octroi de la qualité
en, de toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen aux personnes de pays tiers et aux personnes morales, les règles de
en aan de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het fonctionnement de l'Institut et les conditions d'assurance
Instituut en de voorwaarden inzake beroepsverzekering professionnelle
VERSLAG AAN DE KONING RAPPORT AU ROI
Sire, Sire,
In uitvoering van artikel 44 van de wet van 17 maart 2019 betreffende En vertu de l'article 44 de la loi du 17 mars 2019 relative aux
de beroepen van accountant en belastingadviseur komt het de Koning toe professions d'expert-comptable et de conseiller fiscal, il appartient
de minimumvoorwaarden voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekering au Roi de fixer les conditions minimales de l'assurance responsabilité
vast te leggen. civile professionnelle.
Rekening houdend met de praktijken van het verzekeringsrecht, wil dit Tenant compte de la pratique du droit des assurances, le présent
ontwerp van koninklijk besluit bepaalde verduidelijkingen en projet d'arrêté royal vise à apporter certaines précisions et
aanpassingen aanbrengen aan titel 6 van het koninklijk besluit van 11 adaptations au titre 6 de l'arrêté royal du 11 septembre 2020 fixant
september 2020 tot vaststelling van de nadere regels van het openbaar les modalités du registre public de l'Institut des Conseillers fiscaux
register van het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants et des Experts-comptables, l'octroi de la qualité aux personnes de
en, de toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen pays tiers et aux personnes morales, les règles de fonctionnement de
en aan de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het l'Institut et les conditions d'assurance professionnelle, ci-après «
Instituut en de voorwaarden inzake beroepsverzekering, hierna "het l'arrêté royal du 11 septembre 2020 ».
koninklijk besluit van 11 september 2020". Le champ d'application de l'arrêté royal du 11 septembre 2020, pour ce
In eerste instantie wordt het toepassingsgebied van het koninklijk qui concerne l'aspect relatif à l'assurance, est tout d'abord précisé,
besluit van 11 september 2020 verduidelijkt voor wat betreft de
verzekering waarbij titel 6, zoals het opschrift het aangeeft, de le titre 6, comme son intitulé l'indique, visant à fixer les
minimumvoorwaarden voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekering wil conditions minimales de la responsabilité civile professionnelle. Il
vastleggen. Het is niet de bedoeling om de verzekeringsvoorwaarden ne vise pas à réglementer les conditions d'assurance pour la
voor de burgerlijke aansprakelijkheid uitbating te reglementeren maar responsabilité civile exploitation, rien n'empêchant les parties,
niets belet de partijen, zoals dat regelmatig het geval is, de comme c'est fréquemment le cas, de fixer les conditions de cette
voorwaarden voor die bijkomende dekking vast te leggen in hun couverture complémentaire dans leurs contrats ni de prévoir des
overeenkomsten noch om mogelijkheden tot uitbreiding van de waarborg te voorzien. possibilités d'extension de la garantie.
Om het toepassingsgebied voor wat betreft de minimumvoorwaarden voor Pour mieux délimiter ce champ d'application en ce qui concerne les
de verzekering burgerlijke beroepsaansprakelijkheid beter af te conditions minimales de l'assurance responsabilité civile
bakenen, en zoals uitgelegd in de artikelsgewijze bespreking, wordt professionnelle, et comme expliqué dans le commentaire des articles,
het woord "intellectuele" toegevoegd. le mot « intellectuelles » a été rajouté.
Ook het territoriale toepassingsgebied wordt verder verduidelijkt. In Le champ d'application territorial est également davantage explicité.
zijn huidige vorm voorziet het koninklijk besluit van 11 september L'arrêté royal du 11 septembre 2020, dans sa rédaction actuelle,
2020 al een voorwaarde inzake aanknoping met België door de leden van het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants te bedoelen maar dit aanknopingspunt wordt nu duidelijker vermeld. Ook worden een aantal uitsluitingen verder verduidelijkt voor wat betreft de boetes, de onderaannemers en de schade als gevolg van een computervirus of daden in verband met cybercriminaliteit. Tot slot wordt ook het toepassingsgebied in de tijd verduidelijkt. Op 10 december 2021 heeft de Hoge Raad voor de Economische Beroepen (hierna de Hoge Raad) zijn advies uitgebracht over het ontwerp van koninklijk besluit. prévoit déjà un certain critère de rattachement à la Belgique en visant les membres de l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, mais ce critère de rattachement est désormais plus explicitement mentionné. Quelques exclusions sont également davantage précisées en ce qui concerne les amendes, les sous-traitants et les dommages résultant de virus informatiques ou d'actes liés à la cybercriminalité. Enfin, le champ d'application dans le temps est également précisé. Le 10 décembre 2021, le Conseil supérieur des Professions économiques (ci-après le Conseil supérieur) a émis son avis sur le projet d'arrêté royal.
In uitvoering van artikel 80, eerste lid, van de wet van 17 maart 2019 En exécution de l'article 80, alinéa 1er, de la loi du 17 mars 2019
betreffende de beroepen van accountant en belastingadviseur moet elke relative aux professions d'expert-comptable et de conseiller fiscal,
afwijking van een eensluidend advies van de Hoge Raad met redenen toute dérogation à un avis unanime du Conseil supérieur doit être
worden omkleed. In zijn eensluidend advies vraagt de Hoge Raad de motivé. Dans son avis unanime, le Conseil supérieur invite les
bevoegde ministers de Commissie voor Verzekeringen te raadplegen, Ministres compétents à consulter la Commission des Assurances vu la
gelet op de techniciteit van de aangelegenheid. technicité de la matière.
De Commissie voor Verzekeringen heeft een advies uitgebracht op 17 La Commission des Assurances a émis un avis le 17 février 2022, mais
februari 2022. Dat advies is niet unaniem. celui-ci n'est pas unanime.
Gelet op de bezorgdheden die de vertegenwoordigers van de
verzekeringssector in dat advies hebben herhaald en rekening houdend Vu les préoccupations réitérées dans cet avis par les représentants du
met het feit dat een billijk evenwicht moet worden gevonden tussen de secteur des assurances, et tenant compte du fait qu'il convient de
bescherming van de afnemer van diensten en het op een aanvaardbaar trouver un juste équilibre entre la défense du destinataire de
niveau houden van de premie om de beroepsbeoefenaar in staat te services et le maintien de la prime à un niveau acceptable afin de
stellen een verzekering af te sluiten, blijven de artikelen 1 en 2 permettre au professionnel de contracter une assurance, les articles 1er
ongewijzigd. et 2 demeurent inchangés.
Hetzelfde geldt voor de artikelen 3 en 5, gelet op de aanvullende Il en est de même des articles 3 et 5 vu les explications
toelichting van de vertegenwoordigers van de verzekeringssector in complémentaires fournies par les représentants du secteur des
bovengenoemd advies. assurances dans l'avis précité.
Artikel 4 werd daarentegen aangepast in de zin van het koninklijk L'article 4 a par contre été adapté sur le modèle de l'arrêté royal du
besluit van 24 april 2014 betreffende de verplichte verzekering 24 avril 2014 relatif à l'assurance obligatoire prévue par la loi du
voorzien door de wet van 11 mei 2003 tot bescherming van de titel en 11 mai 2003 protégeant le titre et la profession de géomètre-experts.
van het beroep van landmeter-expert. Deze aanpassing komt inderdaad
tegemoet aan de vraag om verduidelijking van de deskundigen van de Cette adaptation rencontre en effet la demande de clarification des
Commissie voor Verzekeringen en het voorstel van de vertegenwoordigers experts de la Commission des Assurances et la proposition des
van de verzekeringssector. représentants du secteur des assurances.
Het ontwerp van koninklijk besluit werd aangepast aan advies 71.169/1 Le projet d'arrêté royal a été adapté suite à l'avis 71.169/1 du 7
van 7 april 2022 van de Raad van State. avril 2022 du Conseil d'Etat.
Artikelsgewijze bespreking Commentaire des articles
Artikel 1 Article 1er
Dit artikel brengt verschillende wijzigingen aan artikel 78 van het Cet article apporte différentes modifications à l'article 78 de
koninklijk besluit van 11 september 2020 aan. l'arrêté royal du 11 septembre 2020.
Het wil in eerste instantie het toepassingsgebied van titel 6 van het Il vise tout d'abord à clarifier la portée du champ d'application du
koninklijk besluit van 11 september 2020 verduidelijken door het woord titre 6 de l'arrêté royal du 11 septembre 2020 en ajoutant à l'alinéa
"intellectuele" toe te voegen in het eerste lid van dit artikel 78. 1er de cet article 78 le mot « intellectuelles ».
Zoals al gezegd, heeft het koninklijk besluit van 11 september 2020 Comme déjà mentionné, l'arrêté royal du 11 septembre 2020 a pour
tot doel de minimumvoorwaarden voor de objectif de fixer les conditions minimales de l'assurance
beroepsaansprakelijkheidsverzekering vast te leggen, met name de responsabilité professionnelle, c'est-à-dire de la responsabilité
aansprakelijkheid die voortvloeit uit de uitoefening zelf van de découlant de l'exercice même des activités liées à la profession.
activiteiten verbonden aan het beroep.
In die logica werden enkel de uitsluitingsbepalingen in verband met de Dans cette logique, seules les clauses d'exclusion liées à la
toegelaten burgerlijke beroepsaansprakelijkheid opgenomen in het responsabilité civile professionnelle autorisées avaient été reprises
koninklijk besluit van 11 september 2020. dans l'arrêté royal du 11 septembre 2020.
Het is echter de gewoonte dat overeenkomsten voor burgerlijke Il est toutefois d'usage que les contrats d'assurance responsabilité
beroepsaansprakelijkheid, en in het bijzonder voor een collectieve civile professionnelle, et en particulier un contrat d'assurance
verzekeringsovereenkomst zoals bij het Instituut van de collective comme celui existant pour l'Institut des Conseillers
Belastingadviseurs en de Accountants, ook gedeeltelijk de burgerlijke fiscaux et des Experts comptables, couvrent aussi en partie la
aansprakelijkheid uitbating dekken. Het koninklijk besluit van 11 responsabilité civile exploitation. L'arrêté royal du 11 septembre
september 2020 had niet en heeft niet tot doel om de 2020 n'avait et n'a pas pour objectif de réglementer les clauses
uitsluitingsbepalingen in verband met de uitbatingsaansprakelijkheid
te reglementeren.
Aangezien er echter geen definitie bestaat die verduidelijkt wat d'exclusion liées à la responsabilité exploitation.
bedoeld wordt met de burgerlijke beroepsaansprakelijkheid of de Toutefois, comme il n'existe pas de définition précise de ce que vise
burgerlijke aansprakelijkheid uitbating, en bij gebrek aan een lijst la responsabilité civile professionnelle ou la responsabilité civile
met uitsluitingen in verband met de burgerlijke aansprakelijkheid exploitation, et à défaut d'une liste d'exclusions liées à la
uitbating in het koninklijk besluit van 11 september 2020, heeft de responsabilité civile exploitation dans l'arrêté royal du 11 septembre
verzekeringssector verduidelijkt dat het van primordiaal belang is 2020, le secteur des assurances a précisé qu'il était primordial pour
voor de rechtszekerheid en bovendien vereist op het vlak van la sécurité juridique, et de plus exigé en matière de réassurance, de
herverzekering, om te verduidelijken dat de gedekte uitgeoefende préciser que les activités exercées couvertes étaient les prestations
activiteiten de prestaties van intellectuele aard zijn. de nature intellectuelle.
Er moet opgemerkt worden dat de beroepsactiviteiten van On remarquera que les activités professionnelles d'expert-comptable
(gecertificeerd) accountant of van (gecertificeerd) belastingadviseur (certifié) ou de conseiller fiscal (certifié) sont par essence de
in essentie intellectueel zijn aangezien deze beroepen intellectuele nature intellectuelle, lesdites professions étant des professions
dienstverlenende beroepen zijn in de zin van artikel 20 van de intellectuelles prestataires de services au sens de l'article 20 de la
kaderwet van 3 augustus 2007 betreffende de dienstverlenende loi-cadre du 3 août 2007 relative aux professions intellectuelles
intellectuele beroepen. prestataires de services.
Bijgevolg moeten alle activiteiten opgesomd in de artikelen 3 en 6 van Dès lors, toutes les activités énumérées aux articles 3 et 6 de la loi
voormelde wet van 17 maart 2019 beschouwd worden als prestaties van intellectuele aard. Het feit dat in dat kader ook technischere daden worden gesteld, laat niet toe te denken dat het gaat om prestaties die niet van intellectuele aard zijn. De technischere activiteiten die bijvoorbeeld gesteld worden in het kader van het opstellen van een boekhouding zijn gedekt door de verzekering burgerlijke beroepsaansprakelijkheid. Omgekeerd is de schade die een beroepsbeoefenaar zijn klant berokkent, bijvoorbeeld door het omstoten van een tas koffie of als gevolg van een constructiefout van het gebouw waar hij zijn beroep uitoefent, niet gedekt door de verzekering burgerlijke aansprakelijkheid aangezien het niet gaat om een prestatie in verband met de uitoefening van het intellectueel beroep als dusdanig. Dit laat de verzekeringssector die, zoals hierboven verduidelijkt, dikwijls ook een zekere dekking burgerlijke aansprakelijkheid uitbating aanbiedt voor schade veroorzaakt met name door het gebruik van gebouwen, dus toe om de gewoonlijke uitsluitingsbepalingen op te nemen voor deze burgerlijke aansprakelijkheid uitbating. Wordt bijvoorbeeld gewoonlijk uitgesloten in dat verband: de schade in verband met radioactiviteit of milieuschade of die er het gevolg van is. du 17 mars 2019 précitée doivent être considérées comme des prestations de nature intellectuelle. Le fait que des actes plus techniques soient également posés dans ce cadre ne permet pas de considérer qu'il s'agit de prestations qui ne sont pas de nature intellectuelle. Par exemple, les activités plus techniques posées dans le cadre de l'établissement d'une comptabilité sont couvertes par l'assurance relative à la responsabilité civile professionnelle. A l'inverse, le dommage qui serait causé, par exemple, par un professionnel à son client qui renverserait une tasse de café, ou suite à un défaut de conception du bâtiment dans lequel la profession est exercée, n'est pas couvert par l'assurance responsabilité civile professionnelle, étant donné qu'il ne s'agit pas d'une prestation accomplie liée à l'exercice de la profession intellectuelle en tant que telle. Ceci permet dès lors au secteur des assurances qui, comme précisé ci-dessus, offre souvent aussi une certaine couverture responsabilité civile exploitation pour les dommages causés par l'usage des bâtiments notamment, de reprendre les clauses d'exclusion d'usage pour ce type de responsabilité civile exploitation. Sont par exemple habituellement exclus à ce titre, les dommages liés à la radioactivité ou les dommages résultant de l'environnement ou qui en sont la conséquence.
Artikel 78 wordt ook gewijzigd voor wat betreft het territoriale L'article 78 est également modifié en ce qui concerne le champ
toepassingsgebied van de verzekeringsdekking. Opdat de waarborg van d'application territorial de la couverture d'assurances. Pour que la
toepassing zou zijn, past het inderdaad dat er een zekere band met België bestaat. Dat element was al verondersteld door het feit dat in het koninklijk besluit de leden van het Instituut bedoeld zijn. Er wordt nu uitdrukkelijk voorzien dat de bedoelde activiteiten deze zijn die uitgeoefend worden vanuit een vestigingseenheid in België, met dien verstande dat handelingen (bijvoorbeeld controles) in verband met activiteiten uitgeoefend vanuit die vestigingseenheid, die in een ander land moeten worden uitgeoefend, ook gedekt zijn, onder voorbehoud van de activiteiten uitgeoefend in de Verenigde Staten van Amerika of in Canada. De redenen voor de uitsluiting van die twee landen werden al vermeld bij het aannemen van het koninklijk besluit garantie s'applique, il convient en effet qu'il existe un certain lien avec la Belgique. Cet élément était déjà sous-entendu par le fait que sont visés dans l'arrêté royal les membres de l'Institut. Il est désormais prévu explicitement que les activités visées sont celles qui sont exercées à partir d'une unité d'établissement en Belgique, étant entendu que si certaines actes (par exemple des vérifications) liées à des activités exercées à partir de cette unité d'établissement doivent être effectuées dans un autre pays, elles sont également couvertes, sous réserve des activités exercées aux Etats-Unis d'Amérique et au Canada. Les raisons pour lesquelles ces deux pays sont exclus avaient
van 11 september 2020. Omwille van het systeem van schadevergoeding déjà été mentionnées lors de l'adoption de l'arrêté royal du 11
dat in die landen bestaat, zou het opnemen van die twee landen een septembre 2020. Inclure ces deux pays, en raison du régime
substantiële verhoging van de verzekeringspremies tot gevolg hebben. d'indemnisation des dommages mis en place dans ces pays, aurait pour
In de praktijk worden die landen dus uitgesloten in verschillende effet une augmentation substantielle des primes d'assurance. En
pratique, ces pays sont donc exclus dans les diverses législations
wetgevingen die de minimumvoorwaarden voor de burgerlijke régissant les conditions minimales de l'assurance responsabilité
beroepsaansprakelijkheid regelen. civile professionnelle.
Artikel 2 Article 2
Dit artikel is bedoeld om artikel 79 van het koninklijk besluit van 11 Cet article vise à modifier l'article 79 de l'arrêté royal du 11
september 2020 te wijzigen. De verzekeringsdekking wordt op jaarbasis septembre 2020. La couverture d'assurance est calculée sur une base
berekend. Op basis van het advies van de Raad van State is voorzien annuelle. Suite à l'avis du Conseil d'Etat, il est prévu que, lorsque
dat, als de verzekeringsovereenkomst een jaarlijkse limiet vastlegt, le contrat d'assurance fixe une limite annuelle, la couverture
de minimale dekking niet lager mag zijn dan 5.000.000 euro, alle minimale ne peut être inférieure à 5.000.000 euros par an, tous
schadegevallen gecombineerd. sinistres confondus.
Artikel 3 Article 3
Artikel 3 brengt enkel wijzigingen aan artikel 80 van het koninklijk L'article 3 apporte quelques modifications à l'article 80 de l'arrêté
besluit van 11 september 2020 aan. royal du 11 septembre 2020.
Zoals aangegeven, zijn de uitzonderingen voorzien in de wet van 4 Comme indiqué, les exclusions prévues dans la loi du 4 avril 2014
april 2014 betreffende de verzekeringen ook van toepassing. Het relative aux assurances sont également d'application. L'article est
artikel wordt op vormelijk vlak aangepast om dezelfde formulering te adapté au niveau formel en vue de reprendre la même formulation que
hernemen als die die in dat verband opgenomen is in voormelde wet van 9 mei 2019. celle reprise à ce sujet dans la loi du 9 mai 2019 précitée.
Bovendien worden drie uitsluitingen toegevoegd. Par ailleurs, trois exclusions sont ajoutées.
In uitvoering van artikel 155 van voormelde wet van 4 april 2014 mag een verzekeringsovereenkomst geen betrekking hebben op boetes of minnelijke schikkingen in strafzaken. Die uitsluiting wordt voortaan meer in detail geformuleerd. De schadevergoedingen met een ander dan een louter vergoedend karakter worden eveneens uitgesloten van de verzekeringsdekking. Op basis van het Belgisch recht mogen dergelijke schadevergoedingen niet voorzien worden maar aangezien de waarborg ook van toepassing is op sommige activiteiten die uitgeoefend worden in andere landen, werd beslist om uitdrukkelijk te vermelden dat indien dergelijke schadevergoedingen toch voorzien zouden zijn, de verzekeringsovereenkomst die niet dekt. De tweede nieuwe uitsluiting heeft betrekking op de onderaannemers die geen eigenlijke verzekerden zijn maar ook geen volledige buitenstaanders zijn bij de verzekeringsovereenkomsten. Er bestaat geen contractuele band tussen een onderaannemer en de En vertu de l'article 155 de la loi du 4 avril 2014 précitée, un contrat d'assurance ne peut pas porter sur des amendes ou des transactions pénales. Cette exclusion est désormais formulée de manière plus détaillée. Les dommages et intérêts qui auraient un caractère autre que purement indemnitaire sont également exclus de la couverture d'assurance. Sur base du droit belge, de tels dommages et intérêts ne peuvent être prévus, mais la garantie s'appliquant aussi à certaines activités exercées dans d'autres pays, il a été décidé de mentionner explicitement que si de tels dommages et intérêts étaient quand même prévus, le contrat d'assurance ne les couvre pas. La seconde nouvelle exclusion vise les sous-traitants qui ne sont pas en tant que tels des assurés, mais ne sont pas non plus des tiers aux contrats d'assurance. Il n'existe pas de relation contractuelle entre un sous-traitant et le
dienstenafnemer. De relatie is er een tussen de beroepsbeoefenaar en destinataire de services. La relation se noue entre le professionnel
de dienstenafnemer. et le destinataire de services.
Op basis van de vaste rechtspraak van het Hof van Cassatie geniet de Sur base de la jurisprudence de la Cour de cassation, l'agent
uitvoeringsagent (hier de onderaannemer) van een quasi-immuniteit. d'exécution (ici le sous-traitant) jouit d'une quasi-immunité.
Zijn contractuele aansprakelijkheid is uitgesloten: hij is niet de Sa responsabilité contractuelle est exclue : il n'est pas le
contractuele partner van de schuldeiser bij de hoofdverplichting (art. partenaire contractuel du créancier de l'obligation principale (art.
1165 Burg. W., principe van de relativiteit van de aangegane 1165 C. civ, principe de la relativité des conventions).
overeenkomsten).
Zijn niet-contractuele aansprakelijkheid is in principe uitgesloten: Sa responsabilité extracontractuelle est en principe exclue : il
hij geniet van het regime van objectieve aansprakelijkheid van artikel
1384, derde lid, van het Burgerlijk Wetboek dat de hoofdschuldenaar bénéficie du régime de responsabilité objective de l'article 1384,
aanduidt als verantwoordelijke in geval van niet-uitoefening of alinéa 3, du Code civil qui désigne le débiteur principal comme
slechte uitoefening van de verplichting. responsable en cas d'inexécution/mauvaise exécution de l'obligation.
De vaste rechtspraak gaat ervan uit dat de onderaannemer La jurisprudence considère que le sous-traitant sera tenu responsable
verantwoordelijk is wanneer aan twee voorwaarden voldaan is: "Een si deux conditions sont réunies : « Un agent d'exécution ne peut être
uitvoeringsagent kan door de medecontractant van de schuldenaar van de déclaré responsable de manière extracontractuelle par le cocontractant
contractuele verbintenis slechts buitencontractueel aansprakelijk du débiteur de l'obligation contractuelle que si le fait qui lui est
worden gesteld indien het hem ten laste gelegde feit een tekortkoming reproché constitue un manquement non seulement à une obligation
uitmaakt niet alleen aan een contractuele verbintenis, maar ook aan de contractuelle mais aussi à la norme générale de prudence et si cette
algemene zorgvuldigheidsnorm en indien deze fout andere dan aan de faute a causé un dommage autre que celui qui est dû à la mauvaise
slechte uitvoering te wijten schade heeft veroorzaakt" (Cass., 24 exécution » (Cass., 24 mars 2016 ; Cass., 12 mars 2020 ; voy. aussi
maart 2016; Cass., 12 maart 2020; zie ook Cass., 25 oktober 1990; Cass., 1 juni 2001; Cass., 26 april 2002). Het hoofddoel van de burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering bestaat erin de dienstenafnemer te beschermen. De nieuwe uitsluiting betreft dus enkel het geval waarbij de persoonlijke aansprakelijkheid van de onderaannemer ingeroepen kan worden. De persoonlijke aansprakelijkheid moet hier in ruime zin begrepen worden; ze heeft zowel betrekking op de eigen verantwoordelijkheid van de onderaannemer als op die voor andermans daad (ingeval de onderaannemer zelf beroep doet op een uitvoeringsagent). Algemeen gezien is het mechanisme logisch: de verzekeraar dekt het risico voor zijn verzekerde. Zijn tussenkomst is beperkt tot de situaties waarbij de beroepsaansprakelijkheid van zijn verzekerde ingeroepen kan worden. En ze houdt daar ook op. Indien hogervermelde voorwaarden vervuld zijn, zou de verzekerde niet verantwoordelijk kunnen gehouden worden. Er zou dus geen reden zijn om de verzekeraar te doen tussenkomen. Vanuit het oogpunt om de dienstenontvanger te beschermen, werd evenwel voorzien dat die uitsluiting enkel speelt indien de onderaannemer zelf gedekt is door een burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering. Er moet opgemerkt worden dat, omdat de onderaannemer geen verzekerde is, regelmatig voorzien is in de overeenkomsten dat de verzekeraar het recht heeft om zich tot de onderaannemer te wenden en dat dit niet Cass., 25 octobre 1990 ; Cass., 1er juin 2001 ; Cass., 26 avril 2002). L'objectif principal de l'assurance responsabilité civile professionnelle est de protéger le destinataire de services. La nouvelle exclusion concerne donc le seul cas où la responsabilité personnelle du sous-traitant peut être engagée. La responsabilité personnelle doit s'entendre ici au sens large ; elle vise ici tant la responsabilité du fait personnel du sous-traitant que celle du fait d'autrui (dans le cas où le sous-traitant fait lui-même appel à un agent d'exécution). Pris dans sa globalité, le mécanisme est logique : l'assureur couvre le risque pour son assuré. Donc son intervention est limitée aux situations où la responsabilité (professionnelle) de son assuré peut être engagée. Et s'arrête avec celle-ci. Si les conditions citées ci-dessus sont réunies, l'assuré ne pourrait pas être tenu pour responsable. L'assureur n'aurait donc aucune raison d'être tenu d'intervenir. Dans l'objectif de protéger le destinataire de services, il est toutefois prévu que cette exclusion ne joue que si le sous-traitant est lui-même couvert par une assurance responsabilité civile professionnelle. On notera que le sous-traitant n'étant pas un assuré, il est fréquemment prévu dans les conventions que l'assureur dispose d'un droit de recours contre celui-ci et que ceci n'est pas interdit par
verboden is door het koninklijk besluit van 11 september 2020 zoals gewijzigd. Tot slot wordt ook een uitsluiting voorzien voor wat betreft de dekking van schade als gevolg van een computervirus, van hacking of van andere activiteiten in verband met cybercriminaliteit. Als gevolg van de recente evoluties op dat vlak moet dit soort risico's gedekt worden door een specifieke verzekering en is die in principe niet gedekt door de overeenkomst burgerlijke beroepsaansprakelijkheid, behalve bij uitbreiding van de waarborg. Aangezien aangenomen kan worden dat er een verband bestaat met de uitoefening van het beroep zelf, lijkt het aangewezen om die uitsluiting expliciet te vermelden l'arrêté royal du 11 septembre 2020 tel que modifié. Enfin, une exclusion est également prévue en ce qui concerne la couverture de dommages résultant d'un virus informatique, de piratage informatique ou d'autres activités liées à la cybercriminalité. Suite aux évolutions récentes en la matière, ce type de risques se doit d'être couvert par une assurance spécifique et n'est en principe pas couvert par le contrat relatif à l'assurance responsabilité civile professionnelle, sauf extension de garantie. Etant donné que l'on peut considérer que cela a un lien avec l'exercice de la profession même,
om elke discussie te vermijden over de vraag of dergelijke uitsluiting il paraît préférable de reprendre cette exclusion explicitement, pour
al dan niet opgenomen mag worden in de verzekeringsovereenkomst. De éviter toute discussion sur le fait de savoir si une telle exclusion
uitsluiting is niet van toepassing wanneer de beroepsbeoefenaar peut ou non être reprise dans le contrat d'assurance. L'exclusion
geconfronteerd wordt met een onbekend risico of veiligheidssystemen n'est pas d'application si le professionnel est confronté à un risque
heeft opgezet die nadien onvoldoende efficiënt bleken te zijn, met inconnu ou a mis en place des systèmes de sécurité qui se sont révélés
andere woorden wanneer de beroepsbeoefenaar, rekening houdend met de insuffisamment efficaces, en clair, lorsqu'au regard des
omstandigheden, niet verantwoordelijk gehouden kan worden. circonstances, le professionnel ne peut être tenu pour responsable.
Artikel 4 Article 4
Dit artikel wijzigt artikel 81 van het koninklijk besluit van 11 Cet article modifie l'article 81 de l'arrêté royal du 11 septembre
september 2020. Zoals voorzien is voor andere beroepen en zoals 2020. Comme prévu pour d'autres professions et prévu dans les anciens
voorzien is in de oude verzekeringsovereenkomsten voor de contrats d'assurance pour les professions du chiffre relevant de la
cijferberoepen die onder voormelde wet van 17 maart 2019 vallen, loi du 17 mars 2019 précitée, l'article 81 mentionnait que la garantie
vermeldde het artikel 81 dat de waarborg verworven bleef na restait acquise après la cessation des activités ou aux héritiers
stopzetting van de activiteiten of voor de erfgenamen na het après le décès, pour autant que la réclamation soit formulée pendant
overlijden, voor zover de vordering ingediend werd tijdens de la durée de la prescription. Afin de répondre à la demande de sécurité
wettelijke verjaringstermijn. Om te antwoorden op de vraag om juridique du secteur des assurances, il est désormais prévu que le
juridische zekerheid vanwege de verzekeringssector, is nu voorzien dat
de minimumtermijn zesendertig maanden bedraagt, waarbij de partijen délai minimal est de trente-six mois, les parties pouvant convenir
een langere termijn kunnen overeenkomen. d'un délai plus long.
Bovendien wordt de posterioriteitsregel zoals voorzien in artikel 142 Par ailleurs, la règle de postériorité telle que prévue à l'article
van voormelde wet van 4 april 2014 voortaan uitdrukkelijk hernomen in 142 de la loi du 4 avril 2014 précitée est désormais explicitement
het koninklijk besluit, zoals dat bijvoorbeeld ook het geval is in reprise dans l'arrêté royal, comme c'est aussi le cas par exemple dans
voormelde wet van 9 mei 2019. la loi du 9 mai 2019 précitée.
Artikel 5 Article 5
Dit artikel vereist geen bijkomende toelichting. Cet article n'appelle pas de commentaire particulier.
Ik heb de eer te zijn, J'ai l'honneur d'être,
Sire, Sire,
Van Uwe Majesteit, de Votre Majesté
de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar, le très respectueux et très fidèle serviteur,
De Minister van Economie, Le Ministre de l'Economie,
P.-Y. DERMAGNE P.-Y. DERMAGNE
De Minister van Middenstand, Le Ministre des Classes moyennes,
D. CLARINVAL D. CLARINVAL
Raad van State, afdeling Wetgeving, Conseil d'Etat, section de législation,
Advies 71.169/1 van 7 april 2022 over een ontwerp van koninklijk Avis 71.169/1 du 7 avril 2022 sur un projet d'arrêté royal `modifiant,
`besluit tot wijziging, wat de voorwaarden inzake beroepsverzekering en ce qui concerne les conditions d'assurance professionnelle,
betreft, van het koninklijk besluit van 11 september 2020 tot l'arrêté royal du 11 septembre 2020 fixant les modalités du registre
vaststelling van de nadere regels van het openbaar register van het
Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants en, de public de l'Institut des Conseillers fiscaux et des
toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen en aan Experts-comptables, l'octroi de la qualité aux personnes de pays tiers
de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het Instituut en de et aux personnes morales, les règles de fonctionnement de l'Institut
voorwaarden inzake beroepsverzekering' et les conditions d'assurance professionnelle'
Op 9 maart 2022 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de Le 9 mars 2022, le Conseil d'Etat, section de législation, a été
Minister van Economie verzocht binnen een termijn van dertig dagen een invité par le Ministre de l'Economie à communiquer un avis, dans un
advies te verstrekken over een ontwerp van koninklijk besluit `tot délai de trente jours, sur un projet d'arrêté royal `modifiant, en ce
wijziging, wat de voorwaarden inzake beroepsverzekering betreft, van qui concerne les conditions d'assurance professionnelle, l'arrêté
het koninklijk besluit van 11 september 2020 tot vaststelling van de royal du 11 septembre 2020 fixant les modalités du registre public de
nadere regels van het openbaar register van het Instituut van de l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, l'octroi
Belastingadviseurs en de Accountants en, de toekenning van de de la qualité aux personnes de pays tiers et aux personnes morales,
hoedanigheid aan de personen van derde landen en aan de
rechtspersonen, de regels inzake de werking van het Instituut en de les règles de fonctionnement de l'Institut et les conditions
voorwaarden inzake beroepsverzekering'. d'assurance professionnelle'.
Het ontwerp is door de eerste kamer onderzocht op 29 maart 2022 . De Le projet a été examiné par la première chambre le 29 mars 2022. La
kamer was samengesteld uit Marnix Van Damme, kamervoorzitter, Wouter chambre était composée de Marnix Van Damme, président de chambre,
Pas en Inge Vos, staatsraden, Michel Tison en Johan Put, assessoren, Wouter Pas et Inge Vos, conseillers d'Etat, Michel Tison et Johan Put,
en Wim Geurts, griffier. assesseurs, et Wim Geurts, greffier.
Het verslag is uitgebracht door Githa Scheppers, eerste auditeur. Le rapport a été présenté par Githa Scheppers, premier auditeur.
De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst van het La concordance entre la version française et la version néerlandaise
advies is nagezien onder toezicht van Inge Vos, staatsraad. de l'avis a été vérifiée sous le contrôle de Inge Vos, conseiller
Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 7 april 2022. d'Etat. L'avis, dont le texte suit, a été donné le 7 avril 2022.
1. Met toepassing van artikel 84, § 3, eerste lid, van de wetten op de 1. En application de l'article 84, § 3, alinéa 1er, des lois sur le
Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, heeft de afdeling Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, la section de
Wetgeving zich toegespitst op het onderzoek van de bevoegdheid van de législation a fait porter son examen essentiellement sur la compétence
steller van de handeling, van de rechtsgrond, alsmede van de vraag of de l'auteur de l'acte, le fondement juridique et l'accomplissement des
aan de te vervullen vormvereisten is voldaan. formalités prescrites.
Strekking van het ontwerp Portée du projet
2. Het om advies voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit strekt tot 2. Le projet d'arrêté royal soumis pour avis a pour objet de modifier
wijziging van het koninklijk besluit van 11 september 2020 `tot l'arrêté royal du 11 septembre 2020 `fixant les modalités du registre
vaststelling van de nadere regels van het openbaar register van het
Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants en, de public de l'Institut des Conseillers fiscaux et des
toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen en aan Experts-comptables, l'octroi de la qualité aux personnes de pays tiers
de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het Instituut en de et aux personnes morales, les règles de fonctionnement de l'Institut
voorwaarden inzake beroepsverzekering'. et les conditions d'assurance professionnelle'.
Overeenkomstig artikel 44, derde lid, van de wet van 17 maart 2019 Conformément à l'article 44, alinéa 3, de la loi du 17 mars 2019
`betreffende de beroepen van accountant en belastingadviseur' is de `relative aux professions d'expert-comptable et de conseiller fiscal',
beroepsbeoefenaar verplicht om zich voor zijn burgerlijke le professionnel est tenu de faire couvrir sa responsabilité civile
beroepsaansprakelijkheid te verzekeren met een verzekeringscontract. professionnelle par un contrat d'assurance. Le titre 6 de l'arrêté
In titel 6 van het koninklijk besluit van 11 september 2020 worden de royal du 11 septembre 2020 définit les conditions d'assurance
minimale verzekeringsvoorwaarden omschreven waaraan de desbetreffende minimales auxquelles doivent satisfaire les contrats d'assurance
verzekeringsovereenkomsten moeten voldoen (artikelen 77 tot 83). Het concernés (articles 77 à 83). L'arrêté en projet vise à modifier
ontworpen besluit beoogt deze regeling op diverse punten te wijzigen.
De ontworpen wijzigingen hebben in essentie betrekking op een plusieurs points de ce régime.
verduidelijking van het toepassingsgebied van het koninklijk besluit Les modifications en projet ont en substance pour objet de préciser le
van 11 september 2020 (artikel 1 van het ontwerp), de invoering van champ d'application de l'arrêté royal du 11 septembre 2020 (article 1er
een jaarlijkse limiet (artikel 2), de toevoeging van drie nieuwe du projet), d'instaurer une limite annuelle (article 2), d'ajouter
uitsluitingen (artikel 3) en een wijziging van artikel 81 van het trois nouvelles exclusions (article 3) et de modifier l'article 81 de
koninklijk besluit van 11 september 2020 met betrekking tot de dekking l'arrêté royal du 11 septembre 2020 en ce qui concerne la couverture
in de tijd (artikel 4). dans le temps (article 4).
Het te nemen besluit treedt in werking op de dag waarop het in het L'arrêté envisagé entre en vigueur le jour de sa publication au
Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt. Het is van bij zijn
inwerkingtreding van toepassing op de nieuwe overeenkomsten en ook op Moniteur belge. Il s'applique dès son entrée en vigueur aux nouveaux
de lopende overeenkomsten voor zover de aanpassingen in voorkomend contrats ainsi qu'aux contrats en cours, pour autant que les
geval voorzien op basis van dit besluit, plaatsvinden ten laatste de adaptations prévues le cas échéant sur la base du présent arrêté,
eerste dag van de achttiende maand na de publicatie ervan in het interviennent au plus tard le premier jour du dix-huitième mois
Belgisch Staatsblad (artikel 5). suivant celui de sa publication au Moniteur belge (article 5).
Rechtsgrond Fondement juridique
3.1. Onder voorbehoud van hetgeen onder randnummer 3.2 wordt vermeld, 3.1. Sous la réserve de ce qui est mentionné au point 3.2., les
vinden de ontworpen wijzigingen rechtsgrond in artikel 44, vierde lid, modifications en projet trouvent leur fondement juridique dans
van de wet van 17 maart 2019 overeenkomstig welke bepaling de Koning, l'article 44, alinéa 4, de la loi du 17 mars 2019, selon lequel le Roi
na advies van de Raad van het Instituut, de minimale fixe, après avis du Conseil de l'Institut, les conditions minimales
verzekeringsvoorwaarden bepaalt waaraan de verzekeringsovereenkomst d'assurance auxquelles doit répondre le contrat d'assurance de
voor de burgerlijke beroepsaansprakelijkheid dient te beantwoorden. responsabilité civile professionnelle.
3.2. Artikel 2 van het ontwerp strekt ertoe om artikel 79 van het koninklijk besluit van 11 september 2020, waarin de minimumdekking wordt bepaald, (1) aan te vullen met een tweede lid, luidende: "Er geldt een jaarlijkse limiet van 5.000.000 euro, alle schadegevallen gecombineerd". De minimale verzekeringsvoorwaarden waarvan sprake in artikel 44, vierde lid, van de wet van 17 maart 2019, lijken te wijzen op de waarborgen die in elk geval moeten worden opgenomen (of de uitsluitingen die hooguit mogen worden ingeschreven) in de aansprakelijkheidsverzekeringsovereenkomst ten gunste van de schadelijders. Het komt de Raad van State dan ook voor dat het invoeren van een jaarlijkse limiet, die een beperking van verzekeringsdekking inhoudt, bezwaarlijk kan worden beschouwd als het vaststellen van een minimale verzekeringsvoorwaarde. (2) Hierover ondervraagd, verwees de gemachtigde naar het antwoord van de verzekeringsondernemingen in het advies van de Commissie voor 3.2. L'article 2 du projet vise à compléter l'article 79 de l'arrêté royal du 11 septembre 2020 qui fixe la couverture minimale (1), par un alinéa 2, libellé comme suit : « Une limite annuelle de 5.000.000 euros, tous sinistres confondus, est d'application ». Les conditions d'assurance minimales, visées à l'article 44, alinéa 4, de la loi du 17 mars 2019 paraissent indiquer les garanties qui doivent en tout cas être incluses (ou les exclusions qui peuvent tout au plus être inscrites) dans le contrat d'assurance responsabilité au profit des personnes lésées. Il apparaît dès lors au Conseil d'Etat que l'instauration d'une limite annuelle, qui implique une limitation de la couverture d'assurance, peut difficilement être assimilée à la fixation d'une condition d'assurance minimale (2). Interrogé à cet égard, le délégué a fait mention de la réponse des entreprises d'assurance dans l'avis de la Commission des assurances du
Verzekeringen van 17 februari 2022: 17 février 2022 :
"(...) Het gaat hier niet om een jaarlijkse limiet doch eerder over « (...) Il ne s'agit pas d'une limite annuelle, mais plutôt d'un
een minimum. Het is geen plafond, aangezien de verzekeraars steeds een minimum. Ce n'est pas un plafond, vu que les assureurs peuvent
hogere dekking kunnen verlenen. Voor zover als nuttig wordt verwezen toujours accorder une couverture plus importante. Pour autant que cela
puisse être utile, les représentants des entreprises d'assurance
naar artikel 4 van de wet van 9 mei 2019 betreffende de verplichte renvoient à l'article 4 de la loi du 9 mai 2019 relative à l'assurance
verzekering van de burgerlijke beroepsaansprakelijkheid van obligatoire de la responsabilité civile professionnelle des
architecten waarin een gelijkaardige bepaling is voorzien." architectes dans laquelle une disposition similaire a été prévue. »
Dat het niet zou gaan om een jaarlijkse limiet, doch over een minimum Il ne ressort toutefois nullement du texte du projet qu'il ne
en dat de verzekeraars steeds een hogere dekking kunnen verlenen, s'agirait pas d'une limite annuelle, mais d'un minimum et que les
blijkt echter geenszins uit de tekst van het ontwerp. Dat in de wet assureurs peuvent toujours accorder une couverture plus importante. Le
van 9 mei 2019 `betreffende de verplichte verzekering van de fait que la loi du 9 mai 2019 `relative à l'assurance obligatoire de
burgerlijke beroepsaansprakelijkheid in de bouwsector' een la responsabilité civile professionnelle dans le secteur de la
gelijkaardige bepaling is opgenomen, is voorts - naast de vaststelling construction' contient une disposition similaire, n'est de plus -
dat de formulering van de jaarlijkse limiet in deze bepaling wel outre la constatation que la formulation de la limite annuelle dans
degelijk verschilt van het voorliggende ontwerp (3) - niet relevant cette disposition diffère bel et bien du projet à l'examen (3) - pas
voor de beoordeling of de ontworpen bepaling inpasbaar is in de pertinente pour apprécier si la disposition en projet peut se
aangehaalde rechtsgrond.
Tenzij een andere rechtsgrond kan worden gevonden voor de ontworpen
regeling of de ontworpen regeling wordt geherformuleerd als een concilier avec le fondement juridique cité.
minimale verzekeringsvoorwaarde, (4) moet artikel 2 van het ontwerp Il y a dès lors lieu de supprimer l'article 2 du projet, à moins qu'un
autre fondement juridique puisse être trouvé pour le dispositif en
projet ou que ce dernier soit reformulé comme condition d'assurance
dan ook worden weggelaten. minimale(4).
Onderzoek van de tekst Examen du texte
Artikel 5 Article 5
4.1. Het te nemen besluit treedt in werking op de dag waarop het in 4.1. L'arrêté envisagé entre en vigueur le jour de sa publication au
het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt. Moniteur belge.
Tenzij er een specifieke reden bestaat om af te wijken van de gangbare A moins qu'un motif spécifique ne justifie de déroger au délai
termijn van inwerkingtreding van besluiten, dient te worden afgezien habituel d'entrée en vigueur des arrêtés, il faut renoncer à l'entrée
van de onmiddellijke inwerkingtreding, teneinde eenieder een redelijke en vigueur immédiate afin d'accorder à chacun un délai raisonnable
termijn te geven om kennis te nemen van de nieuwe bepalingen. pour prendre connaissance des nouvelles règles.
4.2. Artikel 5 van het ontwerp bepaalt verder dat het ontworpen 4.2. L'article 5 du projet dispose en outre que l'arrêté en projet
besluit van bij zijn inwerkingtreding van toepassing is op de nieuwe s'applique dès son entrée en vigueur aux nouveaux contrats ainsi
overeenkomsten en ook op de lopende overeenkomsten voor zover de aanpassingen in voorkomend geval voorzien op basis van dit besluit, plaatsvinden ten laatste de eerste dag van de achttiende maand na de publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad. De ontworpen bepaling behoeft verduidelijking nu geen onderscheid wordt gemaakt tussen, enerzijds, de toepassing van de ontworpen regeling op de lopende overeenkomst en, anderzijds, de formele aanpassing van de overeenkomst. Zij is tevens dubbelzinnig geformuleerd, aangezien de uitwerking op bestaande overeenkomsten lijkt te veronderstellen dat partijen moeten overeenkomen om de aanpassingen in de overeenkomst door te voeren ("voor zover de aanpassingen in voorkomend geval voorzien op basis van dit besluit, plaatsvinden ten laatste de eerste dag van de achttiende maand na de publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad."), (5) doch in het verslag aan de Koning uitsluitend verwezen wordt naar een aanpassing door de verzekeraars. Hierover ondervraagd, antwoordde de gemachtigde: qu'aux contrats en cours, pour autant que les adaptations prévues le cas échéant sur la base de cet arrêté, interviennent au plus tard le premier jour du dix-huitième mois suivant celui de sa publication au Moniteur belge. Il conviendra de préciser la disposition en projet, dès lors qu'il n'est fait aucune distinction entre, d'une part, l'application de la disposition en projet au contrat en cours et, d'autre part, l'adaptation formelle du contrat. Sa formulation est par ailleurs ambiguë, étant donné que l'effet sur les contrats existants semble indiquer que les parties doivent convenir d'apporter les adaptations au contrat (« pour autant que les adaptations prévues le cas échéant sur base du présent arrêté, interviennent au plus tard le premier jour du dix-huitième mois suivant celui de sa publication au Moniteur beige »), (5) alors que le rapport au Roi ne fait référence qu'à une adaptation par les assureurs. Interrogé à ce sujet, le délégué a donné la réponse suivante :
"De aanleiding voor de aanpassing van het huidige koninklijk besluit « De aanleiding voor de aanpassing van het huidige koninklijk besluit
was een vraag van de sector van de verzekeraars die vindt dat sommige was een vraag van de sector van de verzekeraars die vindt dat sommige
artikels in het huidige koninklijk besluit onduidelijk zijn, wat kan artikels in het huidige koninklijk besluit onduidelijk zijn, wat kan
leiden tot een verkeerde interpretatie van de artikels in de leiden tot een verkeerde interpretatie van de artikels in de
verzekeringsovereenkomsten. Om dergelijke verkeerde interpretaties te verzekeringsovereenkomsten. Om dergelijke verkeerde interpretaties te
vermijden, is voorzien dat de aanpassingen ook van toepassing zijn op vermijden, is voorzien dat de aanpassingen ook van toepassing zijn op
lopende overeenkomsten. In principe zijn de lopende overeenkomsten lopende overeenkomsten. In principe zijn de lopende overeenkomsten
trouwens al in overeenstemming met de nieuwe bepalingen. trouwens al in overeenstemming met de nieuwe bepalingen.
Indien een verzekeraar vindt dat vormelijke aanpassingen van zijn Indien een verzekeraar vindt dat vormelijke aanpassingen van zijn
overeenkomsten noodzakelijk of wenselijk zijn in het licht van het overeenkomsten noodzakelijk of wenselijk zijn in het licht van het
nieuwe besluit, moet hij dat om redenen van juridische zekerheid doen nieuwe besluit, moet hij dat om redenen van juridische zekerheid doen
ten laatste de eerste dag van de achttiende maand na de ten laatste de eerste dag van de achttiende maand na de
inwerkingtreding van het koninklijk besluit (...)." inwerkingtreding van het koninklijk besluit (...). »
De ontworpen regeling betreft echter niet alleen verduidelijkingen. Le dispositif en projet ne contient toutefois pas uniquement des
Indien het de bedoeling is dat de aanpassingen eenzijdig door de précisons. Si l'intention est de permettre à l'entreprise d'assurance
verzekeringsonderneming kunnen worden doorgevoerd zoals bevestigd door de procéder unilatéralement aux adaptations, comme l'a confirmé le
de gemachtigde, zou dit tevens betekenen dat de délégué, cela signifierait également que l'entreprise d'assurance peut
verzekeringsonderneming eenzijdig bepaalde nieuwe uitsluitingen van imposer unilatéralement à l'assuré certaines nouvelles exclusions de
verzekeringsdekking aan de verzekerde kan opleggen (zie artikel 3 van la couverture d'assurance (voir l'article 3 du projet), ce qui paraît
het ontwerp), hetgeen op gespannen voet lijkt te staan met het feit être contraire au fait que l'arrêté royal prévoit uniquement à cet
dat het koninklijk besluit op dit punt enkel voorziet in de minimale
waarborgen waarin de verzekeringsovereenkomst moet voorzien, en niet égard les garanties minimales que doit fournir le contrat d'assurance,
in een dwingende regeling van de inhoud van de overeenkomst. et non une réglementation contraignante du contenu du contrat.
De griffier, Le greffier,
Wim Geurts Wim Geurts
De voorzitter, Le président,
Marnix Van Damme Marnix Van Damme
_______ _______
Nota's Notes
(1) Artikel 79 van het koninklijk besluit van 11 september 2020 luidt (1) L'article 79 de l'arrêté royal du 11 septembre 2020 dispose :
als volgt: "De bedragen verzekerd door de verzekeringsovereenkomst mogen niet « Les montants assurés par le contrat d'assurance ne peuvent être
lager zijn dan 1.250.000 euro per schadegeval. Deze minimumdekking inférieurs à 1.250.000 euros par sinistre. Cette couverture minimale
wordt verhoogd tot 2.500.000 euro wanneer eenzelfde schadegeval schade est portée à 2.500.000 euros si un même sinistre cause des dommages à
veroorzaakt voor meerdere personen en tot 3.000.000 euro per plusieurs personnes et à 3.000.000 euros par sinistre pour toute
schadegeval voor elke vordering met betrekking tot de opdrachten réclamation relative aux missions visées à l'article 3, 6° à 8°, de la
bedoeld in artikel 3, 6° tot en met 8°, van de wet." loi. » (2) Voir également les observations concernant les articles formulées
(2) Zie ook de artikelsgewijze opmerkingen van deskundigen in het par des experts dans l'avis de la Commission des assurances du 17
advies van de Commissie van Verzekeringen van 17 februari 2022 waar février 2022 qui contient notamment l'observation suivante sur
bij artikel 2 van het ontwerp onder meer werd opgemerkt: "Krachtens l'article 2 du projet : « En vertu de l'article 44, 4e alinéa de la
artikel 44, vierde lid van de wet van 17 maart 2019 bepaalt de Koning loi du 17 mars 2019, le Roi fixe les conditions minimales d'assurance
de minimumvoorwaarden van de beroepsaansprakelijkheidsverzekering. De en responsabilité professionnelle. La formulation d'une limite ne
formulering van een limiet lijkt niet conform deze aan de Koning semble pas conforme à cette compétence dévolue au Roi. »
gehabiliteerde bevoegdheid".
(3) Artikel 4 eerste lid, van de wet van 9 mei 2019 luidt immers als (3) L'article 4, alinéa 1er, de la loi du 9 mai 2019 dispose en effet
volgt: ce qui suit :
"De dekking in geval van burgerlijke aansprakelijkheid, bedoeld in « La couverture de la responsabilité civile visée à l'article 3 prévue
artikel 3, waarin de verzekeringsovereenkomst voorziet, mag, per dans le contrat d'assurance, ne peut pas être inférieure, par
schadegeval, niet lager liggen dan: sinistre, à :
1° 1 500 000 euro voor de schade voortvloeiend uit lichamelijke 1° 1 500 000 euros pour les dommages résultant de lésions corporelles
letsels; ;
2° 500 000 euro voor het totaal van de materiële en immateriële schade; 2° 500 000 euros pour le total des dommages matériels et immatériels ;
3° 10 000 euro voor de voorwerpen die aan de verzekerde zijn 3° 10 000 euros pour les objets confiés à l'assuré par le maître de
toevertrouwd door de bouwheer; l'ouvrage ;
met een jaarlijkse limiet van 5 000 000 euro, alle schadegevallen avec une limite annuelle de 5 000 000 euros, tous sinistres confondus.
gecombineerd." »
(4) Zo zou het koninklijk besluit wel kunnen bepalen dat, wanneer de (4) Ainsi, l'arrêté royal pourrait prévoir que si le contrat fixe une
overeenkomst een jaarlijkse limiet op de verzekeringsdekking bepaalt, limite annuelle à la couverture d'assurance, cette limite ne pourra
deze niet lager mag liggen dan een nader te bepalen bedrag. être inférieure à un montant à déterminer.
(5) Daarbij is het tevens onduidelijk of dit zo dient begrepen te (5) Il n'apparaît pas non plus clairement s'il y a lieu de comprendre
worden dat bij gebrek aan (overeengekomen) aanpassing na 18 maanden, qu'en l'absence d'une adaptation (convenue) après 18 mois, les
de aanpassingen op een later ogenblik niet meer in de bestaande adaptations ne peuvent plus être apportées au contrat existant à une
overeenkomst mogen worden doorgevoerd. date ultérieure.
14 JUNI 2022. - Koninklijk besluit tot wijziging, wat de voorwaarden 14 JUIN 2022. - Arrêté royal modifiant, en ce qui concerne les
inzake beroepsverzekering betreft, van het koninklijk besluit van 11 conditions d'assurance professionnelle, l'arrêté royal du 11 septembre
september 2020 tot vaststelling van de nadere regels van het openbaar 2020 fixant les modalités du registre public de l'Institut des
register van het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, l'octroi de la qualité
en, de toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen aux personnes de pays tiers et aux personnes morales, les règles de
en aan de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het fonctionnement de l'Institut et les conditions d'assurance
Instituut en de voorwaarden inzake beroepsverzekering professionnelle
FILIP, Koning der Belgen, PHILIPPE, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 17 maart 2019 betreffende de beroepen van Vu la loi du 17 mars 2019 relative aux professions d'expert-comptable
accountant en belastingadviseur, artikel 44, vierde lid; et de conseiller fiscal, l'article 44, alinéa 4 ;
Gelet op het koninklijk besluit van 11 september 2020 tot vaststelling Vu l'arrêté royal du 11 septembre 2020 fixant les modalités du
van de nadere regels van het openbaar register van het Instituut van registre public de l'Institut des Conseillers fiscaux et des
de Belastingadviseurs en de Accountants en, de toekenning van de Experts-comptables, l'octroi de la qualité aux personnes de pays tiers
hoedanigheid aan de personen van derde landen en aan de et aux personnes morales, les règles de fonctionnement de l'Institut
rechtspersonen, de regels inzake de werking van het Instituut en de et les conditions d'assurance professionnelle, en ce qui concerne les
voorwaarden inzake beroepsverzekering; conditions d'assurance professionnelle ;
Gelet op het advies van de Raad van het Instituut van de Vu l'avis du Conseil de l'Institut des Conseillers Fiscaux et des
Belastingadviseurs en de Accountants, gegeven op 26 oktober 2021; Experts-Comptables, donné le 26 octobre 2021 ;
Gelet op het advies van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen, Vu l'avis du Conseil supérieur des Professions économiques, donné le
gegeven op 10 december 2021; 10 décembre 2021 ;
Gelet op het advies van de Commissie voor Verzekeringen, gegeven op 17 Vu l'avis de la Commission des Assurances, donné le 17 février 2022 ;
februari 2022;
Gelet op advies 71.169/1 van de Raad van State, gegeven op 7 april Vu l'avis 71.169/1 du Conseil d'Etat, donné le 7 avril 2022, en
2022, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le
wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973; Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973 ;
Op de voordracht van de Minister van Economie en van de Minister van Sur la proposition du Ministre de l'Economie et du Ministre des
Middenstand, Classes Moyennes,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.In artikel 78 van het koninklijk besluit van 11 september 2020 tot vaststelling van de nadere regels van het openbaar register van het Instituut van de Belastingadviseurs en de Accountants en, de toekenning van de hoedanigheid aan de personen van derde landen en aan de rechtspersonen, de regels inzake de werking van het Instituut en de voorwaarden inzake beroepsverzekering, worden de volgende wijzigingen aangebracht: 1° in het eerste lid, wordt het woord "intellectuele" ingevoegd tussen de woorden "bij de uitoefening van de" en de woorden "beroepsactiviteiten bedoeld in artikel 3 en 6"; 2° het tweede lid wordt vervangen als volgt: "De waarborg is van toepassing voor de beroepsactiviteiten uitgeoefend in de hele wereld uitgezonderd de Verenigde Staten van Amerika en Canada, die de beroepsbeoefenaar uitoefent vanuit een vestigingseenheid in België.".

Article 1er.A l'article 78 de l'arrêté royal du 11 septembre 2020 fixant les modalités du registre public de l'Institut des Conseillers fiscaux et des Experts-comptables, l'octroi de la qualité aux personnes de pays tiers et aux personnes morales, les règles de fonctionnement de l'Institut et les conditions d'assurance professionnelle, les modifications suivantes sont apportées : 1° dans l'alinéa 1er, le mot « intellectuelles » est inséré entre les mots « activités professionnelles » et les mots « visées aux articles 3 et 6 » ; 2° l'alinéa 2 est remplacé par ce qui suit : « La garantie s'applique aux activités professionnelles exercées dans le monde entier, à l'exclusion des Etats-Unis d'Amérique et du Canada, à partir d'une unité d'établissement située en Belgique. ».

Art. 2.Artikel 79 van hetzelfde besluit wordt aangevuld met een lid,

Art. 2.L'article 79 du même arrêté est complété par un alinéa rédigé
luidende: comme suit :
"Als de verzekeringsovereenkomst een jaarlijkse limiet vastlegt, mag « Lorsque le contrat d'assurance fixe une limite annuelle, la
de minimale dekking niet lager zijn dan 5.000.000 euro, alle couverture minimale ne peut être inférieure à 5.000.000 euros par an,
schadegevallen gecombineerd.". tous sinistres confondus. ».

Art. 3.In artikel 80 van hetzelfde besluit worden de volgende

Art. 3.A l'article 80 du même arrêté, les modifications suivantes
wijzigingen aangebracht: sont apportées :
1° in het vroegere enige lid, dat het eerste lid wordt, worden de 1° dans l'alinéa unique ancien, devenant l'alinéa 1er, les mots «
woorden "Naast de uitsluitingen voorzien in artikel 62 en 63 van de Outre les exclusions visées à l'article 62 et 63 de la loi du 4 avril
wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen, kan de 2014 relative aux assurances, le contrat » sont remplacés par les mots
verzekeringsovereenkomst" vervangen door de woorden "De
verzekeringsovereenkomst kan"; « Le contrat » ;
2° hetzelfde lid wordt aangevuld met de bepalingen onder 4°, 5° en 6°, 2° le même alinéa est complété par les 4°, 5° et 6°, rédigés comme
luidende: suit :
"4° de gerechtelijke, administratieve, disciplinaire of transactionele « 4° les amendes judiciaires, administratives, disciplinaires ou
geldboeten, gerechtskosten van strafrechtelijke vervolging en de transactionnelles, les frais judiciaires de poursuite pénale et les
schadevergoedingen die als strafmaatregel of afschrikmiddel worden dommages et intérêts appliqués comme sanction ou comme moyen de
toegepast en die persoonlijk gedragen worden door de verzekerde; dissuasion et qui sont supportés personnellement par l'assuré ;
5° de schade gedekt door de verzekeringsovereenkomst burgerlijke 5° les dommages couverts par le contrat d'assurance responsabilité
beroepsaansprakelijkheid van een onderaannemer waarvoor de civile professionnelle d'un sous-traitant pour lesquels la
persoonlijke aansprakelijkheid van de onderaannemer ingeroepen kan responsabilité professionnelle personnelle du sous-traitant peut être
worden; engagée ;
6° schade van alle aard waarvan de oorsprong of de omvang zou 6° les dommages de quelque nature que ce soit dont l'origine ou
l'ampleur résulterait des conséquences d'un virus informatique, d'un
voortvloeien uit de gevolgen van een computervirus, een hacking, een piratage informatique, d'une attaque par déni de service attribué ou
DDoS-aanval of ransomware, behalve indien: d'un rançongiciel sauf si :
a) het een onbekend risico betreft waarvoor op het ogenblik van zijn a) il s'agissait d'un risque inconnu pour lequel il n'existait pas au
realisatie geen gepaste bescherming bestond; moment de sa réalisation une protection adéquate ;
b) en/of de verzekerde alle in de sector van de verzekerden b) et/ou l'assuré a pris toutes les mesures de sécurité possible dans
toepasselijke veiligheids-maatregelen genomen heeft, maar de le domaine relevant des assurés, mais que la réalisation du risque a
realisatie van het risico mogelijk gemaakt werd omwille van een été rendue possible en raison d'un fonctionnement insuffisant des
onvoldoende werking van de veiligheidssystemen."; systèmes de sécurité. » ;
3° het artikel wordt aangevuld met een lid, luidende: 3° l'article est complété par un alinéa rédigé comme suit :
"De uitsluitingen bedoeld in de wet van 4 april 2014 betreffende de « Les exclusions prévues par la loi du 4 avril 2014 relative aux
verzekeringen zijn eveneens van toepassing.". assurances sont également d'application. ».

Art. 4.In artikel 81 van hetzelfde besluit wordt tussen het eerste en

Art. 4.Dans l'article 81 du même arrêté, un alinéa rédigé comme suit
het tweede lid een lid ingevoegd, luidende: est inséré entre les alinéas 1er et 2 :
"Worden ook in aanmerking genomen, op voorwaarde dat ze schriftelijk « Sont également prises en considération, à condition qu'elles soient
worden ingesteld tegen de verzekerde of de verzekeringsonderneming formulées par écrit à l'encontre de l'assuré ou de l'assureur dans un
binnen een termijn van zesendertig maanden te rekenen van het einde
van de verzekeringsovereenkomst, de vorderingen tot vergoeding die délai de trente-six mois à compter de la fin du contrat, les demandes
betrekking hebben op: en réparation qui se rapportent :
1° schade die zich tijdens de looptijd van die overeenkomst heeft 1° à un dommage survenu pendant la durée de ce contrat si, à la fin de
voorgedaan indien het risico bij het einde van die overeenkomst niet
door een andere verzekeringsonderneming gedekt wordt; ce contrat, le risque n'est pas couvert par un autre assureur ;
2° daden of feiten die aanleiding kunnen geven tot schade, die zich 2° à des actes ou des faits pouvant donner lieu à un dommage, survenus
tijdens de duur van die overeenkomst hebben voorgedaan en aan de et déclarés à l'assureur pendant la durée de ce contrat. » .
verzekeringsonderneming werden aangegeven.".

Art. 5.Le ministre qui a l'Economie dans ses attributions et le

Art. 5.De minister bevoegd voor Economie en de minister bevoegd voor

 ministre qui a les Classes moyennes dans ses attributions sont
Middenstand, zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van chargés, chacun en ce qui le concerne, de l'exécution du présent
dit besluit. arrêté.
Gegeven te Brussel, 14 juni 2022. Donné à Bruxelles, le 14 juin 2022.
FILIP PHILIPPE
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Economie, Le Ministre de l'Economie,
P.-Y. DERMAGNE P.-Y. DERMAGNE
De Minister van Middenstand, Le Ministre des Classes moyennes,
D. CLARINVAL D. CLARINVAL
^