Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 11/07/2003
← Terug naar "Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorwaarden voor het bekomen van burgerlijke vergunningen en bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder voor de piloten van de Belgische krijgsmacht "
Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorwaarden voor het bekomen van burgerlijke vergunningen en bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder voor de piloten van de Belgische krijgsmacht Arrêté royal fixant les conditions d'obtention des licences et qualifications civiles de pilote d'avions par les pilotes des Forces armées belges
FEDERALE OVERHEIDSDIENST MOBILITEIT EN VERVOER 11 JULI 2003. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorwaarden voor het bekomen van burgerlijke vergunningen en bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder voor de piloten van de Belgische krijgsmacht ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. SERVICE PUBLIC FEDERAL MOBILITE ET TRANSPORTS 11 JUILLET 2003. - Arrêté royal fixant les conditions d'obtention des licences et qualifications civiles de pilote d'avions par les pilotes des Forces armées belges ALBERT II, Roi des Belges, A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 27 juni 1937 houdende herziening van de wet van 16 Vu la loi du 27 juin 1937 portant révision de la loi du 16 novembre
november 1919 betreffende de regeling der luchtvaart, inzonderheid op 1919 relative à la réglementation de la navigation aérienne, notamment
artikel 5, § 1, gewijzigd bij de wet van 2 januari 2001; l'article 5, § 1er modifié par la loi du 2 janvier 2001;
Gelet op het ministerieel besluit van 21 mei 1991 houdende Vu l'arrêté ministériel du 21 mai 1991 fixant les conditions
vaststelling van de voorwaarden waaraan houders van militaire auxquelles les porteurs de brevets de pilote militaire doivent
brevetten van piloot dienen te voldoen voor het bekomen van satisfaire pour l'obtention des licences et qualifications civiles de
burgerlijke vergunningen en bevoegdverklaringen van bestuurder van pilote d'avions, modifié en dernier lieu par l'arrêté ministériel du
vliegtuigen, laatst gewijzigd bij het ministerieel besluit van 11 11 janvier 1999;
januari 1999; Gelet op het ministerieel besluit van 15 oktober 1991 houdende Vu l'arrêté ministériel du 15 octobre 1991 fixant les conditions
vaststelling van de voorwaarden waaraan houders van militaire auxquelles les porteurs de brevets de pilote militaire doivent
brevetten van piloot dienen te voldoen voor het verkrijgen van de satisfaire pour l'obtention de la licence civile de pilote de ligne
burgerlijke vergunning van lijnbestuurder van vliegtuigen, laatst
gewijzigd bij het ministerieel besluit van 11 januari 1999; d'avions, modifié en dernier lieu par l'arrêté ministériel du 11
Gelet op de omstandigheid dat de gewestregeringen bij het ontwerpen janvier 1999; Vu l'association des gouvernements de région à l'élaboration du
van dit besluit betrokken zijn; présent arrêté;
Gelet op het advies van de Raad van State nr. 34.452/4, gegeven op 31 Vu l'avis du Conseil d'Etat n° 34.452/4, donné le 31 mars 2003;
maart 2003; Op de voordracht van Onze Minister belast met Mobiliteit en Vervoer, Sur la proposition de Notre Ministre chargée de la Mobilité et des Transports,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :
HOOFDSTUK I. - Definities en afkortingen CHAPITRE Ier. - Définitions et abréviations

Artikel 1.§ 1. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan

Article 1er.§ 1er. Pour l'application du présent arrêté, il faut

onder : entendre par :
Type (van een luchtvaartuig) : groep van luchtvaartuigen met identieke Type (d'aéronef) : ensemble des aéronefs offrant des caractéristiques
fundamentele kenmerken, daarin begrepen alle wijzigingen, behalve die fondamentales identiques, y compris toutes les modifications, sauf
welke een verandering van manoeuvre- of vliegkenmerken, of een celles qui entraînent un changement dans les caractéristiques de
toevoeging van leden van het stuurpersoneel tot gevolg hebben. manoeuvre ou de vol, ou un complément de l'équipage de conduite.
Categorie (luchtvaartuigen) : indeling van de luchtvaartuigen volgens Catégorie (d'aéronefs) : classification des aéronefs selon des
de gespecificeerde fundamentele kenmerken, bij voorbeeld : vliegtuig, caractéristiques fondamentales spécifiées, par exemple : avion,
helikopter, zweefvliegtuig, vrije ballon. hélicoptère, planeur, ballon libre.
Vliegtuig : aërodyne voorzien van een voortstuwingsinrichting, die Avion : aérodyne muni d'un organe moteur et dont la sustentation en
zijn opwaartse draagkracht in de lucht hoofdzakelijk verkrijgt door vol est assurée principalement par des réactions aérodynamiques sur
aërodynamische krachten die worden uitgeoefend op vlakken welke des surfaces qui restent fixes dans des conditions données de vol.
gedurende eenzelfde vliegstand niet van stand veranderen.
Vliegscholen van de Belgische krijgsmacht : alle vliegscholen Ecoles d'aviation des Forces armées belges : toutes les écoles
uitgebaat binnen het Ministerie van Defensie door de Belgische d'aviation exploitées par les Forces armées belges au sein du
krijgsmacht of de vliegscholen die, op aanvraag van de Belgische Ministère de la Défense ou les écoles d'aviation qui fournissent, à la
krijgsmacht, een deel of de hele opleiding tot het behalen van het demande des Forces armées belges, une partie ou la totalité de la
brevet van vliegtuigbestuurder of het hoger brevet van formation en vue de l'obtention du brevet de pilote ou du brevet
vliegtuigbestuurder en/of van een bevoegdverklaring van supérieur de pilote et/ou d'une qualification de pilote d'avions.
vliegtuigbestuurder verstrekken. Formation élémentaire de pilotage : formation de pilotage de base
Elementaire vliegopleiding : basisvliegopleiding verstrekt in een dispensée dans une école d'aviation des Forces armées belges qui
vliegschool van de Belgische krijgsmacht, die de militaire leerling de enseigne à l'élève militaire les connaissances et l'aptitude à
kennis en de vaardigheid bijbrengt om als gezagvoerder onder de effectuer en tant que pilote commandant de bord selon les règles de
zichtvliegvoorschriften vertrekken uit en naderingen op luchthavens, vol à vue, des départs et approches d'un aéroport, des navigations sur
overland navigaties, acrobatische basisoefeningen en de nodige campagne, des exercices acrobatiques de base et les actions d'urgence
urgentiemaatregelen in geval van nood uit te voeren. nécessaires en cas de détresse.
Houder van een Belgisch militair brevet van vliegtuigbestuurder : Titulaire d'un brevet militaire belge de pilote d'avions : personne
persoon die qui
1° tenminste geslaagd is voor de elementaire vliegopleiding; 1° a réussi au moins la formation élémentaire de pilotage;
2° a) in werkelijke dienst is en deel uitmaakt van het gebrevetteerde 2° a) est en service actif et fait partie du personnel navigant
varend personeel van de Belgische krijgsmacht, of breveté des Forces armées belges, ou
b) sinds minder dan 3 jaren de werkelijke dienst als lid van het b) a quitté depuis moins de 3 ans le service actif comme membre du
gebrevetteerde varend personeel van de Belgische krijgsmacht verlaten heeft. personnel navigant breveté des Forces armées belges.
Houder van het hoger brevet van vliegtuigbestuurder : bestuurder die Titulaire du brevet supérieur de pilote d'avions : pilote ayant suivi
een volledige opleiding tot bestuurder van vliegtuigen heeft genoten une formation complète de pilote d'avion au sein des écoles d'aviation
in de vliegscholen van de Belgische krijgsmacht en die in het besturen des Forces armées belges et qui est apte à piloter des avions mono- ou
van één- of meerpilootvliegtuigen, één- of meermotorig uitgerust met multipilotes, mono- ou multimoteurs équipés de turboréacteurs ou de
turboreactoren of turbopropulsoren, bekwaam is. turbopropulseurs.
Complementair luchttransportexamen van de Belgische krijgsmacht : Examen complémentaire de transport aérien des Forces armées belges :
theoretisch examen afgelegd door de houder van een hoger brevet van examen théorique présenté par le titulaire d'un brevet supérieur de
vliegtuigbestuurder na het beëindigen van een door de Belgische pilote d'avions après achèvement d'une formation complémentaire
krijgsmacht georganiseerde complementaire vorming met het oog op het organisée par les Forces armées belges en vue de piloter des avions
besturen van vliegtuigen gecertificeerd overeenkomstig de categorie certifiés conformes à la catégorie JAR/FAR 25 Transport et la
JAR/FAR 25 Vervoer en de categorie JAR/FAR 23 Commuter. catégorie JAR/FAR 23 Commuter.
§ 2. De afkortingen die in dit besluit worden gebruikt, krijgen de § 2. Les abréviations utilisées dans le présent arrêté reçoivent les
volgende betekenissen : significations suivantes :
JAR : Joint Aviation Regulations, gemeenschappelijke JAR : Joint Aviation Regulations, réglementation aérienne commune
luchtvaartregelgeving uitgegeven door de J.A.A. (Joint Aviation émise par les J.A.A. (Joint Aviation Authorities), l'organisme associé
Authorities), het organisme dat verbonden is aan de Europese à la Conférence européenne de l'aviation civile (CEAC), ayant élaboré
Conferentie voor de burgerluchtvaart (ECAC) en dat de regelingen heeft des arrangements pour coopérer au développement et à la mise en oeuvre
uitgewerkt om samen te werken aan de ontwikkeling en het in werking
stellen van gemeenschappelijke regels (codes JAR) op alle domeinen die de règles communes (codes JAR) dans tous les domaines relatifs à la
betrekking hebben op de veiligheid van de luchtvaartuigen en van hun sécurité des aéronefs et de leur exploitation.
exploitatie. JAR-FCL : JAR - Flight Crew Licensing, gemeenschappelijke regels die JAR-FCL : JAR - Flight Crew Licensing, règles communes élaborées par
door de J.A.A. zijn uitgewerkt op het gebied van de vergunningen van les J.A.A. dans le domaine des licences du personnel navigant.
het stuurpersoneel.
PPL (A) : JAR-FCL afkorting voor de vergunning van privaat bestuurder PPL (A) : abréviation JAR-FCL pour la licence de pilote privé
(vliegtuigen). (avions).
CPL (A) : JAR-FCL afkorting voor de vergunning van beroepsbestuurder CPL (A) : abréviation JAR-FCL pour la licence de pilote professionnel
(vliegtuigen). (avions).
IR (A) : JAR-FCL afkorting voor de bevoegdverklaring instrumentvliegen IR (A) : abréviation JAR-FCL pour la qualification de vol aux
(vliegtuigen). instruments (avions).
ATPL (A) : JAR-FCL afkorting voor de vergunning van lijnbestuurder ATPL (A) : abréviation JAR-FCL pour la licence de pilote de ligne
(vliegtuigen). (avions).
FI (A) : JAR-FCL afkorting voor de bevoegdverklaring vlieginstructeur FI (A) : abréviation JAR-FCL pour la qualification d'instructeur de
(vliegtuigen). vol (avions).
FAR : Federal Aviation Regulations, luchtvaartregelgeving uitgegeven FAR : Federal Aviation Regulations, réglementation aérienne émise par
door de FAA (Federal Aviation Agency), het federaal la FAA (Federal Aviation Agency), l'agence fédérale aéronautique des
luchtvaartagentschap van de Verenigde Staten van Amerika. Etats-Unis d'Amérique.
MCC : Multi-crew Cooperation Course, cursus onderlinge samenwerking van de bemanning. MCC : Multi-crew Cooperation Course, formation au travail en équipage.
HOOFDSTUK II. - Algemeenheden CHAPITRE II. - Généralités

Art. 2.Dit besluit beoogt het vastleggen van de voorwaarden voor het

Art. 2.Le présent arrêté a pour objet de déterminer les conditions

bekomen van de burgerlijke vergunningen en bevoegdverklaringen van d'obtention des licences et qualifications civiles de pilote d'avions
vliegtuigbestuurder door houders van Belgische militaire brevetten van par les titulaires de brevets militaires belges de pilote d'avions.
vliegtuigbestuurder. De bepalingen van het koninklijk besluit van 10 januari 2000 tot Les dispositions de l'arrêté royal du 10 janvier 2000 réglementant les
regeling van de burgerlijke vergunningen van bestuurder van licences civiles de pilote d'avions, ci-après dénommé l'arrêté royal
vliegtuigen, hierna genoemd het koninklijk besluit van 10 januari du 10 janvier 2000, auxquelles il n'est pas dérogé dans le présent
2000, waarvan niet wordt afgeweken door dit besluit, blijven van arrêté, restent applicables aux titulaires d'un brevet militaire belge
toepassing op de houders van een Belgisch militair brevet van de pilote d'avions désireux d'obtenir, de revalider ou de renouveler
vliegtuigbestuurder die een burgerlijke vergunning of une licence ou une qualification civile.
bevoegdverklaring willen krijgen, wedergeldigmaken of hernieuwen.

Art. 3.Op grond van dit besluit wordt er geen enkele vergunning

Art. 3.Aucune licence n'est délivrée sur base du présent arrêté au

uitgereikt aan een aanvrager die geschrapt werd uit het gebrevetteerde
varend personeel van de Belgische krijgsmacht om één van de redenen requérant qui a été radié du personnel navigant breveté des Forces
die in artikel 23, § 1, of in artikel 25, § 1, van het koninklijk armées belges pour l'une des raisons visées à l'article 23, § 1er, ou
besluit van 16 april 1998 betreffende het varend personeel van de à l'article 25, § 1er, de l'arrêté royal du 16 avril 1998 relatif au
krijgsmacht bepaald worden. personnel navigant des forces armées.

Art. 4.Er wordt geen vergunning uitgereikt met toepassing van dit

Art. 4.Une licence n'est délivrée en application du présent arrêté

besluit tenzij de aanvrager terzelfdertijd een klasse- of qu'à condition que le requérant obtienne en même temps une
typebevoegdverklaring verkrijgt. qualification de classe ou de type.

Art. 5.De voorrechten van de op grond van dit besluit uitgereikte vergunningen kunnen alleen op in België ingeschreven vliegtuigen worden uitgeoefend, tenzij de aanvrager voldaan heeft aan de bijkomende criteria vastgesteld door de directeur-generaal van het Directoraat-generaal Luchtvaart met verwijzing naar de bepalingen van de JAR-FCL.

Art. 6.Ter ondersteuning van elke aanvraag om een vergunning moet de aanvrager een attest overleggen met vermelding van de voorwaarden van dit besluit waaraan hij beantwoordt voor het bekomen van een JAR-FCL vergunning van vliegtuigbestuurder en de bijbehorende bevoegdverklaringen. Het attest blijft geldig gedurende drie jaren : a) na de datum van afgifte indien de aanvrager op dat ogenblik in werkelijke dienst is, of b) na de datum waarop de aanvrager de werkelijke dienst verlaten heeft. Het model van het attest wordt in bijlage 1 bepaald. HOOFDSTUK III. - Vergunning van privaat bestuurder (vliegtuigen) - PPL (A)

Art. 5.Les privilèges des licences délivrées sur base du présent arrêté ne peuvent être exercés que sur des avions immatriculés en Belgique, sauf si le requérant a satisfait aux critères complémentaires déterminés par le directeur général de la Direction générale Transport aérien par référence aux dispositions du JAR-FCL.

Art. 6.A l'appui de toute demande de licence, le requérant produit une attestation mentionnant les conditions du présent arrêté auxquelles il répond pour obtenir une licence JAR-FCL de pilote d'avions et les qualifications y attenantes. L'attestation reste valable durant trois ans : a) après sa date d'émission si le requérant est en service actif, ou b) après la date à laquelle le requérant a quitté le service actif. Le modèle de l'attestation est fixé à l'annexe 1. CHAPITRE III. - Licence de pilote privé (avions) - PPL (A)

Art. 7.Om de vergunning van privaat bestuurder van vliegtuigen te

Art. 7.Pour obtenir la licence de pilote privé d'avions, le requérant

verkrijgen, moet de aanvrager : doit :
1° het attest bedoeld in artikel 6 overleggen met ten minste de 1° produire l'attestation visée à l'article 6 indiquant au moins la
vermelding dat hij geslaagd is voor de elementaire vliegopleiding; réussite de la formation élémentaire de pilotage;
2° een vliegervaring van ten minste 45 vlieguren op vliegtuigen 2° justifier d'une expérience minimale de vol de 45 heures sur avions;
aantonen; 3° a) hetzij slagen voor het examen over de materie 3° a) soit satisfaire à l'examen sur la matière de réglementation
luchtvaartreglementering en ATC-procedures voor het bekomen van ten aérienne et des procédures ATC pour l'obtention d'au moins une PPL
minste een PPL (A); (A);
b) hetzij het attest bedoeld in artikel 6 overleggen waarin vermeld b) soit produire l'attestation visée à l'article 6 mentionnant qu'il a
wordt dat hij geslaagd is voor punt 1 a) of 2 a) van bijlage 2; réussi la matière du point 1 a) ou du point 2 a) de l'annexe 2;
4° voldoen aan de vereisten inzake lichaams- en geestesgeschiktheid. 4° satisfaire aux conditions d'aptitude physique et mentale.
HOOFDSTUK IV. - Vergunning van beroepsbestuurder (vliegtuigen) - CPL CHAPITRE IV. - Licence de pilote professionnel (avions) - CPL (A)
(A)

Art. 8.Om de vergunning van beroepsbestuurder van vliegtuigen te

Art. 8.Pour obtenir la licence de pilote professionnel d'avions, le

verkrijgen, moet de aanvrager : requérant doit :
1° het attest bedoeld in artikel 6 overleggen met de vermelding dat 1° produire l'attestation visée à l'article 6 indiquant qu'il est
hij houder is van het hoger brevet van vliegtuigbestuurder; titulaire du brevet supérieur de pilote d'avions;
2° een vliegervaring aantonen van ten minste 200 vlieguren op 2° justifier d'une expérience minimale de vol de 200 heures sur
vliegtuigen; avions;
3° a) hetzij slagen voor het examen over de materie 3° a) soit satisfaire à l'examen sur la matière de réglementation
luchtvaartreglementering en van de planning en opvolging van de vlucht aérienne et de préparation et du suivi du vol pour l'obtention d'au
voor het bekomen van ten minste een CPL (A); moins une CPL (A);
b) hetzij het attest bedoeld in artikel 6 overleggen waarin vermeld b) soit produire l'attestation visée à l'article 6 mentionnant qu'il a
wordt dat hij geslaagd is voor punt 1 a) en c) iii of 2 a) en b) iii réussi les matières du point 1 a) et c) iii ou du point 2 a) et b) iii
van bijlage 2; de l'annexe 2;
4° voldoen aan de vereisten inzake lichaams- en geestesgeschiktheid. 4° satisfaire aux conditions d'aptitude physique et mentale.
HOOFDSTUK V. - Bevoegdverklaring voor instrumentvliegen (vliegtuigen) CHAPITRE V. - Qualification de vol aux instruments
- IR (A) (avions) - IR (A)

Art. 9.Om de bevoegdverklaring instrumentvliegen te verkrijgen moet

Art. 9.Pour obtenir la qualification de vol aux instruments, le

de aanvrager : requérant doit :
1° het attest bedoeld in artikel 6 overleggen met de vermelding dat 1° produire l'attestation visée à l'article 6 indiquant qu'il est
hij houder is : titulaire :
a) van het hoger brevet van vliegtuigbestuurder; a) du brevet supérieur de pilote d'avions;
b) van de bevoegdverklaring instrumentvliegen op, naargelang het geval : b) de la qualification de vol aux instruments sur, selon le cas :
i. éénmotorige vliegtuigen in éénpiloot-operaties; i. avions monomoteurs en opérations monopilotes;
ii. éénmotorige vliegtuigen in meerpiloot-operaties; ii. avions monomoteurs en opérations multipilotes;
iii. meermotorige vliegtuigen in éénpiloot-operaties; iii. avions multimoteurs en opérations monopilotes;
iv. meermotorige vliegtuigen in meerpiloot-operaties; iv. avions multimoteurs en opérations multipilotes;
2° houder zijn van ten minste een geldige vergunning van privaat 2° être titulaire d'au moins une licence valable de pilote privé
bestuurder van vliegtuigen die toelaat bij nacht te vliegen of van een d'avions permettant le vol de nuit, ou d'une licence valable de pilote
geldige vergunning van beroepsbestuurder van vliegtuigen; professionnel d'avions;
3° een vliegervaring als bedoeld in artikel 45 van het koninklijk 3° justifier d'une expérience en vol telle que visée à l'article 45 de
besluit van 10 januari 2000 aantonen; l'arrêté royal du 10 janvier 2000;
4° een bijkomende vliegopleiding van 10 uren gevolgd hebben op 4° avoir suivi une formation complémentaire en vol d'au moins 10
éénmotorige of meermotorige vliegtuigen, naargelang het gaat om een heures sur avions monomoteurs ou multimoteurs selon qu'il s'agit
éénmotoren IR (A) of meermotoren IR (A). Deze bijkomende opleiding kan respectivement d'une IR (A) monomoteur ou d'une IR (A) multimoteurs.
vervangen worden door een opleiding onder toezicht van een militair Cette formation complémentaire peut être remplacée par une formation
instructeur, aan boord van een militair vliegtuig, voor zover het suivie sous surveillance d'un instructeur militaire, à bord d'un avion
vliegtuig adequaat is uitgerust voor instrumentvliegen; militaire pour autant que l'avion soit doté des équipements adéquats
pour le vol aux instruments;
5° a) hetzij slagen voor het examen over de materie 5° a) soit satisfaire à l'examen sur la matière de réglementation
luchtvaartreglementering en van de planning en opvolging van de vlucht aérienne et de préparation et du suivi du vol pour l'obtention d'au
voor de uitreiking van ten minste een IR (A); moins une IR (A);
b) hetzij het attest bedoeld in artikel 6 overleggen waarin vermeld b) soit produire l'attestation visée à l'article 6 mentionnant qu'il a
wordt dat hij geslaagd is voor punt 1 a) en c) iii of 2 a) en b) iii réussi les matières du point 1 a) et c) iii ou du point 2 a) et b) iii
van bijlage 2; de l'annexe 2;
6° slagen voor de vaardigheidstest bedoeld in artikel 49 van het 6° satisfaire à l'épreuve d'aptitude visée à l'article 49 de l'arrêté
koninklijk besluit van 10 januari 2000. Het examen mag uitgevoerd royal du 10 janvier 2000. L'examen peut avoir lieu à bord d'un avion
worden met een militair vliegtuig voor zover het vliegtuig adequaat is militaire, pour autant que l'avion soit doté des équipements adéquats
uitgerust voor instrumentvliegen. pour le vol aux instruments.
HOOFDSTUK VI. - Klasse- en typebevoegdverklaringen (vliegtuigen) CHAPITRE VI. - Qualifications de classe et de type (avions)

Art. 10.§ 1. Om een eerder in werkelijke dienst behaalde klasse- of

Art. 10.§ 1er. Pour obtenir une qualification de classe ou de type

typebevoegdverklaring opgenomen in de JAR-FCL op de vergunning te reprise au JAR-FCL, obtenue précédemment en service actif, le
bekomen, moet de aanvrager het attest bedoeld in artikel 6 overleggen. requérant doit produire l'attestation visée à l'article 6 indiquant
Uit het attest blijkt dat hij houder is : qu'il est porteur :
1° van de bevoegdverklaring als bestuurder of medebestuurder van een 1° de la qualification de pilote ou copilote d'une classe ou d'un type
in de Belgische krijgsmacht gebruikt klasse of type vliegtuig, d'avions en usage dans les Forces armées belges, reprise au JAR-FCL,
opgenomen in de JAR-FCL, met vermelding van de klasse of het type; avec mention de la classe ou du type;
2° van een attest van slagen voor een opleidingscursus onderlinge 2° d'une attestation de réussite d'une formation au travail en
samenwerking van de bemanning (MCC), indien hij een équipage (MCC), s'il désire obtenir une qualification pour un type
typebevoegdverklaring voor een meerpiloot-vliegtuig wenst te bekomen. d'avion multipilote.
§ 2. De bevoegdverklaring voor een klasse of een type van vliegtuigen § 2. La qualification de classe ou de type d'avions est inscrite sur
wordt op de vergunning ingeschreven indien de aanvrager voldoet aan de la licence si le requérant satisfait aux conditions de l'arrêté royal
voorwaarden tot het wedergeldigmaken of het hernieuwen van deze
bevoegdverklaring(en) zoals vermeld in het koninklijk besluit van 10 du 10 janvier 2000 pour la revalidation ou le renouvellement de cette
januari 2000. (ces) qualification(s).
HOOFDSTUK VII. - Vergunning van lijnbestuurder (vliegtuigen) - ATPL CHAPITRE VII. - Licence de pilote de ligne (avions) - ATPL (A)
(A)

Art. 11.Om de vergunning van lijnbestuurder te bekomen, moet de

Art. 11.Pour obtenir la licence de pilote de ligne le requérant doit

aanvrager : :
1° het attest bedoeld in artikel 6 overleggen met de vermelding dat hij : 1° produire l'attestation visée à l'article 6 indiquant qu'il :
a) houder is van het hoger brevet van vliegtuigbestuurder; a) est titulaire du brevet supérieur de pilote d'avions;
b) houder is van de bevoegdverklaring « instrumentvliegen op b) est titulaire de la qualification de « vol aux instruments » sur
vliegtuigen »; avions;
c) ten minste 1 500 vlieguren heeft uitgevoerd als bestuurder of c) a effectué au moins 1 500 heures de vol en tant que pilote ou
medebestuurder van militaire luchtvaartuigen; copilote d'aéronefs militaires;
d) houder is van een attest van slagen voor een opleidingscursus d) est porteur d'une attestation de réussite d'une formation de
onderlinge samenwerking van de bemanning (MCC); travail en équipage (MCC);
2° een vliegervaring aantonen als bedoeld in artikel 65 van het 2° justifier d'une expérience de vol telle que visée à l'article 65 de
koninklijk besluit van 10 januari 2000; l'arrêté royal du 10 janvier 2000;
3° a) indien hij in werkelijke dienst getreden is vóór 1 januari 2000 3° a) s'il est entré en service actif avant le 1er janvier 2000,
slagen voor de volgende materies van het theoretisch examen ATPL (A) : réussir l'examen sur les matières suivantes de l'examen théorique ATPL
- Luchtvaartreglementering, (A) : - Réglementation aérienne,
- Algemene kennis van de luchtvaartuigen (vliegtuigcellen, systemen en - Connaissance générale des aéronefs (cellules, systèmes et
motorisatie), motorisation),
- Vliegprestaties en vluchtplanning : - Performances et préparation des vols :
i. Vliegtuigmassa en zwaartepuntsbepaling, i. Masse de l'avion et détermination du centre de gravité,
ii. Vliegtuigprestaties, ii. Performances des avions,
iii. Planning en opvolging van de vlucht, iii. Préparation et suivi du vol,
- Menselijke prestaties en beperkingen, - Prestations et limites humaines,
- Operationele procedures, - Procédures opérationnelles,
- Vluchtprincipes. - Principes de vol.
De vermelding dat de aanvrager geslaagd is voor één of meerdere
materies van het in punt 1 van het in bijlage 2 vermelde
complementaire luchttransportexamen van de Belgische krijgsmacht op
het attest bedoeld in artikel 6 beantwoordt aan de vereiste van dit La mention sur l'attestation visée à l'article 6 que le requérant a
punt voor de desbetreffende materie; réussi une ou plusieurs matières de l'examen complémentaire de
b) indien hij in werkelijke dienst getreden is na 1 januari 2000, het transport aérien des Forces armées belges reprises au point 1 de
l'annexe 2, répond à l'exigence du présent point pour la matière en
question; b) s'il est entré en service actif après le 1er janvier 2000, produire
attest bedoeld in artikel 6 overleggen met de vemelding dat hij l'attestation visée à l'article 6 indiquant qu'il a réussi toutes les
geslaagd is voor alle materies van het in punt 2 van het in bijlage 2 matières de l'examen complémentaire de transport aérien des Forces
vermelde complementaire luchttransportexamen van de Belgische armées belges repris au point 2 de l'annexe 2;
krijgsmacht; 4° slagen voor de vaardigheidstest als bedoeld in artikel 68 van het 4° satisfaire à l'épreuve d'aptitude visée à l'article 68 de l'arrêté
koninklijk besluit van 10 januari 2000. De opleiding en de royal du 10 janvier 2000. La formation et l'épreuve d'aptitude peuvent
bekwaamheidsproef mogen afgelegd worden met een Belgisch militair
vliegtuig van een type gecertificeerd overeenkomstig de categorie être effectuées à bord d'un avion militaire belge d'un type certifié
JAR/FAR 25 Vervoer, de categorie JAR/FAR 23 Commuter, of de codes BCAR conforme à la catégorie JAR/FAR 25 Transport, à la catégorie JAR/FAR
of AIR 2051; 23 Commuter, ou aux codes BCAR ou AIR 2051;
5° voldoen aan de vereisten inzake lichaams- en geestesgeschiktheid. 5° satisfaire aux conditions d'aptitude physique et mentale.
HOOFDSTUK VIII. - Bevoegdverklaring instructeur (vliegtuigen) - FI (A) CHAPITRE VIII. - Qualification d'instructeur de vol (avions) - FI (A)

Art. 12.Om de bevoegdverklaring als vlieginstructeur van vliegtuigen

Art. 12.Pour obtenir la qualification d'instructeur de vol d'avions

FI (A) te verkrijgen, moet de aanvrager : FI (A), le requérant doit :
1° het attest bedoeld in artikel 6 overleggen met de vermelding dat 1° produire l'attestation visée à l'article 6 indiquant qu'il est
hij houder is : titulaire :
a) van het hoger brevet van vliegtuigpiloot; a) du brevet supérieur de pilote d'avions;
b) van de bevoegdverklaring "instructeur van vliegtuigbestuurders"; b) de la qualification d' "instructeur de pilotes d'avions";
2° houder zijn van een geldige vergunning voor het besturen van 2° détenir une licence valable pour le pilotage d'avions;
vliegtuigen; 3° een vliegervaring aantonen als bedoeld in artikel 76, 1°, 2°, 3°, 3° justifier d'une expérience en vol telle que visée à l'article 76,
4° en 5° van het koninklijk besluit van 10 januari 2000; 1°, 2°, 3°, 4° et 5° de l'arrêté royal du 10 janvier 2000;
4° slagen voor de vaardigheidstest bedoeld in artikel 78 van het 4° satisfaire à l'épreuve d'aptitude visée à l'article 78 de l'arrêté
koninklijk besluit van 10 januari 2000. royal du 10 janvier 2000.
HOOFDSTUK IX. - Overgangsmaatregelen CHAPITRE IX. - Dispositions transitoires

Art. 13.De houders van militaire brevetten van piloot die op datum

Art. 13.Les titulaires de brevets militaires de pilote ayant réussi,

van het in werking treden van dit besluit geslaagd waren voor het à la date d'entrée en vigueur du présent arrêté, l'examen de
examen over de algemene kennis tot het bekomen van de vergunning van connaissances générales pour l'obtention de la licence de pilote
beroepsbestuurder en/of van de bevoegdverklaring instrumentvliegen, professionnel et/ou de la qualification de vol aux instruments, visé à
bedoeld in het ministerieel besluit van 21 mei 1991 houdende regeling l'arrêté ministériel du 21 mai 1991 fixant les conditions auxquelles
van de voorwaarden waaraan de houders van militaire brevetten van les porteurs de brevets de pilote militaire doivent satisfaire pour
piloot dienen te voldoen voor het bekomen van burgerlijke vergunningen
en bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder, kunnen de vergunning l'obtention des licences et qualifications civiles de pilote d'avions,
of de bevoegdverklaring waarvoor zij het examen algemene kennis peuvent obtenir la licence ou la qualification pour laquelle ils ont
slaagden nog behalen, en dit tot 31 december 2005. réussi l'examen de connaissances générales, ceci jusqu'au 31 décembre
De houders van militaire brevetten die op de datum van het in werking 2005. Les titulaires de brevets militaires qui, à la date d'entrée en
treden van dit besluit voor het examen algemene kennis zoals bedoeld vigueur du présent arrêté, ont réussi l'examen de connaissances
in artikel 3, 5°, van het ministerieel besluit van 15 oktober 1991 générales, visé à l'article 3, 5°, de l'arrêté ministériel du 15
houdende regeling van de voorwaarden waaraan de houders van militaire octobre 1991 fixant les conditions auxquelles les porteurs de brevets
brevetten van piloot dienen te voldoen voor het bekomen van de de pilote militaire doivent satisfaire pour l'obtention de la licence
burgerlijke vergunning van lijnbestuurder van vliegtuigen, geslaagd civile de pilote de ligne d'avions, peuvent obtenir la licence de
waren, kunnen de vergunning van lijnbestuurder, van beroepsbestuurder pilote de ligne, de pilote professionnel ou la qualification de vol
of de bevoegdverklaring instrumentvliegen nog behalen, en dit tot 31 aux instruments, ceci jusqu'au 31 décembre 2005.
december 2005.

Art. 14.Opgeheven worden :

Art. 14.Sont abrogés :

1° het ministerieel besluit van 21 mei 1991 houdende regeling van de 1° l'arrêté ministériel du 21 mai 1991 fixant les conditions
voorwaarden waaraan de houders van militaire brevetten van piloot auxquelles les porteurs de brevets de pilote militaire doivent
dienen te voldoen voor het bekomen van burgerlijke vergunningen en satisfaire pour l'obtention des licences et qualifications civiles de
bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder; pilote d'avions;
2° het ministerieel besluit van 15 oktober 1991 houdende regeling van 2° l'arrêté ministériel du 15 octobre 1991 fixant les conditions
de voorwaarden waaraan de houders van militaire brevetten van piloot auxquelles les porteurs de brevets de pilote militaire doivent
dienen te voldoen voor het bekomen van de burgerlijke vergunning van satisfaire pour l'obtention de la licence civile de pilote de ligne
lijnbestuurder van vliegtuigen. d'avions.

Art. 15.Onze Minister bevoegd voor de Luchtvaart is belast met de

Art. 15.Notre Ministre qui a la Navigation aérienne dans ses

uitvoering van dit besluit. attributions est chargé de l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 11 juli 2003. Donné à Bruxelles, le 11 juillet 2003.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister belast met Mobiliteit en Vervoer, La Ministre chargée de la Mobilité et des Transports,
Mevr. L. ONKELINX Mme L. ONKELINX
Bijlage I Annexe 1re
Attest voor het bekomen van burgerlijke vergunningen en
bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder voor de piloten van de Attestation pour l'obtention des licences et qualifications civiles de
Belgische krijgsmacht pilote d'avions par les pilotes des Forces armées belges
1. Identificatie van de aanvrager 1. Identification du requérant
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Pour la consultation du tableau, voir image
2. Attest 2. Attestation
De voornoemde aanvrager : Le requérant susmentionné :
1° is geslaagd voor de elementaire vliegopleiding (1); 1° a réussi la formation élémentaire de pilotage (1);
2° is houder van het hoger brevet van piloot (1); 2° est titulaire du brevet supérieur de pilote (1);
3° heeft ten minste 1 500 vlieguren uitgevoerd als bestuurder of 3° a effectué au moins 1 500 heures de vol en tant que pilote ou
medebestuurder van militaire luchtvaartuigen (1); copilote d'aéronefs militaires (1);
4° is houder van de klasse bevoegdverklaring voor : 4° est titulaire de la qualification de classe sur, selon le cas :
i. éénmotorige landvliegtuigen met zuigermotor SEP (L) (1); i. avions monomoteurs terrestres équipés de moteur à piston SEP (L)
ii. éénmotorige vliegtuigen met turboprop (land) SET (L) (1); (1); ii. avions monomoteurs équipés de turbopropulseur (land) SET (L) (1);
iii. meermotorige landvliegtuigen met zuigermotor MEP (L) (1); iii. avions multimoteurs terrestres équipés de moteurs à piston MEP (L) (1);
5° is houder van de bevoegdverklaring instrumentvliegen op : 5° est titulaire de la qualification de "vol aux instruments" sur,
i. éénmotorige vliegtuigen in éénpiloot-operaties (1); selon le cas : i. avions monomoteurs en opérations monopilotes (1);
ii. éénmotorige vliegtuigen in meerpiloot-operaties (1); ii. avions monomoteurs en opérations multipilotes (1);
iii. meermotorige vliegtuigen in éénpiloot-operaties (1); iii. avions multimoteurs en opérations monopilotes (1);
iv. meermotorige vliegtuigen in meerpiloot-operaties (1); iv. avions multimoteurs en opérations multipilotes (1);
6° is houder van de type bevoegdverklaring als bestuurder op . . . . . 6° est titulaire de la qualification de type comme pilote sur . . . .
(2); . (2);
7° is houder van de type bevoegdverklaring als medebestuurder op . . . 7° est titulaire de la qualification de type comme copilote sur . . .
. . (2); . . (2);
8° is houder van de militaire bevoegdverklaring "instructeur van 8° est titulaire de la qualification d'"instructeur de pilotes
vliegtuigbestuurders" (1); d'avions" (1);
9° is geslaagd voor een opleidingscursus onderlinge samenwerking van de bemanning (MCC) (1); 9° a réussi la formation de travail en équipage (MCC) (1);
10° is geslaagd voor ALLE materies van het complementaire 10° a réussi TOUTES les matières de l'examen complémentaire de
luchttransportexamen van de Belgische krijgsmacht (1), of transport aérien des Forces armées belges (1), ou
11° is geslaagd voor volgende materies van het complementaire 11° a réussi les matières suivantes de l'examen complémentaire de
luchttransportexamen van de Belgische krijgsmacht (1) : transport aérien des Forces armées belges (1) :
a) Luchtvaartreglementering en procedures voor de luchtverkeerscontrole; a) Réglementation aérienne et procédures de contrôle aérien;
b) Algemene kennis van de luchtvaartuigen : Elektriciteit (3); b) Connaissance générale des aéronefs : Electricité (3);
c) Vliegtuigprestaties en vluchtplanning; c) Performances et préparation des vols;
d) Menselijke prestaties en beperkingen : Elementaire luchtvaartpsychologie; d) Prestations et limites humaines : Psychologie aérienne élémentaire;
e) Operationele procedures; e) Procédures opérationnelles;
f) Vluchtprincipes (3); f) Principes de vol (3).
12° is niet geschrapt uit het gebrevetteerde varend personeel van de 12° n'a pas été radié du personnel navigant breveté des Forces armées
Belgische krijgsmacht. belges.
3. Datum en plaats van afgifte van het huidige attest : 3. Date et lieu de délivrance de la présente attestation :
(Identificatie en handtekening van de overheid) (Identification et signature de l'autorité habilitée)
(1) De onnodige vermeldingen schrappen. (1) Biffer les mentions inutiles.
(2) Te vervolledigen naargelang het geval. (2) A compléter selon le cas.
(3) Schrappen voor de militaire piloten die in werkelijke dienst zijn (3) Biffer pour les pilotes militaires qui sont entrés en service
getreden na 1 januari 2000. actif après le 1er janvier 2000.
Gezien om te worden gevoegd bij Ons besluit van 11 juli 2003 tot Vu pour être annexé à Notre arrêté du 11 juillet 2003 fixant les
vaststelling van de voorwaarden voor het bekomen van burgerlijke conditions d'obtention des licences et qualifications civiles de
vergunningen en bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder voor de pilote d'avions par les pilotes des Forces armées belges.
piloten van de Belgische krijgsmacht.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister belast met Mobiliteit en Vervoer, La Ministre chargée de la Mobilité et des Transports,
Mevr. L. ONKELINX Mme L. ONKELINX
Bijlage 2 Annexe 2
1. Om in aanmerking te komen, moet het complementaire 1. Pour être pris en considération, l'examen complémentaire de
luchttransportexamen van de Belgische krijgsmacht voor de militaire transport aérien des Forces armées belges pour les pilotes militaires
piloten die in werkelijke dienst zijn getreden vóór 1 januari 2000, qui sont entrés en service actif avant le 1er janvier 2000, doit
tenminste bestaan uit de hierna opgesomde materies. Deze materies comprendre au moins les matières énumérées ci-après. Ces matières sont
worden afgelegd overeenkomstig de normen bepaald voor het behalen van présentées conformément aux normes déterminées pour l'obtention de la
de vergunning van lijnbestuurder van vliegtuigen - ATPL (A) : licence de pilote de ligne d'avions - ATPL (A) :
a)Luchtvaartreglementering en procedures voor de luchtverkeerscontrole a)Réglementation aérienne et procédures de contrôle aérien
b) Algemene kennis van de luchtvaartuigen : Elektriciteit b) Connaissance générale des aéronefs : Electricité
c) Vliegtuigprestaties en vluchtplanning : c) Performances et préparation des vols :
i. Vliegtuigmassa en zwaartepuntsbepaling i. Masse de l'avion et détermination du centre de gravité
ii. Vliegtuigprestaties voor vliegtuigen van prestatieklasse A ii. Performances des avions de classe de performance A
iii. Planning en opvolging van de vlucht iii. Préparation et suivi du vol
d) Menselijke prestaties en beperkingen : Elementaire luchtvaartpsychologie d) Prestations et limites humaines : Psychologie aérienne élémentaire
e) Operationele procedures e) Procédures opérationnelles
f) Vluchtprincipes : f) Principes de vol :
i. Draagkrachtverlies i. Perte de portance
ii. Technische middelen voor de toename van Czmax ii. Moyens techniques pour augmenter Czmax
iii. Technische middelen voor de afname van de Cz - Cx ratio en de iii. Moyens techniques pour diminuer le ratio Cz-Cx et augmenter la
toename van de sleepkracht force d'entraînement
iv. De grenslaag iv. La couche laminaire
v. De aerodynamische beperkingen v. Les limitations aérodynamiques
vi. De propellers vi. Les hélices
2. Om in aanmerking te komen, moet het complementaire 2. Pour être pris en considération, l'examen complémentaire de
luchttransportexamen van de Belgische krijgsmacht voor de militaire transport aérien des Forces armées belges pour les pilotes militaires
piloten die in werkelijke dienst zijn getreden na 1 januari 2000, qui sont entrés en service actif après le 1er janvier 2000, doit
tenminste bestaan uit de hierna opgesomde materies. Deze materies comprendre au moins les matières énumérées ci-après. Ces matières sont
worden afgelegd overeenkomstig de normen bepaald voor het behalen van présentées conformément aux normes déterminées pour l'obtention de la
de vergunning van lijnbestuurder van vliegtuigen - ATPL(A) : licence de pilote de ligne d'avions - ATPL(A) :
a) Luchtvaartreglementering en procedures voor de luchtverkeerscontrole a) Réglementation aérienne et procédures de contrôle aérien
b) Vliegtuigprestaties en vluchtplanning : b) Performances des avions et préparation des vols :
i. Vliegtuigmassa en zwaartepuntsbepaling i. Masse de l'avion et détermination du centre de gravité
ii. Vliegtuigprestaties voor vliegtuigen van prestatieklasse A ii. Performances des avions de classe de performance A
iii. Planning en opvolging van de vlucht iii. Préparation et suivi du vol
c) Menselijke prestaties en beperkingen : Elementaire luchtvaartpsychologie c) Prestations et limites humaines : Psychologie aérienne élémentaire
d) Operationele procedures d) Procédures opérationnelles
3. De gedetailleerde opgave van de te kennen stof van voornoemde materies wordt bepaald door de directeur-generaal van het Directoraat-generaal Luchtvaart met verwijzing naar de bepalingen van de JAR-FCL. Gezien om te worden gevoegd bij Ons besluit van 11 juli 2003 tot vaststelling van de voorwaarden voor het bekomen van burgerlijke vergunningen en bevoegdverklaringen van vliegtuigbestuurder voor de piloten van de Belgische krijgsmacht. ALBERT Van Koningswege : De Minister belast met Mobiliteit en Vervoer, 3. Le contenu détaillé des sujets à connaître dans les matières précitées est déterminé par le directeur général de la Direction générale Transport aérien par référence aux dispositions du JAR-FCL. Vu pour être annexé à Notre arrêté du 11 juillet 2003 fixant les conditions d'obtention des licences et qualifications civiles de pilote d'avions par les pilotes des Forces armées belges. ALBERT Par le Roi : La Ministre chargée de la Mobilité et des Transports,
Mevr. L. ONKELINX Mme L. ONKELINX
^