Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 5 september 2019, gesloten in het Paritair Comité voor de voedingsnijverheid, betreffende de permanente vorming van de arbeiders van de bakkerijen en banketbakkerijen | Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 5 septembre 2019, conclue au sein de la Commission paritaire de l'industrie alimentaire, relative à la formation permanente des ouvriers des boulangeries et pâtisseries |
---|---|
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG | SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE |
6 SEPTEMBER 2020. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend | 6 SEPTEMBRE 2020. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention |
wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 5 september | collective de travail du 5 septembre 2019, conclue au sein de la |
2019, gesloten in het Paritair Comité voor de voedingsnijverheid, | Commission paritaire de l'industrie alimentaire, relative à la |
betreffende de permanente vorming van de arbeiders van de bakkerijen | formation permanente des ouvriers des boulangeries et pâtisseries (1) |
en banketbakkerijen (1) | |
FILIP, Koning der Belgen, | PHILIPPE, Roi des Belges, |
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. | A tous, présents et à venir, Salut. |
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve | Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de |
arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel | travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28; |
28; Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de voedingsnijverheid; | Vu la demande de la Commission paritaire de l'industrie alimentaire; |
Op de voordracht van de Minister van Werk, | Sur la proposition de la Ministre de l'Emploi, |
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : | Nous avons arrêté et arrêtons : |
Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage |
Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de |
overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 5 september 2019, | travail du 5 septembre 2019, reprise en annexe, conclue au sein de la |
gesloten in het Paritair Comité voor de voedingsnijverheid, | Commission paritaire de l'industrie alimentaire, relative à la |
betreffende de permanente vorming van de arbeiders van de bakkerijen | formation permanente des ouvriers des boulangeries et pâtisseries. |
en banketbakkerijen. | |
Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van |
Art. 2.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de |
dit besluit. | l'exécution du présent arrêté. |
Gegeven te Brussel, 6 september 2020. | Donné à Bruxelles, le 6 septembre 2020. |
FILIP | PHILIPPE |
Van Koningswege : | Par le Roi : |
De Minister van Werk, | La Ministre de l'Emploi, |
N. MUYLLE | N. MUYLLE |
_______ | _______ |
Nota | Note |
(1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : | (1) Référence au Moniteur belge : |
Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. | Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969. |
Bijlage | Annexe |
Paritair Comité voor de voedingsnijverheid | Commission paritaire de l'industrie alimentaire |
Collectieve arbeidsovereenkomst van 5 september 2019 | Convention collective de travail du 5 septembre 2019 |
Permanente vorming van de arbeiders van de bakkerijen en | Formation permanente des ouvriers des boulangeries et pâtisseries |
banketbakkerijen (Overeenkomst geregistreerd op 15 oktober 2019 onder | (Convention enregistrée le 15 octobre 2019 sous le numéro |
het nummer 154469/CO/118) | 154469/CO/118) |
HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied | CHAPITRE Ier. - Champ d'application |
Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op |
Article 1er.§ 1er. La présente convention collective de travail |
de werkgevers en de arbeiders van de bakkerijen, de banketbakkerijen | s'applique aux employeurs et aux ouvriers des boulangeries, des |
die "verse" producten vervaardigen voor onmiddellijke consumptie met | pâtisseries qui fabriquent des produits "frais" de consommation |
zeer beperkte houdbaarheid en de verbruikszalen bij een | immédiate à très court délai de conservation et des salons de |
banketbakkerij. | consommation annexés à une pâtisserie. |
§ 2. Met "arbeiders" worden de mannelijke en de vrouwelijke arbeiders bedoeld. | § 2. Par "ouvriers" sont visés : les ouvriers masculins et féminins. |
HOOFDSTUK II. - Permanente vorming | CHAPITRE II. - Formation permanente |
Art. 2.§ 1. De werkgever is eraan gehouden een volume professionele |
Art. 2.§ 1er. L'employeur est tenu d'organiser un volume de formation |
vorming te organiseren voor de arbeiders, overeenstemmend op jaarbasis | professionnelle pour les ouvriers correspondant sur base annuelle à |
met 1,30 pct. van het totaal volume van de gepresteerde arbeidstijd | 1,30 p.c. du volume total du temps de travail presté de tous les |
van alle arbeiders van de onderneming. | ouvriers de l'entreprise. |
§ 2. Bij toepassing van artikel 30, § 7 van de wet van 23 december | § 2. En application de l'article 30, § 7 de la loi du 23 décembre 2005 |
2005 betreffende het Generatiepact (Belgisch Staatsblad van 30 | relative au Pacte de solidarité entre les générations (Moniteur belge |
december 2005) en het koninklijk besluit van 11 oktober 2007 tot | du 30 décembre 2005) et de l'arrêté royal du 11 octobre 2007 portant |
uitvoering van artikel 30 van de wet van 23 december 2005 betreffende | exécution de l'article 30 de la loi du 23 décembre 2005 relative au |
het Generatiepact (Belgisch Staatblad van 5 december 2007), komen de | Pacte de solidarité entre les générations (Moniteur belge du 5 |
partijen overeen om de vormingsinspanningen in 2017 te behouden op dit niveau. | décembre 2007), les parties conviennent de maintenir les efforts de formation en 2017 à ce niveau. |
§ 3. Vanaf 1 januari 2020 zal de verplichting om 1,30 pct. van de | § 3. A partir du 1er janvier 2020, l'obligation de 1,30 p.c. du volume |
gepresteerde arbeidstijd van alle arbeiders in de onderneming te | total du temps de travail presté de tous les ouvriers de l'entreprise |
besteden aan vorming omgezet worden naar gemiddeld 4 dagen vorming per | est convertie en 4 jours de formation en moyenne par équivalent temps |
voltijds equivalent per jaar. | plein par an. |
§ 4. Iedere werknemer beschikt over een individueel opleidingskrediet | |
van gemiddeld 2 dagen per voltijds equivalent per jaar. | § 4. Chaque travailleur dispose d'un crédit individuel de 2 jours de |
formation en moyenne par équivalent temps plein par an. | |
Art. 3.§ 1. In de ondernemingen met 20 werknemers en meer zal een |
Art. 3.§ 1er. Dans les entreprises ayant 20 travailleurs et plus, un |
opleidingsplan opgesteld worden om de doelstelling uit artikel 2 te | plan de formation sera établi afin de réaliser l'objectif de l'article |
bereiken. | 2. |
§ 2. Ondernemingen kunnen voor het opmaken van hun opleidingsplan een | § 2. Les entreprises peuvent, pour la rédaction de leur plan de |
beroep doen op de ondersteuning van het IPV. | formation, faire appel à l'aide de l'IFP. |
§ 3. Het opleidingsplan zal met de ondernemingsraad en, bij | § 3. Le plan de formation sera établi en concertation avec le conseil |
ontstentenis, de vakbondsafvaardiging overlegd worden. | d'entreprise ou, à défaut, avec la délégation syndicale. |
De werkgever dient de informatie over de toepassing van deze maatregel | L'employeur organisera l'information relative à l'application de cette |
te organiseren zoals artikel 8 van de collectieve arbeidsovereenkomst | mesure, comme le prévoient l'article 8 de la convention collective de |
nr. 9 en de reglementering betreffende de sociale balans het | travail n° 9 et la réglementation concernant le bilan social. |
voorschrijven. | |
§ 4. In het opleidingsplan zal bijzondere aandacht uitgaan naar de | § 4. Dans le plan de formation, une attention particulière sera |
risicogroepen en ruime participatie van alle werknemersgroepen. | accordée aux groupes à risque et à la participation large de tous les |
groupes de travailleurs. | |
§ 5. Om aanspraak te kunnen maken op de financiële tussenkomst van het | § 5. Pour pouvoir faire appel à l'intervention financière de l'IFP, |
IPV, zal de onderneming met meer dan 20 werknemers over een | l'entreprise ayant plus de 20 travailleurs devra disposer d'un plan de |
opleidingsplan moeten beschikken opgesteld conform de collectieve | formation établi conformément à la convention collective de travail du |
arbeidsovereenkomst van 18 december 2013 inzake het sectoraal model | 18 décembre 2013 concernant le modèle sectoriel de plan de formation |
van opleidingsplan (algemeen verbindend verklaard door het koninklijk | (rendue obligatoire par arrêté royal du 13 juillet 2014, Moniteur |
besluit van 13 juli 2014, Belgisch Staatsblad van 7 januari 2015). | belge du 7 janvier 2015). |
Paritaire commentaar : | Commentaire paritaire : |
Tot 31 december 2019 zal de werkgever op het einde van elk jaar moeten | Jusqu'au 31 décembre 2019, l'employeur devra être à même de prouver à |
kunnen bewijzen dat hij een aantal uren vorming georganiseerd heeft | la fin de chaque année qu'il a organisé un nombre d'heures de |
ten belope van 3 dagen van het totaal van gepresteerde arbeidsuren van | formation à concurrence de 3 jours de travail prestées par l'ensemble |
alle arbeiders samen, en vier dagen vanaf 1 januari 2020. | des ouvriers et de 4 jours à partir du 1er janvier 2020. |
Pour la notion de "formation professionnelle", nous renvoyons à la | |
Voor het "begrip professionele vorming" verwijzen we naar de definitie | définition reprise dans la note explicative de la Banque nationale |
in de toelichtingsnota van de Nationale Bank met betrekking tot de | concernant les renseignements sur les activités de formation reprises |
opleidingsactiviteiten opgenomen in de sociale balans. Onder deze | dans le bilan social. Ces activités de formation désignent aussi bien |
opleidingsactiviteiten vallen zowel de formele en de minder formele en | les initiatives en matière de formation professionnelle continue à |
caractère formel et à caractère moins formel ou informel que les | |
informele voortgezette beroepsopleiding als de initiële | initiatives en matière de formation professionnelle initiale à charge |
beroepsopleidingsinitiatieven ten laste van de werkgever. | de l'employeur. |
De tijd besteed aan professionele vorming dient beschouwd te worden | Le temps consacré à la formation professionnelle doit être considéré |
als arbeidstijd vermits de arbeider ter beschikking van de werkgever | comme du temps de travail puisque l'ouvrier est à la disposition de |
staat. | l'employeur. |
§ 6. Elke arbeider beschikt over een initiatiefrecht om een onderhoud | § 6. Chaque ouvrier disposera d'un droit d'initiative pour demander un |
te vragen met de verantwoordelijke over zijn opleidingsmogelijkheden. | entretien avec le responsable au sujet de ses possibilités de |
Tijdens dit onderhoud zal het opleidingsaanbod van het IPV bekend | formation. Pendant cet entretien l'offre de formation de l'IFP sera |
gemaakt worden. | communiquée. |
§ 7. De werknemersvertegenwoordigers/leden van de syndicale delegatie | § 7. Les représentants des travailleurs/membres de la délégation |
zullen het opleidingsaanbod van het IPV ontvangen en dit binnen de | syndicale recevront l'offre de l'IFP et pourront la communiquer dans |
onderneming kunnen bekend maken. | l'entreprise. |
§ 8. De sociale partners bevelen de ondernemingen aan om in de mate | § 8. Les partenaires sociaux recommandent aux entreprises d'organiser, |
van het mogelijke vorming te laten doorgaan tijdens de normale | dans la mesure du possible, la formation pendant le temps de travail |
arbeidstijd van de werknemers. | normal des travailleurs. |
HOOFDSTUK III. - Onthaal van werknemers | CHAPITRE III. - Accueil des travailleurs |
Art. 4.§ 1. Partijen herinneren aan het koninklijk besluit van 25 |
Art. 4.§ 1er. Les parties rappellent l'arrêté royal du 25 avril 2007 |
april 2007 betreffende het onthaal en de begeleiding van werknemers | relatif à l'accueil et à l'accompagnement des travailleurs concernant |
met betrekking tot de bescherming van het welzijn bij de uitvoering | la protection du bien-être lors de l'exécution de leur travail |
van hun werk (Belgisch Staatsblad van 10 mei 2007). | (Moniteur belge du 10 mai 2007). |
§ 2. Met de ondernemingsraad en, bij ontstentenis, de | § 2. Une concertation aura lieu avec le conseil d'entreprise ou, à |
vakbondsafvaardiging zal overlegd worden over de praktische toepassing | défaut, avec la délégation syndicale à propos de l'application |
van dit koninklijk besluit in de onderneming en met name over de | pratique de cet arrêté royal dans l'entreprise et, notamment, des |
faciliteiten en opleiding van de ervaren werknemers die worden | facilités et de la formation des travailleurs expérimentés qui sont |
aangeduid voor de begeleiding van de beginnende werknemer. Het IPV zal | désignés pour encadrer les travailleurs débutants. L'IFP offrira une |
een kosteloze training aanbieden om deze ervaren werknemers op te | formation gratuite à ces travailleurs afin de les former à cette |
leiden voor deze taak. | tâche. |
HOOFDSTUK IV. - Inspanningen ten voordele van de risicogroepen | CHAPITRE IV. - Efforts en faveur des groupes à risque |
Art. 5.§ 1. Huidig hoofdstuk wordt gesloten enerzijds in toepassing |
Art. 5.§ 1er. Le présent chapitre est conclu, d'une part, en |
van titel XIII, hoofdstuk VIII, afdeling 1 van de wet van 27 december | application du titre XIII, chapitre VIII, section 1ère de la loi du 27 |
2006 houdende diverse bepalingen (I) (Belgisch Staatsblad van 28 | décembre 2006 portant des dispositions diverses (I) (Moniteur belge du |
december 2006) en anderzijds het koninklijk besluit van 19 februari | 28 décembre 2006) et d'autre part, de l'arrêté royal du 19 février |
2013 tot uitvoering van artikel 189, 4de lid van dezelfde wet, laatst | 2013 d'exécution de l'article 189, alinéa 4 de la même loi, modifié |
gewijzigd door het koninklijk besluit van 19 april 2014 (Belgisch Staatsblad van 8 april 2013). | par l'arrêté royal du 19 avril 2014 (Moniteur belge du 8 avril 2013). |
§ 2. Gedurende de jaren 2019-2020 zal de sector 0,15 pct. van de | § 2. Pendant les années 2019-2020, le secteur consacrera 0,15 p.c. des |
brutolonen besteden aan de vorming van werkenden en werkzoekenden uit | salaires bruts à la formation des travailleurs et des demandeurs |
de risicogroepen. | d'emploi issus des groupes à risque. |
Art. 6.Worden als risicogroepen beschouwd : |
Art. 6.Sont considérés comme groupes à risque : |
- De werklozen in het algemeen en werklozen jonger dan 30 jaar in het | - Les chômeurs en général et les chômeurs de moins de 30 ans en |
bijzonder; | particulier; |
- De laaggeschoolde werknemers; | - Les travailleurs peu qualifiés; |
- De werknemers ouder dan 50 jaar; | - Les travailleurs de plus de 50 ans; |
- De werknemers bedreigd door een herstructurering, een collectief | - Les travailleurs menacés par une restructuration, un licenciement |
ontslag of een sluiting van onderneming; | collectif ou une fermeture d'entreprise; |
- De ontslagen werknemers; | - Les travailleurs licenciés; |
- De gehandicapten; | - Les handicapés; |
- De allochtonen; | - Les allochtones; |
- De industriële leerlingen; | - Les apprentis industriels; |
- De werknemers vermeld in artikel 7, voor zover niet gevat door de | - Les travailleurs repris à l'article 7, pour autant qu'ils ne soient |
voorgaande punten. | pas concernés par les points repris ci-dessus. |
Art. 7.Volgende inspanningen zullen worden gedaan tijdens de jaren |
Art. 7.Les efforts suivants seront effectués pendant les années |
2019-2020 : | 2019-2020 : |
§ 1. Het aantal industriële leerlingen gespreid over twee jaar zal minstens 200 bedragen. | § 1er. Le nombre d'apprentis industriels s'élèvera au moins à 200 sur deux ans. |
§ 2. Het aantal werkzoekenden en werkenden uit de risicogroepen dat | § 2. Le nombre de demandeurs d'emploi et de travailleurs parmi les |
een IPV-vorming geniet, zal jaarlijks minstens 3 000 bedragen. | groupes à risque qui bénéficient d'une formation IFP s'élèvera au moins à 3 000 par an. |
§ 3. De vorming van werkzoekenden onder de risicogroepen zal zodanig | § 3. La formation des demandeurs d'emploi parmi les groupes à risque |
georganiseerd worden dat de kansen op tewerkstelling in de sector | sera organisée de telle façon que les possibilités d'emploi dans le |
reëel zijn. | secteur soient réelles. |
§ 4. Een jaarlijkse inspanning van minstens 0,05 pct. (van de 0,15 | § 4. Un effort annuel d'au moins 0,05 p.c. (de 0,15 p.c.) des salaires |
pct.) van de brutolonen zal gedaan worden voor personen in doelgroepen | bruts sera consenti pour les personnes dans les groupes-cibles repris |
opgenomen in het koninklijk besluit van 19 februari 2013 tot | dans l'arrêté royal du 19 février 2013 d'exécution de l'article 189, |
uitvoering van artikel 189, 4de lid van de wet van 27 december 2006 | alinéa 4 de la loi du 27 décembre 2006 portant des dispositions |
houdende diverse bepalingen (I) (Belgisch Staatsblad van 8 april 2013). | diverses (I) (Moniteur belge du 8 avril 2013). |
§ 5. In toepassing van artikel 2 van het koninklijk besluit van 19 | § 5. En application de l'article 2 de l'arrêté royal du 19 février |
februari 2013 tot uitvoering van artikel 189, 4de lid van de wet van | 2013 d'exécution de l'article 189, alinéa 4 de la loi du 27 décembre |
27 december 2006 houdende diverse bepalingen (I), gewijzigd door het | 2006 portant des dispositions diverses (I), modifié par l'arrêté royal |
koninklijk besluit van 23 augustus 2015, wordt ten minste 0,05 pct. | du 23 août 2015, minimum 0,05 p.c. de la masse salariale est réservé à |
van de loonmassa besteed aan initiatieven ten voordele van personen | |
die nog geen 26 jaar oud zijn en tot de risicogroepen behoren. | des initiatives en faveur de personnes qui n'ont pas 26 ans et qui |
appartiennent aux groupes à risque. | |
§ 6. De in § 5 bedoelde inspanningen worden geconcretiseerd door het | § 6. Les efforts visés au § 5 sont concrétisés par la conclusion d'un |
sluiten van één of meerdere partnerschapsovereenkomsten tussen het IPV | ou plusieurs accords de partenariat entre l'IFP et les entreprises, |
en de ondernemingen, de onderwijs- of vormingsinstellingen of de | les établissements d'enseignement ou de formation ou les services de |
gewestelijke arbeidsbemiddelings- of opleidingsdiensten. | placement ou de formation régionaux. |
§ 7. De in § 5 bedoelde inspanningen worden uitgevoerd door : | § 7. Les efforts visés au § 5 sont mis en oeuvre par : |
- ingroeibanen zoals beschreven in artikel 3°/1 van het koninklijk | - les emplois tremplins tels que décrits à l'article 3°/1 de l'arrêté |
besluit van 26 november 2013; | royal du 26 novembre 2013; |
- het stageaanbod in de onderneming; | - l'offre de stage en entreprise; |
- de aanwerving in het kader van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde | - l'embauche dans le cadre d'un contrat de travail à durée déterminée |
of onbepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk, zoals | ou indéterminée ou pour un travail nettement défini tel que visé à |
bedoeld in artikel 7 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de | l'article 7 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de |
arbeidsovereenkomsten; | travail; |
- het opleidingsaanbod in ondernemingen of in externe instellingen; | - l'offre de formation au sein des entreprises ou au sein de structures externes; |
- de vorming van opleiders; | - la formation des instructeurs; |
- de investering in het technologisch materiaal; | - l'investissement dans le matériel technologique; |
- het gezamenlijk gebruik van opleidingsmateriaal; | - l'utilisation en commun du matériel de formation; |
- de investering in laaggeschoolde jongeren jonger dan 26 jaar die | - l'investissement dans les jeunes moins qualifiés de moins de 26 ans |
gedurende hun eerste 12 maanden van tewerkstelling recht hebben op een | qui ont droit, pendant les 12 premiers mois de leur engagement, à un |
budget van 2 500 EUR voor het volgen van opleidingen via het IPV. De | budget de 2 500 EUR pour suivre des formations de l'IFP. Les modalités |
modaliteiten zullen afgesproken worden binnen de raad van beheer van het IPV; | seront fixées au sein du conseil d'administration de l'IFP; |
- mogelijkheid tot stages voor leerlingen in de bakkerijsector. De | - la possibilité de stages pour les élèves du secteur des |
sociale partners zullen binnen het paritair comité een unaniem advies | boulangeries. Les partenaires sociaux émettront un avis unanime au |
uitbrengen over een uitzondering op het verbod van nachtarbeid voor | sein de la commission paritaire sur une exception à l'interdiction du |
minderjarige leerlingen, met een kwalitatief kader. | travail de nuit pour les élèves mineurs, avec un cadre qualitatif. |
HOOFDSTUK V. - Financiering IPV | CHAPITRE V. - Financement IFP |
Art. 8.De bijdrage van de werkgever is per arbeider vastgesteld op |
Art. 8.La cotisation de l'employeur par ouvrier est fixée à 0,20 p.c. |
0,20 pct. van de lonen. | des salaires. |
HOOFDSTUK VI. - Geldigheidsduur | CHAPITRE VI. - Durée de validité |
Art. 9.§ 1. Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op |
Art. 9.§ 1er. La présente convention collective de travail entre en |
1 januari 2020 en geldt voor onbepaalde tijd. | vigueur le 1er janvier 2020 et est d'application pour une durée |
§ 2. Zij vervangt de collectieve arbeidsovereenkomst van 9 januari | indéterminée. § 2. Elle remplace la convention collective de travail du 9 janvier |
2018 beftreffende de permanente vorming van de arbeiders van de | 2018 relative à la formation permanente des ouvriers des boulangeries |
bakkerijen en banketbakkerijen, afgesloten in de schoot van het | et pâtisseries conclue au sein de la Commission paritaire de |
Paritair Comité voor de voedingsnijverheid (registratienummer : 144995 | l'industrie alimentaire (numéro d'enregistrement : 144995 - arrêté |
- koninklijk besluit : 17 augustus 2018 - Belgisch Staatsblad : 5 | royal : 17 août 2018 - Moniteur belge : 5 septembre 2018). |
september 2018). | |
§ 3. De collectieve arbeidsovereenkomst kan opgezegd worden door één | § 3. La convention collective de travail peut être dénoncée par une |
der partijen, met een opzegging van drie maanden betekend bij een ter | des parties, moyennant un préavis de trois mois signifié par lettre |
post aangetekende brief gericht aan de voorzitter van het Paritair | recommandée à la poste adressée au président de la Commission |
Comité voor de voedingsnijverheid en aan de erin vertegenwoordigde | paritaire de l'industrie alimentaire et aux organisations qui y sont |
organisaties. | représentées. |
Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 6 september | Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 6 septembre 2020. |
2020. De Minister van Werk, | La Ministre de l'Emploi, |
N. MUYLLE | N. MUYLLE |