Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 12/01/2007
← Terug naar "Koninklijk besluit betreffende het gebruik van bepaalde bedingen in de bemiddelingsovereenkomsten van vastgoedmakelaars "
Koninklijk besluit betreffende het gebruik van bepaalde bedingen in de bemiddelingsovereenkomsten van vastgoedmakelaars Arrêté royal relatif à l'usage de certaines clauses dans les contrats d'intermédiaire d'agents immobiliers
FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE SERVICE PUBLIC FEDERAL ECONOMIE, P.M.E., CLASSES MOYENNES ET ENERGIE
12 JANUARI 2007. - Koninklijk besluit betreffende het gebruik van 12 JANVIER 2007. - Arrêté royal relatif à l'usage de certaines clauses
bepaalde bedingen in de bemiddelingsovereenkomsten van dans les contrats d'intermédiaire d'agents immobiliers
vastgoedmakelaars
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken en Vu la loi du 14 juillet 1991 sur les pratiques du commerce et sur
de voorlichting en bescherming van de consument, inzonderheid op l'information et la protection du consommateur, et en particulier
artikel 34; l'article 34;
Gelet op het advies van de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de Vu l'avis du Conseil Supérieur des Indépendants et des PME, donné le 1er
K.M.O., gegeven op 1 juni 2006; juin 2006;
Gelet op het advies van de Commissie voor Onrechtmatige Bedingen, gegeven op 22 november 2006; Vu l'avis de la Commission des clauses abusives, donné le 22 novembre 2006;
Gelet op advies 41.267/1 van de Raad van State, gegeven op 28 Vu l'avis 41.267/1 du Conseil d'Etat, donné le 28 septembre 2006, en
september 2006, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 1° van application de l'article 84, alinéa 1er, 1°, des lois coordonnées sur
le Conseil d'Etat;
de gecoördineerde wetten op de Raad van State; Sur la proposition de Notre Ministre de la Protection de la
Op de voordracht van Onze Minister van Consumentenzaken en van Onze consommation et de Notre Ministre des Classes moyennes, et de l'avis
Minister van Middenstand en op het advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, de Nos Ministres qui en ont délibéré en Conseil,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Dit besluit is van toepassing op de overeenkomsten tot

Article 1er.Le présent arrêté s'applique aux contrats d'intermédiaire

verkoop-, aankoop-, verhuur- en huurbemiddeling gesloten tussen de de vente, achat et location conclus entre les agents immobiliers,
vastgoedmakelaars, bedoeld in het koninklijk besluit van 6 september visés par l'arrêté royal du 6 septembre 1993 protégeant le titre
1993 tot bescherming van de beroepstitel en van de uitoefening van het professionnel et l'exercice de la profession d'agent immobilier, et
beroep van vastgoedmakelaar, en de consumenten. les consommateurs.

Art. 2.De bemiddelingsopdracht maakt het voorwerp uit van een

Art. 2.La mission d'intermédiation fait l'objet d'un contrat écrit.

geschreven overeenkomst. De bedingen van deze bemiddelingsovereenkomst Les clauses de ce contrat d'intermédiaire déterminent :
bepalen : 1° De opdracht van de vastgoedmakelaar en de omvang van zijn 1° La mission de l'agent immobilier et l'étendue de ses pouvoirs.
bevoegdheid. Deze worden in één enkele rubriek van het contract op Celles-ci sont décrites de manière claire et non équivoque sous une
duidelijke en ondubbelzinnige wijze beschreven, waarbij onder meer seule rubrique du contrat, établissant notamment si la mission de
duidelijk blijkt of de opdracht van de makelaar het sluiten van de l'agent immobilier comporte la conclusion du contrat au nom et pour le
compte du consommateur.
overeenkomst in naam en voor rekening van de consument omvat. Le cas échéant, une description claire de la possibilité et des
In voorkomend geval, een duidelijke omschrijving van de mogelijkheid limites dans lesquelles l'agent immobilier peut négocier le prix et
en de grenzen waarbinnen de vastgoedmakelaar kan onderhandelen over de les conditions dans le cadre de la mission convenue.
prijs en de voorwaarden binnen het kader van de afgesproken opdracht. En cas de contrats d'intermédiaire de vente ou de location, pour
In geval van overeenkomsten tot verkoop- of verhuurbemiddeling waarbij lesquels l'agent immobilier reçoit la mission de négocier le prix ou
aan de vastgoedmakelaar de opdracht tot het onderhandelen van de prijs les conditions de vente ou de location, le prix minimum de vente ou de
of van de verkoops- of verhuurvoorwaarden wordt gegeven, worden de location demandé et les conditions de vente ou de location sont
minimum vraagprijs alsook deze voorwaarden duidelijk gespecificeerd. clairement spécifiés.
2° Het door de consument te betalen tarief voor de 2° Le tarif à payer par le consommateur pour la mission
bemiddelingsopdracht. d'intermédiation.
Dit tarief is het totale tarief, waaronder is begrepen : de belasting Ce tarif est le tarif global, en ce compris la taxe sur la valeur
over de toegevoegde waarde, alle overige taksen en de kosten van alle ajoutée, toutes autres taxes, ainsi que le coût de tous les services à
diensten die door de consument verplicht moeten worden bijbetaald. payer obligatoirement en supplément par le consommateur.
3° De duur van de overeenkomst 3° La durée du contrat.
Indien aan de vastgoedmakelaar de exclusiviteit wordt toegekend, Si l'agent immobilier bénéficie de l'exclusivité, la durée du contrat
overschrijdt de bemiddelingsovereenkomst geen zes maanden. d'intermédiaire ne peut être supérieure à six mois.
4° Indien een voor bepaalde duur gesloten bemiddelingsovereenkomst 4° Au cas où un contrat d'intermédiaire conclu pour une durée
stilzwijgend wordt verlengd of vernieuwd, kan zij ten allen tijde en déterminée est prolongé ou renouvelé tacitement, il peut y être mis
zonder kosten worden beëindigd mits een opzegtermijn van maximum één fin sans frais et à tout moment moyennant un préavis de maximum un
maand. mois.
5° Wanneer de bemiddelingsovereenkomst bepaalt dat de opdracht is vervuld indien een wederpartij een geldig bod heeft uitgebracht, wordt bepaald dat dit bod is gedaan in een geschrift of op een andere manier die aan de klant een vast bewijs levert van het bod dat uitgaat van deze wederpartij. 6° Wanneer de bemiddelingsovereenkomst bepaalt dat met de vervulling van de opdracht gelijkstaat de overeenkomst die door de consument wordt gesloten met een wederpartij waaraan de vastgoedmakelaar informatie heeft verschaft, wordt verduidelijkt dat de vastgoedmakelaar het bewijs levert dat precieze en individuele informatie aan deze wederpartij werd verschaft. 7° Indien de bemiddelingsovereenkomst bepaalt dat de vastgoedmakelaar recht heeft op een vergoeding voor de overeenkomsten die door de consument worden gesloten na de beëindiging van de bemiddelingsovereenkomst, is dit enkel mogelijk op voorwaarde dat de vastgoedmakelaar aan de wederpartij bij die overeenkomsten precieze en individuele informatie heeft verschaft. De bemiddelingsovereenkomst bepaalt dat de vastgoedmakelaar binnen de zeven werkdagen na de beëindiging van de bemiddelingsovereenkomst aan de consument de lijst overmaakt van de personen aan wie hij precieze en individuele informatie heeft bezorgd. De vergoeding is alleen verschuldigd wanneer de consument de overeenkomst sluit met één van deze personen of met personen die met deze personen in zodanige verhouding staan dat het redelijkerwijze valt aan te nemen dat zij, ten gevolge van die verhouding, over de verschafte informatie beschikten. De vastgoedmakelaar heeft slechts recht op de vergoeding indien de overeenkomst door de consument wordt gesloten binnen de zes maanden na beëindiging van de bemiddelingsovereenkomst. 8° In geval de verkoop of verhuur niet plaatsvindt ten gevolge van de verwezenlijking van een voorwaarde, is de consument geen enkel ere- of commissieloon verschuldigd. 9° Het opzeggingsbeding dat de consument de bevoegdheid toekent om de bemiddelingsovereenkomst voor de toekomst op eenzijdige beslissing te beëindigen zonder dat enige motivering vereist is. In geval een opzegvergoeding wordt voorzien, kan de opzegvergoeding 5° Lorsque le contrat d'intermédiaire précise que la mission est remplie lorsqu'une autre partie a émis une offre valable, il est précisé que cette offre est faite dans un écrit ou d'une autre manière qui donne au client une preuve certaine de l'offre qui émane de cette autre partie. 6° Lorsque le contrat d'intermédiaire précise qu'est assimilé à la réalisation de la mission, le contrat conclu par le consommateur avec une autre partie à laquelle l'agent immobilier a donné des renseignements, il est indiqué que l'agent doit fournir la preuve que des renseignements précis ont été donnés à cette autre partie. 7° Si le contrat d'intermédiaire prévoit que l'agent immobilier a droit à une indemnité pour les contrats conclus par le consommateur après la fin du contrat d'intermédiaire, cela n'est possible qu'à la condition que l'agent immobilier ait donné à l'autre partie à ces contrats une information précise et individuelle. Le contrat d'intermédiaire stipule que l'agent immobilier transmet au consommateur dans les sept jours ouvrables suivant la fin du contrat d'intermédiaire, la liste des personnes à qui il a donné une information précise et individuelle. L'indemnité n'est due que si le consommateur conclut le contrat avec une de ces personnes ou avec les personnes qui sont dans une relation avec celles-ci telle qu'il est raisonnable d'admettre qu'elles disposaient de l'information donnée suite à cette relation. L'agent immobilier n'a droit à l'indemnité que si le contrat est conclu par le consommateur dans les six mois qui suivent la fin du contrat d'intermédiaire. 8° Dans le cas où la vente ou la location n'a pas lieu suite à la réalisation d'une condition, aucun honoraire, ni commission n'est dû par le consommateur. 9° La clause de résiliation qui donne la faculté au consommateur de mettre fin pour l'avenir au contrat d'intermédiaire par volonté unilatérale sans qu'un quelconque motif soit exigé.
niet meer bedragen dan 50 % van het ere- of commissieloon van de L'indemnité de rupture ne peut excéder 50 % des honoraires ou de la
makelaar op voorwaarde dat de consument het onroerend goed, voorwerp commission, à condition que le bien immobilier, objet de la mission
van de bemiddelingsopdracht, niet verkoopt of verhuurt binnen de 6 d'intermédiation, ne soit pas vendu ou loué dans les six mois qui
maanden na de opzegging. suivent la résiliation.
10° De handgeschreven vermelding van de datum en het precies adres van 10° La mention manuscrite par le consommateur de la date et de
de plaats waar de bemiddelingsovereenkomst wordt afgesloten door de l'adresse exacte de l'endroit où le contrat d'intermédiaire est
consument. conclu.
11° Een verzakingsbeding, waarbij de consument het recht heeft om 11° Une clause de renonciation, par laquelle le consommateur a le
zonder kosten binnen de zeven werkdagen van de
bemiddelingsovereenkomst af te zien ongeacht de plaats waar de droit de renoncer sans frais au contrat dans les sept jours ouvrables,
overeenkomst wordt gesloten, gesteld op de wijze zoals bepaald in quel que soit le lieu où le contrat a été conclu, rédigée de la
artikel 88 van de wet van 14 juli 1991 betreffende de manière prévue à l'article 88 de la loi du 14 juillet 1991 sur les
handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument. pratiques du commerce et sur l'information et la protection du consommateur.
Deze bepaling is niet van toepassing in geval van verwezenlijking van Cette disposition ne s'applique pas en cas de réalisation du contrat
de bemiddelingsovereenkomst binnen de zeven werkdagen en voordat de d'intermédiaire dans les sept jours ouvrables, et avant que le
consument van zijn verzakingsrecht gebruik maakt, mits de consument consommateur n'exerce son droit de renonciation, à condition que le
hier voorafgaandelijk en uitdrukkelijk in toestemt. consommateur y accorde son consentement préalable et exprès.
12° De wijze waarop de vastgoedmakelaar de consument inlicht over de 12° La manière dont l'agent immobilier informe le consommateur de
uitvoering van de opdracht. Deze inlichtingen worden op periodieke l'exécution de sa mission. Ces informations sont données
basis, en minstens maandelijks verschaft. périodiquement, et au moins sur base mensuelle.

Art. 3.De hierna volgende voorwaarden en bedingen zijn verboden :

Art. 3.Sont interdites les conditions et les clauses suivantes :

1° De bedingen die verwarring scheppen tussen een mogelijkheid tot 1° Les clauses qui entretiennent une confusion entre une faculté de
opzeg door de consument mits vergoeding en de strafbedingen die de résiliation offerte au consommateur moyennant indemnité et les clauses
niet-uitvoering van de verbintenissen door deze laatste sanctioneren. pénales qui sanctionnent l'inexécution des obligations de ce dernier.
2° Voor de bemiddelingsovereenkomsten van bepaalde duur, de 2° Pour les contrats d'intermédiaire à durée déterminée, les clauses
opzegbedingen die voorzien in een opzegtermijn van langer dan één de résiliation qui prévoient un préavis de plus d'un mois avant la fin
maand vóór het einde van de overeenkomst. du contrat.
3° Schadebedingen die meer dan 75 % van de commissie en/of ereloon van 3° Les clauses pénales excédant 75 % de la commission et/ou des
de vastgoedmakelaar bedragen, onverminderd de toepassing van artikel honoraires de l'agent immobilier, sans préjudice de l'application de
32.21. van de wet van 14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken en l'article 32.21. de la loi du 14 juillet 1991 sur les pratiques du
commerce et sur l'information et la protection du consommateur.
de voorlichting en bescherming van de consument. Les clauses qui fixent un montant forfaitaire, en cas de non-respect
Bedingen die een forfaitair bedrag vastleggen bij het miskennen van de de l'exclusivité tenant au fait que le consommateur vend lui-même le
exclusiviteit doordat de consument het onroerend goed, voorwerp van de bien immobilier, objet de la mission d'intermédiation de vente, ou au
bemiddelingsopdracht, zelf verkoopt, of doordat een andere fait qu'un autre agent immobilier (contrairement à l'exclusivité
vastgoedmakelaar (in strijd met de bedongen exclusiviteit) belast stipulée) est chargé de l'intermédiation de vente doivent être
wordt met de verkoopbemiddeling, dienen beschouwd te worden als considérées comme des clauses pénales.
schadebedingen. 4° Schadebedingen die niet wederkerig en gelijkwaardig te zijn, 4° Des clauses pénales qui ne sont pas réciproques et équivalentes,
onverminderd de toepassing van artikel 32.15. van de wet van 14 juli sans préjudice de l'application de l'article 32.15. de la loi du 14
1991 betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en juillet 1991 sur les pratiques du commerce et sur l'information et la
bescherming van de consument. De vereiste wederkerigheid brengt met zich mee dat tegenover een schadebeding dat een bedrag vastlegt bij niet-nakoming door de consument van zijn verplichtingen, er altijd een schadebeding dient opgenomen te worden dat een bedrag vastlegt bij niet-nakoming van een verplichting van de makelaar die hieraan beantwoordt. De vereiste van gelijkwaardigheid brengt onder meer met zich mee dat het bedongen bedrag van dezelfde orde moet zijn, en dat niet aan één partij het bewijs van schade wordt opgelegd, terwijl een schadebeding ten voordele van de andere partij dit bewijs van schade niet oplegt. protection du consommateur. La réciprocité exigée implique qu'en présence d'une clause pénale qui fixe un montant en cas de non-respect par le consommateur de ses obligations, une autre clause pénale y réponde, qui fixe un montant en cas de non-respect d'une obligation de l'agent immobilier. L'exigence d'équivalence a pour conséquence que le montant stipulé doit être du même ordre. Elle implique aussi que la preuve du dommage ne soit pas mise à charge d'une partie, alors qu'une clause pénale à l'avantage de l'autre partie n'impose pas à celle-ci la preuve de son dommage.

Art. 4.Elke andere bepaling van de contractvoorwaarden die

Art. 4.Toute autre disposition des conditions contractuelles qui

rechtstreeks of onrechtstreeks de rechten opheft of beperkt die de abroge ou limite, de façon directe ou indirecte, les droits que le
consument haalt uit dit besluit, is verboden en nietig. consommateur tire de cet arrêté, est interdite et nulle.

Art. 5.Dit besluit treedt in werking op 1 februari 2007.

Art. 5.Cet arrêté entre en vigueur le 1er février 2007.

Art. 6.Onze minister van Middenstand en Onze minister van

Art. 6.Notre ministre des Classes moyennes et Notre ministre de la

Consumentenzaken zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering Protection de la consommation sont, chacun en ce qui le concerne,
van dit besluit. chargés de l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 12 januari 2007. Donné à Bruxelles, le 12 janvier 2007.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Consumentenzaken, La Ministre de la Protection de la Consommation,
Mevr. F. VAN DEN BOSSCHE Mme F. VAN DEN BOSSCHE
De Minister van Middenstand, La Ministre des Classes moyennes,
Mevr. S. LARUELLE Mme S. LARUELLE
^