← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 149/2021 van 21 oktober 2021 Rolnummer 7488 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende artikel 2, § 1, eerste lid, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° en 31°,
en tweede lid, en artikel 5 van het decreet van het Vlaamse Het Grondwettelijk Hof, samengesteld
uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters J.(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 149/2021 van 21 oktober 2021 Rolnummer 7488 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2, § 1, eerste lid, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° en 31°, en tweede lid, en artikel 5 van het decreet van het Vlaamse Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters J.(...) | Extrait de l'arrêt n° 149/2021 du 21 octobre 2021 Numéro du rôle : 7488 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 2, § 1 er , alinéa 1 er , 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° et 31°, et alinéa 2, et l'article 5 La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. Moe(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 149/2021 van 21 oktober 2021 | Extrait de l'arrêt n° 149/2021 du 21 octobre 2021 |
Rolnummer 7488 | Numéro du rôle : 7488 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2, § 1, eerste | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 2, § 1er, |
lid, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° en 31°, en tweede lid, en artikel 5 | alinéa 1er, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° et 31°, et alinéa 2, et |
van het decreet van het Vlaamse Gewest van 15 juli 1997 « houdende de | l'article 5 du décret de la Région flamande du 15 juillet 1997 « |
Vlaamse Wooncode », gesteld door de Vrederechter van het kanton | contenant le Code flamand du Logement », posée par le Juge de paix du |
Zoutleeuw. | canton de Léau. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters | composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. |
J.-P. Moerman, R. Leysen, J. Moerman en Y. Kherbache, en, | Moerman, R. Leysen, J. Moerman et Y. Kherbache, et, conformément à |
overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 | l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour |
op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter F. Daoût, bijgestaan | constitutionnelle, du président émérite F. Daoût, assistée du greffier |
door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, | F. Meersschaut, présidée par le président L. Lavrysen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 17 december 2020, waarvan de expeditie ter griffie van | Par jugement du 17 décembre 2020, dont l'expédition est parvenue au |
het Hof is ingekomen op 23 december 2020, heeft de Vrederechter van | greffe de la Cour le 23 décembre 2020, le Juge de paix du canton de |
het kanton Zoutleeuw de volgende prejudiciële vraag gesteld : | Léau a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schenden de artikelen 2, § 1, 1ste lid, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° | « L'article 2, § 1er, alinéa 1er, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° et 31°, |
en 31° en 2de lid evenals artikel 5 van het decreet van 15 juli 1997 | et alinéa 2, et l'article 5 du décret de la Région flamande du 15 |
juillet 1997 contenant le Code flamand du Logement violent-ils les | |
houdende de Vlaamse Wooncode de artikelen 10, 11, 23, 3° of 191 van de | articles 10, 11, 23, 3°, ou 191 de la Constitution, lus en combinaison |
Grondwet, al dan niet samen gelezen met artikel 20 Richtlijn | ou non avec l'article 20 de la directive 2014/36/UE, avec l'article 9 |
2014/36/EU, artikel 9 Verordening 492/2011/EU en artikel 19, 4, c | du règlement (UE) n° 492/2011/UE et avec l'article 19, paragraphe 4, |
(Herzien) Europees Sociaal Handvest, indien zij worden geïnterpreteerd | c, de la Charte sociale européenne (révisée), dans l'interprétation |
in die zin dat de veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsnormen | selon laquelle les normes de sécurité, de santé et de qualité du Code |
van de Vlaamse Wooncode alleen van toepassing zouden zijn op | flamand du Logement seraient uniquement applicables aux biens |
onroerende goederen die op standvastige of duurzame en niet op louter | immobiliers occupés de manière constante ou durable et non de manière |
occasionele wijze worden bewoond, terwijl op grond van artikel 5, § 3, | seulement occasionnelle, alors qu'en vertu de l'article 5, § 3, alinéa |
2de lid van de Vlaamse Wooncode de Vlaamse Regering enkel beperkte | 2, du Code flamand du Logement, le Gouvernement flamand ne peut |
afwijkingen kan toestaan van de vereisten en normen die ze vaststelt | accorder aux exigences et normes qu'il fixe en application des |
met toepassing van paragrafen 1 en 2 van artikel 5 voor de tijdelijke | paragraphes 1 et 2 de l'article 5, que des dérogations limitées pour |
huisvesting van gezinnen of alleenstaanden die dakloos zijn of dreigen | le logement temporaire de familles ou de personnes seules qui sont |
te worden en voor de huisvesting van bewoners van sociale | sans abri ou risquent de le devenir, et pour le logement de résidents |
huurwoningen, die tijdelijk ontruimd moeten worden voor | d'habitations sociales de location qui doivent être temporairement |
renovatiewerkzaamheden ? En schenden zij dezelfde artikelen van de | libérées pour des travaux de rénovation ? Et violent-ils les mêmes |
articles de la Constitution en ce qu'ils ne prévoient à cette | |
Grondwet waar zij op deze verplichting tot standvastige of duurzame | obligation de logement constant ou durable, en application de |
huisvesting, met toepassing van artikel 5, § 3, enkel in een | l'article 5, § 3, qu'une exception pour les chambres dans lesquelles |
séjournent temporairement les travailleurs saisonniers dans le secteur | |
uitzondering voorzien voor kamers waarin seizoenarbeiders in de tuin- | de l'horticulture et de l'agriculture, mais pas pour les logements |
en landbouwsector tijdelijk verblijven, maar niet voor zelfstandige | indépendants ou chambres attribués temporairement aux travailleurs |
woningen of kamers waarop arbeiders uit andere sectoren, zoals | dans d'autres secteurs, comme les travailleurs immigrés dans le |
gastarbeiders in de bouwsector, voor de duur van de uitoefening van | secteur de la construction, pour la durée de l'exécution de leur |
hun arbeidsovereenkomst tijdelijk zijn aangewezen voor hun huisvesting ? ». | contrat de travail ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van het onderwerp van de prejudiciële vraag | Quant à l'objet de la question préjudicielle |
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de bestaanbaarheid | B.1.1. La question préjudicielle porte sur la compatibilité de |
van artikel 2, § 1, eerste lid, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° en 31°, en | l'article 2, § 1er, alinéa 1er, 8°, 11°, 12°, 13°, 14°, 16° et 31°, et |
tweede lid, evenals artikel 5 van het decreet van 15 juli 1997 « | alinéa 2, et de l'article 5 du décret du 15 juillet 1997 « contenant |
houdende de Vlaamse Wooncode » (hierna : het decreet van 15 juli 1997) | le Code flamand du Logement » (ci-après : le décret du 15 juillet |
met de artikelen 10, 11, 23, derde lid, 3°, of 191 van de Grondwet, al | 1997) avec les articles 10, 11, 23, alinéa 3, 3°, ou 191 de la |
dan niet in samenhang gelezen met artikel 20 van de richtlijn | Constitution, lus en combinaison ou non avec l'article 20 de la |
2014/36/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 | directive 2014/36/UE du Parlement européen et du Conseil du 26 février |
« betreffende de voorwaarden voor toegang en verblijf van onderdanen | 2014 « établissant les conditions d'entrée et de séjour des |
van derde landen met het oog op tewerkstelling als seizoenarbeider », | ressortissants de pays tiers aux fins d'un emploi en tant que |
met artikel 9 van de verordening (EU) nr. 492/2011 van het Europees | travailleur saisonnier », avec l'article 9 du règlement (UE) n° |
Parlement en de Raad van 5 april 2011 « betreffende het vrije verkeer | 492/2011 du Parlement européen et du Conseil du 5 avril 2011 « relatif |
à la libre circulation des travailleurs à l'intérieur de l'Union » et | |
van werknemers binnen de Unie » en met artikel 19, punt 4, c), van het | avec l'article 19, point 4, c), de la Charte sociale européenne |
Herziene Europees Sociaal Handvest, enerzijds, doordat zij, in de | révisée, d'une part, en ce que, dans l'interprétation du juge a quo, |
interpretatie van de verwijzende rechter, ertoe leiden dat de | ils ont pour effet que les normes de sécurité, de salubrité et de |
veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsnormen van het decreet van | |
15 juli 1997 alleen van toepassing zouden zijn op onroerende goederen | qualité d'habitat prévues par le décret du 15 juillet 1997 seraient |
die permanent worden bewoond en, anderzijds, doordat zij een verschil | uniquement applicables aux biens immobiliers occupés de manière |
permanente et, d'autre part, en ce qu'ils feraient naître une | |
in behandeling tot gevolg zouden hebben tussen seizoenarbeiders in de | différence de traitement entre les travailleurs saisonniers du secteur |
tuin- en landbouwsector, en arbeiders in andere sectoren, zoals de | de l'horticulture et de l'agriculture et les travailleurs d'autres |
bouwsector. | secteurs, tels que le secteur de la construction. |
B.1.2. Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat de feiten van de zaak | B.1.2. Il ressort de la décision de renvoi que les faits de la cause |
die hangende is voor de verwijzende rechter betrekking hebben op een | pendante devant le juge a quo portent sur un bien immeuble dans lequel |
onroerend goed waar arbeiders uit de bouwsector verblijven voor de | des travailleurs du secteur de la construction séjournent pour la |
duur van hun opdracht. Het Hof beperkt zijn onderzoek van de | durée de leur mission. La Cour limite son examen de la question |
prejudiciële vraag tot die situatie. | préjudicielle à cette situation. |
Noch uit de verwijzingsbeslissing, noch uit de prejudiciële vraag zelf | Il n'apparaît toutefois ni de la décision de renvoi ni de la question |
blijkt echter in welke mate de bestaanbaarheid van de artikelen 2, § | préjudicielle telle qu'elle est formulée en quoi la compatibilité des |
1, eerste lid, 8°, 11°, 12°, 13°, 14° en 16°, en tweede lid, van het | articles 2, § 1er, alinéa 1er, 8°, 11°, 12°, 13°, 14° et 16°, et |
decreet van 15 juli 1997, zoals van toepassing voor de verwijzende | alinéa 2, du décret du 15 juillet 1997, tels qu'ils sont applicables |
rechter, met de in de prejudiciële vraag vermelde toetsingsnormen in | dans l'affaire devant le juge a quo, avec les normes de contrôle |
het geding zou worden gebracht. | mentionnées dans la question préjudicielle serait remise en question. |
Het Hof beperkt zijn onderzoek van de prejudiciële vraag bijgevolg tot | La Cour limite donc son examen de la question préjudicielle à |
artikel 2, § 1, eerste lid, 31°, en artikel 5 van het decreet van 15 | l'article 2, § 1er, alinéa 1er, 31°, et à l'article 5 du décret du 15 |
juli 1997, zoals van toepassing voor de verwijzende rechter. | juillet 1997, tels qu'ils sont applicables dans l'affaire devant le juge a quo. |
B.2.1. Artikel 5, § 1, van het decreet van 15 juli 1997, zoals van | B.2.1. L'article 5, § 1er, du décret du 15 juillet 1997, tel qu'il est |
toepassing voor de verwijzende rechter, bepaalt dat elke « woning » op | applicable dans l'affaire devant le juge a quo, prévoit que chaque « |
een aantal opgesomde vlakken moet voldoen aan de elementaire | habitation » doit, dans un certain nombre de domaines qui sont |
veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsvereisten, die door de | énumérés, satisfaire aux normes élémentaires de sécurité, de salubrité |
Vlaamse Regering nader worden bepaald. Krachtens artikel 5, § 2, van | et de qualité d'habitat, précisées par le Gouvernement flamand. En |
hetzelfde decreet stelt de Vlaamse Regering aanvullende vereisten en | vertu de l'article 5, § 2, du même décret, le Gouvernement flamand |
normen vast voor kamers, en zijn de bepalingen van titel I van het | fixe les exigences complémentaires et les normes pour les chambres, et |
decreet van toepassing op kamers. Artikel 2, § 1, eerste lid, 31°, van | les dispositions du titre Ier s'appliquent aux chambres. L'article 2, |
dat decreet, zoals van toepassing voor de verwijzende rechter, | § 1er, alinéa 1er, 31°, de ce décret, tel qu'il est applicable dans |
definieert het begrip « woning » als « elk onroerend goed of het deel | l'affaire devant le juge a quo, définit la notion d'« habitation » |
ervan dat hoofdzakelijk bestemd is voor de huisvesting van een gezin | comme étant « tout bien immobilier ou la partie de celui-ci destinés |
of alleenstaande ». | principalement au logement d'un ménage ou d'un isolé ». |
B.2.2. Bij zijn arrest nr. P.18.1059.N van 23 april 2019 oordeelde het | B.2.2. Par son arrêt n° P.18.1059.N du 23 avril 2019, la Cour de |
Hof van Cassatie : | cassation a jugé : |
« 6. Artikel 2, § 1, 31°, Vlaamse Wooncode omschrijft een woning als | « 6. L'article 2, § 1er, 31°, du Code flamand du logement décrit une |
elk onroerend goed of deel ervan dat hoofdzakelijk is bestemd voor de | habitation comme étant tout bien immobilier ou la partie de celui-ci |
huisvesting voor een gezin of een alleenstaande. Artikel 2, § 1, 8°, | destiné principalement au logement d'un ménage ou d'un isolé. |
Vlaamse Wooncode definieert een gezin als meerdere personen die op | L'article 2, § 1er, 8°, du Code flamand du logement définit un ménage |
duurzame wijze in dezelfde woning samenwonen en daar hun | comme plusieurs personnes habitant de manière durable dans une même |
hoofdverblijfplaats hebben. Artikel 2, § 1, 10°, Vlaamse Wooncode | habitation et y ayant leur résidence principale. L'article 2, § 1er, |
bepaalt dat onder hoofdverblijfplaats moet worden verstaan de woning | 10°, de ce même Code prévoit qu'il y a lieu d'entendre par résidence |
waar een gezin of een alleenstaande effectief en gewoonlijk verblijft. | principale l'habitation où un ménage ou un isolé réside effectivement |
et habituellement. | |
Uit deze bepalingen volgt dat onroerende goederen slechts onder de | Il résulte de ces dispositions que les biens immeubles ne relèvent de |
toepassing van de Vlaamse Wooncode vallen indien de | l'application du Code flamand du logement que si leur vocation de |
huisvestingsbestemming een zekere standvastigheid heeft, wat inhoudt | logement présente une certaine persistance, ce qui implique que le |
dat het verblijf een duurzaam of anders gezegd permanent karakter moet | séjour doit avoir un caractère durable ou, autrement dit, permanent et |
hebben en dus niet occasioneel mag zijn. | ne peut donc être occasionnel. |
7. Het staat aan de rechter te oordelen op grond van de feitelijke | 7. Il appartient au juge d'apprécier, à la lumière des éléments de |
gegevens van de zaak in welke mate een verblijf in een onroerend goed | fait en la cause, dans quelle mesure un séjour dans un immeuble |
een duurzaam of permanent karakter heeft dan wel slechts occasioneel | présente un caractère durable ou permanent ou s'il n'est |
van aard is. De rechter kan daarbij het gegeven dat de betrokken | qu'occasionnel. Pour ce faire, le juge peut également prendre en |
personen slechts voor korte tijd in het onroerend goed verblijven en | considération le fait que les personnes concernées séjournent pour une |
regelmatig terugkeren naar hun woon- of verblijfplaats in het | brève période dans un immeuble et regagnent régulièrement leur lieu |
buitenland in aanmerking nemen ». | d'habitation ou de séjour à l'étranger ». |
B.3.1. Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat de verwijzende rechter | B.3.1. Il ressort de la décision de renvoi que le juge a quo estime |
que le séjour des travailleurs occupés par la locataire doit être | |
van oordeel is dat het verblijf van de werknemers van de huurster als | qualifié de logement au sens de l'article 2, § 1er, 31°, du décret du |
huisvesting in de zin van artikel 2, § 1, 31°, van het decreet van 15 | 15 juillet 1997, tel qu'il est applicable dans l'affaire devant le |
juli 1997, zoals van toepassing voor de verwijzende rechter, moet | juge a quo, mais que, sur la base de la jurisprudence de la Cour de |
worden gekwalificeerd, maar dat het tijdelijke karakter van die | |
huisvesting, op grond van de rechtspraak van het Hof van Cassatie, | cassation, le caractère temporaire de ce logement l'empêche de |
verhindert dat er sprake is van een woning in de zin van diezelfde | constituer une habitation au sens de cette même disposition. Il |
bepaling. Dit heeft tot gevolg dat ook de toepassing van artikel 5 van | s'ensuit que l'application de l'article 5 du même décret aussi est |
hetzelfde decreet wordt uitgesloten. Het is op grond van die | |
interpretatie dat de verwijzende rechter de prejudiciële vraag stelt, | exclue. C'est sur la base de cette interprétation que le juge a quo |
waarin onder andere de bestaanbaarheid van de in het geding zijnde | pose la question préjudicielle, par laquelle la compatibilité des |
bepalingen met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in het geding | dispositions en cause avec les articles 10 et 11 de la Constitution, |
wordt gebracht. | notamment, est remise en question. |
B.3.2. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet hebben een algemene | B.3.2. Les articles 10 et 11 de la Constitution ont une portée |
draagwijdte. Zij verbieden elke discriminatie, ongeacht de oorsprong | générale. Ils interdisent toute discrimination, quelle qu'en soit |
ervan : de grondwettelijke regels van de gelijkheid en van de | l'origine : les règles constitutionnelles de l'égalité et de la |
niet-discriminatie zijn toepasselijk ten aanzien van alle rechten en | non-discrimination sont applicables à l'égard de tous les droits et de |
alle vrijheden. | toutes les libertés. |
Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet uit dat | Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas qu'une |
een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt | différence de traitement soit établie entre des catégories de |
ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust | personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et |
en het redelijk verantwoord is. | qu'elle soit raisonnablement justifiée. |
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld | L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant |
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel | compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la |
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van | nature des principes en cause; le principe d'égalité et de |
gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat | non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas |
er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de | de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés |
aangewende middelen en het beoogde doel. | et le but visé. |
B.3.3. Artikel 5, § 3, tweede lid, van het decreet van 15 juli 1997, | B.3.3. L'article 5, § 3, alinéa 2, du décret du 15 juillet 1997, tel |
zoals van toepassing voor de verwijzende rechter, bepaalt dat de | qu'il est applicable dans l'affaire devant le juge a quo, dispose que |
Vlaamse Regering, voor de tijdelijke huisvesting van gezinnen of | le Gouvernement flamand peut accorder des dérogations limitées aux |
alleenstaanden die dakloos zijn of dreigen te worden en voor de | exigences et normes qu'il fixe en application du paragraphe 1er ou du |
huisvesting van bewoners van sociale huurwoningen die tijdelijk | paragraphe 2, pour le logement temporaire de familles ou de personnes |
ontruimd moeten worden voor renovatiewerkzaamheden, beperkte | seules qui étaient sans-abri ou risquent de le devenir, et pour le |
afwijkingen kan toestaan van de vereisten en normen die ze vaststelt | logement de résidents d'habitations de location sociales qui doivent |
met toepassing van paragraaf 1 of 2. Hieruit volgt dat in principe, en | être libérées pour des travaux de rénovation. Il en découle qu'en |
buiten de voormelde afwijkingen, de decreetgever de bedoeling had de | principe, et hormis les dérogations précitées, le législateur décrétal |
vereisten van artikel 5, § § 1 en 2, van toepassing te maken op zowel | entendait rendre les exigences contenues dans l'article 5, § § 1er et |
tijdelijke als permanente huisvesting (Parl. St., Vlaams Parlement, | 2, applicables tant au logement temporaire qu'au logement permanent |
2012-2013, nr. 1861/1, p. 4). Dit blijkt eveneens uit de doelstelling | (Doc. parl., Parlement flamand, 2012-2013, n° 1861/1, p. 4). Un tel |
van de decreetgever om de woonkwaliteit van alle woningen te | constat ressort également de l'objectif du législateur décrétal qui |
consiste à améliorer la qualité d'habitat de toutes les habitations | |
verbeteren (ibid., p. 14). In het licht van die doelstelling is het | (ibid., p. 14). A la lumière de cet objectif, il n'est pas |
niet redelijk verantwoord om personen van wie de huisvesting slechts | raisonnablement justifié d'exclure les personnes dont le logement |
tijdelijk is, uit te sluiten van de waarborgen inzake woonkwaliteit | n'est que temporaire des garanties en matière de qualité d'habitat qui |
die het gevolg zijn van de kwalificatie van het onroerend goed als | résultent de la qualification du bien immeuble comme étant une |
woning, op grond van de in het geding zijnde bepalingen. | habitation, sur la base des dispositions en cause. |
B.4. In de interpretatie dat zij de toepassing van artikel 5 van het | B.4. Dans l'interprétation selon laquelle ils excluent l'application |
decreet van 15 juli 1997, zoals van toepassing voor de verwijzende | de l'article 5 du décret du 15 juillet 1997, tel qu'il est applicable |
rechter, uitsluiten wanneer de huisvesting tijdelijk is, zijn artikel | dans l'affaire devant le juge a quo, lorsque le logement est |
2, § 1, eerste lid, 31°, en artikel 5 van het decreet van 15 juli | temporaire, l'article 2, § 1er, alinéa 1er, 31°, et l'article 5 du |
1997, niet bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | décret du 15 juillet 1997 ne sont pas compatibles avec les articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.5.1. Er is echter een andere interpretatie mogelijk. Hoewel zij daar | B.5.1. Une autre interprétation est toutefois possible. Bien qu'ils |
niet altijd dezelfde gevolgen aan verbinden ten aanzien van de | n'y associent pas toujours les mêmes effets eu égard aux faits |
specifieke feiten in de zaak ten gronde, voeren zowel de Vlaamse | spécifiques de l'affaire au fond, tant le Gouvernement flamand que les |
Regering als beide partijen voor de verwijzende rechter aan dat de | deux parties devant le juge a quo soutiennent que la lecture des |
lezing van de in het geding zijnde bepalingen waarop de prejudiciële | dispositions en cause sur laquelle la question préjudicielle est |
vraag is gebaseerd, verkeerd is in zoverre zij vereist dat de | fondée est erronée en tant qu'elle requiert que le logement ait un |
huisvesting een permanent karakter heeft. | caractère permanent. |
B.5.2. Zoals is vermeld in B.3.3, blijkt uit de tekst van het in het | B.5.2. Comme il est dit en B.3.3, il ressort du texte du décret en |
geding zijnde decreet, alsook uit de parlementaire voorbereiding, dat | cause, ainsi que des travaux préparatoires, que les exigences |
de vereisten van artikel 5, § § 1 en 2, in principe van toepassing | contenues dans l'article 5, § § 1er et 2, s'appliquent en principe au |
zijn op tijdelijke huisvesting. Krachtens artikel 2, § 1, van het | logement temporaire. En vertu de l'article 2, § 1er, de l'arrêté du |
besluit van de Vlaamse Regering van 12 juli 2013 « betreffende de | Gouvernement flamand du 12 juillet 2013 « portant les normes de |
kwaliteits- en veiligheidsnormen voor woningen », zoals van toepassing | qualité et de sécurité pour habitation », tel qu'il est applicable |
dans l'affaire devant le juge a quo, les exigences et normes | |
voor de verwijzende rechter, worden de vereisten en normen waaraan | auxquelles chaque habitation doit satisfaire sont celles qui sont |
elke woning moet voldoen, nader bepaald in het model van technisch | définies dans le modèle de rapport technique joint audit arrêté. |
verslag dat bij het besluit is gevoegd als bijlage. Bijlage 2 bevat | L'annexe 2 contient spécifiquement les exigences et normes pour les |
specifiek de vereisten en normen voor kamers die verhuurd worden aan | chambres louées à des travailleurs saisonniers. Pour définir la notion |
seizoenarbeiders. Voor de definitie van seizoenarbeider verwijst het | de « travailleur saisonnier », l'arrêté renvoie au travailleur |
besluit naar de gelegenheidsarbeider vermeld in artikel 8bis, tweede | occasionnel visé à l'article 8bis, alinéa 2, de l'arrêté royal du 28 |
lid, van het koninklijk besluit van 28 november 1969 « tot uitvoering | novembre 1969 « pris en exécution de la loi du 27 juin 1969 révisant |
van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 | l'arrêté-loi du 28 décembre 1944 concernant la sécurité sociale des |
december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders | travailleurs ». Il ressort par contre de cette dernière disposition |
». Uit die laatste bepaling blijkt dan weer dat het kan gaan om | qu'il peut s'agir de personnes qui, dans certains cas, ne travaillent |
personen die in bepaalde gevallen slechts gedurende maximaal 30 dagen | quelque part que pendant un maximum de 30 jours par année civile, ce |
per kalenderjaar ergens werken, wat per definitie veronderstelt dat | qui suppose, par définition, que leur hébergement comme travailleurs |
hun huisvesting als seizoenarbeider niet « permanent » is. | saisonniers n'est pas « permanent ». |
B.5.3. Tot slot kan noch uit de definitie van het begrip | B.5.3. Enfin, il ne peut être déduit ni de la définition de la notion |
hoofdverblijfplaats, noch uit de definitie van gezin, zoals die zijn | de « résidence principale », ni de celle de la notion de « ménage », |
vermeld in B.2.2, worden afgeleid dat een onroerend goed enkel als een woning kan worden beschouwd indien het wordt gebruikt voor de permanente huisvesting van een gezin of een alleenstaande. Uit de keuze van de decreetgever om hoofdverblijfplaats afzonderlijk te definiëren, alsook uit de definitie van hoofdverblijfplaats zelf, volgt duidelijk dat het gaat om de woning waar een gezin of een alleenstaande effectief en gewoonlijk verblijft. In tegenstelling tot de interpretatie van de verwijzende rechter, houdt dit echter niet in dat een onroerend goed enkel als woning kan worden beschouwd als het ook dient als de hoofdverblijfplaats van een gezin of alleenstaande. Uit de in B.2.1 vermelde definitie van woning blijkt bovendien dat zowel de huisvesting van een alleenstaande als die van een gezin in aanmerking komen voor kwalificatie als woning. Nog los van de vraag op welke wijze de definitie van gezin in deze context tot gevolg zou | telles qu'elles sont mentionnées en B.2.2, qu'un bien immeuble ne peut être considéré comme une habitation que s'il est utilisé pour le logement permanent d'un ménage ou d'une personne seule. Il découle clairement du choix du législateur décrétal de définir la notion de « résidence principale » de manière distincte ainsi que de la définition même de la notion de « résidence principale » qu'il s'agit de l'habitation dans laquelle un ménage ou une personne seule réside effectivement et habituellement. Contrairement à ce que le juge a quo donne comme interprétation, cela ne signifie pas qu'un bien immeuble ne peut être considéré comme une habitation que s'il sert aussi de résidence principale pour un ménage ou pour une personne seule. Par ailleurs, il ressort de la définition de la notion d'« habitation », mentionnée en B.2.1, que tant le logement d'une personne seule que celui d'un ménage peuvent être qualifiés d'habitation. Abstraction faite encore de la question de savoir en quoi la définition de la notion de « ménage » dans ce contexte aurait pour conséquence que le |
hebben dat tijdelijke huisvesting niet in overweging kan worden | logement temporaire ne saurait être pris en considération, il ressort |
genomen, blijkt uit de parlementaire voorbereiding dat de vereiste van | des travaux préparatoires que l'exigence de durabilité contenue dans |
duurzaamheid in de definitie van gezin naar de duurzaamheid van de | la définition de la notion de « ménage » renvoie à la durabilité de la |
samenwoning verwijst, zonder dat noodzakelijk is vereist dat dit ook | cohabitation, sans qu'il soit nécessairement requis que cette |
op permanente wijze in dezelfde specifieke woning gebeurt (Parl. St., | cohabitation ait en outre lieu de manière permanente dans la même |
Vlaams Parlement, 1996-1997, nr. 654/1, p. 9). | habitation spécifique (Doc. parl., Parlement flamand, 1996-1997, n° 654/1, p. 9). |
B.5.4. Uit de in B.5.2 en B.5.3 vermelde elementen volgt dat in | B.5.4. Il découle des éléments mentionnés en B.5.2 et en B.5.3 que les |
principe de vereisten van artikel 5, § § 1 en 2, niet enkel van | exigences contenues dans l'article 5, § § 1er et 2, s'appliquent en |
toepassing zijn op permanente huisvesting, maar ook op tijdelijke | principe non seulement au logement permanent, mais aussi au logement |
huisvesting. In die interpretatie is het verschil in behandeling | temporaire. Dans cette interprétation, la différence de traitement est |
onbestaande en zijn de in het geding zijnde bepalingen bijgevolg | inexistante et les dispositions en cause sont par conséquent |
bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | compatibles avec les articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.6. Op grond van die interpretatie moet bovendien worden vastgesteld | B.6. Sur la base de cette interprétation, il convient en outre de |
dat de prejudiciële vraag, in zoverre zij betrekking heeft op de | constater que la question préjudicielle, en ce qu'elle porte sur la |
bestaanbaarheid van de in het geding zijnde bepalingen met de | compatibilité des dispositions en cause avec les articles 23, alinéa |
artikelen 23, derde lid, 3°, en 191 van de Grondwet, al dan niet in | 3, 3°, et 191 de la Constitution, lus en combinaison ou non avec |
samenhang gelezen met artikel 20 van de richtlijn 2014/36/EU van het | l'article 20 de la directive 2014/36/UE du Parlement européen et du |
Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 « betreffende de | Conseil du 26 février 2014 « établissant les conditions d'entrée et de |
voorwaarden voor toegang en verblijf van onderdanen van derde landen | séjour des ressortissants de pays tiers aux fins d'un emploi en tant |
met het oog op tewerkstelling als seizoenarbeider », met artikel 9 van | que travailleur saisonnier », avec l'article 9 du règlement (UE) n° |
de verordening (EU) nr. 492/2011 van het Europees Parlement en de Raad | |
van 5 april 2011 « betreffende het vrije verkeer van werknemers binnen | 492/2011 du Parlement européen et du Conseil du 5 avril 2011 « relatif |
à la libre circulation des travailleurs à l'intérieur de l'Union » et | |
de Unie » en met artikel 19, punt 4, c), van het Herziene Europees | avec l'article 19, point 4, c), de la Charte sociale européenne |
Sociaal Handvest, geen antwoord behoeft. | révisée, n'appelle pas de réponse. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
- Artikel 2, § 1, eerste lid, 31°, en artikel 5 van het decreet van | - L'article 2, § 1er, alinéa 1er, 31°, et l'article 5 du décret de la |
het Vlaamse Gewest van 15 juli 1997 « houdende de Vlaamse Wooncode », | Région flamande du 15 juillet 1997 « contenant le Code flamand du |
zo geïnterpreteerd dat onroerende goederen slechts onder de toepassing | Logement », interprétés en ce sens que les biens immeubles ne relèvent |
van de Vlaamse Wooncode vallen indien het verblijf een duurzaam of | de l'application du Code flamand du Logement que si le séjour revêt un |
permanent karakter heeft, schenden de artikelen 10 en 11 van de | caractère durable ou permanent, violent les articles 10 et 11 de la |
Grondwet. | Constitution. |
- Dezelfde bepalingen, zo geïnterpreteerd dat onroerende goederen ook | - Les mêmes dispositions, interprétées en ce sens que les biens |
onder de toepassing van de Vlaamse Wooncode vallen indien het verblijf | immeubles relèvent aussi de l'application du Code flamand du Logement |
geen duurzaam of permanent karakter heeft, schenden de artikelen 10 en | si le séjour ne revêt pas un caractère durable ou permanent, ne |
11 van de Grondwet niet. | violent pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
- De prejudiciële vraag behoeft voor het overige geen antwoord. | - Pour le surplus, la question préjudicielle n'appelle pas de réponse. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 21 oktober 2021. | la Cour constitutionnelle, le 21 octobre 2021. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
L. Lavrysen | L. Lavrysen |