Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 06/11/2016
← Terug naar "Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 24 november 2015, gesloten in het Paritair Subcomité voor de cementfabrieken, betreffende de sociale programmatie 2015-2016 "
Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 24 november 2015, gesloten in het Paritair Subcomité voor de cementfabrieken, betreffende de sociale programmatie 2015-2016 Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 24 novembre 2015, conclue au sein de la Sous-commission paritaire pour les fabriques de ciment, relative à la programmation sociale 2015-2016
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE
6 NOVEMBER 2016. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend 6 NOVEMBRE 2016. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention
wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 24 november collective de travail du 24 novembre 2015, conclue au sein de la
2015, gesloten in het Paritair Subcomité voor de cementfabrieken, Sous-commission paritaire pour les fabriques de ciment, relative à la
betreffende de sociale programmatie 2015-2016 (1) programmation sociale 2015-2016 (1)
FILIP, Koning der Belgen, PHILIPPE, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de
arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28;
28; Gelet op het verzoek van het Paritair Subcomité voor de Vu la demande de la Sous-commission paritaire pour les fabriques de
cementfabrieken; ciment;
Op de voordracht van de Minister van Werk, Sur la proposition du Ministre de l'Emploi,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de
overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 24 november 2015, travail du 24 novembre 2015, reprise en annexe, conclue au sein de la
gesloten in het Paritair Subcomité voor de cementfabrieken, Sous-commission paritaire pour les fabriques de ciment, relative à la
betreffende de sociale programmatie 2015-2016. programmation sociale 2015-2016.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van

Art. 2.Le ministre qui a l'Emploi dans ses attributions est chargé de
dit besluit. l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 6 november 2016. Donné à Bruxelles, le 6 novembre 2016.
FILIP PHILIPPE
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Werk, Le Ministre de l'Emploi,
K. PEETERS K. PEETERS
_______ _______
Nota Note
(1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : (1) Référence au Moniteur belge :
Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969.
Bijlage Annexe
Paritair Subcomité voor de cementfabrieken Sous-commission paritaire pour les fabriques de ciment
Collectieve arbeidsovereenkomst van 24 november 2015 Convention collective de travail du 24 novembre 2015
Sociale programmatie 2015-2016 Programmation sociale 2015-2016
(Overeenkomst geregistreerd op 10 februari 2016 onder het nummer (Convention enregistrée le 10 février 2016 sous le numéro
131254/CO/106.01) 131254/CO/106.01)
HOOFDSTUK I. - Inleiding CHAPITRE Ier. - Introduction

Artikel 1.Toepassingsgebied

Article 1er.Champ d'application
Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de La présente convention collective de travail s'applique aux employeurs
werkgevers en arbeiders van de ondernemingen die ressorteren onder het et aux ouvriers des entreprises ressortissant à la Sous-commission
Paritair Subcomité voor de cementfabrieken (PSC 106.01). paritaire pour les fabriques de ciment (SCP 106.01).
Met "arbeiders" worden zowel arbeiders als arbeidster bedoeld. On entend par "ouvriers" : les ouvriers et ouvrières.

Art. 2.Neerlegging

Art. 2.Dépôt
Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt neergelegd op de Griffie Cette convention collective de travail est déposée au Greffe de la
van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen van de Direction générale Relations collectives de travail du Service public
Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg fédéral Emploi, Travail et Concertation sociale, conformément aux
overeenkomstig de bepalingen van het koninklijk besluit van 7 november dispositions de l'arrêté royal du 7 novembre 1969 fixant les modalités
1969 tot vaststelling van de modaliteiten van neerlegging van de de dépôt des conventions collectives de travail.
collectieve arbeidsovereenkomsten.

Art. 3.Algemeen verbindend verklaring

Art. 3.Force obligatoire
Ondertekenende partijen vragen dat deze collectieve Les parties signataires demandent que la présente convention
arbeidsovereenkomst zo vlug mogelijk bij koninklijk besluit algemeen collective de travail soit rendue au plus vite obligatoire par arrêté
verbindend wordt verklaard. royal.

Art. 4.Wettelijk kader

Art. 4.Contexte
Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten in overeenstemming La présente convention collective de travail est conclue dans le
met de wet van 28 april 2015 tot instelling van de maximale marge voor respect de la loi du 28 avril 2015 instaurant la marge maximale pour
loonkostenontwikkeling voor de jaren 2015 en 2016, overeenkomstig l'évolution du coût salarial pour les années 2015 et 2016,
artikel 7, § 1 van de wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de conformément à l'article 7, § 1er de la loi du 26 juillet 1996
werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het relative à la promotion de l'emploi et à la sauvegarde préventive de
concurrentievermogen. la compétitivité.
HOOFDSTUK II. - Werkgelegenheid CHAPITRE II. - Emploi

Art. 5.Garantie van het werkvolume

Art. 5.Garantie du volume de l'emploi
Werkgelegenheid kan niet gegarandeerd worden op lange termijn. L'emploi ne peut être garanti sur une base de long terme.
§ 1. Vervanging van de werknemers die genieten van het systeem § 1er. Remplacement des travailleurs bénéficiant d'une disposition de
"werkloosheid met bedrijfstoeslag" "chômage avec complément d'entreprise"
Door werknemers te laten vertrekken in SWT (werkloosheid met
bedrijfstoeslag), is het mogelijk het personeelsbestand aan te passen Les départs au RCC (chômage avec complément d'entreprise) doivent
met het oog op het behoud van de cementactiviteiten. Dit maakt het permettre une adaptation des effectifs afin de garantir le maintien de
tegelijk mogelijk om ons aan te passen aan de technologische evolutie l'activité tout en permettant une adaptation aux évolutions
en de productie-eisen. De flexibiliteit in de vervangingen (veeleer technologiques et aux impératifs de production. La flexibilité dans
dan vervanging functie per functie) moet met de les remplacements (plutôt que poste pour poste) sera discutée avec les
personeelsvertegenwoordigers in de fabrieken of ondernemingen worden représentants du personnel dans les usines ou sociétés afin de
besproken om de aanpassing van de voorzieningen te vergemakkelijken. faciliter l'adaptation des dispositifs industriels.
Bij een dergelijk vertrek en voor zover de directie voorziet niet Lors d'un tel départ et dans la mesure où la direction envisage de ne
functie per functie te vervangen, moet een overleg plaatsvinden met de pas le remplacer poste pour poste, une concertation devra intervenir
plaatselijke syndicale afvaardiging en, indien deze laatste dit wenst, avec la délégation syndicale locale. Cette dernière, si elle le
met de regionale vakbondssecretaris(sen). souhaite, invitera le(s) permanent(s) régional(aux).
§ 2. Informatie in verband met de projecten of studies die een impact § 2. Information sur les projets ou études pouvant avoir un impact sur
kunnen hebben op de tewerkstelling l'emploi
Wanneer projecten een grote impact hebben op de werkgelegenheid, En cas de projets ayant un impact majeur sur l'emploi, les employeurs
verbinden de werkgevers zich ertoe om vooraf de betrokken plaatselijke syndicale afgevaardigden en hun vakbondssecretarissen in te lichten.

Art. 6.Opname in de anciënniteit van de periode die gepresteerd werd onder een interimstatuut of een contract van bepaalde duur en die de aanwerving voorafgaat De contracten met bepaalde duur of interimcontracten zullen in rekening worden genomen voor de globale anciënniteit van de werknemers op voorwaarde dat er geen tijdsonderbreking was (opeenvolgende contracten zonder lange tussentijdse periodes van inactiviteit), behalve in bijzondere gevallen die op lokaal vlak onderzocht en behandeld moeten worden met de delegatie. Als een werknemer door de directie gevraagd wordt zich om technische redenen als werkloze en/of werkzoekende te laten registreren tussen twee contracten in wordt deze periode niet beschouwd als een onderbreking tussen twee contracten.

 s'engagent à informer anticipativement les délégations syndicales locales et les permanents concernés.

Art. 6.Intégration dans l'ancienneté de la période précédant l'embauche et prestée sous statut intérimaire ou contrat à durée déterminée Les contrats à durée déterminée ou intérimaires seront pris en compte dans l'ancienneté globale du travailleur à condition qu'il n'y ait pas de rupture dans le temps (contrats successifs sans période d'inactivité significative intercalée), sauf cas particulier à examiner et traiter sur le plan local avec la délégation. Si un travailleur est invité par la direction pour des raisons techniques à s'inscrire au chômage et/ou comme demandeur d'emploi entre deux contrats, cette période ne sera pas considérée comme une interruption entre deux contrats.

Art. 7.Maaltijdpauze

Art. 7.Pause-repas
De betaalde maaltijdpauze van 15 minuten voor het personeel dat in La pause-repas payée de 15 minutes pour le personnel travaillant en
ploegen werkt, wordt bevestigd. Voor de ondernemingen of de fabrieken équipe est confirmée. Pour les entreprises ou les usines dont la
waar het gangbaar is dat een langere pauze betaald wordt, blijft de pratique courante est le paiement d'une pause plus longue, la règle
bestaande (geldende) regel van kracht. existante (en vigueur) continue à prévaloir.

Art. 8.Verplaatsingsvergoedingen - bevestiging

Art. 8.Indemnités de déplacement - confirmation
De vergoeding voorzien in artikel 8, § 1 van de collectieve L'indemnité prévue par l'article 8, § 1er de la convention collective
arbeidsovereenkomst nr. 86380 van 30 mei en 22 augustus 2007 ontslaat de travail n° 86380 des 30 mai et 22 août 2007 ne dispense pas les
de werkgever niet van de uitvoering van collectieve employeurs de l'exécution de la convention collective de travail n° 19
arbeidsovereenkomst nr. 19 van de Nationale Arbeidsraad van 26 maart 1975. du 26 mars 1975 du Conseil national du travail.

Art. 9.Verhoging van de toeslag van de werkgever SWT

Art. 9.Augmentation du complément employeur RCC
In geval van vertrek van 55 tot 57 jaar bedraagt het referentiebedrag En cas de départ de 55 à 57 ans le montant de référence du revenu brut
van het gewaarborgd jaarlijks bruto-inkomen voor de begunstigde van annuel garanti aux bénéficiaires du dispositif de chômage avec
het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag 28 400,93 EUR voor complément d'entreprise s'élève à 28 400,93 EUR pour 2015.
2015. In geval van vertrek van 58 tot 59 jaar bedraagt het referentiebedrag En cas de départ de 58 à 59 ans le montant de référence du revenu brut
van het gewaarborgd jaarlijks bruto-inkomen voor de begunstigde van annuel garanti aux bénéficiaires du dispositif de chômage avec
het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag 30 559,08 EUR voor 2015. complément d'entreprise s'élève à 30 559,08 EUR pour 2015.
Vanaf 1 januari 2016 zal de toeslag van de werkgever bepaald door het A partir du 1er janvier 2016, le complément employeur défini par la
NPCCI worden verhoogd met 10,35 EUR bruto per maand. CNPIC sera augmenté de 10,35 EUR brut par mois.
HOOFDSTUK III. - Arbeidsorganisatie CHAPITRE III. - Organisation du travail

Art. 10.§ 1. Het continu productieproces en de conjuncturele

Art. 10.§ 1er. Le processus de production en feu continu et les
pointes d'activités conjoncturelles spécifiques au secteur cimentier
schommelingen die voor de cementsector kenmerkend zijn, rechtvaardigen justifient le maintien d'horaires de travail générant des heures à
het behoud van uurroosters die recuperatie-uren met zich mee brengen. reprendre. Les conventions collectives de travail énumérées à
De in artikel 28 van deze collectieve arbeidsovereenkomst vernoemde l'article 28 de la présente convention sont confirmées quant au délai
collectieve arbeidsovereenkomsten worden bevestigd voor wat betreft
het maximaal aantal betaalde overuren, de termijnen van betaling en et plafonds d'heures pour le paiement des sursalaires, ainsi que pour
het naleven van de recuperatieprocedures. le respect des procédures de récupération.
§ 2. Binnen het wettelijke kader hebben de arbeiders de mogelijkheid § 2. Les ouvriers ont la possibilité, dans le cadre légal, d'opter
om te kiezen voor de uitbetaling van de eerste 91 overuren die pour le paiement des 91 premières heures supplémentaires prestées dans
gepresteerd worden in het kader van een buitengewone vermeerdering van le cadre d'un surcroît extraordinaire de travail (article 25 de la loi
werk (artikel 25 van de arbeidswet van 16 maart 1971) of van de travail du 16 mars 1971) ou de travaux commandés par une nécessité
werkzaamheden die door een onvoorziene noodzakelijkheid worden vereist
(artikel 26, § 1, 3° van dezelfde wet) gepresteerd worden. De imprévue (article 26, § 1er, 3° de la même loi). Le travailleur a le
werknemer heeft de keuze tussen recupereren of betaald worden. choix de récupérer ou d'être payé.
§ 3. De werkgevers wensen paritaire werkgroepen op te richten in de § 3. Les employeurs souhaitent mettre en place, dans les usines où des
fabrieken waar er problemen zijn, om het automatisch ontstaan van te problèmes existent, des groupes de travail paritaires pour analyser et
recupereren uren te onderzoeken en er oplossingen voor te vinden. trouver des solutions à la génération automatique d'heures à reprendre.
HOOFDSTUK IV. - Welzijn op het werk en milieuzorg CHAPITRE IV. - Bien-être au travail et environnement

Art. 11.§ 1. Welzijn op het werk De ondernemingen in de cementsector bevestigen dat de gezondheid en de bescherming van de werknemers, zowel als de preventie, van essentieel belang zijn. In onderling akkoord leggen de partijen de nadruk op het feit dat, dankzij veiligheid en preventie op de werkvloer, arbeidsongevallen vermeden kunnen worden. Zij verbinden zich ertoe de actieplannen binnen het CBPW te bevorderen. Inzake gezondheid en bescherming van de werknemers die aan de valorisatie van brandstoffen en vervangingsstoffen deelnemen, verbinden de vennootschappen van de sector zich ertoe systematisch

Art. 11.§ 1er. Bien-être au travail Les entreprises du secteur cimentier réaffirment que la santé et la protection des travailleurs ainsi que la prévention sont des préoccupations essentielles. Les parties soulignent de commun accord que la sécurité et la prévention au travail permettent d'éviter des accidents de travail. Ils s'engagent à renforcer les plans d'action dans les CPPT. En matière de santé et de protection des travailleurs qui participent à la valorisation des combustibles et matières de substitution, les sociétés du secteur s'engagent à fournir une information plus précise
duidelijkere informatie te verstrekken over de nieuwe et systématique sur les nouveaux produits de substitution en
vervangingsproducten. Dit door een bijzondere informatieprocedure in instaurant une procédure particulière d'information et à poursuivre
te voeren en de inspanningen op het gebied van preventie en opleiding voort te zetten door aan de werknemers- en ondernemingsvertegenwoordigers al de gevraagde informatie ter beschikking te stellen op een voor hen begrijpelijke manier. § 2. Hervatting van het werk van personen die slachtoffer werden van een ongeval De werkgevers verbinden zich ertoe de mogelijkheden te onderzoeken inzake wederopname op hun arbeidsplaats van de arbeiders die een blijvende invaliditeit hebben ten gevolge van een arbeids- of gewoon ongeval en dit door in de mate van het mogelijke in de aanpassing van de werkpost(en) te voorzien. leurs efforts de prévention et de formation en continuant à mettre à la disposition des représentants des travailleurs sectoriels et d'entreprises, toute l'information demandée et ce, d'une façon compréhensible pour les travailleurs. § 2. Remise au travail des travailleurs accidentés Les employeurs s'engagent à examiner les possibilités de réinsertion, dans leur poste de travail, des ouvriers accidentés du travail ou de vie privée ayant une invalidité permanente et, dans cette optique, à envisager dans la mesure du possible l'adaptation du/des poste(s) de travail.
Dit onderzoeksproces moet uitmonden in een door alle betrokken Ce processus d'examen doit déboucher sur une décision acceptée par
partijen aanvaarde beslissing. toutes les parties concernées.
§ 3. Milieuzorg § 3. Environnement
De cementbedrijven hebben in hun "mission statement" de taak opgenomen Les sociétés cimentières ont inscrit dans leur mission d'être un
om proactief te werken op het gebied van duurzame ontwikkeling. acteur proactif dans le cadre du développement durable. A cette fin,
Daartoe moet de valorisatie van de brandstoffen en vervangingsstoffen la valorisation des combustibles et matières de substitution doit se
op betrouwbare wijze plaatsvinden, zowel op het niveau van de dérouler de manière fiable tant au niveau de la santé des travailleurs
gezondheid van de werknemers en de buurtbewoners als van de kwaliteit et du voisinage que de la qualité du ciment et que de l'impact sur
van het cement en de weerslag op het leefmilieu. l'environnement.
Sommige van onze fabrieken valoriseren alternatieve stoffen of Certaines de nos usines valorisent des matières ou combustibles
brandstoffen. Die kunnen van fabriek tot fabriek verschillen alternatifs. Ceux-ci peuvent varier d'une usine à l'autre en fonction
naargelang hun productieprocessen. de leur processus de fabrication.
Reeds verschillende jaren onderzoeken zij de weerslag van deze Depuis plusieurs années déjà, elles analysent l'incidence des
vervangingsbrandstoffen en -grond-stoffen op het leefmilieu en op de combustibles et matières de substitution sur l'environnement et la
gezondheid van de werknemers in samenwerking met de wetenschappelijke santé des travailleurs avec des autorités scientifiques et médicales
en medische autoriteiten alsmede met universiteitsprofessoren, dit met ainsi que des professeurs d'université dans le respect des normes et
inachtneming van de geldende normen en wetgevingen. législations en vigueur.
Het betreft onder meer volgende informatie : Il s'agit entre autres des informations suivantes :
- aard en oorsprong van betrokken en behandelde - nature et origine des déchets/substances concernées et manipulées;
grondstoffen/afvalstoffen; - les résultats des mesures effectuées par les services externes de
- de resultaten van de metingen op de verschillende werkposten die prévention et de protection, par les services internes de prévention
uitgevoerd worden door de externe en interne preventie- en et de protection, ainsi que par tout laboratoire de l'entreprise
beschermingsdiensten of door elk laboratorium van de onderneming dat habilité à réaliser des analyses de qualité, et qui ont lieu sur les
bevoegd is om kwaliteitsanalyses uit te voeren; différents postes de travail;
- onderzoeken met betrekking tot deze thema's, uitgevoerd of nog in - les études portant sur ces thèmes, exécutées ou en cours
uitvoering, zowel in binnen- als buitenland; d'exécution, tant dans notre pays qu'à l'étranger;
- alle werknemers die op één of andere manier in aanraking komen met - tous les travailleurs qui, de l'une ou l'autre façon, entrent en
vervangingsbrandstoffen, onder meer tijdens het aanvoeren van contact avec des combustibles de substitution, par exemple lors de
dergelijke afvalstoffen en het onderhoud van de ovens, dienen l'apport de tels combustibles et l'entretien des fours, doivent être
intensiever medisch gevolgd te worden. Deze opvolging zal gebeuren suivis médicalement de façon plus intensive. Ce suivi se fera par la
door middel van methodes die, gelet op de huidige beschikbare kennis voie de méthodes qui, tenant compte des connaissances actuelles de la
van de geneeskunde, de beste resultaten waarborgen; médecine, donnent les résultats les plus fiables;
- onderzoek en risicoanalyse dienen te gebeuren door samenwerking - par voie de collaboration entre les services de prévention et de
tussen interne en externe preventie- en beschermingsdiensten. De protection interne et externe, il y a lieu de procéder à une analyse
ondernemingen in de sector verbinden zich ertoe de doeltreffendheid et à une évaluation des risques. Les entreprises du secteur s'engagent
van de aangewende collectieve of persoonlijke preventie- en à évaluer régulièrement l'efficacité des mesures de prévention et de
beschermingsmaatregelen regelmatig te toetsen. protection collectives et personnelles mises en oeuvre.
Alle blootgestelde werknemers krijgen niet alleen de noodzakelijke Tous les travailleurs exposés doivent non seulement recevoir
informatie maar daarenboven een veiligheidsopleiding met betrekking l'information nécessaire, mais également une formation à la sécurité
tot het correcte gebruik van de voorgestelde preventie- en portant sur le bon usage des mesures de prévention et de protection
beschermingsmaatregelen. proposées.
HOOFDSTUK V. - Koopkracht CHAPITRE V. - Pouvoir d'achat
Sectie 1. - Lonen Section 1re. - Salaires

Art. 12.Looninschakeling

Art. 12.Barémisation
Handhaving voor het jaar 2015 en 2016 van het inschakelingssysteem Maintien pour l'année 2015 et 2016 du système de barémisation tel que
zoals beschreven in het akkoord van 2009-2010. décrit dans l'accord 2009-2010.

Art. 13.Verplaatsingsvergoedingen

Art. 13.Indemnités de déplacement
De verplaatsingsonkosten zullen worden toegekend vanaf de 1ste km Les frais de déplacements seront accordés à partir du 1er km à partir
vanaf 1 januari 2016 op basis van de loonschalen die van kracht zijn. du 1er janvier 2016 sur la base des barèmes en vigueur.

Art. 14.Fietspremie

Art. 14.Prime vélo
Met ingang van 1 januari 2016 wordt een "fietspremie" toegekend A partir du 1er janvier 2016, il est octroyé une "prime vélo" selon
volgens de wettelijke bepalingen die van kracht zijn. les dispositions légales en vigueur.
Met ingang van 1 januari 2016 zal de kilometervergoeding (van 0,15 EUR A partir du 1er janvier 2016, l'indemnité kilométrique (de 0,15 EUR
per km) op 0,22 EUR per km worden gebracht voor de werknemers die de par km) sera portée à 0,22 EUR par km pour les travailleurs qui
verplaatsingen van hun woonplaats naar hun werkplaats met de fiets effectuent en vélo les déplacements de leur domicile à leur lieu de
doen. travail.
Sectie 2. - Kosten eigen aan de werkgever (niet-recurrente vergoeding) Section 2. - Frais propres à l'employeur (indemnité non-récurrente)

Art. 15.Kosten eigen aan de werkgever

Art. 15.Frais propres à l'employeur
De verworven bedragen van de collectieve arbeidsovereenkomst Maintien des montants acquis lors de la convention collective de
2013-2014, alsook het nietrecurrente karakter worden behouden. travail 2013-2014, ainsi que du caractère non-récurrent.
Het bedrag van 29,15 EUR per maand of 350 EUR per jaar blijft behouden Le montant de 29,15 EUR par mois ou 350 EUR par an est maintenu pour
voor 2015 en 2016. 2015 et 2016.
Het bedrag staat voor een aanwezigheid van 12 maanden (van 1 januari
van het jaar tot 31 december van datzelfde jaar), naar rato van de Il représente 12 mois de présence (du 1er janvier de l'année au 31
aanwezigheid in de eerste maanden van het jaar en de veronderstelde décembre de la même année), calculé au prorata de la présence durant
aanwezigheid voor de resterende maanden in het bedrijf. Dat bedrag les premiers mois de l'année et supposée pour les mois restants dans
wordt gewoonlijk betaald in juni 2015 en juni 2016. Elk "overschot" l'entreprise. Ce montant est payé habituellement en juin 2015 et juin
bij het verlaten van de onderneming zal worden afgetrokken van de 2016. Les éventuels "trop perçus" en cas de sortie de l'entreprise
eindafrekening. seront retirés des décomptes de sortie.
Sectie 3. - Uitzonderlijke (niet-recurrente) premie Section 3. - Prime exceptionnelle (non-récurrente)
De verworven bedragen van de collectieve arbeidsovereenkomst Maintien des montants acquis lors de la convention collective de
2011-2012, alsook het nietrecurrente karakter worden behouden. travail 2011-2012, ainsi que du caractère non-récurrent.

Art. 16.Geschenkcheques

Art. 16.Chèques-cadeaux
De geschenkcheques van 75 EUR per jaar worden vervangen door een Les chèques-cadeaux de 75 EUR par année sont remplacés par un
ecocheque van 40 EUR en een geschenkcheque van 35 EUR en dit tijdens éco-chèque de 40 EUR et un chèque-cadeau de 35 EUR et ce pendant la
de duur van deze overeenkomst (2015-2016). Behoud van het durée de la présente convention (2015-2016). Maintien du caractère
niet-recurrent karakter. non-récurrent.
Een geschenkcheque van een forfaitair bedrag van 35 EUR en een Un chèque-cadeau d'un montant forfaitaire de 35 EUR et un éco-chèque
ecocheque van een forfaitair bedrag van 40 EUR zullen worden toegekend d'un montant forfaitaire de 40 EUR seront octroyés aux ouvriers actifs
aan de actieve werklieden op 1 juli 2015 en een andere geschenkcheque au 1er juillet 2015 et un autre chèque-cadeau et écochèque de mêmes
en ecocheque van dezelfde bedragen op 1 juli 2016. montants au 1er juillet 2016.
De ondernemingen in de sector hebben de mogelijkheid om naar believen, Les entreprises du secteur ont la possibilité de modaliser à leur
maar in overleg met de sociale partners, de extralegale voordelen convenance mais en concertation avec les partenaires sociaux, les
(kosten eigen aan de werkgever en buitengewone premie) aan te passen avantages extralégaux (frais propres liés à l'employeur et prime
met inachtneming van de bedragen en de toepassingsmodaliteiten. exceptionnelle) tout en en respectant les montants et les modalités
d'application.

Art. 17.Ecocheques

Art. 17.Eco-chèques
Bovenop de ecocheque van 40 EUR vermeld in artikel 16 van deze En plus de l'éco-chèque de 40 EUR mentionné à l'article 16 de la
overeenkomst, zullen aan de werknemer vanaf juni 2016 ecocheques présente convention, il sera octroyé au travailleur à partir de juin
worden toegekend voor een bedrag van 210 EUR. 2016 des écochèques pour un montant de 210 EUR.

Art. 18.Maaltijdcheques

Art. 18.Chèques-repas
De sectorale collectieve arbeidsovereenkomst van 15 december 1997, nr. La convention collective de travail sectorielle du 15 décembre 1997,
47083, wordt als volgt uitgevoerd : n° 47083, est exécutée comme suit :
Met ingang van 1 januari 2016 zal de unitaire nominale waarde van de A partir du 1er janvier 2016, la valeur faciale unitaire du
maaltijdcheque 8,00 EUR bedragen. Het werkgeversaandeel in het bedrag chèque-repas sera de 8,00 EUR. La participation patronale dans le
van de maaltijdcheque zal worden verhoogd van 5,91 EUR naar 6,91 EUR, montant du chèque-repas passera de 5,91 EUR à 6,91 EUR, la quotepart
waarbij het persoonlijk aandeel van de werknemer ongewijzigd blijft. personnelle du travailleur restant inchangée.
HOOFDSTUK VI. - Bestaanszekerheid CHAPITRE VI. - Sécurité d'existence

Art. 19.Vergoeding voor tijdelijke of gedeeltelijke werkloosheid om

Art. 19.Indemnisation pour mise en chômage temporaire ou partiel pour
economische of technische redenen motifs économiques ou techniques
- Eerste maand van economische of technische werkloosheid : - Premier mois de chômage économique ou technique :
De ondernemingen van de subsector garanderen aan de arbeiders 100 pct. Les entreprises du sous-secteur garantissent aux ouvriers 100 p.c. du
van het belastbaar loon, zoals berekend bij de betaling van officiële salaire imposable calculé comme pour le paiement des jours fériés (36
feestdagen (36 uren per week), tijdens de eerste maand van tijdelijke heures semaine), le premier mois de chômage temporaire ou partiel pour
of gedeeltelijke werkloosheid om economische of technische redenen. motifs économiques ou techniques.
Met "eerste maand werkloosheid" wordt bedoeld : de eerste van een Par "premier mois de chômage", on entend : le premier d'une crise (y
crisis (inclusief de cumul van de perioden). compris le cumul de périodes).
- Andere maanden van economische werkloosheid : - Autres mois de chômage économique :
De ondernemingen garanderen aan de arbeiders 80 pct. van het Les entreprises garantissent aux ouvriers 80 p.c. du salaire imposable
belastbaar loon, zoals berekend bij de betaling van officiële calculé comme pour le paiement des jours fériés (36 heures semaine).
feestdagen (36 uren per week). En cas de chômage, les employeurs veilleront à garantir effectivement
Bij werkloosheid zullen werkgevers erover waken dat de 100 pct. of 80 les 100 p.c. ou 80 p.c. de la rémunération telle qu'elle aurait été
pct. van de verloning, zoals zij zou zijn ontvangen, daadwerkelijk
gewaarborgd wordt en verbinden zich ertoe dat met hun lokale perçue et s'engagent à en discuter avec leur délégation locale.
afvaardiging te bespreken.
HOOFDSTUK VII. - Werk aan derden CHAPITRE VII. - Travaux aux tiers

Art. 20.Alle partijen bevestigen opnieuw hun wil tot het voortzetten

Art. 20.Les parties réaffirment leur volonté de poursuivre leurs
van hun inspanningen en het nauwgezet naleven van de letter en de
geest van artikel 5 van de collectieve arbeidsovereenkomst 1997-1998 efforts et de respecter l'esprit et la lettre de l'article 5 de la
van 22 april 1997 (registratienummer 44214/CO/106.01), namelijk : De sociale gesprekspartners willen de tewerkstelling van de cementarbeiders verder voorrang geven. Vaste cementwerkzaamheden worden niet uitbesteed. De fabrieksdirecties die verantwoordelijk zijn voor het beheer en het beroep doen op onderaannemers, erkennen het recht op informatie van het personeel en zijn vertegenwoordigers. Zij verbinden zich ertoe, ieder in hun eigen fabriek, de dialoog met de personeelsafgevaardigden te verbeteren door de respectievelijke rol van de vakbondsafvaardiging en/of de ondernemingsraad te bevoordelen. De lokale directies geven voorafgaandelijk informatie over alle belangrijke werken, die gekend en gepland zijn. De werkgevers verbinden zich er ook toe aan de ondernemingsraad (of, bij gebrek, aan de vakbondsdelegatie) alle voorafgaande informatie bekend te maken met betrekking tot gekende, omvangrijke werken die volgens plan door derden uitgevoerd zullen worden. Een overzicht van de tijdens de vorige maand door derden uitgevoerde werken dient maandelijks aan de ondernemingsraad (of, bij gebrek, aan de vakbondsdelegatie) overgemaakt te worden. De werkgeversonderhandelaars gaan er nogmaals bij de plaatselijke directies op aandringen dat de letter en de geest van die akkoord gerespecteerd worden. convention collective 1997-1998 du 22 avril 1997 (numéro d'enregistrement 44214/CO/106.01) qui est le suivant : Les partenaires sociaux entendent continuer à privilégier l'occupation de travailleurs en cimenterie. Les travaux cimentiers à caractère permanent ne seront pas sous-traités. Les directions des usines, responsables de la gestion et du recours à la sous-traitance, reconnaissent le droit à l'information du personnel et de ses représentants. Elles s'engagent à améliorer, au sein de leurs usines respectives, le dialogue avec les représentants du personnel en privilégiant le rôle respectif de la délégation syndicale et/ou du conseil d'entreprise. Les directions locales procéderont à l'information préalable pour tous travaux importants, connus et planifiés. En outre, les employeurs s'engagent à fournir au conseil d'entreprise (ou, à défaut, à la délégation syndicale) toute l'information préalable sur les travaux importants connus, planifiés à exécuter par des entreprises tierces. Un bilan des travaux du mois passé exécutés par des entreprises tierces sera également fourni mensuellement au conseil d'entreprise (ou, à défaut, à la délégation syndicale). Les négociateurs patronaux vont ré-insister auprès des directions locales afin que l'esprit et la lettre du présent accord soient respectés.
HOOFDSTUK VIII. - Humanisering CHAPITRE VIII. - Humanisation
Sectie 1. - Tijdskrediet en eindeloopbaanregeling Section 1re. - Crédit-temps et aménagement de fin de carrière

Art. 21.Sectorale aanpassing van collectieve arbeidsovereenkomst nr.

Art. 21.Application des conventions collectives de travail n° 103
103 (tijdskrediet) en collectieve arbeidsovereenkomst nr. 107 (crédit-temps) et n° 107 (système de cliquet pour le maintien de
(kliksysteem voor het behoud van de aanvullende vergoeding in het kader van bepaalde stelsels van SWT). De toegang tot het tijdskrediet moet rekening houden met de organisatienoden en mag geen nadelige invloed hebben op de organisatie van ploegen en diensten. In het kader van de verlenging van de duur van de beroepsloopbaan, verbinden de sociale partners zich ertoe om erop toe te zien dat de CPBW van de verschillende ondernemingen werken aan de eindeloopbaanproblematiek die wordt geassocieerd met de problemen inzake de moeilijkheid van de functies die in de onderneming worden uitgeoefend. l'indemnité complémentaire dans le cadre de certains régimes chômage avec complément d'entreprise) au niveau sectoriel. L'accès au crédit-temps doit tenir compte des impératifs organisationnels et être sans conséquence néfaste sur l'organisation des équipes ou des services. Dans le cadre du prolongement de la durée de la carrière professionnelle, les partenaires sociaux s'engagent à veiller à ce que les CPPT des différentes entreprises travaillent sur les problématiques de fin de carrières associés aux problèmes de pénibilité des fonctions exercées dans l'entreprise.
Sectie 2. - Anciënniteitsverlof Section 2. - Congé d'ancienneté

Art. 22.Het anciënniteitsverlof wordt toegekend op 1 januari van het

Art. 22.Le congé d'ancienneté est accordé au 1er janvier de l'année
lopende jaar (anciënniteit = lopend jaar - jaar van aanwerving, en cours (ancienneté = année en cours - année d'entrée, selon les
volgens de contractgegevens). références contractuelles).
Sectie 3. - Behoud van personeelsbestand Section 3. - Maintien des effectifs

Art. 23.De partners zijn zich ervan bewust dat, om de werklast binnen

Art. 23.Les partenaires sont conscients qu'afin de gérer la charge de
de ploegen het hoofd te bieden, afwezigheden van werknemers moet travail au sein des équipes, les absences des travailleurs devraient
worden ingevuld door vervangingscontracten. être comblées par des contrats de remplacement.
In dit verband kunnen alle soorten vervangingen (contract van bepaalde Dans cette optique, tous les types de remplacement (contrat à durée
duur, vervangingscontract, contract voor een duidelijk omschreven déterminée, contrat de remplacement, contrat pour un travail nettement
werk, uitzendcontracten, enz.) in aanmerking komen, rekening houdend défini, contrat intérimaire, etc.) peuvent être envisagés tout en
met de vereisten van de functie (noodzakelijke vaardigheden). De tenant compte des exigences de la fonction (compétences nécessaires).
directie zal, in samenspraak met de vakbondsafvaardiging, de meest La direction, en concertation avec la délégation syndicale, examinera
geëigende contracttypes onderzoeken. les types de contrat les plus adéquats.
Sectie 4. - Opleidings- en informatietoelage Section 4. - Allocation de formation et information

Art. 24.De opleidings- en informatietoelage van 123,95 EUR, die werd

Art. 24.L'allocation de formation et d'information de 123,95 EUR, qui
ingevoerd in het addendum bij de collectieve arbeidsovereenkomst van a été instaurée dans l'addendum à la convention collective de travail
1987 verdwijnt voor de actieve werknemers, de langdurig zieken en voor de 1987 disparaît pour les travailleurs actifs, les malades de longue
de bruggepensioneerden. durée et pour les prépensionnés.
Sectie 5. - Aanvullende inkomensverzekering Section 5. - Assurance revenu complémentaire

Art. 25.De ondernemingen verbinden zich ertoe om een verzekering in

Art. 25.Les entreprises s'engagent à implémenter une assurance
te voeren die een inkomen waarborgt in geval van arbeidsongeschiktheid garantissant un revenu en cas d'incapacité de travail (hors accidents
(buiten arbeidsongevallen) waarvan de voorwaarden de volgende zijn : de travail) dont les conditions sont les suivantes :
- de rente is gelijk aan 20 pct. van het maandloon, geplafonneerd op - la rente est égale à 20 p.c. du salaire mensuel, plafonnée à 400 EUR
400 EUR bruto per maand. Voor de berekening zal het referentiejaarloon brut par mois. Pour le calcul, la rémunération annuelle de référence
gelijk zijn aan het uurloon van de maand juli vermenigvuldigd met 2028; sera égale au salaire horaire du mois de juillet multiplié par 2028;
- de rente is degressief met 80 pct. na het 1ste jaar (plafond van 320 - la rente est dégressive de 80 p.c. après la 1ère année (plafond de
EUR) en met 60 pct. na het 2de jaar (plafond van 240 EUR); 320 EUR) et de 60 p.c. après la 2ème année (plafond de 240 EUR);
- de rente wordt toegekend na de wachttijd van 30 kalenderdagen; - la rente est accordée après le délai de carence de 30 jours calendrier;
- deze rente wordt niet geïndexeerd. - cette rente n'est pas indexée.
Sectie 6. - Het bovenwettelijk pensioen Section 6. - La pension extralégale

Art. 26.In het kader van de toenadering van de statuten verbinden de

Art. 26.Dans le cadre du rapprochement des statuts, les entreprises
ondernemingen zich ertoe om in alle transparantie te werken aan de s'engagent à travailler en toute transparence sur l'alignement des
aanpassing van de statuten inzake bovenwettelijk pensioen. statuts en matière de pension extralégale.
HOOFDSTUK IX. - Sociaal overleg CHAPITRE IX. - Concertation sociale

Art. 27.Versoepeling van de voorwaarden voor de aanduiding of

Art. 27.Assouplissement des conditions de désignation ou d'élection
verkiezing van een syndicale afgevaardigde d'un délégué syndical
De anciënniteitsvoorwaarde om te worden aangeduid of verkozen als La condition d'ancienneté pour être désigné ou élu délégué syndical
vakbondsafgevaardigde voor de samenstelling van een eerste delegatie wordt verlaagd van 12 maanden naar 3 maanden. pour la constitution d'une première délégation passe de 12 mois à 3 mois.
Dit wijzigt het protocol van de industriële betrekkingen opgesteld op Ceci modifie le protocole des relations industrielles établi le 15
15 januari 1959 en gewijzigd op 29 mei 1972, om rekening te houden met janvier 1959 et modifié le 29 mai 1972, pour tenir compte des
de bepalingen van de collectieve overeenkomsten betreffende het dispositions des conventions collectives concernant le statut des
statuut van de syndicale afgevaardigden, die in de Nationale délégations syndicales conclues au Conseil national du travail les 24
Arbeidsraad op 24 mei en 30 juni 1971 werden gesloten. Deze bepalingen mai et 30 juin 1971. Ces dispositions sont reprises dans le chapitre
zijn opgenomen in hoofdstuk II, artikel 19. II, article 19.
HOOFDSTUK X. - Verlenging van vorige akkoorden CHAPITRE X. - Reconduction d'accords antérieurs

Art. 28.De eerder in het Paritair Subcomité voor de cementfabrieken

Art. 28.Les accords antérieurs conclus dans le cadre de la
gesloten overeenkomsten die niet gewijzigd worden door deze Sous-commission paritaire pour les fabriques de ciment et non modifiés
overeenkomst worden verlengd. par la présente convention sont reconduits.
Datum collectieve arbeidsovereenkomst/ Datum collectieve arbeidsovereenkomst/
Date convention collective de travail Date convention collective de travail
Benaming/ Benaming/
Dénomination Dénomination
Registratienummer bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Registratienummer bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg/ Overleg/
Numéro d'enregistrement au SPF Emploi, Travail Numéro d'enregistrement au SPF Emploi, Travail
et Concertation sociale et Concertation sociale
Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 april 1997/ Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 april 1997/ Convention
collective de travail du 22 avril 1997 collective de travail du 22 avril 1997
Sociaal akkoord 1997-1998/ Sociaal akkoord 1997-1998/
Accord social 1997-1998 Accord social 1997-1998
44214/CO/106.01 44214/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 8 april 1999/ Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 8 april 1999/ Convention
collective de travail du 8 avril 1999 collective de travail du 8 avril 1999
Sociaal akkoord 1999-2000/ Sociaal akkoord 1999-2000/
Accord social 1999-2000 Accord social 1999-2000
51032/CO/106.01 51032/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 17 mei 2001/ Convention collective Collectieve arbeidsovereenkomst van 17 mei 2001/ Convention collective
de travail du 17 mai 2001 de travail du 17 mai 2001
Sociaal akkoord 2001-2002/ Sociaal akkoord 2001-2002/
Accord social 2001-2002 Accord social 2001-2002
57696/CO/106.01 57696/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 24 april 2003/ Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 24 april 2003/ Convention
collective de travail du 24 avril 2003 collective de travail du 24 avril 2003
Sociaal akkoord 2003-2004/ Sociaal akkoord 2003-2004/
Accord social 2003-2004 Accord social 2003-2004
67071/CO/106.01 67071/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 5 september 2005/ Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 5 september 2005/ Convention
collective de travail du 5 septembre 2005 collective de travail du 5 septembre 2005
Sociaal akkoord 2005-2006/ Sociaal akkoord 2005-2006/
Accord social 2005-2006 Accord social 2005-2006
76407/CO/106.01 76407/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 29 juni 2005/ Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 29 juni 2005/ Convention
collective de travail du 29 juin 2005 collective de travail du 29 juin 2005
Brugpensioen/Prépension Brugpensioen/Prépension
76757/CO/106.01 76757/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 8 december 2006/ Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 8 december 2006/ Convention
collective de travail du 8 décembre 2006 collective de travail du 8 décembre 2006
Brugpensioen 55, 56, 58 jaar/ Brugpensioen 55, 56, 58 jaar/
Prépension 55, 56, 58 ans Prépension 55, 56, 58 ans
82046/CO/106.01 82046/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 30 mei 2007 en 22 augustus Collectieve arbeidsovereenkomst van 30 mei 2007 en 22 augustus
2007/Convention collective de travail du 30 mai 2007 et 22 août 2007 2007/Convention collective de travail du 30 mai 2007 et 22 août 2007
Sociaal akkoord 2007-2008/ Sociaal akkoord 2007-2008/
Accord social 2007-2008 Accord social 2007-2008
86380/CO/106.01 86380/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 7 december 2009/Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 7 december 2009/Convention
collective de travail du 7 décembre 2009 collective de travail du 7 décembre 2009
Sociaal akkoord 2009-2010/ Sociaal akkoord 2009-2010/
Accord social 2009-2010 Accord social 2009-2010
97021/CO/106.01 97021/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 16 september 2011/Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 16 september 2011/Convention
collective de travail du 16 septembre 2011 collective de travail du 16 septembre 2011
Sociaal akkoord 2011-2012/ Sociaal akkoord 2011-2012/
Accord social 2011-2012 Accord social 2011-2012
106657/CO/106.01 106657/CO/106.01
Collectieve arbeidsovereenkomst van 24 september 2013/Convention Collectieve arbeidsovereenkomst van 24 september 2013/Convention
collective de travail du 24 septembre 2013 collective de travail du 24 septembre 2013
Sociaal akkoord 2013-2014/ Sociaal akkoord 2013-2014/
Accord social 2013-2014 Accord social 2013-2014
118261/CO/106.01 118261/CO/106.01
HOOFDSTUK XI. - Sociale vrede CHAPITRE XI. - Paix sociale

Art. 29.De ondertekenende partijen verbinden zich ertoe de sociale

Art. 29.Les parties signataires s'engagent à respecter, jusqu'au
vrede te eerbiedigen tot het verstrijken van deze overeenkomst. terme de la présente convention, la paix sociale.
Dat houdt in dat : Ceci implique que :
- de vakbonds- en werkgeversorganisaties, de werknemers en de - les organisations syndicales et patronales, les travailleurs et les
werkgevers de integrale naleving van de van kracht zijnde employeurs garantissent le respect intégral des conventions en
overeenkomsten waarborgen; vigueur;
- de vakbondsorganisaties en de werknemers zich ertoe verbinden geen - les organisations syndicales et les travailleurs s'engagent à ne
enkele collectieve eis te stellen, noch te steunen, hetzij op
nationaal, hetzij op regionaal, hetzij op lokaal vlak en geen enkel formuler, ni soutenir, aucune revendication collective nationale,
conflict uit te lokken of te doen uitbreken tot het verlenen van régionale ou locale et s'abstiennent de provoquer ou de déclencher un
bijkomende voordelen, tot 31 december 2016. conflit visant l'octroi d'avantages supplémentaires, et ce jusqu'au 31 décembre 2016.
HOOFDSTUK XII. - Bijzondere bepalingen CHAPITRE XII. - Dispositions particulières

Art. 30.Collectieve arbeidsovereenkomst voor de bedienden

Art. 30.Convention collective de travail des employés
De werkgevers zullen aan het einde van deze onderhandelingen de Les employeurs fourniront, à l'issue des négociations concernant les
informatie (conventionele inventaris) verschaffen die moet toelaten de employés, les informations (inventaire conventionnel) permettant de les apprécier.
collectieve arbeidsovereenkomst voor de bedienden te evalueren. Les délégations ouvrières se réservent le droit de réagir de la façon
De arbeidersafvaardigingen behouden zich het recht voor op gepaste
wijze te reageren ingeval van kennelijke onevenwicht. appropriée en cas de déséquilibre manifeste.
HOOFDSTUK XIII. - Geldigheid

Art. 31.Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt afgesloten voor een duur van twee jaar, van 1 januari 2015 tot 31 december 2016, behalve andersluidende bepaling. De opzegging door één van de partijen gebeurt door melding van een opzegtermijn van drie maanden, per ter post aangetekend schrijven gericht aan de voorzitter van het Paritair Subcomité voor de cementfabrieken en aan elk van de ondertekenende partijen. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 6 november 2016. De Minister van Werk,

 CHAPITRE XIII. - Validité

Art. 31.La présente convention collective de travail est conclue pour une durée de deux ans, du 1er janvier 2015 au 31 décembre 2016 inclus, sauf stipulation contraire. La dénonciation par l'une des parties se fait moyennant un préavis de trois mois, adressé par lettre recommandée à la poste, au président de la Sous-commission paritaire des fabriques de ciment et à chacune des parties signataires. Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 6 novembre 2016. Le Ministre de l'Emploi,
K. PEETERS K. PEETERS
^