← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 119/2023 van 14 september 2023 Rolnummer 7844 In zake :
de prejudiciële vraag betreffende artikel 22 van de wet van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen in
gerechtszaken », gesteld door een onderzoeksrechter van d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter T. Giet, waarnemend voorzitter,
voorzitter L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 119/2023 van 14 september 2023 Rolnummer 7844 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 22 van de wet van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen in gerechtszaken », gesteld door een onderzoeksrechter van d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter T. Giet, waarnemend voorzitter, voorzitter L. L(...) | Extrait de l'arrêt n° 119/2023 du 14 septembre 2023 Numéro du rôle : 7844 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 22 de la loi du 15 juin 1935 « concernant l'emploi des langues en matière judiciaire », posée par un juge d'i La Cour constitutionnelle, composée du juge T. Giet, faisant fonction de président, du président(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 119/2023 van 14 september 2023 | Extrait de l'arrêt n° 119/2023 du 14 septembre 2023 |
Rolnummer 7844 | Numéro du rôle : 7844 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 22 van de wet van | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 22 de la loi |
15 juni 1935 « op het gebruik der talen in gerechtszaken », gesteld | du 15 juin 1935 « concernant l'emploi des langues en matière |
door een onderzoeksrechter van de Franstalige Rechtbank van eerste | judiciaire », posée par un juge d'instruction du Tribunal de première |
aanleg te Brussel. | instance francophone de Bruxelles. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit rechter T. Giet, waarnemend voorzitter, voorzitter L. | composée du juge T. Giet, faisant fonction de président, du président |
Lavrysen, en de rechters J. Moerman, M. Pâques, E. Bribosia, W. | L. Lavrysen, et des juges J. Moerman, M. Pâques, E. Bribosia, W. |
Verrijdt en K. Jadin, bijgestaan door de griffier N. Dupont, onder | Verrijdt et K. Jadin, assistée du greffier N. Dupont, présidée par le |
voorzitterschap van rechter T. Giet, | juge T. Giet, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij beschikking van 7 juni 2022, waarvan de expeditie ter griffie van | Par ordonnance du 7 juin 2022, dont l'expédition est parvenue au |
het Hof is ingekomen op 28 juli 2022, heeft een onderzoeksrechter van | greffe de la Cour le 28 juillet 2022, un juge d'instruction du |
de Franstalige Rechtbank van eerste aanleg te Brussel de volgende | Tribunal de première instance francophone de Bruxelles a posé la |
prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 22 van de wet van 15 juni 1935 op het gebruik der | « L'article 22 de la loi du 15/06/1935 concernant l'emploi des langues |
talen in gerechtszaken de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in | en matière judiciaire, viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
zoverre het enkel aan de personen die de taal van de procedure niet | Constitution en ce qu'il permet uniquement aux personnes qui ne |
verstaan, de mogelijkheid biedt om de vertaling te verkrijgen van | comprennent pas la langue de la procédure d'obtenir la traduction de |
stukken die niet in die taal zijn opgesteld ? ». | pièces qui ne sont pas rédigées dans cette langue ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 22 van de wet | B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 22 de la loi du 15 |
van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen in gerechtszaken » (hierna | juin 1935 « concernant l'emploi des langues en matière judiciaire » |
: de wet van 15 juni 1935). | (ci-après : la loi du 15 juin 1935). |
Zoals vervangen bij artikel 16 van de wet van 28 oktober 2016 « | Tel qu'il a été remplacé par l'article 16 de la loi du 28 octobre 2016 |
houdende verdere omzetting van de Richtlijn 2010/64/EU van het | « complétant la transposition de la Directive 2010/64/UE du Parlement |
Europees Parlement en de Raad van 20 oktober 2010 betreffende het | européen et du Conseil du 20 octobre 2010 relative au droit à |
recht op vertolking en vertaling in strafprocedures en van de | l'interprétation et à la traduction dans le cadre des procédures |
Richtlijn 2012/29/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 | pénales et de la Directive 2012/29/UE du Parlement européen et du |
oktober 2012 tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de | Conseil du 25 octobre 2012 établissant des normes minimales concernant |
ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten, | les droits, le soutien et la protection des victimes de la criminalité |
en ter vervanging van Kaderbesluit 2001/220/JBZ » (hierna : de wet van | et remplaçant la décision-cadre 2001/220/JAI » (ci-après : la loi du |
28 oktober 2016), bepaalt artikel 22 van de wet van 15 juni 1935 : | 28 octobre 2016), l'article 22 de la loi du 15 juin 1935 dispose : |
« De verdachte, de beklaagde, de veroordeelde of de burgerlijke partij die de taal van de procedure niet verstaat, kan de onderzoeksrechter of het openbaar ministerie, naargelang van de stand van de procedure, verzoeken om de vertaling naar een taal die hij of zij verstaat van andere documenten dan deze waarvan reeds in de vertaling wordt voorzien in het Wetboek van strafvordering. Het verzoekschrift wordt met redenen omkleed en houdt keuze van woonplaats in België in, indien de verzoeker er zijn woonplaats niet heeft. Het wordt neergelegd op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg of op het secretariaat van het parket en wordt ingeschreven in een daartoe bestemd register. Het verzoekschrift is enkel ontvankelijk indien de stukken waarvan de vertaling wordt gevraagd, erin worden vermeld en het ondertekend is door de betrokkene of door zijn advocaat. De onderzoeksrechter of het openbaar ministerie doet uitspraak uiterlijk vijftien dagen na de inschrijving van het verzoekschrift in het register. De met redenen omklede beslissing wordt per faxpost, bij een ter post aangetekende brief of langs elektronische weg ter kennis gebracht van de verzoeker of van zijn advocaat binnen acht dagen na de beslissing. Het verzoek kan geheel of gedeeltelijk worden toegestaan. De vertaling wordt beperkt tot de passages van het dossier die essentieel zijn om te waarborgen dat de verzoeker zijn rechten effectief kan uitoefenen. De vertaling wordt verstrekt binnen een redelijke termijn. Het verzoekschrift is niet meer ontvankelijk na verloop van acht dagen, hetzij na de betekening van het arrest tot verwijzing naar het | « L'inculpé, le prévenu, le condamné ou la partie civile qui ne comprend pas la langue de la procédure peut demander au juge d'instruction ou au ministère public, en fonction de l'état de la procédure, la traduction dans une langue comprise d'autres documents que ceux dont la traduction est déjà prévue dans le Code d'instruction criminelle. La requête est motivée et contient élection de domicile en Belgique si le requérant n'y a pas son domicile. Elle est déposée au greffe du tribunal de première instance ou au secrétariat du parquet et est inscrite dans un registre spécialement prévu à cet effet. La requête n'est recevable que si elle indique les pièces dont la traduction est demandée et qu'elle est signée par l'intéressé ou par son avocat. Le juge d'instruction ou le ministère public statue au plus tard quinze jours après l'inscription de la requête dans le registre. La décision motivée est notifiée au requérant ou à son avocat, par télécopie, par lettre recommandée à la poste ou par voie électronique dans un délai de huit jours à dater de la décision. La requête peut être entièrement ou partiellement accueillie. La traduction est limitée aux passages du dossier qui sont essentiels pour garantir que le requérant puisse exercer ses droits de manière effective. La traduction est fournie dans un délai raisonnable. La requête n'est plus recevable après les huit jours qui suivront soit |
hof van assisen of van de dagvaarding om te verschijnen ter | la signification de l'arrêt de renvoi devant la Cour d'assises ou de |
terechtzitting van de politierechtbank of van de correctionele | la citation à comparaître à l'audience du tribunal de police ou du |
rechtbank zitting houdend in eerste aanleg, hetzij na de oproeping bij | tribunal correctionnel siégeant en premier degré, soit la convocation |
proces-verbaal overeenkomstig artikel 216quater van het Wetboek van | par procès-verbal conformément à l'article 216quater du Code |
strafvordering. | d'instruction criminelle. |
Hetzelfde recht wordt erkend, voor de rechtscolleges in hoger beroep, | Le même droit est reconnu devant les juridictions d'appel pour les |
voor stukken waar nog geen vertaling voor werd gevraagd. | pièces dont une traduction n'a pas encore été demandée. |
De kosten van vertaling zijn ten laste van de Staat ». | Les frais de traduction sont à charge de l'Etat ». |
B.2.1. Uit de procedurestukken blijkt dat de situatie voor de | B.2.1. Il ressort des pièces de la procédure que la situation devant |
verwijzende onderzoeksrechter, een gerechtelijk onderzoek betreft dat | le juge d'instruction a quo concerne une instruction qui a été entamée |
in het Nederlands werd aangevat. Op grond van artikel 16, § 2, van de | en néerlandais. Sur la base de l'article 16, § 2, de la loi du 15 juin |
wet van 15 juni 1935 heeft de verdachte persoon verzocht om de taal | 1935, la personne inculpée a demandé le changement de langue de la |
van de procedure te veranderen naar het Frans. De raadkamer van de | procédure vers le français. La chambre du conseil du Tribunal de |
Nederlandstalige Rechtbank van eerste aanleg te Brussel heeft dat | première instance néerlandophone de Bruxelles a fait droit à cette |
verzoek ingewilligd. De verdachte persoon vraagt de verwijzende | demande. La personne inculpée demande désormais au juge d'instruction |
onderzoeksrechter dat de stukken van het dossier van het gerechtelijk | a quo que les pièces du dossier de l'instruction qui ont été rédigées |
onderzoek die in het Nederlands zijn opgesteld, voortaan worden | en néerlandais soient traduites en français. |
vertaald in het Frans. | |
Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die situatie. | La Cour limite son examen à cette situation. |
B.2.2. Uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag en uit hetgeen in | B.2.2. Il ressort du libellé de la question préjudicielle et de ce qui |
B.2.1 is vermeld, blijkt dat het Hof, enerzijds, de verdachten die de | est dit en B.2.1 que la Cour doit comparer, d'une part, les inculpés |
taal van de procedure niet verstaan en, anderzijds, de verdachten die | qui ne comprennent pas la langue de la procédure et, d'autre part, les |
de oorspronkelijke taal van de procedure niet verstaan en die, | inculpés qui ne comprennent pas la langue initiale de la procédure et |
ingevolge een wijziging van de taal van de procedure in de loop van | qui, à la suite d'un changement de langue de la procédure en cours |
het gerechtelijk onderzoek, de nieuwe taal van de procedure verstaan, | d'instruction, comprennent la nouvelle langue de la procédure. Les |
met elkaar dient te vergelijken. De verdachten die tot de eerste | inculpés relevant de la première catégorie peuvent demander, sur la |
categorie behoren, kunnen op grond van de in het geding zijnde | base de la disposition en cause, la traduction des documents |
bepaling verzoeken om de vertaling van de essentiële documenten van | essentiels du dossier. Dans l'interprétation du juge d'instruction a |
het dossier. In de interpretatie van de verwijzende onderzoeksrechter | quo, les inculpés relevant de la seconde catégorie ne peuvent pas |
kunnen de verdachten die tot de tweede categorie behoren, op grond van | demander, sur la base de la disposition en cause, la traduction des |
de in het geding zijnde bepaling niet verzoeken om de vertaling van de | documents essentiels du dossier qui ont été établis dans la langue |
essentiële documenten van het dossier die in de oorspronkelijke taal | initiale de la procédure. |
van de procedure werden opgesteld. | La Cour est interrogée sur la compatibilité de cette différence de |
Aan het Hof wordt een vraag gesteld over de bestaanbaarheid van dat | traitement avec le principe d'égalité et de non-discrimination garanti |
verschil in behandeling met het door de artikelen 10 en 11 van de | par les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Grondwet gewaarborgde beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. | |
B.3. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet uit | B.3. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas |
dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt | qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de |
ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust | personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et |
en het redelijk verantwoord is. | qu'elle soit raisonnablement justifiée. |
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld | L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant |
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel | compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la |
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van | nature des principes en cause; le principe d'égalité et de |
gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat | non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas |
er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de | de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés |
aangewende middelen en het beoogde doel. | et le but visé. |
B.4. Zoals in de parlementaire voorbereiding van de wet van 28 oktober | B.4. Comme les travaux préparatoires de la loi du 28 octobre 2016 |
2016 wordt aangegeven (Parl. St., Kamer, 2015-2016, DOC 54-2029/001, | l'indiquent (Doc. parl., Chambre, 2015-2016, DOC 54-2029/001, pp. |
pp. 24-29 en pp. 42-43), draagt de in het geding zijnde bepaling onder | 24-29 et pp. 42-43), la disposition en cause contribue, entre autres, |
meer bij tot het omzetten van de artikelen 3 en 4 van de richtlijn | à transposer les articles 3 et 4 de la directive 2010/64/UE du |
2010/64/EU van het Europees Parlement en de Raad van 20 oktober 2010 « | Parlement européen et du Conseil du 20 octobre 2010 « relative au |
betreffende het recht op vertolking en vertaling in strafprocedures », | droit à l'interprétation et à la traduction dans le cadre des |
die ertoe strekken aan de verdachten en aan de beklaagden die de taal | procédures pénales », qui visent à garantir aux suspects et aux |
van de strafprocedure niet verstaan, het recht te waarborgen op de | personnes poursuivies qui ne comprennent pas la langue de la procédure |
kosteloze vertaling van de processtukken die essentieel zijn om te | pénale concernée le droit à la traduction gratuite des documents |
garanderen dat zij hun recht van verdediging kunnen uitoefenen en om | essentiels pour leur permettre d'exercer leurs droits de défense et |
het eerlijke verloop van de procedure te waarborgen. | pour garantir le caractère équitable de la procédure. |
B.5. In de parlementaire voorbereiding van de wet van 28 oktober 2016 | B.5. Les travaux préparatoires de la loi du 28 octobre 2016 n'abordent |
wordt niet de kwestie aangesneden van hoe de woorden « die de taal van | pas la question de l'interprétation que doivent recevoir les mots « |
de procedure niet verstaat » die in het eerste lid van de in het | qui ne comprend pas la langue de la procédure », employés à l'alinéa 1er |
geding zijnde bepaling worden gebruikt, moeten worden geïnterpreteerd, | |
wanneer de taal van de procedure wordt gewijzigd in de loop van het | de la disposition en cause, lorsque la langue de la procédure fait |
gerechtelijk onderzoek met toepassing van artikel 16, § 2, van de wet | l'objet d'un changement en cours d'instruction en application de |
van 15 juni 1935. Zoals de partijen opmerken, moet de in het geding zijnde bepaling, in | l'article 16, § 2, de la loi du 15 juin 1935. |
een dergelijke situatie, in die zin worden geïnterpreteerd dat zij | Comme le relèvent les parties, dans une telle situation, la |
betrekking heeft op de verdachte die niet de taal verstaat die de taal | disposition en cause doit être interprétée comme visant l'inculpé qui |
van de procedure was op het ogenblik waarop de essentiële documenten | ne comprend pas la langue qui était celle de la procédure au moment où |
waarvan de vertaling wordt gevraagd, werden opgesteld. In die | les documents essentiels dont la traduction est demandée ont été |
interpretatie kan op grond van de in het geding zijnde bepaling de | établis. Dans cette interprétation, la disposition en cause permet à |
verdachte die de oorspronkelijke taal van de procedure niet verstaat | l'inculpé qui ne comprend pas la langue initiale de la procédure et |
en die, ingevolge een wijziging van de taal van de procedure in de | qui, à la suite d'un changement de langue de la procédure en cours |
loop van het gerechtelijk onderzoek met toepassing van artikel 16, § | |
2, van de wet van 15 juni 1935, de nieuwe taal van de procedure | d'instruction en application de l'article 16, § 2, de la loi du 15 |
verstaat, verzoeken om de vertaling van de essentiële documenten van | juin 1935, comprend la nouvelle langue de la procédure de demander la |
het dossier die, vóór die taalwijziging, in de oorspronkelijke taal | traduction des documents essentiels du dossier qui, avant ce |
van de procedure werden opgesteld. | changement de langue, ont été établis dans la langue initiale de la procédure. |
B.6. Daaruit volgt dat het in het geding zijnde verschil in | B.6. Il s'ensuit que la différence de traitement en cause est |
behandeling onbestaande is. | inexistante. |
B.7. Artikel 22 van de wet van 15 juni 1935 is bestaanbaar met de | B.7. L'article 22 de la loi du 15 juin 1935 est compatible avec les |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | articles 10 et 11 de la Constitution. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 22 van de wet van 15 juni 1935 « op het gebruik der talen in | L'article 22 de la loi du 15 juin 1935 « concernant l'emploi des |
gerechtszaken » schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | langues en matière judiciaire » ne viole pas les articles 10 et 11 de |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | la Constitution. Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 14 september 2023. | la Cour constitutionnelle, le 14 septembre 2023. |
De griffier, | Le greffier, |
N. Dupont | N. Dupont |
De wnd. voorzitter, | Le président f.f., |
T. Giet | T. Giet |