Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 09/04/2003
← Terug naar "Koninklijk besluit betreffende de politionele onderzoekstechnieken "
Koninklijk besluit betreffende de politionele onderzoekstechnieken Arrêté royal relatif aux techniques d'enquête policières
FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE
9 APRIL 2003. - Koninklijk besluit betreffende de politionele 9 AVRIL 2003. - Arrêté royal relatif aux techniques d'enquête
onderzoekstechnieken policières
ADVIES 35.115/2 AVIS 35.115/2
VAN DE AFDELING WETGEVING DE LA SECTION DE LEGISLATION
VAN DE RAAD VAN STATE DU CONSEIL D'ETAT
De Raad van State, afdeling Wetgeving, tweede kamer, op 19 maart 2003 Le Conseil d'Etat, section de Législation, deuxième chambre, saisi par
door de Minister van Justitie verzocht hem, binnen een termijn van ten le Ministre de la Justice, le 19 mars 2003, d'une demande d'avis, dans
hoogste drie dagen, van advies te dienen over een ontwerp van un délai ne dépassant pas trois jours, sur un projet d'arrêté royal
koninklijk besluit "betreffende de politionele onderzoekstechnieken",
heeft op 24 maart 2003 het volgende advies gegeven : "relatif aux techniques d'enquête policières", a donné le 24 mars 2003
Overeenkomstig artikel 84, eerste lid, 2°, van de gecoördineerde l'avis suivant : Suivant l'article 84, alinéa 1er, 2°, des lois coordonnées sur le
wetten op de Raad van State, ingevoegd bij de wet van 4 augustus 1996, Conseil d'Etat, inséré par la loi du 4 août 1996, la demande d'avis
moeten in de adviesaanvraag in het bijzonder de redenen worden doit spécialement indiquer les motifs qui en justifient le caractère
opgegeven tot staving van het spoedeisende karakter ervan. urgent.
In een aanvullende brief die op 20 maart 2003 toegezonden is, legt de Dans un courrier complémentaire adressé le 20 mars 2003, le Ministre
Minister als volgt uit waarom in de brief met de adviesaanvraag om explique comme suit l'urgence invoquée dans la lettre de demande
spoedbehandeling wordt verzocht : d'avis :
« Bij de inwerkingtreding van de wet van 6 januari 2003 betreffende de « Bij de inwerkingtreding van de wet van 6 januari 2003 betreffende de
bijzondere opsporingsmethoden en enige andere methoden van onderzoek, bijzondere opsporingsmethoden en enige andere methoden van onderzoek,
vervangt deze wet de ministerièle circulaires van 1990 en 1992 inzake vervangt deze wet de ministerièle circulaires van 1990 en 1992 inzake
de bijzondere politietechnieken. De wet voorziet in de algemene regels de bijzondere politietechnieken. De wet voorziet in de algemene regels
voor de toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden. voor de toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden.
Inzake de infiltratie voorziet de wet niettemin een koninklijk besluit Inzake de infiltratie voorziet de wet niettemin een koninklijk besluit
dat de politionele onderzoekstechnieken bepaalt die in het kader van dat de politionele onderzoekstechnieken bepaalt die in het kader van
een infiltratieoperatie aangewend kunnen worden. Gezien de wet reeds een infiltratieoperatie aangewend kunnen worden. Gezien de wet reeds
aangenomen is, is het van het grootste belang dat de mensen uit de aangenomen is, is het van het grootste belang dat de mensen uit de
praktijk, met name de magistraten belast met de controle op de praktijk, met name de magistraten belast met de controle op de
bijzondere opsporingsmethoden en de leden van de federale en lokale bijzondere opsporingsmethoden en de leden van de federale en lokale
politie belast met de uitvoering ervan, precieze regels hebben waaraan politie belast met de uitvoering ervan, precieze regels hebben waaraan
de uitvoering van een infiltratie moet voldoen. Anders dreigt een de uitvoering van een infiltratie moet voldoen. Anders dreigt een
vacuüm te ontstaan in de toepassing van de bijzondere vacuüm te ontstaan in de toepassing van de bijzondere
opsporingsmethoden en dit kan nefast uitdraaien voor de continue opsporingsmethoden en dit kan nefast uitdraaien voor de continue
strijd tegen de georganiseerde criminaliteit. De wet legt immers strijd tegen de georganiseerde criminaliteit. De wet legt immers
slechts de basisvoorwaarden en het algemene kader vast voor deze slechts de basisvoorwaarden en het algemene kader vast voor deze
methoden. methoden.
Vandaar de noodzakelijkheid om een snelle opsomming van de Vandaar de noodzakelijkheid om een snelle opsomming van de
verschillende politionele onderzoekstechnieken te hebben, teneinde verschillende politionele onderzoekstechnieken te hebben, teneinde
zowel de politieambtenaren die als undercoveragent optreden in zowel de politieambtenaren die als undercoveragent optreden in
bepaalde dossiers, als de magistraten die toezicht houden op de bepaalde dossiers, als de magistraten die toezicht houden op. de
toepassing van infiltratieoperaties, een regelgevend kader te geven toepassing van infiltratieoperaties, een regelgevend kader te geven
waarin zij zich beschermd voelen en weten waaraan zich te houden. waarin zij zich beschermd voelen en weten waaraan zich te houden.
Het is dan ook noodzakelijk om een snel advies van de Raad van State Het is dan ook noodzakelijk om een snel advies van de Raad van State
te kunnen verkrijgen, teneinde de onzekerheid in de praktijk zo snel te kunnen verkrijgen, teneinde de onzekerheid in de praktijk zo snel
mogelijk weg te nemen. » mogelijk weg te nemen. »
Deze nieuwe motivering dient te worden overgenomen in de aanhef van het ontworpen besluit. De Raad van State, afdeling Wetgeving, beperkt zich, overeenkomstig artikel 84, tweede lid, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, tot het onderzoek van de rechtsgrond, van de bevoegdheid van de steller van de handeling en van de vraag of aan de voorgeschreven vormvereisten is voldaan. Gelet op de zeer korte termijn die de Raad van State is toegemeten en op het grote aantal zaken dat hem met verzoek om spoedbehandeling is voorgelegd, beperkt hij zich tot het maken van de volgende opmerkingen. Rechtsgrond Cette nouvelle motivation doit être reproduite dans le préambule de l'arrêté en projet. Le Conseil d'Etat, section de Législation, se limite, conformément à l'article 84, alinéa 2, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, à examiner le fondement juridique, la compétence de l'auteur de l'acte ainsi que l'accomplissement des formalités prescrites. Compte tenu du très bref délai qui lui est imparti et du nombre d'affaires qui lui sont soumises en urgence, le Conseil d'Etat se borne aux observations qui suivent. Fondement juridique
1. Het ontwerp geeft hoofdzakelijk uitvoering aan artikel 47octies , § 1. Le projet exécute principalement l'article 47octies , § 2, alinéa
2, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering, zoals het ingevoegd 2, du Code d'instruction criminelle, tel qu'il a été inséré par la loi
is bij de wet van 6 januari 2003 betreffende de bijzondere du 6 janvier 2003 concernant les méthodes particulières de recherche
opsporingsmethoden en enige andere onderzoeksmethoden (1). Krachtens et quelques autres méthodes d'enquête (1). En vertu de cette
dit artikel bepaalt de Koning bij een besluit vastgesteld na overleg disposition, le Roi détermine par un arrêté délibéré en Conseil des
in de Ministerraad, op voordracht van de Minister van Justitie en op Ministres, sur la proposition du Ministre de la Justice et sur l'avis
advies van het college van procureurs-generaal, de politionele du Collège des procureurs généraux, les techniques d'enquête
onderzoekstechnieken die bij infiltratie kunnen worden aangewend. policières qui pourront être mises en oeuvre lors d'une infiltration.
Met recht kan men zich evenwel afvragen of artikel 2 van het ontwerp Il est toutefois permis de se demander si l'article 2 du projet
ook niet uitvoering geeft aan artikel 47ter , § 1, tweede lid, van het n'exécute pas également l'article 47ter , § 1er, alinéa 2. du Code
Wetboek van strafvordering (2), wat infiltratie betreft, in zoverre d'instruction criminelle (2), pour ce qui concerne l'infiltration,
bij dat artikel de politiediensten "orden aangewezen die gemachtigd dans la mesure où il désigne quels seront les services de police
zijn om deze politionele onderzoekstechnieken aan te wenden, namelijk habilités à recourir à ces techniques d'enquête policières, à savoir
de speciale eenheden (van de algemene directie operationele les unités spéciales (de la direction générale de l'appui
ondersteuning) van de federale politie. In het verslag aan de Koning opérationnel) de la police fédérale. Par ailleurs, le rapport au Roi
wordt deze bepaling overigens uitdrukkelijk vermeld (3) cite explicitement cette disposition (3).
Bijgevolg kan de aanhef van het ontworpen besluit in die zin worden En conséquence, le préambule de l'arrêté en projet pourrait être
aangevuld. complété en ce sens.
2. Volgens artikel 2 van het ontwerp kunnen de politionele 2. Selon l'article 2 du projet, les techniques d'enquête policières
onderzoekstechnieken worden aangewend "in samenwerking met peuvent être mises en oeuvre "en collaboration avec des fonctionnaires
buitenlandse speciaal daartoe opgeleide en bevoegde ambtenaren". compétents étrangers spécifiquement formés à cela".
Het Verslag aan de Koning handelt uitgebreid over deze samenwerking Le Rapport au Roi consacre des développements importants à cette
met de buitenlandse politiediensten en vermeldt daarbij inzonderheid collaboration avec les services de police étrangers en invoquant
de internationale rechtsinstrumenten waarbij de aanwending van notamment les instruments internationaux préconisant le recours à
bepaalde politionele onderzoeksmethoden wordt voorgestaan, zoals certaines techniques d'enquête policières, comme l'article 73 de la
artikel 73 van de Overeenkomst van 19 juni 1990 ter uitvoering van het Convention d'application du 19 juin 1990 de l'Accord de Sehengen du 14
tussen de Regeringen van de Staten van de Benelux Economische Unie, de juin 1985 entre les Gouvernements des Etats de l'Union économique
Bondsrepubliek Duitsland, en de Franse Republiek op 14 juni 1985 te Benelux. de la République fédérale d'Allemagne et de la République
Schengen gesloten akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing van française, relatif à la suppression graduelle des contrôles aux
de controles aan de gemeenschappelijke grenzen, alsmede de artikelen frontières communes, ainsi que les articles 12 et 17 de la Convention
12 en 17 van de Europese Overeenkomst van 29 mei 2000 betreffende de européenne du 29 mai 2000 relative à l'entraide judiciaire en matière
wederzijdse rechtshulp in strafzaken tussen de lid-Staten van de pénale entre les Etats membres de l'Union européenne (4).
Europese Unie (4) Uit het Verslag aan de Koning blijkt dat deze samenwerking met de Il ressort du rapport au Roi que cette collaboration avec des services
buitenlandse politiediensten impliceert dat : de police étrangers implique que :
« ... de buitenlandse ambtenaren op dat ogenblik in ons land optreden « ... les fonctionnaires étrangers, au moment d'intervenir sur notre
onder het gezag, leiding en toezicht van de bevoegde Belgische territoire, sont soumis à l'autorité, direction et surveillance des
autoriteiten en (dat) alle vigerende wetsbepalingen en regelgevingen, autorités compétentes belges et que toutes les dispositions légales et
waardoor ook de Belgische politiediensten gebonden zijn, ook onverkort réglementations en vigueur qui lient les services de police belges,
op hen van toepassing zijn" (5). sont intégralement d'application. » (5).
De vraag die evenwel rijst is of artikel 47octies , § 2, tweede lid, La question qui se pose néanmoins est de savoir si l'article 47octies
van het Wetboek van strafvordering kan dienen als rechtsgrond voor de , § 2, alinéa 2. du Code d'instruction criminelle peut servir de
organisatie van deze samenwerking en of niet in de voormelde wet zelf fondement légal à l'organisation (à cette collaboration et si ce n'est
van 6 januari 2003 de voorwaarden voor deze samenwerking hadden moeten pas la loi du 6 janvier 2003, précitée, qui aurait dû ellemême
worden uiteengezet. expliciter les termes de cette collaboration.
Gelet op artikel 73 van de Schengen-Overeenkomst verbinden de Au regard de l'article 73 de la Convention de Schengen, les Etats
lid-Staten zich ertoe, dat de gecontroleerde aflevering bij illegale membres s'engagent à prendre les mesures nécessaires aux fins de
handel in verdovende middelen en psychotrope stoffen kan worden permettre les livraisons surveillées dans le trafic illicite de
toegepast, en dat de leiding en de bevoegdheid tot ingrijpen berust stupéfiants et de substances psychotropes, chaque Etat gardant la
bij de lid-Staat op wier grondgebied de actie plaatsheeft. Bovendien kan krachtens artikel 40, lid 3, van dezelfde overeenkomst de "Observatie" door de buitenlandse politie worden voortgezet op het grondgebied van een andere overeenkomstsluitende partij, mits verschillende voorwaarden worden nagekomen waaronder die van de naleving van het recht van het land op het grondgebied waarvan ze optreedt. Dit internationaal rechtsinstrument machtigt weliswaar buitenlandse politiediensten om op het Belgische grondgebied opdrachten uit te voeren, maar dit neemt niet weg dat deze opdrachten door het Belgische recht dienen te worden geregeld. direction et le contrôle de l'opération sur son territoire. Par ailleurs, en vertu de l'article 40, § 3, de la même Convention, les "Observations" menées par la police étrangère peuvent se poursuivre sur le territoire d'une autre partie contractante, moyennant le respect de plusieurs conditions dont celle d'observer le droit du pays sur le territoire duquel elle opère. Si cet instrument international autorise des forces de police étrangères à iiiener des missions sur le territoire de la Belgique, encore faut-il que celles-ci soient cadrées par le droit belge.
Zo heeft de afdeling Wetgeving in haar advies 29.04312 van 26 mei 1999 Ainsi, dans un avis 29.04312, donné le 26 mai 1999 (6), la section de
(6) reeds op het volgende gewezen : Législation avait déjà souligné que :
« ... taken van gerechtelijke politie zoals die welke zijn genoemd in « ... des missions de police judiciaire, telles que celles prévues par
de artikelen 40 en 41 van de Schengen-Overeenkomst (brengen) een les articles 40 et 41 de la Convention de Schengen, emportent
beperking mee van de rechten en vrijheden van de individuen. Krachtens limitation des droits et libertés des individus. En vertu des articles
de artikelen 12, tweede lid, en 22 van de Grondwet staat het bijgevolg 12, alinéa 2, et 22 de la Constitution, il appartient dès lors, à la
aan de wetgever categorieën van ambtenaren te machtigen om zulke taken loi d'habiliter des catégories d'agents à accomplir de telles missions
te vervullen op het Belgische grondgebied en de wetgever zal in sur le territoire belge et le législateur devra, en l'occurrence
voorkomend geval de voorwaarden, beperkingen en uitzonderingen moeten respecter les conditions, restrictions et exceptions qui sont
in acht nemen die in die twee artikelen worden geformuleerd. » formulées dans ces deux articles. »
Gelet op hetgeen voorafgaat, is voor artikel 2 van het ontwerp, Eu égard à ce qui précède, l'article 2 du projet, en ce qu'il prévoit
voorzover het voorziet in samenwerking met buitenlandse ambtenaren bij la collaboration de fonctionnaires étrangers à la mise en oeuvre des
de aanwending van politionele onderzoekstechnieken, geen toereikende techniques d'enquête policières, ne dispose pas d'un fondement légal
rechtsgrond te vinden in artikel 47octies , § 2, tweede lid, van het suffisant dans l'article 47octies , § 2, alinéa 2, du Code
Wetboek van strafvordering. Bij ontstentenis van een andere d'instruction criminelle. A défaut d'une autre base légale suffisante
toereikende rechtsgrond die de interventie van buitenlandse qui justifie l'intervention sur le territoire des fonctionnaires de
politieambtenaren op het Belgisch grondgebied in het kader van een police étrangers dans le cadre d'une technique d'enquête policière
politionele onderzoekstechniek wettigt (7), zal die bepaling dan ook (7), cette disposition ne pourra donc pas être appliquée.
niet kunnen worden uitgevoerd.
3. De bespreking van artikel 3 van het ontwerp in het verslag aan de 3. Il ressort du commentaire de l'article 3 du projet inséré dans le
Koning bevat de volgende passage (8) : rapport au Roi que (8) :
« De vertrouwenskoop en de testkoop geven wel aanleiding tot een « L'achat de confiance et l'achat-test donnent lieu à un transfert de
voltrokken eigendomsoverdracht. De door de criminelen aangeboden propriété complet. Les biens offerts par les criminels entrent
goederen worden daadwerkelijk in het bezit gesteld van de vraiment en possession des services de police. Ceci est bien sûr
politiediensten. Dit is uiteraard inherent aan deze politionele propre à cette technique d'enquête policière (...). Le magistrat
onderzoekstechniek (...) De magistraat beslist vervolgens over de décide après de l'affectation de ces biens (destruction, dépôt au
verdere bestemming van deze goederen (vernietiging, neerlegging ervan
ter griffie met het oog op een latere verbeurdverklaring, enz.). » greffe en vue d'une confiscation ultérieure, etc.). »
In de ontworpen bepaling wordt evenwel niet gezegd wat naderhand moet Or, la disposition en projet n'apporte aucune précision sur le sort de
gebeuren met de goederen die aldus door de Belgische Staat zijn ces Mens ainsi acquis par l'Etat belge. L'acquisition de ces biens
verworven. Aangezien de verwerving van die goederen het gevolg is van résultant d'un véritable achat, i ne saurait être question de leur
een echte aankoop, kan er geen sprake van zijn de bepalingen rendre applicables mutadis mutandis les dispositions relatives à la
betreffende aangeslagen en verbeurd verklaarde goederen mutatis confiscation et à la saisie, dès lors que ces biens sont en principe
mutandis op die goederen van toepassing te verklaren, aangezien die
goederen in principe voortaan tot het vermogen van de Staat behoren. désormais dans le patrimoine de l'Etat.
Bijgevolg is het de vraag wat met die goederen zal gebeuren, Il est, en conséquence, permis de s'interroger sur le sort qui sera
inzonderheid uit strafrechtelijk oogpunt. réservé à ces biens, notamment sur le plan pénal.
4. Volgens de Nederlandse tekst van artikel 5 van het ontwerp is de 4. En vertu de la version néerlandaise de l'article 5 du projet, la
gecontroleerde aflevering een techniek "aangewend door een livraison contrôlée est une technique "mise en oeuvre par un service
politiedienst, waarbij een illegaal transport van goederen of personen de police, qui consiste à laisser se poursuivre, sous un contrôle
(...) doorgelaten wordt onder de permanente controle van de policier permanent, un transport illégal de marchandises ou de
politiediensten", terwijl in de Franse tekst van die bepaling alleen personnes (...)", alors que le texte français de cette disposition
sprake van illegaal transport van goederen. Zowel in het Verslag aan n'envisage que le transport illégal de marchandises. Toutefois, tant
de Koning als in artikel 8 en het ontwerp wordt evenwel aangegeven dat le Rapport au Roi que l'article 8 du projet indiquent que la livraison
de gecontroleerde aflevering betrekking kan hebben op illegaal contrôlée pourra concerner un transport illégal de personnes. Il
transport van personen. Bijgevolg dient ervoor te worden gezorgd dat convient, dès lors, d'assurer la concordance entre les deux versions.
de beide teksten overeenstemmen.
Gelet op het gevaar dat deze techniek kan inhouden voor het leven van Eu égard au danger que peut représenter cette technique pour la vie
de personen die illegaal getransporteerd worden, staat in het Verslag des personnes faisant l'objet du transport illégal, le Rapport au Roi
aan de Koning eveneens te lezen binnen welke perken die techniek kan indique également les limites dans lesquelles cette technique peut
worden toegepast. Blijkbaar kan die techniek in het kader van een être mise en oeuvre. II semble ainsi que cette technique peut être
illegaal transport van personen worden toegepast wanneer een mise en oeuvre dans le cadre d'un transport illégal de personnes
interventie van de politiediensten mogelijk is tijdens het transport lorsque les services de police sont en mesure d'intervenir pendant le
of uiterlijk wanneer de eindbestemming wordt bereikt, wanneer de transport ou, au plus tard, au moment de la destination finale,
politiediensten, door de informatie die ze in het raam van de lorsqu'au regard des informations obtenues dans le cadre de
infiltratie hebben verkregen, in staat zijn te beoordelen in welke l'infiltration, les services de police sont en mesure d'apprécier les
omstandigheden en op welke voorwaarden het transport zal worden circonstances et les conditions dans lesquelles le transport sera
uitgevoerd, en, ten slotte, wanneer de politiediensten zelf het effectué et enfin lorsque les services de police effectuent eux-même
transport uitvoeren, wat hun de mogelijkheid biedt het transport le transport, ce qui leur permet de l'interrompre prématurément, "si
vroegtijdig af te breken "indien zulks noodzakelijk voorkomt omwille cela s'imposait en raison de la sécurité physique des personnes
van de fysieke veiligheid van de vervoerde personen (bijvoorbeeld een transportées (par exemple en raison d'une situation imminente de
acute gevaarssituatie, mensonwaardige omstandigheden, enz.) (9)". danger, de circonstances inhumaines etc.) (9)".
Gelet op deze preciseringen zou uit de ontworpen bepaling moeten Compte tenu de ces précisions, la disposition en projet devrait faire
blijken binnen welke grenzen die politionele onderzoekstechniek kan apparaître les limites dans lesquelles cette technique d'enquête
worden toegepast, van het ogenblik af dat het leven van bepaalde policière pourra être mise en oeuvre dès lors que la vie de certaines
personen in gevaar kan komen. personnes peut être menacée.
5. Zoals de gemachtigde ambtenaar heeft uitgelegd, is de uitdrukking 5. Ainsi que l'a expliqué le fonctionnaire délégué, l'expression
"fictieve bedrijven", die in artikel 7 van het ontwerp wordt gebruikt, "entreprises fictives". utilisée à l'article 7 du projet, n'est pas
niet correct. Die bedrijven zullen worden opgericht, inzonderheid met correcte. Ces entreprises seront constituées, notamment dans le
naleving van de wetgeving betreffende de handelsvennootschappen, maar respect de la législation relative aux sociétés commerciales, mais
hun bedrijvigheid zelf zal fictief zijn. Het verdient aanbeveling deze leurs activités seront, quant à elles, fictives. Mieux vaut corriger
bepaling in die zin aan te passen. cette disposition en ce sens.
6. Artikel 8 van het ontwerp bepaalt dat voor bepaalde politionele 6. L'article 8 du projet dispose que, pour certaines techniques
onderzoekstechnieken het voorafgaand schriftelijk akkoord van de d'enquête policières, un accord préalable et écrit du procureur
federale procureur vereist is. Dat is het geval wanneer de bevoegde fédéral est requis. Il en va ainsi lorsque le service de police
politiedienst een gecontroleerde aflevering van personen, een compétent veut procéder à une livraison contrôlée de personnes, à une
gecontroleerde doorlevering of een "frontstore" wenst te verrichten. livraison assistée contrôlée et à un "frontstore".
Krachtens artikel 47octies , § 2, van het Wetboek van strafvordering Toutefois, en vertu de l'article 47octies , § 2, du Code d'instruction
is evenwel de procureur des Konings bevoegd om de politiedienst te criminelle, c'est le procureur du Roi qui est compétent pour autoriser
machtigen die politionele onderzoekstechnieken aan te wenden. Onder le service de police a recourir à ces techniques d'enquête policières.
voorbehoud van de eigen bevoegdheden van de federale procureur is in Sous réserve des compétences propres du procureur fédéral, la loi a
de wet dus duidelijk geopteerd voor de verantwoordelijkheid van de
procureur des Konings, die overigens als enige gemachtigd is om te donc clairement opté pour la responsabilité du procureur du Roi,
beslissen een infiltratie te laten uitvoeren. Volgens artikel 47ter , celui-ci étant, par ailleurs, seul habilité à décider du recours à une
§ 2, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering heeft de procureur infiltration. La cule obligation du procureur du Roi vis-à-vis du
des Konings jegens de federale procureur alleen de verplichting om hem procureur fédéral est de lui donner toutes les informations sur les
alle inlichtingen te verstrekken betreffende de bijzondere méthodes particulières de recherche qui sont mises en ocuvre dans son
opsporingsmethodes die in zijn arrondissement worden toegepast. arrondissement, conformément à l'article 47ter , § 2, alinéa 2, du
Code d'instruction criminelle.
Artikel 8 van het ontwerp gaat dan ook niet samen met het voormelde L'article 8 du projet n'est donc pas compatible avec l'article
artikel 47octies . 47octies , précité.
Slotopmerkingen Observations finales
1. Aangezien het hier om een ontwerp van koninklijk besluit gaat, moet 1. S'agissant d'un projet d'arrêté royal, celui-ci doit être complété
het ontwerp worden aangevuld met een artikel houdende aanwijzing van par un article désignant le ou les ministres qui sera ou seront
de minister of de ministers belast met de uitvoering van het ontwerp. chargé(s) de son exécution.
2. De Franse tekst van het ontwerp bevat vele tikfouten en taalfouten. 2. La version française du projet comporte de nombreuses fautes de
Zo bijvoorbeeld : frappe ou imperfections d'ordre linguistique. A titre d'exemple :
- moet in artikel 2 worden geschreven "moyennant l'accord préalable" - à l'article 2, il convient de lire "moyennant l'accord préalable" au
in plaats van "à condition d'un accord préalable" en "formés pour ce lieu de "à condition d'un accord préalable" et "formés pour ce faire"
faire" in plaats van "à cela"; au lieu de "à cela";
- rijst, wat betreft artikel 3, derde lid, de vraag wat moet worden - à l'article 3, alinéa 3, la question se pose de savoir ce qu'il y a
verstaan onder de "véracité" (in het Nederlands "waarachtigheid") van lieu d'entendre par la "véracité" ("waarachtigheid" dans la version
het aangeboden goed. Misschien is het beter "l'authenticité" (in het néerlandaise) du bien proposé. Peut-être convient-il de lire
Nederlands "authenticiteit") te schrijven ?; "l'authenticité" ?;
- staat in artikel 4, tweede lid, "de gagner la confiance du vendeur - à l'article 4, alinéa 2, il est fait mention "de gagner la confiance
ou de récolter des informations complémentaires", terwijl in de du vendeur ou de récolter des informations complémentaires" alors que,
Nederlandse tekst sprake is van "het vertrouwen van de koper te winnen dans la version néerlandaise, il est question de "het vertrouwen van
en bijkomende informatie te verzamelen"; de koper te winnen en bijkomende informatie te verzamelen";
- wordt in de artikelen 5 en 6ter vertaling van het woord "hulp" nu - aux articles 5 et 6, le mot "hulp" est traduit tantôt par le mot
eens "support" gebezigd en dan weer "appui"; "support", tantôt par le mot "appui";
- .... - ....
3. Ook de Nederlandse tekst van het ontwerp is vatbaar voor 3. Le texte néerlandais, quant à lui, est également susceptible
verbetering. bijvoorbeeld, schrijve men : d'amélioration. Ainsi, par exemple, il convient d'écrire :
- in de aanhef "Gelet op het verzoek om spoedbehandeling, gemotiveerd - au préambule "Gelet op het verzoek om spoedbehandeling, gemotiveerd
door... » in plaats van "Gezien de hoogdringendheid"; door..." au lieu de "Gezien de hoogdringendheid";
- in artikel 2 "... en, in voorkomend geval, mits de federale - à l'article 2 "... en, in voorkomend geval, mits de federale
procureur er vooraf mee instemt, in..." in plaats van "... en procureur er vooraf mee instemt, in... » au lieu de "... en
desgevallend, mits voorafgaand akkoord van de federale procureur, desgevallend, mits voorafgaand akkoord van de federale procureur,
in..." . in...".
De kamer was samengesteld uit : La chambre était composée de :
de heren : MM. :
Y. Kreins, kamervoorzitter; Y. Kreins, président de chambre;
J. Jaumotte, Mevr. M. Baguet, staatsraden; J. Jaumotte, Mme M. Baguet, conseillers d'Etat;
J. van Compernolle, B. Glansdorff, assessoren van de afdeling J. van Compernolle, B. Glansdorff, assesseurs de la section de
wetgeving; législation;
Mevr. B. Vigneron, griffier. Mme B. Vigneron, greffier.
Het verslag werd uitgebracht door Mevr. P. Vandernacht, auditeur. De Le rapport a été présenté par Mme P. Vandernacht, auditeur. La note du
nota van het Coördinatiebureau werd opgesteld door de heer M. Joassart, adjunct-referendaris. Bureau de coordination a été rédigée par M. M. Joassart, référendaire adjoint.
De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst werd La concordance entre la version française et la version néerlandaise a
nagezien onder toezicht van de heer J. Jaumotte. été vérifiée sous le contrôle le M. J. Jaumotte.
De griffier, De voorzitter, Le greffier, Le président,
B. Vigneron. Y. Kreins. B. Vigneron. Y. Kreins.
_______ _______
Nota Note
(1) Op heden is deze wet nog niet bekendgemaakt in het Belgisch (1) A ce jour, cette loi n'a pas encore fait l'objet d'une publication
Staatsblad , maar volgens de gemachtigde ambtenaar is ze reeds door de au Moniteur belge mais, selon le fonctionnaire délégué, elle a déjà
Koning bekrachtigd. Het is dus op basis van de wettekst aangenomen in fait l'objet de la sanction royale. C'est donc sur la base du texte
plenaire vergadering van de Kamer van volksvertegenwoordigers dat de législatif adopté en séance plénière à la Chambre des représentants
Raad van State het ontwerp heeft onderzocht (Gedr. St. Kamer, que le Conseil d'Etat a procédé à l'examen du projet (Doc.
zittingsperiode 2001-2002, nr. 1688/15). pari-Chambre, session 2001-2002, n° 1688/15).
(2) Volgens deze bepaling staat liet aan de Minister van Justitie de (2) Selon cette disposition, il revient au Ministre de la Justice de
politiediensten aan te wezen die de bijzondere onderzoeksmethoden désigner les services de police qui pourront recourir aux méthodes
mogen aanwenden, waaronder infiltratie. particulières de recherche, dont l'infiltration.
(3) Zie in deze zin bladzijde 10 van liet verslag aan de Koning. (3) Voir en ce sens la page 7 du rapport au Roi.
(4) Zoals de gemachtigde ambtenaar heeft aangegeven, is deze laatste (4) Comme l'a indiqué le fonctionnaire délégué, cette dernière
overeenkomst nog niet door Belgiè bekrachtigd. Convention n'a pas encore été ratifiée par la Belgique.
(5) Zie in deze zin bladzijde 10 van het verslag aan de Koning. (5) Voir en ce sens la page 10 du rapport au Roi.
(6) gegeven over een ontwerp van wet "houdende instemming met de (6) sur un projet de loi "portant assentiment aux actes internationaux
volgende internationale akten : suivants :
1. Protocol betreffende de toetreding van de Regering van het 1. Protocole d'adhésion du Gouvernement du Royaume de Danemark à
Koninkrijk Denemarken tot het Akkoord betreffende de geleidelijke
afschaffing van de controles aan de gemeenschappelijke grenzen, l'Accord relatif à la suppression graduelle des contrôles aux
ondertekend te Schengen op 14 juni 1985; frontières communes, signé à Schengen le 14 juin 1985;
2. Overeenkomst betreffende de toetreding van het Koninkrijk 2. Accord d'adhésion du Royaume de Danemark à la Convention
Denemarken tot de Overeenkomst ter uitvoering van het op 14 juni 1985 d'application de l'Accord de Schengen du 14 juin 1985 relatif à la
te Schengen gesloten Akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing suppression graduelle des contrôles aux frontières communes, signée à
van de controles aan de gemeenschappelijke grenzen, ondertekend te
Schengen op 19 juni 1990, en Slotakte; Schengen le 19 juin 1990, et Acte final;
3. Protocol betreffende de toetreding van de Regering van de Republiek 3. Protocole d'adhésion du Gouvernement de la République de Finlande à
Finland tot het Akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing van de
controles aan de gemeenschappelijke grenzen, ondertekend te Schengen l'Accord relatif à la suppression graduelle des contrôles aux
op 14 juni 1985; frontières communes, signé à Schengen le 14 juin 1985;
4. Overeenkomst betreffende de toetreding van de Republiek Finland tot 4. Accord d'adhésion de la République de Finlande à la Convention
de Overeenkomst ter uitvoering van het op 14 juni 1985 te Schengen d'application de l'Accord de Schengen du 14 juin 1985 relatif à la
gesloten Akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing van de
controles aan de gemeenschappelijke grenzen, ondertekend te Schengen suppression graduelle des contrôles aux frontières communes, signée à
op 19 juni 1990, en Slotakte; Schengen le 19 juin 1990, et Acte final;
5. Protocol betreffende de toetreding van de Regering van het 5. Protocole d'adhésion du Gouvernement du Royaume de Suède à l'Accord
Koninkrijk Zweden tot het Akkoord betreffende de geleidelijke
afschaffing van de controles aan de gemeenschappelijke grenzen, relatif à la suppression graduelle des contrôles aux frontières
ondertekend te Schengen op 14 juni 1985; communes, signé à Schengen le 14 juin 1985;
6. Overeenkomst betreffende de toetreding van het Koninkrijk Zweden 6. Accord d'adhésion du Royaume de Suède à la Convention d'application
tot de Overeenkomst ter uitvoering van het op 14 juni 1985 te Schengen de l'Accord de Schengen du 14 juin 1985 relatif à la suppression
gesloten Akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing van de
controles aan de gemeenschappelijke grenzen, ondertekend te Schengen graduelle des contrôles aux frontières communes, signée à Schengen le
op 19 juni 1990, en Slotakte; 19 juin 1990, et Acte final;
7. Samenwerkingsovereenkomst tussen het Koninkrijk Belgiè, de 7. Accord de coopération entre le Royaume de Belgique, la République
Bondsrepubliek Duitsland, de Franse Republiek, het Groothertogdom fédérale d'Allemagne, la République française, le Grand-Duché de
Luxemburg, het Koninkrijk der Nederlanden, de Italiaanse Republiek, Luxembourg, le Royaume des Pays-Bas, la République italienne, le
het Koninkrijk Spanje, de Portugese Republiek, de Helleense Republiek, Royaume d'Espagne, la République portugaise, la République hellénique,
de Republiek Oostenrijk, het Koninkrijk Denemarken, de Republiek la République d'Autriche, le Royaume de Danemark, la République de
Finland, het Koninkrijk Zweden, partijen bij het Akkoord en bij de Finlande, le Royaume de Suède, parties contractantes à l'Accord et à
Overeenkomst van Schengen, en de Republiek IJsland en het Koninkrijk la Convention de Schengen, et la République d'Islande et le Royaume de
Noorwegen, betreffende de afschaffing van de personencontroles aan de Norvège, relatif à la suppression des contrôles de personnes aux
gemeenschappelijke grenzen, Bijlage, en verklaring, gedaan te Luxemburg op 19 december 1996. frontières communes, et Annexe, faits à Luxembourg le 19 décembre
(7) In het verslag aan de Koning staat in dit verband het volgende te 1996. (7) Le rapport au Roi indique à ce sujet (p.10) :
lezen (blz. 10) : « Ofschoon... enkel de Belgische politiediensten, in de zin van « (Bien que)... seuls les services de police belges, dans le sens de
artikel 2 van de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt, met de l'article 2 de la loi du 5 août 1992 sur la fonction de police,
uitvoering van de bijzondere opsporingsmethoden kuiulen worden belast, puissent être chargés de la mise en oeuvre des méthodes particulières
is het uiteraard niet uitgesloten dat, in toepassing van de de recherche, il n'est évidemment pas exclu que cela se passe, en
desbetreffende internationale verdragen, dit zou gebeuren in application des conventions internationales y relatives, en
samenwerking met buitenlandse rechthandhavingsdiensten, bijvoorbeeld collaboration avec des services étrangers, par exemple dans le cadre
in het kader van een grensoverschrijdende of internationale operatie. » d'une opération transfrontalière ou internationale. »
(8) blz. 12. (8) p. 12.
(9) Verslag aan de Koning, blz. 19. (9) Rapport au Roi, p. 19.
9 APRIL 2003. - Koninklijk besluit betreffende de politionele 9 AVRIL 2003. - Arrêté royal relatif aux techniques d'enquête
onderzoekstechnieken policières
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 6 januari 2003 betreffende de bijzondere Vu la loi du 6 janvier 2003 concernant les méthodes particulières de
opsporingsmethoden en enige andere onderzoeksmethoden; recherche et quelques autres méthodes d'enquête;
Gelet op artikel 47octies , § 2, van het Wetboek van Strafvordering; Vu l'article 47octies , § 2, du Code d'instruction criminelle;
Gelet op het advies van het College van Procureurs-generaal, gegeven op 4 februari 2003; Vu l'avis du Collège des Procureurs généraux, donné le 4 février 2003;
Gelet op het advies van de federale procureur, gegeven op 5 februari 2003; Vu l'avis du procureur fédéral, donné le 5 février 2003;
Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 12 Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances, donné le 12 février 2003;
februari 2003,
Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting, gegeven op 13 maart 2003; Vu l'accord du Ministre du Budget, donné le 13 mars 2003;
Geiet op het advies 35.115/2 van de Raad van State, gegeven op 19 Vu l'avis 35.115/2 du Conseil d'Etat, donné le 19 mars 2003;
maart 2003, Vu l'urgence;
Gezien de hoogdringendheid;
Overwegende dat de bepaling van precieze regels waaraan de uitvoering Considérant que la détermination des règles précises auxquelles
van een infiltratie moet voldoen en een opsomming van de politionele l'exécution d'une infiltration doit répondre et qu'une énumération des
onderzoekstechnieken uiterst belangrijk is om een goede toepassing van techniques d'enquête policières sont extrêmement importantes pour
de wet van 6 januari 2003 te verzekeren en de infiltratie, voorzien qu'une bonne application de la loi du 6 janvier 2003 soit assurée et
door artikel 47octies van voormelde wet, mogelijk te maken; que l'infiltration, prévue à l'article 47octies de cette loi, soit
rendue possible;
Overwegende dat een regelgevend kader de nodige rechtszekerheid Considérant qu'un cadre réglementaire garantit la sécurité juridique
garandeert voor de magistraten belast met de controle op de bijzondere nécessaire pour les magistrats chargés du contrôle des méthodes
opsporingsmethoden en voor de leden van de federale politie belast met particulières de recherche et pour les membres de la police fédérale
de toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden; Op de voordracht van Onze Minister van Justitie en op het advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.De politionele onderzoekstechnieken, bedoeld in artikel 47octies , § 2, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering, zijn de pseudo-koop, de vertrouwenskoop, de testkoop, de pseudo-verkoop, de vertrouwensverkoop, de gecontroleerde aflevering, de gecontroleerde doorlevering en de frontstore.

Art. 2.De politionele onderzoekstechnieken kunnen slechts worden aangewend door leden van de directie van de speciale eenheden van de federale politie, en desgevallend, mits voorafgaand akkoord van de federale procureur, in samenwerking met buitenlandse speciaal daartoe opgeleide en bevoegde ambtenaren. Pseudo-koop, vertrouwenskoop en testkoop

Art. 3.De pseudo-koop is de techniek, aangewend door een politiedienst, waarbij men zich aan een persoon voorstelt of wordt voorgesteld als een potentiële koper van een dienstverlening of van een goed, bedoeld in artikel 42, 1° tot en met 3° van het Strafwetboek, en waarvan deze persoon de eigendom wenst over te dragen voor eigen rekening of voor rekening van een ander. De vertrouwenskoop is de techniek, aangewend door een politiedienst, waarbij men zich aan een persoon voorstelt of wordt voorgesteld als een potentiële koper van een dienstverlening of van een goed, bedoeld in artikel 42, 1° tot en met 3°, van het Strafwetboek, en waarvan deze persoon de eigendom wenst over te dragen voor eigen rekening of voor rekening van een ander, en waarbij de eigendom effectief overgedragen wordt, teneinde het vertrouwen van de verkoper te winnen en bijkomende informatie te verzamelen. De testkoop is de techniek, aangewend door een politiedienst, waarbij men zich aan een persoon voorstelt of wordt voorgesteld als een potentiële koper van een dienstverlening of van een goed, bedoeld in artikel 42, 1 ° tot en met 3°, van het Strafwetboek, en waarvan deze persoon de eigendom wenst over te dragen voor eigen rekening of voor rekening van een ander, en waarbij de eigendom effectief overgedragen wordt, teneinde de beweringen van de verkoper en de waarachtigheid van het aangeboden goed te controleren. Pseudo-verkoop en vertrouwensverkoop

Art. 4.De pseudo-verkoop is de techniek, aangewend door een politiedienst, waarbij men zich aan een persoon voorstelt of wordt voorgesteld als een potentiële verkoper van een dienstverlening of van een goed. De vertrouwensverkoop is de techniek, aangewend door een politiedienst, waarbij men zich aan een persoon voorstelt of wordt voorgesteld als een potentiële verkoper van een dienstverlening of van een goed, en waarbij de eigendom effectief overgedragen wordt, teneinde het vertrouwen van de koper te winnen en bijkomende informatie te verzamelen. De gecontroleerde aflevering

Art. 5.De gecontroleerde aflevering is de techniek, aangewend door een politiedienst, waarbij een illegaal transport van goederen of personen, waarvan de politiediensten op de hoogte zijn en politieambtenaren zelf het illegaal transport uitvoeren en afleveren, of daartoe hulp verschaffen, doorgelaten wordt onder de permanente controle van de politiediensten, en waarbij de politionele tussenkomst wordt uitgesteld uiterlijk tot op de eindbestemming, in België of in het buitenland. De gecontroleerde doorlevering

Art. 6.De gecontroleerde doorlevering is de techniek, aangewend door een politiedienst, waarbij een illegaal transport van goederen, waarvan de politiediensten op de hoogte zijn en politieambtenaren zelf het illegaal transport uitvoeren en afleveren, of daartoe hulp verschaffen, doorgelaten wordt onder de permanente controle van de politiediensten, zonder een politionele tussenkomst uiterlijk op de eindbestemming. De gecontroleerde doorlevering van personen is niet toegestaan. De frontstore

Art. 7.De frontstore is de techniek waarbij door of vanwege de politiediensten één of meerdere bedrijven, desgevallend aan de hand van fictieve gegevens, daadwerkelijk worden opgericht of uitgebaat, door middel waarvan ondersteuning in de vorm van goederen of diensten aan het criminele milieu kan worden aangeboden.

Art. 8.De politionele onderzoekstechnieken van de gecontroleerde aflevering van personen, van de gecontroleerde doorlevering en van de frontstore vereisen het voorafgaand en schriftelijk akkoord van de federale procureur. In geval van een gecontroleerde aflevering van personen en van een gecontroleerde doorlevering kan, in dringende omstandigheden, dit akkoord mondeling worden verstrekt. Het akkoord wordt zo spoedig mogelijk schriftelijk bevestigd. Het akkoord wordt gevoegd in het vertrouwelijk dossier, bedoeld in artikel 47novies , § 1, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering.

Art. 9.Onze Minister van Justitie is belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Brussel, 9 april 2003. ALBERT Van Koningswege : De Minister van Justitie,

 chargés de l'application des méthodes particulières de recherche; Sur la proposition de Notre Ministre de la Justice et de l'avis de Nos Ministres qui en ont délibéré en Conseil, Nous avons arrêté et arrêtons :

Article 1er.Les techniques d'enquête policières, visées à l'article 47octies , § 2, alinéa 2, du Code d'Instruction criminelle, sont le pseudo-achat, l'achat de confiance, l'achat-test, la pseudo-vente, la vente de confiance, la livraison contrôlée, la livraison assistée contrôlée et le frontstore.

Art. 2.Les techniques d'enquête policières ne peuvent être mises en ceuvre que par des membres de la direction des unités spéciales de la police fédérale, et le cas échéant, moyennant l'accord préalable du procureur fédéral, en collaboration avec des fonctionnaires compétents étrangers spécifiquement formés à cet effet. Le pseudo-achat, l'achat de confiance et l'achat-test

Art. 3.Le pseudo-achat est la technique mise en oeuvre par un service de police qui consiste à se présenter ou à être présenté à un individu comme acheteur potentiel d'un service ou d'un bien visé à l'article 42, 1° à 3°, du Code pénal dont cet individu souhaite transférer la propriété pour son propre compte ou pour celui d'autrui. L'achat de confiance est la technique mise en oeuvre par un service de police qui consiste à se présenter ou à être présenté à un individu comme acheteur potentiel d'un service ou d'un bien visé à l'article 42, 1 ° à 3°, du Code pénal et dont cet individu souhaite transférer la propriété pour son propre compte ou celui d'autrui, et où le transfert de propriété a vraiment lieu, afin de gagner la confiance du vendeur ou de recueillir des informations complémentaires. L'achat-test est la technique mise en ceuvre par un service de police qui consiste à se présenter ou à être présenté à un individu comme acheteur potentiel d'un service ou d'un bien visé à l'article 42, 1° à 3°, du Code pénal, et dont cet individu souhaite transférer la propriété pour son propre compte ou celui d'autrui, et où le transfert de propriété a vraiment lieu, afin de contrôler les allégations du vendeur et l'authenticité du bien proposé. La pseudo-vente et la vente de confiance

Art. 4.La pseudo-vente est la technique mise en oeuvre par un service de police qui consiste à se présenter ou à être présenté à un individu comme vendeur potentiel d'un service ou d'un bien. La vente de confiance est la technique mise en oeuvre par un service de police qui consiste à se présenter ou à être présenté à un individu comme un vendeur potentiel d'un service ou d'un bien, et où le transfert de propriété a vraiment lieu, afin de gagner la confiance de l'acheteur ou de recueillir des informations complémentaires. La livraison contrôlée

Art. 5.La livraison contrôlée est la technique mise en oeuvre par un service de police qui consiste à laisser se poursuivre, sous un contrôle policier permanent, un transport illégal de marchandises ou de personnes, connu des services de police, que les fonctionnaires de police transportent et livrent eux-mêmes ou auquel ils fournissent un appui, et où l'intervention policière est différée jusqu'au lieu de destination finale en Belgique ou à l'étranger. La livraison assistée contrôlée

Art. 6.La livraison assistée contrôlée est la technique mise en oeuvre par un service de police qui consiste à laisser se poursuivre, sous un contrôle policier permanent, un transport illégal de marchandises connu des services de police et que les fonctionnaires de police effectuent et livrent eux-mêmes, ou auquel ils fournissent un appui, sans intervention policière au lieu de destination finale. La livraison assistée contrôlée de personnes n'est pas autorisée. Le frontstore

Art. 7.Le frontstore est la technique qui consiste à permettre aux services de police de créer ou d'exploiter réellement une ou plusieurs entreprises, le cas échéant à l'aide de données fictives, au moyen desquelles un appui est fourni au milieu criminel sous forme de biens ou de services.

Art. 8.Les techniques d'enquête policières de livraison contrôlée de personnes, de livraison assistée contrôlée et de frontstore requièrent l'accord préalable et écrit du procureur fédéral. En cas de livraison contrôlée de personnes et de livraison assistée contrôlée, l'accord peut être donné verbalement dans des circonstances urgentes. L'accord sera confirmé par écrit le plus rapidement possible. L'accord est joint au dossier confidentiel, visé à l'article 47novies , § 1er, alinéa 2, du Code d'Instruction criminelle.

Art. 9.Notre Ministre de la Justice est chargé de l'exécution du présent arrêté. Donné à Bruxelles, le 9 avril 2003. ALBERT Par le Roi : Le Ministre de la Justice,
M. VERWILGHEN. M. VERWILGHEN
^