← Terug naar "Bericht voorgeschreven bij artikel 74 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 a. Bij vonnis
van 29 maart 2018 in zake de bvba « Morland » tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie
van het Hof is ingekomen op 23 april 2018, heef « Schendt artikel 1385undecies, eerste lid, van het
Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en 11 en 1(...)"
| Bericht voorgeschreven bij artikel 74 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 a. Bij vonnis van 29 maart 2018 in zake de bvba « Morland » tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 23 april 2018, heef « Schendt artikel 1385undecies, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en 11 en 1(...) | Avis prescrit par l'article 74 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 a. Par jugement du 29 mars 2018 en cause de la SPRL « Morland » contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 23 avril 2018, le Tribunal de premièr « L'article 1385undecies, alinéa 1 er , du Code judiciaire viole-t-il les articles 10 et 1(...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Bericht voorgeschreven bij artikel 74 van de bijzondere wet van 6 | Avis prescrit par l'article 74 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 |
| januari 1989 a. Bij vonnis van 29 maart 2018 in zake de bvba « Morland » tegen de | a. Par jugement du 29 mars 2018 en cause de la SPRL « Morland » contre |
| Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le |
| ingekomen op 23 april 2018, heeft de Rechtbank van eerste aanleg Luik, | 23 avril 2018, le Tribunal de première instance de Liège, division |
| afdeling Luik, de volgende prejudiciële vragen gesteld : | Liège, a posé les questions préjudicielles suivantes : |
| « Schendt artikel 1385undecies, eerste lid, van het Gerechtelijk | « L'article 1385undecies, alinéa 1er, du Code judiciaire viole-t-il |
| Wetboek de artikelen 10 en 11 en 145 van de Grondwet in zoverre die | les articles 10 et 11 et 145 de la Constitution en ce que cette |
| bepaling aan de belastingplichtige in de inkomstenbelastingen het | disposition prive le contribuable à l'impôt sur les revenus du droit |
| recht ontzegt om een geschil in de zin van artikel 569, 32°, van het | de saisir directement le Tribunal de première instance d'une |
| Gerechtelijk Wetboek rechtstreeks aanhangig te maken bij de rechtbank | contestation au sens de l'article 569, 32°, du Code judiciaire et |
| van eerste aanleg en de ontvankelijkheid van het beroep dat is | |
| ingesteld door een dergelijke belastingplichtige die klaagt over de | subordonne la recevabilité du recours formé par un tel contribuable |
| schending, door de belastingadministratie, van de subjectieve rechten | qui se plaint de la violation par l'administration fiscale des droits |
| die de fiscale wetgeving hem verleent, doet afhangen van de | subjectifs que lui confère la législation fiscale à l'épuisement |
| voorafgaande uitputting van het administratieve beroep, terwijl de | préalable du recours administratif, alors que les justiciables qui se |
| rechtzoekenden die klagen over de schending, door de administratie, | plaignent de la violation par l'administration de droits subjectifs |
| van andere subjectieve rechten dan fiscale rechten, niet aan die | |
| bijzondere voorwaarde voor de ontvankelijkheid van hun rechtsvordering | autres que fiscaux ne sont pas soumis à cette condition spéciale de |
| worden onderworpen en terwijl, in de geschillen tussen burgers en de | recevabilité de leur action en justice et alors que, dans le |
| administratie, de regel van de voorafgaande uitputting van de | contentieux entre les citoyens et l'administration, la règle de |
| administratieve beroepen enkel betrekking heeft op het objectieve | l'épuisement préalable des recours administratifs ne concerne que le |
| contentieux, waar de rechtzoekende zich niet op de schending van zijn | contentieux objectif, où le justiciable ne se prévaut pas de la |
| subjectieve rechten beroept maar enkel de wijze betwist waarop de | violation de ses droits subjectifs mais conteste uniquement la manière |
| administratie een bevoegdheid van discretionaire aard uitoefent ? | dont l'administration exerce une compétence de nature discrétionnaire ? |
| Schenden de artikelen 366 tot 375 van het WIB 1992, in die zin | Les articles 366 à 375 du CIR 1992, interprétés comme organisant un |
| geïnterpreteerd dat zij een administratief beroep door of krachtens de | recours administratif par ou en vertu de la loi, au sens de l'article |
| wet organiseren, in de zin van artikel 1385undecies, eerste lid, van | 1385undecies, alinéa 1er, du Code judiciaire, viole-t-il les articles |
| het Gerechtelijk Wetboek, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in | 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'ils subordonnent la saisine des |
| zoverre zij de aanhangigmaking bij de rechtbanken door de | Tribunaux par le contribuable qui se plaint de la violation par |
| belastingplichtige die klaagt over de schending, door de | l'administration de ses droits subjectifs découlant de l'application |
| administratie, van zijn subjectieve rechten die uit de toepassing van | |
| het WIB 1992 voortvloeit, doen afhangen van de voorafgaande | du CIR 1992 à l'exercice préalable d'un recours administratif alors |
| uitoefening van een administratief beroep, terwijl de | que les contribuables qui se plaignent de la violation par |
| belastingplichtigen die klagen over de schending, door de administratie, van hun subjectieve rechten die uit de toepassing van een andere fiscale wetgeving, in het bijzonder inzake indirecte belastingen, voortvloeit, niet aan dezelfde vereiste worden onderworpen ? Schendt artikel 1385undecies, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, aangezien de belastingplichtige in de inkomstenbelastingen een geschil in de zin van artikel 569, 32°, van het Gerechtelijk Wetboek niet rechtstreeks aanhangig kan maken bij de rechtbank van eerste aanleg wegens het verplichte karakter van het bijzondere voorafgaande administratieve beroep voor de gewestelijk directeur der | l'administration de leurs droits subjectifs découlant de l'application d'une autre législation fiscale, spécialement en matière d'impôts indirects, ne sont pas soumis à la même exigence ? Dès lors que le contribuable à l'impôt sur les revenus ne peut saisir directement le Tribunal de première instance d'une contestation au sens de l'article 569, 32°, du Code judiciaire en raison du caractère obligatoire du recours administratif préalable spécial devant le directeur régional des contributions directes régi par les articles |
| directe belastingen, geregeld bij de artikelen 366 en 371 van het WIB | 366 et 371 du CIR 1992, l'article 1385undecies, alinéa 1er, du Code |
| 1992, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang | judiciaire viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, |
| gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de | combinés ou non à l'article 6 de la Convention européenne des droits |
| mens, en doet het niet op onevenredige wijze afbreuk aan de rechten | |
| van de verdediging en aan het recht op een eerlijk proces, terwijl de | de l'homme, et ne porte-t-il pas atteinte de manière disproportionnée |
| andere belastingplichtigen, die aan de btw zijn onderworpen, of alle | aux droits de la défense et au droit à un procès équitable, alors que |
| anderen die andere belastingen verschuldigd zijn en andere | les autres contribuables, assujettis à la TVA ou tous les autres |
| rechtzoekenden die de patrimoniale gevolgen van andere | redevables d'autres impôts et autres justiciables qui contestent les |
| bestuurshandelingen betwisten, rechtstreeks in rechte kunnen treden | conséquences patrimoniales d'autres actes administratifs, peuvent agir |
| voor een onafhankelijke en onpartijdige rechter zonder het standpunt | directement devant un juge indépendant et impartial sans devoir |
| van de gewestelijk directeur van de belastingadministratie te moeten | attendre la position du directeur régional de l'administration fiscale |
| afwachten en zonder het recht om zich in rechte te verdedigen | et sans perdre définitivement le droit de se défendre en justice en |
| definitief te verliezen wegens een gebrek aan zorgvuldigheid of elke | |
| andere reden die hen zou hebben blootgesteld aan de onontvankelijkheid | raison d'un manque de diligence ou tout autre motif qui l'aurait |
| van het bezwaarschrift of hen zou hebben doen nalaten het in te dienen | exposé à l'irrecevabilité de la réclamation ou fait omettre de |
| ? ». | l'exercer ? ». |
| b. Bij vonnis van 21 juni 2018 in zake Jean-Marie Squelin tegen de | b. Par jugement du 21 juin 2018 en cause de Jean-Marie Squelin contre |
| stad Luik, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen | la ville de Liège, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour |
| op 26 juni 2018, heeft de Rechtbank van eerste aanleg Luik, afdeling | le 26 juin 2018, le Tribunal de première instance de Liège, division |
| Luik, de volgende prejudiciële vragen gesteld : | Liège, a posé les questions préjudicielles suivantes : |
| « Schenden artikel 1385undecies, eerste lid, van het Gerechtelijk | « L'article 1385undecies, alinéa 1er, du Code judiciaire et l'article |
| Wetboek en artikel 366 van het WIB 1992, waarnaar artikel 12 van de | 366 du CIR 1992, auquel renvoie l'article 12 de la loi du 24 décembre |
| wet van 24 december 1996 betreffende de vestiging en de invordering | 1996 relative à l'établissement et au recouvrement des taxes |
| van de provincie- en gemeentebelastingen verwijst, de artikelen 10 en | provinciales et communales, violent-ils les articles 10 et 11 de la |
| 11 van de Grondwet, in zoverre die bepalingen de persoon die een | Constitution en ce que ces dispositions placent le redevable d'une |
| gemeentebelasting verschuldigd is en die belasting voor de gewone | taxe communale qui la conteste devant le juge judiciaire dans la même |
| rechter betwist, in dezelfde situatie plaatsen als een rechtzoekende | situation qu'un justiciable qui introduirait un recours devant le |
| die bij de Raad van State beroep zou instellen, waarbij beiden onderworpen zijn aan de regel van de voorafgaande uitputting van de administratieve beroepen, terwijl de gewone rechter en de Raad van State niet dezelfde rol hebben en terwijl de belastingschuldige voor elk van hen geschillen van fundamenteel verschillende aard brengt, aangezien in het objectieve contentieux, de rechtzoekende zich niet op de schending van zijn subjectieve rechten beroept maar enkel de wijze betwist waarop de administratie een bevoegdheid van discretionaire aard uitoefent, hetgeen het plaatst tegenover het gerechtelijke contentieux, waar de subjectieve rechten bij de debatten centraal staan ? | Conseil d'Etat, étant tous deux soumis à la règle de l'épuisement préalable des recours administratifs, alors que le juge judiciaire et le Conseil d'Etat n'ont pas le même rôle et que le redevable porte devant chacun d'eux un contentieux de nature fondamentalement différente puisque, dans le contentieux objectif, le justiciable ne se prévaut pas de la violation de ses droits subjectifs mais conteste uniquement la manière dont l'administration exerce une compétence de nature discrétionnaire, ce qui l'oppose au contentieux judiciaire où les droits subjectifs sont au centre des débats ? |
| Schenden artikel 1385undecies, eerste lid, van het Gerechtelijk | L'article 1385undecies, alinéa 1er, du Code judiciaire et l'article |
| Wetboek en artikel 366 van het WIB 1992, waarnaar artikel 12 van de | 366 du CIR 1992, auquel renvoie l'article 12 de la loi du 24 décembre |
| wet van 24 december 1996 betreffende de vestiging en de invordering | 1996 relative à l'établissement et au recouvrement des taxes |
| van de provincie- en gemeentebelastingen verwijst, de artikelen 10 en | provinciales et communales, violent-ils les articles 10 et 11 de la |
| 11 van de Grondwet, in zoverre die bepalingen de persoon die een | Constitution en ce que ces dispositions privent le redevable d'une |
| gemeentebelasting verschuldigd is, het recht ontzeggen een geschil in | taxe communale du droit de saisir directement le Tribunal de première |
| de zin van artikel 569, 32°, van het Gerechtelijk Wetboek rechtstreeks | instance d'une contestation au sens de l'article 569, 32°, du Code |
| aanhangig te maken bij de rechtbank van eerste aanleg, en hem het | |
| recht ontzeggen het voordeel van de tussentijdse wettigheidstoetsing | judiciaire et du droit de pouvoir bénéficier du contrôle de légalité |
| waarin is voorzien in artikel 159 van de Grondwet te kunnen genieten, omdat zij de ontvankelijkheid van het beroep ingesteld door een dergelijke belastingschuldige die klaagt over de schending, door de belastingadministratie, van de subjectieve rechten die hem bij de gemeentelijke belastingwetgeving worden verleend, doen afhangen van de voorafgaande uitputting van het administratieve beroep, terwijl er een categorie van rechtzoekenden bestaat die de wettigheid van een bestuurshandeling rechtstreeks en onmiddellijk voor de rechterlijke macht kunnen betwisten, zonder ertoe gehouden te zijn de voorafgaandelijk georganiseerde administratieve rechtsmiddelen uit te putten, en die van de gewone rechter kunnen verkrijgen dat hij een | incident prévu à l'article 159 de la Constitution parce qu'ils subordonnent la recevabilité du recours formé par un tel redevable qui se plaint de la violation par l'administration fiscale des droits subjectifs que lui confère la législation fiscale communale à l'épuisement préalable du recours administratif, alors qu'il existe une catégorie de justiciables qui peuvent contester la légalité d'un acte administratif devant le pouvoir judiciaire de manière directe et immédiate, sans être tenus d'épuiser les voies de recours administratifs préalablement organisés, et qui peuvent obtenir du juge |
| onregelmatige bestuurshandeling ter zijde schuift in het kader van de | judiciaire qu'il écarte un acte administratif irrégulier dans le cadre |
| tussentijdse toetsing van de wettigheid van een bestuurshandeling | du contrôle incident de la légalité d'un acte administratif en vertu |
| krachtens artikel 159 van de Grondwet, zonder aan die bijzondere voorwaarde voor de ontvankelijkheid van hun rechtsvordering te zijn onderworpen ? Schendt artikel 1385undecies, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, waarnaar artikel 12 van de wet van 24 december 1996 betreffende de vestiging en de invordering van de provincie- en gemeentebelastingen verwijst, aangezien de persoon die een gemeentebelasting verschuldigd is, een geschil in de zin van artikel 569, 32°, van het Gerechtelijk Wetboek niet rechtstreeks aanhangig kan maken bij de rechtbank van eerste aanleg wegens het verplichte karakter van het bijzondere voorafgaande administratieve beroep voor | de l'article 159 de la Constitution, sans être soumis à cette condition spéciale de recevabilité de leur action en justice ? Dès lors que le redevable d'une taxe communale ne peut saisir directement le Tribunal de première instance d'une contestation au sens de l'article 569, 32°, du Code judiciaire en raison du caractère obligatoire du recours administratif préalable spécial devant le |
| het gemeentecollege, geregeld bij de artikelen 366 en 371 van het WIB | collège communal, régi par les articles 366 et 371 du CIR 1992, ou est |
| 1992, of hem het recht op een daadwerkelijk rechtsmiddel voor een | privé du droit à un recours juridictionnel effectif devant un tel |
| dergelijke rechtbank wordt ontzegd omdat hij zou hebben nagelaten het | Tribunal parce qu'il aurait omis d'exercer la réclamation ou, même en |
| bezwaarschrift in te dienen of, zelfs wanneer hij het heeft ingediend, | l'ayant exercée, se heurte à son irrégularité et son irrecevabilité, |
| l'article 1385undecies, alinéa 1er, du Code judiciaire, auquel renvoie | |
| op de onregelmatigheid en de niet-ontvankelijkheid ervan stuit, de | l'article 12 de la loi du 24 décembre 1996 relative à l'établissement |
| artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens en artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol ervan, en doet het niet op onevenredige wijze afbreuk aan de rechten van de verdediging van die belastingschuldige, terwijl er een andere categorie van rechtzoekenden bestaat die rechtstreeks in rechte kunnen treden voor een onafhankelijke en onpartijdige rechter zonder het tussenstandpunt van een administratieve instantie te moeten afwachten en zonder het recht om zich in rechte te verdedigen definitief te verliezen wegens een gebrek aan zorgvuldigheid of elke andere reden die hen zou hebben blootgesteld aan de niet-ontvankelijkheid van het bezwaarschrift of hen zou hebben doen nalaten het in te dienen ? ». Die zaken, ingeschreven onder de nummers 6907 en 6960 van de rol van het Hof, werden samengevoegd. De griffier, | et au recouvrement des taxes provinciales et communales, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution lus isolément ou en combinaison avec l'article 13 de la Convention européenne des droits de l'homme et l'article 1er de son Premier protocole additionnel, et ne porte-t-il pas atteinte de manière disproportionnée aux droits de la défense de ce redevable, alors qu'il existe une autre catégorie de justiciables qui peuvent agir directement devant un juge indépendant et impartial sans devoir attendre la position intermédiaire d'une instance administrative et sans perdre définitivement le droit de se défendre en justice en raison d'un manque de diligence ou tout autre motif qui l'aurait exposé à l'irrecevabilité de la réclamation ou fait d'omettre de l'exercer ? ». Ces affaires, inscrites sous les numéros 6907 et 6960 du rôle de la Cour, ont été jointes. Le greffier, |
| P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |