Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 65/2022 van 12 mei 2022 Rolnummer 7721 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 17, § 5, van het Vlaamse decreet van 30 april 2004 « tot uniformisering van de toezichts-, sanctie- en strafbepalingen d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 65/2022 van 12 mei 2022 Rolnummer 7721 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 17, § 5, van het Vlaamse decreet van 30 april 2004 « tot uniformisering van de toezichts-, sanctie- en strafbepalingen d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters(...) Extrait de l'arrêt n° 65/2022 du 12 mai 2022 Numéro du rôle : 7721 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 17, § 5, du décret flamand du 30 avril 2004 « portant uniformisation des dispositions de contrôle, de sanction e La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges T. Gie(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 65/2022 van 12 mei 2022 Extrait de l'arrêt n° 65/2022 du 12 mai 2022
Rolnummer 7721 Numéro du rôle : 7721
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 17, § 5, van het En cause : la question préjudicielle relative à l'article 17, § 5, du
Vlaamse decreet van 30 april 2004 « tot uniformisering van de décret flamand du 30 avril 2004 « portant uniformisation des
toezichts-, sanctie- en strafbepalingen die zijn opgenomen in de dispositions de contrôle, de sanction et pénales reprises dans la
regelgeving van de sociaalrechtelijke aangelegenheden, waarvoor de réglementation des matières de législation sociale qui relèvent de la
Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest bevoegd zijn », gesteld door compétence de la Communauté flamande et de la Région flamande », posée
het Arbeidshof te Gent, afdeling Gent. par la Cour du travail de Gand, division de Gand.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, et des juges T.
rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, D. Pieters en E. Bribosia, Giet, J. Moerman, M. Pâques, D. Pieters et E. Bribosia, assistée du
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président L. Lavrysen,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest van 3 januari 2022, waarvan de expeditie ter griffie van Par arrêt du 3 janvier 2022, dont l'expédition est parvenue au greffe
het Hof is ingekomen op 6 januari 2022, heeft het Arbeidshof te Gent, de la Cour le 6 janvier 2022, la Cour du travail de Gand, division de
afdeling Gent, de volgende prejudiciële vraag gesteld : Gand, a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 17, § 5 van het Vlaams decreet van 30 april 2004 tot « L'article 17, § 5, du décret flamand du 30 avril 2004 (portant
uniformisering van de toezichts-, sanctie- en strafbepalingen die zijn uniformisation des dispositions de contrôle, de sanction et pénales
opgenomen in de regelgeving van de sociaalrechtelijke aangelegenheden, reprises dans la réglementation des matières de législation sociale
waarvoor de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest bevoegd zijn, de qui relèvent de la compétence de la Communauté flamande et de la
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, samen gelezen met artikel 6.1 Région flamande) viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution,
lus en combinaison avec l'article 6, paragraphe 1, de la Convention
EVRM, indien het in die zin wordt geïnterpreteerd dat de daarin européenne des droits de l'homme, s'il est interprété en ce sens que
bepaalde beroepstermijn van twee maanden aanvangt de dag na de le délai de recours de deux mois qui y est prévu prend cours le jour
verzending van de kennisgeving van de beslissing, terwijl voor de suivant l'envoi de la notification de la décision, alors qu'en matière
beroepstermijn in fiscale aangelegenheden wordt aangenomen dat de fiscale, il est admis en ce qui concerne le délai de recours que
beroepstermijn slechts aanvangt de derde werkdag volgend op die waarop celui-ci ne commence à courir qu'à partir du troisième jour ouvrable
de beslissing aan de postdiensten werd overhandigd, tenzij de qui suit celui où la décision a été remise aux services de la poste,
geadresseerde het tegendeel bewijst (artikel 53bis van het sauf preuve contraire du destinataire (article 53bis du Code
Gerechtelijk Wetboek), terwijl daardoor twee categorieën van personen judiciaire), et alors que, ce faisant, deux catégories de personnes
die een beslissing van de overheid wensen aan te vechten en zich aldus qui souhaitent attaquer une décision de l'autorité publique et qui se
in een zelfde situatie bevinden, verschillend zouden worden trouvent ainsi dans la même situation seraient traitées différemment
behandelend naargelang het geschil fiscaalrechtelijk dan wel selon que le litige relève du droit fiscal ou du droit social, et ce,
sociaalrechtelijk van aard is, en zulks zonder dat dat verschil in sans que cette différence de traitement semble raisonnablement
behandeling redelijk lijkt te zijn verantwoord ? ». justifiée ? ».
Op 19 januari 2022 hebben de rechters-verslaggevers D. Pieters en E. Le 19 janvier 2022, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la
Bribosia, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les
kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te juges-rapporteurs D. Pieters et E. Bribosia ont informé la Cour qu'ils
stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de
voorafgaande rechtspleging. l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 17, § 5, van B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 17, § 5, du décret
het Vlaamse decreet van 30 april 2004 « tot uniformisering van de flamand du 30 avril 2004 « portant uniformisation des dispositions de
toezichts-, sanctie- en strafbepalingen die zijn opgenomen in de contrôle, de sanction et pénales reprises dans la réglementation des
regelgeving van de sociaalrechtelijke aangelegenheden, waarvoor de matières de législation sociale qui relèvent de la compétence de la
Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest bevoegd zijn » (hierna : het Communauté flamande et de la Région flamande » (ci-après : le décret
decreet van 30 april 2004), dat, in de versie ervan die van toepassing du 30 avril 2004), qui, dans sa version applicable dans le litige
is op het bodemgeschil, bepaalt : devant le juge a quo dispose :
« De overtreder die de beslissing van de bevoegde ambtenaar betwist, « Le contrevenant qui conteste la décision du fonctionnaire compétent
tekent op straffe van verval binnen een termijn van twee maanden na de forme, sous peine de nullité, un recours auprès du tribunal du travail
verzending van de kennisgeving van de beslissing, door middel van de dans les deux mois de l'envoi de la notification de la décision, par
neerlegging van een verzoekschrift overeenstemmend met de bepalingen
van artikel 704 van het Gerechtelijk Wetboek beroep aan bij de voie de requête déposée conformément aux dispositions de l'article 704
arbeidsrechtbank. Dit beroep schorst de uitvoering van de beslissing du Code judiciaire. Ce recours suspend l'exécution de la décision ».
». B.2. De verwijzende rechter vraagt aan het Hof of de in het geding B.2. Le juge a quo demande à la Cour si la disposition en cause viole
zijnde bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec
gelezen met artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten l'article 6, paragraphe 1, de la Convention européenne des droits de
van de mens, schendt, in zoverre zij bepaalt dat de daarin bedoelde l'homme, en ce qu'elle prévoit que le délai de recours de deux mois
beroepstermijn van twee maanden om de krachtens dat decreet opgelegde qui y est prévu pour attaquer les amendes administratives infligées en
administratieve geldboeten aan te vechten, ingaat op de eerste dag na vertu de ce décret prend cours le premier jour suivant l'envoi de la
de verzending van de kennisgeving van die beslissing, terwijl artikel notification de cette décision, alors que l'article 53bis, 2°, du Code
53bis, 2°, van het Gerechtelijk Wetboek vergelijkbare termijnen pas judiciaire ne fait courir des délais comparables qu'à partir du
doet ingaan op de derde dag na de overhandiging aan de postdiensten troisième jour suivant la remise aux services de la poste du pli
van het aangetekend schrijven waarmee de kennisgeving wordt gedaan. recommandé contenant la notification.
B.3. Het bekritiseerde verschil in behandeling is het gevolg van de B.3. La différence de traitement critiquée résulte de l'autonomie
autonomie die aan de gemeenschappen en de gewesten en aan de federale accordée aux communautés et aux régions ainsi qu'à l'autorité fédérale
overheid door of krachtens de Grondwet is toegekend, in de par ou en vertu de la Constitution, dans les matières qui relèvent de
aangelegenheden die onder hun respectieve bevoegdheden vallen. leurs compétences respectives.
Onverminderd de mogelijke toepassing van het evenredigheidsbeginsel Sans préjudice de l'application éventuelle du principe de
bij de bevoegdheidsuitoefening, zou die autonomie geen betekenis proportionnalité dans l'exercice des compétences, cette autonomie
hebben indien een verschil in behandeling tussen adressaten van, serait dénuée de sens si une différence de traitement entre, d'une
enerzijds, federale regels en, anderzijds, gewestelijke regels in part, les destinataires de règles fédérales et, d'autre part, les
analoge aangelegenheden, als zodanig strijdig zou worden geacht met destinataires de règles régionales, dans des matières analogues, était
het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. jugée contraire en tant que telle au principe d'égalité et de
In zoverre de prejudiciële vraag betrekking heeft op een verschil in non-discrimination.
behandeling tussen de aanvang van de termijn bedoeld in de in het En ce qu'elle porte sur une différence de traitement entre le point de
geding zijnde bepaling en de aanvang van de termijnen bedoeld in départ du délai prévu par la disposition en cause et le point de
artikel 53bis, 2°, van het Gerechtelijk Wetboek, dient zij ontkennend départ des délais prévu par l'article 53bis, 2°, du Code judiciaire,
te worden beantwoord. la question préjudicielle appelle une réponse négative.
B.4.1. Het Hof dient evenwel nog te onderzoeken of de in het geding B.4.1. La Cour doit toutefois encore examiner si la disposition en
zijnde bepaling bestaanbaar is met het recht op een eerlijk proces. cause est compatible avec le droit à un procès équitable.
In dat verband heeft het Hof al herhaaldelijk geoordeeld dat een A cet égard, la Cour a déjà jugé à plusieurs reprises qu'un délai de
beroepstermijn van twee maanden tegen een administratieve beslissing recours de deux mois formé contre une décision administrative qui
die ingaat op een ogenblik dat de geadresseerde daarvan geen kennis prend cours à un moment où son destinataire ne peut pas en avoir
kan hebben, de rechten van verdediging op onevenredige wijze beperkt, connaissance limite de manière disproportionnée les droits de la
terwijl een even lange beroepstermijn die ingaat op de dag waarop de défense, alors qu'un délai de recours de la même durée qui commence à
geadresseerde daarvan kennis heeft gekregen of daarvan naar alle courir le jour où son destinataire en a eu connaissance ou a pu, en
waarschijnlijkheid kennis heeft kunnen nemen, de rechten van toute vraisemblance, en prendre connaissance ne limite pas de manière
verdediging van de geadresseerde niet op onevenredige wijze beperkt disproportionnée les droits de la défense (voir notamment l'arrêt n°
(zie onder andere het arrest nr. 87/2019 van 28 mei 2019). 87/2019 du 28 mai 2019).
B.4.2. In de interpretatie die de verwijzende rechter eraan geeft, B.4.2. Dans l'interprétation donnée par le juge a quo, le délai de
vangt de beroepstermijn bedoeld in de in het geding zijnde bepaling recours visé dans la disposition en cause prend toujours cours le jour
steeds aan de dag na de verzending van de kennisgeving van de suivant l'envoi de la notification de la décision. Cette
beslissing. Die interpretatie houdt geen rekening met de datum waarop interprétation ne tient pas compte de la date à laquelle le pli
de aangetekende brief daadwerkelijk aan de woonplaats van de recommandé est effectivement présenté au domicile du destinataire et
geadresseerde wordt aangeboden en kan dus als gevolg hebben dat die peut donc avoir pour effet que ce délai de recours commence à courir
beroepstermijn begint te lopen vooraleer de geadresseerde avant que le destinataire ait raisonnablement pu prendre connaissance
redelijkerwijze kennis van de beslissing heeft kunnen krijgen. de la décision.
In die interpretatie is de in het geding zijnde bepaling niet Dans cette interprétation, la disposition en cause n'est pas
bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en
gelezen met artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten combinaison avec l'article 6, paragraphe 1, de la Convention
van de mens. européenne des droits de l'homme.
B.5.1. Het Hof merkt evenwel op dat een andere interpretatie van de in B.5.1. Toutefois, la Cour observe qu'une autre interprétation de la
het geding zijnde bepaling mogelijk is. disposition en cause est possible.
Krachtens artikel 17, § 4, van het decreet van 30 april 2004 wordt de En vertu de l'article 17, § 4, du décret du 30 avril 2004, la décision
beslissing waarmee een administratieve geldboete wordt opgelegd, « bij infligeant une amende administrative est « notifiée par pli recommandé
een ter post aangetekende brief aan de overtreder ter kennis gegeven ». au contrevenant ».
Bij zijn arrest van 14 februari 2019 (rolnummer F.17.0153.F) heeft het Par son arrêt du 14 février 2019 (numéro du rôle F.17.0153.F), la Cour
Hof van Cassatie geoordeeld dat wanneer de kennisgeving bij de cassation a jugé que, lorsque la notification est effectuée par pli
aangetekende brief of bij gewone brief geschiedt, de termijnen die recommandé ou par pli simple, les délais commencent à courir par
deze doet ingaan, beginnen te lopen op de derde werkdag die volgt op l'effet de celle-ci le troisième jour ouvrable qui suit celui où le
die waarop de brief aan de postdiensten overhandigd werd, tenzij de pli a été remis aux services de la poste, sauf preuve contraire du
geadresseerde het tegendeel bewijst; « het tegenbewijs dat de destinataire; « la preuve contraire à faire par le destinataire ne
geadresseerde van een aangetekende brief dient te leveren, heeft [...]
geen betrekking op het tijdstip waarop hij daadwerkelijk van de brief porte pas sur le moment où il a pris effectivement connaissance du pli
heeft kennisgenomen maar op het tijdstip waarop die brief op zijn mais sur celui où le pli a été présenté à son domicile en sorte qu'il
woonplaats werd aangeboden, zodat hij daarvan naar alle
waarschijnlijkheid heeft kunnen kennisnemen ». a pu, en toute vraisemblance, en prendre connaissance ».
B.5.2. In die interpretatie vangt de beroepstermijn bedoeld in de in B.5.2. Dans cette interprétation, le délai de recours visé dans la
het geding zijnde bepaling aan de derde werkdag na de verzending van disposition en cause prend cours le troisième jour ouvrable après
de kennisgeving van de beslissing, behoudens indien de overtreder l'envoi de la notification de la décision, sauf si le contrevenant
bewijst dat de aangetekende brief pas later op zijn woonplaats werd prouve que le pli recommandé n'a été présenté à son domicile
aangeboden. qu'ultérieurement.
In die interpretatie is de in het geding zijnde bepaling bestaanbaar Dans cette interprétation, la disposition en cause est compatible avec
met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec
artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de l'article 6, paragraphe 1, de la Convention européenne des droits de
mens. l'homme.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
- Artikel 17, § 5, van het Vlaamse decreet van 30 april 2004 « tot - L'article 17, § 5, du décret flamand du 30 avril 2004 « portant
uniformisering van de toezichts-, sanctie- en strafbepalingen die zijn uniformisation des dispositions de contrôle, de sanction et pénales
opgenomen in de regelgeving van de sociaalrechtelijke aangelegenheden, reprises dans la réglementation des matières de législation sociale
waarvoor de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest bevoegd zijn » qui relèvent de la compétence de la Communauté flamande et de la
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen Région flamande » viole les articles 10 et 11 de la Constitution, lus
met artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de en combinaison avec l'article 6, paragraphe 1, de la Convention
européenne des droits de l'homme, dans l'interprétation selon laquelle
mens, in de interpretatie dat de daarin bepaalde beroepstermijn le délai de recours qu'il prévoit prend cours le jour suivant
aanvangt de dag na de verzending van de kennisgeving van de l'expédition de la notification de la décision.
beslissing.
- Dezelfde bepaling schendt niet de artikelen 10 en 11 van de - La même disposition ne viole pas les articles 10 et 11 de la
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6, lid 1, van het Europees Constitution, lus en combinaison avec l'article 6, paragraphe 1, de la
Verdrag voor de rechten van de mens, in de interpretatie dat die Convention européenne des droits de l'homme, dans l'interprétation
beroepstermijn aanvangt de derde werkdag na de verzending van de selon laquelle ce délai de recours prend cours le troisième jour
kennisgeving van de beslissing, behoudens indien de overtreder bewijst ouvrable suivant l'envoi de la notification de la décision, sauf si le
dat de aangetekende brief pas later op zijn woonplaats werd contrevenant prouve que le pli recommandé n'a été présenté à son
aangeboden. domicile qu'ultérieurement.
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 12 mei 2022. la Cour constitutionnelle, le 12 mai 2022.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
L. Lavrysen L. Lavrysen
^