Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 03/02/1999
← Terug naar "Koninklijk besluit tot goedkeuring van het reglement van plichtenleer van het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars "
Koninklijk besluit tot goedkeuring van het reglement van plichtenleer van het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars Arrêté royal portant approbation du code de déontologie de l'Institut professionnel des agents immobiliers
MINISTERIE VAN MIDDENSTAND EN LANDBOUW 3 FEBRUARI 1999. - Koninklijk besluit tot goedkeuring van het reglement van plichtenleer van het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Gelet op de wet van 1 maart 1976 tot reglementering van de bescherming van de beroepstitel en van de uitoefening van de dienstverlenende intellectuele beroepen, gewijzigd bij de wetten van 15 juli 1985, 30 december 1992 en van 10 februari 1998; MINISTERE DES CLASSES MOYENNES ET DE L'AGRICULTURE 3 FEVRIER 1999. - Arrêté royal portant approbation du code de déontologie de l'Institut professionnel des agents immobiliers ALBERT II, Roi des Belges, A tous, présents et à venir, Salut. Vu la loi-cadre du 1er mars 1976 réglementant la protection du titre professionnel et l'exercice des professions intellectuelles prestataires de services, modifiée par les lois du 15 juillet 1985, du 30 décembre 1992 et du 10 février 1998;
Gelet op het koninklijk besluit van 6 september 1993 tot bescherming Vu l'arrêté royal du 6 septembre 1993 protégeant le titre
van de beroepstitel en van de uitoefening van het beroep van vastgoedmakelaar; professionnel et l'exercice de la profession d'agent immobilier;
Gelet op de beslissing van de Nationale Raad van het Beroepsinstituut Vu la décision du Conseil national de l'Institut professionnel des
van vastgoedmakelaars van 5 januari 1999 tot vaststelling van het agents immobiliers du 5 janvier 1999 établissant le code de
reglement van plichtenleer; déontologie;
Op voordracht van Onze Minister van Landbouw en Kleine en Middelgrote Sur la proposition de Notre Ministre de l'Agriculture et des Petites
Ondernemingen en op het advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, et Moyennes Entreprises et de l'avis de Nos Ministres qui en ont
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : délibéré en Conseil, Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Het door de Nationale Raad van het Beroepsinstituut van

Article 1er.Le code de déontologie établi par le Conseil national de
vastgoedmakelaars opgesteld en als bijlage aan dit besluit gehecht l'Institut professionnel des agents immobiliers et reproduit en annexe
reglement van plichtenleer heeft bindende kracht. a force obligatoire.

Art. 2.Onze Minister van Landbouw en de Kleine en Middelgrote

Art. 2.Notre Ministre de l'Agriculture et des Petites et Moyennes
Ondernemingen is belast met de uitvoering van dit besluit. Entreprises est chargé de l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 3 februari 1999. Donné à Bruxelles, le 3 février 1999.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister van Landbouw en de Kleine en Middelgrote Ondernemingen, Le Ministre de l'Agriculture et des Petites et Moyennes Entreprises,
K. PINXTEN K. PINXTEN
Reglement van plichtenleer Code de déontologie
van het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars (B.I.V.). de l'Institut professionnel des agents immobiliers (I.P.I.).
HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen CHAPITRE Ier. - Dispositions générales.

Artikel 1.Voor de toepassing van deze voorschriften van plichtenleer

Article 1er.Pour l'application des présentes règles de déontologie et
en van de richtlijnen wordt verstaan onder : des directives, il faut entendre par :
1° de wet : de kaderwet van 1 maart 1976 tot reglementering van de 1° la loi : la loi-cadre du 1er mars 1976 réglementant la protection
bescherming van de beroepstitel en van de uitoefening van de du titre professionnel et l'exercice des professions intellectuelles
dienstverlenende intellectuele beroepen, gewijzigd bij de wetten van prestataires de services, modifiée par les lois des 15 juillet 1985,
15 juli 1985, 30 december 1992 en 10 februari 1998; 30 décembre 1992 et 10 février 1998;
2° het koninklijk besluit : het koninklijk besluit van 6 september 2° l'arrêté royal : l'arrêté royal du 6 septembre 1993 protégeant le
1993 tot bescherming van de beroepstitel en van de uitoefening van het titre professionnel et l'exercice de la profession d'agent immobilier;
beroep van vastgoedmakelaar;
3° het huishoudelijk reglement : het huishoudelijk reglement van het 3° le règlement d'ordre intérieur : le règlement d'ordre intérieur de
Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars, vastgelegd door de Raad. Het l'Institut professionnel des agents immobiliers, arrêté par le
huishoudelijk reglement is geldig gepubliceerd en de vastgoedmakelaar Conseil. Par le fait de sa publication dans le Bulletin officiel de
wordt geacht er kennis van te hebben genomen, door de publicatie ervan l'Institut, le règlement d'ordre intérieur est valablement publié et
in het officieel Bulletin van het Instituut; l'agent immobilier est réputé en avoir pris connaissance;
4° het Instituut : het Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars, 4° l'Institut : l'Institut professionnel des agents immobiliers créé
opgericht bij artikel 1 van het koninklijk besluit van 6 september par l'article 1er de l'arrêté royal du 6 septembre 1993 protégeant le
1993 tot bescherming van de beroepstitel en van de uitoefening van het titre professionnel et l'exercice de la profession d'agent immobilier;
beroep van vastgoedmakelaar;
5° de Raad : de Nationale Raad van het Instituut, bedoeld in artikel 6 5° le Conseil : le Conseil national de l'Institut, visé à l'article 6
van de wet; de la loi;
6° de Kamers : de Uitvoerende Kamers van het Instituut zoals voorzien 6° les Chambres : les Chambres exécutives de l'Institut, telles que
in artikel 6 van de wet; prévues par l'article 6 de la loi;
7° het Bureau : het Bureau van de Raad, bedoeld in artikel 34 van het 7° le Bureau : le Bureau du Conseil, visé à l'article 34 de l'arrêté
koninklijk besluit van 27 november 1985 gewijzigd door artikel 10 van royal du 27 novembre 1985 modifié par l'article 10 de l'arrêté royal
het koninklijk besluit van 26 oktober 1995, tot bepaling van de regels du 26 octobre 1995, déterminant les règles d'organisation et de
inzake de organisatie en de werking van de beroepsinstituten die voor fonctionnement des instituts professionnels créés pour les professions
de dienstverlenende intellectuele beroepen zijn opgericht; intellectuelles prestataires de services;
8° de vastgoedmakelaar : 8° l'agent immobilier :
- de erkende vastgoedmakelaar B.I.V., opgenomen op het tableau; - l'agent immobilier agréé I.P.I., repris au tableau;
- de stagiair-vastgoedmakelaar, opgenomen op de lijst van de stagiairs; - l'agent immobilier stagiaire, repris sur la liste des stagiaires;
- de persoon, die de toelating heeft het beroep occasioneel uit te - la personne qui a l'autorisation d'exercer occasionnellement la
oefenen, ingevolge de bepalingen van artikel 8 van de wet of in profession en vertu des dispositions de l'article 8 de la loi ou en
uitvoering van andere wettelijke bepalingen; application d'autres dispositions légales;
9° het tableau : het tableau van de beoefenaars bedoeld in artikel 3 9° le tableau : le tableau des titulaires visé à l'article 3 de la
van de wet; loi;
10° de lijst van de stagiairs : de lijst bedoeld in artikel 3 van de wet; 10° la liste des stagiaires : la liste visée à l'article 3 de la loi;
11° de vastgoedhandelaar : de persoon die een onroerend goed koopt of 11° le marchand de biens : la personne qui achète un bien immobilier
een recht op een onroerend goed verwerft met het oog op de ou acquiert un droit sur un bien immobilier en vue de le revendre ou
wederverkoop of met het oog op eender welke andere juridische en vue de toute autre opération juridique à son sujet, éventuellement
verrichting hieromtrent, eventueel na verdeling, vernieuwing, après division, rénovation, restauration, réparation ou
restauratie, herstelling of verbouwing. Zo worden onder meer als transformation. Sont ainsi considérés comme marchand de biens,
vastgoedhandelaar beschouwd : notamment :
- de verkavelaar, die een terrein koopt om het te verkavelen met het - le lotisseur, qui achète un terrain pour le lotir en vue de le
oog op de wederverkoop; revendre;
- de bouwpromotor, die gebouwen optrekt om ze te verkopen; - le promoteur, qui construit des immeubles en vue de les vendre;
12° de richtlijn : een beslissing van de Raad die tot doel heeft de 12° la directive : une décision du Conseil ayant pour but de détailler
regels van onderhavige plichtenleer nader uit te werken of te ou de compléter les présentes règles de déontologie. Par le fait de
vervolledigen. De richtlijnen zijn geldig gepubliceerd en de leur publication dans le Bulletin officiel de l'Institut, les
vastgoedmakelaar wordt geacht er kennis van te hebben genomen, door de directives sont valablement publiées et l'agent immobilier est réputé
publicatie ervan in het officieel Bulletin van het Instituut. en avoir pris connaissance.

Art. 2.De voorschriften van de plichtenleer waaraan de

Art. 2.Les règles de déontologie auxquelles sont soumis les agents
vastgoedmakelaars onderworpen zijn, worden gevormd door dit reglement. immobiliers sont constituées par le présent code. Elles sont
Zij worden nader uitgewerkt of vervolledigd, onder meer in functie van détaillées ou complétées, notamment en fonction des particularités
de professionele sectoriële of lokale eigenheden, door richtlijnen van professionnelles sectorielles ou locales, par des directives du
de Raad, die het voorwerp uitmaken van een goedkeuring door de Conseil, qui font l'objet d'une approbation par le Ministre qui a les
Minister die de Middenstand onder zijn bevoegdheid heeft. Deze hebben Classes moyennes dans ses attributions. Celles-ci sont obligatoires au
dezelfde bindende kracht als de regels van dit reglement. même titre que les règles du présent code.

Art. 3.In de uitoefening en naar aanleiding van de uitoefening van

Art. 3.Dans l'exercice et à l'occasion de l'exercice de la
het beroep, moet de vastgoedmakelaar zich naar de wet en naar de profession, l'agent immobilier se conforme à la loi et aux principes
inherent aan zijn beroep zijnde beginselen van waardigheid en de dignité et de discrétion inhérents à la profession; il s'abstient
discretie gedragen; hij dient zich te onthouden van iedere daad die de de tout acte qui porte atteinte à l'honneur de la profession.
eer van het beroep aantast.
Hij waakt erover dat bovenvermelde beginselen door al zijn medewerkers Il veille à faire respecter les principes énoncés ci-dessus par tous
worden nageleefd. ses collaborateurs.
Voor de toepassing van de wet van 14 juli 1991 betreffende de Pour l'application de la loi du 14 juillet 1991 sur les pratiques du
handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument commerce et sur l'information et la protection du consommateur, chaque
moet elke activiteit afzonderlijk beschouwd worden, zijnde : verkoop, type d'activités est à considérer séparément, à savoir : vente,
verhuring, overdracht van handelsfondsen, syndicschap, location, transfert de fonds de commerce, fonction de syndic, fonction
rentmeesterschap en de daarbij horende expertises. de régisseur et les expertises y afférentes.

Art. 4.Op deontologisch vlak draagt de vastgoedmakelaar persoonlijk

Art. 4.Sur le plan déontologique, l'agent immobilier assume
de verantwoordelijkheid voor iedere bij de uitoefening van zijn beroep personnellement la responsabilité de tout acte posé dans l'exercice de
gestelde daad. sa profession.
Hij draagt die ook voor elke daad gesteld binnen de rechtspersoon of Il l'assume également en ce qui concerne les actes posés dans le cadre
rechtspersonen die gebruik maken van zijn erkenning. de la ou des personnes morales qui bénéficient de son agréation.
In dit reglement en in de richtlijnen slaan alle verplichtingen van de Dans le présent code et les directives, toutes les obligations de
vastgoedmakelaar in verband met zijn beroepsactiviteiten eveneens op l'agent immobilier relatives à ses activités professionnelles
de daden gesteld binnen de rechtspersoon of rechtspersonen die gebruik s'étendent aux actes accomplis dans le cadre de la ou des personnes
maken van zijn erkenning. morales bénéficiant de son agréation.

Art. 5.Teneinde de persoonlijke verantwoordelijkheid te dragen voor

Art. 5.En vue d'assumer la responsabilité personnelle de tout acte
iedere bij de uitoefening van het beroep gestelde daad conform de wet professionnel conformément à la loi et au présent règlement, l'agent
en dit reglement, moet de vastgoedmakelaar persoonlijk en
daadwerkelijk een onafgebroken en werkelijke controle organiseren en immobilier doit personnellement et effectivement organiser et exercer
uitoefenen op het werk van diegenen voor wie hij verantwoordelijk is. un contrôle continu et réel du travail de ceux dont il est responsable.
HOOFDSTUK II. - De vastgoedmakelaar en het Instituut CHAPITRE II. - L'agent immobilier et l'Institut.

Art. 6.De vastgoedmakelaar dient de door de Raad, krachtens het

Art. 6.L'agent immobilier est tenu de payer la cotisation annuelle
huishoudelijk reglement, bepaalde jaarlijkse bijdrage te betalen fixée par le Conseil en vertu du règlement d'ordre intérieur, dans le
binnen de voorziene betalingstermijn. délai de paiement prévu.

Art. 7.De vastgoedmakelaar is verplicht het huishoudelijk reglement

Art. 7.L'agent immobilier est tenu de se conformer au règlement
na te leven. d'ordre intérieur.

Art. 8.De vastgoedmakelaar dient alle hem gevraagde inlichtingen over

Art. 8.L'agent immobilier est tenu de transmettre au Conseil ou aux
te maken aan de Raad of de Kamers, om hen toe te laten hun Chambres toutes les informations qui lui sont demandées pour leur
respectieve, wettelijk toevertrouwde bevoegdheden uit te oefenen. permettre d'exercer les compétences légales qui leur sont respectivement confiées.
HOOFDSTUK III. - Verplichtingen van de vastgoedmakelaar CHAPITRE III. - Obligations de l'agent immobilier.

Art. 9.De vastgoedmakelaar is verplicht zijn burgerlijke beroepsaansprakelijkheid en deze van de rechtspersoon of rechtspersonen die gebruik maken van zijn erkenning door een verzekeringspolis te laten verzekeren bij een verzekeringsmaatschappij naar zijn keuze. De algemene basisvoorwaarden en de minimumwaarborgen waaraan de verzekeringsovereenkomst moet voldoen, maken het voorwerp uit van een richtlijn. Dit artikel is van toepassing vanaf de eerste dag van de zevende maand volgende op de maand waarin dit reglement in het Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt.

Art. 10.De vastgoedmakelaar die in de uitoefening van zijn beroep een voorschot of andere gelden en waarden ontvangt, is verplicht deze te overhandigen aan de rechthebbenden en de verrekening ervan te verantwoorden. In geval van verkoop of andere vervreemding van een onroerend zakelijk recht of van een handelsfonds, worden de gelden op een afzonderlijke rekening geplaatst en komen de interesten toe aan de partij die recht heeft op de hoofdsom. Gerechtvaardigde financiële kosten kunnen in mindering worden gebracht. De vastgoedmakelaar is verplicht om alle gelden en waarden van derden, die hijzelf en de rechtspersonen die gebruik maken van zijn erkenning bewaren of zullen bewaren, te laten waarborgen door de borgstelling te bekomen van een financiële instelling of verzekeringsmaatschappij naar

Art. 9.L'agent immobilier a l'obligation de couvrir sa responsabilité civile professionnelle et celle de la ou des personnes morales qui bénéficient de son agréation par une police d'assurance auprès d'une compagnie d'assurance de son choix. Les conditions générales de base et les garanties minimales auxquelles les contrats d'assurance doivent satisfaire font l'objet d'une directive. Le présent article est d'application à partir du premier jour du septième mois suivant celui au cours duquel le présent code est publié au Moniteur belge.

Art. 10.L'agent immobilier qui perçoit un acompte ou d'autres fonds et valeurs dans l'exercice de sa profession est tenu de les remettre aux ayants droit et d'en justifier le décompte. En cas de vente ou autre aliénation d'un droit réel immobilier ou d'un fonds de commerce, les fonds sont placés sur un compte distinct et les intérêts sont acquis à la partie ayant droit à la somme principale. Déduction peut être faite des frais financiers justifiés. L'agent immobilier est tenu de faire garantir tous les fonds et valeurs de tiers que lui-même et les personnes morales qui bénéficient de son agréation détiennent ou pourront détenir, en obtenant le cautionnement d'un organisme financier ou d'une compagnie d'assurance
zijn keuze, volgens de modaliteiten vastgelegd bij een of meerdere de son choix, suivant les modalités définies par une ou plusieurs
richtlijnen, en dit ten voordele van bedoelde derden. directives, et ce, en faveur desdits tiers.
Deze verplichting slaat slechts op de gelden en waarden ontvangen in Cette obligation ne concerne que les fonds et valeurs détenus dans le
het kader van de gereglementeerde activiteiten van de vastgoedmakelaar. Dit artikel is van toepassing vanaf de eerste dag van de zevende maand volgende op de maand waarin dit reglement in het Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt.

Art. 11.De vastgoedmakelaar moet contracten gebruiken die duidelijk en ondubbelzinnig opgesteld zijn.

Art. 12.Elke opdracht maakt het voorwerp uit van een geschreven overeenkomst van bepaalde duur. Ze wordt in exclusiviteit toevertrouwd aan één of meerdere vastgoedmakelaars, die zich ertoe verbinden op collegiale wijze te werken. De in die overeenkomst op te nemen bepalingen, kunnen het voorwerp uitmaken van een richtlijn, eventueel per activiteit.

Art. 13.Het bedrag van het ereloon wordt schriftelijk vastgesteld tussen de partijen. Het ereloon dient de rentabiliteit, de waardigheid en de onafhankelijke uitoefening van het beroep te verzekeren. Bij het bepalen van zijn ereloon houdt de vastgoedmakelaar rekening met de complexiteit van de opdracht, met zijn bijzondere kwalificaties

 cadre des activités réglementées de l'agent immobilier. Le présent article est d'application à partir du premier jour du septième mois suivant celui au cours duquel le présent code est publié au Moniteur belge.

Art. 11.L'agent immobilier doit utiliser des contrats clairs et non équivoques.

Art. 12.Toute mission fait l'objet d'une convention écrite pour une durée déterminée. Elle est confiée en exclusivité à un ou plusieurs agents immobiliers qui s'engagent à travailler collégialement. Les mentions de cette convention peuvent faire l'objet d'une directive, éventuellement par activité.

Art. 13.Le montant des honoraires est fixé par écrit entre les parties. Les honoraires doivent assurer la rentabilité, l'honorabilité ainsi que l'exercice indépendant de la profession. Pour déterminer ses honoraires, l'agent immobilier tient compte de la complexité de la mission, de ses compétences particulières et des
en de algemene kosten eigen aan zijn activiteit. frais généraux inhérents à son activité.
Abnormaal hoge of lage erelonen, zonder objectieve verantwoording en Des honoraires anormalement élevés ou bas sans justification objective
zonder voorafgaandelijk schriftelijk akkoord, zijn strijdig met de et sans accord écrit préalable sont contraires à la dignité de la
waardigheid van het beroep. profession.
De vastgoedmakelaar mag geen enkele beloning of ander voordeel L'agent immobilier ne peut percevoir aucune gratification ou autre
ontvangen met betrekking tot zijn opdrachten en buiten weten van zijn avantage en rapport avec ses missions et à l'insu de son commettant.
opdrachtgever.

Art. 14.Voor elke zaak stelt de vastgoedmakelaar een dossier samen

Art. 14.Pour chaque affaire, l'agent immobilier constitue un dossier
dat zo volledig mogelijk moet zijn. In functie van de vereisten eigen aussi complet que possible. En fonction des exigences de chaque
aan elke activiteit van het beroep kan de Raad richtlijnen activité de la profession, le Conseil peut émettre des directives
uitvaardigen betreffende de samenstelling en de bewaring van deze dossiers.

Art. 15.De vastgoedmakelaar is verantwoordelijk voor de bewaring van alle documenten en akten die hij, met het oog op de behandeling van de hem toevertrouwde zaak, van zijn opdrachtgever ontvangen heeft of voor deze bestemd zijn. Hij moet ze hem teruggeven zodra hij ze niet meer nodig heeft. Onder voorbehoud van de rechtmatige belangen van de opdrachtgever en/of de cliënteel, en indien nodig met de vereiste rechterlijke machtigingen, mag hij aan een aangeduid sekwester stukken in bewaring geven die hij in zijn bezit heeft en die kunnen dienen tot staving van bepaalde rechten die hij tegenover zijn opdrachtgever en/of clientèle heeft.

Art. 16.De vastgoedmakelaar besteedt de nodige zorg aan zijn beroepsvorming. Onverminderd de bepalingen van het stagereglement bepaalt de Raad bij richtlijn ondermeer het minimum aantal uren dat jaarlijks aan de beroepsvervolmaking moet worden besteed en kan ook onderwerpen inzake beroepsvervolmaking aanduiden.

 concernant la constitution et la conservation de ces dossiers.

Art. 15.L'agent immobilier est responsable de la conservation de tous les documents et actes reçus de son commettant ou destinés à celui-ci en vue de la réalisation de l'affaire qui lui a été confiée. Il doit les lui restituer dès qu'il n'en a plus besoin. Sous réserve des intérêts légitimes du commettant et/ou de la clientèle, et au besoin avec les autorisations judiciaires requises, il peut déposer chez un séquestre désigné les documents en sa possession qui peuvent servir à appuyer certains de ses droits à l'égard de son commettant et/ou de sa clientèle.

Art. 16.L'agent immobilier consacre l'attention nécessaire à sa formation professionnelle. Sans préjudice des dispositions du règlement de stage, le Conseil détermine par directive, entre autres, le nombre minimum d'heures qui doit être consacré par année à la formation permanente et peut également indiquer des sujets à y inclure.
De vastgoedmakelaar legt op verzoek van de Kamer de nodige bewijzen A la demande de la Chambre, l'agent immobilier doit fournir les
voor van de onderwerpen en de tijd die hij aan zijn preuves nécessaires quant aux sujets et au temps qu'il a consacré à sa
beroepsvervolmaking heeft besteed. formation permanente.
Elke vastgoedmakelaar, die zijn beroepsactiviteit van zelfstandige Tout agent immobilier, qui interrompt son activité professionnelle
vastgoedmakelaar stopzet en de Kamer om zijn tijdelijke weglating van d'agent immobilier indépendant et qui a demandé à la Chambre son
het tableau van de beoefenaars heeft verzocht, moet binnen het jaar omission temporaire du tableau des titulaires de la profession, doit
volgend op zijn wederinschrijving op het tableau, een bij richtlijn suivre dans l'année suivant sa réinscription au tableau une formation
bepaalde inhaalvorming volgen, voor zover de weglating langer dan de remise à niveau déterminée par directive pour autant que l'omission
twaalf maanden heeft geduurd. Het aantal uren inhaalvorming wordt in ait duré plus de douze mois. Le nombre d'heures de remise à niveau est
aanmerking genomen voor het bewijzen van de jaarlijkse verplichting pris en considération pour la preuve à fournir quant à l'obligation
inzake beroepsvervolmaking. annuelle de formation permanente.
De vastgoedmakelaar die, tijdens de periode van zijn tijdelijke L'agent immobilier qui, durant la période de son omission temporaire,
weglating, de bij richtlijn vastgestelde regels inzake a respecté ses obligations en matière de formation permanente telles
beroepsvervolmaking heeft nageleefd, is niet verplicht een que déterminées par directive n'est pas obligé de suivre une formation
inhaalvorming te volgen bij zijn wederinschrijving. de remise à niveau à l'occasion de sa réinscription.

Art. 17.De vastgoedmakelaar handelt als een goede huisvader en laat

Art. 17.L'agent immobilier agit en bon père de famille et se fait
zich, waar nodig, door een deskundige bijstaan. assister, si nécessaire, par un expert.
HOOFDSTUK IV. - De vastgoedmakelaar CHAPITRE IV. - L'agent immobilier
ten aanzien van zijn confraters en de beoefenaars envers ses confrères et les titulaires
van de aanverwante en nevenberoepen des professions apparentées et connexes

Art. 18.De vastgoedmakelaar moet hoffelijk zijn tegenover zijn confraters en moet zich onthouden van elke houding of handeling die hun schade kan berokkenen. Onverminderd zijn adviesrol hieromtrent eerbiedigt hij de vrije keuze van zijn klanten bij het aanduiden van een notaris, architect, landmeter, vastgoedexpert, advocaat of andere deskundigen.

Art. 19.De vastgoedmakelaar mag vrij samenwerken of een associatie oprichten met andere vastgoedmakelaars met het oog op de uitoefening van gereglementeerde activiteiten; het is hem verboden dit te doen met een derde die een dergelijke activiteit zonder toelating uitoefent. De vastgoedmakelaar dient alle met andere vastgoedmakelaars of met derden gesloten samenwerkings- of associatieovereenkomsten, alsook de eventuele bijlagen eraan, aan de Kamers mee te delen op hun verzoek.

Art. 18.L'agent immobilier doit faire preuve de courtoisie à l'égard de ses confrères et doit s'abstenir de toute attitude ou acte susceptible de leur nuire. Sans préjudice de son rôle de conseil à cet égard, il respecte le libre choix de ses clients lorsqu'il s'agit de choisir un notaire, un architecte, un géomètre, un expert immobilier, un avocat ou tout autre spécialiste.

Art. 19.L'agent immobilier peut collaborer ou s'associer librement avec d'autres agents immobiliers pour exercer des activités réglementées;il lui est interdit de le faire avec un tiers exerçant pareille activité sans autorisation. A la demande des Chambres, l'agent immobilier est tenu de leur transmettre tout contrat de collaboration ou d'association, ainsi que les annexes éventuelles, conclu avec d'autres agents immobiliers ou avec des tiers.
HOOFDSTUK V. - Het beroepsgeheim CHAPITRE V. - Le secret professionnel

Art. 20.Onverminderd de door de wet opgelegde verplichtingen om het

Art. 20.Sans préjudice des obligations légales d'observer le secret
beroepsgeheim te bewaren conform artikel 458 van het Strafwetboek, professionnel conformément à l'article 458 du Code pénal, l'agent
dient de vastgoedmakelaar tevens een discretieplicht na te leven. immobilier est également tenu au respect du devoir de discrétion.
Deze discretieplicht omvat de geheimhouding van gegevens die hem Ce devoir de discrétion comprend le fait de garder le secret quant à
uitdrukkelijk of stilzwijgend in zijn hoedanigheid van des informations qui lui ont été confiées expressément ou tacitement
vastgoedmakelaar werden toevertrouwd en van feiten met een en sa qualité d'agent immobilier ainsi qu'à propos de faits à
vertrouwelijk karakter, die hij in de uitoefening van zijn beroep caractère confidentiel qu'il a constatés dans le cadre de sa
heeft vastgesteld. profession.
Briefwisseling, uitdrukkelijk ten vertrouwelijken titel gevoerd tussen Tout courrier entre agents immobiliers, échangé expressément à titre
vastgoedmakelaars, dient als zodanig behandeld te worden. confidentiel, doit être traité comme tel.
Onverminderd de wettelijke omvang van de verplichting het Sans préjudice de l'étendue légale de l'obligation au secret
beroepsgeheim te bewaren, is er geen disciplinaire tekortkoming aan de professionnel, il n'y a pas de manquement disciplinaire au devoir de
discretieplicht als de aantasting van die plicht gepleegd wordt door discrétion si l'atteinte à ce devoir est accomplie par l'agent
de vastgoedmakelaar : immobilier :
wanneer hij geroepen wordt om in rechte getuigenis af te leggen; lorsqu'il est appelé à témoigner en justice;
wanneer de wettelijke bepalingen hem tot mededeling van volledige of lorsque les dispositions légales l'obligent à communiquer tout ou
gedeeltelijke inlichtingen verplichten; partie de ces informations;
in de uitoefening van zijn persoonlijke verdediging in rechterlijke of dans l'exercice de sa défense personnelle en matière judiciaire ou
tuchtaangelegenheden; disciplinaire;
wanneer de toepassing van de plichtenleer het vereist; lorsque l'application de la déontologie l'exige;
wanneer en in de mate waarin hij, betreffende aangelegenheden die zijn lorsque et dans la mesure où il a été déchargé expressément de son
cliënt persoonlijk aanbelangen, door deze laatste uitdrukkelijk van devoir de discrétion par son client pour les matières qui concernent
zijn discretieplicht ontslagen werd; personnellement ce dernier;
wanneer de informatie schade aan derden kan toebrengen indien ze lorsque les informations peuvent léser des tiers si elles sont
moedwillig wordt verzwegen. délibérément passées sous silence.
HOOFDSTUK VI. - Beroepsactiviteiten en onverenigbaarheden CHAPITRE VI. - Activités professionnelles et incompatibilités

Art. 21.Het beroep van vastgoedmakelaar is enkel verenigbaar met dat

Art. 21.La profession d'agent immobilier n'est compatible avec celle
van vastgoedhandelaar, rechtstreeks of onrechtstreeks uitgeoefend, de marchand de biens, exercée directement ou indirectement, que si les
indien de rechtmatige belangen van de cliënt niet worden geschaad. intérêts légitimes du client ne sont pas lésés.

Art. 22.De uitoefening van het beroep van vastgoedmakelaar is

Art. 22.L'exercice de la profession d'agent immobilier est
onverenigbaar met de uitoefening van een ander beroep waardoor incompatible avec l'exercice d'une autre profession qui est source de
belangenconflicten of oneerlijke mededinging ontstaan. conflits d'intérêts ou de concurrence déloyale.
De uitoefening van het beroep van vastgoedmakelaar is enkel L'exercice de la profession d'agent immobilier n'est compatible avec
verenigbaar met tewerkstelling in een openbare dienst mits un emploi dans la fonction publique que moyennant autorisation écrite
voorafgaande schriftelijke toelating van de bevoegde overheid. préalable de l'autorité compétente.
HOOFDSTUK VII. - Informatie naar het publiek toe CHAPITRE VII. - L'information envers le public

Art. 23.De vastgoedmakelaar moet het publiek beschermen tegen elke

Art. 23.L'agent immobilier est tenu de protéger le public contre
handelswijze die strijdig is met deze plichtenleer. In dit verband zal toute pratique contraire à la présente déontologie. A cet effet, il
hij het publiek op objectieve wijze voorlichten. informe le public de façon objective.

Art. 24.Bij het verstrekken van informatie over zijn

Art. 24.Lorsqu'il donne des informations sur ses activités
beroepswerkzaamheden, kwalificaties, diensten en honoraria, is het de professionnelles, ses qualifications, services et honoraires, l'agent
vastgoedmakelaar verboden zich ten onrechte titels of deskundigheden immobilier s'interdit de s'approprier indûment des titres ou
toe te eigenen. compétences.

Art. 25.De vastgoedmakelaar moet zijn beroep uitoefenen in een

Art. 25.L'agent immobilier doit exercer sa profession dans un local
herkenbaar lokaal. Hij maakt hiertoe zijn hoedanigheid van identifiable. A cet effet, il fait clairement apparaître sa qualité
vastgoedmakelaar en zijn BIV-erkenningsnummer duidelijk kenbaar. Deze d'agent immobilier et son numéro d'agréation IPI. Ces informations
informatie is duidelijk zichtbaar van buitenaf. sont clairement visibles de l'extérieur.

Art. 26.De documenten die de vastgoedmakelaar gebruikt, moeten

Art. 26.Les documents utilisés par l'agent immobilier doivent
vermelden : indiquer :
- zijn naam en zijn voornaam; - son nom et son prénom;
- de titel « erkend vastgoedmakelaar B.I.V. » en zijn - le titre « agent immobilier agréé I.P.I. » et son numéro
inschrijvingsnummer op het tableau of de titel « stagiair-vastgoedmakelaar » en zijn inschrijvingsnummer op de lijst van de stagiairs; - de naam en het adres van het waarborgorganisme inzake derdengelden; - de door de wet opgelegde vermeldingen.

Art. 27.Uit de advertenties moet duidelijk blijken dat het om een vastgoedmakelaar gaat. De vastgoedmakelaar moet in de gevoerde publiciteit en alle andere promotiemiddelen, minstens melding maken van zijn naam of firmanaam.

 d'inscription au tableau ou le titre « agent immobilier stagiaire » et son numéro d'inscription sur la liste des stagiaires; - le nom et l'adresse de l'organisme de caution en matière de fonds de tiers; - les mentions imposées par la loi.

Art. 27.Les annonces doivent faire clairement apparaître qu'il s'agit d'un agent immobilier. Dans sa publicité et dans tout autre moyen promotionnel qu'il utilise, l'agent immobilier fait au moins mention de son nom ou de sa dénomination commerciale.
HOOFDSTUK VIII. - Specifieke verplichtingen van de bemiddelaar CHAPITRE VIII. - Obligations spécifiques du courtier

Art. 28.Wanneer hem een bemiddelingsopdracht toevertrouwd wordt,

Art. 28.Lorsqu'on lui confie une mission de courtage, l'agent
staat de vastgoedmakelaar vanuit zijn marktkennis de opdrachtgever bij immobilier, fort de sa connaissance du marché, assiste son commettant
in de schatting van de reële waarde van het goed. dans l'estimation de la valeur réelle du bien.

Art. 29.De vastgoedmakelaar mag enkel van zijn opdrachtgever een

Art. 29.L'agent immobilier ne peut recevoir ses honoraires que de son
ereloon ontvangen, behoudens andersluidende bepaling die ter kennis commettant, sauf disposition contraire portée à la connaissance des
wordt gebracht aan de partijen of die tussen deze laatsten wordt
overeengekomen. parties ou convenue entre elles.

Art. 30.De in de publiciteit vermelde prijs moet steeds de prijs zijn

Art. 30.Le prix spécifié dans la publicité est toujours celui fixé de
die in gemeenschappelijk overleg met de opdrachtgever is vastgesteld. commun accord avec le commettant.

Art. 31.De vastgoedmakelaar mag in die hoedanigheid geen gebruik

Art. 31.L'agent immobilier ne peut pas, en tant que tel, recourir à
maken van opties te zijnen bate, ongeacht of deze al dan niet des options à son profit, qu'elles soient cessibles ou non.
overdraagbaar zijn.
HOOFDSTUK IX. - Specifieke verplichtingen van de rentmeester CHAPITRE IX. - Obligations spécifiques du régisseur

Art. 32.De vastgoedmakelaar, rentmeester, verricht de betalingen voor rekening van de opdrachtgever, enkel op voorlegging van bewijskrachtige stukken. a) Het overmaken van de ontvangen gelden gebeurt volgens de schriftelijk overeengekomen modaliteiten, eventueel met aftrek van kosten en honoraria. Minstens één keer per jaar wordt een afrekening gemaakt. b) Tenzij anders overeengekomen moet elk werk ter goedkeuring aan de opdrachtgever worden voorgelegd en kan het pas besteld worden nadat de vastgoedmakelaar, rentmeester, zich heeft vergewist dat hij over de nodige financiële middelen zal beschikken.

Art. 33.Behoudens andere wettelijke of contractuele beschikkingen, bewaart de vastgoedmakelaar, rentmeester, alle belangrijke documenten

Art. 32.L'agent immobilier, régisseur, effectue les paiements pour compte du commettant, uniquement sur présentation de pièces justificatives. a) Le transfert des sommes reçues s'effectue d'après les modalités convenues par écrit, éventuellement sous déduction des frais et honoraires. Un décompte est établi au moins une fois par an. b) Sauf convention contraire, tous les travaux à effectuer doivent être soumis pour approbation au commettant, et ne peuvent être commandés qu'après que l'agent immobilier, régisseur, s'est assuré qu'il dispose des moyens financiers nécessaires.

Art. 33.L'agent immobilier, régisseur, conserve tout document
tot 5 jaar na het afsluiten van elk huurdossier. important jusqu'à 5 ans après clôture de chaque dossier locatif, sauf
Bij het beëindigen van de opdracht maakt de vastgoedmakelaar het autres dispositions légales ou contractuelles.
dossier over aan de eigenaar, alsook een gedetailleerde en A la fin de sa mission, l'agent immobilier transmet le dossier au
gedagtekende inventaris, opgemaakt in twee exemplaren en door alle propriétaire, de même qu'un inventaire détaillé et daté, établi en
betrokken partijen ondertekend. deux exemplaires et signé par toutes les parties concernées.

Art. 34.In akkoord met zijn opdrachtgever waakt de vastgoedmakelaar,

Art. 34.L'agent immobilier, régisseur, veille, en accord avec son
rentmeester, er over dat de huurder van het onroerend goed kan commettant, à ce que le locataire du bien immobilier en question
genieten van een correcte uitvoering van de huurovereenkomst, teneinde puisse bénéficier d'une exécution correcte du bail, afin de lui
hem een normale bewoonbaarheid of genot van het onroerend goed te assurer une habitabilité ou une jouissance normales du bien
verzekeren. immobilier.
HOOFDSTUK X. - Specifieke verplichtingen van de syndicus CHAPITRE X. - Obligations spécifiques du syndic

Art. 35.De vastgoedmakelaar, syndicus, schikt zich naar de bepalingen

Art. 35.L'agent immobilier, syndic, se soumet aux dispositions du
van het Burgerlijk Wetboek betreffende de mede-eigendom. Code civil relatives à la copropriété.

Art. 36.De vastgoedmakelaar, syndicus, kan slechts optreden mits hij

Art. 36.L'agent immobilier, syndic, ne peut agir qu'en possession
in het bezit is van een akte van benoeming of van een aanduiding overeenkomstig de wet. d'un acte de nomination ou d'une désignation conforme à la loi.

Art. 37.De vastgoedmakelaar, syndicus, handelt overeenkomstig een

Art. 37.L'agent immobilier, syndic, agit conformément à un cahier des
gedetailleerd lastenboek, hetwelk minstens moet inhouden dat : charges détaillé, spécifiant au minimum que :
a) elke vereniging van mede-eigenaars over een aparte bankrekening a) chaque association des copropriétaires dispose d'un compte bancaire
beschikt waarover alleen de syndicus handtekeningsbevoegdheid heeft; distinct, dont seul le syndic détient le pouvoir de signature;
b) de vastgoedmakelaar, syndicus, slechts betalingen verricht voor b) l'agent immobilier, syndic, n'effectue des paiements pour compte de
rekening van de vereniging van mede-eigenaars mits voorlegging van l'association des copropriétaires que sur présentation de pièces
bewijskrachtige stukken opgesteld op naam van deze vereniging;
c) de vastgoedmakelaar, syndicus, minstens één maal per jaar een justificatives établies au nom de cette association;
afrekening van het gemeenschappelijk en privatief verbruik maakt, die c) une fois l'an au moins, l'agent immobilier, syndic, établit un
het volgende omvat : décompte des consommations communes et privatives comprenant :
- een kostenopgave met groepering per kostensoort en per - un relevé des frais avec regroupement par type de dépenses et par
verdeelsleutel; clé de répartition;
- een tabel voor de verdeling van de kosten tussen de mede-eigenaars - un tableau de répartition des frais entre les copropriétaires ou un
of een individuele afrekening van de te verdelen kosten; relevé individuel des frais à répartir;
- een vermogensstaat van de vereniging van mede-eigenaars. - un état patrimonial de l'association des copropriétaires.
d) de vastgoedmakelaar, syndicus, alle wettelijke documenten opstelt d) l'agent immobilier, syndic, rédige tous les documents légaux
conform het taalstatuut van de gemeente waar de mede-eigendom is conformément au statut linguistique de la commune où est située la
gelegen. Is meertalig beheer noodzakelijk of gewenst door de copropriété. Si une gestion multilingue est nécessaire ou souhaitée
mede-eigenaars, dan maakt dit het voorwerp uit van een supplementaire par les copropriétaires, elle fait l'objet d'une rémunération
honorering, ten laste van de mede-eigendom, en vast te leggen in het supplémentaire, à charge de la copropriété, et à préciser dans le
mandaat. mandat.

Art. 38.De overeengekomen erelonen van de vastgoedmakelaar, syndicus,

Art. 38.Les honoraires de l'agent immobilier, syndic, couvrent selon
omvatten volgens de door de algemene vergadering vastgelegde les distinctions et les modalités déterminées par l'assemblée
opdelingen en modaliteiten, alle opdrachten die de syndicus uit hoofde générale, toutes les missions que doit exécuter le syndic du chef de son mandat légal.
van zijn wettelijk mandaat moet uitvoeren. Toute mission complémentaire fait l'objet d'une convention distincte.
Bijkomende opdrachten maken het voorwerp uit van een afzonderlijke Toute autre rémunération, sous quelque forme que ce soit, est
overeenkomst. interdite.
Elke andere vergoeding, onder welke vorm ook, is verboden.

Art. 39.Bij overdracht van zijn syndicusmandaat spant de

Art. 39.En cas de transfert de son mandat de syndic, l'agent
vastgoedmakelaar zich in om de overdracht zo vlot mogelijk te laten immobilier s'efforce de rendre ce transfert aussi aisé que possible.
verlopen. De vastgoedmakelaar, die een syndicschap beëindigt, legt een L'agent immobilier qui termine son mandat de syndic présente un
gedetailleerde en volledige afrekening voor en kan geen retentierecht décompte détaillé et complet et ne peut exercer aucun droit de
uitoefenen, tenzij zoals voorzien in artikel 15, tweede lid van dit rétention, excepté dans le cas prévu à l'article 15, deuxième alinéa
reglement. du présent code.

Art. 40.De vastgoedmakelaar, syndicus, houdt gedurende zijn opdracht

Art. 40.L'agent immobilier, syndic, tient les pièces justificatives
de bewijsstukken met betrekking tot de afrekeningen en een relatives aux décomptes, ainsi qu'un état détaillé du patrimoine, à la
gedetailleerde staat van het vermogen op zijn kantoor ter beschikking. disposition en ses bureaux pendant la durée de son mandat. Il conserve
Hij bewaart deze stukken gedurende 5 jaar na datum waarop hem décharge werd verleend.

Art. 41.De vastgoedmakelaar, syndicus, informeert de vereniging van mede-eigenaars over de wettelijke voorschriften en zet haar aan tot de toepassing ervan.

Art. 42.Mits naleving van artikel 13, laatste lid, maken leveringen en werken altijd het voorwerp uit van bestellingen door de vastgoedmakelaar, syndicus, namens en voor rekening van de vereniging van mede-eigenaars. Belangrijke leveringen en werken maken het voorwerp uit van schriftelijke bestellingen. Elke rechtstreekse of onrechtstreekse band tussen de vastgoedmakelaar, syndicus, en de leveranciers wordt voorafgaandelijk ter kennis gebracht van de algemene vergadering, behoudens hoogdringendheid. In dit laatste geval zal de algemene vergadering hiervan later worden geïnformeerd.

Art. 43.In conflicten tussen mede-eigenaars neemt de vastgoedmakelaar, syndicus, steeds een neutraal standpunt in. Gezien om te worden gevoegd bij Ons besluit van 3 februari 1999. ALBERT Van Koningswege : De Minister van Landbouw en de Kleine en Middelgrote Ondernemingen

 ces pièces pendant 5 ans à dater de sa décharge.

Art. 41.L'agent immobilier, syndic, informe l'association des copropriétaires des prescriptions légales et l'incite à les appliquer.

Art. 42.Dans le respect de l'article 13, dernier alinéa, les livraisons et travaux font toujours l'objet de commandes par l'agent immobilier, syndic, au nom et pour compte de l'association des copropriétaires. Les livraisons et travaux importants doivent faire l'objet de commandes écrites. Tout lien direct ou indirect entre l'agent immobilier, syndic, et les fournisseurs est porté, préalablement, à la connaissance de l'assemblée générale, sauf extrême urgence. Dans ce dernier cas, l'assemblée générale en sera ultérieurement informée.

Art. 43.En cas de conflits entre copropriétaires, l'agent immobilier, syndic, adopte toujours un point de vue neutre. Vu pour être annexé à Notre arrêté du 3 février 1999. ALBERT Par le Roi : Le Ministre de l'Agriculture et des Petites et Moyennes Entreprises
K. PINXTEN K. PINXTEN
^