Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 72/2022 van 25 mei 2022 Rolnummer 7471 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 3, § 1, 1°, van de wet van 21 november 1989 « betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen », Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de rechters(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 72/2022 van 25 mei 2022 Rolnummer 7471 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 3, § 1, 1°, van de wet van 21 november 1989 « betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen », Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de rechters(...) Extrait de l'arrêt n° 72/2022 du 25 mai 2022 Numéro du rôle : 7471 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 3, § 1 er , 1°, de la loi du 21 novembre 1989 « relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T. Gie(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 72/2022 van 25 mei 2022 Extrait de l'arrêt n° 72/2022 du 25 mai 2022
Rolnummer 7471 Numéro du rôle : 7471
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 3, § 1, 1°, van de wet En cause : la question préjudicielle concernant l'article 3, § 1er,
van 21 november 1989 « betreffende de verplichte 1°, de la loi du 21 novembre 1989 « relative à l'assurance obligatoire
aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen », gesteld door de de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs », posée par
Franstalige Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. le Tribunal de première instance francophone de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T.
rechters T. Giet, J. Moerman, D. Pieters, E. Bribosia en W. Verrijdt, Giet, J. Moerman, D. Pieters, E. Bribosia et W. Verrijdt, assistée du
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président P. Nihoul,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 9 november 2020, waarvan de expeditie ter griffie van Par jugement du 9 novembre 2020, dont l'expédition est parvenue au
het Hof is ingekomen op 2 december 2020, heeft de Franstalige greffe de la Cour le 2 décembre 2020, le Tribunal de première instance
Rechtbank van eerste aanleg te Brussel de volgende prejudiciële vraag francophone de Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante :
gesteld : « Schendt artikel 3, § 1, 1°, van de wet van 21 november 1989 « L'article 3, § 1er, 1°, de la loi du 21 novembre 1989 relative à
betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules
motorrijtuigen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet : automoteurs viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution :
- in zoverre het toelaat, bij een ongeval met gedeelde - en ce que, dans le cas d'un accident avec partage de responsabilité,
aansprakelijkheid, de schade aan het verzekerde voertuig uit te il permet d'exclure de l'assurance les dommages au véhicule assuré et
sluiten van de verzekering, en bijgevolg toelaat een verzekeraar of een rechts- of natuurlijke persoon die in solidum of hoofdelijk aansprakelijk is voor de schuld te beletten om, in het kader van de bijdrage tot de schuld, het gedeelte van de bedragen die aan het slachtoffer zijn uitbetaald voor de schade aan zijn voertuig, dat overeenstemt met de aansprakelijkheid van de medeaansprakelijke persoon, die de bestuurder was van dat voertuig, terug te vorderen ten laste van de verzekeraar die de burgerrechtelijke aansprakelijkheid voor het gebruik van het voertuig dekt, - terwijl die verzekeraar of die rechts- of natuurlijke persoon, in hetzelfde geval van een gedeelde aansprakelijkheid, dat gedeelte wel kan terugvorderen wanneer de medeaansprakelijke persoon niet de d'empêcher en conséquence un assureur ou une personne physique ou morale obligé in solidum ou solidairement à la dette, de récupérer, dans le cadre de la contribution à la dette, la part des décaissements payés à la victime pour le dommage causé à son véhicule, correspondant à la responsabilité du co-responsable, conducteur de ce véhicule, à charge de l'assureur qui couvre la responsabilité civile découlant de son utilisation, - alors que cet assureur ou cette personne physique ou morale peut, dans la même hypothèse de partage de responsabilité, récupérer cette
bestuurder was van het beschadigde voertuig, zodat het verhaalrecht part, lorsque le co-responsable n'est pas le conducteur du véhicule
wordt uitgeoefend tegen een andere verzekeraar dan die welke de endommagé, de sorte que le recours s'exerce contre un autre assureur
burgerrechtelijke aansprakelijkheid voor het gebruik van dat que celui qui couvre la responsabilité civile liée à l'utilisation de
beschadigde voertuig dekt ? ». ce véhicule endommagé ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 3, § 1, van B.1.1. La question préjudicielle porte sur l'article 3, § 1er, de la
de wet van 21 november 1989 « betreffende de verplichte loi du 21 novembre 1989 « relative à l'assurance obligatoire de la
aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen » (hierna : de wet responsabilité en matière de véhicules automoteurs » (ci-après : la
van 21 november 1989), dat, vóór de wijziging ervan bij artikel 4 van loi du 21 novembre 1989), qui, avant sa modification par l'article 4
de wet van 31 mei 2017 « tot wijziging van de wet van 21 november 1989 de la loi du 31 mai 2017 « modifiant la loi du 21 novembre 1989
betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de
motorrijtuigen », bepaalde : véhicules automoteurs », disposait :
« De verzekering moet waarborgen dat benadeelden schadeloos worden « L'assurance doit garantir l'indemnisation des personnes lésées
gesteld in geval van burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de chaque fois qu'est engagée la responsabilité civile du propriétaire,
eigenaar, van iedere houder en van iedere bestuurder van het
verzekerde motorrijtuig, alsmede van degenen die daarin worden de tout détenteur et de tout conducteur du véhicule assuré, de toute
vervoerd, van de werkgever van bovengenoemde personen, wanneer dezen personne transportée, de l'employeur des personnes précitées, lorsque
van alle aansprakelijkheid zijn ontheven krachtens artikel 18 van de celles-ci sont exonérées de toute responsabilité en vertu de l'article
wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en van de 18 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, et de
organisatie die bovengenoemde personen inzet als vrijwilligers, l'organisation qui les emploie comme volontaires lorsque celles-ci
wanneer dezen van alle aansprakelijkheid zijn ontheven krachtens sont exonérées de toute responsabilité en vertu de l'article 5 de la
artikel 5 van de wet van 3 juli 2005 betreffende de rechten van loi du 3 juillet 2005 relative aux droits des volontaires, à
vrijwilligers zulks met uitzondering van de burgerrechtelijke l'exclusion de la responsabilité civile de ceux qui se seraient rendus
aansprakelijkheid van hen die zich door diefstal, geweldpleging of
heling de macht over het motorrijtuig hebben verschaft. maîtres du véhicule par vol ou violence ou par suite de recel.
[...] [...]
Van de verzekering kan niettemin worden uitgesloten, de schade aan : Toutefois, peuvent être exclus de l'assurance, les dommages :
1° het verzekerd voertuig; 1° au véhicule assuré;
[...] ». [...] ».
B.1.2. Op grond van die bepaling sluit de modelovereenkomst voor de B.1.2. En vertu de cette disposition, le contrat-type d'assurance
verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen de obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs
schade veroorzaakt aan het verzekerde voertuig van de verzekering uit, exclut de l'assurance les dommages causés au véhicule assuré, de sorte
zodat, wanneer de aansprakelijkheid van de bestuurder van het que, lorsque la responsabilité du conducteur du véhicule assuré est
verzekerde voertuig is vastgesteld, de schade aan dat voertuig niet engagée, le dommage subi par ce véhicule n'est pas indemnisé par
wordt vergoed door de aansprakelijkheidsverzekeraar van de eigenaar van dat voertuig. B.2.1. Uit het verwijzend vonnis blijkt dat bij het ongeval dat ten grondslag ligt aan het geschil, een motorrijtuig en een tram betrokken waren en dat het motorrijtuig niet door de eigenaar ervan werd bestuurd op het ogenblik van het ongeval. De Franstalige Rechtbank van eerste aanleg te Brussel oordeelde dat de twee betrokken bestuurders ieder een fout hebben begaan die het ongeval mee heeft veroorzaakt, zodat zij in gelijke mate medeaansprakelijk zijn voor het ongeval en de veroorzaakte schade. B.2.2. Het verwijzende rechtscollege beoogt te vernemen of de in het l'assureur de la responsabilité du propriétaire de ce véhicule. B.2.1. Il ressort du jugement de renvoi que l'accident qui est à l'origine du litige est survenu entre un véhicule automoteur et un tram et que le véhicule automoteur n'était pas conduit par son propriétaire au moment de l'accident. Le Tribunal de première instance francophone de Bruxelles a jugé que les deux conducteurs impliqués avaient chacun commis une faute ayant provoqué l'accident, de sorte qu'ils sont coresponsables, à parts égales, de la survenance de celui-ci et des dommages causés. B.2.2. La juridiction a quo cherche à savoir si la disposition en
geding zijnde bepaling bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de cause est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution en
Grondwet, in zoverre zij de verzekeraar van de burgerrechtelijke ce qu'elle permet à l'assureur de la responsabilité civile du
aansprakelijkheid van de bestuurder die medeaansprakelijk is voor het conducteur coresponsable de l'accident de décliner sa garantie pour
ongeval toelaat zijn waarborg te weigeren voor de schade aan het les dommages causés au véhicule assuré, de sorte que l'autre
verzekerde voertuig, zodat de andere medeaansprakelijke voor het coresponsable de l'accident, qui a indemnisé ce dommage pour sa
ongeval, die die schade volledig heeft vergoed in het kader van de
aansprakelijkheid in solidum, geen beroep kan doen op de waarborg van totalité dans le cadre de l'obligation in solidum à la dette, ne peut
de voormelde verzekeraar. mobiliser la garantie de l'assureur précité.
B.3.1. Het Hof wordt verzocht de situatie van die medeaansprakelijke B.3.1. La Cour est invitée à comparer la situation de ce coresponsable
voor het ongeval te vergelijken met de situatie van een persoon die de l'accident avec la situation d'une personne, coresponsable d'un
medeaansprakelijk is voor een verkeersongeval, die de schade veroorzaakt aan een derde heeft vergoed en die een beroep kan doen op de waarborg van de verzekeraar burgerrechtelijke aansprakelijkheid van het voertuig dat door de andere medeaansprakelijke voor het ongeval werd bestuurd, om de terugbetaling te verkrijgen van het gedeelte van zijn uitgaven dat overeenstemt met het aandeel van die andere medeaansprakelijke in de aansprakelijkheid. Het verwijzende rechtscollege vergelijkt aldus de situatie die voortvloeit uit een ongeval waarbij twee voertuigen betrokken zijn waarvan de bestuurders elk een fout hebben begaan en dus medeaansprakelijk zijn met de situatie die voortvloeit uit een ongeval waarbij drie voertuigen betrokken zijn, wanneer twee bestuurders medeaansprakelijk zijn voor de schade aan het derde voertuig, dat wordt bestuurd door een bestuurder die niet aansprakelijk is voor het ongeval. B.3.2. De Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel (hierna : de MIVB) is van mening dat een tweede vergelijking zou moeten worden overwogen, naargelang de bestuurder die medeaansprakelijk is voor het ongeval al dan niet de eigenaar van het beschadigde voertuig is. Een partij voor het Hof mag de draagwijdte van een prejudiciële vraag niet wijzigen of uitbreiden. Het komt immers alleen het verwijzende rechtscollege toe te oordelen welke prejudiciële vragen het aan het Hof dient te stellen en daarbij de omvang van de saisine te bepalen. accident de la circulation, qui a indemnisé le dommage causé à un tiers et qui peut mobiliser la garantie de l'assureur responsabilité civile du véhicule conduit par l'autre coresponsable de l'accident pour obtenir le remboursement de la part de ses débours correspondant à la part de responsabilité de cet autre coresponsable. La juridiction a quo compare ainsi la situation née d'un accident impliquant deux véhicules dont chaque conducteur a commis une faute et est donc coresponsable avec la situation née d'un accident impliquant trois véhicules, lorsque deux conducteurs sont coresponsables du dommage causé au troisième véhicule, lequel est conduit par un conducteur qui n'est pas responsable de l'accident. B.3.2. La Société des transports intercommunaux de Bruxelles (ci-après : la STIB) estime qu'une seconde comparaison devrait être envisagée, selon que le conducteur coresponsable de l'accident est ou non le propriétaire du véhicule endommagé. Une partie devant la Cour ne peut modifier ou étendre la portée d'une question préjudicielle. C'est en effet à la seule juridiction a quo qu'il appartient de décider quelles sont les questions préjudicielles qui doivent être posées à la Cour et de déterminer ainsi l'étendue de
Het onderzoek van de vraag mag dus niet worden uitgebreid tot de la saisine. L'examen de la question ne peut donc être étendu à la
vergelijking van andere categorieën van rechtzoekenden dan die welke comparaison de catégories de justiciables autres que celles qui sont
in B.3.1 zijn vermeld. mentionnées en B.3.1.
B.4.1. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet B.4.1. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas
uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de
wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et
berust en het redelijk verantwoord is. qu'elle soit raisonnablement justifiée.
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van nature des principes en cause; le principe d'égalité et de
gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas
er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés
aangewende middelen en het beoogde doel. et le but visé.
B.4.2. De nv « Corona » en de Ministerraad zijn van mening dat de B.4.2. La SA « Corona » et le Conseil des ministres estiment que les
situaties die in de prejudiciële vraag worden vergeleken, niet situations comparées dans la question préjudicielle ne sont pas
voldoende vergelijkbaar zijn. suffisamment comparables.
B.4.3. Verschil en niet-vergelijkbaarheid mogen niet met elkaar worden B.4.3. Il ne faut pas confondre différence et non-comparabilité. Les
verward. Bestuurders die medeaansprakelijk zijn voor een ongeval en conducteurs coresponsables d'un accident qui, dans le cadre de
die, in het kader van de aansprakelijkheid voor de schuld, de schade l'obligation à la dette, ont indemnisé une victime de la totalité de
van een slachtoffer volledig hebben vergoed, hebben evenveel belang om
een beroep te kunnen doen op de verzekeraar burgerrechtelijke son dommage ont le même intérêt à pouvoir faire appel à l'assureur de
aansprakelijkheid van het voertuig bestuurd door de andere responsabilité civile du véhicule conduit par l'autre coresponsable.
medeaansprakelijke. De in de prejudiciële vraag vermelde categorieën Les catégories de personnes mentionnées dans la question préjudicielle
van personen zijn vergelijkbaar in die zin dat zij beide
medeaansprakelijk zijn voor een ongeval en zij het slachtoffer sont comparables, en ce sens qu'elles sont toutes deux coresponsables
volledig voor zijn schade hebben vergoed in het kader van de d'un accident et qu'elles ont indemnisé la victime pour la totalité de
aansprakelijkheid in solidum. Louter het feit dat, in het ene geval, son dommage dans le cadre de l'obligation in solidum à la dette. Le
het vergoede slachtoffer de verzekeringnemer burgerrechtelijke simple fait que, dans un cas, la victime indemnisée est le preneur
aansprakelijkheid is, terwijl, in het andere geval, het vergoede d'assurance en responsabilité civile, alors que, dans l'autre cas, la
slachtoffer een derde is ten aanzien van de verzekeringsovereenkomst, victime indemnisée est un tiers au contrat d'assurance peut certes
kan weliswaar een element vormen bij de beoordeling van een verschil in behandeling, maar kan niet volstaan om tot niet-vergelijkbaarheid te besluiten; anders wordt de toetsing aan het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie uitgehold. B.5.1. Het verschil in behandeling dat het Hof dient te onderzoeken, berust op het volgende criterium : ofwel is het voertuig waarvoor een van de medeaansprakelijken van het ongeval de schade volledig heeft vergoed, het voertuig dat het voorwerp uitmaakt van de verzekeringsovereenkomst burgerrechtelijke aansprakelijkheid van het voertuig bestuurd door de andere medeaansprakelijke voor het ongeval, ofwel is het beschadigde voertuig niet betrokken bij die verzekeringsovereenkomst. In het eerste geval kan de verzekeraar zijn waarborg ter dekking van de schade aan het voertuig dat hij verzekert weigeren, terwijl in het tweede geval de verzekeraar zijn waarborg ter dekking van de schade aan een voertuig dat niet betrokken is bij deze overeenkomst, niet kan weigeren. Dat criterium is objectief. constituer un élément dans l'appréciation d'une différence de traitement, mais il ne saurait suffire pour conclure à la non-comparabilité, au risque de vider de sa substance le contrôle exercé au regard du principe d'égalité et de non-discrimination. B.5.1. La différence de traitement que la Cour est invitée à examiner repose sur le critère suivant : soit le véhicule pour lequel un des coresponsables de l'accident a indemnisé l'ensemble du dommage est le véhicule qui fait l'objet du contrat d'assurance de la responsabilité civile du véhicule conduit par l'autre coresponsable de l'accident, soit le véhicule endommagé est étranger à ce contrat d'assurance. Dans le premier cas, l'assureur peut décliner sa garantie pour couvrir le dommage causé au véhicule qu'il assure, alors que, dans le second cas, l'assureur ne peut refuser sa garantie pour couvrir le dommage causé à un véhicule étranger à ce contrat. Ce critère est objectif.
B.5.2. Artikel 3 van de wet van 21 november 1989 past in het kader van B.5.2. L'article 3 de la loi du 21 novembre 1989 s'inscrit dans le
een regeling die steunt op de aansprakelijkheid en op de
aansprakelijkheidsverzekeringen. Het heeft betrekking op de gevallen cadre d'un régime fondé sur la responsabilité et sur les assurances de
van « burgerrechtelijke aansprakelijkheid » van de eigenaar, van de la responsabilité. Il concerne les hypothèses dans lesquelles « est
houder of van de bestuurder van het verzekerde voertuig. De verplichte engagée la responsabilité civile » du propriétaire, du détenteur ou du
verzekering van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid inzake conducteur du véhicule assuré. L'assurance de la responsabilité civile
motorrijtuigen is bestemd om de schade die aan derden is veroorzaakt obligatoire des véhicules automoteurs a pour vocation d'intervenir
door een fout van de verzekerde, mee te vergoeden, maar is niet
bestemd om de schade die de verzekerde aan zichzelf veroorzaakt, te pour réparer le dommage causé à des tiers par la faute de l'assuré et
vergoeden. Die laatstgenoemde schade kan daarentegen wel ten laste non pour réparer le dommage que l'assuré se cause à lui-même. Ce
worden genomen door een verzekering die de materiële schade aan het dernier dommage peut par contre être pris en charge par une assurance
voertuig dekt. De uitsluiting van de vergoeding van materiële schade qui couvre les dégâts matériels occasionnés au véhicule. L'exclusion
die aan het verzekerde voertuig is veroorzaakt door een fout van de de l'indemnisation des dommages matériels causés au véhicule assuré
bestuurder van dat voertuig, is bijgevolg coherent met de regeling van par la faute du conducteur de ce véhicule est dès lors cohérente par
burgerrechtelijke aansprakelijkheid waaraan de betrokken verzekering rapport au régime de responsabilité civile auquel se rattache
gekoppeld is. l'assurance concernée.
B.5.3. Bovendien beoogde de wetgever, door te bepalen dat de B.5.3. En outre, en disposant que le contrat-type d'assurance
modelovereenkomst voor de verplichte verzekering van de
burgerrechtelijke aansprakelijkheid de schade aan het verzekerde obligatoire de la responsabilité civile peut exclure le dommage causé
voertuig kan uitsluiten, « elk risico van verstandhouding te vermijden au véhicule assuré, le législateur avait en vue « d'éviter tout risque
tussen personen waarvan de aansprakelijkheid wordt gedekt door de de collusion entre personnes dont la responsabilité est couverte par
verzekeringsovereenkomst » (Parl. St., Senaat, 1988-1989, nr. 696-2, le contrat d'assurance » (Doc. parl., Sénat, 1988-1989, n° 696-2, p.
p. 23). Aangezien de wetgever een verplichting oplegt tot verzekering 23). Dès lors que le législateur impose une obligation d'assurance de
van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de bestuurders van la responsabilité civile des conducteurs de véhicules automoteurs, il
motorrijtuigen, is het pertinent dat hij, om verzekeringsfraude te est pertinent que, pour éviter les fraudes à l'assurance, il permette
vermijden, toelaat de schade aan het voertuig dat toebehoort aan een d'exclure de la garantie les dommages occasionnés au véhicule
persoon die verzekerd is voor burgerrechtelijke aansprakelijkheid, uit appartenant à la personne assurée en responsabilité civile.
te sluiten van de waarborg. Het in het geding zijnde verschil in behandeling berust op een La différence de traitement en cause repose sur un critère pertinent.
pertinent criterium.
B.6.1. Het Hof dient nog na te gaan of de weigering van tegemoetkoming B.6.1. La Cour doit encore examiner si le refus d'intervention de
door de verzekeraar burgerrechtelijke aansprakelijkheid op grond van l'assureur en responsabilité civile sur la base de l'article 3, § 1er,
artikel 3, § 1, vierde lid, 1°, van de wet van 21 november 1989, in zoverre die weigering niet alleen tegenstelbaar is aan de eigenaar van het verzekerde voertuig voor de schade die aan dat voertuig is veroorzaakt door de fout van de bestuurder ervan, maar ook, in de in B.2 omschreven hypothese, aan de medeaansprakelijke voor het ongeval die, in het kader van de aansprakelijkheid voor de schuld, die eigenaar heeft vergoed, geen onevenredige gevolgen heeft voor de medeaansprakelijke voor het ongeval. B.6.2. De medeaansprakelijke voor het ongeval is niet verstoken van rechtsmiddelen om, bij de bestuurder van het beschadigde motorrijtuig, het gedeelte van zijn uitgaven dat overeenstemt met het aandeel van die bestuurder in de aansprakelijkheid, terug te vorderen. Indien het voertuig werd bestuurd door de eigenaar ervan, die de schadelijder is, kan de medeaansprakelijke hem zijn eigen fout tegenwerpen teneinde te weigeren om het gedeelte van de schade dat overeenstemt met diens aandeel in de aansprakelijkheid te vergoeden. Indien het voertuig werd bestuurd door een andere persoon, beschikt de medeaansprakelijke over alinéa 4, 1°, de la loi du 21 novembre 1989, en ce qu'il est opposable non seulement au propriétaire du véhicule assuré pour les dommages causés à ce véhicule par la faute de son conducteur, mais également, dans l'hypothèse décrite en B.2, au coresponsable de l'accident qui, dans le cadre de l'obligation à la dette, a indemnisé ce propriétaire, ne produit pas des effets disproportionnés pour le coresponsable de l'accident. B.6.2. Le coresponsable de l'accident n'est pas dépourvu de moyens de droit pour récupérer, auprès du conducteur du véhicule automoteur endommagé, la partie de ses débours qui correspond à la part de responsabilité de ce conducteur. Si le véhicule était conduit par son propriétaire, qui est la personne préjudiciée, le coresponsable peut lui opposer sa propre faute pour refuser d'indemniser la part du préjudice qui correspond à sa part de responsabilité. Si le véhicule
een verhaalrecht tegen die persoon, om het gedeelte van zijn uitgaven était conduit par une autre personne, le coresponsable dispose d'un
dat overeenstemt met diens aandeel in de aansprakelijkheid, van hem recours contre cette personne pour récupérer auprès d'elle la part de
terug te vorderen. De in het geding zijnde bepaling, in zoverre zij de ses débours qui correspond à sa part de responsabilité. La disposition
medeaansprakelijke voor het ongeval verhindert om, daarbovenop, een en cause, en ce qu'elle empêche le coresponsable de l'accident de
beroep te doen op de verzekeraar burgerrechtelijke aansprakelijkheid faire appel, en sus, à l'assureur de la responsabilité civile du
van het beschadigde voertuig, heeft bijgevolg geen onevenredige véhicule endommagé, ne produit donc pas des effets disproportionnés
gevolgen voor de medeaansprakelijke voor het ongeval die de door de pour le coresponsable de l'accident qui a indemnisé la totalité du
eigenaar van het voertuig geleden schade volledig heeft vergoed. dommage subi par le propriétaire du véhicule.
B.7. In zoverre het de verzekeraar burgerrechtelijke aansprakelijkheid B.7. En ce qu'il autorise l'assureur en responsabilité civile à
toelaat om schade aan het verzekerde voertuig uit te sluiten van de exclure de la garantie le dommage causé au véhicule assuré, ce qui
waarborg, hetgeen verhindert dat de medeaansprakelijke voor het empêche que le coresponsable de l'accident fasse appel à cet assureur
ongeval een beroep doet op die verzekeraar om een terugbetaling te
verkrijgen van het gedeelte van de aan de eigenaar van dat voertuig pour obtenir le remboursement de la partie de l'indemnisation payée au
betaalde vergoeding dat overeenstemt met het aandeel van de bestuurder propriétaire de ce véhicule qui correspond à la part de responsabilité
van dat voertuig in de aansprakelijkheid, is artikel 3, § 1, vierde du conducteur de ce véhicule, l'article 3, § 1er, alinéa 4, 1°, de la
lid, 1°, van de wet van 21 november 1989 niet onbestaanbaar met de loi du 21 novembre 1989 n'est pas incompatible avec les articles 10 et
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. 11 de la Constitution.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 3, § 1, vierde lid, 1°, van de wet van 21 november 1989 « L'article 3, § 1er, alinéa 4, 1°, de la loi du 21 novembre 1989 «
betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de
motorrijtuigen » schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. véhicules automoteurs » ne viole pas les articles 10 et 11 de la
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Constitution. Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 25 mei 2022. la Cour constitutionnelle, le 25 mai 2022.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
P. Nihoul P. Nihoul
^