Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 132/2022 van 20 oktober 2022 Rolnummer 7689 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 2bis, § 6, van de wet van 24 februari 1921 « betreffende het verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende mid Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters T(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 132/2022 van 20 oktober 2022 Rolnummer 7689 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 2bis, § 6, van de wet van 24 februari 1921 « betreffende het verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende mid Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters T(...) Extrait de l'arrêt n° 132/2022 du 20 octobre 2022 Numéro du rôle : 7689 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2bis, § 6, de la loi du 24 février 1921 « concernant le trafic des substances vénéneuses, soporifiques, st La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges T. Giet,(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 132/2022 van 20 oktober 2022 Extrait de l'arrêt n° 132/2022 du 20 octobre 2022
Rolnummer 7689 Numéro du rôle : 7689
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 2bis, § 6, van de wet van En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2bis, § 6,
24 februari 1921 « betreffende het verhandelen van giftstoffen, de la loi du 24 février 1921 « concernant le trafic des substances
slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope stoffen, vénéneuses, soporifiques, stupéfiantes, psychotropes, désinfectantes
ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de stoffen die kunnen ou antiseptiques et des substances pouvant servir à la fabrication
gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen illicite de substances stupéfiantes et psychotropes », posée par le
en psychotrope stoffen », gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Tribunal de première instance d'Anvers, division d'Anvers.
Antwerpen, afdeling Antwerpen.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges T. Giet,
T. Giet, J. Moerman, E. Bribosia en W. Verrijdt, en, overeenkomstig J. Moerman, E. Bribosia et W. Verrijdt, et, conformément à l'article
artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour
Grondwettelijk Hof, emeritus rechter J.-P. Moerman, bijgestaan door de constitutionnelle, du juge émérite J.-P. Moerman, assistée du greffier
griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter L. F. Meersschaut, présidée par le président L. Lavrysen,
Lavrysen, wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 26 november 2021, waarvan de expeditie ter griffie van Par jugement du 26 novembre 2021, dont l'expédition est parvenue au
het Hof is ingekomen op 6 december 2021, heeft de Rechtbank van eerste greffe de la Cour le 6 décembre 2021, le Tribunal de première instance
aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen, de volgende prejudiciële vraag d'Anvers, division d'Anvers, a posé la question préjudicielle suivante
gesteld : :
« Schendt artikel 2bis, § 6 van de wet van 24 februari 1921 « L'article 2bis, § 6, de la loi du 24 février 1921 concernant le
betreffende het verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en trafic des substances vénéneuses, soporifiques, stupéfiantes,
verdovende middelen, psychotrope stoffen, ontsmettingsstoffen en psychotropes, désinfectantes ou antiseptiques et des substances
antiseptica en van de stoffen die kunnen gebruikt worden voor de pouvant servir à la fabrication illicite de substances stupéfiantes et
illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen,
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre de straf gesteld op psychotropes viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, en
deze strafbare gedragingen overeenkomstig artikel 2bis, § 1 tot en met ce que la peine prévue pour ces comportements répréhensibles
§ 5 van voornoemde wet zwaarder is dan deze bepaald in het geval van conformément à l'article 2bis, §§ 1er à 5, de la loi précitée est plus
een poging tot het plegen van de misdaden vervat in artikel 2bis, § 1 lourde que celle qui est prévue en cas de tentative de commettre les
tot en met § 5 van voornoemde wet (in toepassing van de artikelen 52, infractions visées à l'article 2bis, §§ 1er à 5, de la loi précitée
80 en 81 Strafwetboek), terwijl beide gedragingen gesteld worden (en application des articles 52, 80 et 81 du Code pénal), alors que
voorafgaand aan het voltooide misdrijf van het invoeren, uitvoeren, les deux comportements précèdent l'infraction consommée consistant à
vervoeren, vervaardigen, produceren, in bezit hebben, verkopen of te importer, exporter, transporter, fabriquer, produire, détenir, vendre
koop aanbieden, leveren, afleveren of aanschaffen van middelen of het ou offrir en vente, fournir, délivrer ou acquérir des produits, ou à
verbouwen van cannabisplanten, cocaplanten of planten van het geslacht cultiver des plants de cannabis, des plants de coca et des plants de
Papaver somniferum L (artikel 6 van het koninklijk besluit van 6 l'espèce Papaver somniferum L. (article 6 de l'arrêté royal du 6
september 2017) en de poging in de keten van (al dan niet strafbare) septembre 2017) et que, dans la chaîne des comportements
gedragingen die kunnen leiden tot hogervermeld voltooid misdrijf, (répréhensibles ou non) susceptibles d'aboutir à l'infraction
gelet op de aard van de door de dader gestelde handelingen, bovendien consommée précitée, eu égard à la nature des actes accomplis par
dichter bij dit beoogde eindresultaat kan worden gesitueerd dan het l'auteur, la tentative peut en outre être considérée comme plus proche
zelfstandige misdrijf van het stellen van voorbereidende handelingen ? ». du résultat final visé que l'infraction autonome consistant à accomplir des actes préparatoires ? ».
(...) (...)
III. In rechte II. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 2bis, § 6, van B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 2bis, § 6, de la
de wet van 24 februari 1921 « betreffende het verhandelen van loi du 24 février 1921 « concernant le trafic des substances
giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope vénéneuses, soporifiques, stupéfiantes, psychotropes, désinfectantes
stoffen, ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de stoffen die ou antiseptiques et des substances pouvant servir à la fabrication
kunnen gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van verdovende illicite de substances stupéfiantes et psychotropes » (ci-après : la
middelen en psychotrope stoffen » (hierna : de wet van 24 februari loi du 24 février 1921). Aux termes de cette disposition, les actes
1921). Krachtens die bepaling worden voorbereidende handelingen
gesteld met het oog op de aanmaak, de verkoop, de levering of de préparatoires posés en vue de la fabrication, de la vente, de la
illegale verschaffing van een in artikel 2bis, § 1, bedoelde stof, of livraison ou de la fourniture illicite d'une substance visée à
met het oog op de verbouw van planten waaruit die stoffen kunnen l'article 2bis, § 1er, ou en vue de la culture des plantes dont
worden getrokken, bestraft met dezelfde straffen als de straffen peuvent être extraites ces substances sont punis des mêmes peines que
gesteld in artikel 2bis, §§ 1 tot 5. les peines fixées à l'article 2bis, §§ 1er à 5.
B.2.1. Artikel 2bis van de wet van 24 februari 1921, zoals van B.2.1. L'article 2bis de la loi du 24 février 1921, dans sa version
toepassing op het geding ten gronde, bepaalt : applicable au litige au fond, dispose :
« § 1. Overtreding van de bepalingen van de krachtens deze wet « § 1. Les infractions aux dispositions qui, dans les arrêtés royaux
uitgevaardigde koninklijke besluiten met betrekking tot de slaapmiddelen, verdovende middelen en de andere psychotrope stoffen die afhankelijkheid kunnen teweegbrengen en waarvan de lijst door de Koning wordt vastgesteld alsmede met betrekking tot de verbouw van planten waaruit deze stoffen kunnen worden getrokken, wordt gestraft naar gelang van het onderscheid gemaakt in het tweede lid en van de categorieën vastgesteld door de Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in Ministerraad, met gevangenisstraf van drie maanden tot vijf jaar en met geldboete van duizend tot honderdduizend EUR. De Koning kan, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, een onderscheid maken tussen de stoffen opgesomd in de lijst bedoeld in het eerste lid. pris en exécution de la présente loi, concernent les substances soporifiques, stupéfiantes et les autres substances psychotropes susceptibles d'engendrer une dépendance et dont la liste est arrêtée par le Roi ainsi que la culture des plantes dont peuvent être extraites ces substances, seront punies en fonction des distinctions visées à l'alinéa 2 et des catégories établies par le Roi par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, d'un emprisonnement de trois mois à cinq ans et d'une amende de mille à cent mille EUR. Le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, établir des distinctions entre les substances énumérées dans la liste visée à l'alinéa 1er.
§ 2. De misdrijven bedoeld in § 1 worden gestraft met opsluiting van § 2. Les infractions visées au § 1 seront punies de la réclusion de
vijf jaar tot tien jaar : cinq ans à dix ans :
a) indien ze worden gepleegd ten aanzien van een minderjarige boven de volle leeftijd van 16 jaar; a) si elles ont été commises à l'égard d'un mineur âgé de 16 ans accomplis;
b) indien het gebruik dat van de onder § 1 bepaalde stoffen ten b) si l'usage des substances spécifiées au § 1, qui a été fait à la
gevolge van de misdrijven is gemaakt, bij een ander hetzij een
ongeneeslijk lijkende ziekte, hetzij een ongeschiktheid tot het suite des infractions, a causé à autrui, soit une maladie paraissant
verrichten van persoonlijke arbeid van meer dan vier maanden, hetzij incurable, soit une incapacité de travail personnel de plus de quatre
het volledig verlies van het gebruik van een orgaan, hetzij een zware mois, soit la perte de l'usage absolu d'un organe, soit une mutilation
verminking heeft veroorzaakt. grave.
§ 3. De misdrijven bedoeld in § 1 worden gestraft met opsluiting van § 3. Les infractions visées au § 1 seront punies de la réclusion de
tien tot vijftien jaar : dix à quinze ans :
a) indien ze worden gepleegd ten aanzien van een minderjarige die meer a) si elles ont été commises à l'égard d'un enfant âgé de plus de 12
dan volle twaalf jaar en minder dan volle zestien jaar oud is; ans accomplis et de moins de 16 ans accomplis;
b) indien ze daden zijn van deelneming aan de hoofd- of bijkomende b) si elles constituent des actes de participation à l'activité
bedrijvigheid van een vereniging; principale ou accessoire d'une association;
c) indien het gebruik dat ten gevolge van de misdrijven van de in § 1 c) si l'usage qui a été fait des substances spécifiées au § 1 à la
bepaalde stoffen is gemaakt, de dood heeft veroorzaakt. suite des infractions, a causé la mort.
§ 4. De misdrijven bedoeld in § 1 worden gestraft met opsluiting van § 4. Les infractions visées au § 1 seront punies de la réclusion de
vijftien tot twintig jaar : quinze à vingt ans :
a) indien ze worden gepleegd ten aanzien van een kind dat geen volle a) si elles ont été commises à l'égard d'un enfant âgé de moins de 12
twaalf jaar oud is; ans accomplis;
b) indien ze daden zijn van deelneming aan de hoofd- of bijkomende b) si elles constituent des actes de participation en qualité de
bedrijvigheid van een vereniging, in de hoedanigheid van leidend persoon. dirigeant à l'activité principale ou accessoire d'une association;
§ 5. In de in §§ 2, 3, 4 en 6 voorziene gevallen kan bovendien een § 5. Dans les cas prévus aux §§ 2, 3, 4 et 6, une amende de 1 000 à
geldboete van 1 000 tot 100 000 EUR worden opgelegd. 100 000 EUR pourra, en outre, être prononcée.
§ 6. Met de in dit artikel gestelde straffen, en volgens het daarin § 6. Sont punis des peines prévues au présent article, et selon les
gemaakte onderscheid worden gestraft zij die, onder bezwarende titel distinctions qui y sont faites, ceux qui, à titre onéreux ou gratuit,
of om niet, voorbereidende handelingen stellen met het oog op de posent des actes préparatoires en vue de la fabrication, la vente, la
aanmaak, de verkoop, de levering of de illegale verschaffing van een livraison ou la fourniture illicite d'une substance visée au § 1er, ou
in § 1 bedoelde stof, of met het oog op de verbouw van planten waaruit en vue de la culture des plantes dont peuvent être extraites ces
deze stoffen kunnen worden getrokken ». substances ».
B.2.2. De artikelen 51 tot 53 van het Strafwetboek bepalen : B.2.2. Les articles 51 à 53 du Code pénal disposent :
«

Art. 51.Strafbare poging bestaat, wanneer het voornemen om een

«

Art. 51.Il y a tentative punissable lorsque la résolution de

misdaad of een wanbedrijf te plegen zich heeft geopenbaard door commettre un crime ou un délit a été manifestée par des actes
uitwendige daden die een begin van uitvoering van die misdaad of van extérieurs qui forment un commencement d'exécution de ce crime ou de
dat wanbedrijf uitmaken en alleen ten gevolge van omstandigheden, van ce délit, et qui n'ont été suspendus ou n'ont manqué leur effet que
de wil van de dader onafhankelijk, zijn gestaakt of hun uitwerking par des circonstances indépendantes de la volonté de l'auteur.
hebben gemist.

Art. 52.Poging tot misdaad wordt gestraft met de straf die,

Art. 52.La tentative de crime est punie de la peine immédiatement

overeenkomstig de artikelen 80 en 81, onmiddellijk lager is dan die inférieure à celle du crime même, conformément aux articles 80 et 81.
gesteld op de misdaad zelf. Les tentatives de crimes punissables de la réclusion à perpétuité ou
De pogingen tot misdaden die strafbaar zijn met levenslange opsluiting de la détention à perpétuité seront cependant punies respectivement de
of levenslange hechtenis worden echter respectievelijk gestraft met
twintig jaar tot dertig jaar opsluiting of met twintig jaar tot dertig la réclusion de vingt ans à trente ans ou de la détention de vingt ans
jaar hechtenis. à trente ans.

Art. 53.De wet bepaalt in welke gevallen en met welke straffen poging

Art. 53.La loi détermine dans quels cas et de quelles peines sont

tot wanbedrijf wordt gestraft ». punies les tentatives de délits ».
B.3. En ce que, d'une part, aux termes de l'article 2bis, § 6, de la
B.3. Doordat, enerzijds krachtens artikel 2bis, § 6, van de wet van 24 loi du 24 février 1921, les actes préparatoires sont punis de la même
februari 1921 de voorbereidende handelingen op dezelfde manier worden
bestraft als de drugsmisdrijven die zij beogen voor te bereiden en, manière que les infractions à la législation sur les stupéfiants
anderzijds, artikel 52 van het Strafwetboek bepaalt dat pogingen tot qu'ils visent à préparer, et en ce que, d'autre part, l'article 52 du
het plegen van een misdaad worden gestraft met de straf die, Code pénal dispose que les tentatives de crime sont punies de la peine
immédiatement inférieure à celle du crime même, conformément aux
overeenkomstig de artikelen 80 en 81 van het Strafwetboek, articles 80 et 81 du Code pénal, l'acte préparatoire d'un des crimes
onmiddellijk lager is dan die welke is gesteld op de misdaad zelf,
wordt de voorbereidende handeling ten aanzien van een van de in
artikel 2bis, §§ 2 tot 5, bedoelde misdaden strenger bestraft dan de définis à l'article 2bis, §§ 2 à 5, est puni plus sévèrement que la
poging om een dergelijke misdaad te plegen. tentative de commettre un tel crime.
Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing kan worden afgeleid dat Il peut être déduit de la motivation de la décision de renvoi que la
het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid van die regeling met Cour est interrogée sur la compatibilité de cette règle avec les
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. articles 10 et 11 de la Constitution.
B.4. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet uit B.4. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas
dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de
ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et
en het redelijk verantwoord is. qu'elle soit raisonnablement justifiée.
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van nature des principes en cause; le principe d'égalité et de
gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas
er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés
aangewende middelen en het beoogde doel. et le but visé.
B.5. De laakbaarheid van bepaalde feiten, de vaststelling ervan als B.5. Le caractère répréhensible de certains faits, le constat de
een misdrijf, de ernst van dat misdrijf en de zwaarwichtigheid waarmee het kan worden bestraft, behoren tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever. Het Hof zou zich op het aan de wetgever voorbehouden domein begeven indien het bij de vraag naar de verantwoording van verschillen in bestraffing telkens een afweging zou maken op grond van een waardeoordeel over de laakbaarheid van de betrokken feiten ten opzichte van andere strafbaar gestelde feiten en zijn onderzoek niet zou beperken tot de gevallen waarin de keuze van de wetgever dermate onsamenhangend is dat ze leidt tot een kennelijk onredelijk verschil in behandeling of tot een kennelijk onevenredige straf. ceux-ci en tant qu'infraction, la gravité de cette infraction et la sévérité avec laquelle elle peut être punie relèvent du pouvoir d'appréciation du législateur. La Cour empiéterait sur le domaine réservé au législateur si, en s'interrogeant sur la justification des différences entre des sanctions, elle procédait chaque fois à une mise en balance fondée sur un jugement de valeur quant au caractère répréhensible des faits en cause par rapport à d'autres faits punissables commis et ne limitait pas son examen aux cas dans lesquels le choix du législateur est à ce point incohérent qu'il aboutit à une différence de traitement manifestement déraisonnable ou à une sanction manifestement disproportionnée.
B.6. Artikel 2bis, § 6, van de wet van 24 februari 1921 werd ingevoerd B.6. L'article 2bis, § 6, de la loi du 24 février 1921 a été inséré
bij artikel 3 van de wet van 7 februari 2014 « tot wijziging van de par l'article 3 de la loi du 7 février 2014 « modifiant la loi du 24
wet van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van gifstoffen, février 1921 concernant le trafic des substances vénéneuses,
slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope stoffen, soporifiques, stupéfiantes, psychotropes, désinfectantes ou
ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de stoffen die kunnen antiseptiques et des substances pouvant servir à la fabrication
gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen illicite de substances stupéfiantes et psychotropes ». Il ressort des
en psychotrope stoffen ». Uit de parlementaire voorbereiding blijkt travaux préparatoires que le législateur, en incriminant les actes
dat de wetgever, met de strafbaarstelling van de voorbereidende préparatoires des infractions à la législation sur les stupéfiants
handelingen ten aanzien van de in artikel 2bis, §§ 1 tot 5, opgesomde énumérées à l'article 2bis, §§ 1er à 5, a voulu réagir à une nouvelle
drugsmisdrijven, de bedoeling had om te reageren op een nieuwe évolution dans le cadre du trafic de drogues, qui appelait une lutte
evolutie in het kader van de drugshandel, waardoor drugsproducenten plus efficace contre les producteurs de stupéfiants :
doeltreffender moesten worden bestreden : « La production de drogues illicites se professionnalise sans cesse.
« De illegale drugproductie neemt steeds meer professionele vormen L'implication grandissante de réseaux criminels très bien organisés
aan. De groeiende betrokkenheid van zeer goed georganiseerde criminele n'y est pas étrangère. La professionnalisation de la production de
netwerken is aan een en ander niet vreemd. De professionalisering van drogues se fait fortement ressentir dans le secteur des drogues
de drugproductie laat zich sterk voelen in de sector van de synthétiques, dont la fabrication de substances psychoactives telles
synthetische drugs, waaronder de aanmaak van de psychoactieve stoffen que visées dans l'article 2,2° de cet avant-projet fait partie, et
zoals bedoeld in artikel 2, 2° van dit voorontwerp, en in de sector dans le secteur de la culture professionnelle du cannabis. Cette
professionnalisation se manifeste, pour les deux secteurs, dans le
van de professionele cannabisteelt. Die professionalisering uit zich, matériel et les techniques utilisés. l'utilisation de matériel et de
voor beide sectoren, in het gebruikte materiaal en de technieken. Wat techniques dans la production. Concernant ces derniers, il s'agit
het laatste betreft, gaat het om handelingen en methoden die worden d'actes et de méthodes qui sont utilisés pour accroître la qualité et
gebruikt om de kwaliteit en de kwantiteit van het productieproces of la quantité du processus de production ou de culture et pour masquer,
van de teelt op te voeren en de productie zelf maximaal af te schermen de façon maximale, au monde extérieur la production en vue de réduire
van de buitenwereld zodat de kansen op ontdekking van de illegale les chances de découvrir ces activités illégales. Il s'agit, entre
activiteiten minimaal worden. Het gaat daarbij o.a. om het afschermen autres, de masquer le bruit et les odeurs dégagés par les espaces de
van de productieruimtes door gebruik te maken van lawaai- en production via l'utilisation d'un revêtement et d'autre matériel,
geurhinder werende bekleding en ander materiaal o.a. entre autres, de hottes aspirantes, de toute sorte de matériel de
afzuiginstallaties, allerhande detectiemateriaal dat moet waarschuwen détection censé avertir de la présence de visiteurs indésirables,
voor ongewenste bezoekers, het aanbrengen van ' booby traps ', het d'installation de ' booby traps ', d'utilisation de véhicules et de
gebruik van speciaal verbouwde voertuigen en aanhangwagens, maar ook remorques spécifiquement transformés mais aussi de mise à disposition
het ter beschikking stellen van ruimtes zoals garages, hangars en d'espaces comme des garages, hangars et autres entrepôts, le partage
andere stapelruimtes, het delen van, of het gebruik van volledige, ou l'utilisation d'habitations entières et des appartements, et
woningen en appartementen en het aanbrengen van materiaal en/of l'installation de matériel et/ou de techniques qui permettent de
technieken die toelaten om de reguliere elektriciteitstoevoer af te détourner l'alimentation régulière en électricité.
leiden. De professionalisering van de illegale drugproductie heeft geleid tot La professionnalisation de la production de drogues illicites a
het ontstaan van een specifieke industrie die zich concentreert op conduit à l'apparition d'une industrie spécifique qui se concentre sur
voorbereidende en faciliterende handelingen. In dit verband kan des actes préparatoires et facilitants. A cet égard, le rôle que les '
gewezen worden op de rol die zogenaamde ' growshops ' spelen in de growshops ' jouent dans la culture du cannabis, dans la livraison de
cannabisteelt bij de aanlevering van grondstoffen en materiaal voor de substances de base et du matériel pour la création de labos destinés à
inrichting van een labo gericht op de productie van illegale drugs, op het ter beschikking stellen van locaties en ruimtes die voor de productie van illegale drugs worden aangewend. In bepaalde gevallen worden deze diensten en goederen geleverd door criminele organisaties, maar ook legale bedrijven en individuen kunnen hier een rol spelen in de aanlevering van deze diensten en goederen. Op die manier wordt het productieproces professioneler, grootschaliger en krijgt het steeds meer innoverende impulsen. Deze voorbereidende handelingen zijn essentieel voor de totstandkoming van de illegale productie van voornoemde drugs. De strafbaarstelling van voorbereidende handelingen is dus ook essentieel om de illegale la production de drogues illicites, dans la mise à disposition de locations et d'espaces qui sont indiqués pour la production de drogues illicites peut être pointé. Dans certains cas, ces services et ces marchandises sont fournis par des organisations criminelles mais des sociétés légales et des particuliers peuvent également jouer un rôle dans la fourniture de ces services et de ces marchandises. De cette manière, le processus de production devient plus professionnel, plus grand et reçoit toujours plus d'impulsions innovantes. Ces actes préparatoires sont essentiels pour la réalisation de la production illicite des drogues susmentionnées. L'incrimination d'actes préparatoires est donc également essentielle afin de lutter contre la production illicite de
drugproductie tegen te gaan. [...] Het gebeurt dat ruimten worden ontdekt met materiaal bestemd voor illegale drugproductie, of waarin sporen worden aangetroffen van eerdere productie of teelt, die zich in verregaande staat van voorbereiding op illegale drugproductie bevinden zonder dat er evenwel stekken of cannabisplanten of grondstoffen voor de aanmaak van synthetische drugs worden aangetroffen. Het gebeurt dat er nog geen begin van uitvoering is, waardoor een van de constitutieve elementen van de strafbare poging niet aanwezig is. Zelfs het materiaal dat men aantreft kan in dat geval niet in beslag worden genomen niettegenstaande dat dat er weinig twijfel bestaat over drogues. [...] Il arrive que des espaces soient découverts avec du matériel destiné à la production de drogues illicites ou dans lesquels se trouvent des traces de production ou de culture antérieures, qui se trouvent dans un état avancé de préparation pour la production de drogues illicites sans toutefois que des boutures ou des plantes de cannabis ou des matières primaires pour la fabrication de drogues synthétiques ne soient découvertes. Il arrive qu'il n'y ait encore aucun début d'exécution et par conséquent aucun des éléments constitutifs d'une tentative pénalement punissable n'est présent. Même le matériel qui est découvert dans ce cas ne peut être confisqué malgré qu'il existe peu de doutes sur les
de criminele intenties » (Parl. St., Kamer, 2013-2014, DOC intentions criminelles » (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, DOC
53-3112/001, pp. 9-10). 53-3112/001, pp. 9-10).
In het verslag wordt in dat verband gepreciseerd dat de Le rapport précise à cet égard que l'incrimination des actes
strafbaarstelling van de voorbereidende handelingen ertoe strekt « préparatoires tend à « lutter contre tous les maillons de la
alle schakels in de georganiseerde drugsmisdaad [te bestrijden] » narco-criminalité organisée » (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, DOC
(Parl. St., Kamer, 2013-2014, DOC 53-3112/002, p. 4). 53-3112/002, p. 4).
Antwoordend op een vraag over de ruime formulering van de bepaling Interrogé au sujet de la formulation large de la disposition, le
heeft de minister in verband met die nieuwe strafbaarstelling ministre a précisé, à propos de cette nouvelle incrimination, qu'elle
gepreciseerd dat zij wordt ingevoegd « in de bovengenoemde wet van s'insère « dans la loi précitée de 1921, qui est une loi pénale », de
1921, die een strafwet is », zodat « misdadig opzet aanwezig [moet] sorte que « son application suppose l'existence d'une intention
zijn, voor de toepassing ervan » (ibid., p. 9). délictueuse » (ibid., p. 9).
B.7. In het licht van de vaststelling dat er een afzonderlijke B.7. Eu égard au constat de l'émergence d'une industrie criminelle
criminele industrie is ontstaan, die zich op professionele wijze
specialiseert in de voorbereiding en ondersteuning van distincte, qui se spécialise de manière professionnelle dans la
drugsmisdrijven, zonder dat de betrokkenen steeds zelf deelnemen aan préparation et dans la facilitation d'infractions à la législation sur
de uitvoering van die drugsmisdrijven, kon de wetgever in redelijkheid les stupéfiants, sans que les intéressés eux-mêmes participent
oordelen dat het noodzakelijk is dat voorbereidende handelingen even toujours à l'exécution de ces infractions, le législateur a pu
zwaar moeten worden bestraft als de drugsmisdrijven die zij beogen raisonnablement considérer qu'il est nécessaire que les actes
voor te bereiden en te faciliteren, zelfs indien er nog geen sprake is préparatoires soient punis aussi sévèrement que les infractions à la
van enig begin van uitvoering van die drugsmisdrijven. In die context législation sur les stupéfiants que ces actes visent à préparer et à
is het niet kennelijk onredelijk om aldus de strafbaarstelling van de faciliter, même s'il n'y a pas encore eu de début d'exécution de ces
voorbereidende handelingen die met opzet worden verricht met het oog infractions. Dans ce contexte, il n'est pas manifestement
op het plegen van inbreuken op de drugswetgeving, onafhankelijk te déraisonnable d'incriminer de la sorte les actes préparatoires
maken van de specifieke uitvoering van misdrijven die deze handelingen voorbereiden. Op grond van de voormelde overwegingen is het bijgevolg evenmin kennelijk onredelijk dat de voorbereidende handelingen zwaarder worden bestraft dan de poging om een specifieke drugsmisdrijf te plegen. De overweging, in de prejudiciële vraag, dat de poging chronologisch gezien dichter bij het beoogde eindresultaat moet worden gesitueerd, verandert niets aan die conclusie. Tot slot blijkt noch uit de verwijzingsbeslissing, noch uit de memories van de partijen, dat wordt aangevoerd dat de straffen die gelden ten aanzien van de voorbereidende handelingen, kennelijk onevenredig zouden zijn. intentionnellement accomplis en vue de la commission d'infractions à la législation sur les stupéfiants. Compte tenu des considérations précitées, il n'est donc pas non plus manifestement déraisonnable que les actes préparatoires soient punis plus sévèrement que la tentative de commettre une infraction spécifique à la législation sur les stupéfiants. La considération, contenue dans la question préjudicielle, selon laquelle la tentative doit, d'un point de vue chronologique, être plus proche du résultat final visé ne change rien à cette conclusion. Enfin, il ne ressort ni de la décision de renvoi ni des mémoires des parties qu'il serait dit que les peines applicables aux actes préparatoires seraient manifestement disproportionnées.
B.8. Artikel 2bis, § 6, van de wet van 24 februari 1921 is bestaanbaar B.8. L'article 2bis, § 6, de la loi du 24 février 1921 est compatible
met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre de straf gesteld avec les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que la peine
op de voorbereidende handelingen overeenkomstig artikel 2bis, §§ 1 tot prévue à l'article 2bis, §§ 1er à 5, de cette loi en ce qui concerne
5, van die wet zwaarder is dan die welke is bepaald in het geval van les actes préparatoires est plus lourde que celle qui est prévue en
een poging tot het plegen van de misdaden bedoeld in artikel 2bis, §§ cas de tentative de commettre les infractions visées à l'article 2bis,
1 tot 5, van die wet. §§ 1er à 5, de cette loi.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 2bis, § 6, van de wet van 24 februari 1921 « betreffende het L'article 2bis, § 6, de la loi du 24 février 1921 « concernant le
verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, trafic des substances vénéneuses, soporifiques, stupéfiantes,
psychotrope stoffen, ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de psychotropes, désinfectantes ou antiseptiques et des substances
stoffen die kunnen gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van pouvant servir à la fabrication illicite de substances stupéfiantes et
verdovende middelen en psychotrope stoffen » schendt de artikelen 10 psychotropes » ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
en 11 van de Grondwet niet.
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 20 oktober 2022. la Cour constitutionnelle, le 20 octobre 2022.
De griffier, De voorzitter, Le greffier, Le président,
F. Meersschaut L. Lavrysen F. Meersschaut L. Lavrysen
^