← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 184/2019 van 20 november 2019 Rolnummer 6857 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 « houdende sociale en
diverse bepalingen », zoals gewijzigd bij artikel 24 van Het Grondwettelijk Hof, samengesteld
uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 184/2019 van 20 november 2019 Rolnummer 6857 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 « houdende sociale en diverse bepalingen », zoals gewijzigd bij artikel 24 van Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...) | Extrait de l'arrêt n° 184/2019 du 20 novembre 2019 Numéro du rôle : 6857 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 « portant des dispositions sociales et diverses », tel qu'il a été modifi La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 184/2019 van 20 november 2019 | Extrait de l'arrêt n° 184/2019 du 20 novembre 2019 |
Rolnummer 6857 | Numéro du rôle : 6857 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 94, 9°, van de wet | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 94, 9°, de |
van 30 december 1992 « houdende sociale en diverse bepalingen », zoals | la loi du 30 décembre 1992 « portant des dispositions sociales et |
gewijzigd bij artikel 24 van de wet van 29 maart 2012 « houdende | diverses », tel qu'il a été modifié par l'article 24 de la loi du 29 |
diverse bepalingen (I) », gesteld door het Arbeidshof te Brussel. | mars 2012 « portant des dispositions diverses (I) », posée par la Cour |
Het Grondwettelijk Hof, | du travail de Bruxelles. |
La Cour constitutionnelle, | |
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. | composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen, |
Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, J. | J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, J. Moerman et |
Moerman en M. Pâques, en, overeenkomstig artikel 60bis van de | M. Pâques, et, conformément à l'article 60bis de la loi spéciale du 6 |
bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, emeritus | janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, du juge émérite E. |
rechter E. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | Derycke, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le |
voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, | président F. Daoût, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 9 februari 2018, waarvan de expeditie ter griffie van | Par arrêt du 9 février 2018, dont l'expédition est parvenue au greffe |
het Hof is ingekomen op 21 februari 2018, heeft het Arbeidshof te | de la Cour le 21 février 2018, la Cour du travail de Bruxelles a posé |
Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : | la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 houdende | « L'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 portant des |
sociale en diverse bepalingen, zoals gewijzigd bij artikel 24 van de | dispositions sociales et diverses tel que modifié par l'article 24 de |
wet van 29 maart 2012 houdende diverse bepalingen (I), de artikelen 10 | la loi du 29 mars 2012 portant des dispositions diverses (I), |
en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de | viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, lus isolément ou |
artikelen 170, 172 en 173 van de Grondwet, in zoverre het in een | en combinaison avec les articles 170, 172 et 173 de la Constitution, |
mogelijkheid tot tijdelijke vrijstelling van de jaarlijkse bijdrage | en ce qu'il prévoit une possibilité d'exonération temporaire de la |
voorziet ten gunste van de personenvennootschappen die als | cotisation annuelle, en faveur des sociétés de personnes inscrites |
handelsonderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen zijn | comme entreprises commerciales dans la Banque-Carrefour des |
ingeschreven, die na 1 januari 1991 zijn opgericht en waarvan de | Entreprises, qui ont été constituées après le 1er janvier 1991 et dont |
zaakvoerder of zaakvoerders, evenals de meerderheid van de werkende | le ou les gérants, ainsi que la majorité des associés actifs qui ne |
vennoten die geen zaakvoerder zijn, in de tien jaar voorafgaand aan de | sont pas gérants, n'ont pas été, au cours des dix années qui précèdent |
oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie jaar onderworpen zijn | la constitution de la société, assujettis à l'arrêté royal n° 38 du 27 |
geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende | juillet 1967 organisant le statut social des travailleurs indépendants |
inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen, terwijl het niet | pendant plus de trois années, alors qu'il n'envisage pas |
de vrijstelling, onder dezelfde voorwaarden, van burgerlijke | l'exonération, dans les mêmes conditions, des sociétés civiles ayant |
vennootschappen die de vorm van een handelsvennootschap hebben | adopté la forme d'une société commerciale, traitant ainsi de manière |
aangenomen, beoogt, waardoor personen die zich in vergelijkbare | différente des personnes qui se trouvent dans des situations |
situaties bevinden, aldus verschillend worden behandeld ? ». | comparables ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Elke aan de vennootschapsbelasting onderworpen vennootschap is in | B.1. Toute société assujettie à l'impôt des sociétés est en principe |
beginsel een « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » verschuldigd (artikel | tenue de verser une « cotisation annuelle forfaitaire » (article 91, |
91, eerste lid, van de wet van 30 december 1992 « houdende sociale en | alinéa 1er, de la loi du 30 décembre 1992 « portant des dispositions |
diverse bepalingen », zoals vervangen bij artikel 279 van de | sociales et diverses », tel qu'il a été remplacé par l'article 279 de |
programmawet van 22 december 2003, in samenhang gelezen met artikel | la loi-programme du 22 décembre 2003, lu en combinaison avec l'article |
88, d), van de wet van 30 december 1992). | 88, d), de la loi du 30 décembre 1992). |
Die bijdrage bedraagt maximaal 868 euro (artikel 91, tweede lid, van | Le montant maximal de cette cotisation est de 868 euros (article 91, |
de wet van 30 december 1992, zoals vervangen bij artikel 279 van de | alinéa 2, de la loi du 30 décembre 1992, tel qu'il a été remplacé par |
wet van 22 december 2003). Bij de berekening van de | l'article 279 de la loi du 22 décembre 2003). Celle-ci peut faire |
vennootschapsbelasting kunnen van die bijdrage de beroepskosten worden | l'objet d'une déduction à titre de frais professionnels lors du calcul |
afgetrokken (artikel 100 van de wet van 30 december 1992; Parl. St., | de l'impôt des sociétés (article 100 de la loi du 30 décembre 1992; |
Senaat, 1992-1993, nr. 526-1, p. 29). | Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-1, p. 29). |
Die bijdrage is een belasting in de zin van de Grondwet. | Cette cotisation est un impôt au sens de la Constitution. |
B.2. Zoals het is gewijzigd bij artikel 24 van de wet van 29 maart | B.2. Tel qu'il a été modifié par l'article 24 de la loi du 29 mars |
2012 « houdende diverse bepalingen (I) », luidt artikel 94, 9°, van | 2012 « portant des dispositions diverses (I) », l'article 94, 9°, de |
voormelde wet van 30 december 1992, dat deel uitmaakt van hetzelfde | la loi du 30 décembre 1992 précitée, qui fait partie du même chapitre |
hoofdstuk als artikel 91 van die wet : | que l'article 91 de cette loi, dispose : |
« De Koning bepaalt : | « Le Roi détermine : |
[...] | [...] |
9° volgens welke modaliteiten de personenvennootschappen, die | 9° selon quelles modalités les sociétés de personnes inscrites comme |
ingeschreven zijn als handelsonderneming in de Kruispuntbank van | entreprise commerciale dans la Banque-Carrefour des Entreprises et |
Ondernemingen en opgericht zijn na 1 januari 1991, gedurende de eerste | constituées après le 1er janvier 1991, sont exonérées, pendant les |
drie jaar te rekenen vanaf het jaar van hun oprichting, worden | |
vrijgesteld van de krachtens de bepalingen van dit hoofdstuk | trois premières années à partir de l'année de leur constitution, de |
ingevoerde bijdrageplicht. | |
Genoemde vennootschappen kunnen slechts van deze vrijstelling genieten | l'obligation de cotisation prévue en vertu du présent chapitre. |
wanneer hun zaakvoerder of zaakvoerders, evenals de meerderheid van | Les sociétés précitées ne pourront bénéficier de cette exonération que |
hun werkende vennoten die geen zaakvoerder zijn, in de tien jaar | si leur gérant ou leurs gérants, ainsi que la majorité de leurs |
voorafgaand aan de oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie | associés actifs qui ne sont pas gérants, n'ont pas été, au cours des |
jaar onderworpen zijn geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 | dix années qui précèdent la constitution de la société, assujettis à |
juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der | l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 organisant le statut social |
zelfstandigen; ». | des travailleurs indépendants pendant plus de trois années; ». |
B.3. Ter uitvoering van die bepaling, bepaalt artikel 7 van het | B.3. Pris en exécution de cette disposition, l'article 7 de l'arrêté |
koninklijk besluit van 15 maart 1993 « tot uitvoering van hoofdstuk II | royal du 15 mars 1993 « pris en exécution du chapitre II du titre III |
van titel III van de wet van 30 december 1992 houdende sociale en | de la loi du 30 décembre 1992 portant des dispositions sociales et |
diverse bepalingen, met betrekking tot de invoering van een jaarlijkse | diverses, relatif à l'instauration d'une cotisation annuelle à charge |
bijdrage ten laste van de vennootschappen bestemd voor het sociaal | des sociétés, destinée au statut social des travailleurs indépendants |
statuut der zelfstandigen », de laatste keer gewijzigd bij artikel 5 | », modifié la dernière fois par l'article 5 d'un arrêté royal du 31 |
van een koninklijk besluit van 31 juli 2004 : | juillet 2004, dispose : |
« De personenvennootschappen, die ingeschreven zijn als | « Les sociétés de personnes inscrites comme entreprise commerciale |
handelsonderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen en opgericht | dans la Banque[-]Carrefour des Entreprises et créées après le 1er |
zijn na 1 januari 1991, kunnen, gedurende de eerste drie jaar te | janvier 1991, peuvent être exonérées de l'obligation de cotiser |
rekenen vanaf het jaar van hun oprichting, worden vrijgesteld van de bijdrageplicht. Ze kunnen slechts van deze vrijstelling genieten wanneer hun zaakvoerder of zaakvoerders, evenals de meerderheid van hun werkende vennoten die geen zaakvoerder zijn, in de tien jaar voorafgaand aan de oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie jaar onderworpen zijn geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen. De personenvennootschappen, die van deze mogelijkheid wensen gebruik te maken, moeten aan de sociale verzekeringskas waarbij ze zijn aangesloten de bewijzen overmaken dat aan de in het eerste lid | pendant les trois premières années à compter à partir de l'année de leur création. Elles ne pourront bénéficier de cette exonération que si le gérant ou les gérants, ainsi que la majorité des associés actifs qui ne sont pas gérants, n'ont pas été, au cours des dix années qui précèdent la création de la société, assujettis à l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 organisant le statut social des travailleurs indépendants pendant plus de trois années. Les sociétés de personnes qui souhaitent recourir à cette possibilité doivent fournir à la caisse d'assurances sociales à laquelle elles sont affiliées les preuves établissant qu'elles réunissent les |
bepaalde voorwaarden voldaan is ». | conditions visées à l'alinéa 1er ». |
B.4. Noch de bewoordingen van de prejudiciële vraag, noch het | B.4. Ni le libellé de la question préjudicielle, ni l'examen des |
onderzoek van de motivering van de verwijzingsbeslissing maken het | motifs de la décision de renvoi ne permettent à la Cour de comprendre |
voor het Hof mogelijk te begrijpen in welk opzicht de in het geding | en quoi la disposition en cause serait incompatible avec les articles |
zijnde bepaling onbestaanbaar zou zijn met de artikelen 10 en 11, in | 10 et 11, lus en combinaison avec les articles 170, 172, alinéa 2, et |
samenhang gelezen met de artikelen 170, 172, tweede lid, en 173, van | |
de Grondwet. | 173, de la Constitution. |
In zoverre zij betrekking heeft op de inachtneming van die bepalingen | En ce qu'elle porte sur le respect de ces dispositions de la |
van de Grondwet, is de prejudiciële vraag niet ontvankelijk. | Constitution, la question préjudicielle est irrecevable. |
B.5. Uit de motivering van de prejudiciële vraag en uit de stukken van | B.5. Il ressort néanmoins des motifs de la question préjudicielle et |
het aan het Hof bezorgde dossier van de rechtspleging blijkt echter | des pièces du dossier de procédure transmis à la Cour que celle-ci est |
dat het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de bestaanbaarheid | invitée à se prononcer sur la compatibilité de l'article 94, 9°, de la |
van artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 met de artikelen | loi du 30 décembre 1992 avec les articles 10 et 11, lus isolément ou |
10 en 11, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 172, eerste | en combinaison avec l'article 172, alinéa 1er, de la Constitution, en |
lid, van de Grondwet, in zoverre, voor de bijdragejaren 2012 tot 2014, | ce que, pour les années de cotisation 2012 à 2014, la disposition en |
de in het geding zijnde bepaling een verschil in behandeling doet | cause crée une différence de traitement entre deux catégories de |
ontstaan tussen twee categorieën van éénhoofdige besloten | |
vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid starter die in beginsel | sociétés privées à responsabilité limitée unipersonnelles starter qui |
de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » verschuldigd zijn, en waarvan | sont en principe redevables de la « cotisation annuelle forfaitaire » |
de zaakvoerder of de vennoot, in de tien jaar voorafgaand aan de | et dont le gérant ou l'associé n'a pas été, au cours des dix années |
oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie jaar onderworpen is | précédant la constitution de la société, assujetti à l'arrêté royal n° |
geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 : | 38 du 27 juillet 1967 pendant plus de trois années : d'une part, |
enerzijds, diegene die als « handelsonderneming » in de zin van de in | celles qui peuvent être qualifiées d'« entreprises commerciales » au |
het geding zijnde bepaling kunnen worden aangemerkt en, anderzijds, | sens de la disposition en cause et, d'autre part, celles qui ont pour |
diegene die de uitoefening van het beroep van advocaat als statutair | objet statutaire l'exercice de la profession d'avocat. |
doel hebben. B.6. Gedurende de bijdragejaren 2012 tot 2014 was de in de | B.6. Durant les années de cotisation 2012 à 2014, la société inscrite |
Kruispuntbank van Ondernemingen als « handelsonderneming » | à la Banque-Carrefour des Entreprises en qualité d'« entreprise |
ingeschreven vennootschap een rechtspersoon die op Belgisch | commerciale » était une personne morale qui disposait d'une unité |
grondgebied over een vestigingseenheid beschikte waar zij « daden van | d'établissement sur le territoire belge où elle exerçait des « actes |
koophandel » zoals bedoeld in het Wetboek van Koophandel uitoefende | qualifiés commerciaux » par le Code de commerce (article 2, 4°, de la |
(artikel 2, 4°, van de wet van 16 januari 2003 « tot oprichting van | loi du 16 janvier 2003 « portant création d'une Banque-Carrefour des |
een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het | Entreprises, modernisation du registre de commerce, création de |
handelsregister, tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en | |
houdende diverse bepalingen », zoals vervangen bij artikel 178 van de | guichets-entreprises agréés et portant diverses dispositions », tel |
wet van 30 december 2009 « houdende diverse bepalingen », en artikel | qu'il a été remplacé par l'article 178 de la loi du 30 décembre 2009 « |
33 van de wet van 16 januari 2003; artikel I.2, 10°, van het Wetboek | portant des dispositions diverses » et article 33 de la loi du 16 |
van economisch recht, vóór de opheffing ervan bij artikel 36, a), van | janvier 2003; article I.2, 10°, du Code de droit économique, avant son |
de wet van 15 april 2018 « houdende hervorming van het | abrogation par l'article 36, a), de la loi du 15 avril 2018 « portant |
ondernemingsrecht », en artikel III.49 van hetzelfde Wetboek, vóór de | réforme du droit des entreprises » et article III.49 du même Code, |
vervanging ervan bij artikel 70 van de wet van 15 april 2018). | avant son remplacement par l'article 70 de la loi du 15 avril 2018). |
De uitoefening van het beroep van advocaat is geen daad die in het | L'exercice de la profession d'avocat n'est pas un acte que le Code de |
Wetboek van Koophandel als een daad van koophandel werd aangemerkt. | commerce qualifiait de « commercial ». |
De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid die de | La société privée à responsabilité limitée qui avait l'exercice de |
uitoefening van dat beroep als statutair doel had, werd bijgevolg | cette profession pour objet statutaire était, par conséquent, |
beschouwd als een vennootschap van burgerlijke aard en niet als een | considérée comme une société de nature civile et non comme une société |
vennootschap van commerciële aard, met toepassing van artikel 3, § 2, | de nature commerciale en application de l'article 3, § 2, du Code des |
van het Wetboek van vennootschappen, zoals het was opgesteld vóór de | sociétés, tel qu'il était libellé avant son abrogation par l'article |
opheffing ervan bij artikel 22 van de wet van 15 april 2018. Dezelfde | 22 de la loi du 15 avril 2018. La même société privée à responsabilité |
besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid kon evenmin als « | limitée ne pouvait davantage être qualifiée d'« entreprise commerciale |
handelsonderneming » aanvankelijk in de zin van de wet van 16 januari | » d'abord au sens de la loi du 16 janvier 2003, puis au sens du Code |
2003 en vervolgens in die van het Wetboek van economisch recht worden | |
aangemerkt. | de droit économique. |
B.7. Gedurende de bijdragejaren 2012 tot 2014 konden de | B.7. Durant les années de cotisation 2012 à 2014, les sociétés de la |
vennootschappen van de eerste van de twee in B.5 beschreven | première des deux catégories de sociétés décrites en B.5 pouvaient |
categorieën van vennootschappen, krachtens de in het geding zijnde | |
bepaling, van de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » worden | être exonérées de la « cotisation annuelle forfaitaire » en vertu de |
vrijgesteld, hetgeen niet het geval was voor de vennootschappen van de | la disposition en cause, ce qui n'était pas le cas des sociétés de |
andere categorie. | l'autre catégorie. |
B.8. In de artikelen 10 en 11 van de Grondwet wordt het beginsel van | B.8. Les articles 10 et 11 de la Constitution énoncent le principe |
gelijkheid en niet-discriminatie uitgedrukt, dat niet uitsluit dat een | d'égalité et de non-discrimination, qui n'exclut pas qu'une différence |
verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt | de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour |
ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust | autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit |
en het redelijk verantwoord is. | raisonnablement justifiée. |
Artikel 172, eerste lid, van de Grondwet bevestigt dat beginsel in | L'article 172, alinéa 1er, de la Constitution confirme ce principe en |
fiscale aangelegenheden. | matière fiscale. |
B.9. De tussenkomende partijen betwisten de bewering volgens welke de | B.9. Les parties intervenantes contestent l'affirmation selon laquelle |
categorieën van personen ten aanzien van wie een ongelijkheid wordt | les catégories de personnes entre lesquelles une inégalité est |
aangevoerd, in voldoende mate vergelijkbaar zijn. | alléguée sont suffisamment comparables. |
B.10. De vennootschappen die tot de twee in B.5 beschreven categorieën | B.10. Assujetties à l'impôt des sociétés, les sociétés appartenant aux |
van personen behoren die aan de vennootschapsbelasting zijn | deux catégories de personnes décrites en B.5 sont en principe |
onderworpen, zijn in beginsel de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » | redevables de la « cotisation annuelle forfaitaire ». |
verschuldigd. | |
Zij zijn bijgevolg voldoende vergelijkbaar ten aanzien van de in het | Elles sont dès lors suffisamment comparables au regard de la |
geding zijnde bepaling, die ten doel heeft de vennootschappen te | disposition en cause, qui a pour objet de déterminer les sociétés |
bepalen die gedurende de drie jaar na hun oprichting van die bijdrage | pouvant être exonérées de cette cotisation durant les trois années qui |
kunnen worden vrijgesteld. | suivent leur constitution. |
B.11.1. Met de invoering van de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » | B.11.1. L'instauration de la « cotisation annuelle forfaitaire » par |
bij artikel 91 van de wet van 30 december 1992 werd dezelfde | l'article 91 de la loi du 30 décembre 1992 poursuivait le même |
doelstelling nagestreefd als met de invoering van de « ' eenmalige ' | |
bijdrage van 7 000 frank [...] bestemd voor het sociaal statuut der | objectif que celle de la « cotisation ' unique ' de 7 000 francs, |
zelfstandigen » die was geregeld bij de artikelen 76 tot 85 van de wet | destinée au statut social des travailleurs indépendants », réglée par |
van 26 juni 1992 « houdende sociale en diverse bepalingen » en werd | les articles 76 à 85 de la loi du 26 juin 1992 « portant des |
beantwoord aan dezelfde bekommernissen als die welke aan de oorsprong | dispositions sociales et diverses » et répondait aux mêmes |
lagen van die laatste bepalingen (Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. | préoccupations que celles qui étaient à l'origine de ces dernières |
526-1, pp. 27 en 162; ibid., nr. 526-3, pp. 13-15; Parl. St., Kamer, | dispositions (Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-1, pp. 27 et 162; |
1992-1993, nr. 752/9, pp. 11-12). | ibid., n° 526-3, pp. 13-15; Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 752/9, pp. 11-12). |
De invoering van die bijdrage berustte onder meer op de vaststelling | L'instauration de cette cotisation reposait entre autres sur le |
dat, om hun activiteiten uit te oefenen, heel wat zelfstandigen een | constat que, pour exercer leurs activités, nombre de travailleurs |
vennootschap en, in het bijzonder, een éénhoofdige besloten | indépendants fondaient une société, et en particulier une société |
vennootschap met beperkte aansprakelijkheid oprichtten. De | privée à responsabilité limitée unipersonnelle. Le développement sans |
onophoudelijke toename van die praktijk, vaak met als doel een | cesse croissant de cette pratique souvent motivée par la recherche |
belastingvoordeel te verkrijgen, bracht een aanzienlijke vermindering | d'un avantage fiscal entraînait une réduction significative de la |
met zich mee van de waarde van de bijdragen die door de zelfstandigen | valeur des cotisations versées par les travailleurs indépendants afin |
worden betaald teneinde hun socialezekerheidsstelsel te financieren, | de financer leur régime de sécurité sociale, ce qui avait pour effet |
hetgeen tot gevolg had dat het financieel evenwicht van dat laatste in | de mettre l'équilibre financier de ce dernier en péril (Doc. parl., |
gevaar werd gebracht (Parl. St., Senaat, 1991-1992, nr. 315-1, p. 28; | Sénat, 1991-1992, n° 315-1, p. 28; ibid., n° 315-4, pp. 10-11; Ann., |
ibid., nr. 315-4, pp. 10-11; Hand., Senaat, 22 mei 1992, nrs. 28-29, | Sénat, 22 mai 1992, nos 28-29, p. 783; Doc. parl., Chambre, 1991-1992, |
p. 783; Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 480/7, pp. 6, 7 en 9; Parl. | n° 480/7, pp. 6, 7 et 9; Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-1, p. |
St., Senaat, 1992-1993, nr. 526-1, p. 27; ibid., nr. 526-3, p. 14; | |
Hand., Senaat, 25 november 1992, nr. 14, p. 407; Parl. St., Kamer, | 27; ibid., n° 526-3, p. 14; Ann., Sénat, 25 novembre 1992, n° 14, p. |
1992-1993, nr. 752/9, p. 12). | 407; Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 752/9, p. 12). |
De voormelde bijdrage was dus opgevat als een extra bron voor de | La cotisation précitée était donc conçue comme une source de |
financiering van dat socialezekerheidsstelsel, die het mogelijk maakte | financement supplémentaire de ce régime de sécurité sociale, qui |
het bedrag van de door de zelfstandigen verschuldigde sociale | permettait de ne pas augmenter le montant des cotisations sociales |
bijdragen niet te verhogen. De invoering van die bijdrage werd ook | dues par les travailleurs indépendants. L'instauration de cette |
verkieslijk geacht boven een wijziging van het fiscaal statuut van de | cotisation était aussi jugée préférable à une modification du statut |
door die zelfstandigen opgerichte vennootschappen (Parl. St., Senaat, | fiscal des sociétés créées par ces travailleurs (Doc. parl., Sénat, |
1991-1992, nr. 315-4, p. 14; Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 480/7, | 1991-1992, n° 315-4, p. 14; Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 480/7, |
p. 9; Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. 526-3, p. 15). | p. 9; Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-3, p. 15). |
B.11.2. Door te voorzien in de vrijstelling van de « jaarlijkse | B.11.2. En prévoyant l'exonération de la « cotisation annuelle |
forfaitaire bijdrage » gedurende de drie jaar na de oprichting van | forfaitaire » durant les trois années suivant la constitution de |
bepaalde vennootschappen, komt artikel 94, 9°, van de wet van 30 | certaines sociétés, l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 |
december 1992 ten goede aan « starters » (Parl. St., Senaat, | bénéficie à des « sociétés qui débutent » (Doc. parl., Sénat, |
1992-1993, nr. 526-3, p. 15). Die maatregel is een van de maatregelen | 1992-1993, n° 526-3, p. 15). Cette mesure est l'une de celles qui |
die bedoeld waren om de regeling van die bijdrage aan bepaalde | étaient destinées à adapter le régime de cette cotisation à certains |
bijzondere gevallen aan te passen (Parl. St., Kamer, 1992-1993, nr. 752/9, p. 7). | cas particuliers (Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 752/9, p. 7). |
B.11.3. Artikel 7 van het koninklijk besluit van 15 maart 1993, | |
genomen ter uitvoering van artikel 94, 9°, van de wet van 30 december | B.11.3. Pris en exécution de l'article 94, 9°, de la loi du 30 |
1992, preciseerde oorspronkelijk dat die vrijstelling kon worden | décembre 1992, l'article 7 de l'arrêté royal du 15 mars 1993 précisait |
aangevraagd door de vennootschappen « die ingeschreven zijn in het | à l'origine que cette exonération pouvait être demandée par les |
handelsregister ». | sociétés « inscrites au registre de commerce ». |
Zoals het werd gewijzigd bij artikel 5 van een koninklijk besluit van | Tel qu'il avait été modifié par l'article 5 d'un arrêté royal du 31 |
31 juli 2004, bepaalde dat artikel 7 gedurende de jaren 2012 tot 2014 | juillet 2004, cet article 7 disposait, durant les années 2012 à 2014, |
dat de vennootschappen dienden te zijn ingeschreven « als | que les sociétés devaient être inscrites « comme entreprise |
handelsonderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen ». | commerciale dans la Banque Carrefour des Entreprises ». |
Die voorwaarde voor vrijstelling van de « jaarlijkse forfaitaire | Cette condition d'exonération de la « cotisation annuelle forfaitaire |
bijdrage » is in artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 2012 | » a été insérée à l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 2012 par |
ingevoegd bij artikel 24 van de wet van 29 maart 2012 teneinde | l'article 24 de la loi du 29 mars 2012 afin de tenir compte de l'arrêt |
rekening te houden met het arrest nr. 103/2011, waarbij het Hof op 16 | n° 103/2011 par lequel la Cour a jugé, le 16 juin 2011, que l'article |
juni 2011 heeft geoordeeld dat artikel 172, tweede lid, van de | 172, alinéa 2, de la Constitution exige qu'une condition de ce type |
Grondwet vereist dat dat soort van voorwaarde bij de wet wordt bepaald | soit déterminée par la loi (Doc. parl., Chambre, 2011-2012, DOC |
(Parl. St., Kamer, 2011-2012, DOC 53-2097/001 en 53-2098/001, pp. 16-18). | 53-2097/001 et 53-2098/001, pp. 16-18). |
B.12.1. Voor de jaren 2012 tot 2014 was de « jaarlijkse forfaitaire | B.12.1. Pour les années 2012 à 2014, la « cotisation annuelle |
bijdrage » in beginsel zowel door de vennootschappen van commerciële | forfaitaire » était en principe due tant par les sociétés de nature |
aard als door de vennootschappen van burgerlijke aard verschuldigd. | commerciale que par les sociétés de nature civile. Elle était due tant |
Zij was verschuldigd zowel door de vennootschappen die als statutair | par les sociétés qui avaient pour objet statutaire l'accomplissement |
doel hadden het stellen van daden die in het Wetboek van Koophandel | |
daden van koophandel worden geacht, als door de vennootschappen die | d'actes réputés commerciaux par le Code de commerce que par celles qui |
als statutair doel het stellen van andere soorten van daden hadden. | avaient pour objet statutaire l'accomplissement d'autres types |
Noch uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 26 juni 1992, | d'actes. Ni les travaux préparatoires de la loi du 26 juin 1992, ni ceux de la |
noch uit die van de wet van 30 december 1992 blijkt dat het fenomeen | loi du 30 décembre 1992 ne font apparaître que le phénomène de |
van de toename van het aantal door zelfstandigen opgerichte | l'augmentation du nombre de sociétés créées par des travailleurs |
vennootschappen, dat, zoals in B.11.1 is vermeld, aan de oorsprong | indépendants, qui, comme il est dit en B.11.1, est à l'origine de |
ligt van de invoering van die bijdrage, enkel vennootschappen van | l'instauration de cette cotisation, ne concernait que des sociétés de |
burgerlijke aard betrof, die als statutair doel hadden het stellen van | nature civile, qui avaient pour objet statutaire l'accomplissement |
daden die in het Wetboek van Koophandel geen daden van koophandel | d'actes non réputés commerciaux par le Code de commerce. |
worden geacht. B.12.2. In de parlementaire voorbereiding van artikel 24 van de wet | B.12.2. Les travaux préparatoires de l'article 24 de la loi du 29 mars |
van 29 maart 2012 wordt niet verklaard waarom de inschrijving in de | 2012 n'expliquent pas pourquoi l'inscription dans la Banque-Carrefour |
Kruispuntbank van Ondernemingen als « handelsonderneming » een | des Entreprises en qualité d'« entreprise commerciale » est une |
voorwaarde is voor de vrijstelling van de bijdrage voor de in artikel | condition d'exonération de la cotisation pour les sociétés visées à |
94, 9°, van de wet van 30 december 1992 bedoelde vennootschappen. | l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992. |
B.12.3. De regels van het Wetboek van vennootschappen met betrekking | B.12.3. Les règles du Code des sociétés relatives à la société privée |
tot de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid starter | à responsabilité limitée starter sont applicables depuis l'entrée en |
zijn van toepassing sinds de inwerkingtreding van de wet van 12 | vigueur de la loi du 12 janvier 2010 « modifiant le Code des sociétés |
et prévoyant des modalités de la société privée à responsabilité | |
januari 2010 « tot wijziging van het Wetboek van vennootschappen en | limitée ' Starter ' », c'est-à-dire depuis le 1er juin 2010 (article |
tot vaststelling van de modaliteiten van de besloten vennootschap met | |
beperkte aansprakelijkheid ' Starter ' », dat wil zeggen sinds 1 juni | |
2010 (artikel 4, 1°, van het koninklijk besluit van 27 mei 2010 « tot | 4, 1°, de l'arrêté royal du 27 mai 2010 « fixant les critères |
vaststelling van de essentiële criteria van het financiële plan van de | essentiels du plan financier de la société privée à responsabilité |
besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid ' Starter ', tot | |
wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot | limitée ' Starter ', et modifiant l'arrêté royal du 30 janvier 2001 |
uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen en van het koninklijk | portant exécution du Code des sociétés et l'arrêté royal du 22 juin |
besluit van 22 juni 2009 houdende de nadere regels voor het | 2009 portant sur les modalités d'inscription des entreprises |
inschrijven van niet-handelsondernemingen naar privaat recht in de | non-commerciales de droit privé dans la Banque-Carrefour des |
Kruispuntbank van Ondernemingen »). | Entreprises »). |
Gedurende de jaren 2012 tot 2014 waren zowel de vennootschappen van | Durant les années 2012 à 2014, tant les sociétés de nature civile que |
burgerlijke aard als de vennootschappen van commerciële aard die de | les sociétés de nature commerciale qui avaient adopté la forme de la |
vorm van de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid | |
starter hadden aangenomen, per hypothese en per definitie, startende | société privée à responsabilité limitée starter étaient, par hypothèse |
vennootschappen. | et par définition, des sociétés débutantes. |
B.12.4. Noch de omstandigheid dat een vennootschap van burgerlijke | B.12.4. Ni la circonstance qu'une société de nature civile ne pouvait, |
aard gedurende de jaren 2012 tot 2014 niet failliet kon worden | durant les années 2012 à 2014, faire l'objet d'une déclaration de |
verklaard, noch het recht van een dergelijke vennootschap om een | faillite, ni le droit d'une telle société de demander une exonération |
vrijstelling van bijdrage aan te vragen in geval van ontstentenis van | de cotisation en cas d'absence d'activité durant une ou plusieurs |
activiteit gedurende één of meer jaren (met toepassing van artikel | années (en application de l'article 92bis de la loi du 30 décembre |
92bis van de wet van 30 december 1992, ingevoegd bij artikel 203 van | 1992 inséré par l'article 203 de la loi du 25 janvier 1999 « portant |
de wet van 25 januari 1999 « houdende sociale bepalingen ») - zoals al | des dispositions sociales ») - comme peuvent le faire tous les |
diegenen die die bijdrage verschuldigd zijn, dat kunnen doen - | redevables de cette cotisation - ne suffisent à justifier |
volstaan om het onderzochte verschil in behandeling redelijk te | raisonnablement la différence de traitement examinée. |
verantwoorden. | B.13. En ce qu'il fait naître la différence de traitement décrite en |
B.13. In zoverre artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 het | B.5 et B.7, l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 est |
in B.5 en B.7 beschreven verschil in behandeling doet ontstaan, is het | |
onbestaanbaar met de artikelen 10 en 11, al dan niet in samenhang | incompatible avec les articles 10 et 11, lus isolément ou en |
gelezen met artikel 172, eerste lid, van de Grondwet. | combinaison avec l'article 172, alinéa 1er, de la Constitution. |
B.14. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. | B.14. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
En ce qu'il fait naître la différence de traitement décrite en B.5 et | |
In zoverre artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 « houdende | B.7, l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 « portant des |
sociale en diverse bepalingen » het in B.5 en B.7 beschreven verschil | |
in behandeling doet ontstaan, schendt het de artikelen 10 en 11, al | dispositions sociales et diverses » viole les articles 10 et 11, lus |
dan niet in samenhang gelezen met artikel 172, eerste lid, van de | isolément ou en combinaison avec l'article 172, alinéa 1er, de la |
Grondwet. | Constitution. |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 20 november 2019. | la Cour constitutionnelle, le 20 novembre 2019. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
De voorzitter, | Le président, |
F. Daoût | F. Daoût |