Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Besluit Van De Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 04/09/2003
← Terug naar "Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot bepaling van de elementaire verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en uitrusting van de woningen "
Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot bepaling van de elementaire verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en uitrusting van de woningen Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale déterminant les exigences élémentaires en matière de sécurité, de salubrité et d'équipement des logements
MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 4 SEPTEMBER 2003. - Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot bepaling van de elementaire verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en uitrusting van de woningen De Brusselse Hoofdstedelijke Regering, MINISTERE DE LA REGION DE BRUXELLES-CAPITALE 4 SEPTEMBRE 2003. - Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale déterminant les exigences élémentaires en matière de sécurité, de salubrité et d'équipement des logements Le Gouvernement de la Region de Bruxelles-Capitale,
Gelet op de Ordonnantie van 17 juli 2003 met betrekking tot de Vu l'ordonnance du 17 juillet 2003 portant le Code bruxellois du
Huisvestingscode van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, inzonderheid op de artikelen 4 en 5; Logement, en particulier ses articles 4 et 5;
Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën verstrekt op 14 juli 2003; Vu l'avis de l'Inspection des Finances donné le 14 juillet 2003;
Gelet op het advies van de Adviesraad voor Huisvesting van het Vu l'avis du Conseil consultatif du Logement de la Région de
Brussels Hoofdstedelijk Gewest, gegeven op 4 juli 2003; Bruxelles-Capitale du 4 juillet 2003;
Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting; Vu l'accord du Ministre du Budget;
Gelet op het advies 35.734/1/V van de Afdeling Wetgeving van de Raad Vu l'avis 35.734/1/V de la section de législation du Conseil d'Etat
van State, gegeven op 13 augustus 2003 met toepassing van artikel 84, donné le 13 août 2003; en application de l'article 84, alinéa 1er, 1°,
eerste lid, 1°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State; des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat;
Op voorstel van de Minister bevoegd voor Huisvesting, Sur la proposition du Ministre chargé du Logement,
Besluit : Arrête :

Artikel 1.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder :

Article 1er.Pour l'application du présent arrêté, il faut entendre

1° Ordonnantie : de ordonnantie met betrekking tot de Brusselse Huisvestingscode; par : 1° Ordonnance : l'ordonnance portant le Code bruxellois du Logement;
2° Gewestelijke Inspectiedienst : de dienst die in het Ministerie van 2° Service régional d'inspection : le service créé, au sein du
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt opgericht door het artikel 8 Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, par l'article 8 du Code
van de Brusselse Huisvestingscode en die belast is met de controle op bruxellois du Logement, et chargé de contrôler le respect des critères
de naleving van de normen inzake veiligheid, gezondheid en uitrusting de sécurité, de salubrité et d'équipement des logements;
van de woningen; 3° Bewoonbaar lokaal : de ruimte in de woning die van de andere 3° Local habitable : l'espace du logement séparé des autres espaces
ruimten wordt gescheiden door wanden die van de vloer tot het plafond par des cloisons allant du plancher au plafond et destiné aux besoins
reiken en die bestemd is voor het voldoen aan de essentiële noden van essentiels de la vie quotidienne, notamment le repos, le manger, le
het dagelijks leven, inzonderheid rusten, eten, ontspannen, divertissement, l'étude,... ou utilisé à cet effet. Il s'agit plus
studeren,... of daarvoor wordt gebruikt. Het gaat meer in het
bijzonder om de keukens, eetplaatsen, livings en slaapkamers; spécifiquement des cuisines, salles à manger, salles de séjour et
4° Wasruimte : de ruimte in de woning die van de andere ruimten wordt chambres à coucher; 4° Cabinet de toilette : l'espace du logement séparé des autres
gescheiden door wanden die van de vloer tot het plafond reiken en espaces par des cloisons allant du plancher au plafond, dont
waarin de sanitaire uitrusting uit een wastafel bestaat en in l'équipement sanitaire est constitué d'un lavabo et destiné
hoofdzaak bedoeld is om zich aan te wassen; principalement à la toilette;
5° Collectieve woning : de woning die bestemd is voor de gelijktijdige 5° Logement collectif : le logement destiné à l'habitation conjointe
huisvesting van meerdere gezinnen die er elk over één of meerdere de plusieurs ménages qui y disposent chacun d'un ou de plusieurs
exclusief door hen gebruikte privé ruimten en over gemeenschappelijke espaces privatifs de jouissance exclusive et d'espaces
ruimten beschikken, met uitzondering van de woningen van dit type communcollectifs, à l'exclusion des logements de ce type dont les
waarvoor de normen met betrekking tot de gebouwen door een andere normes relatives aux bâtiments sont réglées par une autre législation
bijzondere wetgeving worden geregeld; particulière;
6° Algemeen Reglement Elektrische Installaties (A.R.E.I.) : het 6° Règlement général des Installations électriques (R.G.I.E.) : le
algemeen reglement op de elektrische installaties, zoals vastgelegd règlement général sur les installations électriques, tel que fixé par
door het koninklijk besluit van 10 maart 1981 houdende de verplichte l'arrêté royal du 10 mars 1981 rendant obligatoire le règlement
toepassing van het A.R.E.I. voor huishoudelijke elektrische général sur les installations électriques pour les installations
installaties en voor bepaalde vervoer en distributie lijnen van domestiques et certaines lignes de transport et de distribution
elektriciteit; d'énergie électrique;
7° Koninklijke Vereniging van de Belgische Gasindustrie (K.V.B.G.) : 7° Association royale des Gaziers belges (A.R.G.B.) : l'association
de vereniging die door het koninklijk besluit van 23 december 1999 reconnue, par arrêté ministériel du 23 décembre 1999, comme
werd erkend als testlaboratorium in het raam van het koninklijk
besluit van 18 maart 1997 betreffende de rendementseisen voor de laboratoire d'essai dans le cadre de l'arrêté royal du 18 mars 1997
nieuwe warmwaterketels die op vloeibare brandstof of op gas werken. concernant les exigences de rendement pour les nouvelles chaudières à
eau chaude alimentées en combustibles liquides ou gazeux.
8° De Minister : de Minister of Staatssecretaris bevoegd voor 8° Le Ministre : le Ministre ou Secrétaire d'Etat qui a le Logement
Huisvesting. dans ses attributions.

Art. 2.§ 1. De verplichte elementaire veiligheid opgelegd door het

Art. 2.§ 1er. L'exigence de sécurité élémentaire prescrite par

artikel 4, § 1, 1°, van de Ordonnantie omvat minimale normen met l'article 4, § 1er, 1°, de l'ordonnance portant le Code bruxellois du
betrekking tot de stabiliteit van het gebouw, de elektriciteit, het Logement, comprend des normes minimales relatives à la stabilité du
gas, de verwarming en de riolering. bâtiment, l'électricité, le gaz, le chauffage et les égouts.
De naleving van de verplichte elementaire veiligheid wordt beoordeeld Le respect de l'exigence de sécurité élémentaire est jugé par rapport
op basis van een door de Minister opgesteld evaluatierooster. Dit à une grille d'évaluation établie par le Ministre. Cette grille est
rooster wordt overgemaakt aan iedere persoon die hierom bij de remise à toute personne sur simple demande introduite auprès du
Gewestelijke Inspectiedienst verzoekt. Service d'inspection régionale.
§ 2. Om inzake stabiliteit aan de veiligheidsverplichtingen te § 2. En ce qui concerne l'exigence de sécurité portant sur la
voldoen, moet de structurele staat van het gebouw het veilig bewonen stabilité du bâtiment, l'état structurel de l'immeuble doit permettre
van de woning en het veilig gebruik van de gemeenschappelijke ruimten d'habiter en sécurité dans le logement et de circuler dans les mêmes
en van de omgeving waarborgen. Deze verplichting wordt beoordeeld op conditions de en sécurité dans les communs et les abords. Cette
basis van de volgende elementen : exigence est jugée par rapport aux posteéléments suivants :
1° de funderingen; 1° les fondations;
2° het metselwerk; 2° les maçonneries;
3° de dragende structuren, zoals balken, kolommen en dakgebinten; 3° les éléments structurels, tels que les poutres, colonnes et charpentes;
4° de daken en aanhorigheden; 4° les toitures et accessoires;
5° de vloeren, met inbegrip van balkons en terrassen; 5° les planchers bruts, en ce compris les balcons et terrasses;
6° de trappen; 6° les escaliers;
7° de schouwen. 7° les cheminées.
§ 3. Om inzake elektriciteit aan de veiligheidsverplichtingen te § 3. En ce qui concerne l'exigence de sécurité portant sur
voldoen moet de elektrische installatie van het gebouw het veilig l'électricité du logement, les installations électriques de l'immeuble
bewonen van de woning en het veilig gebruik van de gemeenschappelijke doivent permettre d'habiter en sécurité dans le logement, de circuler
ruimten en van de omgeving waarborgen en mag ze geen enkel risico dans les mêmes conditions de en sécurité dans les communs et les
inhouden bij een aan de installatie aangepast gebruik. abords, et ne présenter aucun risque dans l'hypothèse d'un usage
adapté aux installations.
Deze verplichting wordt beoordeeld op basis van de conformiteit van de Cette exigence est jugée sur base de la conformité des installations
elektrische installaties aan het A.R.E.I. en van de goedkeuring door électriques avec le R.G.I.E. et avoir fait l'objet d'une réception par
een erkend organisme, als een dergelijke goedkeuring door de geldende un organisme agréé, lorsqu'une telle approbation est requise par la
reglementering wordt vereist. réglementation en vigueur.
In geval van onderzoek door de Gewestelijke Inspectiedienst, zoals En cas d'enquête par le Service d'Inspection régionale, comme prévu à
voorzien door het artikel 13, § 2, van de Ordonnantie, moet de l'article 13, § 2, de l'ordonnance portant le Code bruxellois du
elektrische installatie door een erkend organisme worden goedgekeurd. Logement, les installations d'électricité doivent faire l'objet d'une réception par un organisme agréé.
§ 4. Om inzake gas aan de veiligheidsverplichtingen te voldoen, moeten § 4. En ce qui concerne l'exigence de sécurité portant sur le gaz, les
de gasverdelingsinstallaties in het gebouw en de toestellen die er op installations de distribution de gaz de l'immeuble, ainsi que les
aangesloten zijn het veilig bewonen van de woning, het veilig gebruik appareils qui y sont raccordés, doivent permettre d'habiter en
van de gemeenschappelijke ruimten en van de omgeving waarborgen en mogen ze geen enkel risico inhouden bij een normaal gebruik door de huurder. Deze verplichting wordt beoordeeld op basis van de conformiteit van de gasverdelingsinstallaties en van de toestellen die er op aangesloten zijn aan het K.V.B.G. De gasverdelingsinstallaties moeten door een erkend organisme goedgekeurd zijn, als een dergelijke goedkeuring door de geldende reglementering wordt vereist. In geval van onderzoek door de Gewestelijke Inspectiedienst, zoals voorzien door het artikel 13, § 2, 2°, van de Ordonnantie, moeten de gasverdelingsinstallaties door een erkend organisme worden goedgekeurd. Warmwatertoestellen op gas die niet over een in de open lucht uitgevende afvoer voor de verbrandingsgassen beschikken zijn in elk geval verboden. sécurité dans le logement, de circuler dans les mêmes conditions de en sécurité dans les communs et les abords et ne présenter aucun risque dans l'hypothèse d'un usage normal par le locataire. Cette exigence est jugée sur base de la conformité des installations de distribution de gaz et des appareils qui y sont raccordés avec le règlement de l'A.R.G.B. Les installations de distribution de gaz doivent avoir fait l'objet d'une réception par un organisme agréé lorsqu'une telle approbation est requise par la réglementation en vigueur. En cas d'enquête par le Service d'Inspection régionale, comme prévu à l'article 13, § 2, de l'ordonnance portant le Code bruxellois du Logement, les installations de distribution de gaz doivent faire l'objet d'une réception par un organe agréé. En toute hypothèse, les chauffes-eau au gaz ne disposant pas d'une évacuation de gaz brûlés vers l'extérieur, sont interdits.
§ 5. Om inzake hetzij de vooruitrusting die de installatie van § 5 - En ce qui concerne l'exigence de sécurité portant soit sur le
verwarming mogelijk maakt, hetzij de eigenlijke installatie van pré-équipement permettant l'installation de chauffage soit sur
verwarming aan de veiligheidsverplichtingen te voldoen, moeten de l'installation de chauffage proprement dite, les installations doivent
installaties conform zijn aan de geldende normen en goed worden être conformes aux normes en vigueur et être maintenues en bon état
onderhouden, zodat de veilige werking ervan in de woning, de d'entretien, de manière à garantir un fonctionnement sûr, aussi bien
gemeenschappelijke ruimten en de omgeving gewaarborgd blijft. dans le logement lui-même, que dans les communs et les abords.
§ 6. Om inzake rioleringen aan de veiligheidsverplichtingen te § 6. En ce qui concerne l'exigence de sécurité portant sur les égouts,
voldoen, moet het gebouw beschikken over een systeem voor de afvoer l'immeuble doit comporter un système d'évacuation des eaux usées, des
van afvalwater, afvoerwater en regenwater : eaux vannes et des eaux pluviales :
hetzij naar de openbare riolering, met naleving van de geldende normen soit conduisant ces eaux à l'égout public, dans le respect des normes
en reglementen; et règlements en vigueur;
hetzij dat dit water zuivert en afvoert conform aan de geldende normen soit assurant une épuration de ces eaux et une dispersion conforme aux
en reglementen. normes et règlements en vigueur.
Al de leidingen en voorzieningen voor opslag of controle, met inbegrip L'ensemble des canalisations, dispositifs de stockage ou de visite, en
van de aansluiting op de openbare riolering, moeten goed worden ce compris le branchement à l'égout public, doivent être maintenus en
onderhouden en permanent een zekere, waterdichte en reukloze werking bon état et assurer un fonctionnement sûr, étanche et sans odeur
waarborgen, waarzonder een normaal gebruik van het goed onmogelijk zou permanentes et incompatibles avec une jouissance normale du bien aussi
zijn, zowel in de woning als in de gemeenschappelijke ruimten en in de omgeving. bien dans le logement lui-même, que dans les communs et les abords.

Art. 3.§ 1. De verplichte elementaire gezondheid opgelegd door het

Art. 3.§ 1er. L'exigence de salubrité élémentaire prescrite par

artikel 4, § 1, 2°, van de Ordonnantie omvat minimale normen met l'article 4, § 1er, 2°, de l'ordonnance portant le Code bruxellois du
betrekking tot de vochtigheid, de parasieten, de verlichting en de Logement, comprend des normes minimales relatives à l'humidité, aux
verluchting. parasites, à l'éclairage et à la ventilation.
De naleving van de verplichte elementaire veiligheid wordt beoordeeld Le respect de l'exigence de salubrité élémentaire est jugé par rapport
op basis van een door de Minister opgesteld evaluatierooster. Dit à une grille d'évaluation établie par le Ministre. Cette grille est
rooster wordt overgemaakt aan iedere persoon die hierom bij de remise à toute personne sur simple demande introduite auprès du
Gewestelijke Inspectiedienst verzoekt. Service d'inspection régionale.
§ 2. Om inzake afwezigheid van vochtigheid aan de § 2. En ce qui concerne l'exigence de salubrité portant sur l'absence
d'humidité dans le logement, celui-ci ne peut pas être affecté d'une
gezondheidsverplichtingen te voldoen, mag er geen permanente humidité permanente qui occasionne des détériorations visibles sur les
vochtigheid aanwezig zijn die zichtbare beschadigingen veroorzaakt op parois, consistant en des taches, boursouflures et ne pas être affecté
de wanden, net zomin als zwammen. par la présence de champignons.
In de volgende gevallen worden de elementaire L'exigence de salubrité élémentaire n'est pas respectée dans les cas
gezondheidsverplichtingen niet nageleefd: suivants :
1° als er vochtinfiltratie is die wordt veroorzaakt door gebrekkige 1° s'il existe des infiltrations résultant soit d'un défaut
waterdichtheid van het dak, de muren of het buitenschrijnwerk, of door d'étanchéité de la toiture, des murs ou des menuiseries extérieures
gebrekkige waterdichtheid van de sanitaire installaties, de afvoer van soit d'un défaut d'étanchéité des installations sanitaires,
regenwater of de verwarming van de woning zelf of van een andere d'évacuation d'eau pluviale, ou de chauffage du logement lui-même ou
woning; d'un autre logement;
2° als er vochtopstijging in de muren of via de vloeren is; 2° s'il existe une humidité ascensionnelle dans les murs ou les sols;
3° als er permanent condensatie is die wordt veroorzaakt door de 3° s'il existe une condensation permanente, résultant de la
bouwvormen van het gebouw, onder normale gebruiksvoorwaarden, dit wil conformation du bâtiment dans des conditions normales d'utilisation,
zeggen als het aantal aanwezigen in de woning niet overdreven groot is c'est-à-dire lorsque l'occupation du logement n'est pas excessive en
en als de vochtproductie aangepast is aan de bestemming van de termes de densité d'occupation, lorsque que la production d'humidité
lokalen, met normale verluchting voor het afvoeren van de vochtigheid. est adaptée à l'affectation des locaux et fait l'objet des mesures de
§ 3. Om inzake parasieten aan de gezondheidsverplichtingen te voldoen ventilation pour en assurer l'évacuation.
moeten de woning, de gemeenschappelijke ruimten en de omgeving vrij § 3. En ce qui concerne l'exigence de salubrité portant sur les
zijn van zwammen, parasieten, insecten en knaagdieren die gevaarlijk parasites, le logement, les communs et les abords ne doivent pas
of schadelijk zijn voor de gezondheid van de bewoners. présenter d'attaques par champignons, parasites, insectes ou rongeurs,
Deze verplichting wordt beoordeeld op basis van een, in het dangereux ou nuisibles pour la santé des habitants.
evaluatierooster opgenomen lijst van de zwammen, parasieten, insecten Cette exigence est jugée par rapport à une liste des champignons,
en knaagdieren die gevaarlijk of schadelijk zijn voor de gezondheid parasites, insectes ou rongeurs, dangereux ou nuisibles pour la santé
van de bewoners. De aanwezigheid van de zwammen, parasieten, insecten des habitants et figurant à la grille d'évaluation. La présence des
of knaagdieren moet rechtstreeks veroorzaakt zijn door de staat van champignons, parasites, insectes ou rongeurs doit résulter directement
het gebouw en moet bij normale gebruiksvoorwaarden van de woning, de de l'état de l'immeuble et doit être évaluée dans des conditions
gemeenschappelijke ruimten en de omgeving worden beoordeeld. normales d'utilisation du logement, des communs et des abords.
§ 4. Om inzake verlichting aan de gezondheidsverplichtingen te voldoen, moeten de bewoonbare lokalen in de woning beschikken over een rechtstreekse natuurlijke lichtinval via een raam met helder glas in de gevel of in het dak, waarvan de oppervlakte minstens 1/12 van de vloeroppervlakte bedraagt. In de drie hierna vermelde gevallen kan er van deze verlichtingsverplichting worden afgeweken : 1° voor de keuken; namelijk de ruimte in de woning die van de andere ruimten wordt gescheiden door wanden die van de vloer tot het plafond reiken en die in hoofdzaak bestemd is voor het klaarmaken van de maaltijden; 2° voor het middenvertrek van een opeenvolging van vertrekken, op voorwaarde dat de oppervlakte van het raam in een van de vertrekken aan de gevelzijde minstens 1/10 van het vloeroppervlak van de twee beschouwde vertrekken bedraagt; 3° voor het aanvaarden van mat of gekleurd glas, waarbij de minimaal verplichte verlichtingsoppervlakte in functie van de lichtdoorlatingscoëfficiënt van het betrokken glas zal worden opgetrokken. Bewoonbare lokalen met een vloer die onder het niveau van het aangrenzende terrein gelegen is, moeten beschikken over een rechtstreekse natuurlijke lichtinval via een raam met helder glas in de gevel of in het dak, waarvan de oppervlakte minstens 1/10 van het vloeroppervlak bedraagt. § 4. En ce qui concerne l'exigence de salubrité portant sur l'éclairage, les locaux habitables du logement doivent disposer d'un éclairage naturel direct assuré par une fenêtre située en façade ou en toiture, équipée de vitrages clairs, à concurrence d'une surface d'au moins 1/12 de la surface du plancher. Il est dérogé à cette exigence d'éclairage dans les trois cas suivants : 1° pour la cuisine; à savoir, l'espace du logement séparé des autres espaces par des cloisons allant du plancher au plafond et destiné principalement à la préparation des aliments; 2° pour la pièce centrale d'une enfilade de pièces, à la condition que l'éclairage la surface de la fenêtre de l'une des pièces en façade représente au moins 1/10 de la surface du plancher des deux pièces considérées; 3° lorsque le vitrage est translucide ou coloré. Dans ce cas, la surface d'éclairement minimum sera augmentée en fonction du coefficient de transmission lumineuse du vitrage considéré. Les locaux habitables dont le plancher est situé sous le niveau du terrain adjacent doivent disposer d'un éclairage naturel direct assuré par une fenêtre située en façade ou en toiture, équipée de vitrages clairs, à concurrence d'une surface d'au moins 1/10 de la surface du plancher.
§ 5. Om inzake verluchting aan de gezondheidsverplichtingen te § 5. En ce qui concerne l'exigence de salubrité portant sur la
voldoen, moeten de bewoonbare lokalen in de woning en de badkamers, ventilation, les locaux habitables du logement ainsi que les salles de
douchekamers, wasruimten en WC's beschikken over een basisverluchting bain, salles de douche, cabinets de toilette ou WC doivent disposer
die verwezenlijkt wordt door hetzij : d'une ventilation de base, réalisée :
1° een raam dat opent op de buitenlucht; 1° soit, par une fenêtre ouvrante donnant sur l'air extérieur;
2° een afvoer van de verontreinigde lucht via een afsluitbare opening 2° soit, par une évacuation de l'air vicié réalisée par un orifice
die uitgeeft op de buitenlucht of op een leiding die met de obturable donnant sur l'air extérieur ou sur conduit en contact avec
buitenlucht verbonden is; l'air extérieur;
3° een mechanische afvoer van de verontreinigde lucht door middel van 3° soit, par une évacuation mécanique de l'air vicié, réalisée par un
een goed werkende elektrische ventilator die rechtstreeks uitgeeft op ventilateur électrique en bon état de fonctionnement, donnant
de buitenlucht of op een leiding die met de buitenlucht verbonden is. directement sur l'air extérieur ou sur un conduit en contact avec l'air extérieur.
Voor de gevallen bedoeld onder 2° en 3° moet het minimaal nominaal Dans les cas visés aux 2° et 3°, le débit de ventilation nominal
ventilatiedebiet 75 m3/uur bereiken voor een living, 50 m3/uur voor minimum est de 75 m3/heure pour un living, de 50 m3/heure pour une
een keuken, douchekamer of badkamer en 25 m3/uur voor een slaapkamer, cuisine, pour une salle de douche ou une salle de bain, et de 25 m3/heure
WC of toiletkamer. De toevoer van frisse in gelijke hoeveelheid als de afgevoerde lucht moet verzekerd zijn. De dampkap in een keuken kan in geen geval beschouwd worden als een basisvoorziening voor de verluchting van dat vertrek. Er kan van de verluchtingsverplichting worden afgeweken voor het middenvertrek van een opeenvolging van vertrekken zonder specifieke basisverluchting, op voorwaarde dat het niet om een slaapkamer gaat en dat het via minstens één openende deur verbonden is met een vertrek voorzien van een op de buitenlucht openend raam. pour une chambre à coucher, et pour un WC ou un cabinet de toilette. L'apport d'air frais, équivalent au débit de l'air évacué, doit être assuré. En toute hypothèse, la hotte d'une cuisine n'est pas considérée comme un dispositif de ventilation de base du local. Il peut être dérogé à l'exigence de ventilation pour la pièce centrale d'une enfilade de pièces, sans ventilation de base spécifique, à la condition que cette pièce soit séparée d'une pièce munie d'une fenêtre ouvrante sur l'air extérieur par une baie équipée d'au moins une porte ouvrante, et pour autant que cette pièce ne soit pas affectée au comme chambre à coucher.

Art. 4.§ 1. De verplichte elementaire gezondheid opgelegd door het

Art. 4.§ 1er. L'exigence de salubrité élémentaire prescrite par

artikel 4, § 1, 2°, van de Ordonnantie omvat eveneens minimale normen l'article 4, § 1er, 2°, de l'ordonnance portant le Code bruxellois du
met betrekking tot de bouwvormen van de woning op het vlak van Logement, comprend également des exigences minimales relatives à la
minimale oppervlakte, hoogte van de vertrekken en toegankelijkheid. configuration du logement quant à sa surface minimale, la hauteur de
ses pièces et son accès.
§ 2. De minimale oppervlakte van de woning wordt, in functie van het § 2. Le logement doit présenter une surface minimale, exprimée en
aantal bewoners dat er permanent in verblijft bij het sluiten van de fonction du nombre d'habitants y résidant de manière permanente au
oorspronkelijke huurovereenkomst, als volgt vastgesteld : moment de la formation initiale du contrat de bail, et fixée comme
- een minimale oppervlakte van 18 m2 voor één persoon; suit : - une surface minimale de 18 m2 pour une personne;
- een minimale oppervlakte van 28 m2 voor twee personen; - une surface minimale de 28 m2 pour deux personnes;
- een minimale oppervlakte van 33 m2 voor drie personen; - une surface minimale de 33 m2 pour trois personnes;
- een minimale oppervlakte van 37 m2 voor vier personen; - une surface minimale de 37 m2 pour quatre personnes;
- een minimale oppervlakte van 46 m2 voor vijf personen; - une surface minimale de 46 m2 pour cinq personnes;
- voor elke bijkomende persoon vanaf de zesde wordt de minimale - au-delà de cinq personnes, cette surface minimale est augmentée de
oppervlakte telkens met 12 m2 verhoogd. 12 m2 par personne supplémentaire.
De bewoonbare lokalen moeten minstens 70 % van deze minimale oppervlakten innemen. Les locaux habitables doivent occuper une surface équivalente à au moins 70 % de cette surface minimale.
Voor het berekenen van de minimale oppervlakte worden de Pour le calcul de la surface minimale, sont comptabilisées les
vloeroppervlakken van lokalen in de woning die onder het horizontaal surfaces au sol des locaux situés à l'intérieur du logement et
plafond minstens 2,1 m hoog zijn en de oppervlakten van de disposant d'une hauteur sous plafond horizontal de 2,1 m minimum,
mansardekamers tot 1,5 m vrije hoogte onder het schuine dak ainsi que les surfaces des locaux mansardés jusqu'à 1,5 m de hauteur
samengeteld. libre sous la toiture inclinée.
Voor collectieve woningen worden de gemeenschappelijke ruimten Pour les logements collectifs, les pièces communes sont comptabilisées
meegeteld voor het berekenen van de oppervlakte van de woning pro rata dans la surface du logement au pro rata des habitants résidant de
het aantal permanent in de woning verblijvende bewoners bij het manière permanente dans le logement au moment de la formation initiale
sluiten van de oorspronkelijke huurovereenkomst van iedere huurder. du contrat de bail de chacun des locataires.
§ 3. De bewoonbare lokalen moeten onder horizontaal plafond minstens § 3. Les locaux habitables doivent présenter une hauteur sous plafond
2,3 m hoog zijn. horizontal d'au moins 2,3 m.
Bij afwijking moeten de slaapkamers, keukens en mezzanines onder Par dérogation, les chambres à coucher, les cuisines et les mezzanines
horizontal plafond minstens 2,1 m hoog zijn. doivent présenter une hauteur sous plafond horizontal d'au moins 2,1 m.
De badkamers, douchekamers, wasruimten en WC's moeten onder Les WC, salle de bain, salle douche et cabinet de toilettes doivent
horizontaal plafond minstens 2,1 m hoog zijn. présenter une hauteur sous plafond horizontal d'au moins 2,1 m.
Les pièces, visées à l'alinéa 1er, mansardées, ou situées sous une
De in het eerste lid bedoelde kamers, gelegen op een mansarde of onder volée d'escalier doivent présenter une hauteur libre sous la toiture
trappen moeten op twee derden van hun oppervlakte minstens 2,1 m vrije de 2,1 m minimum sur deux tiers de leur surface, à la condition que
hoogte bieden, voor zover deze verhouding het normaal gebruik van de cette proportion ne nuise pas à l'utilisation normale de la pièce.
kamer niet verhindert.
§ 4. De gemeenschappelijke gangen en trappen moeten een gemakkelijke § 4. La circulation dans les couloirs et escaliers communs doit
toegang tot de woning bieden en in noodgevallen een snelle evacuatie permettre un accès aisé au logement et une évacuation rapide des lieux
mogelijk maken. De volgende minimale verplichtingen moeten worden nageleefd : 1° de woning moet goed bereikbaar zijn, hetzij rechtstreeks van buiten, hetzij via een trappenhuis of gang gebruikt door meerdere woningen; Voor woningen die bereikbaar zijn via een lokaal dat een andere bestemming dan huisvesting heeft kan er van deze norm worden afgeweken voor zover de toegang tot de woning permanent is gewaarborgd voor de bewoners en voor hun bezoekers. 2° de gemeenschappelijke ruimten van collectieve woningen moeten bereikbaar zijn van buiten uit of via een gemeenschappelijk trappenhuis of gang; 3° onverminderd de strengere normen die eventueel door de brandvoorkomingsdiensten aan het gebouw worden opgelegd moeten de en cas d'urgence. Les exigences minimales suivantes doivent être respectées : 1° le logement doit être accessible, soit directement depuis l'extérieur, soit par une cage d'escalier ou un couloir commun à plusieurs logements; Il peut être dérogé à cette norme lorsque le logement est accessible par un local affecté à une autre fonction que le logement, pour autant que l'accès au logement soit garanti en permanence pour les habitants et leurs visiteurs. 2° les parties communes des logements collectifs doivent être accessibles par l'extérieur, une cage d'escalier ou un couloir commun. 3° sans préjudice de normes plus sévères éventuellement imposées pour l'immeuble par les services de prévention incendie, les couloirs
gemeenschappelijke gangen minstens een vrije breedte van 80 cm tussen communs doivent présenter une largeur libre minimale de 80 cm entre
de lijsten en minstens een vrije hoogte van 2 m hebben. De trappen les listels et une hauteur libre minimale de 2 m. Les volées
moeten minstens een vrije breedte van 70 cm en minstens een vrije d'escaliers doivent présenter une largeur libre minimale de 70 cm et
hoogte van 2 m hebben; une hauteur libre minimale de 2 m.
4° de trappen en overlopen moeten voorzien zijn van evenwichtige en 4° les escaliers et paliers doivent être munis de gardes-corps stables
stevige leuningen. et solides.
Het privé gebruik van de woning moet gewaarborgd worden door deuren L'usage privatif du logement doit être garanti par des portes munies
met goed werkende sloten aan al de privé vertrekken die van buiten uit d'une serrure en état de fonctionnement pour toutes les pièces
bereikbaar zijn, aan de gemeenschappelijke lokalen en aan de privatives accessibles depuis l'extérieur ou les locaux communs, ainsi
ingangsdeur van het gebouw. que pour la porte d'entrée de l'immeuble.
De ingangsdeuren die van buiten uit toegang verlenen tot het verhuurde Les portes d'entrée donnant accès au bien loué depuis l'extérieur, les
goed, de trappenhuizen en de gemeenschappelijke gangen moeten minstens cages d'escalier ou les couloirs communs doivent présenter des
80 cm breed en 200 cm hoog zijn. dimensions minimales de 80 cm/200 cm.

Art. 5.§ 1. De verplichte elementaire uitrusting opgelegd door het

Art. 5.§ 1er. L'exigence d'équipement élémentaire prescrit par

artikel 4, § 1, 3°, van de Ordonnantie omvat minimale normen met betrekking tot het koud water, het warm water, de sanitaire installaties, de elektrische installatie, de verwarming en de verplichte vooruitrusting voor het aansluiten van kooktoestellen. § 2. Om inzake koud water aan de uitrustingsverplichtingen te voldoen, moet de verhuurde woning binnenin beschikken over een eigen tappunt voor drinkwater, dat afloopt in een gootsteen met sifon die verbonden is aan een afvoersysteem voor afvalwater. Een collectieve woning mag, in afwijking van deze bepaling, beschikken over een gemeenschappelijk tappunt voor drinkwater, dat in een gemeenschappelijke, permanent toegankelijke keuken op dezelfde wijze aangesloten is. In dergelijk geval moet het gemeenschappelijk tappunt voor drinkwater voorbehouden zijn voor gebruik door ten hoogste tien l'article 4, § 1er, 3°, de l'ordonnance portant le Code bruxellois du Logement comprend des normes minimales relatives à l'eau froide, à l'eau chaude, aux installations sanitaires, à l'installation électrique, au chauffage, ainsi qu'au pré-équipement requis permettant l'installation d'équipements de cuisson des aliments. § 2. En ce qui concerne l'exigence d'équipement portant sur l'eau froide, le logement doit disposer d'un point d'eau potable privatif situé à l'intérieur du bien loué, et qui alimente un évier, muni d'un siphon et raccordé à un système d'évacuation des eaux usées. Par dérogation à cette disposition, le logement collectif peut disposer d'un point d'eau potable commun, alimenté et raccordé de la même manière, et situé dans une cuisine commune, accessible en permanence. Dans une telle hypothèse, le point de puisage d'eau potable commun est réservé à l'usage de dix personnes au maximum,
personen, die reeds in de woning verbleven op het ogenblik waarop met résidant dans le logement au moment de la formation initiale du
elke huurder de oorspronkelijke huurovereenkomst gesloten werd. contrat de bail conclu avec chacun des locataires.
§ 3. Om inzake warm water aan de uitrustingsverplichtingen te voldoen, § 3. En ce qui concerne l'exigence d'équipement portant sur l'eau
moet de verhuurde woning binnenin beschikken over een eigen tappunt chaude, le logement doit disposer d'un point de puisage d'eau chaude
voor sanitair warm water. Dit tappunt loopt af in een gootsteen, een sanitaire situé à l'intérieur du bien loué. Ce point de puisage doit
wastafel, een douche of een badkuip, voorzien van een sifon en alimenter un évier, un lavabo, une douche ou une baignoire muni d'un
verbonden aan een afvoersysteem voor afvalwater. Het is verbonden aan siphon et raccordé à un système d'évacuation des eaux usées. Il est
: relié :
1° hetzij een centrale installatie voor de productie en distributie 1° soit à une installation centralisée de production et de
van sanitair warm water; distribution d'eau chaude sanitaire;
2° hetzij aan het geheel van uitrustingen vereist voor de plaatsing 2° soit à l'ensemble des équipements requis pour le placement d'un
van een toestel voor de productie van warm water. Deze vooruitrusting appareil de production d'eau chaude. Ce pré-équipement comprend un
omvat een toereikende elektrische aansluiting of een gastoevoer en een raccordement électrique suffisant ou une alimentation de gaz et un
voorziening voor de afvoer van verbrandingsgassen, alsook leidingen dispositif d'évacuation des gaz brûlés, ainsi que des canalisations
voor de toevoer van koud water en de distributie van warm water. d'alimentation d'eau froide et de distribution d'eau chaude.
Deze laatste bepaling is niet van toepassing voor collectieve Cette dernière disposition n'est pas d'application dans les logements
woningen. Deze woningen moeten beschikken over een volledig uitgerust collectifs qui doivent disposer d'un point de puisage d'eau chaude
tappunt voor warm water, dat gemeenschappelijk mag zijn en dat gelegen totalement équipé, qui peut être commun et qui est situé dans une
is in een permanent toegankelijke gemeenschappelijke badkamer, salle de bain commune, une salle de douche commune ou un cabinet de
douchekamer of wasruimte. Dit tappunt voor warm water loopt af in een toilette commun, accessibles en permanence. Ce point de puisage d'eau
badkuip, een douche of een wastafel, voorzien van een sifon en chaude alimente une baignoire, une douche ou un lavabo muni d'un
verbonden aan een afvoersysteem voor afvalwater. siphon et raccordé à un système d'évacuation des eaux usées.
In dergelijk geval moet de gemeenschappelijke bad-, douche- of Dans une telle hypothèse, la salle de bain, la salle de douche ou le
toiletkamer voorbehouden blijven voor gebruik door ten hoogste zes cabinet de toilette commun est réservé à l'usage de six personnes au
personen die reeds in de woning verbleven op het ogenblik waarop met maximum résidant dans le logement au moment de la formation initiale
elke huurder de oorspronkelijke huurovereenkomst gesloten werd. du contrat de bail avec chacun des locataires.
§ 4. De woning van 28 m2 of meer moet beschikken over een bad of § 4. Le logement de 28 m2 ou plus doit disposer d'une baignoire ou
douche binnenin het verhuurde goed. Deze uitrusting, voorzien van een d'une douche située à l'intérieur du bien loué. Cet équipement muni
sifon verbonden aan een afvoersysteem voor afvoerwater, sluit aan : d'un siphon et raccordée à un système d'évacuation des eaux usées est
1° hetzij op een gecentraliseerde installatie voor de productie en de relié : 1° soit à une installation centralisée de production et de
distributie van sanitair warm water; distribution d'eau chaude sanitaire;
2° hetzij op al de uitrustingen die vereist zijn voor het plaatsen van 2° soit à l'ensemble des équipements requis pour le placement d'un
een toestel voor de productie van warm water. Deze vooruitrusting appareil de production d'eau chaude. Ce pré-équipement comprend un
omvat een toereikende elektrische aansluiting of een gastoevoer en een raccordement électrique suffisant ou une alimentation de gaz et un
voorziening voor de afvoer van verbrandingsgassen, alsook leidingen dispositif d'évacuation des gaz brûlés, ainsi que des canalisations
voor de toevoer van koud water en de distributie van warm water. d'alimentation d'eau froide et de distribution d'eau chaude.
§ 5. Om inzake sanitaire installaties aan de uitrustingsverplichtingen § 5. En ce qui concerne l'exigence d'équipement portant sur les
te voldoen moet de verhuurde woning binnenin beschikken over een eigen installations sanitaires, le logement doit disposer d'un WC privatif,
WC die aangesloten is op een waterafvoerinstallatie en uitgerust met raccordé à une installation d'évacuation des eaux et muni d'un
een spoelmechanisme met toevoer van lopend water in een daartoe mécanisme de chasse alimentée en eau courante, situé à l'intérieur du
voorbehouden lokaal of in een bad-, douche- of waskamer. bien loué, dans un local réservé à cet usage, ou dans un cabinet de
De collectieve woningen moeten uitgerust zijn met een WC, die toilette, une salle de douche ou une salle de bain.
gemeenschappelijk mag zijn en in een daartoe voorbehouden en permanent Les logements collectifs doivent disposer d'un WC, qui peut être
toegankelijk lokaal gelegen moet zijn. In dergelijk geval is de commun, et doit être situé dans un local réservé à cet usage et
gemeenschappelijke WC voorbehouden voor gebruik door ten hoogste zes accessible en permanence. Dans une telle hypothèse, le WC commun est
personen die reeds in de woning verbleven op het ogenblik waarop met réservé à l'usage de six personnes au maximum résidant dans le
elke huurder de oorspronkelijke huurovereenkomst gesloten werd. § 6. Om inzake elektrische installatie aan de uitrustingsverplichtingen te voldoen moet de woning uitgerust zijn met een elektrische installatie die in elke kamer minstens een door een schakelaar bediend licht en in elk bewoonbaar lokaal minstens een stopcontact omvat. Bovendien moet het vertrek dat als keuken wordt gebruikt beschikken over een bijkomend stopcontact dat door een afzonderlijk circuit wordt gevoed en het aansluiten van een groot elektro-huishoudelijk toestel mogelijk maakt. De woning moet beschikken over een individuele teller die eigendom is van de energiedistributeur. Met afwijking hiervan kan voor de collectieve woningen met gemeenschappelijke uitrustingen die door meerdere huurders worden gedeeld de teller gemeenschappelijk zijn. In elk geval moet de permanente toegang tot de tel- en beschermingsvoorzieningen van de elektrische installatie verzekerd blijven. logement au moment de la formation initiale du contrat de bail avec chacun des locataires. § 6. En ce qui concerne l'exigence d'équipement portant sur l'installation électrique, le logement doit être équipé d'une installation électrique comprenant au moins un point lumineux commandé par un commutateur dans chacune des pièces, ainsi qu'une prise de courant dans chacun des locaux habitables. En outre, la pièce qui fait office de cuisine doit disposer d'une prise de courant supplémentaire, alimentée par un circuit séparé et permettant le raccordement d'un appareil électroménager lourd. Le logement doit disposer d'un compteur individualisé, propriété de la société distributrice d'énergie. Par dérogation, le compteur peut être commun pour les logements collectifs présentant des équipements communs partagés par plusieurs locataires. En toute hypothèse, l'accès permanent aux dispositifs de comptage et de protection de l'installation électrique doit être assuré.
§ 7. Om inzake verwarming aan de uitrustingsverplichtingen te voldoen § 7. En ce qui concerne l'exigence d'équipement portant sur le
moeten de bewoonbare lokalen, badkamers, douchekamers en wasruimten chauffage, les locaux habitables, les salles de bain, salles de douche
beschikken over : et cabinets de toilette doivent disposer :
1° hetzij, een voldoende krachtig verwarmingselement dat deel uitmaakt 1° soit, d'un corps de chauffe de puissance suffisante appartenant à
van een gemeenschappelijke of eigen installatie voor centrale une installation commune ou privative de chauffage central;
verwarming; 2° hetzij, de volledige uitrusting vereist voor het plaatsen van vaste 2° soit, de l'ensemble des équipements requis pour le placement
verwarmingstoestellen, namelijk een gastoevoer en een d'appareils fixes de chauffage, c'est-à-dire soit une alimentation de
evacuatievoorziening voor de verbrandingsgassen of een voldoende gaz et un dispositif d'évacuation des gaz brûlés, soit une
krachtige elektriciteitstoevoer. alimentation électrique de puissance suffisante.
Deze voorzieningen moeten het mogelijk maken de bewoonbare lokalen te Ces dispositifs doivent permettre le chauffage des locaux habitables à
verwarmen tot een binnentemperatuur van + 19 °C bij een une température intérieure de + 19 °C par une température extérieure
buitentemperatuur van -10 °C en de wasruimten en bad- en douchekamers de - 10 °C, et des cabinets de toilette, salles de douche et salles de
tot een binnentemperatuur van + 22 °C bij een buitentemperatuur van - bain à une température intérieure de + 22 °C par une température
10 °C. extérieure de - 10 °C.
Met afwijking daarvan mag de verwarmingsinstallatie ontbreken in Par dérogation, les pièces faisant office exclusif de chambre à
vertrekken die uitsluitend als slaapkamers worden gebruikt. coucher peuvent être dépourvues d'installation de chauffage.
§ 8. Om inzake de vereiste vooruitrusting waarop uitrustingen § 8. En ce qui concerne l'exigence d'équipement portant sur le
aangesloten kunnen worden om te koken aan de uitrustingsverplichtingen pré-équipement requis pour permettre l'installation d'équipements de
cuisson des aliments, le logement doit comporter, dans la pièce
te voldoen, moet de woning, in het vertrek dat als keuken wordt faisant office de cuisine, l'ensemble des équipements requis, c'est à
gebruikt, beschikken over de volledige vereiste uitrusting, namelijk dire une alimentation de gaz ou une alimentation électrique de
een gastoevoer of een voldoende krachtige elektriciteitstoevoer die puissance suffisante permettant l'installation d'un appareil
het installeren van een huishoudtoestel om te koken mogelijk maakt. électroménager pour cuire les aliments.
Indien dit toestel op elektriciteit werkt, vormt deze uitrusting een Dans l'hypothèse d'une alimentation électrique, celle-ci vient en
aanvulling op de in § 3 omschreven minimale elektrische uitrusting. complément de l'équipement électrique minimal décrit au § 3.
De collectieve woningen moeten beschikken over een uitrusting waarmee Les logements collectifs doivent disposer d'un équipement permettant
gekookt kan worden, die gemeenschappelijk mag zijn. In dergelijk geval la cuisson des aliments, qui peut être commun. Dans cette hypothèse,
moet er in de permanent toegankelijke gemeenschappelijke keuken een un appareil électroménager adéquat, en bon état de fonctionnement,
geschikt en goed werkend huishoudtoestel staan. doit être installé dans la cuisine commune accessible en permanence.

Art. 6.De Minister bevoegd voor Huisvesting voert dit besluit uit.

Art. 6.Le Ministre chargé du Logement exécute le présent arrêté.

Art. 7.§ 1. Dit besluit treedt in werking op 1 juli 2004.

Art. 7.§ 1er. Le présent arrêté entre en vigueur le 1er juillet 2004.

§ 2. Artikel 5, § 4, treedt in werking op 1 januari 2010. § 2. L'article 5, § 4, entre en vigueur au 1er janvier 2010.
Gedaan te Brussel, op 4 september 2003. Fait à Bruxelles, le 4 septembre 2003.
Voor de Regering : Pour le Gouvernement :
Minister-Voorzitter, Ministre-Président,
D. DUCARME D. DUCARME
Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, bevoegd voor Ministre du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale, chargé de
Werkgelegenheid, Economie, Energie en Huisvesting, l'Emploi, de l'Economie, de l'Energie et du Logement,
E. TOMAS E. TOMAS
^