Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 83/2022 van 23 juni 2022 Rolnummer 7600 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2°, van de Vlaamse Codex Fiscaliteit, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afde Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 83/2022 van 23 juni 2022 Rolnummer 7600 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2°, van de Vlaamse Codex Fiscaliteit, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afde Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...) Extrait de l'arrêt n° 83/2022 du 23 juin 2022 Numéro du rôle : 7600 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2.1.5.0.1, § 1 er , 2°, du Code flamand de la fiscalité, posée par le Tribunal de première instance de La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P. (...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 83/2022 van 23 juni 2022 Extrait de l'arrêt n° 83/2022 du 23 juin 2022
Rolnummer 7600 Numéro du rôle : 7600
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2.1.5.0.1, § 1, En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2.1.5.0.1, §
2°, van de Vlaamse Codex Fiscaliteit, gesteld door de Rechtbank van 1er, 2°, du Code flamand de la fiscalité, posée par le Tribunal de
eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Gent. première instance de Flandre orientale, division de Gand.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges J.-P.
rechters J.-P. Moerman, Y. Kherbache, T. Detienne, S. de Bethune en W. Moerman, Y. Kherbache, T. Detienne, S. de Bethune et W. Verrijdt,
Verrijdt, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le président L.
voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, Lavrysen,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 8 juni 2021, waarvan de expeditie ter griffie van het Par jugement du 8 juin 2021, dont l'expédition est parvenue au greffe
Hof is ingekomen op 15 juni 2021, heeft de Rechtbank van eerste aanleg de la Cour le 15 juin 2021, le Tribunal de première instance de
Oost-Vlaanderen, afdeling Gent, de volgende prejudiciële vraag gesteld Flandre orientale, division de Gand, a posé la question préjudicielle
: suivante :
« Schendt artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2° VCF, in die zin geïnterpreteerd « L'article 2.1.5.0.1, § 1er, 2°, du Code flamand de la fiscalité,
dat het hoe dan ook uitgesloten is dat de kinderen van gescheiden interprété en ce sens qu'il est en tout état de cause exclu que, sur
ouders op fiscaal vlak volgens het bevolkingsregister hun woonplaats le plan fiscal, les enfants de parents séparés aient leur domicile
simultanément chez les deux parents selon le registre de la
tegelijkertijd hebben bij beide ouders, de artikelen 10 en 11 van de population, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, et
Grondwet en meer in het bijzonder het beginsel van gelijkheid van de plus particulièrement le principe d'égalité des Belges, en ce qu'il
Belgen, in zoverre het personen die zich in een vergelijkbare situatie traite de manière différente des personnes qui se trouvent dans une
bevinden verschillend behandelt, zijnde de ouder die zijn kinderen situation comparable, à savoir, d'une part, le parent qui héberge
daadwerkelijk huisvest en bij wie ze zijn gedomicilieerd en de ouder effectivement ses enfants et chez qui ceux-ci sont domiciliés et,
die zijn kinderen daadwerkelijk huisvest en bij wie ze niet zijn d'autre part, le parent qui héberge effectivement ses enfants et chez
gedomicilieerd ? ». qui ceux-ci ne sont pas domiciliés ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Het verwijzende rechtscollege wenst van het Hof te vernemen of B.1. La juridiction a quo demande à la Cour si l'article 2.1.5.0.1, §
artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2°, van de Vlaamse Codex Fiscaliteit 1er, 2°, du Code flamand de la fiscalité est compatible avec les
bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que, dans le cadre d'un
in het kader van een co-ouderschapsregeling enkel de ouder bij wie de régime de coparentalité, seul le parent chez qui les enfants sont
kinderen zijn gedomicilieerd, een vermindering van de onroerende domiciliés peut bénéficier d'une réduction du précompte immobilier,
voorheffing kan genieten, terwijl de ouder bij wie de kinderen niet alors que le parentchez qui les enfants ne sont pas domiciliés mais
zijn gedomicilieerd maar die ze eveneens daadwerkelijk huisvest, die qui les héberge aussi effectivement ne peut pas bénéficier de cette
vermindering niet kan genieten. réduction.
B.2. Artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2°, eerste lid, van de Vlaamse Codex B.2. L'article 2.1.5.0.1, § 1er, 2°, alinéa 1er, du Code flamand de la
Fiscaliteit, zoals van toepassing in het bodemgeschil, bepaalt : fiscalité, dans sa version applicable dans le litige au fond, dispose
« Er wordt een vermindering verleend van : : « Il est accordé une réduction :
[...] [...]
2° de onroerende voorheffing berekend volgens de volgende tabel voor 2° du précompte immobilier calculé selon le tableau suivant pour les
de kinderen die in aanmerking komen voor een kinderbijslag, voor de enfants qui entrent en ligne de compte pour une allocation familiale,
woning die op 1 januari van het aanslagjaar wordt betrokken door een pour l'habitation qui est occupée, le 1er janvier de l'année
gezin met ten minste twee kinderen die daar volgens het d'imposition, par une famille ayant aux moins deux enfants, qui y ont
bevolkingsregister hun woonplaats hebben en die in aanmerking komen leur domicile selon le registre de la population et qui entrent en
voor kinderbijslag. Daarbij wordt een gehandicapt kind voor twee ligne de compte pour l'allocation familiale. Dans ce contexte, un
gerekend ». enfant handicapé est compté pour deux ».
B.3. De in het geding zijnde bepaling voorziet in een vermindering van B.3. La disposition en cause prévoit une réduction du précompte
de onroerende voorheffing voor de woning die op 1 januari van het immobilier pour l'habitation qui est occupée, le 1er janvier de
aanslagjaar wordt betrokken door een gezin met ten minste twee l'année d'imposition, par une famille ayant au moins deux enfants qui
kinderen die daar volgens het bevolkingsregister hun woonplaats hebben y ont leur domicile selon le registre de la population et qui entrent
en die in aanmerking komen voor kinderbijslag. en ligne de compte pour l'allocation familiale.
B.4. Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat het bodemgeschil B.4. Il ressort de la décision de renvoi que le litige a quo porte sur
betrekking heeft op de weigering van de Vlaamse belastingadministratie le refus de l'administration fiscale flamande d'octroyer la réduction
om de vermindering van de onroerende voorheffing op grond van artikel du précompte immobilier en vertu de l'article 2.1.5.0.1, § 1er, 2°, du
2.1.5.0.1, § 1, 2°, van de Vlaamse Codex Fiscaliteit toe te kennen, Code flamand de la fiscalité, au motif que la partie demanderesse ne
omdat de eisende partij niet voldoet aan de voorwaarde dat ten minste satisfait pas à la condition selon laquelle au moins deux enfants
twee kinderen volgens het bevolkingsregister hun woonplaats in de doivent avoir leur domicile dans l'habitation familiale selon le
gezinswoning moeten hebben. De kinderen van de eisende partij zijn registre de la population. Les enfants de la partie demanderesse sont
immers ingeschreven in het bevolkingsregister bij de andere co-ouder, en effet inscrits au registre de la population à l'adresse de l'autre
terwijl beide ouders samen het ouderlijk gezag uitoefenen en hun coparent, alors que les deux parents exercent ensemble l'autorité
kinderen op gelijkmatig verdeelde wijze huisvesten. Het Hof beperkt parentale et qu'ils hébergent égalitairement leurs enfants. La Cour
zijn onderzoek van de prejudiciële vraag tot die situatie. limite son examen de la question préjudicielle à cette situation.
B.5.1. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet B.5.1. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas
uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de
wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et
berust en het redelijk verantwoord is. qu'elle soit raisonnablement justifiée.
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van nature des principes en cause; le principe d'égalité et de
gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.5.2. Het behoort tot de beoordelingsbevoegdheid van de decreetgever om, wanneer hij een belasting heft, de vrijstellingen en de modaliteiten daarvan te bepalen. De decreetgever kan evenwel, zonder het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie te schenden, geen vrijstellingen of verminderingen van belasting verlenen aan sommige belastingplichtigen en ze weigeren aan anderen die met hen vergelijkbaar zijn, indien dat verschil in behandeling niet objectief en redelijk verantwoord is. B.6.1. De vermindering van de onroerende voorheffing voor de non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.5.2. Il relève du pouvoir d'appréciation du législateur décrétal de déterminer, lorsqu'il lève un impôt, les exonérations et les modalités de celui-ci. Le législateur ne pourrait cependant, sans violer le principe d'égalité et de non-discrimination, accorder des exonérations ou des réductions de l'impôt à certains redevables et les refuser à d'autres qui leur seraient comparables, si cette différence de traitement n'est pas objectivement et raisonnablement justifiée. B.6.1. La réduction du précompte immobilier pour le domicile d'une
woonplaats van een gezin met ten minste twee kinderen vindt haar famille ayant au moins deux enfants trouve son origine dans l'article
oorsprong in artikel 41, § 4, van de wet van 20 november 1962 « 41, § 4, de la loi du 20 novembre 1962 « portant réforme des impôts
houdende hervorming van de inkomstenbelastingen ». Tijdens de sur les revenus ». Au cours des travaux préparatoires de cette loi, il
parlementaire voorbereiding van die wet werd verduidelijkt dat « de fut précisé que « dès la présence d'un deuxième enfant, les charges
last [...] veel zwaarder [wordt] vanaf het tweede kind » (Parl. St., deviennent beaucoup plus importantes » (Doc. parl., Chambre,
Kamer, 1961-1962, nr. 264/42, p. 180). 1961-1962, n° 264/42, p. 180).
B.6.2. Bij artikel 3 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 9 juni B.6.2. Par l'article 3 du décret de la Région flamande du 9 juin 1998
1998 « houdende bepalingen tot wijziging van het Wetboek van de « contenant les dispositions modifiant le Code des impôts sur les
inkomstenbelastingen voor wat betreft de onroerende voorheffing » werd revenus pour ce qui concerne le précompte immobilier », le critère
het in het geding zijnde criterium van woonplaats vermeld in het d'une domiciliation au registre de la population, qui est en cause, a
bevolkingsregister ingevoegd en als volgt verantwoord : été inséré et justifié comme suit :
« De huidige vermindering wegens kindslast vereist een specifieke « La réduction actuelle pour charge d'enfant requiert un contrôle
controle. Er wordt geopteerd om deze vermindering te koppelen aan het spécifique. Il est décidé de lier cette réduction au fait d'avoir
al/dan niet recht hebben van kindergeld. Het nieuwe artikel 257, § 1, droit ou non aux allocations familiales. L'article 257, § 1er, 3°,
3° W.I.B./92 heeft als vertrekpunt het begrip gezin weerhouden. Er nouveau, du CIR 1992 a pour principe de base la notion de ménage. Il
wordt aan toegevoegd dat de betreffende kinderen de woning waarvoor est ajouté que les enfants concernés doivent avoir comme domicile
vermindering verkregen of gevraagd wordt als woonplaats moeten hebben l'habitation pour laquelle la réduction est obtenue ou demandée »
» (Parl. St., Vlaams Parlement, 1997-1998, nr. 927/1, p. 3). (Doc. parl., Parlement flamand, 1997-1998, nr. 927/1, p. 3).
B.6.3. In hun antwoord op parlementaire vragen met betrekking tot de B.6.3. Dans leur réponse aux questions parlementaires relatives à la
vermindering van de onroerende voorheffing bij co-ouderschap hebben de réduction du précompte immobilier dans le cadre de la coparentalité,
bevoegde ministers erop gewezen dat de automatische toekenning van de les ministres compétents ont relevé que l'octroi automatique de la
vermindering op basis van authentieke gegevensbronnen een verdeling réduction sur la base de sources authentiques de données entrave une
van de vermindering tussen beide co-ouders bemoeilijkt : répartition de la réduction entre les deux coparents :
« Vooreerst wens ik nogmaals op te merken dat ik de nieuwe « Tout d'abord, je tiens à souligner une fois de plus que je reconnais
l'existence des nouvelles situations de cohabitation et la
samenlevingssituaties en de problematiek van het co-ouderschap problématique de la coparentalité et que j'envisage, en collaboration
onderken, en dat ik samen met vele anderen een fiscale en operationeel avec de nombreuses personnes, une solution fiscale et viable sur le
uitvoerbare oplossing tegemoet kijk. plan opérationnel.
Dat de vermindering van onroerende voorheffing momenteel niet in La circonstance que la réduction du précompte immobilier ne peut
aanmerking komt voor verrekening tussen de ouders van actuellement pas être répartie entre les parents d'enfants communs,
gemeenschappelijke kinderen die om welke reden dan ook niet meer qui, pour quelque raison que ce soit, ne vivent plus ensemble et ne
samenleven en dus niet langer gezamenlijk belast worden, en die de sont donc plus imposés globalement, et qui répartissent égalitairement
huisvesting van kinderen gelijkmatig onder elkaar verdelen, is een entre eux l'hébergement des enfants, est une conséquence de la
gevolg van de huidige wetgeving. De Vlaamse Codex Fiscaliteit bepaalt législation actuelle. Le Code flamand de la fiscalité prévoit en
immers in artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2° dat de vermindering wordt effet, à l'article 2.1.5.0.1, § 1er, 2°, que la réduction est octroyée
toegekend voor de woning waar op 1 januari van het aanslagjaar minimum pour l'habitation dans laquelle, le 1er janvier de l'année
twee kinderbijslaggerechtigde kinderen gedomicilieerd zijn in het d'imposition, au moins deux enfants bénéficiaires des allocations
bevolkingsregister. Iemand kan echter maar op één plaats familiales sont domiciliés selon le registre de la population.
gedomicilieerd zijn. In het Waalse Gewest daarentegen wordt de Toutefois, une personne ne peut être domiciliée qu'à un seul endroit.
vermindering toegekend ' voor elk kind ten laste onderworpen aan het gezamenlijk ouderlijk gezag waarvan de huisvesting gelijkmatig is verdeeld over de beide belastingplichtigen ' (art. 257, 3° van het WIB92 (Waals Gewest)). De belastingvermindering is in het Vlaamse Gewest dus intrinsiek verbonden met een specifiek onroerend goed én met de domiciliëring van het kind in dit goed terwijl in het Waalse Gewest het ten laste zijn van het kind het criterium is. We zullen op korte termijn onderzoeken in welke mate een aanpassing naar het voorbeeld van het Waalse Gewest mogelijk is, zowel op juridisch als uitvoerend vlak. Naar ik heb begrepen wordt de vermindering in het Waalse Gewest enkel verleend op uitdrukkelijke aanvraag en na voorlegging van de bewijsstukken en is het moeilijk om een actuele gezinssituatie bij te houden. Het Vlaamse Gewest streeft er zoals steeds naar om de vermindering automatisch toe te kennen. De gegevens over co-ouderschap en verblijfsregelingen dienen in dat geval dus ook volledig elektronisch aangeleverd te worden door authentieke En Région wallonne, en revanche, la réduction est accordée ' pour chaque enfant à charge soumis à un régime d'autorité parentale conjointe et dont l'hébergement est réparti de manière égalitaire entre les deux contribuables ' (article 257, 3°, du CIR 1992 (Région wallonne)). En Région flamande, la réduction fiscale est donc intrinsèquement liée à un immeuble spécifique et à la domiciliation de l'enfant dans cet immeuble, alors qu'en Région wallonne, le critère est celui de la charge d'enfant. Nous examinerons à court terme dans quelle mesure une adaptation selon le modèle de la Région wallonne est possible, d'un point de vue tant juridique qu'exécutif. D'après ce que j'ai compris, la réduction en Région wallonne n'est accordée que sur demande expresse et après la présentation des pièces justificatives et il est difficile d'actualiser une situation familiale. La Région flamande cherche, comme toujours, à octroyer automatiquement la réduction. Les données relatives à la coparentalité et aux modalités d'hébergement doivent donc aussi, pour ce faire, être fournies par voie électronique par des
gegevensbronnen » (Vlaams Parlement, 2016-2017, schriftelijke vraag sources authentiques de données » (Parlement flamand, 2016-2017,
nr. 75 van 15 november 2016), question écrite n° 75 du 15 novembre 2016),
en et
« Ik wil er ook op wijzen dat in het Vlaamse Gewest het « Je tiens aussi à souligner qu'en Région flamande, le processus
inkohieringsproces voor de onroerende voorheffing een zeer sterk d'enrôlement du précompte immobilier est un processus fortement
geautomatiseerd proces is. De vermindering voor automatisé. La réduction en faveur des enfants bénéficiaires des
kinderbijslaggerechtigde kinderen wordt automatisch toegekend door het allocations familiales est accordée automatiquement grâce au
koppelen van authentieke gegevensbronnen van de Algemene Administratie Patrimoniumdocumentatie, de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid en het Rijksregister. Er is geen interventie van de belastingplichtige nodig om de vermindering te verkrijgen. Voor wat betreft gegevens over co-ouderschap en verblijfsregelingen is er op dit ogenblik echter geen afdoende authentieke bron. Zonder in detail te willen treden over de premies waarnaar in de vraagstelling wordt verwezen, is de automatische toekenning van een vermindering toch een groot verschil met een premie op aanvraag waar de betrokkene de nodige stavingstukken of verklaring kan toevoegen. Er dient ook rekening gehouden te worden met de variabiliteit, de dynamiek en de complexiteit van de mogelijkheden tot regeling van co-ouderschap. De verblijfsregelingen zijn niet altijd hetzelfde, ook al gaat het om kinderen uit eenzelfde gezin. De regelingen zijn ook veranderlijk door wijzigingen in de persoonlijke situatie van de ouders (nieuwe job, nieuwe relatie,...). Er moet ook rekening worden gehouden met de gemeenschappelijke kinderen van één van de co-ouders en de nieuwe partner of de kinderen van deze nieuwe partner uit een vorige relatie. Dit zal onmiskenbaar dan ook een weerslag hebben op de beheerskosten. Op basis van een afweging van alle hogervermelde elementen zie ik hiervoor binnen de fiscaliteit geen eenvoudige oplossing » (Vlaams croisement de sources authentiques de données de l'Administration générale de la documentation patrimoniale, de la Banque-carrefour de la sécurité sociale et du registre national. Aucune intervention du contribuable n'est requise pour qu'il obtienne la réduction. En ce qui concerne les données relatives à la coparentalité et aux modalités d'hébergement, il n'existe toutefois à l'heure actuelle aucune source authentique valable. Sans vouloir entrer dans les détails en ce qui concerne les primes visées par la question, l'octroi automatique d'une réduction est malgré tout très différent d'une prime accordée à la demande, pour laquelle l'intéressé peut joindre les pièces justificatives ou la déclaration nécessaires. Il convient aussi de tenir compte de la variabilité, de la dynamique et de la complexité des possibilités pour régler la coparentalité. Les modalités d'hébergement peuvent être différentes, même s'il s'agit d'enfants issus d'un ménage commun. Les régimes sont aussi variables en raison de modifications qui sont intervenues dans la situation personnelle des parents (nouvel emploi, nouvelle relation,...). Il convient également de tenir compte des enfants communs d'un des coparents et du nouveau partenaire ou des enfants de ce nouveau partenaire qui sont issus d'une relation précédente. Cela aura donc indéniablement un impact sur les frais de gestion. Sur la base d'une mise en balance de tous les éléments précités, je n'aperçois pas de solution simple sur le plan fiscal pour résoudre cette problématique » (Parlement flamand, 2020-2021, question écrite,
Parlement, 2020-2021, schriftelijke vraag nr. 76 van 3 november 2020), en « Ik wil dan ook tegemoetkomen aan die problematiek [van de vermindering van de onroerende voorheffing bij co-ouderschap]. We willen daar een oplossing voor vinden. De Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) is al een onderzoek gestart naar hoe we dat op de meest praktische manier kunnen implementeren, want het is voornamelijk daar dat het grote probleem zit. Dat neemt wat tijd in beslag, en ik wil toch even kaderen waarom dat zoveel tijd in beslag neemt. Eerst en vooral : in tegenstelling tot Wallonië en Brussel is het systeem van de onroerende voorheffing in Vlaanderen volledig geautomatiseerd, inclusief de automatische toekenning van n° 76 du 3 novembre 2020), et « Je souhaite donc répondre à cette problématique [de la réduction du précompte immobilier dans le cadre de la coparentalité]. Nous voulons y remédier. L'administration fiscale flamande (VLABEL) réfléchit déjà à la façon dont nous pouvons organiser cela au mieux dans la pratique, car c'est principalement à ce niveau-là que se situent les plus gros problèmes. Cela prend beaucoup de temps, mais je voudrais comprendre pourquoi cela prend tant de temps. Premièrement, contrairement aux systèmes qui existent en Wallonie et à Bruxelles, le système du précompte immobilier en Flandre est complètement automatisé, y compris en ce qui concerne l'octroi automatique de réductions. Cette situation évite aussi aux parents propriétaires d'être confrontés à une lourde charge administrative.
verminderingen. Dat bespaart ook de eigenaars-ouders veel Concrètement, grâce au croisement des données du registre national et
administratieve last. Concreet heeft VLABEL nu via de koppeling aan de la Banque-carrefour de la sécurité sociale, VLABEL dispose
het Rijksregister en de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid meteen désormais immédiatement de toutes les informations exactes pour
alle juiste informatie om die belastingvermindering toe te passen. Dat is dus een automatische rechtentoekenning. Maar aangezien de nodige data en informatie over de verblijfsregeling van kinderen in geval van co-ouderschap niet beschikbaar is via een authentieke bron, zul je voor deze uitgesplitste vermindering sowieso opnieuw een aangiftesysteem moeten creëren dat dan manueel verwerkt wordt in de referentiedatabank van VLABEL. Dat is de eerste puur praktische moeilijkheid. Bovendien is co-ouderschap in de praktijk zeer divers in zijn toepassing. Je hebt inderdaad regelingen waarbij het voor beide ouders week om week is, maar er bestaan evengoed regelingen van slechts één weekend om de twee weken of in de week bij een van de ouders vanwege school en dan afwisselend in het weekend bij de ene of de andere ouder. En zo zullen er ongetwijfeld nog minstens tien of twintig varianten op verblijfsregelingen bestaan. Ook heb je de situatie van de nieuw samengestelde gezinnen. De vraag rijst daar hoe de verdeling onder die kinderen moet gebeuren. Door het bovenstaande wil ik enkel aantonen dat we hier niet met een vingerknip de regels kunnen veranderen en dat we hier grondig onderzoek naar moeten doen. Dat is zowel in het belang van de belastingplichtige als van de administratie. Maar zodra we de resultaten krijgen van het onderzoek van VLABEL gaan we hier dus verder mee aan de slag om tot een sluitende en werkbare oplossing te komen. Ik vat het even samen. We zijn het principieel eens dat er zo'n appliquer cette réduction fiscale. Il s'agit donc d'un octroi de droits automatique. Mais, dès lors que les données et informations nécessaires en ce qui concerne les modalités d'hébergement des enfants dans le cadre de la coparentalité ne sont pas disponibles par le biais d'une source authentique, il faudra, en tout état de cause, dans le cadre de cette réduction ventilée, recréer un système de déclaration à traiter manuellement dans la banque de données de référence de VLABEL. C'est la première difficulté purement pratique. En outre, l'application de la coparentalité dans la pratique connaît des formes très diverses. En effet, il existe des régimes en vertu desquels c'est une semaine sur deux pour les deux parents, mais il existe aussi d'autres régimes en vertu desquels les deux parents n'hébergent leurs enfants qu'un week-end toutes les deux semaines ou en vertu desquels les enfants passent la semaine chez un des parents à cause de l'école, puis passent alternativement le week-end chez l'un ou chez l'autre parent. Ainsi, l'on dénombrera certainement l'existence d'encore au moins dix ou vingt autres formules d'hébergement. Il y a aussi la situation des familles recomposées. La question se pose de savoir comment la répartition entre ces enfants doit se faire. Au vu de ce qui précède, je souhaite uniquement démontrer que, dans le cas qui nous occupe, nous ne pouvons pas changer les règles en un claquement de doigts et que nous devons examiner la situation en détail. Il en va de l'intérêt du contribuable comme de l'administration. Dès que nous recevrons les résultats de l'étude menée par VLABEL, nous poursuivrons notre travail pour aboutir à l'élaboration d'une solution définitive et opérationnelle. En résumé, nous sommes d'accord sur le principe que nous devons
regeling moet komen. Maar - en ik denk dat je dat de wet van de disposer d'un tel système. Toutefois - et je pense que l'on peut
remmende voorsprong mag noemen - door het feit dat in Vlaanderen alles appeler cela la loi de l'avance modératrice - puisque tout est
geautomatiseerd is, is de toepassing daarvan niet zo evident in de automatisé en Flandre, il ne sera pas si facile de l'appliquer dans la
pratique. Alors que, dans les autres régions du pays, tout est traité
praktijk. Terwijl men in de andere gewesten in het land alles veel de manière bien plus manuelle, tel n'est pas le cas dans notre Région.
meer manueel gaat behandelen, is dat hier niet het geval. En dat zorgt Une telle situation engendre plusieurs défis supplémentaires. Mais il
voor een paar extra uitdagingen. Maar dat neemt natuurlijk niet weg n'en reste pas moins, évidemment, que nous devons relever ces défis et
dat we die moeten aangaan en er een oplossing voor moeten vinden » trouver des solutions » (Parlement flamand, 2021-2022, question écrite
(Vlaams Parlement, 2021-2022, schriftelijke vraag nr. 149 van 21 oktober 2021). B.7. Het in het geding zijnde verschil in behandeling tussen co-ouders die samen het ouderlijke gezag uitoefenen en hun kinderen op gelijkmatig verdeelde wijze huisvesten, berust op een objectief criterium, namelijk bij welke ouder de kinderen in het bevolkingsregister zijn ingeschreven. Onderzocht dient nog te worden of het criterium van onderscheid pertinent is in het licht van de doelstellingen die de decreetgever nastreeft. B.8.1. Het Hof heeft zich reeds uitgesproken over een soortgelijk verschil in behandeling ten aanzien van de vermindering van de onroerende voorheffing bij co-ouderschap zoals het destijds van toepassing was in het Waalse Gewest en in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, bij zijn arresten nrs. 63/2011, 153/2012 en 23/2018. n° 149 du 21 octobre 2021). B.7. La différence de traitement en cause entre les coparents qui exercent conjointement l'autorité parentale et qui hébergent égalitairement leurs enfants repose sur un critère objectif, à savoir celui du parent à l'adresse duquel les enfants sont inscrits au registre de la population. Il convient encore d'examiner si le critère de distinction est pertinent à la lumière des objectifs poursuivis par le législateur décrétal. B.8.1. Par ses arrêts nos 63/2011, 153/2012, et 23/2018, la Cour s'est déjà prononcée sur une différence de traitement analogue au sujet de la réduction du précompte immobilier dans le cadre de la coparentalité, telle qu'elle était alors applicable en Région wallonne
B.8.2. In het kader van de Waalse wetgeving diende het Hof zich et dans la Région de Bruxelles-Capitale.
eveneens uit te spreken over de bestaanbaarheid van het verschil in B.8.2. Dans le cadre de la législation wallonne, la Cour devait
behandeling met betrekking tot de vermindering van de onroerende également se prononcer sur la compatibilité de la différence de
voorheffing tussen co-ouders naargelang de kinderen al dan niet bij traitement relative à la réduction du précompte immobilier entre
hen waren gedomicilieerd (zie overwegingen B.2.1 en B.2.2 van het coparents, selon que les enfants étaient domiciliés chez eux ou non
arrest nr. 63/2011 van 5 mei 2011). Het Hof oordeelde bij dat arrest (voy. les considérants B.2.1 et B.2.2 de l'arrêt n° 63/2011 du 5 mai
dat aangezien de vermindering van de onroerende voorheffing voor 2011). Par cet arrêt, la Cour a jugé que, dès lors que la réduction du
kinderen ten laste tot doel heeft de belastingplichtigen te helpen die précompte immobilier pour les enfants à charge vise à aider les
de financiële last van hun kinderen dragen, het loutere gegeven dat contribuables qui supportent la charge financière de leurs enfants, la
die laatsten geen deel zouden uitmaken van het gezin van een simple circonstance que ces derniers ne feraient pas partie du ménage
alleenstaande belastingplichtige omdat zij niet bij hem zouden zijn d'un contribuable isolé au motif qu'ils ne seraient pas domiciliés
gedomicilieerd, niet verantwoordt dat dat voordeel die chez lui ne justifie pas que cet avantage ne puisse, à aucune
belastingplichtige onder geen enkele voorwaarde gedeeltelijk ten goede condition, profiter partiellement à ce contribuable, lorsque la charge
kan komen, wanneer beide ouders op gelijke wijze instaan voor de last des enfants est supportée d'une manière égale par chaque parent,
van de kinderen, waarbij beiden hun kinderen werkelijk en op chacun d'eux hébergeant réellement et de manière égalitaire ses
gelijkmatig verdeelde wijze huisvesten (zie overweging B.4.2). enfants (voy. le considérant B.4.2).
Bij het voormelde arrest heeft het Hof voor recht gezegd : Par l'arrêt précité, la Cour a dit pour droit :
« Artikel 136 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, in « L'article 136 du Code des impôts sur les revenus 1992, lu en
samenhang gelezen met de artikelen 257 en 258 ervan zoals zij in het combinaison avec ses articles 257 et 258 tels qu'ils sont applicables
Waalse Gewest van toepassing zijn, schendt de artikelen 10 en 11 van en Région wallonne, viole les articles 10 et 11 de la Constitution en
de Grondwet in zoverre het de alleenstaande belastingplichtige, die
zijn kinderen op gelijkmatig gedeelde wijze huisvest, onder geen ce qu'il ne permet à aucune condition au contribuable isolé,
enkele voorwaarde de mogelijkheid biedt om een gedeeltelijke hébergeant égalitairement ses enfants, de bénéficier d'une réduction
vermindering van de onroerende voorheffing te genieten in verband met partielle du précompte immobilier afférent à l'immeuble qu'il occupe
het onroerend goed dat hij betrekt ». ».
B.8.3. In het kader van een beroep tot vernietiging dat met toepassing B.8.3. Dans le cadre d'un recours en annulation qui, en application de
van artikel 4, tweede lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op l'article 4, alinéa 2, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la
het Grondwettelijk Hof was ingesteld ingevolge het voormelde arrest Cour constitutionnelle, a été introduit à la suite de l'arrêt n°
nr. 63/2011, heeft het Hof bij zijn arrest nr. 153/2012 van 13 63/2011 précité, la Cour, par son arrêt n° 153/2012 du 13 décembre
december 2012 « artikel 136 van het Wetboek van de 2012, a annulé « l'article 136 du Code des impôts sur les revenus
inkomstenbelastingen 1992, in samenhang gelezen met de artikelen 257 1992, lu en combinaison avec ses articles 257 et 258 tels qu'ils sont
en 258 ervan zoals zij in het Waalse Gewest van toepassing zijn, applicables en Région wallonne, en ce qu'il ne permet à aucune
[vernietigd] in zoverre het de belastingplichtige die zijn kinderen op
gelijkmatig gedeelde wijze huisvest, onder geen enkele voorwaarde de condition au contribuable hébergeant égalitairement ses enfants de
mogelijkheid biedt om een gedeeltelijke vermindering van de onroerende bénéficier d'une réduction partielle du précompte immobilier afférent
voorheffing te genieten in verband met het onroerend goed dat hij betrekt ». à l'immeuble qu'il occupe ».
B.8.4. Om dezelfde redenen als die welke in het voormelde arrest nr. B.8.4. Pour les mêmes motifs que ceux qui sont mentionnés dans l'arrêt
63/2011 zijn vermeld, heeft het Hof bij zijn arrest nr. 23/2018 van 22 n° 63/2011 précité, la Cour, par son arrêt n° 23/2018 du 22 février
februari 2018 voor recht gezegd dat artikel 136 van het Wetboek van de 2018, a dit pour droit que l'article 136 du Code des impôts sur les
inkomstenbelastingen 1992, in samenhang gelezen met artikel 257 van revenus 1992, lu en combinaison avec l'article 257 du même Code, tels
hetzelfde Wetboek, zoals zij in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest qu'ils sont applicables en Région de Bruxelles-Capitale, viole les
van toepassing zijn, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt in zoverre het de alleenstaande belastingplichtige die zijn kinderen op gelijkmatig gedeelde wijze huisvest, onder geen enkele voorwaarde de mogelijkheid biedt om een gedeeltelijke vermindering van de onroerende voorheffing te genieten in verband met het onroerend goed dat hij betrekt. B.9. In tegenstelling tot wat de Vlaamse Regering beweert, vloeit het in het geding zijnde verschil in behandeling niet voort uit het keuze van de co-ouders om al dan niet een overeenkomst te sluiten over de verdeling van de vermindering van de onroerende voorheffing. Net zoals de voormalige regeling in het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, waarover het Hof zich heeft uitgesproken bij articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'il ne permet à aucune condition au contribuable isolé hébergeant égalitairement ses enfants de bénéficier d'une réduction partielle du précompte immobilier afférent à l'immeuble qu'il occupe. B.9. Contrairement à ce que soutient le Gouvernement flamand, la différence de traitement en cause ne découle pas du choix des coparents de convenir ou non de règles concernant la répartition de la réduction du précompte immobilier. Tout comme c'était le cas en ce qui concerne les anciennes règles applicables en Région wallonne et dans la Région de Bruxelles-Capitale, sur lesquelles la Cour s'est
de arresten nrs. 63/2011, 153/2012 en 23/2018, ligt het thans in het prononcée dans les arrêts nos 63/2011, 153/2012 et 23/2018, la
geding zijnde verschil in behandeling immers besloten in de différence de traitement en cause réside en effet dans
onmogelijkheid die uit de in het geding zijnde bepaling voortvloeit om l'impossibilité, inhérente à la disposition en cause, d'accorder au
het voordeel van de vermindering van de onroerende voorheffing coparent chez qui les enfants ne sont pas domiciliés le bénéfice
gedeeltelijk ten goede te doen komen aan de co-ouder waarbij de partiel de la réduction du précompte immobilier. Comme le ministre
kinderen niet gedomicilieerd zijn. Zoals de bevoegde minister heeft compétent l'a indiqué dans une réponse à une question parlementaire,
aangegeven in een antwoord op een parlementaire vraag, is die « cette « réduction fiscale en Région flamande est intrinsèquement liée
belastingvermindering [...] in het Vlaamse Gewest [...] intrinsiek
verbonden met een specifiek onroerend goed én met de domiciliëring van à un immeuble spécifique et à la domiciliation de l'enfant »
het kind » (Vlaams Parlement, 2016-2017, schriftelijke vraag nr. 75 (Parlement flamand, 2016-2017, question écrite n° 75 du 15 novembre
van 15 november 2016). Evenmin kan worden aangenomen dat ouders die 2016). On ne peut pas non plus supposer que les parents qui optent
kiezen voor een co-ouderschapsregeling waarbij de kinderen op pour un régime de coparentalité dans le cadre duquel les enfants sont
gelijkmatig gedeelde wijze worden gehuisvest, uit vrije wil afstand hébergés égalitairement renonceraient de leur plein gré à certains
zouden doen van bepaalde fiscale voordelen. avantages fiscaux.
B.10.1. Zoals is vermeld in B.6.2 en B.6.3, is de voorwaarde dat ten B.10.1. Comme il est dit en B.6.2 et en B.6.3, la condition selon
minste twee kinderen volgens het bevolkingsregister hun woonplaats laquelle au moins deux enfants doivent être domiciliés dans
moeten hebben in de gezinswoning om de vermindering van de onroerende l'habitation familiale selon le registre de la population pour que la
voorheffing te genieten, mede ingegeven door de bezorgdheid van de réduction du précompte immobilier puisse être accordée est notamment
Vlaamse decreetgever om een effectieve controle te kunnen uitoefenen dictée par le souci du législateur décrétal flamand de pouvoir exercer
en de automatische toekenning van de vermindering toe te passen aan de un contrôle effectif et d'appliquer l'octroi automatique de la
hand van een authentieke gegevensbron. réduction au moyen d'une source de données authentique.
B.10.2. Hoewel de decreetgever in fiscale zaken de verscheidenheid aan situaties kan opvangen in categorieën die, noodzakelijkerwijze, slechts bij benadering met de werkelijkheid overeenstemmen, moeten het belastingtarief en de modaliteiten ervan op gelijke wijze worden toegepast ten aanzien van eenieder die zich ten opzichte van de maatregel en het nagestreefde doel in een soortgelijke positie bevindt. B.10.3. Een dergelijke benadering van de werkelijkheid mag niet ertoe leiden dat co-ouders die hun kinderen op gelijkmatig gedeelde wijze huisvesten en zich dus ten opzichte van de maatregel en het nagestreefde doel in een soortgelijke positie bevinden, van dat B.10.2. Bien que le législateur décrétal fiscal puisse faire usage de catégories qui, nécessairement, n'appréhendent la diversité des situations qu'avec un certain degré d'approximation, le taux d'imposition et ses modalités doivent être appliqués de manière égale pour toutes les personnes qui se trouvent dans une situation équivalente au regard de la mesure et du but poursuivi. B.10.3. Un tel degré d'approximation ne peut pas avoir pour effet d'exclure du bénéfice de cet avantage les coparents qui hébergent égalitairement leurs enfants et qui se trouvent donc dans une situation équivalente au regard de la mesure et du but poursuivi, au
voordeel worden uitgesloten louter omdat dit de automatische seul motif que cela compliquerait l'octroi automatique de la réduction
toekenning van de vermindering aan de hand van een authentieke au moyen d'une source de données authentique. Le souci de réduire la
gegevensbron zou bemoeilijken. De bezorgdheid om de administratieve charge administrative des contribuables par le recours à
last van belastingplichtigen te verminderen aan de hand van l'automatisation ne peut pas avoir pour effet qu'une catégorie de
automatisering, mag niet tot gevolg hebben dat een vergelijkbare contribuables comparable ne puisse pas bénéficier de ce système.
categorie van belastingplichtigen niet dat systeem kan genieten. B.10.4. Par ailleurs, comme il est dit en B.6.3, il n'apparaît
B.10.4. Overigens blijkt geenszins uit de antwoorden op de nullement des réponses aux questions parlementaires fournies par les
parlementaire vragen door de bevoegde ministers, zoals weergegeven in ministres compétents que la mise en oeuvre d'un régime de
B.6.3, dat de implementatie van een co-ouderschapsregeling tot gevolg coparentalité aurait pour effet que l'automatisation actuelle serait
zou hebben dat de huidige automatisering uitgehold zou worden. vidée de sa substance.
B.10.5. Evenmin is het in het geding zijnde domiciliëringscriterium B.10.5. Le critère de domiciliation en cause n'est pas non plus
noodzakelijk om de effectieve controle op de toekenning van de nécessaire pour garantir le contrôle effectif de l'octroi de la
vermindering te waarborgen bij co-ouders die de kinderen op
gelijkmatig gedeelde wijze huisvesten. Het bestaan van het gezamenlijk réduction aux coparents qui hébergent égalitairement leurs enfants.
ouderlijk gezag en de gelijkmatige huisvesting kan onder meer worden L'existence de l'autorité parentale conjointe et l'hébergement
aangetoond aan de hand van een geregistreerde of door een rechter égalitaire peuvent notamment être démontrés au moyen d'une convention
gehomologeerde overeenkomst of een rechterlijke beslising. ou d'une décision judiciaire enregistrée ou homologuée par un juge.
B.11. De bezorgdheid van de Vlaamse decreetgever om een effectieve B.11. Le souci du législateur décrétal flamand de pouvoir exercer un
controle te kunnen uitoefenen en de automatische toekenning van de contrôle effectif et d'assurer l'octroi automatique de la réduction au
vermindering te verzekeren aan de hand van een authentieke moyen d'une source de données authentique ne justifie donc pas que
gegevensbron, verantwoordt dan ook niet dat het voordeel van de
vermindering van de onroerende voorheffing de co-ouder waarbij de l'avantage de la réduction du précompte immobilier ne puisse, à aucune
kinderen niet gedomicilieerd zijn, onder geen enkele voorwaarde condition, profiter partiellement au coparent chez qui les enfants ne
gedeeltelijk ten goede kan komen, wanneer beide ouders op gelijke sont pas domiciliés, lorsque la charge des enfants est supportée de
wijze instaan voor de last van de kinderen en hen op gelijkmatig manière égale par chaque parent et que chacun d'eux les héberge de
verdeelde wijze huisvesten. Een dergelijk criterium van onderscheid is manière égalitaire. Un tel critère de distinction n'est pas pertinent
niet pertinent in het licht van de nagestreefde doelstelling om de au regard de l'objectif, poursuivi, d'aider les contribuables qui
belastingplichtigen bij te staan die de financiële last van hun supportent la charge financière de leurs enfants.
kinderen dragen.
B.12. Artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2°, van de Vlaamse Codex Fiscaliteit is B.12. L'article 2.1.5.0.1, § 1er, 2°, du Code flamand de la fiscalité
niet bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre n'est pas compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution en
het de co-ouder die de kinderen op gelijkmatig gedeelde wijze ce qu'il ne permet à aucune condition au coparent qui héberge
huisvest, onder geen enkele voorwaarde de mogelijkheid biedt om een égalitairement ses enfants de bénéficier d'une réduction partielle du
gedeeltelijke vermindering van de onroerende voorheffing te genieten précompte immobilier afférent à l'immeuble qu'il occupe.
voor het onroerend goed dat hij betrekt.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 2.1.5.0.1, § 1, 2°, van de Vlaamse Codex Fiscaliteit schendt L'article 2.1.5.0.1, § 1er, 2°, du Code flamand de la fiscalité viole
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het de co-ouder die les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permet à
de kinderen op gelijkmatig gedeelde wijze huisvest, onder geen enkele aucune condition au coparent qui héberge égalitairement ses enfants de
voorwaarde de mogelijkheid biedt om een gedeeltelijke vermindering van bénéficier d'une réduction partielle du précompte immobilier afférent
de onroerende voorheffing te genieten voor het onroerend goed dat hij à l'immeuble qu'il occupe.
betrekt. Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 23 juni 2022. la Cour constitutionnelle, le 23 juin 2022.
De griffier, De voorzitter, Le greffier, Le président,
F. Meersschaut L. Lavrysen F. Meersschaut L. Lavrysen
^