Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Besluit Van De Vlaamse Regering van 03/07/2009
← Terug naar "Besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei 2004 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning "
Besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei 2004 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning Arrêté du Gouvernement flamand modifiant l'arrêté du Gouvernement flamand du 28 mai 2004 relatif à la composition du dossier de demande d'une autorisation urbanistique
VLAAMSE OVERHEID AUTORITE FLAMANDE
3 JULI 2009. - Besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van 3 JUILLET 2009. - Arrêté du Gouvernement flamand modifiant l'arrêté du
het besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei 2004 betreffende de Gouvernement flamand du 28 mai 2004 relatif à la composition du
dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning dossier de demande d'une autorisation urbanistique
De Vlaamse Regering, Le Gouvernement flamand,
Gelet op de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, artikel 1.1.4, 4.7.13, Vu le Codex flamand sur l'aménagement du territoire, articles 1.1.4,
4.3.1, § 1, 1°b en 4.3.1, § 2, eerste lid; 4.7.13, 4.3.1, § 1er, 1°b et 4.3.1, § 2, alinéa premier;
Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei 2004 Vu l'arrêté du Gouvernement flamand du 28 mai 2004 relatif à la
betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een composition du dossier de demande d'une autorisation urbanistique;
stedenbouwkundige vergunning; Vu l'accord du Ministre flamand, ayant le budget dans ses
Gelet op het begrotingsakkoord, gegeven op 20 maart 2009; attributions, donné le 20 mars 2009;
Gelet op het advies 46.738/1 van de Raad van State, gegeven op 18 juni Vu l'avis 46.738/1 du Conseil d'Etat, donné le 18 juin 2009, en
2009, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 1°, van de application de l'article 84, § 1er, alinéa premier, 1°, des lois sur
wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973; le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973;
Op voorstel van de Vlaamse minister van Financiën en Begroting en Sur la proposition du Ministre flamand des Finances et du Budget et de
Ruimtelijke Ordening en de Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale l'Aménagement du territoire et de la Ministre flamande de la Mobilité,
Economie en Gelijke Kansen; de l'Economie sociale et de l'Egalité des chances;
Na beraadslaging, Après délibération,
Besluit : Arrête :

Artikel 1.Aan artikel 1 van het besluit van de Vlaamse Regering van

Article 1er.A l'article 1er de l'arrêté du Gouvernement flamand du 28

28 mei 2004 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor mai 2004 relatif à la composition du dossier de demande d'une
een stedenbouwkundige vergunning, worden een punt 11° en 12° autorisation urbanistique, sont ajoutés un point 11° et un point 12°,
toegevoegd, die luiden als volgt : libellés comme suit :
« 11° mobiliteitsstudie : een document waarin de te verwachten of « 11° étude de mobilité : un document qui analyse ou évalue les effets
mogelijke mobiliteitseffecten van een voorgenomen project worden attendus ou potentiels sur la mobilité d'un projet envisagé, et qui
geanalyseerd en geëvalueerd, en waarin aangegeven wordt op welke wijze indique comment les effets néfastes sur la mobilité peuvent être
de nadelige mobiliteitseffecten vermeden, beperkt of verholpen kunnen worden. évités ou atténués ou comment y remédier.
12° brutovloeroppervlakte : de som van de vloeroppervlakte voor alle 12° superficie au sol brute : la somme de la superficie au sol de
bouwlagen, met inbegrip van de buitenmuren of vergelijkbare bouwdelen, toutes les couches de construction, en ce compris les murs extérieurs
ou des parties de construction comparables, à l'exception de la
uitgezonderd de vloeroppervlakte die uitsluitend wordt bestemd voor superficie au sol destinée exclusivement à des emplacements de
parkeerplaatsen. » parking. »

Art. 2.Aan artikel 7 van hetzelfde besluit wordt een punt 7°

Art. 2.A l'article 7 du même arrêté est ajouté un point 7°, libellé

toegevoegd, dat luidt als volgt : comme suit :
« 7° een mobiliteitsstudie met de gegevens, vermeld in bijlage IV, die « 7° une étude de mobilité reprenant les données visées à l'annexe IV,
bij dit besluit is gevoegd, als de aanvraag betrekking heeft op het jointe au présent arrêté, lorsque la demande porte sur l'aménagement
aanleggen van ten minste 200 parkeerplaatsen, of het wijzigen van een d'au moins 200 emplacements de parking, ou sur la modification d'un
bestaande parkeergelegenheid telkens het aantal parkeerplaatsen door parking existant chaque fois que le nombre d'emplacements de parking
de wijziging de drempel van 200 parkeerplaatsen of een veelvoud ervan dépasse, suite à cette modification, le seuil de 200 emplacements ou
overschrijdt; ». un multiple de ce chiffre; ».

Art. 3.Aan artikel 16 van hetzelfde besluit wordt een punt 13°

Art. 3.A l'article 16 du même arrêté est ajouté un point 13°, libellé

toegevoegd, dat luidt als volgt : comme suit :
« 13° een mobiliteitsstudie met de gegevens, vermeld in bijlage IV, « 13° une étude de mobilité reprenant les données visées à l'annexe
als de aanvraag betrekking heeft op één of meer van de volgende IV, lorsque la demande porte sur un ou plusieurs des projets suivants
projecten : :
a) het bouwen van ten minste 250 woongelegenheden; a) la construction d'au moins 250 logements;
b) het bouwen van gebouwen of gebouwencomplexen voor handel, horeca, b) la construction d'immeubles ou de complexes d'immeubles pour le
kantoorfuncties en diensten met een totale brutovloeroppervlakte na de commerce, l'horeca, des fonctions de bureau et des services présentant
werkzaamheden van ten minste 7 500 m2, of het uitbreiden van une superficie au sol brute totale après les travaux d'au moins 7 500
dergelijke gebouwen of gebouwencomplexen, als de totale m2, ou l'extension de tels immeubles ou complexes d'immeubles, lorsque
brutovloeroppervlakte door die uitbreiding de drempel van 7500 m2 of la superficie au sol brute totale dépasse, suite à cette extension, le
een veelvoud ervan overschrijdt; seuil de 7 500 m2, voire un multiple de ce chiffre;
c) het bouwen van gebouwen of gebouwencomplexen voor de vestiging van c) la construction d'immeubles ou de complexes d'immeubles pour
l'implantation d'industries, de P.M.E. et d'entreprises artisanales
industrie, K.M.O. en ambacht met een totale brutovloeroppervlakte na avec une superficie au sol brute totale après les travaux d'au moins
de werkzaamheden van ten minste 15 000 m2, of het uitbreiden van 15 000 m2, ou l'extension de tels immeubles ou complexes d'immeubles,
dergelijke gebouwen of gebouwencomplexen, als de totale lorsque la superficie au sol brute totale dépasse suite à cette
brutovloeroppervlakte door die uitbreiding de drempel van 15 000 m2 of extension le seuil de 15 000 m2 ou un multiple de ce chiffre.
een veelvoud ervan overschrijdt.
De criteria, vermeld in het eerste lid, gelden onverkort de strengere Les critères visés à l'alinéa premier s'appliquent sans préjudice des
criteria die in voorkomend geval zijn opgelegd bij een critères plus stricts qui sont le cas échéant imposés par un règlement
stedenbouwkundige verordening van de gemeenteraad. » urbanistique du conseil communal. »

Art. 4.In hetzelfde besluit wordt een artikel 16/1 ingevoegd, dat

Art. 4.Dans le même arrêté est inséré un article 16/1, libellé comme

luidt als volgt : suit :
«

Art. 16/1.De verplichting tot het opstellen van een

«

Art. 16/1.L'obligation de réaliser une étude de mobilité, telle que

mobiliteitsstudie, vermeld in artikel 7, 7° en artikel 16, 10°, geldt visée aux articles 7, 7° et 16, 10°, ne s'applique pas dans les cas
niet in de volgende gevallen : suivants :
1° als het project is onderworpen aan een milieuffectenrapportage 1° lorsque le projet est soumis à un rapport d'incidence sur
waarin de te verwachten of mogelijke mobiliteitseffecten van dat l'environnement qui analyse et évalue les effets attendus ou
project al worden geanalyseerd en geëvalueerd; potentiels de ce projet sur la mobilité;
2° als het project deel uitmaakt van een verkavelingsproject waarvoor 2° lorsque le projet fait partie d'un projet de lotissement pour
een verkavelingsvergunning werd verleend waarbij een mobiliteitsstudie lequel une autorisation de lotissement a été délivrée, une étude de
werd gevoegd bij de verkavelingsaanvraag. » mobilité ayant été jointe à la demande de lotissement. »

Art. 5.Aan hetzelfde besluit wordt een bijlage IV toegevoegd, die als

Art. 5.Au même arrêté est ajoutée une annexe IV, qui est jointe en

bijlage 1 bij dit besluit is gevoegd. annexe 1re au présent arrêté.

Art. 6.De gemeenteraden brengen de voorschriften van de gemeentelijke

Art. 6.Les conseils communaux rendent les prescriptions des

stedenbouwkundige verordeningen die gelden voor de opmaak en de inhoud règlements urbanistiques communaux qui s'appliquent à l'établissement
van een mobiliteitstudie of alle daarmee vergelijkbare studies of et au contenu d'une étude de mobilité ou de tous les études ou
rapporten binnen een termijn van zes maanden in overeenstemming met bijlage 1 van dit besluit. rapports comparables, conformes à l'annexe 1 du présent arrêté et ce, dans un délai de six mois.

Art. 7.Van de toepassing van dit besluit zijn de aanvragen tot

Art. 7.Sont exemptées de l'application du présent arrêté, les

stedenbouwkundige vergunning vrijgesteld waarvoor het ontvangstbewijs demandes d'autorisation urbanistique pour lesquelles l'accusé de
is afgegeven of waarvan de aangetekende brief waarbij de aanvraag réception a été délivré ou dont la lettre recommandée introduisant la
wordt ingediend, dateert van voor de datum van de inwerkingtreding van demande date d'avant la date d'entrée en vigueur du présent arrêté.
dit besluit.

Art. 8.Dit besluit treedt in werking op 1 september 2009.

Art. 8.Le présent arrêté entre en vigueur le 1er septembre 2009.

Art. 9.De Vlaamse minister, bevoegd voor de Ruimtelijke Ordening, is

Art. 9.Le ministre flamand, ayant l'aménagement du territoire dans

belast met de uitvoering van dit besluit. ses attributions, est chargé de l'exécution du présent arrêté.
Brussel, 3 juli 2009. Bruxelles, le 3 juillet 2009.
De minister-president van de Vlaamse Regering, Le Ministre Président du Gouvernement flamand,
K. PEETERS K. PEETERS
De Vlaamse minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Le Ministre flamand des Finances et du Budget et de l'Aménagement du
Ordening, Territoire,
D. VAN MECHELEN D. VAN MECHELEN
De Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke La Ministre flamande de la Mobilité, de l'Economie sociale et de
Kansen, l'Egalité des Chances,
K. VAN BREMPT K. VAN BREMPT
Bijlage 1 Annexe 1re
Bijlage IV. - Inhoudelijke vereisten voor een mobiliteitsstudie bij de Annexe IV. - Exigences de fond pour une étude de mobilité dans le
aanvraag om een stedenbouwkundige vergunning cadre d'une demande d'autorisation urbanistique
Een mobiliteitsstudie moet de onderstaande onderdelen bevatten. Une étude de mobilité doit contenir les composantes suivantes.
1. Bereikbaarheidsprofiel 1. Profil d'accessibilité
1.1. Doel : Het bereikbaarheidsprofiel geeft een inzicht in de 1.1. But : Le profil d'accessibilité permet d'appréhender
bereikbaarheid van de projectlocatie. l'accessibilité du site du projet.
1.2. Inhoud : Het bereikbaarheidsprofiel omvat een beschrijving van 1.2. Contenu : Le profil d'accessibilité comprend une description des
hoe de site waar het project wordt ingeplant, momenteel bereikbaar is, modalités d'implantation du projet, des possibilités d'accès
zowel voor auto, openbaar vervoer, fiets als voetganger. Daarbij actuelles, tant en voiture que par les transports en commun, à vélo ou
worden eventuele knelpunten in kaart gebracht op het gebied van comme piéton. Il fait le point sur d'éventuels points névralgiques
verkeersafwikkeling (filevorming), verkeersleefbaarheid (de mate dans le domaine du déroulement du trafic (formation de bouchons), de
waarin het verkeer de normale uitoefening van andere activiteiten la viabilité du trafic (la mesure dans laquelle la circulation entrave
hindert, bijvoorbeeld als gevolg van geluidsoverlast), l'exercice normal d'autres activités, par exemple en raison de
verkeersveiligheid, bereikbaarheid, parkeerdruk, alsook de nuisances sonores), de la sécurité routière, de l'accessibilité, de la
verkeersintensiteit op de toeleidende wegen en kruispunten. Als pression de stationnement, ainsi que sur l'intensité du trafic sur les
verschillende alternatieven behandeld worden, worden die allemaal chemins d'accès et les carrefours. Lorsque plusieurs alternatives sont
weergegeven. Die alternatieven worden in een latere fase van de examinées, elles seront toutes prises en compte. Dans une phase
mobiliteitsstudie (stap 3) gebruikt om de effecten te bepalen. ultérieure de l'étude de mobilité (phase 3), ces alternatives sont
utilisées pour déterminer les effets.
2. Mobiliteitsprofiel - raming van de verkeersgeneratie 2. Profil de mobilité - estimation de la génération de trafic
2.1. Doel : Het mobiliteitsprofiel geeft een inzicht in de omvang en 2.1. But : Le profil de mobilité donne une idée de l'ampleur et de la
de aard van het verkeer dat door het geplande project wordt nature du trafic généré par le projet envisagé. Il s'agit notamment de
gegenereerd. Dat geldt met name voor personenverkeer, en in voorkomend la circulation de personnes et le cas échéant aussi du transport de
geval ook voor goederenverkeer. marchandises.
2.2. Inhoud : Het mobiliteitsprofiel van een activiteit wordt bepaald 2.2. Contenu : Le profil de mobilité d'une activité est déterminé à
aan de hand van een aantal basisgegevens. l'aide de quelques données de base.
a) Minimaal te toetsen beoordelingscriteria : Het mobiliteitsprofiel wordt ten minste vastgesteld op basis van de elementen die worden weergegeven in de onderstaande tabel. Elementen Mobiliteitsprofiel Aard/doelstelling/omvang van het project Exploitatiefase Verkeersproductie en -attractie per dagdeel werknemers bezoekers bewoners vrachtverkeer Keuze van vervoerswijze auto vrachtwagen openbaar vervoer fiets voetganger Ritgeneratie (aantal voertuigverplaatsingen) Parkeerbehoefte auto fiets a) Critères d'évaluation à vérifier au minimum : Le profil de mobilité est déterminé au moins sur la base des éléments repris dans le tableau ci-dessous. Eléments du profil de mobilité Nature/objectif/ampleur du projet Phase d'exploitation Production et attraction de trafic Par fraction de journée travailleurs visiteurs habitants/riverains transport de marchandises Choix du mode de transport voiture camion transports publics vélo piéton Génération de trajets (nombre de déplacements en véhicule) Besoin en parking voiture vélo
b) Toelichting : b) Commentaire :
1) Aard/doelstelling/omvang van het project 1) Nature/but/ampleur du projet
De aard van de activiteit bepaalt in belangrijke mate de La nature de l'activité détermine dans une mesure importante les
randvoorwaarden en aannames die gemaakt moeten worden om het conditions et hypothèses à établir pour calculer le profil de
mobiliteitsprofiel te berekenen. Concreet houdt dat in dat duidelijk mobilité. Cela implique concrètement qu'il convient de définir
moet worden aangegeven wat de functie van het project is (wonen, clairement la fonction du projet (logement, commerce...). Pour des
handel ...). Voor kantoorfuncties moet in ieder geval ook aangegeven fonctions de bureau, il faut en tout cas indiquer aussi si une
worden of er een loketfunctie verbonden is aan die kantoorfunctie. fonction de guichet est liée à cette fonction de bureau.
2) Exploitatiefase 2) Phase d'exploitation
De verkeersgeneratie van het project wordt geraamd voor de La génération de trafic du projet est estimée avant la phase
exploitatiefase (eventueel gefaseerd naargelang van de ontwikkeling). d'exploitation (le cas échéant, de manière phasée en fonction de l'évolution).
3) Verkeersproductie en -attractie 3) Production et attraction de trafic
Verkeersproductie, respectievelijk -attractie verwijst naar het aantal La production, respectivement l'attraction de trafic réfère au nombre
verplaatsingen dat vertrekt, respectievelijk aankomt op de de déplacements qui partent du, respectivement arrivent au site du
projet. La production et l'attraction de trafic du projet doivent être
projectlocatie. De verkeersproductie en -attractie van het project déterminées pour les différents groupes cibles, en fonction du projet
moet worden bepaald voor de verschillende doelgroepen, afhankelijk van (travailleurs, visiteurs, riverains, transport de marchandises). Etant
het project (werknemers, bezoekers, bewoners, vrachtverkeer). donné qu'on peut présumer que le trafic n'est pas réparti de manière
Aangezien kan worden aangenomen dat het verkeer niet gelijkmatig égale sur la journée, la production et l'attraction de trafic sont
verdeeld is over de dag, wordt de verkeersproductie en -attractie déterminées pour une période de référence, à savoir : la période à
bepaald voor een maatgevende periode, dat is de periode waarop de laquelle le volume de trafic généré sera le plus élevé. Souvent il
grootste hoeveelheid verkeer wordt gegenereerd. Vaak zal dat de s'agira des heures de pointe, matin ou soir. Lorsqu'il s'agit d'une
ochtend- of avondspits zijn. In het geval van recreatiefunctie kan de fonction récréative, la situation de pointe peut se produire pendant
pieksituatie zich situeren tijdens het weekend. le week-end.
Om een zo goed mogelijke inschatting te maken van de verschillende Afin de faire la meilleure estimation possible des différents
parameters worden waar mogelijk de cijfers gebaseerd op de waarden die paramètres, les chiffres seront basés dans la mesure du possible sur
bij vergelijkbare activiteiten op vergelijkbare locaties gevonden les valeurs observées pour des activités comparables à des endroits
worden, eventueel aangevuld met waarden die gevonden worden door comparables, complétées le cas échéant par des valeurs relevées dans
middel van een literatuuronderzoek. Een belangrijke bron hierbij vormt une analyse de la littérature. Une importante source d'information
de gegevens van het OVG (Onderzoek Verplaatsingsgedrag) die de Vlaamse réside dans les données de l'OVG (Onderzoek Verplaatsingsgedrag -
overheid heeft uitgevoerd en beschikbaar stelt op de website Enquête sur le Comportement en matière de déplacements) réalisée par
l'autorité flamande, pouvant être consultée sur le site
www.mobielvlaanderen.be/ovg van het Departement Mobiliteit en Openbare www.mobielvlaanderen.be/ovg du Département de la Mobilité et des
Werken. Kencijfers houden geen rekening met de bijzonderheden van elk Travaux publics. Les chiffres clefs ne tiennent pas compte des
individueel project. Het gebruik van kencijfers voor de bepaling van particularités de chaque projet individuel. Le recours aux chiffres
de verkeersproductie en -attractie moet dan ook als een laatste clefs pour déterminer la production et l'attraction de trafic doit dès
noodoplossing beschouwd worden. De verkeersproductie en -attractie lors être considéré comme dernière solution. La production et
worden weergegeven voor het drukste uur of de drukste uren van de dag. l'attraction de trafic sont déterminées à l'heure la plus chargée ou
aux heures les plus chargées de la journée.
4) Keuze van de vervoerswijze 4) Choix du mode de transport
In de berekening van de vervoerswijzekeuze wordt het aantal Dans le calcul du choix du mode de transport, le nombre de
verplaatsingen verdeeld over de verschillende vervoerswijzen volgens déplacements est réparti sur les différents modes de transport en
beredeneerde aannames. Daarbij wordt ook rekening gehouden met fonction d'hypothèses bien réfléchies. Il sera tenu compte des
verplaatsingen als autobestuurder of als autopassagier. Dat déplacements comme conducteur ou comme passager d'une voiture. Cette
onderscheid is belangrijk met het oog op de bepaling van het aantal distinction est importante en vue de déterminer le nombre de trajets
autoritten en de parkeerbehoefte. De keuze van vervoerswijze is en voiture et les besoins en parking. Le choix du mode de transport
afhankelijk van de projectlocatie, maar ook van de aard van de dépend du site du projet, mais aussi de la nature des activités. C'est
activiteiten. Daarom moet de keuze van vervoerswijze bij voorkeur pourquoi le choix du mode de transport doit de préférence être
worden bepaald aan de hand van vergelijkbare functies op vergelijkbare déterminé sur la base de fonctions comparables à des endroits
locaties. Als die niet voorhanden zijn, wordt teruggevallen op vaste comparables. Faute de ces données, on aura recours aux chiffres clefs
kencijfers (bijvoorbeeld op basis van het Onderzoek
Verplaatsingsgedrag Vlaanderen OVG, dat geconsulteerd kan worden op fixes (par exemple sur la base de l'enquête OVG, qui peut être
/http://www.mobielvlaanderen.be/ovg consultée sur le site /http:www.mobielvlaanderen.be/ovg).
5) Ritgeneratie 5) Génération de trajets
Vervolgens wordt in de mobiliteitsstudie het aantal autoritten Ensuite, l'étude de mobilité déterminera le nombre de trajets en
bepaald. De ritgeneratie is het product van de verkeersproductie en voiture. La génération de trajets est le produit de la production de
het aandeel van de verplaatsingen als autobestuurder. Hetzelfde kan trafic et de la part des déplacements comme conducteur d'une voiture.
gedaan worden voor de andere vervoerswijzen. Dat is nuttig voor de La même règle peut être appliquée pour les autres modes de transport.
dimensionering van de specifieke voorzieningen. Zo wordt bij een groot Ainsi, il vaut mieux prévoir une piste cyclable plus large pour un
aantal fietsers beter een breder fietspad voorzien. Hetzelfde geldt nombre substantiel de cyclistes. Il en va de même pour les piétons.
voor voetgangers. 6) Parkeerdruk 6) Pression de stationnement
De parkeerbehoefte wordt berekend aan de hand van de autoritgeneratie Le besoin en parkings est calculé sur la base de la génération de
en de verblijfstijden. De autoritgeneratie geeft het aantal auto's dat trajets en voiture et les durées de séjour. La génération de trajets
binnen een bepaalde tijdsspanne toekomt of wegrijdt van de locatie. en voiture indique le nombre de voitures qui arrivent sur ou quittent
Als auto's maar gedurende een korte periode ter plaatse blijven en le site dans un laps de temps déterminé. Lorsque les voitures ne
niet alle voertuigen tegelijk aankomen, kan een parkeerplaats restent sur place que pendant une courte période et que tous les
opeenvolgend door verschillende voertuigen gebruikt worden en zijn er véhicules n'arrivent pas en même temps, un emplacement de parking peut
bijgevolg minder parkeerplaatsen nodig. Een parkeeronderzoek bij être successivement utilisé par plusieurs véhicules et il faut dès
vergelijkbare functies kan daarin meer inzicht in geven. lors moins d'emplacements. Une étude sur le parking pour des fonctions
Parkeerkencijfers kunnen aanvullend gebruikt worden als toetsing van comparables permet de se faire une idée. Les chiffres clefs en matière
de verkregen resultaten. Analoog wordt de behoefte aan de parking peuvent être utilisés à titre complémentaire pour la
vérification des résultats obtenus. Le besoin en parkings à vélos sera
fietsenstallingen bepaald. déterminé par analogie.
3. Confrontatie bereikbaarheidsprofiel en mobiliteitsprofiel = de te 3. Confrontation profil d'accessibilité et profil de mobilité = effets
verwachten effecten attendus
3.1. Doel : De confrontatie van het bereikbaarheidsprofiel van de 3.1. But : La confrontation entre le profil d'accessibilité du site et
locatie met het mobiliteitsprofiel van de activiteit is een toets over le profil de mobilité de l'activité permet de vérifier l'adéquation
de mate waarop activiteiten en locatie bij elkaar passen. Vraag en entre les activités et le site. Dans cette phase, offre et demande
aanbod worden in deze stap bij elkaar gebracht. Door die confrontatie sont mieux alignées. Cette confrontation permet aussi d'identifier les
komen de te verwachten effecten in beeld. effets attendus.
3.2. Inhoud : Er wordt in deze stap van de mobiliteitsstudie nagegaan 3.2. Contenu : Dans cette phase de l'étude de mobilité, il sera
in hoeverre de vervoersstructuur aangepast is aan de te verwachten vérifié dans quelle mesure la structure de transport est adaptée à la
verkeersgeneratie (en omgekeerd). génération de trafic attendue (et vice-versa).
a) Minimaal te toetsen beoordelingscriteria : In onderstaande tabel a) Critères d'évaluation à vérifier au minimum : Le tableau ci-dessous
worden de te behandelen thema's weergegeven. reprend les thèmes à aborder.
Elementen Confrontatie bereikbaarheidsprofiel - mobiliteitsprofiel Verschillende alternatieven Routekeuze auto openbaar vervoer fiets voetganger vrachtwagen Toedeling op wegennet Totale belasting Capaciteitstoets (verkeersafwikkeling) wegvakken kruispunten Andere effecten dan verkeersafwikkeling Verkeersveiligheid Verkeersleefbaarheid Oversteekbaarheid Parkeerdruk Eléments confrontation profil d'accessibilité - profil de mobilité Plusieurs alternatives Choix d'itinéraire voiture transports publics vélo piéton camion Attribution au réseau routier Charge globale Contrôle de la capacité (déroulement du trafic) bandes de circulation carrefours Autres effets que le déroulement du trafic sécurité routière viabilité routière Possibilité de traverser la chaussée Pression de stationnement
b) Toelichting : b) Commentaire :
1) Verschillende alternatieven 1) Plusieurs alternatives
Bij de bepaling van het bereikbaarheidsprofiel worden verschillende Lors de la détermination du profil d'accessibilité, plusieurs
alternatieven bestudeerd. Zo kunnen verschillende alternatives sont examinées. Ainsi, on peut examiner différentes
ontsluitingsvarianten bekeken worden. Deze alternatieven komen ook in variantes de désenclavement. Ces alternatives sont également examinées
deze confrontatie aan bod. De verschillende alternatieven worden dans la présente confrontation. Les différentes alternatives sont
vervolgens onderling vergeleken met betrekking tot de gegenereerde ensuite comparées entre elles par rapport aux effets de mobilité
mobiliteitseffecten. générés.
2) Routekeuze en toebedeling op wegennet 2) Choix d'itinéraire et attribution au réseau routier
In het mobiliteitsprofiel wordt de totale verkeersproductie bepaald Le profil de mobilité détermine la production globale de trafic
die door een bepaalde activiteit gegenereerd wordt op vlak van générée par une activité déterminée dans le domaine de l'automobilité.
automobiliteit. Het verkeer maakt uiteraard gebruik van de beschikbare Le trafic fait évidemment usage de l'infrastructure disponible
infrastructuur (weergegeven in het bereikbaarheidsprofiel). In dit (reprise dans le profil d'accessibilité). Dans cette partie, le trafic
deel wordt het verkeer toegedeeld aan het wegennet. Voor projecten die est attribué au réseau routier. Pour des projets comprenant moins de 1
minder dan 1 000 parkeerplaatsen omvatten, gebeurt de toedeling op 000 emplacements de parking, lattribution se fait au niveau micro et
micro- en op mesoniveau. Op microniveau wordt nagegaan in welke au niveau meso. Au niveau micro, on vérifie la direction suivie par le
richting het verkeer rijdt ter hoogte van de aansluiting op het trafic à hauteur du raccordement au réseau routier ainsi qu'à des
wegennet en op de relevante kruispunten in de onmiddellijke buurt van carrefours pertinents à proximité immédiate du site du projet. Au
de projectlocatie. Op mesoniveau wordt nagegaan welke routes het meest niveau meso, on vérifie les routes les plus fréquemment utilisées.
gebruikt worden. Bij projecten met meer dan 1 000 parkeerplaatsen moet Pour des projets de plus de 1 000 emplacements de parking, il convient
ook een toedeling op macroschaal worden geïmplementeerd. de réaliser aussi une attribution à l'échelle macro.
Als er voetgangers-, fiets- of vrachtverkeer wordt gegenereerd, moet Lorsqu'il y a génération de trafic de piétons, de cyclistes ou de
voor die vervoerswijzen een toedeling gemaakt te worden. Voor transport de marchandises, il convient d'établir une attribution pour
voetgangers en fietsers worden de belangrijkste wandel- en fietsroutes ces modes de transport. Pour les piétons et cyclistes, on désigne les
aangeduid die gebruikt zullen worden. Voor vrachtwagens worden dat de principales pistes pour piétons et cyclistes qui seront utilisées.
belangrijkste vrachtroutes, waarbij rekening wordt gehouden met Pour les camions, on indique les principales routes pour transport de
bestaande beperkingen (bijvoorbeeld een brug met beperkte marchandises, tenant compte des contraintes existantes (par exemple un
doorrijhoogte). pont à faible hauteur de passage).
De toedeling gebeurt op basis van de totale verkeersproductie en L'attribution se fait sur la base de la production et de l'attraction
-attractie, bepaald in het mobiliteitsprofiel, en de (verwachte) globale de trafic, telles que déterminées dans le profil de mobilité,
herkomst en bestemmingen van bewoners, werknemers of bezoekers et de l'origine et des destinations (attendues) des riverains,
(afhankelijk van de aard van het project). Op basis van die kennis kan travailleurs ou visiteurs (en fonction de la nature du projet). Sur la
een meest waarschijnlijke route bepaald worden. base de ces informations, on peut déterminer la route la plus probable.
3) Totale belasting 3) Charge globale
Nadat de toedeling aan het wegennet is uitgevoerd, kunnen de
verschillende effecten op de omgeving bepaald worden. In eerste Après l'attribution au réseau routier, nous pouvons déterminer les
instantie wordt de totale belasting van het wegennet bepaald. Daartoe effets divers sur l'environnement. On détermine en premier lieu la
wordt niet alleen rekening gehouden met het verkeer dat extra charge globale du réseau routier. A cette fin, il sera non seulement
gegenereerd wordt door het project. Er wordt ook rekening gehouden met tenu compte du trafic supplémentaire généré par le projet. Il sera en
de huidige verkeersbelasting (dat is de verkeersbelasting zonder outre tenu compte de la charge de trafic actuelle (à savoir : la
toevoeging van het project). Daarnaast wordt ook rekening gehouden met charge de trafic sans ajout du projet). De plus, il sera tenu compte
de autonome groei van het verkeer, los van het bestudeerde project. de la croissance autonome du trafic, abstraction faite du projet envisagé.
4) Capaciteitstoets 4) Contrôle de la capacité
Voor de capaciteitstoets wordt de verwachte belasting vergeleken met Pour le contrôle de la capacité, la charge attendue est confrontée à
de capaciteit van de rijweg. Die toetsing gebeurt in de eerste plaats op micro- en mesoniveau, op specifieke locaties zowel op wegvakken als op kruispunten. Als de capaciteit overschreden of benaderd wordt, wijst dat op problemen met de verkeersafwikkeling. Op hoofdwegen is de capaciteit gekoppeld aan het aantal rijstroken; op wegen in een stedelijk gebied is de capaciteit afhankelijk van het aantal kruisende wegen. De vooropgestelde capaciteit wordt in belangrijke mate bepaald door de wegencategorisering en dus de functie van de weg. Op het onderliggende wegennet wordt de capaciteit bepaald door de capaciteit van de knooppunten. Naast een bepaling van de locaties waar capaciteitsproblemen kunnen optreden, is ook de invloed daarvan op het wegennet van belang. Problemen kunnen zich immers doorzetten naar andere locaties, waardoor het verkeer op zoek gaat naar alternatieven (sluipwegen). Ter hoogte van een knelpunt kunnen immers files ontstaan die reiken tot voorbij de volgende aansluiting. Daardoor bestaat het risico dat er ook problemen optreden op het onderliggende wegennet. 5) Andere effecten dan verkeersafwikkeling la capacité de la chaussée. Ce contrôle s'effectue en premier lieu au niveau micro et meso, à des endroits spécifiques tant sur les bandes de circulation que sur des carrefours. Lorsque la capacité est dépassée ou frisée, cela révèle des problèmes en matière de déroulement du trafic. Sur les routes principales, la capacité est liée au nombre de bandes de circulation; sur des routes situées en milieu urbain, la capacité dépend du nombre de chemins qui se croisent. La capacité retenue est déterminée dans une large mesure par la catégorisation des routes et partant, la fonction de la route. Sur le réseau routier subsidiaire, la capacité est déterminée par la capacité des intersections. Outre une indication des endroits où risquent de se produire des problèmes de capacité, leur impact sur le réseau routier est également très important. Des problèmes peuvent en effet se transposer vers d'autres endroits, la circulation partant à la recherche d'alternatives (échappatoires). A hauteur d'un goulet d'étranglement, des bouchons risquent en effet de se créer qui vont jusqu'au-delà du raccordement suivant. Cela risque de générer aussi des problèmes sur le réseau routier subsidiaire. 5) Effets autres que le déroulement du trafic
i) De verkeersveiligheid : Het verwachte aantal ongevallen zal in het i) La sécurité routière : Le nombre d'accidents attendu augmentera en
algemeen toenemen bij een toenemende verkeersintensiteit of een hogere général en cas d'intensité de trafic accrue ou de vitesse plus élevée.
rijsnelheid. Als ook infrastructuuraanpassingen (of routewijzigingen) Si on réalise aussi des adaptations de l'infrastructure (ou des
worden uitgevoerd, verandert de verkeersveiligheid ook. changements de route/d'itinéraire), la sécurité routière sera
également impactée.
ii) De verkeersleefbaarheid : De verkeersleefbaarheid is in ii) La viabilité de la circulation : La viabilité de la circulation
belangrijke mate een subjectief gegeven dat echter geobjectiveerd kan est dans une mesure importante une donnée subjective qui peut
worden aan de hand van een aantal parameters : verkeersdruk, het toutefois être objectivée grâce à plusieurs paramètres : pression du
aandeel en het totale aantal vrachtwagens, de rijsnelheid. Die trafic, la part et le nombre total de camions, la vitesse. Ces
indicatoren worden kwantitatief bepaald en worden aangevuld door een indicateurs sont déterminés de manière quantitative et sont complétés
kwalitatieve verdere invulling van het begrip. Om het belang van de par une concrétisation qualitative de la notion. Afin d'examiner
verschillende parameters met betrekking tot verkeersleefbaarheid te l'importance des différents paramètres en temps réel time à la
onderzoeken, kan een bevraging van de bewoners langs de onderzochte viabilité du trafic, une enquête peut être organisée auprès des
routes georganiseerd worden. riverains des routes examinées.
iii) De oversteekbaarheid : De oversteekbaarheid wordt bepaald door de iii) La possibilité de traverser la route : La possibilité de
verkeersdrukte, de rijsnelheid en de breedte van de rijweg. De traverser est déterminée par l'intensité du trafic, la vitesse et la
oversteekbaarheid is vooral belangrijk ter hoogte van largeur de la chaussée. La possibilité de traverser est surtout
openbaar-vervoerhaltes of wegvakken met verschillende functies aan importante à hauteur des arrêts des transports en commun ou sur des
weerszijden van de weg. bandes ayant différentes fonctions des deux côtés de la chaussée.
iv) De parkeerdruk : De parkeerdruk wordt bepaald aan de hand van de iv) La pression de stationnement : Elle est déterminée sur la base des
parkeerbehoefte (bepaald in het mobiliteitsprofiel) en de huidige besoins en parking (déterminés dans le profil de mobilité) et la
parkeerdruk (bepaald aan de hand van een parkeeronderzoek). pression de stationnement actuelle (déterminée à l'aide d'une enquête
sur les parkings).
4. Verkeerstechnische en flankerende maatregelen 4. Mesures techniques et mesures d'accompagnement
4.1. Doel : Als uit de confrontatie van het bereikbaarheidsprofiel met 4.1. But : Lorsqu'il ressort de la confrontation du profil
het mobiliteitsprofiel blijkt dat het aanbod de vraag niet kan d'accessibilité avec le profil de mobilité que l'offre ne permet pas
opvangen (negatieve effecten), moet gezocht worden naar remediërende de capter la demande (effets négatifs), il convient de chercher des
maatregelen die inspelen op de vraag of op het aanbod. Dat kunnen mesures de remède qui agissent sur la demande ou sur l'offre. Il peut
zowel infrastructurele ingrepen als meer ondersteunende maatregelen s'agir tant d'interventions dans l'infrastructure que de mesures de
zijn (zie onderstaande tabel). soutien (voir tableau ci-dessous).
4.2. Inhoud : De maatregelen kunnen zowel gericht zijn op het verminderen van de hoeveelheid (auto)verkeer (preventieve maatregelen) als op een terugdringing van de nadelige effecten (curatieve maatregelen). Milderende maatregelen Inrichtingsconcept toegangswegen Wijzigingen in omvang project Infrastructureel/verkeerstechnisch kruispunten parkeren signalisatie gemotoriseerd verkeer openbaar vervoer fiets voetganger Flankerende maatregelen Milderende maatregelen capaciteit verkeersveiligheid leefbaarheid overesteekbaarheid vervoerswijzekeurze In de vorige stap werd een aantal (te verwachten) knelpunten blootgelegd. Om die te voorkomen of te beperken, stelt de aanvrager een aantal maatregelen voor. Een aantal maatregelen kunnen zonder meer geïntegreerd worden in de uitvoeringsplannen van het project. Dat zijn op de eerste plaats 4.2. Contenu : Les mesures peuvent être axées tant sur la réduction de la quantité de circulation (de voitures) (mesures préventives) que sur une résorption des effets néfastes (mesures curatives). Mesures de modération Concept d'aménagement Voies d'accès Modifications dans l'ampleur du projet Infrastructure/technique de circulation carrefours parking signalisation trafic motirisé transports en commun vélo piéton Mesures d'encadrement Mesures de modération capacité sécurité routière viabilité possiblité de traverser la route choix du mode de transport Dans la phase précédente, certains points névralgiques (attendus) ont été révélés. Afin de les éviter ou atténuer, le demandeur propose une série de mesures. Certaines mesures peuvent être intégrées sans le moindre problème dans les plans d'exécution du projet. Il s'agit en premier lieu de travaux
infrastructuurwerken op het terrein waarop het project gelegen is d'infrastructure sur le terrain où le projet est situé (par exemple,
(bijvoorbeeld parkeerplaatsen, fietsstalling). Door de des emplacements de parking, abris pour vélos). En réalisant l'étude
mobiliteitsstudie gelijklopend met het ontwerp op te maken kan daar in de mobilité conjointement avec le projet, on peut déjà en tenir compte
het ingediende project al rekening mee worden gehouden. In de afgewerkte mobiliteitsstudie wordt dan aangegeven hoe die studie de opmaak van het ontwerp heeft beïnvloed. Een andere ingreep die de aanvrager kan nemen, is een inkrimping van de omvang van het project. Door het verkleinen van het project zal de verkeersproductie kleiner worden en dus ook de verkeersdruk. In een aantal gevallen heeft de aanvrager niet de mogelijkheid om zelf de nodige maatregelen door te voeren. In dat geval wordt aangegeven welke maatregelen noodzakelijk zijn om de druk op de omgeving binnen de perken te houden. De preventieve maatregelen spelen in op de vraagzijde van de vervoersmarkt. Die maatregelen kunnen gericht zijn op het verminderen van het totale aantal verplaatsingen of kunnen inspelen op een modale verschuiving naar minder belastende vervoerswijzen. Een vermindering van het totale aantal verplaatsingen kan gerealiseerd worden door een inkrimping van de omvang van het project. Ook door ingrepen in dans le projet déposé. La version définitive de l'étude de mobilité indiquera dans ce cas comment cette étude a influencé l'élaboration du projet. Une autre intervention dans le chef du demandeur peut consister à réduire l'ampleur du projet. En réduisant le projet, la production de trafic va également se résorber et partant aussi, son intensité. Dans certains cas, le demandeur n'a pas la possibilité de prendre lui-même les mesures nécessaires. Dans ce cas, il sera indiqué quelles mesures sont nécessaires pour garder la pression sur l'environnement dans certaines limites. Les mesures préventives agissent sur le côté demande du marché des transports. Ces mesures peuvent viser à réduire le nombre total de déplacements ou agir sur un glissement modal vers des modes de transports moins invasifs. Une diminution du nombre total de déplacements peut être réalisée par une réduction de l'ampleur du projet. Des interventions dans l'organisation du travail par exemple,
bijvoorbeeld de arbeidsorganisatie kan het aantal verplaatsingen peuvent également réduire le nombre de déplacements (par le
verminderd worden (door bijvoorbeeld telewerken), of beter gespreid télétravail par exemple), ou par une meilleure répartition dans le
over de tijd waardoor de piekbelastingen afnemen. temps afin de réduire les charges de pointe.
Om het aantal autoverplaatsingen te beperken kan ook geopteerd worden Pour limiter le nombre de déplacements en voiture, on peut aussi opter
voor een verschuiving naar meer ruimtebesparende alternatieven (fiets pour un glissement vers des alternatives plus respectueuses de
en voetganger, maar ook openbaar vervoer). Een andere manier is om voordelen te geven aan personen die zich op een duurzame manier verplaatsen (fietsvergoeding, terugbetaling openbaar vervoer, voorzien van douches op het werk). De opmaak van een school- of bedrijfsvervoersplan kan daarbij de nodige informatie leveren. Verplaatsingen kunnen ook meer gespreid worden zodat de spitsproblematiek minder uitgesproken is (glijdende werktijden, thuisleveringen). Ook infrastructuuraanpassingen kunnen bijdragen tot een modal shift (aanleg fietspad met het oog op het verhogen van het fietsaandeel). Elke mobiliteitsstudie moet een deel bevatten over hoe een duurzame l'espace (vélo et piéton, mais aussi les transports en commun). Une autre méthode consiste à accorder des avantages aux personnes qui effectuent des déplacements durables (indemnité vélo, remboursement transports en commun, aménagement de douches sur le lieu de travail). L'établissement d'un plan de transport pour l'école ou l'entreprise peut fournir les informations nécessaires à cet égard. Les déplacements peuvent aussi être mieux répartis de sorte que la problématique des heures de pointe devienne moins aigue (horaires glissants, livraison à domicile). Des adaptations de l'infrastructure peuvent également contribuer à un « modal shift » (aménagement piste cyclable afin d'augmenter la part des cyclistes). Chaque étude de mobilité doit comporter un volet
modal shift bewerkstelligd zal worden. consacré au modal shift durable.
Als aan de vraagzijde van de vervoersmarkt niet voldoende 'winst' S'il n'y a pas moyen d'obtenir assez de « gains » du côté de la
gehaald kan worden, kan ook ingegrepen worden aan de aanbodzijde van demande sur le marché des transports, on peut aussi intervenir sur
de vervoersmarkt. Daarbij wordt de beschikbare infrastructuur l'offre. Par une extension ou une amélioration de l'infrastructure
uitgebreid of verbeterd. We denken daarbij aan het aanleggen van een disponible. Nous pensons à l'aménagement d'une bande de circulation
extra rijstrook of een vrijliggend fietspad. Er kunnen verkeerslichten supplémentaire ou une piste cyclable en site propre. Des feux de
geplaatst worden op een kruispunt of ter hoogte van de toegangsweg tot signalisation peuvent être placés sur un carrefour ou à hauteur de la
het domein. Ook het busaanbod kan uitgebreid worden (hogere voie d'accès au domaine. L'offre de bus peut également être étendue
frequentie, extra lijnen) of afgestemd worden op de activiteiten. Door (fréquence accrue, lignes supplémentaires) ou être modulée en fonction
het verplaatsen van een halte kan de aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer eveneens verhoogd worden. Voor de uitvoering van deze maatregelen is meestal een externe partner verantwoordelijk (de wegbeheerder, De Lijn, NMBS). Het is dan ook belangrijk om overleg te plegen met die externe partijen. Bij het formuleren van milderende maatregelen is het belangrijk dat alle verschillende vervoerswijzen in ogenschouw worden genomen, van voetgangers tot vrachtwagens, voor zover die relevant zijn voor het project. De voorgestelde maatregelen staan daarbij niet los van de vastgestelde of verwachte problemen. Ze dienen daaraan tegemoet te komen. des activités. Le déplacement d'un arrêt peut aussi renforcer l'attractivité des transports en commun. Un partenaire externe est généralement responsable de l'exécution de ces mesures (le gestionnaire de la voirie, De Lijn, SNCB). Il est dès lors important de se concerter avec ces parties externes. Lors de l'élaboration de mesures de modération, il importe de prendre en compte tous les différents modes de transport, des piétons jusqu'aux camions, pour autant qu'ils soient pertinents pour le projet. Les mesures envisagées ne peuvent pas être dissociées des problèmes constatés ou attendus. Elles servent à y remédier.
5. Sensitiviteitstoets 5. Test de sensitivité
5.1. Doel : Tijdens de uitvoering van de mobiliteitsstudie worden op 5.1. But : Pendant la réalisation de l'étude de mobilité, des
verschillende plaatsen veronderstellingen gemaakt over het aantal hypothèses sont établies à plusieurs niveaux quant au nombre de
verplaatsingen per persoon, over de vervoerswijzekeuze, over de impact déplacements par personne, du choix du mode de transport, de l'impact
van maatregelen op de vervoerswijzekeuze, herkomst en bestemming van des mesures sur le choix du mode de transport, de l'origine et de la
het verkeer enzovoort. Met een sensitiviteitstoets wordt aangegeven destination du trafic, etc. Un test de sensitivité permet d'indiquer
welke de gevolgen kunnen zijn van de variaties in die aannames les conséquences potentielles de variations dans ces hypothèses (par
(bijvoorbeeld andere verdeling spits-dal, andere verdeling van de exemple, une autre répartition pointe-creux, une autre répartition de
herkomst van het verkeer). De sensitiviteitstoets beoogt na te gaan of la provenance du trafic). Le test de sensitivité vise à vérifier si
variaties in de aannames aanleiding geven tot andere resultaten des variations dans les hypothèses donnent lieu à d'autres résultats
(netwerkbelastingen...) die andere maatregelen vragen. (charges réseau...) qui requièrent d'autres mesures.
6. Besluit 6. Conclusion
De mobiliteitsstudie bevat een samenvattende conclusie, met een opgave
van de ruimtelijke maatregelen die de aanvrager, met het oog op het L'étude de mobilité présente une conclusion synoptique, définissant
voorkomen of beperken van de mobiliteitseffecten als gevolg van de les mesures spatiales que le demandeur prendra, afin d'éviter ou
uitvoering van zijn project, zal treffen binnen de grenzen van de d'atténuer les effets de mobilité causés par l'exécution de son
projectlocatie en een omschrijving van de mobiliteitseffecten die projet, dans les limites du site du projet ainsi qu'une description
relevant zijn bij de beoordeling van de verenigbaarheid van de des effets de mobilité qui sont pertinents pour l'évaluation de la
aanvraag met de ruimtelijke context in de ruimere omgeving. Die compatibilité de la demande avec le contexte spatial dans
gegevens worden geïntegreerd in de nota, vermeld in artikel 7, 2°, l'environnement plus large. Ces données sont intégrées dans la note
artikel 11, 2°, en artikel 16, 2°, van het besluit van de Vlaamse visée aux articles 7, 2°, 11, 2°, et 16, 2°, de l'arrêté du
Regering van 28 mei 2004 betreffende de dossiersamenstelling voor een Gouvernement flamand du 28 mai 2004 relatif à la composition du
stedenbouwkundige vergunning.
Gezien om te worden gevoegd bij het besluit van de Vlaamse Regering dossier de demande d'une autorisation urbanistique.
van 3 juli 2009 houdende wijziging van het besluit van de Vlaamse Vu pour être joint à l'arrêté du Gouvernement flamand du 3 juillet
Regering van 28 mei 2004 betreffende de dossiersamenstelling van de 2009 modifiant l'arrêté du Gouvernement flamand du 28 mai 2004 relatif
aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning. à la composition du dossier de demande d'une autorisation
urbanistique.
Brussel, 3 juli 2009. Bruxelles, le 3 juillet 2009.
De minister-president van de Vlaamse Regering, Le Ministre-Président du Gouvernement flamand,
K. PEETERS K. PEETERS
De Vlaamse minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Le Ministre flamand des Finances et du Budget et de l'Aménagement du
Ordening, Territoire,
D. VAN MECHELEN De Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke Kansen, K. VAN BREMPT D. VAN MECHELEN La Ministre flamande de la Mobilité, de l'Economie sociale et de l'Egalité des Chances, K. VAN BREMPT Pour la consultation de la note de bas de page, voir image debut Publié le : 2009-08-10 Numac : 2009035732
^