Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023 Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916 In zake : de beroepen : - tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge - tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een toelage voor het aansc(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023 Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916 In zake : de beroepen : - tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge - tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een toelage voor het aansc(...) Extrait de l'arrêt n° 166/2023 du 30 novembre 2023 Numéros du rôle : 7889, 7894, 7912 et 7916 En cause : les recours : - en annulation partielle de la loi du 30 octobre 2022 « portant des mesures de soutien temporaires suite à la crise de - en annulation de la loi du 26 juin 2022 « visant à octroyer une allocation pour l'acquisition de(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 166/2023 van 30 november 2023 Extrait de l'arrêt n° 166/2023 du 30 novembre 2023
Rolnummers 7889, 7894, 7912 en 7916 Numéros du rôle : 7889, 7894, 7912 et 7916
In zake : de beroepen : En cause : les recours :
- tot gedeeltelijke vernietiging van de wet van 30 oktober 2022 « - en annulation partielle de la loi du 30 octobre 2022 « portant des
houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de mesures de soutien temporaires suite à la crise de l'énergie »,
energiecrisis », ingesteld door Hélène Englebert, door Guy van Hoye en introduits par Hélène Englebert, par Guy van Hoye et par Danielle
door Danielle Domb; Domb;
- tot vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning - en annulation de la loi du 26 juin 2022 « visant à octroyer une
van een toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in
bulk bestemd voor de verwarming van een privéwoning », ingesteld door allocation pour l'acquisition de gasoil ou de propane en vrac destinés
Guy van Hoye; au chauffage d'une habitation privée », introduit par Guy van Hoye;
- tot vernietiging van de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 - en annulation des articles 10 à 16 de la loi du 19 décembre 2022 «
december 2022 « houdende toekenning van een tweede federale portant l'octroi d'une deuxième prime fédérale d'électricité et de gaz
elektriciteits- en gaspremie », ingesteld door Philippe Galloy. », introduit par Philippe Galloy.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T.
rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, D. Pieters, S. Giet, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, D. Pieters, S. de Bethune,
de Bethune, E. Bribosia en K. Jadin, bijgestaan door de griffier N. E. Bribosia et K. Jadin, assistée du greffier N. Dupont, présidée par
Dupont, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul, le président P. Nihoul,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging I. Objet des recours et procédure
a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 8 november a. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 16
november 2022, heeft Hélène Englebert beroep tot vernietiging 8 novembre 2022 et parvenue au greffe le 16 novembre 2022, Hélène
ingesteld van de artikelen 42 tot 48 van de wet van 30 oktober 2022 « Englebert a introduit un recours en annulation des articles 42 à 48 de
houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de la loi du 30 octobre 2022 « portant des mesures de soutien temporaires
energiecrisis » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 3 suite à la crise de l'énergie » (publiée au Moniteur belge du 3
november 2022). novembre 2022).
b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 17 b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
november 2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen
op 18 november 2022, heeft Guy van Hoye beroep ingesteld tot 17 novembre 2022 et parvenue au greffe le 18 novembre 2022, Guy van
vernietiging van de wet van 26 juni 2022 « houdende toekenning van een Hoye a introduit un recours en annulation de la loi du 26 juin 2022 «
toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk visant à octroyer une allocation pour l'acquisition de gasoil ou de
bestemd voor de verwarming van een privéwoning » (bekendgemaakt in het propane en vrac destinés au chauffage d'une habitation privée »
Belgisch Staatsblad van 29 juni 2022) en tot gedeeltelijke (publiée au Moniteur belge du 29 juin 2022) et en annulation partielle
vernietiging van de voormelde wet van 30 oktober 2022. de la loi du 30 octobre 2022 précitée.
c. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 9 januari c. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
2023 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 10 9 janvier 2023 et parvenue au greffe le 10 janvier 2023, Danielle Domb
januari 2023, heeft Danielle Domb beroep tot vernietiging ingesteld a introduit un recours en annulation des articles 42 à 48 de la loi du
van de artikelen 42 tot 48 van de voormelde wet van 30 oktober 2022. 30 octobre 2022 précitée.
d. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 16 januari d. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
2023 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 17 16 janvier 2023 et parvenue au greffe le 17 janvier 2023, Philippe
januari 2023, heeft Philippe Galloy beroep tot vernietiging ingesteld Galloy a introduit un recours en annulation des articles 10 à 16 de la
van de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 december 2022 « houdende loi du 19 décembre 2022 « portant l'octroi d'une deuxième prime
toekenning van een tweede federale elektriciteits- en gaspremie »
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 23 december 2022). fédérale d'électricité et de gaz » (publiée au Moniteur belge du 23
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 7889, 7894, 7912 en 7916 van décembre 2022). Ces affaires, inscrites sous les numéros 7889, 7894, 7912 et 7916 du
de rol van het Hof, werden samengevoegd. rôle de la Cour, ont été jointes.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de bestreden bepalingen en de context ervan Quant aux dispositions attaquées et à leur contexte
B.1. Het economische herstel na COVID-19 en de invasie van Oekraïne B.1. La reprise économique post-COVID-19 et l'invasion de l'Ukraine
door Rusland hebben aanleiding gegeven tot een aanzienlijke stijging par la Russie ont causé une augmentation considérable des prix de
van de energieprijzen. In die context heeft de wetgever verschillende l'énergie. Dans ce contexte, le législateur a pris plusieurs mesures
tijdelijke ondersteuningsmaatregelen genomen om de gezinnen te helpen. de soutien temporaires en vue d'aider les ménages.
Tot die maatregelen behoren : een verwarmingspremie van 100 euro; een Parmi ces mesures figurent : une prime de chauffage de 100 euros; une
toelage van 300 euro voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan allocation de 300 euros pour l'acquisition de gasoil ou de propane en
in bulk bestemd voor de verwarming van een privéwoning; een toelage vrac destinés au chauffage d'une habitation privée; une allocation de
van 250 euro voor gezinnen die met pellets verwarmen; een goedkoper 250 euros pour les ménages se chauffant aux pellets; un forfait de
basispakket energie voor de gezinnen, dat bestaat in het toekennen van base énergie à prix réduit pour les ménages, lequel consiste à
een premie voor elektriciteit en gas; een tijdelijke verlaging van de accorder une prime pour l'électricité et le gaz; une réduction
accijnzen op diesel en op benzine; een tijdelijke btw-verlaging op temporaire des accises sur le diesel et sur l'essence; une réduction
elektriciteit en op gas; en een uitbreiding van het sociaal tarief. temporaire de la TVA sur l'électricité et le gaz; et une extension du
De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van verschillende tarif social. Les parties requérantes demandent l'annulation de plusieurs
wetsbepalingen met betrekking tot de federale gas- en dispositions législatives relatives aux primes fédérales de gaz et
elektriciteitspremies en de toelage voor het aanschaffen van d'électricité et à l'allocation pour l'acquisition de gasoil ou de
huisbrandolie of propaan in bulk bestemd voor de verwarming van een propane en vrac destinés au chauffage d'une habitation privée.
privéwoning. B.2.1. Artikel 3, § 1, eerste lid, van de wet van 26 juni 2022 « B.2.1. L'article 3, § 1er, alinéa 1er, de la loi du 26 juin 2022 «
houdende toekenning van een toelage voor het aanschaffen van visant à octroyer une allocation pour l'acquisition de gasoil ou de
huisbrandolie of propaan in bulk bestemd voor de verwarming van een propane en vrac destinés au chauffage d'une habitation privée »
privéwoning » (hierna : de wet van 26 juni 2022) bepaalt dat een (ci-après : la loi du 26 juin 2022) prévoit qu'une allocation est
toelage eenmalig en forfaitair wordt toegekend als tegemoetkoming in
de betaling van de levering van huisbrandolie of van propaan in bulk accordée, de manière unique et forfaitaire, à tout ayant droit qui a
aan iedere rechthebbende die tussen 15 november 2021 en 31 december été livré par une entreprise entre le 15 novembre 2021 et le 31
2022 inbegrepen van een onderneming een levering ontving die bestemd décembre 2022 inclus, comme intervention dans le paiement de la
is voor de verwarming van zijn hoofdverblijfplaats. fourniture de gasoil ou de propane en vrac destinés au chauffage de sa
résidence principale.
Het bedrag van die toelage bedroeg oorspronkelijk 225 euro netto. Bij Le montant de cette allocation s'élevait initialement à 225 euros
artikel 8, 1°, van de wet van 30 oktober 2022 « houdende tijdelijke nets. Par l'article 8, 1°, de la loi du 30 octobre 2022 « portant des
ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de energiecrisis » (hierna : mesures de soutien temporaires suite à la crise de l'énergie »
de wet van 30 oktober 2022) is dat bedrag gestegen naar 300 euro (ci-après : la loi du 30 octobre 2022), ce montant est passé à 300
netto. euros nets.
De toelage wordt toegekend op basis van een aanvraag die wordt
ingediend door de rechthebbende (artikel 3, § 1, derde lid, van de wet L'allocation est accordée sur la base d'une demande faite par l'ayant
van 26 juni 2022). droit (article 3, § 1er, alinéa 3, de la loi du 26 juin 2022).
Volgens de memorie van toelichting heeft die maatregel, die de andere Selon l'exposé des motifs, l'objectif de cette mesure, qui vient en
voor gas en elektriciteit genomen maatregelen aanvult, als doel « een complément des autres mesures prises pour le gaz et l'électricité, est
financiële steun toe te kennen aan het grootst mogelijk aantal burgers « d'accorder un soutien financier au plus grand nombre possible de
om hun te helpen het hoofd [te] bieden aan de stijgende prijzen voor citoyens afin de les aider à faire face à l'augmentation du prix du
de verwarming van hun woning » (Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC chauffage de leur logement » (Doc. parl., Chambre, 2021-2022, DOC
55-2752/001, p. 4). 55-2752/001, p. 4).
B.2.2.1. Bij de voormelde wet van 30 oktober 2022 kent de wetgever een B.2.2.1. Par la loi du 30 octobre 2022, précitée, le législateur
eenmalige forfaitaire premie van 122 euro toe aan elke huishoudelijke octroie une prime forfaitaire unique de 122 euros à chaque client
afnemer die op 30 september 2022 een leveringsovereenkomst voor résidentiel qui, au 30 septembre 2022, a un contrat de fourniture
elektriciteit voor diens woonplaats heeft, ofwel met een vaste prijs, d'électricité pour sa résidence, soit à prix fixe et qui a été conclu
die afgesloten of hernieuwd werd na 30 september 2021, ofwel met een ou renouvelé après le 30 septembre 2021, soit à prix variable (article
variabele prijs (artikel 36, § 1, van de wet). Bovendien wordt een
eenmalige forfaitaire premie van 270 euro toegekend aan elke 36, § 1er, de la loi). En outre, une prime forfaitaire unique de 270
huishoudelijke afnemer die op 30 september 2022 een euros est octroyée à chaque client résidentiel qui, au 30 septembre
leveringsovereenkomst voor gas voor diens woonplaats heeft, ofwel met 2022, a un contrat de fourniture de gaz pour sa résidence, soit à prix
een vaste prijs, die afgesloten of hernieuwd werd na 30 september fixe et qui a été conclu ou renouvelé après le 30 septembre 2021, soit
2021, ofwel met een variabele prijs (artikel 43, § 1, van de wet). à prix variable (article 43, § 1er, de la loi).
Die premies zijn geldig voor de maanden november en december 2022.
Wat de federale gaspremie betreft, hebben de eindafnemers die zijn Ces primes sont valables pour les mois de novembre et de décembre 2022.
verbonden met een collectief aansluitpunt met een gezamenlijke En ce qui concerne la prime fédérale de gaz, les clients finals reliés
stookinstallatie op gas die een recht op levering genieten in het à un point de raccordement collectif avec une installation commune de
kader van een overeenkomst die voor de premie in aanmerking komt, die chauffage au gaz qui bénéficient d'un droit de fourniture dans le
in hun naam en voor hun rekening werd gesloten door een andere cadre d'un contrat éligible à la prime, qui a été conclu en leur nom
huishoudelijke afnemer van dezelfde gezamenlijke stookinstallatie op et pour leur compte par un autre client résidentiel de la même
gas of door een vereniging van mede-eigenaars, eveneens recht op de installation commune de chauffage au gaz ou par une association de
premie (artikel 43, § 1, tweede lid, van de voormelde wet). Er wordt copropriétaires, ont également droit à la prime (article 43, § 1er,
gepreciseerd dat « de begunstigden [...] ook de gas eindafnemers via alinéa 2, de la loi précitée). Il est précisé que « les clients finaux
pour le gaz qui utilisent une installation de chauffage commune
een gezamenlijke stookinstallatie [omvatten] » (Parl. St., Kamer, bénéficient également de cette mesure de soutien » (Doc. parl.,
2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 19). Chambre, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 19).
In beginsel worden de premies automatisch toegekend door de En principe, les primes sont octroyées automatiquement par le
leverancier aan de rechthebbenden (artikelen 37 en 44 van de wet van fournisseur aux ayants droit (articles 37 et 44 de la loi du 30
30 oktober 2022). octobre 2022).
Een rechthebbende die met meerdere gezinnen of huishoudens gas Un ayant droit qui achète du gaz avec plusieurs familles ou ménages
aankoopt via hetzelfde EAN-aansluitingspunt op het via le même point de raccordement EAN sur le réseau de distribution de
aardgasdistributienet, moet een aanvraag in die zin indienen bij de gaz naturel doit introduire une demande en ce sens auprès du SPF
FOD Economie (artikel 45 van dezelfde wet). Economie (article 45 de la même loi).
B.2.2.2. De federale elektriciteits- en gaspremie beoogt « de impact B.2.2.2. La prime fédérale d'électricité et de gaz vise « à atténuer
op de energiefactuur van de energiecrisis te verlichten [...] voor l'impact sur la facture énergétique de la crise énergétique [...] pour
gezinnen. Met de keuze om een federale elektriciteits- en gaspremie les ménages. En choisissant d'accorder une prime pour l'électricité et
toe te kennen via de huishoudelijke elektriciteits- en gascontracten le gaz via les contrats d'électricité et de gaz résidentiels, [le
[wenst de wetgever] de breedst mogelijke groep [te bereiken] binnen de législateur entend toucher] le groupe le plus large possible dans le
federale bevoegdheden (energieprijzen) » (Parl. St., Kamer, 2021-2022, cadre des compétences fédérales (prix de l'énergie) » (Doc. parl.,
DOC 55-2915/001, p. 19). Chambre, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 19).
Wat het bedrag van de premie betreft, wordt in de parlementaire En ce qui concerne le montant de la prime, les travaux préparatoires
voorbereiding vermeld : mentionnent :
« De beoogde premie bedraagt 270 euro voor gas en 122 euro voor « La prime envisagée s'élève à 270 euros pour le gaz et à 122 euros
elektriciteit. pour l'électricité.
Wat de premie voor gas betreft, komt de hoogte van de premie overeen En ce qui concerne la prime pour le gaz, le niveau de la prime
met de gemiddelde korting op jaarbasis die een huishouden zou genieten correspond à la réduction moyenne annualisée dont bénéficierait un
mocht deze 5 MWh aan een gereguleerd tarief (0,13 euro/kWh all-in) ménage s'il était approvisionné pour 5 MWh à un tarif réglementé (0,13
beleverd worden en voor 12 MWh aan een commercieel tarief (0,26 euros/kWh tout compris) et pour 12 MWh à un tarif commercial (0,26
euro/kWh all-in) tegenover een volledige afname (17 MWh) aan datzelfde euros/ kWh tout compris) par rapport à une consommation totale (17
commercieel tarief. De korting die op jaarbasis is berekend wordt als MWh) au même tarif commercial. La réduction calculée sur une base
een eenmalige premie toegekend en wordt niet aangepast op basis van annuelle est accordée en tant que prime unique et n'est pas ajustée en
[het] verbruik van het huishouden. fonction de la consommation du ménage.
Wat de premie voor elektriciteit betreft, komt de hoogte van de premie En ce qui concerne la prime pour l'électricité, le niveau de la prime
overeen met de gemiddelde korting op jaarbasis die een huishouden zou correspond à la remise moyenne annualisée dont bénéficierait un ménage
genieten mocht deze 1,5 MWh aan een gereguleerd tarief (0,24 euro/kWh s'il était approvisionné pour 1,5 MWh au tarif réglementé (0,24
all-in) beleverd worden en voor 2 MWh aan een commercieel tarief (0,44 euros/kWh tout compris) et pour 2 MWh au tarif commercial (0,44
euro/kWh all-in) tegenover een volledige afname (3,5 MWh) aan euros/kWh tout compris) par rapport à une consommation totale (3,5
datzelfde commercieel tarief. De korting die op jaarbasis is berekend MWh) au même tarif commercial. La réduction calculée sur une base
wordt als een eenmalige premie toegekend en wordt niet aangepast op annuelle est accordée en tant que prime unique et n'est pas ajustée en
basis van [het] verbruik van het huishouden. fonction de la consommation du ménage.
In geen enkel geval doet de premie afbreuk aan de btw die verschuldigd En aucun cas, la prime n'affecte la TVA due en proportion de la
is als aandeel in de factuur of in de openstaande schuld. Vanuit facture ou de la dette impayée. Du point de vue de la TVA, il convient
btw-perspectief moet worden opgemerkt dat deze federale
elektriciteits- en gaspremie noch [kan worden gekwalificeerd] als een de noter que la prime fédérale pour l'électricité et le gaz ne peut
prijssubsidie in de zin van artikel 26, § 1, eerste lid, van het être qualifiée ni de subvention de prix au sens de l'article 26, § 1er,
btw-wetboek, noch als een prijsvermindering in de zin van artikel 28, premier alinéa, du Code de la TVA, ni de réduction de prix au sens de
2°, van voormeld wetboek. Er is immers geen noodzakelijk verband l'article 28, 2°, du Code précité. En effet, il n'y a pas de lien
tussen de toegekende premie en de elektriciteits- en gasfactuur waarop nécessaire entre la prime accordée et la facture de gaz et
zij wordt verrekend. In de meeste gevallen houdt de premie immers d'électricité sur laquelle elle est imputée. Dans la plupart des cas,
verband met de elektriciteits- en gasfactuur van het gezin waaraan de la prime est liée à la facture d'électricité et de gaz du ménage
premie via de elektriciteits- en gasfactuur wordt toegekend. De auquel la prime est accordée via la facture de gaz et d'électricité.
elektriciteitsfactuur wordt dus louter en alleen als technisch La facture d'électricité est donc utilisée uniquement comme instrument
instrument gebruikt voor de toekenning van de premie. Het uitgespaarde technique pour l'octroi de la prime. Le montant épargné peut être
bedrag kan vrij door het betrokken gezin [worden] gebruikt, al dan utilisé librement par le ménage en question, pour être dépensé ou non
niet ter besteding aan consumentengoederen of -diensten. De termen ` en biens ou services de consommation. Les termes ` facture ', ` note
factuur ', ` creditnota ', ` korting ', etc., moeten dan ook in het de crédit ', ` rabais ', etc. doivent donc être interprétés dans le
kader van de specifieke voorliggende wetgeving worden geïnterpreteerd contexte de la législation spécifique et sont distincts de leur
en staan los van de klassieke invulling ervan in het kader van de interprétation traditionnelle dans le contexte de la législation sur
btw-wetgeving. De maatstaf van heffing die als heffingsbasis geldt la TVA. La base imposable à la TVA sur la fourniture de gaz et
voor de btw geheven over de levering van elektriciteit en gas, mag dus d'électricité ne peut donc en aucun cas être réduite du fait de ce
in geen enkel geval worden verminderd naar aanleiding van deze titel »
(Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 21). titre » (Doc. parl., Chambre, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 21).
B.2.2.3. Bij de wet van 19 december 2022 « houdende toekenning van een B.2.2.3. Par la loi du 19 décembre 2022 « portant l'octroi d'une
deuxième prime fédérale d'électricité et de gaz » (ci-après : la loi
tweede federale elektriciteits- en gaspremie » (hierna : de wet van 19 du 19 décembre 2022), le législateur étend le forfait de base énergie
december 2022) breidt de wetgever het basispakket energie uit tot de aux mois de janvier, février et mars 2023, en introduisant une
maanden januari, februari en maart 2023, door een tweede federale deuxième prime fédérale pour l'électricité et le gaz, dans le
premie voor elektriciteit en gas in te voeren, in het verlengde van de prolongement de la première prime.
eerste premie.
De voorwaarden om de premies te genieten zijn grotendeels identiek aan Les conditions pour bénéficier des primes sont en grande partie
de voorwaarden waarin is voorzien bij de wet van 30 oktober 2022, zij identiques aux conditions prévues par la loi du 30 octobre 2022, à
het dat de situatie van de rechthebbende wordt beoordeeld op 31 ceci près que la situation de l'ayant droit s'apprécie au 31 décembre
december 2022 en dat het bedrag van de premie 183 euro bedraagt voor 2022 et que le montant de la prime s'élève à 183 euros pour
elektriciteit en 405 euro voor gas (artikelen 4, § 1, en 11, § 1, van l'électricité et à 405 euros pour le gaz (articles 4, § 1er, et 11, §
de wet van 19 december 2022). 1er, de la loi du 19 décembre 2022).
Ingevolge een opmerking van de afdeling wetgeving van de Raad van A la suite d'une remarque de la section de législation du Conseil
State wordt het bedrag van de premies aanvullend verantwoord als volgt d'Etat, le montant des primes est justifié de manière complémentaire
: comme suit :
« Met de ontworpen regeling wordt beoogd eenmalig in een goedkoper « Le régime conçu vise à fournir aux ménages un forfait de base
basispakket energie te voorzien voor gezinnen, bestaande uit twee énergie à prix réduit unique, composé de deux primes distinctes
afzonderlijke premies bestemd voor huishoudelijk verbruik van destinées à la consommation d'électricité et de gaz des clients
elektriciteit en gas ongeacht de omvang van het energieverbruik en résidentiels, quel que soit le niveau de consommation d'énergie et
ongeacht de exclusieve dan wel gecombineerde afname van elektriciteit indépendamment de l'achat exclusif ou combiné d'électricité et de gaz
respectievelijk van gas voor verschillende soorten huishoudelijk respectivement pour les différents types d'utilisation du ménage
gebruik (verlichting, koken, verwarming, enz.). Immers, voornoemd (éclairage, cuisine, chauffage, etc.). En effet, le forfait de base
basispakket werd opgezet als een eenmalige en forfaitaire précité a été conçu comme une prime unique et forfaitaire pour
elektriciteits- en gaspremie telkens bestaande uit een absoluut bedrag l'électricité et le gaz, chacune consistant en un montant absolu
dat het resultaat is van een gemiddeld jaarlijkse kost voor een meest résultant d'un coût annuel moyen pour un profil de consommation le
voorkomend verbruiksprofiel in het land. Hierbij werd gebruik gemaakt plus courant dans le pays. Pour ce faire, on a utilisé des données
van de redelijkerwijze beschikbare gegevens inzake het gemiddelde raisonnablement disponibles sur la consommation moyenne des clients
verbruik van huishoudelijke afnemers, rekening houdende met het résidentiels, en tenant compte de l'objectif d'attribuer les primes le
streven om de premies zo snel mogelijk toe te kennen. plus rapidement possible.
De ratio legis van dit wetsontwerp bestaat erin om de impact van de La ratio legis de ce projet de loi consiste à atténuer l'impact de la
energiecrisis op de energiefactuur van gezinnen te verlichten door een crise énergétique sur les factures d'énergie des ménages en proposant
goedkoper basispakket energie te voorzien en rechtvaardigt het un forfait de base énergie à prix réduit et justifie le critère
determinerend criterium om als rechthebbende van de premie te déterminant pour être l'ayant droit de la prime, à savoir être un
kwalificeren, met name de hoedanigheid van huishoudelijke afnemer en client résidentiel et titulaire d'un droit de livraison en vertu d'un
gerechtigde op een recht van levering in het kader van een
leveringsovereenkomst met betrekking tot elektriciteit dan wel gas, contrat de fourniture d'électricité ou de gaz conclu au cours d'une
die gesloten werd in een periode waarin de energieprijzen buitengewone période où les prix de l'énergie ont atteint des sommets
hoogtes hebben bereikt, i.e. een leveringsovereenkomst die nog actief extraordinaires, à savoir un contrat de fourniture encore actif au 31
is op 31 december 2022 met een variabele prijs of met een vaste prijs décembre 2022 à prix variable ou à prix fixe à condition qu'il ait été
mits gesloten of hernieuwd na 30 september 2021, en dat ongeacht of er conclu ou renouvelé après le 30 septembre 2021, et ce indépendamment
in de periode waarvoor de premie wordt toegekend daadwerkelijk een du fait qu'une fourniture ait été effectivement reçue ou non au cours
levering werd ontvangen of niet. De toepassing van een variërende de la période pour laquelle la prime est accordé[e]. L'application
premie op basis van concreet verbruik of een differentiatie van d'une prime variable en fonction de la consommation concrète ou d'une
verbruiksprofielen op basis van de ingezette energiebronnen voor het différenciation des profils de consommation en fonction des sources
d'énergie utilisées par le ménage créerait une charge administrative
huishouden, zou een complexe en significante administratieve last complexe et importante, disproportionnée par rapport à l'objectif
creëren die niet in verhouding zou staan tot het beoogde doel en visé, et devrait en outre tenir compte des primes ou allocations déjà
waarbij bovendien rekening zou moeten worden gehouden met reeds existantes pour les autres sources d'énergie spécifiques. Le
bestaande premies of toelagen voor de specifieke andere déploiement du compteur intelligent n'est pas non plus encore
energiebronnen. De uitrol van de slimme meter is ook nog niet suffisamment avancé pour connaître la consommation individuelle de
voldoende ver gevorderd om het individueel verbruik van iedere
huishoudelijke afnemer te kennen » (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC chaque client résidentiel » (Doc. parl., Chambre, 2022-2023, DOC
55-3016/001, pp. 9-10). 55-3016/001, pp. 9-10).
In de Kamercommissie heeft de minister van Energie uitgelegd : En commission de la Chambre, la ministre de l'Energie explique :
« Discriminatie en Gelijkheidsbeginsel « Discrimination et principe d'égalité
De Raad van State heeft een verduidelijking gevraagd van het Le Conseil d'Etat a demandé une clarification de la distinction entre
onderscheid tussen het basispakket gas en het basispakket
elektriciteit. In de memorie van toelichting werd dit verduidelijkt op le forfait de base gaz et le forfait de base électricité. L'exposé des
basis van vier punten : motifs a clarifié la question sur la base de quatre points :
- Het gaat om een basispakket voor twee vectoren, nl. gas en - Il s'agit d'un forfait de base pour deux vecteurs, à savoir le gaz
elektriciteit, waarbij er gewerkt wordt met een schijf van verbruik et l'électricité, fonctionnant avec une tranche de consommation à
waarop een gereguleerd en verminderd tarief wordt toegepast, los van laquelle est appliqué un tarif régulé et réduit, indépendamment de la
het globale verbruik van iemand. consommation globale de la personne.
- De forfaitaire premies zijn berekend aan de hand van gemiddelde - Les primes forfaitaires ont été calculées à partir d'un coût annuel
jaarlijkse kosten voor een meest voorkomend verbruiksprofiel, op basis moyen pour le profil de consommation le plus courant, sur la base des
van de boordtabellen van de CREG. tableaux de bord de la CREG.
- De digitale meter is nog niet volledig uitgerold, waardoor het - Le compteur numérique n'a pas encore été entièrement déployé, de
verbruik van de klanten niet gekend is. sorte que la consommation des clients n'est pas connue.
- De toepassing van een variërende premie naargelang van het verbruik - L'application d'une prime variable en fonction de la consommation
is administratief niet eenvoudig te realiseren en brengt een snelle n'est pas facile à mettre en oeuvre sur le plan administratif et
beslissing om de premie bij de burgers te krijgen in gevaar. compromet une décision rapide de versement de la prime aux citoyens.
Warmtepompen en accumulatie Pompes à chaleur et accumulation
Het basispakket gaat over een tegemoetkoming voor het huishoudelijke Le forfait de base prévoit une prime pour la consommation domestique
verbruik van elektriciteit en van gas. Warmtepompen en d'électricité et de gaz. Les pompes à chaleur et le chauffage par
accumulatieverwarming kwamen reeds aan bod tijdens de bespreking van accumulation ont déjà été abordés lors de la discussion des premières
de eerste premies, alsook van de Algemene Beleidsnota. De Raad van primes et de la note de politique générale. Le Conseil d'Etat indique
State geeft aan dat er niet kan en mag worden gedifferentieerd in de qu'il ne peut et ne doit pas y avoir de différenciation dans la remise
korting voor elektriciteit : ` Een verhoogde premie voor een huishoudelijke afnemer die enkel een leveringsovereenkomst voor elektriciteit heeft en die zijn woning met elektriciteit verwarmt, zou op gespannen voet kunnen staan met dat opzet, los van de praktische problemen om die afnemer te onderscheiden van andere huishoudelijke afnemers die enkel een leveringsovereenkomst voor elektriciteit hebben maar andere energiebronnen gebruiken om hun woonplaats te verwarmen '. Op basis van dit advies is het probleem van de mensen die zich verwarmen met warmtepompen of accumulatie moeilijker op te lossen dan wat op het eerste [gezicht] lijkt. Meerdere stookinstallaties voor één toegangspunt De minister heeft geen kennis van de specifieke situatie die [het lid] aanhaalt. Zij gaat ervan uit dat het om een privénet of een gesloten pour l'électricité : ` Une prime majorée pour un client résidentiel qui n'a qu'un contrat de fourniture d'électricité et qui chauffe son logement à l'électricité pourrait être en contradiction avec cette intention, sans compter les difficultés pratiques pour distinguer ce client des autres clients résidentiels qui n'ont qu'un contrat de fourniture pour l'électricité mais utilisent d'autres sources d'énergie pour chauffer leur domicile. ' Sur la base de cet avis, le problème des personnes qui se chauffent avec des pompes à chaleur ou par accumulation est plus difficile à résoudre que ce qui pourrait paraître à première vue. Plusieurs installations de combustion pour un point d'accès unique La ministre n'a pas connaissance de la situation spécifique évoquée par [le membre]. Elle suppose qu'il s'agit d'un réseau privé ou d'un
distributienet gaat, en dus niet om een levering via de publieke réseau de distribution fermé, et donc pas d'un approvisionnement par
netten. Daardoor valt een dergelijke situatie, op [het] eerste les réseaux publics. C'est ce qui explique qu'une telle situation, à
[gezicht], buiten het toepassingsgebied van dit wetsontwerp. De première vue, ne relève pas du champ d'application du projet de loi à
minister is bereid om specifieke situaties te bestuderen maar zij kan l'examen. La ministre est prête à étudier des situations spécifiques,
zich moeilijk inbeelden dat het om zeer veel situaties gaat. Zij mais elle a du mal à imaginer que les situations concernées soient
onderstreept ook dat de regelingen omtrent dergelijke privénetten of très nombreuses. Elle souligne également que les réglementations
gesloten distributienetten verschillend zijn naar gelang het gewest concernant ces réseaux privés ou ces réseaux de distribution fermés
waar ze zich bevinden » (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC 55-3016/004, diffèrent en fonction de la région où ils sont situés » (Doc. parl.,
pp. 9-10). Chambre, 2022-2023, DOC 55-3016/004, pp. 9-10).
B.2.3. Bij artikel 4, § 1, van de programmawet (I) van 26 december B.2.3. Par l'article 4, § 1er, de la loi-programme (I) du 26 décembre
2022 kent de wetgever een eenmalige en forfaitaire toelage van 250 2022, le législateur octroie une allocation unique et forfaitaire de
euro netto toe aan iedere rechthebbende die tussen 1 juni 2022 en 31 250 euros nets à tout ayant droit qui a été livré de pellets en vrac
maart 2023 inbegrepen een levering ontving van pellets in bulk, als entre le 1er juin 2022 et le 31 mars 2023 inclus, comme intervention
tegemoetkoming in de betaling van de levering van pellets in bulk dans le paiement de la fourniture de pellets en vrac destinés au
bestemd voor de verwarming van zijn hoofdverblijfplaats. chauffage de sa résidence principale.
De toelage wordt voorbehouden aan de gezinnen die geen recht hebben op L'allocation est réservée aux ménages qui n'ont pas droit à
de toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk l'allocation octroyée pour l'acquisition de gasoil ou de propane en
bestemd voor de verwarming van een privéwoning, noch op de federale vrac destinés au chauffage d'une habitation privée ni à la prime
gaspremie, en die geen sociaal gastarief genieten (artikel 3, 2°, van fédérale de gaz et qui ne bénéficient pas du tarif social gaz (article
de programmawet). 3, 2°, de la loi-programme).
De verwarmingstoelage voor pellets in bulk wordt toegekend op basis L'allocation de chauffage pour pellets en vrac est accordée sur la
van een aanvraag van de rechthebbende (artikel 4, § 1, derde lid, van base d'une demande de l'ayant droit (article 4, § 1er, alinéa 3, de la
de programmawet). loi-programme).
Ten aanzien van de ontvankelijkheid Quant à la recevabilité
Wat betreft de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 En ce qui concerne les affaires n° 7889, 7894 et 7916
B.3.1. De Ministerraad voert aan dat de verzoekende partijen in de B.3.1. Le Conseil des ministres soutient que les parties requérantes
zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 niet doen blijken van een belang om de dans les affaires nos 7889, 7894 et 7916 ne justifient pas d'un
vernietiging van de bestreden bepalingen te vorderen. De Ministerraad intérêt à demander l'annulation des dispositions attaquées. Le Conseil
des ministres soutient par ailleurs que le recours dans l'affaire n°
voert daarenboven aan dat het beroep in de zaak nr. 7894 zich dient te 7894 doit se limiter aux dispositions réellement attaquées et que la
beperken tot de daadwerkelijk bestreden bepalingen en dat de
verzoekende partij in die zaak niet doet blijken van een belang om de partie requérante dans cette affaire ne justifie pas d'un intérêt à
bepalingen met betrekking tot de federale elektriciteitspremie te attaquer les dispositions relatives à la prime fédérale d'électricité.
bestrijden. B.3.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt. Opdat de verzoekende partij van het vereiste belang doet blijken, is niet vereist dat een eventuele vernietiging haar een onmiddellijk voordeel zou opleveren. De omstandigheid dat zij, als gevolg van de indiening van haar beroep, opnieuw een kans zou kunnen krijgen dat haar situatie in gunstigere zin wordt geregeld, volstaat om haar belang te verantwoorden. B.3.3. Zulks is te dezen het geval, aangezien de wetgever, in geval van een vernietiging van de bestreden bepalingen, ertoe zou kunnen worden gebracht nieuwe bepalingen aan te nemen waarbij een premie wordt toegekend aan de gezinnen die, zoals die verzoekende partijen, verwarmen met elektriciteit. B.3.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle imposent à toute personne physique ou morale qui introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme attaquée. Pour que la partie requérante justifie de l'intérêt requis, il n'est pas nécessaire qu'une éventuelle annulation lui procure un avantage direct. La circonstance qu'elle pourrait obtenir une nouvelle chance de voir sa situation réglée plus favorablement à la suite de l'introduction de son recours suffit à justifier son intérêt. B.3.3. Tel est le cas en l'espèce, dès lors qu'en cas d'annulation des dispositions attaquées, le législateur pourrait être amené à prendre de nouvelles dispositions octroyant une prime aux ménages qui, comme ces parties requérantes, se chauffent à l'électricité.
Bijgevolg doen de verzoekende partijen in de zaken nrs. 7889, 7894 en Par conséquent, les parties requérantes dans les affaires nos 7889,
7916 blijken van een belang om de vernietiging te vorderen van de 7894 et 7916 justifient d'un intérêt à demander l'annulation des
bepalingen van de bestreden wetten met betrekking tot de federale dispositions des lois attaquées relatives à la prime fédérale de gaz
gaspremie en, wat de zaak nr. 7894 betreft, met betrekking tot de et, en ce qui concerne l'affaire n° 7894, à l'allocation pour
toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie of propaan in bulk l'acquisition de gasoil ou de propane en vrac destinés au chauffage
bestemd voor de verwarming van een privéwoning. d'une habitation privée.
De verzoekende partij in de zaak nr. 7894 doet niet blijken van een La partie requérante dans l'affaire n° 7894 ne justifie pas d'un
belang om de vernietiging te vorderen van de bepalingen met betrekking intérêt à demander l'annulation des dispositions relatives à la prime
tot de federale elektriciteitspremie. Zij zet bovendien geen enkele fédérale d'électricité. Elle ne développe en outre aucun grief
bijzondere grief uiteen tegen de artikelen 49 tot 62 van de wet van 30 oktober 2022. particulier contre les articles 49 à 62 de la loi du 30 octobre 2022.
B.3.4. De beroepen zijn dus ontvankelijk in zoverre zij betrekking B.3.4. Les recours sont donc recevables en tant qu'ils visent les
hebben op de artikelen 8 tot 17 en 42 tot 48 van de wet van 30 oktober articles 8 à 17 et 42 à 48 de la loi du 30 octobre 2022, ainsi que les
2022, alsook op de artikelen 1 tot 12 van de wet van 26 juni 2022 en articles 1er à 12 de la loi du 26 juin 2022 et les articles 10 à 16 de
op de artikelen 10 tot 16 van de wet van 19 december 2022. la loi du 19 décembre 2022.
Het beroep in de zaak nr. 7894 is voor het overige niet ontvankelijk. Le recours dans l'affaire n° 7894 est irrecevable pour le surplus.
Wat betreft de zaak nr. 7912 En ce qui concerne l'affaire n° 7912
B.4.1. Le Conseil des ministres soutient que le recours dans l'affaire
B.4.1. De Ministerraad voert aan dat het beroep in de zaak nr. 7912 n° 7912 n'est pas recevable. A défaut d'un exposé des faits et des
niet ontvankelijk is. Bij gebrek aan een uiteenzetting van de feiten moyens, il estime qu'il ne peut répondre aux arguments de la partie
en van de middelen meent hij dat hij niet kan antwoorden op de requérante et que la Cour ne peut pas déterminer la portée exacte du
argumenten van de verzoekende partij en dat het Hof niet de juiste recours en annulation. Ensuite, la partie requérante ne démontre pas
draagwijdte van het beroep tot vernietiging kan bepalen. Vervolgens
toont de verzoekende partij niet aan in welk opzicht de bestreden
bepalingen haar situatie en haar belangen rechtstreeks en ongunstig en quoi les dispositions attaquées seraient susceptibles d'affecter
zouden kunnen raken. Ten slotte heeft de verzoekende partij bij haar directement et défavorablement sa situation et ses intérêts. Enfin, la
verzoekschrift geen afschrift van de bestreden wet gevoegd. partie requérante n'a pas joint à sa requête une copie de la loi
B.4.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het attaquée. B.4.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la
Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of Cour constitutionnelle imposent à toute personne physique ou morale
rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken qui introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne
van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation
personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme
ongunstig zou kunnen worden geraakt. attaquée.
B.4.3. De verzoekende partij in de zaak nr. 7912 bekritiseert het feit B.4.3. La partie requérante dans l'affaire n° 7912 critique le fait
dat zij geen recht heeft op een premie voor haar verbruik van gas voor qu'elle n'ait pas droit à une prime pour sa consommation de gaz de
verwarming, aangezien de leveringsovereenkomst voor gas is opgesteld chauffage, dès lors que le contrat de fourniture de gaz est établi au
op naam van de eigenaar van het door haar gehuurde appartement, die nom du propriétaire de l'appartement qu'elle loue, qui est une
een vennootschap is. société.
B.4.4. Op verzoek van het Hof preciseert de Ministerraad dat de B.4.4. A la demande de la Cour, le Conseil des ministres précise que
verzoekende partij in de zaak nr. 7912 een aanvraag heeft ingediend om la partie requérante dans l'affaire n° 7912 a introduit une demande
de in de wet van 30 oktober 2022 bedoelde federale gaspremie te pour obtenir la prime fédérale de gaz prévue par la loi du 30 octobre
verkrijgen en dat de FOD Economie die aanvraag heeft ingewilligd. 2022 et que le SPF Economie a fait droit à cette demande.
Zonder dat het noodzakelijk is te onderzoeken of de vereisten van de Sans qu'il soit nécessaire d'examiner le respect des exigences des
artikelen 6 en 7 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 in acht zijn articles 6 et 7 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, il suffit de
genomen, volstaat het vast te stellen dat die verzoekende partij niet
doet blijken van het vereiste belang om de vernietiging van de wet van constater que cette partie requérante ne justifie pas de l'intérêt
30 oktober 2022 te vorderen. requis pour demander l'annulation de la loi du 30 octobre 2022.
Het beroep in de zaak nr. 7912 is bijgevolg niet ontvankelijk. Le recours dans l'affaire n° 7912 est dès lors irrecevable.
Ten gronde Quant au fond
Wat betreft de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 En ce qui concerne les affaires nos 7889, 7894 et 7916
B.5. De verzoekende partijen voeren aan dat de bestreden bepalingen de B.5. Les parties requérantes soutiennent que les dispositions
artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden, in zoverre zij de attaquées violent les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce
qu'elles traitent différemment les ménages se chauffant à
gezinnen die verwarmen met elektriciteit en de gezinnen die verwarmen l'électricité et les ménages se chauffant au gaz (moyen unique dans
met gas (enig middel in de zaken nrs. 7889 en 7916), en met gas, met huisbrandolie of met propaan in bulk (enig middel in de zaak nr. 7894), verschillend behandelen. De gezinnen die verwarmen met elektriciteit, zouden enkel een federale elektriciteitspremie ontvangen, terwijl de gezinnen die verwarmen met gas, met huisbrandolie of met propaan in bulk, naast die federale elektriciteitspremie, een extra premie of toelage voor gas, huisbrandolie of propaan in bulk zouden ontvangen. De gezinnen die tot beide categorieën behoren, zouden nochtans om te verwarmen vergelijkbare hoeveelheden energie verbruiken, in verschillende vormen. De verzoekende partijen zijn van mening dat de gezinnen die verwarmen met elektriciteit, recht zouden moeten hebben op een premie die gelijk is aan die welke wordt toegekend aan de gezinnen die verwarmen met gas les affaires nos 7889 et 7916), au gaz, au gasoil ou au propane en vrac (moyen unique dans l'affaire n° 7894). Les ménages qui se chauffent à l'électricité recevraient uniquement une prime fédérale d'électricité, tandis que les ménages qui se chauffent au gaz, au gasoil ou au propane en vrac recevraient, outre cette prime fédérale d'électricité, une prime ou allocation supplémentaire de gaz, de gasoil ou de propane en vrac. Les ménages relevant des deux catégories consommeraient pourtant, pour se chauffer, des quantités comparables d'énergie, sous des formes différentes. Les parties requérantes estiment que les ménages qui se chauffent à l'électricité devraient avoir droit à une prime équivalente à celle qui est accordée aux ménages qui se chauffent au gaz (affaires nos
(zaken nrs. 7889 en 7916) of, minstens, op een aangepaste premie (zaak 7889 et 7916) ou, à tout le moins, à une prime adaptée (affaire n°
nr. 7894). 7894).
B.6.1. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet waarborgen het beginsel B.6.1. Les articles 10 et 11 de la Constitution garantissent le
van gelijkheid en niet-discriminatie. principe d'égalité et de non-discrimination.
B.6.2. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet B.6.2. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas
uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de
wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et
berust en het redelijk verantwoord is. qu'elle soit raisonnablement justifiée.
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.7. In sociaaleconomische aangelegenheden beschikt de wetgever over een ruime beoordelingsmarge. Het Hof zou de maatregelen die in die aangelegenheid door hem zijn genomen, slechts kunnen afkeuren indien zij op een manifeste vergissing zouden berusten of indien zij onredelijk zouden zijn. De wetgever kan bovendien geen rekening houden met de bijzonderheden van elk gegeven geval. Hij moet gebruik kunnen maken van categorieën die, noodzakelijkerwijs, de verscheidenheid aan toestanden slechts met een zekere graad van benadering opvangen. nature des principes en cause; le principe d'égalité et de non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.7. En matière socio-économique, le législateur dispose d'une large marge d'appréciation. La Cour ne pourrait censurer les mesures prises par lui dans cette matière que si elles reposaient sur une erreur manifeste ou si elles étaient déraisonnables. Par ailleurs, le législateur ne peut pas prendre en compte les particularités des divers cas d'espèce. Il doit pouvoir faire usage de catégories qui, nécessairement, n'appréhendent la diversité de situations qu'avec un certain degré d'approximation.
B.8.1. De Ministerraad voert aan dat de eventueel verschillende impact van de genomen maatregelen op de gezinnen niet voortvloeit uit die maatregelen, maar uit de feitelijke situaties van de gezinnen, die verschillen op grond van onder meer het soort van energie dat wordt gebruikt voor de verschillende energiebehoeften en op grond van de inspanningen die zijn geleverd om het energieverbruik te verminderen. Volgens de Ministerraad zijn de in B.5 vermelde categorieën van personen niet vergelijkbaar. B.8.2. In zoverre zij aan de gezinnen die een leveringsovereenkomst voor gas hebben afgesloten of die verwarmen met huisbrandolie of met propaan in bulk, een premie of toelage toekennen, mits een aantal voorwaarden in acht worden genomen, naast de federale elektriciteitspremie die zij daarenboven zouden kunnen genieten, behandelen de bestreden bepalingen die gezinnen anders dan de gezinnen die verwarmen met elektriciteit en die enkel recht hebben op de federale elektriciteitspremie. De omstandigheid dat die premies en toelagen een verschillende weerslag kunnen hebben op de gezinnen, rekening houdend met hun feitelijke situatie, doet daaraan geen afbreuk. B.8.1. Le Conseil des ministres soutient que les impacts éventuellement différents des mesures adoptées sur les ménages ne découlent pas de ces mesures mais des situations factuelles des ménages, qui diffèrent en fonction notamment du type d'énergie utilisé pour les différents besoins énergétiques et des efforts entrepris pour réduire la consommation d'énergie. Selon le Conseil des ministres, les catégories de personnes mentionnées en B.5 ne sont pas comparables. B.8.2. En ce qu'elles octroient aux ménages qui ont conclu un contrat de fourniture de gaz, ou qui se chauffent au gasoil ou au propane en vrac, une prime ou allocation, moyennant le respect de certaines conditions, outre la prime fédérale d'électricité dont ils pourraient bénéficier par ailleurs, les dispositions attaquées traitent ces ménages différemment des ménages qui se chauffent à l'électricité et qui n'ont droit qu'à la prime fédérale d'électricité. La circonstance que ces primes et allocations puissent avoir une incidence différente sur les ménages, compte tenu de leur situation factuelle, n'y change rien.
B.8.3. Daarenboven zijn de in B.5 vermelde categorieën van personen B.8.3. Par ailleurs, les catégories de personnes mentionnées en B.5
vergelijkbaar, in zoverre het in beide gevallen gaat om gezinnen die sont comparables, en ce qu'il s'agit dans les deux cas de ménages qui
kunnen worden geraakt door de stijging van de energieprijzen en die, sont susceptibles d'être affectés par l'augmentation des prix de
in dat opzicht, aanspraak kunnen maken op diverse premies en toelagen l'énergie et qui, à ce titre, peuvent prétendre à diverses primes et
van de overheid. allocations des pouvoirs publics.
B.9.1. Het verschil in behandeling berust op een objectief criterium, B.9.1. La différence de traitement repose sur un critère objectif, à
namelijk het feit dat het gezin een leveringsovereenkomst voor gas savoir le fait pour le ménage d'avoir conclu un contrat de fourniture
heeft afgesloten of huisbrandolie of propaan in bulk geleverd heeft de gaz ou d'avoir été livré par une entreprise en gasoil ou en propane
gekregen van een onderneming teneinde zijn hoofdverblijfplaats te en vrac en vue de chauffer sa résidence principale, ou non.
verwarmen, of niet.
B.9.2. Zoals in B.1 en in B.2 is vermeld, strekken de door de wetgever B.9.2. Comme il est dit en B.1 et en B.2, les primes et allocations
ingevoerde premies en toelagen ertoe de impact van de stijging van de mises en place par le législateur visent à atténuer le plus rapidement
energieprijzen op de facturen van de gezinnen zo snel mogelijk te possible l'impact de l'augmentation des prix de l'énergie sur les
verlichten. factures des ménages.
Ten aanzien van dat doel is het niet onredelijk dat de wetgever die Au regard de cet objectif, il n'est pas déraisonnable que le
premies en toelagen heeft toegekend op grond van de betrokken législateur ait accordé ces primes et allocations en fonction de la
energiebron, zonder rekening te houden met het werkelijke verbruik van source d'énergie concernée, sans tenir compte de la consommation
de gezinnen, noch met het concrete gebruik dat die kunnen maken van de réelle des ménages ni de l'usage concret que ceux-ci sont susceptibles
verbruikte energie (Parl. St., Kamer, 2022-2023, DOC 55-3016/001, pp. de faire de l'énergie consommée (Doc. parl., Chambre, 2022-2023, DOC
8-10; Parl. St., Kamer, 2021-2022, DOC 55-2915/001, p. 21). Die 55-3016/001, pp. 8-10; Doc. parl., Chambre, 2021-2022, DOC
vereenvoudigende benadering van een verscheidenheid aan toestanden is
des te meer verantwoord, gelet op het gegeven dat de bestreden 55-2915/001, p. 21). Cette approche simplificatrice d'une diversité de
maatregelen deel uitmaken van een geheel van punctuele situations est d'autant plus justifiée que les mesures attaquées font
crisismaatregelen waarbij de wetgever snel heeft willen antwoorden op partie d'un ensemble de mesures de crise ponctuelles par lesquelles le
de impact van de buitengewone stijging van de energieprijzen. Het kan législateur a voulu répondre rapidement à l'incidence de
de wetgever bijgevolg niet worden verweten dat hij niet heeft voorzien l'augmentation exceptionnelle des prix de l'énergie. Partant, il ne
in een bijkomende premie voor de gezinnen die verwarmen met saurait être reproché au législateur qu'il n'ait pas prévu de prime
elektriciteit, om reden van de moeilijkheden die zijn vermeld in de in supplémentaire pour les ménages qui se chauffent à l'électricité, en
B.2.2.3 geciteerde parlementaire voorbereiding. raison des difficultés énoncées dans les travaux préparatoires cités
B.10. Uit het voorgaande vloeit voort dat het bestreden verschil in en B.2.2.3. B.10. Il résulte de ce qui précède que la différence de traitement,
behandeling tussen de gezinnen die verwarmen met gas, met attaquée, entre les ménages qui se chauffent au gaz, au gasoil ou au
huisbrandolie of met propaan in bulk en de gezinnen die verwarmen met propane en vrac et les ménages qui utilisent l'électricité pour
elektriciteit, redelijk verantwoord is. chauffer leur habitation est raisonnablement justifiée.
B.11. De enige middelen in de zaken nrs. 7889, 7894 en 7916 zijn niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt de beroepen. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 30 november 2023. De griffier, N. Dupont De voorzitter, B.11. Les moyens uniques dans les affaires nos 7889, 7894 et 7916 ne sont pas fondés. Par ces motifs, la Cour rejette les recours. Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 30 novembre 2023. Le greffier, N. Dupont Le président,
P. Nihoul P. Nihoul
^