Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 52/2020 van 23 april 2020 Rolnummer 7085 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 143 van de wet van 6 juli 2017 « houdende vereenvoudiging, harmonisering, informatisering en modernisering van bepalingen v Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters T. M(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 52/2020 van 23 april 2020 Rolnummer 7085 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 143 van de wet van 6 juli 2017 « houdende vereenvoudiging, harmonisering, informatisering en modernisering van bepalingen v Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters T. M(...) Extrait de l'arrêt n° 52/2020 du 23 avril 2020 Numéro du rôle : 7085 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 143 de la loi du 6 juillet 2017 « portant(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 52/2020 van 23 april 2020 Extrait de l'arrêt n° 52/2020 du 23 avril 2020
Rolnummer 7085 Numéro du rôle : 7085
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 143 van de wet van En cause : la question préjudicielle relative à l'article 143 de la
6 juli 2017 « houdende vereenvoudiging, harmonisering, informatisering loi du 6 juillet 2017 « portant simplification, harmonisation,
en modernisering van bepalingen van burgerlijke recht en van informatisation et modernisation de dispositions de droit civil et de
burgerlijk procesrecht alsook van het notariaat, en houdende diverse procédure civile ainsi que du notariat, et portant diverses mesures en
bepalingen inzake justitie » (wijziging van artikel 1047, eerste lid, matière de justice » (modification de l'article 1047, alinéa 1er, du
van het Gerechtelijk Wetboek), gesteld door de Arbeidsrechtbank Code judiciaire), posée par le Tribunal du travail du Brabant wallon,
Waals-Brabant, afdeling Nijvel. division Nivelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters T. composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges T.
Merckx-Van Goey, T. Giet, R. Leysen, M. Pâques en Y. Kherbache, Merckx-Van Goey, T. Giet, R. Leysen, M. Pâques et Y. Kherbache,
bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le président F.
voorzitter F. Daoût, Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 13 november 2018, waarvan de expeditie ter griffie van Par jugement du 13 novembre 2018, dont l'expédition est parvenue au
het Hof is ingekomen op 24 december 2018, heeft de Arbeidsrechtbank greffe de la Cour le 24 décembre 2018, le Tribunal du travail du
Waals-Brabant, afdeling Nijvel, de volgende prejudiciële vraag gesteld Brabant wallon, division Nivelles, a posé la question préjudicielle
: suivante :
« Schendt, in zoverre het de laatste aanleg als enig criterium voor de « En ce qu'il instaure le dernier ressort comme seul et unique critère
ontvankelijkheid van het verzet instelt, artikel 143 van de wet van 6 de recevabilité de l'opposition, l'article 143 de la loi du 6 juillet
juli 2017 houdende vereenvoudiging, harmonisering, informatisering en 2017 portant simplification, harmonisation, informatisation et
modernisering van bepalingen van burgerlijk recht en van burgerlijk modernisation de dispositions de droit civil et de procédure civile
procesrecht alsook van het notariaat, en houdende diverse bepalingen ainsi que du notariat, et portant diverses mesures en matière de
inzake justitie - in werking getreden op 3 augustus 2017 - dat artikel justice - entré en vigueur le 3 août 2017 - modifiant l'article 1407,
1047, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek wijzigt, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre burgerlijke alinéa 1er du Code judiciaire, viole-t-il les articles 10 et 11 de la
schuldeisers/schuldenaars en handelsschuldeisers/-schuldenaars voor Constitution en ce que les créanciers/débiteurs civils et commerciaux
sommige schuldvorderingen verzet kunnen doen terwijl sociale peuvent former opposition pour certaines créances tandis que les
schuldeisers/schuldenaars volledig zijn uitgesloten van de créanciers/débiteurs sociaux sont totalement exclus de la possibilité
mogelijkheid om verzet te doen ? ». de former opposition ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De verwijzende rechter wenst van het Hof te vernemen of artikel B.1. Le juge a quo demande à la Cour si l'article 1047, alinéa 1er, du
1047, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals gewijzigd bij Code judiciaire, tel qu'il a été modifié par l'article 143 de la loi
artikel 143 van de wet van 6 juli 2017 « houdende vereenvoudiging, du 6 juillet 2017 « portant simplification, harmonisation,
harmonisering, informatisering en modernisering van bepalingen van informatisation et modernisation de dispositions de droit civil et de
burgerlijk recht en van burgerlijk procesrecht alsook van het procédure civile ainsi que du notariat, et portant diverses mesures en
notariaat, en houdende diverse bepalingen inzake justitie » (hierna : matière de justice » (ci-après : la loi du 6 juillet 2017), viole les
de wet van 6 juli 2017), de artikelen 10 en 11 van de Grondwet articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que les créanciers et
schendt, in zoverre schuldeisers en schuldenaars in burgerlijke en débiteurs dans les matières civiles et commerciales peuvent faire
handelszaken voor sommige schuldvorderingen verzet kunnen doen, opposition pour certaines créances, tandis que les créanciers et
terwijl schuldeisers en schuldenaars in sociale zaken in geen geval débiteurs dans les matières sociales sont totalement exclus de la
verzet kunnen doen. possibilité de faire opposition.
B.2. Artikel 1047, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals B.2. L'article 1047, alinéa 1er, du Code judiciaire, tel qu'il a été
gewijzigd bij het in het geding zijnde artikel 143, bepaalt : modifié par l'article 143 en cause, dispose :
« Tegen ieder verstekvonnis dat in laatste aanleg is gewezen kan « Tout jugement par défaut rendu en dernier ressort peut être frappé
verzet worden gedaan, onverminderd de bij de wet bepaalde uitzonderingen ». d'opposition, sauf les exceptions prévues par la loi ».
B.3.1. De bij artikel 143 van de wet van 6 juli 2017 aan artikel 1047, B.3.1. La modification opérée par l'article 143 de la loi du 6 juillet
eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, aangebrachte wijziging is 2017 à l'article 1047, alinéa 1er, du Code judiciaire est dictée par
ingegeven door de bedoeling van de wetgever om « de mogelijkheid van l'intention du législateur de « réduire les possibilités de faire
verzet te beperken » (Parl. St., Kamer, 2016-2017, DOC 54-2259/001, p. opposition » (Doc. parl., Chambre, 2016-2017, DOC 54-2259/001, p.
118), teneinde te komen tot een vereenvoudiging en modernisering van 118), afin de simplifier et de moderniser la procédure civile.
het burgerlijk procesrecht. Initialement, l'avant-projet de loi proposait de prévoir un régime
Initieel was in het voorontwerp van wet een op artikel 473 van de basé sur l'article 473 du Nouveau Code de procédure civile français,
Franse « Nouveau Code de procédure civile » gebaseerde regeling
voorgesteld, zij het dat het een « minder strenge tussenoplossing » si ce n'est qu'il s'agissait d'une « solution intermédiaire moins
betrof (ibid.) dan de Franse regeling : stricte » (ibid.) que le régime français :
« het verzet tegen een appellabel verstekvonnis [zou] alsnog mogelijk « L'opposition à un jugement par défaut susceptible d'appel aurait
encore été possible pour le cas où la citation n'aurait pas été
[...] zijn, in het geval de dagvaarding niet aan de persoon is signifiée à la personne, que des circonstances indépendantes de la
betekend, wanneer omstandigheden buiten de wil van de verzetdoende volonté du défaillant l'auraient raisonnablement empêché de
partij haar redelijkerwijze zouden hebben belet te verschijnen terwijl comparaître, alors que dans le cas de signification à la personne, il
zij, in geval van betekening aan de persoon, overmacht zou moeten aurait fallu démontrer la force majeure pour pouvoir former opposition
aantonen om op ontvankelijke wijze verzet te kunnen aantekenen ». de manière recevable ».
B.3.2. Uit het advies van de afdeling wetgeving van de Raad van State B.3.2. Il ressort de l'avis de la section de législation du Conseil
(nr. 59.944/2-3 van 28 september 2016, Parl. St., Kamer, 2016-2017, d'Etat (n° 59.944/2-3 du 28 septembre 2016, Doc. parl., Chambre,
DOC 54-2259/001, pp. 373-378) blijkt dat de voormelde tekst vatbaar 2016-2017, DOC 54-2259/001, pp. 373-378) que le texte précité était
was voor verschillende interpretatiemoeilijkheden en andere susceptible de donner lieu à différents problèmes d'interprétation et
complicaties. Daarom heeft de wetgever zich aangesloten bij het advies à d'autres complications. C'est pourquoi le législateur s'est rallié à
van de Raad van State : l'avis du Conseil d'Etat :
« De Raad van State besluit dat wanneer het doel van de maatregel erin « Le Conseil d'Etat conclut que, si le but est effectivement de
bestaat de mogelijkheid van verzet te beperken, het ernaar uitziet dat réduire les possibilités de faire opposition, il apparaît que la
de suggestie om verzet tegen een appellabel verstekvonnis uit te suggestion selon laquelle le défaut ne serait pas admis en cas de
sluiten daaraan op adekwate wijze tegemoet komt zonder het recht om possibilité d'un appel rencontrerait de manière adéquate le but
ten minste een gewoon rechtsmiddel aan te wenden op overdreven wijze poursuivi sans restreindre de façon trop significative le droit
te beperken » (ibid., p. 118). d'introduire au moins un recours ordinaire » (ibid., p. 118).
B.4. Het verschil in behandeling betreft, enerzijds, de schuldeisers B.4. La différence de traitement concerne, d'une part, les créanciers
en schuldenaars in burgerlijke zaken en handelszaken en, anderzijds, et débiteurs dans les matières civiles et commerciales et, d'autre
de schuldeisers en schuldenaars in sociale zaken. Terwijl, in het part, les créanciers et débiteurs dans les matières sociales. Alors
eerste geval, de schuldeisers en schuldenaars verzet kunnen doen met que, dans le premier cas, les créanciers et débiteurs peuvent faire
betrekking tot sommige schuldvorderingen, beschikken, in het tweede opposition en ce qui concerne certaines créances, dans le second cas,
geval, de schuldeisers en schuldenaars geenszins over die les créanciers et débiteurs sont totalement privés de cette
mogelijkheid. possibilité.
Uit artikel 1047, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals Il résulte de l'article 1047, alinéa 1er, du Code judiciaire, tel
gewijzigd bij de in het geding zijnde bepaling, vloeit voort dat qu'il a été modifié par la disposition en cause, que seuls les
alleen tegen de in laatste aanleg gewezen verstekvonnissen verzet kan jugements par défaut rendus en dernier ressort peuvent être frappés
worden gedaan, onverminderd de bij de wet bepaalde uitzonderingen. d'opposition, sauf les exceptions prévues par la loi.
Het verschil in behandeling vloeit voort uit het feit dat, in La différence de traitement résulte du fait que, dans les matières
burgerlijke zaken en handelszaken, alleen de vonnissen van de civiles et commerciales, seuls les jugements du tribunal de première
rechtbank van eerste aanleg en van de ondernemingsrechtbank waarbij instance et du tribunal de l'entreprise qui statuent sur une demande
uitspraak wordt gedaan over een vordering waarvan het bedrag 2 500 dont le montant dépasse 2 500 euros sont susceptibles d'appel, de
euro overschrijdt, vatbaar zijn voor hoger beroep, zodat de vonnissen
van dezelfde rechtscolleges waarbij uitspraak wordt gedaan over een sorte que les jugements des mêmes juridictions qui statuent sur une
vordering waarvan het bedrag het voormelde bedrag niet overschrijdt, demande dont le montant ne dépasse pas le montant précité sont rendus
in laatste aanleg worden gewezen, krachtens artikel 617, eerste lid, en dernier ressort, en vertu de l'article 617, alinéa 1er, du Code
van het Gerechtelijk Wetboek, terwijl, in sociale zaken, alle judiciaire, alors que dans les affaires sociales, tous les jugements
vonnissen van de arbeidsrechtbank vatbaar zijn voor hoger beroep, du tribunal du travail sont susceptibles d'appel, en vertu de
krachtens artikel 617, tweede lid, van hetzelfde Wetboek. l'article 617, alinéa 2, du même Code.
B.5.1. Zoals is vermeld in B.3.1, strekt de in het geding zijnde B.5.1. Comme il est dit en B.3.1, la disposition en cause vise à
bepaling ertoe de mogelijkheid van verzet te beperken, teneinde te limiter la possibilité de faire opposition, en vue de simplifier et de
komen tot een vereenvoudiging en modernisering van het burgerlijk moderniser le droit de la procédure civile.
procesrecht. B.5.2. De reden van de onmogelijkheid voor de schuldeiser of de B.5.2. La raison de l'impossibilité pour le créancier ou pour le
schuldenaar, in sociale zaken, om verzet te doen tegen een door de débiteur, dans les matières sociales, de faire opposition à un
arbeidsrechtbank gewezen verstekvonnis, is de mogelijkheid die voor jugement rendu par défaut par le tribunal du travail est la
hem openstaat om tegen dat vonnis hoger beroep in te stellen. In dat possibilité qui lui est ouverte de faire appel de ce jugement. A cet
opzicht bevindt die schuldeiser of die schuldenaar zich in dezelfde égard, ce créancier ou ce débiteur se trouve dans la même situation
situatie als die van de schuldeiser of de schuldenaar in het kader van que celle du créancier ou du débiteur en ce qui concerne un jugement
een verstekvonnis dat is gewezen door de rechtbank van eerste aanleg rendu par défaut par le tribunal de première instance ou par le
of door de ondernemingsrechtbank die uitspraak doet over een vordering tribunal de l'entreprise qui statue sur une demande dont le montant
waarvan het bedrag 2 500 euro overschrijdt, in welk geval eveneens enkel hoger beroep mogelijk is tegen dat vonnis. B.5.3. De schuldeisers of schuldenaars in sociale zaken bevinden zich daarentegen niet in dezelfde situatie als de schuldeiser of de schuldenaar die, in het kader van een vonnis met betrekking tot een vordering waarvan het bedrag niet hoger is dan hetwelk is bepaald in artikel 617, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, niet beschikt over de mogelijkheid om hoger beroep in te stellen tegen dat vonnis, dat immers in laatste aanleg is gewezen. B.6. Het is niet zonder redelijke verantwoording dat de wetgever de mogelijkheid om tegen een verstekvonnis verzet te doen, heeft voorbehouden voor de vonnissen die in laatste aanleg zijn gewezen. In geval van verzet kan een debat op tegenspraak plaatshebben, waarna de dépasse 2 500 euros, auquel cas également seul l'appel de ce jugement est possible. B.5.3. Les créanciers ou débiteurs dans les matières sociales ne se trouvent en revanche pas dans la même situation que le créancier ou le débiteur qui, dans le cadre d'un jugement concernant une demande dont le montant ne dépasse pas celui qui est fixé à l'article 617, alinéa 1er, du Code judiciaire, n'a pas la possibilité de faire appel de ce jugement qui a, en effet, été rendu en dernier ressort. B.6. Ce n'est pas sans justification raisonnable que le législateur a réservé la possibilité de faire opposition à un jugement rendu par défaut aux jugements qui sont rendus en dernier ressort. En cas d'opposition, un débat contradictoire peut avoir lieu, à la suite
rechter een nieuwe beslissing kan nemen. Voor het overige is, in duquel le juge peut prendre une nouvelle décision. Pour le reste, dans
sociale zaken, het verzet nog steeds mogelijk in geval van een bij les matières sociales, l'opposition est toujours possible dans le cas
verstek gewezen arrest van het arbeidshof. d'un arrêt de la cour du travail rendu par défaut.
B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 1047, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt niet de L'article 1047, alinéa 1er, du Code judiciaire ne viole pas les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre schuldeisers en articles 10 et 11 de la Constitution en ce que les créanciers et
schuldenaars in burgerlijke en handelszaken voor sommige débiteurs dans les matières civiles et commerciales peuvent faire
schuldvorderingen verzet kunnen doen, terwijl schuldeisers en opposition pour certaines créances, alors que les créanciers et
schuldenaars in sociale zaken zijn uitgesloten van de mogelijkheid om débiteurs dans les matières sociales sont exclus de la possibilité de
verzet te doen. faire opposition.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 23 april 2020. la Cour constitutionnelle, le 23 avril 2020.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
F. Daoût F. Daoût
^