← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 37/2020 van 5 maart 2020 Rolnummer 7210 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende artikel 2 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 17 juli 2000 « houdende goedkeuring
van het samenwerkingsakkoord van 21 juni 19 Het Grondwettelijk
Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters J.-P(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 37/2020 van 5 maart 2020 Rolnummer 7210 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 17 juli 2000 « houdende goedkeuring van het samenwerkingsakkoord van 21 juni 19 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters J.-P(...) | Extrait de l'arrêt n° 37/2020 du 5 mars 2020 Numéro du rôle : 7210 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2 du décret de la Région flamande du 17 juillet 2000 « portant approbation de l'accord de coopération du 21 juin 1999 La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges J.-P. Moerm(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 37/2020 van 5 maart 2020 | Extrait de l'arrêt n° 37/2020 du 5 mars 2020 |
Rolnummer 7210 | Numéro du rôle : 7210 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2 van het decreet | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2 du décret |
van het Vlaamse Gewest van 17 juli 2000 « houdende goedkeuring van het | de la Région flamande du 17 juillet 2000 « portant approbation de |
samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 tussen de Federale Staat, het | l'accord de coopération du 21 juin 1999 entre l'Etat fédéral, la |
Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest | Région flamande, la Région wallonne et la Région de Bruxelles-Capitale |
betreffende de beheersing van de gevaren van zware ongevallen waarbij | concernant la maîtrise des dangers liés aux accidents majeurs |
gevaarlijke stoffen zijn betrokken », gesteld door het Hof van Beroep | impliquant des substances dangereuses », posée par la Cour d'appel de |
te Gent. | Gand. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters | composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges J.-P. |
J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen, J. | Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen, J. |
Moerman, M. Pâques en Y. Kherbache, bijgestaan door de griffier P.-Y. | Moerman, M. Pâques et Y. Kherbache, assistée du greffier P.-Y. |
Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | Dutilleux, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 6 juni 2019, waarvan de expeditie ter griffie van het | Par arrêt du 6 juin 2019, dont l'expédition est parvenue au greffe de |
Hof is ingekomen op 14 juni 2019, heeft het Hof van Beroep te Gent de | la Cour le 14 juin 2019, la Cour d'appel de Gand a posé la question |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 2 van het Decreet van 17 juli 2000 van de Vlaamse | « L'article 2 du décret de la Communauté [lire : Région] flamande du |
Gemeenschap [lees : van het Vlaamse Gewest] houdende goedkeuring van | 17 juillet 2000 portant approbation de l'accord de coopération du 21 |
het samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 tussen de Federale Staat, | juin 1999 entre l'Etat fédéral, la Région flamande, la Région wallonne |
het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk | et la Région de Bruxelles-Capitale concernant la maîtrise des dangers |
Gewest betreffende de beheersing van de gevaren van zware ongevallen | liés aux accidents majeurs impliquant des substances dangereuses |
waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken, de artikelen 11 en 92bis | viole-t-il les articles 11 et 92bis de la loi spéciale du 8 août 1980 |
van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der | de réformes institutionnelles en ce que ce décret approuve l'accord de |
instellingen, doordat dit decreet het samenwerkingsakkoord van 21 juni | coopération du 21 juin 1999, alors qu'il prévoit l'incrimination de |
1999 goedkeurt terwijl het in een strafbaarstelling van rechtspersonen | |
voorziet zonder dat voorafgaandelijk het advies van de Ministerraad | personnes morales sans que l'avis du Conseil des ministres ait été |
werd ingewonnen ? ». | recueilli au préalable ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 2 van het decreet van het | B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 2 du décret de la |
Vlaamse Gewest van 17 juli 2000 « houdende goedkeuring van het | Région flamande du 17 juillet 2000 « portant approbation de l'accord |
samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 tussen de Federale Staat, het | de coopération du 21 juin 1999 entre l'Etat fédéral, la Région |
Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest | flamande, la Région wallonne et la Région de Bruxelles-Capitale |
betreffende de beheersing van de gevaren van zware ongevallen waarbij | concernant la maîtrise des dangers liés aux accidents majeurs |
gevaarlijke stoffen zijn betrokken » (hierna : het decreet van 17 juli | impliquant des substances dangereuses » (ci-après : le décret du 17 |
2000 en het samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999). | juillet 2000 et l'accord de coopération du 21 juin 1999). |
Het verwijzende rechtscollege wenst van het Hof te vernemen of die | La juridiction a quo demande à la Cour si cette disposition est |
bepaling bestaanbaar is met de artikelen 11 en 92bis van de bijzondere | compatible avec les articles 11 et 92bis de la loi spéciale du 8 août |
wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, in zoverre | 1980 de réformes institutionnelles, en ce qu'elle approuve l'accord de |
zij het samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 goedkeurt zonder dat het | coopération du 21 juin 1999 sans qu'ait été recueilli au préalable |
voorafgaand advies van de Ministerraad werd ingewonnen, terwijl dat | l'avis du Conseil des ministres, alors que cet accord de coopération |
samenwerkingsakkoord zou voorzien in een strafbaarstelling van | prescrirait une pénalisation de personnes morales à un moment où le |
rechtspersonen op een ogenblik dat boek I van het Strafwetboek daar | livre Ier du Code pénal ne le prévoyait pas encore. |
nog niet in voorzag. | |
B.2.1. Artikel 2 van het decreet van 17 juli 2000 beperkt zich tot het | B.2.1. L'article 2 du décret du 17 juillet 2000 ne fait qu'approuver |
goedkeuren van het samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999. | l'accord de coopération du 21 juin 1999. |
Het Hof kan die decreetsbepaling niet op zinvolle wijze toetsen zonder | La Cour ne peut utilement contrôler cette disposition décrétale sans |
de inhoud van de relevante bepalingen van het goedgekeurde | impliquer dans son examen le contenu des dispositions pertinentes de |
samenwerkingsakkoord in zijn onderzoek te betrekken. | l'accord de coopération approuvé. |
B.2.2. Artikel 31, eerste lid, van het samenwerkingsakkoord van 21 | B.2.2. L'article 31, alinéa 1er, de l'accord de coopération du 21 juin |
juni 1999, in de versie zoals die van toepassing is in het geding voor | 1999, dans sa version applicable dans l'instance soumise à la |
het verwijzende rechtscollege, bepaalt : | juridiction a quo, dispose : |
« Wordt gestraft met een gevangenisstraf van acht dagen tot één jaar | « Est puni d'une peine d'emprisonnement de huit jours à un an et d'une |
en met een geldboete van 1 000 euro tot 1 000 000 euro of met één van | amende de 1 000 euros à 1 000 000 euros ou de l'une de ces peines |
die straffen alleen, de exploitant die, hoewel daartoe verplicht : | seulement, l'exploitant qui, bien qu'il y soit tenu : |
1° niet de in artikel 7, eerste lid bedoelde maatregelen treft of niet | 1° n'applique pas les mesures prévues à l'article 7, alinéa premier ou |
overeenkomstig artikel 7, tweede lid kan aantonen dat hij de | ne peut faire la preuve qu'il a pris les mesures nécessaires |
noodzakelijke maatregelen heeft genomen; | conformément à l'article 7, deuxième alinéa; |
2° geen kennisgeving indient als bedoeld in artikel 8; | 2° n'introduit pas une notification prévue à l'article 8; |
3° geen document heeft opgesteld als bedoeld in artikel 9 of 10, niet | 3° n'a pas rédigé de document tel que visé à l'article 9 ou 10, |
zorgt voor de correcte uitvoering van het preventiebeleid of dit niet | n'assure pas l'exécution correcte de la politique de prévention ou ne |
beoordeelt en zo nodig herziet als bedoeld in artikel 13; | l'évalue pas et ne la révise pas le cas échéant comme prévu à l'article 13; |
4° niet binnen de voorgeschreven termijnen een veiligheidsrapport als | 4° n'introduit ou n'actualise pas dans les délais prescrits un rapport |
bedoeld in artikel 12 indient of actualiseert of dit niet beoordeelt | de sécurité comme visé à l'article 12 ou ne l'évalue pas et ne le |
en zo nodig herziet als bedoeld in artikel 13; | révise pas le cas échéant comme prévu à l'article 13; |
5° geen intern noodplan opstelt als bedoeld in artikel 15, het intern | 5° ne rédige pas de plan d'urgence interne comme visé à l'article 15, |
ne met pas à l'essai le plan d'urgence interne et, le cas échéant, ne | |
noodplan niet beproeft en zo nodig herziet als bedoeld in artikel 18 | le révise pas comme prévu à l'article 18 ou n'exécute pas le plan |
of het intern noodplan niet uitvoert in het geval bedoeld in artikel 20, § 1. | d'urgence interne dans le cas visé à l'article 20, § 1er. |
6° de informatie bedoeld in artikel 21 of 22 niet verstrekt; | 6° ne fournit pas l'information visée à l'article 21 ou 22; |
7° geen gevolg geeft aan de verwittigingen of bevelen van de | 7° ne donne pas suite aux avertissements ou aux ordres de l'autorité |
inspectiediensten ». | d'inspection ». |
Die bepaling voorziet aldus in een strafbaarstelling van de « | Cette disposition prévoit donc une pénalisation de « l'exploitant » |
exploitant » voor welbepaalde inbreuken op het samenwerkingsakkoord. | pour certaines infractions à l'accord de coopération. L'article 4, 5°, |
Dat begrip wordt in artikel 4, 5°, van hetzelfde samenwerkingsakkoord | dudit accord de coopération définit la notion d'exploitant comme étant |
gedefinieerd als « iedere natuurlijke of rechtspersoon die de | « toute personne physique ou morale qui exploite l'établissement ou |
inrichting of installatie exploiteert ». | l'installation ». |
B.2.3. Het samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 werd gesloten ter | B.2.3. L'accord de coopération du 21 juin 1999 a été conclu en |
uitvoering van artikel 92bis, § 3, b), van de bijzondere wet van 8 | exécution de l'article 92bis, § 3, b), de la loi spéciale du 8 août |
augustus 1980 tot hervorming der instellingen, dat bepaalt : | 1980 de réformes institutionnelles, qui dispose : |
« De federale overheid en de Gewesten sluiten in ieder geval een | « L'autorité fédérale et les Régions concluent en tout cas un accord |
samenwerkingsakkoord : | de coopération : |
[...] | [...] |
b) voor de toepassing op federaal en gewestelijk vlak van de door de | b) pour l'application aux niveaux fédéral et régional des règles |
Europese Gemeenschap vastgestelde regelen inzake de risico's van zware | fixées par la Communauté européenne concernant les risques d'accidents |
ongevallen bij bepaalde industriële activiteiten ». | majeurs de certaines activités industrielles ». |
Conformément à l'article 92bis, § 1er, alinéa 2, de la loi spéciale du | |
Krachtens artikel 92bis, § 1, tweede lid, van de bijzondere wet van 8 | 8 août 1980, les accords de coopération qui portent sur les matières |
augustus 1980 hebben de samenwerkingsakkoorden die betrekking hebben | |
op de aangelegenheden die bij wet of decreet worden geregeld, alsmede | réglées par loi ou par décret, ainsi que les accords qui pourraient |
de akkoorden die de Staat, de gemeenschap of het gewest zouden kunnen | grever l'Etat, la communauté ou la région ou lier des Belges |
bezwaren of Belgen persoonlijk zouden kunnen binden, eerst gevolg | individuellement, n'ont d'effet qu'après avoir reçu l'assentiment par |
nadat zij instemming hebben verkregen bij wet of bij decreet. | la loi ou par le décret. |
B.3. Artikel 11, eerste en tweede lid, van de bijzondere wet van 8 | B.3. L'article 11, alinéas 1er et 2, de la loi spéciale du 8 août 1980 |
augustus 1980 bepaalt : | dispose : |
« Binnen de grenzen van de bevoegdheden van de Gemeenschappen en de | « Dans les limites des compétences des Communautés et des Régions, les |
Gewesten kunnen de decreten de niet-naleving van hun bepalingen | décrets peuvent ériger en infraction les manquements à leurs |
strafbaar stellen en de straffen wegens die niet-naleving bepalen; de | dispositions et établir les peines punissant ces manquements; les |
bepalingen van Boek I van het Strafwetboek zijn hierop van toepassing, | dispositions du livre Ier du Code pénal s'y appliquent, sauf les |
behoudens de uitzonderingen die voor bijzondere inbreuken door een | exceptions qui peuvent être prévues par décret pour des infractions |
decreet kunnen worden gesteld. | particulières. |
Het eensluidend advies van de Ministerraad is vereist voor iedere | L'avis conforme du Conseil des ministres est requis pour toute |
beraadslaging in de Gemeenschaps- of Gewestregering over een | délibération au sein du Gouvernement de Communauté ou de Région sur un |
voorontwerp van decreet waarin een straf of een strafbaarstelling is | avant-projet de décret reprenant une peine ou une pénalisation non |
opgenomen waarin Boek I van het Strafwetboek niet voorziet ». | prévue au livre Ier du Code pénal ». |
B.4. Volgens het verwijzende rechtscollege voorzag artikel 31 van het | B.4. Selon la juridiction a quo, l'article 31 de l'accord de |
samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 in een strafbaarstelling van | coopération du 21 juin 1999 prévoyait une pénalisation des personnes |
rechtspersonen vooraleer de strafrechtelijke aansprakelijkheid van | morales avant que la responsabilité pénale des personnes morales ait |
rechtspersonen in boek I van het Strafwetboek werd ingevoerd bij de | |
wet van 4 mei 1999 « tot invoering van de strafrechtelijke | été instaurée dans le livre Ier du Code pénal par la loi du 4 mai 1999 |
verantwoordelijkheid van rechtspersonen », die in werking is getreden | « instaurant la responsabilité pénale des personnes morales », qui est |
op 2 juli 1999. Ook het voorontwerp van decreet dat heeft geleid tot | entrée en vigueur le 2 juillet 1999. L'avant-projet de décret qui a |
het in het geding zijnde artikel 2 van het decreet van 17 juli 2000, | donné lieu à l'adoption de l'article 2, en cause, du décret du 17 |
waarbij instemming werd verleend met dat samenwerkingsakkoord, zou | juillet 2000, portant approbation de cet accord de coopération, serait |
dateren van vóór 2 juli 1999. Bijgevolg zou het eensluidend advies van | également antérieur au 2 juillet 1999. Il aurait dès lors fallu |
de Ministerraad vereist zijn geweest voor iedere beraadslaging in de | recueillir l'avis conforme du Conseil des ministres pour toute |
Vlaamse Regering over het voorontwerp van decreet tot instemming met | délibération du Gouvernement flamand relative à l'avant-projet de |
het samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999. | décret portant approbation de l'accord de coopération du 21 juin 1999. |
B.5. Het eensluidend advies van de Ministerraad, voorgeschreven bij | B.5. L'avis conforme du Conseil des ministres, prescrit par l'article |
artikel 11, tweede lid, van de voormelde bijzondere wet van 8 augustus | 11, alinéa 2, de la loi spéciale précitée du 8 août 1980, doit être |
1980, moet als een bevoegdheidverdelende regel in de zin van artikel | considéré comme une règle répartitrice de compétences au sens de |
30bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk | l'article 30bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour |
Hof worden aangemerkt. Volgens de laatstvermelde bepaling moeten voor | constitutionnelle. En vertu de cette dernière disposition, pour |
de toepassing van de artikelen 1 en 26, § 1, van de bijzondere wet op | l'application des articles 1er et 26, § 1er, de la loi spéciale sur la |
Cour constitutionnelle, sont notamment considérés comme règles visées | |
het Grondwettelijk Hof onder meer « de eensluidende adviezen » waarvan | au 1° de ces deux dispositions « les avis conformes » prévus, entre |
sprake in onder meer de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot | autres, par la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes |
hervorming der instellingen, worden beschouwd als regels bedoeld in | |
het 1° van die twee bepalingen. | institutionnelles. |
Het Hof is bijgevolg bevoegd om kennis te nemen van de prejudiciële | La Cour est donc compétente pour connaître de la question |
vraag inzake de niet-naleving van voormeld voorschrift, neergelegd in | préjudicielle relative au non-respect de la formalité précitée imposée |
artikel 11 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980. | par l'article 11 de la loi spéciale du 8 août 1980. |
B.6.1. Krachtens artikel 11, tweede lid, van de bijzondere wet van 8 | B.6.1. Conformément à l'article 11, alinéa 2, de la loi spéciale du 8 |
augustus 1980 vermag de decreetgever in beginsel niet af te wijken van | août 1980, le législateur décrétal ne peut en principe déroger au |
boek I van het Strafwetboek door andere straffen of | |
strafbaarstellingen in te voeren dan die welke in dat boek I zijn | livre Ier du Code pénal en instaurant d'autres peines ou pénalisations |
bepaald, behoudens eensluidend advies van de Ministerraad. | que celles prévues au livre Ier, sauf avis conforme du Conseil des |
Die vormvereiste strekt ertoe « de noodzakelijke eenheid van het | ministres. Cette formalité vise à « maintenir l'unité nécessaire du droit pénal » |
strafrecht te bewaren » (Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. 558-1, p. | (Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 558-1, p. 35). Cette unité est |
35). Die eenheid wordt gewaarborgd door het optreden van de federale | garantie par l'intervention de l'autorité fédérale. |
overheid. B.6.2. Vermits de federale overheid partij is bij het | B.6.2. Puisque l'autorité fédérale est partie à l'accord de |
samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 en bij de wet van 22 mei 2001 | coopération du 21 juin 1999 et qu'elle a porté assentiment à cet |
instemming heeft verleend met dat samenwerkingsakkoord, diende het | accord de coopération par la loi du 22 mai 2001, il n'y avait pas lieu |
voorontwerp dat tot het in het geding zijnde instemmingsdecreet van 17 | de soumettre préalablement l'avant-projet du décret d'approbation du |
juli 2000 heeft geleid, niet vooraf aan het eensluidend advies van de | 17 juillet 2000 en cause à l'avis conforme du Conseil des ministres. |
Ministerraad te worden onderworpen. | |
B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 2 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 17 juli 2000 « | L'article 2 du décret de la Région flamande du 17 juillet 2000 « |
houdende goedkeuring van het samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 | portant approbation de l'accord de coopération du 21 juin 1999 entre |
tussen de Federale Staat, het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het | l'Etat fédéral, la Région flamande, la Région wallonne et la Région de |
Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreffende de beheersing van de | Bruxelles-Capitale concernant la maîtrise des dangers liés aux |
gevaren van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn | accidents majeurs impliquant des substances dangereuses » ne viole pas |
betrokken » schendt de artikelen 11 en 92bis van de bijzondere wet van | les articles 11 et 92bis de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes |
8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen niet. | institutionnelles. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 5 maart 2020. | la Cour constitutionnelle, le 5 mars 2020. |
De griffier, De voorzitter, | Le greffier, Le président, |
P.-Y. Dutilleux A. Alen | P.-Y. Dutilleux A. Alen |