Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Koninklijk Besluit van 02/06/2012
← Terug naar "Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel "
Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel Arrêté royal modifiant l'arrêté royal du 2 octobre 1937 portant le statut des agents de l'Etat
FEDERALE OVERHEIDSDIENST PERSONEEL EN ORGANISATIE 2 JUNI 2012. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel VERSLAG AAN DE KONING Sire, Het ontwerp van koninklijk besluit dat wij de eer hebben aan Uwe Majesteit ter ondertekening voor te leggen stelt een positieve actie in werking die als doel heeft een aantal obstakels waar vrouwen mee geconfronteerd worden op de arbeidsmarkt weg te nemen en op die manier de ongelijkheden tussen de geslachten die men binnen het federaal administratief openbaar ambt aantreft terug te dringen. De bevordering van de gelijkheid van mannen en vrouwen ontwikkelde SERVICE PUBLIC FEDERAL PERSONNEL ET ORGANISATION 2 JUIN 2012. - Arrêté royal modifiant l'arrêté royal du 2 octobre 1937 portant le statut des agents de l'Etat RAPPORT AU ROI Sire, Le projet d'arrêté royal que nous avons l'honneur de soumettre à la signature de Votre Majesté met en oeuvre une action positive visant à lever certains obstacles que les femmes rencontrent dans le monde du travail et, par là, à réduire les inégalités de genres existant au sein de la fonction publique administrative fédérale. La promotion de l'égalité entre les hommes et les femmes s'est tout
zich in eerste instantie op Europees niveau. Artikel 141 van het d'abord développée au niveau européen. En effet, l'article 141 du
Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap is immers de tekst Traité instituant la Communauté européenne est le texte fondateur des
die de grondslag legt voor de beginselen van gelijke kansen en gelijke principes d'égalité de traitement et d'égalité de rémunération entre
beloning van mannen en vrouwen. De toepassing van dit hommes et femmes. La mise en oeuvre de ce principe d'égalité est
gelijkheidsbeginsel wordt met name gerealiseerd door de invoering van notamment réalisée par l'adoption de directives européennes.
Europese richtlijnen.
Richtlijn 76/207 - gewijzigd door Richtlijn 2002/73 en vervolgens La Directive 76/207 - modifiée par la Directive 2002/73 et ensuite
opgeheven en vervangen door Richtlijn 2006/54 - geeft toestemming voor abrogée et remplacée par la Directive 2006/54 - autorise les actions
positieve acties om de ongelijkheden waarmee vrouwen te maken krijgen positives en vue de remédier aux inégalités touchant les femmes.
te verhelpen. Om niet veroordeeld te worden moeten de positieve acties echter stroken met het specifieke juridische kader dat wordt aangereikt door de richtlijn. Het arrest-KALANKE (1) dat het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen in 1995 uitsprak met betrekking tot de geldigheid van positieve acties, « heeft in heel Europa tot grote controverses geleid, wegens de onzekerheid die het arrest heeft geschapen met betrekking tot de wettigheid van quota en andere vormen van positieve actie die bedoeld zijn om het aantal vrouwen in bepaalde sectoren van of op bepaalde niveaus in het arbeidsproces te doen toenemen » (2). Twee jaar later preciseerde het arrest-MARSCHALL van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen de geldigheidsvoorwaarden voor positieve acties. Zo aanvaardt het Hof de regel van een quotum ten gunste van vrouwen - een geslacht dat ondervertegenwoordigd is in bepaalde betrekkingen - op voorwaarde dat deze positieve actie geen absolute, automatische en onvoorwaardelijke voorrang voor hen ten gevolge heeft. Het Hof is immers van oordeel dat « Voor zover in het Toutefois, pour ne pas être censurées, les actions positives doivent correspondre au cadre juridique spécifique donné par la directive. L'arrêt KALANKE (1) prononcé, en 1995, par la Cour de justice des Communautés européennes au sujet de la validité des actions positives « a donné lieu a une importante controverse dans toute l'Europe » provenant « de l'incertitude créé par l'arrêt quant à la légitimité des quotas et autres formes d'action positive destinées à accroitre le nombre des femmes dans certains secteurs ou niveaux d'emploi » (2). Deux ans plus tard, l'arrêt MARSCHALL de la Cour de justice des Communautés européennes précise les conditions de validité des actions positives. Ainsi, la Cour accepte la règle d'un quota en faveur des femmes - sexe sous-représenté dans certains postes - à la condition que cette action positive n'entraîne pas une priorité absolue,
ressort van de voor de bevordering bevoegde autoriteit in een te automatique et inconditionnelle au profit de celles-ci. La Cour
bekleden hoger ambt van een loopbaan minder vrouwen dan mannen considère en effet que « si, dans le secteur de l'autorité compétente
werkzaam zijn, moet bij gelijke geschiktheid, bekwaamheid en pour la promotion, les femmes sont en nombre inférieur aux hommes au
arbeidsprestatie de voorkeur worden gegeven aan een vrouw, voor zover niveau de poste concerné de la carrière, les femmes sont à promouvoir
met de persoon van een medekandidaat verbandhoudende redenen de balans par priorité, à égalité d'aptitude, de compétence et de prestations
professionnelles, à moins que des motifs tenant à la personne d'un
niet in diens voordeel doen doorslaan » (3). candidat ne fassent pencher la balance en sa faveur » (3).
Op 28 maart 2000 heeft hetzelfde Hof in zijn arrest BADECK besloten Le 28 mars 2000, la même Cour conclut dans l'arrêt BADECK qu' « il
dat « derhalve is een maatregel volgens welke vrouwelijke kandidaten s'ensuit qu'une action qui vise à promouvoir prioritairement les
in sectoren van de openbare dienst waarin zij ondervertegenwoordigd candidats féminins dans les secteurs de la fonction publique où les
zijn, bij voorrang moeten worden bevorderd, verenigbaar met het femmes sont sous-représentées doit être considérée comme étant
gemeenschapsrecht : compatible avec le droit communautaire :
* wanneer hij vrouwelijke kandidaten met een gelijke kwalificatie als * lorsqu'elle n'accorde pas de manière automatique et inconditionnelle
hun mannelijke medekandidaten niet automatisch en onvoorwaardelijk la priorité aux candidats féminins ayant une qualification égale à
voorrang verleent en celle de leurs concurrents masculins et
* wanneer de sollicitaties worden onderworpen aan een objectieve * lorsque les candidatures font l'objet d'une appréciation objective
beoordeling, die rekening houdt met de bijzondere persoonlijke qui tient compte des situations particulières d'ordre personnel de
situatie van alle kandidaten. » (4) tous les candidats. » (4)
Bij ons, in zijn arrest nr. 17-2009 van 12 februari 2009, in zijn Chez nous, la Cour constitutionnelle, dans son arrêt n° 17/2009 du 12
overweging B.22.2, heeft het Grondwettelijk Hof het volgende standpunt février 2009, sous son considérant B.22.2, a adopté la position
ingenomen : suivante :
« Een maatregel van positieve actie kan slechts worden genomen wanneer « Une mesure d'action positive ne peut être prise que moyennant le
aan de volgende voorwaarden is voldaan : respect des conditions suivantes :
1° er moet een kennelijke ongelijkheid zijn; 1° il doit exister une inégalité manifeste;
2° het verdwijnen van die ongelijkheid moet als een te bevorderen 2° la disparition de cette inégalité doit être désignée comme un
doelstelling worden aangewezen; objectif à promouvoir;
3° de maatregel van positieve actie moet van tijdelijke aard zijn en 3° la mesure d'action positive doit être de nature temporaire, étant
van die aard dat hij verdwijnt zodra de beoogde doelstelling is de nature à disparaître dès que l'objectif visé est atteint;
bereikt; 4° de maatregel van positieve actie mag de rechten van derden niet 4° la mesure d'action positive ne doit pas restreindre inutilement les
onnodig beperken. » droits d'autrui. »
In het federaal administratief openbaar ambt situeert het probleem Au sein de la fonction publique administrative fédérale, le problème
inzake het gebrek aan evenwicht tussen de geslachten zich voornamelijk du déséquilibre entre les genres se trouve essentiellement dans ce que
in wat men de eerste twee trappen van de hiërarchie noemt, d.w.z. op l'on appelle les deux premiers degrés de la hiérarchie, c'est-à-dire,
algemene wijze enerzijds de managementfuncties N, N-1 en N-2 en d'une manière générale, d'une part les fonctions de management N, N-1
anderzijds de managementfuncties N-3 en de ambtenaren benoemd in de et N-2 et d'autre part les fonctions de management N-3 ainsi que les
klassen A3, A4 en A5. agents nommés dans les classes A3, A4 et A5.
Begin 2012 is in de federale overheidsdiensten en de programmatorische Début 2012, au sein des services publics fédéraux et des services
overheidsdiensten slechts 13 % van de managers en 27 % van de publics de programmation, seulement 13 % des managers et 27 % des
ambtenaren benoemd in de klassen A3, A4 en A5 vrouw. De ongelijkheid agents nommés dans les classes A3, A4 et A5 sont des femmes.
is dus kennelijk. L'inégalité est donc manifeste.
Om deze reden introduceert het onderhavige besluit geleidelijk per C'est pourquoi, le présent arrêté introduit progressivement un quota
overheidsdienst die tot het federaal administratief openbaar ambt de deux tiers par service public appartenant à la fonction publique
behoort een tweederden-quotum voor de houders van een administrative fédérale pour les titulaires d'une fonction de
managementfunctie en de rijksambtenaren behorende tot de klassen A3, A4 en A5, zonder terug te komen op de gecoördineerde wetten op het gebruik van de talen, noch op de bekwaamheden van de kandidaten voor een aanwijzing of een benoeming, noch op het recht op de hernieuwing van de mandaten. Het doel is de ondervertegenwoordiging van vrouwen geleidelijk te verhelpen. Immers, indien het wegens deze gecoördineerde wetten onmogelijk is om over te gaan tot het benoemen van een kandidaat van het ondervertegenwoordigde geslacht is het tweederden-quotum niet van toepassing. Evenzo is het tweederden-quotum niet van toepassing indien de resultaten van de selectie het niet toelaten om over te gaan tot de aanwijzing of de benoeming van een kandidaat van het ondervertegenwoordigde geslacht. Zoals de Raad van State in zijn advies nr. 51.204/4 van 26 april 2012 management et les agents de l'Etat appartenant aux classes A3, A4 et A5, sans remettre en cause les lois coordonnées sur l'emploi des langues, ni les compétences des candidats à une désignation ou une nomination, ni le droit au renouvellement des mandats. L'objectif est de remédier progressivement à la sous-représentation des femmes. En effet, si en raison de ces lois coordonnées, il est impossible de procéder à la nomination d'un candidat appartenant au genre sous-représenté, le quota de deux tiers ne trouve pas à s'appliquer. De la même manière, si les résultats de la sélection ne permettent pas de procéder à la désignation ou à la nomination d'un candidat appartenant au genre sous-représenté, le quota de deux tiers n'est pas d'application. Comme le relève le Conseil d'Etat dans son avis n° 51.204/4 du 26 avril 2012, le texte en projet satisfait à la notion de clause
opmerkt, voldoet de ontworpen tekst aan het begrip "openingsclausule" d'ouverture telle qu'elle est exposée à l'article 16, § 2, de la loi
zoals uiteengezet in artikel 16, § 2, van de wet van 10 mei 2007 ter du 10 mai 2007 tendant à lutter contre la discrimination entre les
bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen. femmes et les hommes.
Wat de mandaathouder betreft, deze behoudt zijn recht op de Quant au mandataire, celui-ci conserve son droit au renouvellement du
hernieuwing van het mandaat in geval van een positieve evaluatie. mandat en cas d'évaluation positive.
Tot slot preciseren we dat noch het ontwerp van koninklijk besluit, Enfin, précisons que ni le projet d'arrêté royal ni la disposition
noch de overgangsbepaling kunnen leiden tot een teruggang wat betreft transitoire ne peuvent aboutir à une régression quant à l'objectif
de nagestreefde doelstelling. poursuivi.
Wat de DOEB-test betreft, deze is niet van toepassing, want het gaat En ce qui concerne le test EIDD, celui-ci ne s'applique pas car il
om een dossier dat betrekking heeft op de autoregulering van de s'agit d'un dossier ayant trait à l'autorégulation des autorités
federale overheid (personeelsstatuut). fédérales (statut du personnel)
(1) H.J.E.G., 17 oktober 1995, KALANKE/FREIE HANSESTADT BREMEN, nr. (1) C.J.C.E., 17 octobre 1995, KALANKE/FREIE HANSESTADT BREMEN,
C-450/93, Jur. 1995, I- 3051. c-450/93, Rec. C.J.C.E., 1995, I-03051.
(2) COM (96) 88 final 27/03/96. (2) COM (96) 88 final 27/03/96.
(3) H.J.E.G., 11 november 1997, MARSCHALL, nr. C- 409/95, Jur. 1997, (3) C.J.C.E., 11 novembre 1997, MARSCHALL, C-409/95, Rec. C.J.C.E,
I-06363. 1997, I-06363.
(4) H.J.E.G., 28 maart 2000, BADECK, nr. C-158/97, Jur. 2000, I-1919. (4) C.J.C.E., 28 mars 2000, BADECK, C-158/97, Rec. C.J.C.E, 2000, I-1919.
Wij hebben de eer te zijn, Nous avons l'honneur d'être,
Sire, Sire,
Van Uwe Majesteit, De Votre Majesté,
de zeer eerbiedvolle les très respectueux
en getrouwe dienaars, et tres fidèles serviteurs,
De Minister belast met Ambtenarenzaken, Le Ministre chargé de la Fonction publique,
S. VANACKERE S. VANACKERE
De Minister belast met Gelijke Kansen, La Ministre chargée de l'Egalité des Chances,
Mevr. J. MILQUET Mme J. MILQUET
De Staatssecretaris voor Ambtenarenzaken, Le Secrétaire d'Etat à la Fonction publique,
H. BOGAERT H. BOGAERT
2 JUNI 2012. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk 2 JUIN 2012. - Arrêté royal modifiant l'arrêté royal du 2 octobre 1937
besluit van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel portant le statut des agents de l'Etat
ALBERT II, Koning der Belgen, ALBERT II, Roi des Belges,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. A tous, présents et à venir, Salut.
Gelet op de artikelen 37 en 107, tweede lid, van de Grondwet; Vu les articles 37 et 107, alinéa 2, de la Constitution;
Gelet op de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie Vu la loi du 10 mai 2007 tendant à lutter contre la discrimination
tussen vrouwen en mannen, artikel 16, § 3; entre les femmes et les hommes, l'article 16, § 3;
Gelet op het koninklijk besluit van 2 oktober 1937 houdende het Vu l'arrêté royal du 2 octobre 1937 portant le statut des agents de
statuut van het rijkspersoneel, het deel VI, opgeheven door het koninklijk besluit van 5 september 2002; l'Etat, la partie VI, abrogée par l'arrêté royal du 5 septembre 2002;
Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 9 Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances, donné le 9 mars 2012;
maart 2012; Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting, gegeven op 19 maart 2012; Vu l'accord du Ministre du Budget, donné le 19 mars 2012;
Gelet op het protocol nr 661 van 24 april 2012 van het Comité voor de Vu le protocole n° 661 du 24 avril 2012 du Comité des services publics
federale, de gemeenschaps- en de gewestelijke overheidsdiensten; fédéraux, communautaires et régionaux;
Gelet op advies nr 51.204/4 van de Raad van State, gegeven op 26 april Vu l'avis n° 51.204/4 du Conseil d'Etat, donné le 26 avril 2012, en
2012, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 1°, van de application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 1°, des lois sur le
wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973; Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973;
Op de voordracht van de Minister belast met Ambtenarenzaken, van de Sur la proposition du Ministre chargé de la Fonction publique, de la
Minister belast met de Gelijke Kansen en van de Staatssecretaris voor Ministre chargée de l'Egalité des chances et du Secrétaire d'Etat à la
Ambtenarenzaken en op het advies van de in Raad vergaderde Ministers, Fonction publique et de l'avis des Ministres qui en ont délibéré en
Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Conseil, Nous avons arrêté et arrêtons :

Artikel 1.Deel VI van het koninklijk besluit van 2 oktober 1937

Article 1er.La partie VI de l'arrêté royal du 2 octobre 1937 portant
houdende het statuut van het rijkspersoneel, opgeheven door het
koninklijk besluit van 5 september 2002, wordt als volgt hersteld : le statut des agents de l'Etat, abrogée par l'arrêté royal du 5
septembre 2002, est rétablie dans la rédaction suivante :
« Deel VI. - De bevordering van de gelijkheid van de geslachten. « Partie VI. - De la promotion de l'égalité des genres.

Artikel 53.Geen enkele aanwijzing of benoeming kan als gevolg hebben

Article 53.Aucune désignation ou nomination ne peut avoir pour effet
dat meer dan twee derden van de betrekkingen gerangschikt in de eerste que plus de deux tiers des emplois classés dans le premier degré de la
trap van de hiërarchie in toepassing van de wetten op het gebruik van hiérarchie en application des lois sur l'emploi des langues en matière
de talen in bestuurszaken, gecoördineerd op 18 juli 1966, worden administrative, coordonnées le 18 juillet 1966 soient occupés par des
bekleed door ambtenaren van hetzelfde geslacht. Het resultaat wordt in agents appartenant au même genre. Le résultat est, le cas échéant,
voorkomend geval naar boven afgerond. arrondi à l'unité supérieure.
Er wordt evenwel afgeweken van het voorgaande lid indien het met Toutefois, il est dérogé à l'alinéa précédent si, par application des
toepassing van de voormelde wetten, wegens de resultaten van de lois précitées, en raison des résultats de la sélection, en raison du
selectie, wegens het recht op de hernieuwing van het mandaat of wegens droit au renouvellement du mandat ou en raison du classement des
de rangschikking van de kandidaten in functie van hun titels en candidats en fonction de leurs titres et mérites, il est impossible de
verdiensten onmogelijk is om over te gaan tot de aanwijzing of de procéder à la désignation ou à la nomination d'un candidat appartenant
benoeming van een kandidaat van het ondervertegenwoordigde geslacht. au genre sous-représenté.
De berekening van de twee derden evenals de voorwaarden voor de Le calcul des deux tiers, comme les conditions de l'éventuelle
eventuele afwijking worden vastgesteld op de dag van de aanwijzing of dérogation, sont constatés le jour de la désignation ou de la
de benoeming. nomination.

Artikel 54.Geen enkele aanwijzing of benoeming kan als gevolg hebben

Article 54.Aucune désignation ou nomination ne peut avoir pour effet
dat meer dan twee derden van de betrekkingen gerangschikt in de tweede que plus de deux tiers des emplois classés dans le deuxième degré de
trap van de hiërarchie in toepassing van de wetten op het gebruik van la hiérarchie en application des lois sur l'emploi des langues en
de talen in bestuurszaken, gecoördineerd op 18 juli 1966, worden matière administrative, coordonnées le 18 juillet 1966 soient occupés
bekleed door ambtenaren van hetzelfde geslacht. Het resultaat wordt in par des agents appartenant au même genre. Le résultat est, le cas
voorkomend geval naar boven afgerond. échéant, arrondi à l'unité supérieure.
Er wordt evenwel afgeweken van het voorgaande lid indien het met Toutefois, il est dérogé à l'alinéa précédent si, par application des
toepassing van de voormelde wetten, wegens de resultaten van de lois précitées, en raison des résultats de la sélection, en raison du
selectie, wegens het recht op de hernieuwing van het mandaat of wegens droit au renouvellement du mandat ou en raison du classement des
de rangschikking van de kandidaten in functie van hun titels en candidats en fonction de leurs titres et mérites, il est impossible de
verdiensten onmogelijk is om over te gaan tot de aanwijzing of de procéder à la désignation ou à la nomination d'un candidat appartenant
benoeming van een kandidaat van het ondervertegenwoordigde geslacht. au genre sous-représenté.
De berekening van de twee derden evenals de voorwaarden voor de Le calcul des deux tiers, comme les conditions de l'éventuelle
eventuele afwijking worden vastgesteld op de dag van de aanwijzing of dérogation, sont constatés le jour de la désignation ou de la
de benoeming ». nomination. »

Art. 2.De gegevens met betrekking tot de tewerkstelling van de

Art. 2.Les données relatives à l'emploi des genres dans les deux
geslachten in de twee eerste trappen van de hiërarchie worden per premiers degrés de la hiérarchie sont transmises par trimestre aux
trimester doorgegeven aan de Ministers bevoegd voor Ambtenarenzaken en Ministres qui ont la Fonction publique et l'Egalité des chances dans
voor de Gelijke Kansen. Er wordt voorzien in een jaarlijkse evaluatie leurs attributions. Il est prévu une évaluation annuelle au conseil
op de Ministerraad. des Ministres.
Elke dienst legt jaarlijks een actieplan voor aan zijn Chaque service soumet tous les ans à son ministre de tutelle un plan
voogdijminister, met daarin initiatieven die er op gericht zijn om de d'action reprenant des initiatives destinées à corriger la
ondervertegenwoordiging van een bepaald geslacht in de twee eerste sous-représentation d'un certain genre dans les deux premiers degrés
trappen van de hiërarchie te corrigeren. De voogdijminister bezorgt de la hiérarchie. Le ministre de tutelle remet ces plans d'action aux
deze actieplannen aan de Ministers bevoegd voor Ambtenarenzaken en Ministres qui ont la Fonction publique et l'Egalité des Chances dans
voor de Gelijke Kansen. leurs attributions.

Art. 3.In de artikelen 53 et 54 van het koninklijk besluit van 2

Art. 3.Dans les articles 53 et 54 de l'arrêté royal du 2 octobre 1937
oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel worden de portant le statut des agents de l'Etat, les mots « deux tiers » sont
woorden "twee derden " vervangen door de woorden " vijf zesden " vanaf remplacés par les mots « cinq sixièmes » à partir de la date d'entrée
de datum van inwerkingtreding van dit besluit tot en met 31 december 2012. en vigueur du présent arrêté jusqu'au 31 décembre 2012.

Art. 4.De Ministers bevoegd voor Ambtenarenzaken en voor Gelijke

Art. 4.Les Ministres qui ont la Fonction publique et l'Egalité des
Kansen zijn belast met de uitvoering van dit besluit. Chances dans leurs attributions sont chargés de l'exécution du présent arrêté.
Gegeven te Brussel, 2 juni 2012. Donné à Bruxelles, le 2 juin 2012.
ALBERT ALBERT
Van Koningswege : Par le Roi :
De Minister belast met Ambtenarenzaken, Le Ministre chargé de la Fonction publique,
S. VANACKERE S. VANACKERE
De Minister belast met de Gelijke Kansen, La Ministre chargée de l'Egalité des Chances,
Mevr. J. MILQUET Mme J. MILQUET
De Staatssecretaris voor Ambtenarenzaken, Le Secrétaire d'Etat à la Fonction publique,
H. BOGAERT H. BOGAERT
^