← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 84/2022 van 23 juni 2022 Rolnummer 7604 In zake : de prejudiciële
vragen over de artikelen 8, § 1, en 18bis van de wet van 29 juni 1964 « betreffende de opschorting,
het uitstel en de probatie », de artikelen 10 Het Grondwettelijk
Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 84/2022 van 23 juni 2022 Rolnummer 7604 In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 8, § 1, en 18bis van de wet van 29 juni 1964 « betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie », de artikelen 10 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...) | Extrait de l'arrêt n° 84/2022 du 23 juin 2022 Numéro du rôle : 7604 En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 8, § 1 er , et 18bis de la loi du 29 juin 1964 « concernant la suspension, le sursis et la probat La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges T. Gie(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 84/2022 van 23 juni 2022 | Extrait de l'arrêt n° 84/2022 du 23 juin 2022 |
Rolnummer 7604 | Numéro du rôle : 7604 |
In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 8, § 1, en 18bis | En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 8, § 1er, |
van de wet van 29 juni 1964 « betreffende de opschorting, het uitstel | et 18bis de la loi du 29 juin 1964 « concernant la suspension, le |
en de probatie », de artikelen 101, 103, 105, 116 en 181 van het | sursis et la probation », aux articles 101, 103, 105, 116 et 181 du |
Sociaal Strafwetboek en artikel 41bis van het Strafwetboek, gesteld | Code pénal social et à l'article 41bis du Code pénal, posées par la |
door het Hof van Beroep te Antwerpen. | Cour d'appel d'Anvers. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de | composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges T. |
rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, D. Pieters en S. de Bethune, | Giet, J. Moerman, M. Pâques, D. Pieters et S. de Bethune, assistée du |
bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, | greffier F. Meersschaut, présidée par le président L. Lavrysen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij arrest van 10 juni 2021, waarvan de expeditie ter griffie van het | Par arrêt du 10 juin 2021, dont l'expédition est parvenue au greffe de |
Hof is ingekomen op 21 juni 2021, heeft het Hof van Beroep te | la Cour le 21 juin 2021, la Cour d'appel d'Anvers a posé les questions |
Antwerpen de volgende prejudiciële vragen gesteld : | préjudicielles suivantes : |
« Schenden de artikelen 8 § 1 en 18bis van de wet van 29 juni 1964 | « Les articles 8, § 1er, et 18bis de la loi du 29 juin 1964 concernant |
betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie en artikelen | la suspension, le sursis et la probation, les articles 101, 103, 105, |
101, 103, 105, 116 en 181 van het Sociaal Strafwetboek en artikel | 116 et 181 du Code pénal social et l'article 41bis du Code pénal |
41bis van het Strafwetboek | violent-ils |
- de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met | - les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec |
artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in | l'article 6, paragraphe 1, de la Convention européenne des droits de |
zoverre deze artikelen aan de strafrechter niet toestaan om een | l'homme, en ce que ces articles ne permettent pas au juge pénal |
rechtspersoon die schuldig wordt bevonden aan een inbreuk met | d'accorder le sursis partiel ou total lorsqu'il inflige une amende à |
sanctieniveau 4 ten aanzien van meer dan 40 betrokken werknemers een | une personne morale qui est déclarée coupable d'une infraction |
geldboete gedeeltelijk of geheel met uitstel van tenuitvoerlegging toe | concernant plus de 40 collaborateurs et qui est punie d'une sanction |
te staan, | de niveau 4, |
- terwijl aan de natuurlijke persoon die dezelfde inbreuk pleegt | - alors que le sursis à l'exécution peut toujours être accordé à la |
(indien aan de andere voorwaarden is voldaan) altijd uitstel van | personne physique qui commet la même infraction (si les autres |
tenuitvoerlegging kan worden toegestaan, zowel voor de | conditions sont remplies), tant pour l'emprisonnement principal que |
hoofdgevangenisstraf als voor een geldboete van meer dan 120.000 euro | pour une amende de plus de 120 000 euros, et ce indépendamment du |
en dit ongeacht het aantal betrokken werknemers ? | nombre de travailleurs concernés ? |
- terwijl ten aanzien van een rechtspersoon die een inbreuk pleegt op | - alors que le juge pénal dispose pourtant de la possibilité |
het gemeen strafrecht die gestraft wordt met een | d'accorder un sursis à une personne morale qui commet une infraction |
maximumgevangenisstraf van drie jaar aan de strafrechter wel de | au droit pénal commun qui est punie d'une peine d'emprisonnement |
mogelijkheid biedt om een uitstel te verlenen ? | maximale de trois ans ? |
- terwijl de administratie en de arbeidsgerechten bij het opleggen van | - alors que l'administration et les juridictions du travail peuvent |
een administratieve geldboete (indien voldaan is aan de andere | toujours, lorsqu'elles infligent une amende administrative (si les |
voorwaarden) aan de betrokken overtreder (rechtspersoon) steeds | autres conditions sont remplies), accorder au contrevenant concerné |
uitstel van tenuitvoerlegging kunnen toestaan, ongeacht het aantal | (personne morale) le sursis à l'exécution, indépendamment du nombre de |
betrokken werknemers ? | travailleurs concernés ? |
- artikelen 10 en 11 van de Grondwet in samenhang gelezen met artikel | - les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec |
1 van het Eerste Aanvullend protocol bij het EVRM en artikel 6.1 EVRM, | l'article 1er du Premier Protocole additionnel à la Convention |
in zoverre het de strafrechter ertoe verplicht bij de betrokkenheid | européenne des droits de l'homme et avec l'article 6, paragraphe 1, de |
van minstens 41 werknemers bij inbreuken van sanctieniveau 4 ten | la même Convention, en ce qu'ils imposent au juge pénal, dans le cas |
aanzien van een rechtspersoon een minimumgeldboete op te leggen van | |
minimum 984.000 euro (3.000 euro vermenigvuldigd met 41 werknemers en | d'infractions concernant au moins 41 travailleurs et qui sont punies |
d'une sanction de niveau 4, d'infliger à une personne morale une | |
amende minimale d'au moins 984 000 euros (3 000 euros multipliés par | |
vermeerderd met 70 opdeciemen), zonder de mogelijkheid om deze straf | 41 travailleurs et majorés de 70 décimes additionnels), sans |
met uitstel op te leggen, wanneer die straf dermate afbreuk doet aan | possibilité d'assortir cette sanction d'un sursis lorsque cette |
de financiële toestand van een onderneming aan wie ze wordt opgelegd ? | sanction porte une telle atteinte à la situation financière de |
». | l'entreprise à laquelle elle est infligée ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1.1. De prejudiciële vragen hebben blijkens de formulering ervan | B.1.1. D'après leur libellé, les questions préjudicielles portent sur |
les articles 8, § 1er, et 18bis de la loi du 29 juin 1964 « concernant | |
betrekking op de artikelen 8, § 1, en 18bis van de wet van 29 juni | la suspension, le sursis et la probation » (ci-après : la loi du 29 |
1964 « betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie » | |
(hierna : de wet van 29 juni 1964), de artikelen 101, 103, 105, 116 en | juin 1964), sur les articles 101, 103, 105, 116 et 181 du Code pénal |
181 van het Sociaal Strafwetboek en artikel 41bis van het | social et sur l'article 41bis du Code pénal. |
Strafwetboek. | |
B.1.2. Uit de feiten in het bodemgeschil en de motieven van het | B.1.2. Il ressort des faits de l'affaire ayant donné lieu aux |
verwijzingsarrest blijkt dat de strafrechter bij het overschrijden van | questions préjudicielles et des motifs de l'arrêt de renvoi qu'en cas |
een bepaalde drempel niet over de mogelijkheid beschikt om de | de dépassement d'un certain niveau de peine, le juge pénal ne dispose |
tenuitvoerlegging van de opgelegde geldboete ten aanzien van een | pas de la possibilité de surseoir à l'exécution de l'amende infligée à |
rechtspersoon uit te stellen die een onmiddellijke aangifte van | |
tewerkstelling heeft geannuleerd na het einde van de kalenderdag | une personne morale qui a annulé une déclaration immédiate de l'emploi |
waarop zij betrekking heeft. | après la fin du jour civil auquel elle se rapporte. |
Aldus hebben de prejudiciële vragen betrekking op artikel 18bis van de | Les questions préjudicielles portent donc sur l'article 18bis de la |
wet van 29 juni 1964, in samenhang gelezen met artikel 41bis van het | loi du 29 juin 1964, lu en combinaison avec l'article 41bis du Code |
Strafwetboek en met de artikelen 101, 103 en 181, § 1, eerste lid, 3°, | pénal et avec les articles 101, 103 et 181, § 1er, alinéa 1er, 3°, et |
en tweede lid, van het Sociaal Strafwetboek. | alinéa 2, du Code pénal social. |
Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die bepalingen. | La Cour limite son examen à ces dispositions. |
B.2.1. Artikel 18bis van de wet van 29 juni 1964 bepaalt : | B.2.1. L'article 18bis de la loi du 29 juin 1964 dispose : |
« Voor de toepassing van deze wet op rechtspersonen worden de bepaalde | « Pour l'application de la présente loi aux personnes morales, les |
strafdrempels gelezen als volgt : | niveaux de peine prévus doivent se lire comme suit : |
- in het eerste lid van artikel 3 : twaalfduizend euro in plaats van | - à l'article 3, alinéa 1er : douze mille euros au lieu de six mois, |
zes maanden, en honderdtwintigduizend euro in plaats van vijf jaar; | et cent vingt mille euros au lieu de cinq ans; |
- in het eerste lid van § 1 van artikel 8 : tweeënzeventigduizend euro | - à l'article 8, § 1er, alinéa 1er : septante-deux mille euros au lieu |
in plaats van drie jaar, en honderdtwintigduizend euro in plaats van vijf jaar; | de trois ans, et cent vingt mille euros au lieu de cinq ans; |
- in het tweede lid van § 1 van artikel 8 : vierentwintigduizend euro | - à l'article 8, § 1er, alinéa 2 : vingt-quatre mille euros au lieu de |
in plaats van twaalf maanden; | douze mois; |
- in het zevende lid van § 1 van artikel 8 : twaalfduizend euro in | - à l'article 8, § 1er, alinéa 7 : douze mille euros au lieu de six |
plaats van zes maanden; | mois; |
- in § 1 van artikel 13 : vijfhonderd euro in plaats van een maand; | - à l'article 13, § 1er : cinq cents euros au lieu d'un mois; |
- in het tweede lid van § 4 van artikel 13 : honderdtwintigduizend | - à l'article 13, § 4, alinéa 2 : cent vingt mille euros au lieu de |
euro in plaats van vijf jaar; | cinq ans; |
- in § 1 van artikel 14 : duizend euro in plaats van twee maanden ». | - à l'article 14, § 1er : mille euros au lieu de deux mois ». |
Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever beoogde meer | Il ressort des travaux préparatoires que le législateur voulait offrir |
rechtszekerheid te bieden door ter aanvulling op het | davantage de sécurité juridique en ajoutant au mécanisme de conversion |
conversiemechanisme (artikel 41bis van het Strafwetboek) voor straffen | (article 41bis du Code pénal) pour les peines applicables aux |
ten aanzien van rechtspersonen, in een specifieke bepaling in de wet | personnes morales une disposition spécifique dans la loi du 29 juin |
van 29 juni 1964 ten aanzien van rechtspersonen te voorzien, waarbij | 1964 vis-à-vis des personnes morales, en poursuivant une application |
hij een gelijklopende toepassing van de regels inzake uitstel | parallèle des règles en matière de sursis afin d'éviter toute |
nastreefde teneinde elke discriminatie tussen natuurlijke personen en | discrimination entre personnes physiques et personnes morales (Ann., |
rechtspersonen te vermijden (Hand., Senaat, 18 maart 1999, p. 7406). | Sénat, 18 mars 1999, p. 7406). |
B.2.2. Artikel 181, § 1, van het Sociaal Strafwetboek bepaalt : | B.2.2. L'article 181, § 1er, du Code pénal social dispose : |
« Met een sanctie van niveau 4 wordt bestraft, de werkgever, zijn | « Est puni d'une sanction de niveau 4, l'employeur, son préposé ou son |
aangestelde of zijn lasthebber die, in strijd met het koninklijk | |
besluit van 5 november 2002 tot invoering van een onmiddellijke | mandataire qui, en contravention à l'arrêté royal du 5 novembre 2002 |
aangifte van tewerkstelling, met toepassing van artikel 38 van de wet | instaurant une déclaration immédiate de l'emploi, en application de |
van 26 juli 1996 tot modernisering van de sociale zekerheid en tot | l'article 38 de la loi du 26 juillet 1996 portant modernisation de la |
vrijwaring van de leefbaarheid van de wettelijke pensioenstelsels : | sécurité sociale et assurant la viabilité des régimes légaux des pensions : |
[...] | [...] |
3° een onmiddellijke aangifte van tewerkstelling geannuleerd heeft na | 3° a annulé une déclaration immédiate de l'emploi après la fin du jour |
het einde van de kalenderdag waarop deze betrekking heeft of, als de | civil auquel elle se rapporte ou, si la déclaration portait sur une |
aangifte sloeg op een periode die twee kalenderdagen of meer | période couvrant deux jours calendrier ou plus, l'a annulée après la |
bestrijkt, deze geannuleerd heeft na de eerste kalenderdag van de | fin du premier jour civil de la prestation qui était prévue. |
prestatie die was voorzien. | En ce qui concerne les infractions visées à l'alinéa 1er, l'amende est |
Voor de in het eerste lid bedoelde inbreuken, wordt de geldboete | multipliée par le nombre de travailleurs concernés. |
vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers. | Lorsque l'infraction a été commise sciemment et volontairement, le |
Wanneer de inbreuk wetens en willens is gepleegd, kan de rechter | juge peut en outre prononcer les peines prévues aux articles 106 et |
bovendien de straffen bepaald in de artikelen 106 en 107 uitspreken ». | 107 ». Il ressort des travaux préparatoires de cette disposition que le |
Uit de parlementaire voorbereiding van die bepaling blijkt dat de | législateur a voulu sanctionner, en fonction de leur gravité, les |
wetgever inbreuken op de onmiddellijke aangifte van tewerkstelling | manquements à la déclaration immédiate de l'emploi (déclaration |
door werkgevers (zogenaamde Dimona-aangifte), gelet op de zware | Dimona) commis par les employeurs, étant donné les conséquences |
gevolgen inzake sociale zekerheid, beoogde te bestraffen naar gelang | lourdes concernant la couverture sociale (Doc. parl., Chambre, |
van de ernst ervan (Parl. St., Kamer, 2008-2009, DOC 52-1666/001, p. 264). | 2008-2009, DOC 52-1666/001, p. 264). |
B.2.3. Artikel 101 van het Sociaal Strafwetboek bepaalt : | B.2.3. L'article 101 du Code pénal social dispose : |
« De inbreuken bedoeld in Boek 2 worden bestraft met een sanctie van | « Les infractions visées au Livre 2 sont punies d'une sanction de |
niveau 1, niveau 2, niveau 3 of niveau 4. | niveau 1, de niveau 2, de niveau 3 ou de niveau 4. |
De sanctie van niveau 1 bestaat uit een administratieve geldboete van | La sanction de niveau 1 est constituée d'une amende administrative de |
10 tot 100 euro. | 10 à 100 euros. |
De sanctie van niveau 2 bestaat uit hetzij een strafrechtelijke | La sanction de niveau 2 est constituée soit d'une amende pénale de 50 |
geldboete van 50 tot 500 euro, hetzij een administratieve geldboete van 25 tot 250 euro. | à 500 euros, soit d'une amende administrative de 25 à 250 euros. |
De sanctie van niveau 3 bestaat uit hetzij een strafrechtelijke | La sanction de niveau 3 est constituée soit d'une amende pénale de 100 |
geldboete van 100 tot 1 000 euro, hetzij een administratieve geldboete | à 1 000 euros, soit d'une amende administrative de 50 à 500 euros. |
van 50 tot 500 euro. | |
De sanctie van niveau 4 bestaat uit hetzij een gevangenisstraf van zes | La sanction de niveau 4 est constituée soit d'un emprisonnement de six |
maanden tot drie jaar en een strafrechtelijke geldboete van 600 tot 6 | mois à trois ans et d'une amende pénale de 600 à 6 000 euros ou de |
000 euro of uit een van die straffen alleen, hetzij een | l'une de ces peines seulement, soit d'une amende administrative de 300 |
administratieve geldboete van 300 tot 3 000 euro ». | à 3 000 euros ». |
Die bepaling wordt in de parlementaire voorbereiding toegelicht als | Dans les travaux préparatoires, cette disposition fait l'objet du |
volgt : | commentaire suivant : |
« Het Sociaal Strafwetboek hergroepeert de inbreuken per materie en | « Le Code pénal social regroupe les infractions par matière et il |
weerhoudt vier sanctieniveaus : de [inbreuken] worden bestraft met één | retient quatre niveaux de sanctions : les infractions sont punies de |
van de vier sancties naargelang hun graad van ernst, het Wetboek zorgt | l'une de ces quatre sanctions en fonction de leur degré de gravité, le |
ervoor dat alle inbreuken met dezelfde graad van ernst worden bestraft | code veillant à punir toutes les infractions de même gravité d'une |
met een identieke sanctie en inbreuken met verschillende graden van | sanction identique et à ne pas punir de la même sanction des |
ernst niet met een zelfde sanctie te bestraffen. | infractions de gravité différente. |
Zo bepaalt het artikel 106 van het Sociaal Strafwetboek het systeem | Ainsi, l'article 106 du Code pénal social définit le système de |
van sancties die toepasbaar zijn op inbreuken op het ontwerp van het | sanctions applicables aux infractions du projet de code. Les sanctions |
wetboek. De sancties van niveau 1 bestraft de lichte inbreuken met een | de niveau 1 sanctionnent les infractions légères d'une amende |
administratieve geldboete [...], de sancties van niveau 2 bestraffen | administrative [...], les sanctions de niveau 2 sanctionnent les |
de inbreuken van matige ernst met een strafboete [...] of een | infractions de gravité moyenne d'une amende pénale [...] ou d'une |
administratieve geldboete [...], de sancties van niveau 3 bestraffen | amende administrative [...], les sanctions de niveau 3 sanctionnent |
de zware inbreuken met een strafboete [...] of een administratieve | les infractions graves d'une amende pénale [...] ou d'une amende |
geldboete [...] en de sancties van niveau 4 bestraffen de zeer zware | administrative [...] et les sanctions de niveau 4 sanctionnent les |
inbreuken met een gevangenisstraf [...] en/of een strafboete [...] of | infractions très graves d'une peine d'emprisonnement [...] et/ou d'une |
een administratieve geldboete [...] » (Parl. St., Kamer, 2008-2009, | amende pénale [...] ou bien d'une amende administrative [...] » (Doc. |
DOC 52-1666/009, p. 11). | parl., Chambre, 2008-2009, DOC 52-1666/009, p. 11). |
De wetgever beoogde de geldboete een dominante rol te laten spelen in | Le législateur voulait faire jouer à l'amende un rôle prépondérant |
de bestraffing van inbreuken op het Sociaal Strafwetboek, en de | dans la répression des manquements au Code pénal social, et réserver |
gevangenisstraf enkel voor te behouden voor feiten die als zeer | la peine d'emprisonnement uniquement aux faits considérés comme très |
ernstig worden beschouwd om via een financiële straf een einde te | graves afin de mettre un terme, par une sanction financière, à |
maken aan de straffeloosheid en bepaalde gedragingen te ontraden door | l'impunité et dissuader certains comportements en rendant vaine toute |
elk winstbejag vruchteloos te maken (Parl. St., Kamer, 2008-2009, DOC | recherche de profit (Doc. parl., Chambre, 2008-2009, DOC 52-1666/001, |
52-1666/001, pp. 38-39). De wetgever beoogde met de vastgestelde | pp. 38-39). En fixant des peines d'emprisonnement minimales et |
minimum- en maximumgevangenisstraf, enerzijds, de doeltreffendheid van | maximales, le législateur a voulu, d'une part, conserver l'efficacité |
de vrijheidsstraf te behouden, en anderzijds, de zwaarste en zeer | de la peine privative de liberté et, d'autre part, sanctionner les cas |
ernstige gevallen te bestraffen met een straf die gelijk is aan de | les plus graves et les plus sérieux par une peine équivalente aux |
gevangenisstraffen bepaald voor gemeenrechtelijke inbreuken (ibid., p. | emprisonnements prévus pour les infractions de droit commun (ibid., p. |
39). Daarnaast heeft de wetgever ook voorzien in administratieve | 39). De plus, le législateur a également prévu des amendes |
geldboetes, die, behoudens wat de inbreuken betreft die met | administratives qui, sauf pour les infractions punies d'une sanction |
sanctieniveau 1 worden bestraft, slechts door de bevoegde | de niveau 1, ne peuvent être imposées par l'administration compétente |
administratie kunnen worden opgelegd nadat het openbaar ministerie | qu'après que le ministère public a renoncé aux poursuites pénales |
heeft afgezien van strafrechtelijke vervolging (artikel 69, tweede | (article 69, alinéa 2, du Code pénal social). |
lid, van het Sociaal Strafwetboek). | |
B.2.4. Artikel 103 van het Sociaal Strafwetboek bepaalt : | B.2.4. L'article 103 du Code pénal social dispose : |
« Wanneer de geldboete wordt vermenigvuldigd met het aantal betrokken | « Lorsque l'amende est multipliée par le nombre de travailleurs, de |
werknemers, kandidaat-werknemers, kinderen, stagiairs of | candidats travailleurs, d'enfants, de stagiaires ou d'indépendants |
zelfstandigen, geldt de regel zowel voor de strafrechtelijke als voor | concernés, la règle vise tant l'amende pénale que l'amende |
de administratieve geldboete. | administrative. |
De vermenigvuldigde geldboete mag niet meer dan het honderdvoud van de | L'amende multipliée ne peut excéder le maximum de l'amende multipliée |
maximumgeldboete bedragen ». | par cent ». |
Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 103 van het Sociaal | Il ressort des travaux préparatoires de l'article 103 du Code pénal |
Strafwetboek blijkt dat de vermenigvuldiging van de geldboete met het | social que la multiplication de l'amende par le nombre de travailleurs |
aantal betrokken werknemers erop is gericht de straf aan te passen aan | |
de ernst van de feiten en de gevolgen ervan (Parl. St., Kamer, | concernés vise à adapter la peine à la gravité des faits et à leurs |
2008-2009, DOC 52-1666/001, pp. 60 en 66). Het aantal betrokken | conséquences (Doc. parl., Chambre, 2008-2009, DOC 52-1666/001, pp. 60 |
werknemers kan bovendien worden beschouwd als een indicatie van de | et 66). Le nombre de travailleurs concernés peut en outre être |
financiële draagkracht van de rechtspersoon. Tot slot werd bepaald dat | considéré comme une indication de la capacité financière de la |
de vermenigvuldigde geldboete niet meer dan het honderdvoud van de | personne morale. Enfin, il a été prévu que l'amende multipliée ne peut |
maximumgeldboete mag bedragen, om te vermijden dat de geldboete | excéder le centuple de l'amende maximale, afin d'éviter que l'amende |
astronomische hoogtes zou bereiken (ibid., p. 66). | atteigne des sommes astronomiques (ibid., p. 66). |
B.2.5. Artikel 41bis van het Strafwetboek bepaalt : | B.2.5. L'article 41bis du Code pénal dispose : |
« § 1. De geldboeten toepasselijk op misdrijven gepleegd door | « § 1er. Les amendes applicables aux infractions commises par les |
rechtspersonen, zijn : | personnes morales sont : |
in criminele en correctionele zaken : | en matière criminelle et correctionnelle : |
- wanneer de wet op het feit levenslange vrijheidsstraf stelt : | - lorsque la loi prévoit pour le fait une peine privative de liberté à |
geldboete van tweehonderdveertig duizend euro tot | perpétuité : une amende de deux cent quarante mille euros à sept cent |
zevenhonderdtwintigduizend euro; | vingt mille euros; |
- wanneer de wet op het feit vrijheidsstraf en geldboete stelt, of een | - lorsque la loi prévoit pour le fait une peine privative de liberté |
van de straffen alleen: geldboete van minimum vijfhonderd euro | et une amende, ou l'une de ces peines seulement : une amende minimale |
vermenigvuldigd met het getal van de maanden van de | de cinq cents euros multipliés par le nombre de mois correspondant au |
minimumvrijheidsstraf, doch niet lager dan de minimumgeldboete op het | minimum de la peine privative de liberté, et sans pouvoir être |
feit gesteld; met als maximum tweeduizend euro vermenigvuldigd met het | inférieure au minimum de l'amende prévue pour le fait; le maximum |
s'élève à deux mille euros multipliés par le nombre de mois | |
getal van de maanden van de maximumvrijheidsstraf, doch niet lager dan | correspondant au maximum de la peine privative de liberté, et sans |
het dubbele van de maximumgeldboete op het feit gesteld; | pouvoir être inférieure au double du maximum de l'amende prévue pour le fait; |
- wanneer de wet op het feit enkel geldboete stelt : geldboete met | - lorsque la loi ne prévoit pour le fait qu'une amende : le minimum et |
minimum en maximum als door de wet op het feit gesteld; | le maximum sont ceux prévus par la loi pour le fait; |
in politiezaken : | en matière de police : |
- geldboete van vijfentwintig euro tot tweehonderdvijftig euro. | - une amende de vingt-cinq euros à deux cent cinquante euros. |
§ 2. Voor het bepalen van de straf bedoeld in § 1 zijn de bepalingen | § 2. Pour la détermination de la peine prévue au § 1er, les |
van Boek I van toepassing ». | dispositions du Livre Ier sont applicables ». |
In de parlementaire voorbereiding wordt het conversiemechanisme als | Dans les travaux préparatoires, le mécanisme de conversion est |
volgt toegelicht : | justifié comme suit : |
« De basisvaststelling die zich opdringt wat de bepaling van de straf | « La constatation de base qui s'impose en ce qui concerne la |
aangaat, is dat de eerste hoofdstraf die van toepassing is op natuurlijke personen, met name de vrijheidsstraf, noch toepasbaar, noch als zodanig transponeerbaar is in hoofde van rechtspersonen. Er werd dus gekozen voor de geldboete als hoofdstraf, die gemeenschappelijk is voor alle misdrijven gepleegd door rechtspersonen. In deze context is het uitgangspunt voor de bepaling van de wettelijke schaal van geldboetes toepasselijk op de rechtspersoon, de handhaving van een zo groot mogelijk parallellisme met de straffen die opgelegd kunnen worden aan natuurlijke personen voor dezelfde feiten. Een dergelijk parallellisme impliceert het bestaan van een conversiemechanisme van de vrijheidsstraffen die voorzien zijn voor natuurlijke personen naar de geldboetes die toepasselijk zijn op de rechtspersonen. Een dergelijk mechanisme kan echter niet puur automatisch werken, maar moet rekening houden met de veelheid van keuzes gemaakt door de wetgever op het gebied van de straffen. Het moet meer bepaald rekening houden met het feit dat bepaalde misdrijven slechts door een vrijheidsstraf gesanctioneerd worden, andere door een vrijheidsstraf en een geldboete, en andere tot slot slechts door een geldboete. Het moet eveneens rekening houden met het feit dat de hoogte van de geldboetes sterk verschilt van het ene gebied van strafrecht tot het andere. | détermination de la sanction est que la première peine principale applicable aux personnes physiques, qui est la peine privative de liberté, n'est ni applicable ni transposable comme telle aux personnes morales. On a donc opté pour l'amende comme peine principale commune à toutes les infractions commises par les personnes morales. Dans ce contexte, le point de départ pour la détermination de l'échelle légale des peines d'amende applicables aux personnes morales a été de maintenir le parallélisme le plus étroit possible avec les peines qui peuvent être appliquées à des personnes physiques pour les mêmes faits. Un tel parallélisme implique l'existence d'un mécanisme de conversion entre les peines privatives de liberté prévues à l'encontre des personnes physiques et les peines d'amende applicables aux personnes morales. Un tel mécanisme ne peut toutefois être purement automatique, mais doit tenir compte de la multiplicité des choix faits par le législateur en matière de sanction. Il doit prendre en considération en particulier le fait que certaines infractions sont sanctionnées uniquement par une peine privative de liberté, d'autres par une peine privative de liberté et une amende, d'autres enfin uniquement par une amende. Il doit tenir compte également du fait que le niveau des amendes prévues varie fortement d'un domaine du droit pénal à l'autre. |
Het algemene principe dat gevolgd werd voor de vaststelling van dit | Le principe général qui a été suivi dans la détermination de ce |
conversiemechanisme is dat natuurlijke personen in geen enkel geval | mécanisme de conversion est que des personnes physiques ne peuvent en |
strenger gestraft kunnen worden dan rechtspersonen » (Parl. St., | aucun cas être punies plus sévèrement que des personnes morales » |
Senaat, 1998-1999, nr. 1-1217/1, pp. 7-8). | (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-1217/1, pp. 7-8). |
Zoals blijkt uit de voormelde parlementaire voorbereiding, wilde de wetgever vermijden dat natuurlijke personen strenger gestraft zouden kunnen worden dan rechtspersonen. Uit dezelfde parlementaire voorbereiding blijkt eveneens dat de wetgever met die bepaling een zo groot mogelijk parallellisme nastreefde tussen de straffen voor natuurlijke personen en die voor rechtspersonen, rekening houdend met de onmogelijkheid om aan die laatsten een vrijheidsstraf op te leggen. Deze laatste doelstelling blijkt eveneens uit het feit dat wanneer een wanbedrijf enkel met een geldboete kan worden bestraft, het minimum en het maximum van de geldboete identiek zijn voor natuurlijke personen en rechtspersonen. B.3.1. Het staat in de regel aan het verwijzende rechtscollege om de bepalingen die het toepast te interpreteren, onder voorbehoud van een kennelijk verkeerde lezing van die bepalingen. B.3.2. Het verwijzende rechtscollege interpreteert de in B.2 vermelde bepalingen zo dat de strafrechter zich in een absolute onmogelijkheid bevindt om ten aanzien van een rechtspersoon de strafsanctie van | Ainsi qu'il ressort des travaux préparatoires précités, le législateur voulait éviter que des personnes physiques puissent être sanctionnées plus sévèrement que des personnes morales. Il ressort également de ces travaux préparatoires qu'en adoptant cette disposition, le législateur a recherché le parallélisme le plus étroit possible entre les peines prévues pour les personnes physiques et les peines prévues pour les personnes morales, compte tenu de l'impossibilité d'infliger une peine privative de liberté à ces dernières. Ce dernier objectif ressort également du fait que, lorsqu'une infraction peut uniquement être sanctionnée par une amende, l'amende minimale et l'amende maximale sont identiques pour les personnes physiques et pour les personnes morales. B.3.1. Il appartient en règle à la juridiction a quo d'interpréter les dispositions qu'elle applique, sous réserve d'une lecture manifestement erronée de celles-ci. B.3.2. La juridiction a quo interprète les dispositions mentionnées en B.2 en ce sens que le juge pénal se trouve dans l'impossibilité |
niveau 4 voor een inbreuk inzake een onmiddellijke aangifte van | absolue d'individualiser la sanction pénale de niveau 4 qu'il inflige |
à une personne morale pour une infraction aux règles de déclaration | |
tewerkstelling met betrekking tot 41 werknemers te individualiseren, | immédiate de l'emploi concernant 41 travailleurs, dès lors que, dans |
daar de strafdrempel van 120 000 euro, zoals vastgesteld in artikel | une telle situation, le niveau de peine de 120 000 euros, fixé à |
18bis van de wet van 29 juni 1964, in een dergelijke situatie steeds | l'article 18bis de la loi du 29 juin 1964, sera toujours dépassé. |
zal worden overschreden. | |
In de interpretatie van het verwijzende rechtscollege moeten immers | Dans l'interprétation de la juridiction a quo, les peines privatives |
eerst de minimale en maximale geconverteerde vrijheidsstraffen worden | de liberté converties minimale et maximale doivent en effet d'abord |
berekend overeenkomstig het conversiemechanisme van artikel 41bis van | être calculées conformément au mécanisme de conversion prévu à |
het Strafwetboek, en dient het aantal betrokken werknemers pas nadien | l'article 41bis du Code pénal, et ce n'est qu'ensuite qu'il convient |
in rekening te worden gebracht, door de reeds in een geldboete | de prendre en compte le nombre de travailleurs concernés, en |
geconverteerde vrijheidsstraffen met dat aantal te vermenigvuldigen | multipliant les peines privatives de liberté déjà converties en |
overeenkomstig de artikelen 103 en 181, § 1, tweede lid, van het | amendes par ce nombre, conformément aux articles 103 et 181, § 1er, |
Sociaal Strafwetboek. In die interpretatie heeft het aantal betrokken | alinéa 2, du Code pénal social. Dans cette interprétation, le nombre |
werknemers geen invloed op de bedragen van « de minimumgeldboete op | de travailleurs concernés n'a pas d'incidence sur les montants du « |
het feit gesteld » en « de maximumgeldboete op het feit gesteld » in | minimum de l'amende prévue pour le fait » et du « maximum de l'amende |
de zin van artikel 41bis van het Strafwetboek, die voor dezelfde | prévue pour le fait » au sens de l'article 41bis du Code pénal, qui |
inbreuk zouden kunnen worden opgelegd ten aanzien van natuurlijke | pourraient être imposés à des personnes physiques du chef de la même |
infraction et qui déterminent la limite inférieure des peines | |
personen en die bepalend zijn voor de ondergrens van de minimale en de | privatives de liberté converties minimale et maximale pouvant être |
maximale geconverteerde vrijheidsstraffen ten aanzien van | infligées à des personnes morales. Pour les infractions punies d'une |
rechtspersonen. Voor inbreuken bestraft met een sanctie van niveau 4 | sanction de niveau 4 dans le cadre desquelles 41 travailleurs |
waarbij de betrokkenheid van 41 werknemers in rekening dient te worden | concernés doivent être pris en compte, une telle méthode de calcul a |
gebracht, leidt een dergelijke berekeningswijze ertoe dat voor | pour effet qu'en ce qui concerne les personnes morales, la peine |
rechtspersonen de minimale geconverteerde vrijheidsstraf 123 000 euro | privative de liberté convertie minimale s'élève à 123 000 euros et la |
en de maximale geconverteerde vrijheidsstraf 2 952 000 euro bedragen. | peine privative de liberté convertie maximale s'élève à 2 952 000 euros. |
B.3.3. Het Hof merkt op dat de in het geding zijnde bepalingen ook op | B.3.3. La Cour observe que les dispositions en cause peuvent aussi |
een andere wijze kunnen worden geïnterpreteerd, waarbij het aantal | recevoir une autre interprétation, dans le cadre de laquelle le nombre |
werknemers in rekening wordt gebracht vooraleer het | de travailleurs est pris en compte avant d'appliquer le mécanisme de |
conversiemechanisme van artikel 41bis van het Strafwetboek wordt | conversion prévu à l'article 41bis du Code pénal, et plus précisément |
toegepast, meer bepaald bij het bepalen van de bedragen van « de | lors de la détermination des montants du « minimum de l'amende prévue |
minimumgeldboete op het feit gesteld » en « de maximumgeldboete op het | pour le fait » et du « maximum de l'amende prévue pour le fait » au |
feit gesteld » in de zin van die bepaling. In die interpretatie | sens de cette disposition. Dans cette interprétation, pour les |
bedragen, voor inbreuken bestraft met een sanctie van niveau 4 waarbij | infractions punies d'une sanction de niveau 4 dans le cadre desquelles |
de betrokkenheid van 41 werknemers in rekening dient te worden | 41 travailleurs concernés doivent être pris en compte, la peine |
gebracht, de minimale geconverteerde vrijheidsstraf 24 600 euro en de | privative de liberté convertie minimale s'élève à 24 600 euros et la |
maximale geconverteerde vrijheidsstraf 492 000 euro, aangezien | peine privative de liberté convertie maximale s'élève à 492 000 euros, |
étant donné qu'en vertu de l'article 41bis précité, les peines | |
krachtens artikel 41bis de minimale en de maximale geconverteerde | privatives de liberté converties minimale et maximale ne peuvent pas |
vrijheidsstraffen niet lager kunnen zijn dan respectievelijk « de | être inférieures, respectivement, « au minimum de l'amende prévue pour |
minimumgeldboete op het feit gesteld » en « het dubbele van de | le fait » et « au double du maximum de l'amende prévue pour le fait ». |
maximumgeldboete op het feit gesteld ». Te dezen bedragen « de | En l'espèce, le « minimum de l'amende prévue pour le fait » s'élève à |
minimumgeldboete op het feit gesteld » 24 600 euro (600 euro | 24 600 euros (600 euros multipliés par 41 travailleurs) et le « |
vermenigvuldigd met 41 werknemers) en « de maximumgeldboete op het | maximum de l'amende prévue pour le fait » s'élève à 246 000 euros (6 |
feit gesteld » 246 000 euro (6 000 euro vermenigvuldigd met 41 | 000 euros multipliés par 41 travailleurs). |
werknemers). | |
B.3.4. Hoewel de in het geding zijnde bepalingen dus ook voor een | B.3.4. Bien que les dispositions en cause soient donc également |
andere interpretatie vatbaar zijn, volgens welke in het bodemgeschil | susceptibles d'une autre interprétation, selon laquelle il n'est pas |
het niet uitgesloten is dat een straf wordt opgelegd die de drempel | exclu, dans le litige au fond, qu'une sanction ne dépassant pas le |
van 120 000 euro niet overschrijdt, kan de interpretatie van het | seuil de 120 000 euros soit infligée, l'interprétation de la |
verwijzende rechtscollege niet worden beschouwd als kennelijk onjuist. | juridiction a quo ne saurait être considérée comme étant manifestement |
erronée. En effet, le législateur n'a pas précisé, dans les articles | |
De wetgever heeft in de artikelen 103 en 181 van het Sociaal | 103 et 181 du Code pénal social, la manière dont il faut prendre en |
Strafwetboek immers, wanneer de inbreuk werd begaan door een | compte le nombre de travailleurs concernés lorsque l'infraction est |
rechtspersoon en dus het conversiemechanisme van artikel 41bis van het | |
Strafwetboek dient te worden toegepast, niet bepaald op welke wijze | commise par une personne morale et qu'il faut donc appliquer le |
het aantal betrokken werknemers in rekening dient te worden gebracht. | mécanisme de conversion prévu à l'article 41bis du Code pénal. La Cour |
Bijgevolg is het Hof ertoe gehouden de prejudiciële vragen in de | est donc tenue de répondre aux questions préjudicielles dans |
interpretatie van het verwijzende rechtscollege te beantwoorden, | l'interprétation soumise par la juridiction a quo, sans toutefois |
zonder zich evenwel die interpretatie eigen te maken. | faire sienne cette interprétation. |
B.4.1. Het verwijzende rechtscollege legt een eerste prejudiciële | B.4.1. La juridiction a quo soumet à la Cour une première question |
vraag aan het Hof voor over de bestaanbaarheid met de artikelen 10 en | préjudicielle sur la compatibilité avec les articles 10 et 11 de la |
11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6, lid 1, van het | Constitution, lus en combinaison avec l'article 6, paragraphe 1, de la |
Europees Verdrag voor de rechten van de mens, van één of meerdere van | Convention européenne des droits de l'homme, d'une ou de plusieurs des |
de in B.2 vermelde bepalingen, al dan niet in samenhang gelezen, | dispositions mentionnées en B.2, lues ou non en combinaison, en ce que |
doordat de strafrechter niet over de mogelijkheid beschikt om een | le juge pénal ne dispose pas de la possibilité d'imposer une sanction |
sanctie met uitstel op te leggen (artikel 18bis van de wet van 29 juni | avec sursis (article 18bis de la loi du 29 juin 1964) lorsqu'une |
1964) wanneer een rechtspersoon (artikel 41bis van het Strafwetboek) | personne morale (article 41bis du Code pénal) commet une infraction à |
een inbreuk pleegt op artikel 181, § 1, eerste lid, 3°, van het | l'article 181, § 1er, alinéa 1er, 3°, du Code pénal social, punie |
Sociaal Strafwetboek, bestraft met een sanctie van niveau 4 (artikel | d'une sanction de niveau 4 (article 101 du Code pénal social) et |
101 van het Sociaal Strafwetboek), ten aanzien van 41 werknemers | |
(artikelen 103 en 181, § 1, tweede lid, van het Sociaal Strafwetboek). | concernant 41 travailleurs (articles 103 et 181, § 1er, alinéa 2, du Code pénal social). |
B.4.2.1. Het verwijzende rechtscollege vraagt het Hof die | B.4.2.1. La juridiction a quo demande à la Cour d'examiner cette |
onmogelijkheid te onderzoeken vanuit drie perspectieven. De eerste | impossibilité sous trois perspectives. La première question |
voorgelegde prejudiciële vraag valt in dat opzicht uiteen in drie | préjudicielle posée à la Cour se subdivise à cet égard en trois |
onderdelen, waarbij de in B.3.2 vermelde situatie wordt vergeleken met | branches, la situation mentionnée en B.3.2 étant comparée à trois |
drie andere situaties waarin wel is voorzien in een mogelijkheid tot | autres situations dans lesquelles le législateur a prévu une |
het opleggen van een sanctie met uitstel, zodat derhalve drie | possibilité d'imposer une sanction avec sursis, de sorte que trois |
verschillen in behandeling worden voorgelegd. | différences de traitement sont donc soumises à la Cour. |
B.4.2.2. Het Hof wordt in een eerste onderdeel verzocht de categorie | B.4.2.2. Dans une première branche, la Cour est invitée à comparer la |
van rechtspersonen die zich in de in B.3.2 vermelde situatie bevinden, | catégorie de personnes morales se trouvant dans la situation |
te vergelijken met de situatie van een natuurlijke persoon die | mentionnée en B.3.2 à celle d'une personne physique qui commet des |
identieke strafbare feiten (artikel 181 van het Sociaal Strafwetboek, | infractions identiques (article 181 du Code pénal social, lu en |
in samenhang gelezen met de artikelen 101 en 103 van dat Wetboek) | combinaison avec les articles 101 et 103 de ce Code). Dans ce dernier |
pleegt. In dat laatste geval kan de strafrechter een straf met uitstel | cas, le juge pénal peut imposer une peine avec sursis (article 8 de la |
opleggen (artikel 8 van de wet van 29 juni 1964). | loi du 29 juin 1964). |
Artikel 8, § 1, van de wet van 29 juni 1964 bepaalt : | L'article 8, § 1er, de la loi du 29 juin 1964 dispose : |
« Indien de veroordeelde nog niet veroordeeld is geweest tot een | « Lorsque le condamné n'a pas encouru antérieurement de condamnation à |
criminele straf of tot een hoofdgevangenisstraf van meer dan drie jaar | une peine criminelle ou à un emprisonnement principal de plus de trois |
of tot een gelijkwaardige straf die in aanmerking genomen wordt | ans ou à une peine équivalente prise en compte conformément à |
overeenkomstig artikel 99bis van het Strafwetboek, kunnen de vonnisgerechten, wanneer zij niet tot één of meer hoofdvrijheidsstraffen van meer dan vijf jaar gevangenis veroordelen, gelasten dat de tenuitvoerlegging van de hoofd- en bijkomende straffen dan wel van een gedeelte ervan, wordt uitgesteld. Een gewoon uitstel kan echter niet worden gelast indien de veroordeelde veroordeeld is geweest tot een hoofdgevangenisstraf van meer dan twaalf maanden of tot een gelijkwaardige straf die in aanmerking genomen wordt overeenkomstig artikel 99bis van het Strafwetboek. In geen enkel geval kan worden uitgesteld de tenuitvoerlegging van de veroordeling tot : - een straf van verbeurdverklaring; - een straf onder elektronisch toezicht, een werkstraf of een autonome probatiestraf; | l'article 99bis du Code pénal, les juridictions de jugement peuvent, lorsqu'elles ne condamnent pas à une ou plusieurs peines principales privatives de liberté supérieures à cinq ans d'emprisonnement, ordonner qu'il sera sursis à l'exécution de tout ou partie des peines principales et accessoires qu'elles prononcent. Toutefois, le sursis simple ne peut être ordonné lorsque le condamné a encouru antérieurement une condamnation à un emprisonnement principal de plus de douze mois ou à une peine équivalente prise en compte conformément à l'article 99bis du Code pénal. En aucun cas, il ne peut être sursis à l'exécution d'une condamnation à : - une peine de confiscation; - une peine de surveillance électronique, de travail ou de probation autonome; |
- een vervangende straf. | - une peine subsidiaire. |
De beslissing waarbij het uitstel en, in voorkomend geval, de probatie | La décision ordonnant ou refusant le sursis et, le cas échéant, la |
wordt toegestaan of geweigerd, moet met redenen omkleed zijn | probation, doit être motivée conformément aux dispositions de |
overeenkomstig de bepalingen van artikel 195 van het Wetboek van Strafvordering. Nochtans, wanneer artikel 65, tweede lid, van het Strafwetboek wordt toegepast, vormen de vroegere straffen uitgesproken voor feiten die voortvloeien uit hetzelfde misdadige opzet, geen beletsel voor het toekennen van een uitstel. De duur van het uitstel mag niet minder dan een jaar en niet meer dan vijf jaar bedragen, met ingang van de datum van het vonnis of het arrest. De duur van het uitstel mag echter niet meer dan drie jaar bedragen voor de geldstraffen en de gevangenisstraffen die zes maanden niet te boven gaan ». B.4.2.3. Het Hof wordt in een tweede onderdeel verzocht de categorie | l'article 195 du Code d'instruction criminelle. Toutefois, en cas d'application de l'article 65, alinéa 2, du Code pénal, les condamnations antérieurement prononcées pour des faits unis par une même intention délictueuse ne font pas obstacle à l'octroi d'un sursis. Le délai du sursis ne peut être inférieur à une année ni excéder cinq années à compter de la date du jugement ou de l'arrêt. Toutefois, la durée du sursis ne peut excéder trois années, en ce qui concerne les peines d'amendes et les peines d'emprisonnement ne dépassant pas six mois ». B.4.2.3. Dans une deuxième branche, la Cour est invitée à comparer la |
van rechtspersonen die zich in de in B.3.2 vermelde situatie bevinden, | catégorie de personnes morales se trouvant dans la situation |
te vergelijken met de situatie van een rechtspersoon die een inbreuk | mentionnée en B.3.2 à celle d'une personne morale qui commet une |
pleegt op een strafbepaling van het algemeen strafrecht waarop | infraction à une disposition pénale du droit pénal général également |
eveneens maximaal 3 jaar gevangenisstraf staat. In dat laatste geval | punie d'un emprisonnement maximal de 3 ans. Dans ce dernier cas, le |
kan de strafrechter steeds een straf met uitstel opleggen (artikel | juge pénal peut toujours imposer une peine avec sursis (article 18bis |
18bis van de wet van 29 juni 1964, in samenhang gelezen met artikel | de la loi du 29 juin 1964, lu en combinaison avec l'article 41bis du |
41bis van het Strafwetboek). | Code pénal). |
B.4.2.4. In een derde onderdeel wordt het Hof verzocht de categorie | B.4.2.4. Dans une troisième branche, la Cour invitée à comparer la |
van rechtspersonen die zich in de in B.3.2 vermelde situatie bevinden, | catégorie de personnes morales se trouvant dans la situation |
mentionnée en B.3.2 à celle d'une personne morale qui commet une | |
te vergelijken met de situatie van een rechtspersoon die een identieke | infraction identique et est punie pour cette infraction par une |
inbreuk pleegt en voor die inbreuk administratiefrechtelijk wordt | sanction administrative. Dans ce dernier cas, l'administration |
bestraft. In dat geval kan zowel de bevoegde administratie als de | compétente et le juge du travail peuvent tous deux imposer une amende |
arbeidsrechter een geldboete met uitstel opleggen (artikel 116 van het | avec sursis (article 116 du Code pénal social). |
Sociaal Strafwetboek). | |
Artikel 116 van het Sociaal Strafwetboek bepaalt : | L'article 116 du Code pénal social dispose : |
« § 1. De bevoegde administratie mag besluiten dat de beslissing tot | « § 1er. L'administration compétente peut décider qu'il sera sursis à |
oplegging van een administratieve geldboete niet of slechts | l'exécution de la décision infligeant une amende administrative, en |
gedeeltelijk zal worden ten uitvoer gelegd, voor zover aan de | tout ou en partie, pour autant que le contrevenant ne s'est pas vu |
overtreder geen administratieve geldboete van niveau 2, 3 of 4 werd | infliger une amende administrative de niveau 2, 3 ou 4 ou n'a pas été |
opgelegd of hij niet veroordeeld werd tot een strafsanctie van niveau | |
2, 3 of 4 tijdens de vijf jaren die de nieuwe inbreuk voorafgaan. | condamné à une sanction pénale de niveau 2, 3 ou 4 durant les cinq |
années qui précèdent la nouvelle infraction. | |
Nochtans vormt een sanctie van niveau 1, 2, 3 en 4 die vroeger | Toutefois, une sanction de niveau 1, 2, 3 et 4 infligée ou prononcée |
uitgesproken was voor feiten die voortvloeien uit eenzelfde misdadig | antérieurement pour des faits unis par une même intention délictueuse |
opzet, geen beletsel voor het verlenen van een uitstel. | ne fait pas obstacle à l'octroi d'un sursis. |
§ 2. De administratie verleent het uitstel bij dezelfde beslissing als | § 2. L'administration accorde le sursis par la même décision que celle |
die met welke zij de geldboete oplegt. | par laquelle elle inflige l'amende. |
De beslissing waarbij het uitstel wordt toegestaan of geweigerd, moet | La décision accordant ou refusant le sursis doit être motivée. |
met redenen omkleed zijn. | |
§ 3. De proeftermijn mag niet minder zijn dan één jaar en niet meer | § 3. Le délai d'épreuve ne peut être inférieur à une année ni excéder |
dan drie jaar, te rekenen van de datum van de kennisgeving van de | trois années, à compter de la date de la notification de la décision |
beslissing tot oplegging van de administratieve geldboete of van het | infligeant l'amende administrative ou à dater du jugement ou de |
vonnis of het arrest dat in kracht van gewijsde is gegaan. | l'arrêt coulé en force de chose jugée. |
§ 4. Het uitstel wordt van rechtswege herroepen ingeval gedurende de | § 4. Le sursis est révoqué de plein droit en cas de nouvelle |
proeftijd een nieuwe inbreuk begaan is die de toepassing meebrengt van | infraction commise pendant le délai d'épreuve et ayant entraîné |
een administratieve geldboete van een hoger niveau dan de | l'application d'une amende administrative d'un niveau supérieur à |
administratieve geldboete die tevoren gepaard ging met uitstel. | celui de l'amende administrative antérieurement assortie du sursis. |
§ 5. Het uitstel kan herroepen worden ingeval gedurende de proeftijd | § 5. Le sursis peut être révoqué en cas de nouvelle infraction commise |
een nieuwe inbreuk begaan is die de toepassing meebrengt van een | pendant le délai d'épreuve et ayant entraîné l'application d'une |
administratieve geldboete van een gelijk of lager niveau dan de | amende administrative d'un niveau égal ou inférieur à celui de |
administratieve geldboete die tevoren gepaard ging met uitstel. | l'amende administrative antérieurement assortie du sursis. |
§ 6. Voor een vergelijking van het niveau van de geldboeten mogen ze | § 6. Afin de comparer le niveau des amendes, il n'y a pas lieu de |
niet worden vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers, | multiplier celles-ci par le nombre de travailleurs, de candidats |
kandidaat-werknemers, kinderen, stagiairs of zelfstandigen. | travailleurs, d'enfants, de stagiaires ou d'indépendants concernés. |
§ 7. Het uitstel wordt herroepen bij dezelfde beslissing als die | § 7. Le sursis est révoqué dans la même décision que celle par |
waarbij de administratieve geldboete wordt opgelegd voor de nieuwe | laquelle est infligée l'amende administrative pour la nouvelle |
inbreuk die begaan is tijdens de proefperiode. | infraction commise dans le délai d'épreuve. |
De vermelding van de herroeping van het uitstel in de beslissing | La mention de la révocation du sursis dans la décision se fait tant |
geschiedt zowel wanneer de herroeping van rechtswege gebeurt, als | lorsque la révocation a lieu de plein droit que dans le cas où elle |
wanneer deze ter beoordeling van de bevoegde administratie wordt | est laissée à l'appréciation de l'administration compétente. |
gelaten. § 8. De administratieve geldboete die uitvoerbaar wordt als gevolg van | § 8. L'amende administrative qui devient exécutoire par suite de la |
de herroeping van het uitstel wordt onbeperkt gecumuleerd met die | révocation du sursis est cumulée sans limite avec celle infligée du |
welke opgelegd is wegens de nieuwe inbreuk. | chef de la nouvelle infraction. |
§ 9. In geval van beroep tegen de beslissing van de bevoegde | § 9. En cas de recours contre la décision de l'administration |
administratie tot oplegging van een administratieve geldboete kunnen | compétente infligeant une amende administrative, les juridictions du |
de arbeidsgerechten het uitstel dat door de bevoegde administratie | travail ne peuvent pas révoquer le sursis accordé par l'administration |
werd verleend niet herroepen. Ze kunnen evenwel het uitstel verlenen | compétente. Elles peuvent cependant accorder le sursis lorsque |
wanneer de bevoegde administratie het geweigerd heeft ». | l'administration compétente l'a refusé ». |
Uit de parlementaire voorbereiding van die bepaling volgt dat de | Il ressort des travaux préparatoires de cette disposition que le |
wetgever beoogde de modaliteit betreffende het uitstel van | législateur a voulu aligner autant que possible la modalité relative |
tenuitvoerlegging van een administratieve sanctie in het kader van het | au sursis à l'exécution d'une sanction administrative dans le cadre du |
sociaal recht zoveel mogelijk af te stemmen op het algemeen | droit social sur le droit pénal général, en particulier sur la loi du |
strafrecht, in het bijzonder op de wet van 29 juni 1964 (Parl. St., | 29 juin 1964 (Doc. parl., Chambre, 2008-2009, DOC 52-1666/001, p. |
Kamer, 2008-2009, DOC 52-1666/001, p. 203). | 203). |
B.5. Met het uitstel van de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke | B.5. Par le sursis, total ou partiel, à l'exécution de condamnations |
veroordelingen, geheel of gedeeltelijk, laat de wetgever de rechter | pénales, le législateur permet au juge de différencier la peine qu'il |
toe de straf die hij wil opleggen, te differentiëren, rekening houdend | |
met de persoonlijkheid van de dader en zijn verleden, de aard van de | veut infliger compte tenu de la personnalité de l'auteur et de son |
feiten, de kans dat de dader zou hervallen en de mogelijk | passé, de la nature des faits, des risques de récidive de l'auteur et |
desocialiserende gevolgen van een tenuitvoerlegging. Het uitstel laat | des éventuels effets désocialisants d'une exécution de la peine. Le |
inzonderheid verhopen dat de dader niet zal recidiveren omdat hij | sursis permet en particulier d'espérer que l'auteur ne récidivera pas |
anders het risico loopt dat het uitstel zou worden herroepen. | parce que, dans le cas contraire, il court le risque que le sursis |
De rechter is niet verplicht om een uitstel van tenuitvoerlegging van | soit révoqué. Le juge n'est pas tenu d'octroyer un sursis à l'exécution de la peine, |
de straf toe te staan, maar hij dient zijn beslissing daartoe te | mais il doit motiver sa décision y relative conformément aux |
motiveren overeenkomstig de bepalingen van artikel 195 van het Wetboek van strafvordering. B.6. Een van de wettelijke vereisten voor het verlenen van uitstel van de tenuitvoerlegging van een strafsanctie is dat de beklaagde voor de hem ten laste gelegde feiten waaraan hij schuldig wordt bevonden, geen strafrechtelijke sanctie wordt opgelegd die bepaalde strafdrempels overschrijdt. B.7.1. Het staat aan de wetgever te oordelen of het wenselijk is de rechter te dwingen tot gestrengheid wanneer een inbreuk het algemeen belang schaadt, vooral in een aangelegenheid die, zoals te dezen, aanleiding geeft tot aanzienlijke schade aan de sociaaleconomische orde. Die gestrengheid kan niet alleen de omvang van de geldboete betreffen, maar ook de aan de rechter geboden mogelijkheid om de | dispositions de l'article 195 du Code d'instruction criminelle. B.6. Une des conditions légales de l'octroi du sursis à l'exécution d'une sanction pénale est qu'aucune sanction à caractère pénal dépassant certains niveaux de peine n'ait été imposée au prévenu pour les faits mis à sa charge dont il est reconnu coupable. B.7.1. Il appartient au législateur d'apprécier s'il est souhaitable de contraindre le juge à la sévérité quand une infraction nuit à l'intérêt général, spécialement dans une matière qui, comme en l'espèce, donne lieu à un préjudice considérable pour l'ordre socio-économique. Cette sévérité peut concerner non seulement le niveau de la peine pécuniaire, mais aussi la faculté offerte au juge |
tenuitvoerlegging van de strafsanctie uit te stellen. | de surseoir à l'exécution de la sanction pénale. |
B.7.2. Het is de democratisch verkozen wetgever die bevoegd is om, op | B.7.2. C'est au législateur démocratiquement élu qu'il appartient de |
algemene of specifieke wijze, de voorwaarden te bepalen waaronder een | déterminer de manière générale ou spécifique les conditions auxquelles |
uitstel kan worden toegekend. Het komt hem immers toe het repressief | un sursis peut être octroyé. Il lui revient en effet de déterminer la |
beleid vast te stellen en al dan niet in ruime zin te opteren voor de | politique répressive et d'opter largement ou non pour |
individualisering van de straffen teneinde de rechter al dan niet tot | l'individualisation des peines, de manière à contraindre ou non le |
gestrengheid te dwingen in bepaalde aangelegenheden. | juge à la sévérité dans certaines matières. |
Het Hof zou een dergelijke keuze alleen kunnen afkeuren indien die | La Cour ne pourrait censurer pareil choix que si celui-ci était |
kennelijk onredelijk zou zijn of indien de in het geding zijnde | manifestement déraisonnable ou si la disposition en cause avait pour |
bepaling ertoe zou leiden aan een categorie van rechtsonderhorigen het | effet de priver une catégorie de justiciables du droit à un procès |
recht op een eerlijk proces voor een onafhankelijke en onpartijdige | équitable devant une juridiction impartiale et indépendante, garanti |
instantie, zoals gewaarborgd bij artikel 6, lid 1, van het Europees | par l'article 6, paragraphe 1, de la Convention européenne des droits |
Verdrag voor de rechten van de mens, te ontzeggen. | de l'homme. Le législateur est donc libre d'introduire des règles spécifiques, |
Het staat de wetgever dus vrij specifieke - ruimere of soepelere - | plus larges ou plus souples, pour des catégories de faits ou de |
regels in te voeren voor categorieën van feiten of delinquenten die | délinquants qui, selon lui, méritent un régime particulier. Il doit |
volgens hem een bijzondere regeling verdienen. Hij moet in dat geval | alors veiller à ce que ces régimes spécifiques ne violent pas les |
erop toezien dat die specifieke regelingen de artikelen 10 en 11 van | articles 10 et 11 de la Constitution. |
de Grondwet niet schenden. | |
B.8. Uit hetgeen in B.2.1 en B.5 is vermeld, kan worden afgeleid dat | B.8. Il peut se déduire de ce qui est dit en B.2.1 et B.5 que |
artikel 18bis van wet van 29 juni 1964 ertoe strekte de rechters ten | l'article 18bis de la loi du 29 juin 1964 visait à contraindre les |
aanzien van rechtspersonen, zoals ten aanzien van natuurlijke | juges à faire preuve, dans certains cas, de sévérité à l'égard des |
personen, in bepaalde gevallen tot gestrengheid te dwingen en derhalve | personnes morales, comme à l'égard des personnes physiques, et donc de |
het uitstel van de tenuitvoerlegging van de door hen opgelegde | subordonner le sursis à l'exécution des peines qu'ils imposaient à la |
straffen afhankelijk te stellen van de ernst van de feiten en hun | gravité des faits et de leurs conséquences. Cet objectif du |
gevolgen. Dat doel van de wetgever is legitiem. | législateur est légitime. |
B.9. Teneinde het in B.8 vermelde doel te bewerkstellingen, vermocht | B.9. Afin de réaliser l'objectif mentionné en B.8, le législateur a pu |
de wetgever, om de ernst van de feiten en hun gevolgen als criterium | fixer des niveaux de peine à ne pas dépasser pour objectiver la |
voor de mogelijkheid van de rechter om een straf met uitstel te | gravité des faits et de leurs conséquences comme critère pour conférer |
verlenen te objectiveren, strafdrempels vast te leggen die niet mogen | au juge la possibilité d'accorder une peine avec sursis. |
worden overschreden. | |
De wetgever hanteert als strafdrempel ten aanzien van rechtspersonen | Le législateur applique comme niveau de peine à l'égard des personnes |
een geldboete ten belope van 120 000 euro (artikel 18bis van de wet | morales une amende d'un montant de 120 000 euros (article 18bis de la |
van 29 juni 1964). | loi du 29 juin 1964). |
B.10. Gelet op de onmogelijkheid van vrijheidsstraffen voor | B.10. Etant donné l'impossibilité d'imposer des peines privatives de |
rechtspersonen en rekening houdend met de zeer uiteenlopende | liberté aux personnes morales et compte tenu de la très grande |
misdrijven ten aanzien waarvan een waaier aan sancties van | diversité d'infractions vis-à-vis desquelles le juge dispose d'une |
verschillende aard en omvang mogelijk is die de ernst van de feiten en | palette de sanctions de nature et de portée différentes qui reflètent |
hun gevolgen reflecteren, heeft de wetgever een conversiemechanisme | la gravité des faits et leurs conséquences, le législateur a instauré |
ingesteld om de straffen ten aanzien van natuurlijke personen om te zetten in geldboetes, rekening houdend met het arsenaal van sancties dat op het misdrijf van toepassing is en, meer in het bijzonder, met de zwaarwichtigheid van de vrijheidsstraf die op het misdrijf van toepassing is. De geconverteerde geldboetes ten aanzien van rechtspersonen zijn een uitdrukking van de beoordeling door de wetgever van de ernst en de zwaarwichtigheid van de feiten waarop die straffen van toepassing zijn. Gelet op het voorgaande, vermocht de wetgever ten aanzien van rechtspersonen specifieke strafdrempels op basis van de hoogte van de opgelegde geldboete vast te stellen. | un mécanisme de conversion permettant de convertir les peines prises à l'égard des personnes physiques en amendes, en tenant compte de l'arsenal de sanctions applicables à l'infraction et, plus particulièrement, de la sévérité de la peine privative de liberté qui lui est applicable. Les amendes converties vis-à-vis des personnes morales traduisent l'appréciation par le législateur de la gravité et de la sévérité des faits auxquels ces peines s'appliquent. Etant donné ce qui précède, le législateur a pu fixer à l'égard des personnes morales des niveaux de peine spécifiques sur la base du |
B.11. Het Hof dient vervolgens na te gaan of artikel 18bis van de wet | montant de l'amende infligée. |
van 29 juni 1964, in samenhang gelezen met de overige in B.2 vermelde bepalingen, ongerechtvaardigde verschillen in behandeling met zich meebrengt. Zo houden de in B.4.2 vermelde vergelijkingen meer concreet de vraag in of, wat het uitstel van de tenuitvoerlegging van de straf door de strafrechter voor een inbreuk op artikel 181, § 1, eerste lid, 3°, van het Sociaal Strafwetboek betreft, de in het geding zijnde bepalingen niet leiden tot een ongerechtvaardigde benadeling van een categorie van personen ten opzichte van vergelijkbare categorieën van personen. B.12. De bij de eerste prejudiciële vraag voorgelegde verschillen in | B.11. La Cour doit ensuite vérifier si l'article 18bis de la loi du 29 juin 1964, lu en combinaison avec les autres dispositions citées en B.2, engendre des différences de traitement injustifiées. Plus concrètement, les comparaisons mentionnées en B.4.2 reviennent à demander à la Cour si, en ce qui concerne le sursis à l'exécution de la peine que le juge pénal peut accorder pour une infraction à l'article 181, § 1er, alinéa 1er, 3°, du Code pénal social, les dispositions en cause n'ont pas pour effet de causer un préjudice injustifié à une catégorie de personnes par rapport à des catégories de personnes comparables. B.12. Les différences de traitement soumises à la Cour dans la |
behandeling inzake de mogelijkheid om een sanctie met uitstel op te | première question préjudicielle, qui concernent la possibilité |
leggen, vloeien voort uit de aard van de persoon die dezelfde | d'imposer une sanction avec sursis, découlent de la nature de la |
strafrechtelijk vervolgde inbreuk heeft gepleegd (eerste onderdeel), | personne ayant commis la même infraction pénale (première branche), de |
de gepleegde strafrechtelijke inbreuk en de daarop gestelde | l'infraction pénale commise et de la sanction pénale y afférente |
strafsanctie (tweede onderdeel) of de aard van de procedure waarbij | (deuxième branche) ou de la nature de la procédure sanctionnant une |
eenzelfde inbreuk wordt bestraft (derde onderdeel). | même infraction (troisième branche). |
De aldus voorgelegde verschillen in behandeling berusten op een | Les différences de traitement ainsi soumises à la Cour reposent sur un |
objectief criterium van onderscheid. | critère de distinction objectif. |
B.13. Het Hof dient na te gaan of het voorgelegde verschil in | B.13. La Cour doit examiner si la différence de traitement alléguée |
behandeling dat voortvloeit uit de onderscheiden bepalingen ten | qui découle des dispositions différentes prises à l'égard des |
aanzien van natuurlijke personen en rechtspersonen in het licht van de | personnes physiques et des personnes morales est pertinente et |
doelstelling van de wetgever pertinent en redelijk verantwoord is. | raisonnablement justifiée au regard de l'objectif poursuivi par le législateur. |
B.14. In het licht van de doelstelling om een zo groot mogelijk | B.14. Au regard de l'objectif de poursuivre un parallélisme le plus |
parallellisme betreffende de bestraffing tussen rechtspersonen en | étroit possible entre les peines applicables aux personnes morales et |
natuurlijke personen na te streven en het doel om de rechter naar | aux personnes physiques, et de celui de contraindre le juge à faire |
gelang van de ernst van de feiten en de gevolgen tot gestrengheid te | preuve de sévérité en fonction de la gravité des faits et de leurs |
dwingen, is het pertinent en coherent dat de elementen van een | conséquences, il est pertinent et cohérent que les éléments d'une |
opgelegde straf die een veruitwendiging van de door de wetgever en de | peine infligée traduisent dans la même mesure l'expression de la |
rechter bevonden ernst van de feiten en gevolgen in dezelfde mate | gravité des faits et des conséquences évaluée par le législateur et |
doorwerken in de strafdrempels die de wetgever ten aanzien van | par le juge dans les niveaux de peine que le législateur a fixés |
rechtspersonen en natuurlijke personen heeft vastgesteld, om een | vis-à-vis des personnes morales et des personnes physiques, pour |
uitstel van de tenuitvoerlegging van de opgelegde straf al dan niet toe te laten. | permettre ou non un sursis à l'exécution de la peine infligée. |
B.15. Uit hetgeen in B.2.3 is vermeld, blijkt dat de wetgever in het | B.15. Il ressort de ce qui est dit en B.2.3 que, dans le cadre du |
kader van het sociaal strafrecht de gevangenisstraf binnen het | droit pénal social, le législateur souhaitait, dans les sanctions de |
sanctieniveau 4 wenste voor te behouden voor de meest ernstige en | niveau 4, réserver l'emprisonnement aux faits les plus sérieux et les |
zwaarste feiten aangezien de strafrechtelijke geldboete blijkens de | plus graves, étant donné que selon sa volonté, l'amende pénale |
wil van de wetgever bij voorkeur de primaire straf binnen het arsenaal | constitue de préférence la peine primaire dans l'arsenal du juge |
van de strafrechter is. Een natuurlijke persoon kan, overeenkomstig | |
artikel 101 van het Sociaal Strafwetboek, voor een zeer ernstige | pénal. Conformément à l'article 101 du Code pénal social, pour une |
infraction très grave punie par une sanction de niveau 4, une personne | |
inbreuk, bestraft met een sanctieniveau 4, maximaal 3 jaar | physique peut se voir infliger un emprisonnement de 3 ans maximum. En |
gevangenisstraf krijgen. Een natuurlijke persoon kan voor diezelfde | application de la même disposition pénale et pour la même infraction, |
inbreuk overeenkomstig diezelfde strafbepaling ook een geldboete | une personne physique peut aussi se voir infliger une amende qui, |
worden opgelegd, die overeenkomstig de artikelen 103 en 181, tweede | conformément aux articles 103 et 181, § 1er, alinéa 2, du Code pénal |
lid, van het Sociaal Strafwetboek dient te worden vermenigvuldigd met | social, doit être multipliée par le nombre de travailleurs concernés. |
het aantal betrokken werknemers. | |
Gelet op het feit dat de vermenigvuldiging wordt beperkt tot het | Compte tenu du fait que la multiplication est limitée au maximum de |
honderdvoud van de maximumgeldboete, is het niet zonder redelijke | l'amende multipliée par cent, il n'est pas dénué de justification |
verantwoording dat de wetgever op die wijze de straf beoogde af te | raisonnable que le législateur ait ainsi voulu aligner la peine sur la |
stemmen op de ernst en de gevolgen van de feiten. | gravité des faits et de leurs conséquences. |
Evenwel blijkt in het kader van de individualisering van de straf voor | Il s'avère toutefois que, dans le cadre de l'individualisation de la |
het plegen van een inbreuk op artikel 181, § 1, eerste lid, 3°, van | peine pour une infraction à l'article 181, § 1er, alinéa 1er, 3°, du |
het Sociaal Strafwetboek noch de maximale gevangenisstraf van 3 jaar, | Code pénal social, ni l'emprisonnement maximum de 3 ans, quel que soit |
ongeacht het aantal betrokken werknemers, noch een geldboete, die wel | le nombre de travailleurs concernés, ni une amende pourtant multipliée |
wordt vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers (artikelen | par le nombre de travailleurs concernés (articles 181, § 1er, alinéa |
181, § 1, tweede lid, en 103 van het Sociaal Strafwetboek), | 2, et 103 du Code pénal social) ne dépassent le niveau de peine prévu |
niettegenstaande dergelijke straffen blijkens de wil van de wetgever | à l'égard des personnes physiques (article 8 de la loi du 29 juin |
beogen de ernst van de feiten en de gevolgen te weerspiegelen, de | 1964) pour l'octroi d'un sursis à l'exécution de la peine infligée, |
strafdrempel ten aanzien van natuurlijke personen (artikel 8 van de | même si le législateur avait voulu que de telles peines traduisent la |
wet van 29 juni 1964) voor het toelaten van een uitstel van de | gravité des faits et de leurs conséquences. |
tenuitvoerlegging van de opgelegde straf te overschrijden. | Etant donné l'impossibilité de lui infliger une peine privative de |
Een rechtspersoon kan, gelet op de onmogelijkheid van de | liberté, une personne morale ne peut se voir imposer, pour une |
vrijheidsstraf, voor een identieke inbreuk op artikel 181, § 1, eerste | infraction identique à l'article 181, § 1er, alinéa 1er, 3°, du Code |
lid, 3°, van het Sociaal Strafwetboek, die wordt bestraft met een | pénal social, qui est punie par une sanction de niveau 4, qu'une |
sanctieniveau 4, enkel een geconverteerde geldboete, die in de | amende convertie, qui, dans l'interprétation de la juridiction a quo, |
interpretatie van het verwijzende rechtscollege, zoals vermeld in | mentionnée en B.3.2, est également multipliée par le nombre de |
B.3.2, ook wordt vermenigvuldigd met het aantal betrokken werknemers, | travailleurs concernés. Dans cette interprétation, lorsque cette |
worden opgelegd. Wanneer die inbreuk ten aanzien van 41 werknemers | infraction est commise vis-à-vis de 41 travailleurs, l'amende imposée |
wordt gepleegd, zal de door de rechter opgelegde geldboete in die interpretatie steeds de strafdrempel ten aanzien van rechtspersonen overschrijden, hetgeen een uitstel van de tenuitvoerlegging van de opgelegde geldboete verhindert. Overigens is het ook in de andere interpretatie van de in het geding zijnde bepalingen, zoals vermeld in B.3.3, mogelijk dat de strafrechter aan een rechtspersoon een strafsanctie oplegt waarvoor geen uitstel van tenuitvoerlegging kan worden verleend, terwijl aan een natuurlijke persoon die dezelfde inbreuk heeft gepleegd wel een straf met uitstel kan worden opgelegd. Het in rekening brengen van het aantal betrokken werknemers vooraleer het conversie mechanisme van artikel 41bis van het Strafwetboek wordt toegepast, kan immers | par le juge dépassera toujours le niveau de peine à l'égard de personnes morales, ce qui fait obstacle à l'octroi d'un sursis à l'exécution de l'amende infligée. Du reste, même dans l'autre interprétation des dispositions en cause, mentionnée en B.3.3, il se peut que le juge répressif inflige à une personne morale une sanction pénale ne pouvant être assortie d'aucun sursis d'exécution, alors qu'une personne physique ayant commis la même infraction peut se voir infliger une peine assortie d'un sursis. La prise en compte du nombre de travailleurs concernés avant l'application du mécanisme de conversion prévu à l'article 41bis du Code pénal peut en effet également avoir pour conséquence que la |
eveneens ertoe leiden dat de ondergrens van de minimale en/of de | limite inférieure de la peine privative de liberté convertie minimale |
maximale in een geldboete geconverteerde vrijheidsstraf hoger zal | et/ou maximale dépasse le niveau de peine absolu fixé à l'article |
liggen dan de absolute strafdrempel van artikel 18bis van de wet van | |
29 juni 1964. | 18bis de la loi du 29 juin 1964. |
Uit het voorgaande vloeit voort dat, wat de mogelijkheid betreft om | Il résulte de ce qui précède qu'en ce qui concerne la possibilité |
een straf met uitstel op te leggen voor een inbreuk op dezelfde | d'infliger une peine avec sursis pour une infraction à la même |
strafbepaling, de ernst en de zwaarwichtigheid van de feiten en de | disposition pénale, la gravité et la sévérité des faits et de leurs |
gevolgen meer doorwerken ten aanzien van rechtspersonen dan ten | conséquences pèsent davantage vis-à-vis des personnes morales que |
aanzien van natuurlijke personen. Rekening houdend met het doel van de | vis-à-vis des personnes physiques. Compte tenu de l'objectif du |
wetgever om discriminaties tussen natuurlijke personen en | législateur d'éviter des discriminations entre personnes physiques et |
rechtspersonen te vermijden en een zo groot mogelijk parallellisme | morales et de poursuivre un parallélisme le plus étroit possible entre |
tussen beiden na te streven, is het noch pertinent, noch redelijk | les deux, il n'est ni pertinent, ni raisonnablement justifié que la |
verantwoord dat dezelfde inbreuk (artikel 181, § 1, eerste lid, 3°, | même infraction (article 181, § 1er, alinéa 1er, 3°, du Code pénal |
van het Sociaal Strafwetboek), die wordt gepleegd ten aanzien van 41 | social), commise vis-à-vis de 41 travailleurs concernés, soit traitée |
betrokken werknemers, verschillend wordt behandeld naargelang die | différemment selon que cette infraction est commise par une personne |
inbreuk wordt begaan door een natuurlijke persoon, dan wel door een | |
rechtspersoon. | physique ou une personne morale. |
B.16. Artikel 18bis van de wet van 29 juni 1964, in samenhang gelezen | B.16. L'article 18bis de la loi du 29 juin 1964, lu en combinaison |
met artikel 41bis van het Strafwetboek en met de artikelen 101, 103 en | avec l'article 41bis du Code pénal et avec les articles 101, 103 et |
181, § 1, eerste lid, 3°, en tweede lid, van het Sociaal Strafwetboek, | 181, § 1er, alinéa 1er, 3°, et alinéa 2, du Code pénal social, n'est |
is niet bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in | pas compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution en ce |
zoverre het de strafrechter niet is toegestaan de tenuitvoerlegging | qu'il ne permet pas au juge pénal de surseoir à l'exécution d'une |
van een door hem opgelegde geldboete uit te stellen indien de inbreuk | |
op de aangifteplicht inzake onmiddellijke tewerkstelling ten aanzien | amende qu'il inflige si l'infraction relative à l'obligation de |
van minstens 41 werknemers is gepleegd. | déclaration immédiate de l'emploi a été commise envers au moins 41 |
travailleurs. | |
B.17. Het onderzoek van de overige onderdelen van de eerste | B.17. L'examen des autres branches de la première question |
prejudiciële vraag, en van de tweede prejudiciële vraag kan niet | préjudicielle et de la seconde question préjudicielle ne peut conduire |
leiden tot een ruimere vaststelling van ongrondwettigheid dan die | à un constat d'inconstitutionnalité plus étendu que celui qui figure |
welke in B.16 is vermeld. | en B.16. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 18bis van de wet van 29 juni 1964 « betreffende de | L'article 18bis de la loi du 29 juin 1964 « concernant la suspension, |
opschorting, het uitstel en de probatie », in samenhang gelezen met | le sursis et la probation », lu en combinaison avec l'article 41bis du |
artikel 41bis van het Strafwetboek en met de artikelen 101, 103 en | Code pénal et avec les articles 101, 103 et 181, § 1er, alinéa 1er, |
181, § 1, eerste lid, 3°, en tweede lid, van het Sociaal Strafwetboek, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | 3°, et alinéa 2, du Code pénal social, viole les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 23 juni 2022. | la Cour constitutionnelle, le 23 juin 2022. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
L. Lavrysen | L. Lavrysen |