Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 184/2019 van 20 november 2019 Rolnummer 6857 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 « houdende sociale en diverse bepalingen », zoals gewijzigd bij artikel 24 van Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 184/2019 van 20 november 2019 Rolnummer 6857 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 « houdende sociale en diverse bepalingen », zoals gewijzigd bij artikel 24 van Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...) Extrait de l'arrêt n° 184/2019 du 20 novembre 2019 Numéro du rôle : 6857 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 « portant des dispositions sociales et diverses », tel qu'il a été modifi La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 184/2019 van 20 november 2019 Extrait de l'arrêt n° 184/2019 du 20 novembre 2019
Rolnummer 6857 Numéro du rôle : 6857
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 94, 9°, van de wet En cause : la question préjudicielle relative à l'article 94, 9°, de
van 30 december 1992 « houdende sociale en diverse bepalingen », zoals la loi du 30 décembre 1992 « portant des dispositions sociales et
gewijzigd bij artikel 24 van de wet van 29 maart 2012 « houdende diverses », tel qu'il a été modifié par l'article 24 de la loi du 29
diverse bepalingen (I) », gesteld door het Arbeidshof te Brussel. mars 2012 « portant des dispositions diverses (I) », posée par la Cour
Het Grondwettelijk Hof, du travail de Bruxelles.
La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen,
Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, J. J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, J. Moerman et
Moerman en M. Pâques, en, overeenkomstig artikel 60bis van de M. Pâques, et, conformément à l'article 60bis de la loi spéciale du 6
bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, emeritus janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, du juge émérite E.
rechter E. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder Derycke, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le
voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, président F. Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest van 9 februari 2018, waarvan de expeditie ter griffie van Par arrêt du 9 février 2018, dont l'expédition est parvenue au greffe
het Hof is ingekomen op 21 februari 2018, heeft het Arbeidshof te de la Cour le 21 février 2018, la Cour du travail de Bruxelles a posé
Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 houdende « L'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 portant des
sociale en diverse bepalingen, zoals gewijzigd bij artikel 24 van de dispositions sociales et diverses tel que modifié par l'article 24 de
wet van 29 maart 2012 houdende diverse bepalingen (I), de artikelen 10 la loi du 29 mars 2012 portant des dispositions diverses (I),
en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, lus isolément ou
artikelen 170, 172 en 173 van de Grondwet, in zoverre het in een en combinaison avec les articles 170, 172 et 173 de la Constitution,
mogelijkheid tot tijdelijke vrijstelling van de jaarlijkse bijdrage en ce qu'il prévoit une possibilité d'exonération temporaire de la
voorziet ten gunste van de personenvennootschappen die als cotisation annuelle, en faveur des sociétés de personnes inscrites
handelsonderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen zijn comme entreprises commerciales dans la Banque-Carrefour des
ingeschreven, die na 1 januari 1991 zijn opgericht en waarvan de Entreprises, qui ont été constituées après le 1er janvier 1991 et dont
zaakvoerder of zaakvoerders, evenals de meerderheid van de werkende le ou les gérants, ainsi que la majorité des associés actifs qui ne
vennoten die geen zaakvoerder zijn, in de tien jaar voorafgaand aan de sont pas gérants, n'ont pas été, au cours des dix années qui précèdent
oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie jaar onderworpen zijn la constitution de la société, assujettis à l'arrêté royal n° 38 du 27
geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende juillet 1967 organisant le statut social des travailleurs indépendants
inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen, terwijl het niet pendant plus de trois années, alors qu'il n'envisage pas
de vrijstelling, onder dezelfde voorwaarden, van burgerlijke l'exonération, dans les mêmes conditions, des sociétés civiles ayant
vennootschappen die de vorm van een handelsvennootschap hebben adopté la forme d'une société commerciale, traitant ainsi de manière
aangenomen, beoogt, waardoor personen die zich in vergelijkbare différente des personnes qui se trouvent dans des situations
situaties bevinden, aldus verschillend worden behandeld ? ». comparables ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Elke aan de vennootschapsbelasting onderworpen vennootschap is in B.1. Toute société assujettie à l'impôt des sociétés est en principe
beginsel een « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » verschuldigd (artikel tenue de verser une « cotisation annuelle forfaitaire » (article 91,
91, eerste lid, van de wet van 30 december 1992 « houdende sociale en alinéa 1er, de la loi du 30 décembre 1992 « portant des dispositions
diverse bepalingen », zoals vervangen bij artikel 279 van de sociales et diverses », tel qu'il a été remplacé par l'article 279 de
programmawet van 22 december 2003, in samenhang gelezen met artikel la loi-programme du 22 décembre 2003, lu en combinaison avec l'article
88, d), van de wet van 30 december 1992). 88, d), de la loi du 30 décembre 1992).
Die bijdrage bedraagt maximaal 868 euro (artikel 91, tweede lid, van Le montant maximal de cette cotisation est de 868 euros (article 91,
de wet van 30 december 1992, zoals vervangen bij artikel 279 van de alinéa 2, de la loi du 30 décembre 1992, tel qu'il a été remplacé par
wet van 22 december 2003). Bij de berekening van de l'article 279 de la loi du 22 décembre 2003). Celle-ci peut faire
vennootschapsbelasting kunnen van die bijdrage de beroepskosten worden l'objet d'une déduction à titre de frais professionnels lors du calcul
afgetrokken (artikel 100 van de wet van 30 december 1992; Parl. St., de l'impôt des sociétés (article 100 de la loi du 30 décembre 1992;
Senaat, 1992-1993, nr. 526-1, p. 29). Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-1, p. 29).
Die bijdrage is een belasting in de zin van de Grondwet. Cette cotisation est un impôt au sens de la Constitution.
B.2. Zoals het is gewijzigd bij artikel 24 van de wet van 29 maart B.2. Tel qu'il a été modifié par l'article 24 de la loi du 29 mars
2012 « houdende diverse bepalingen (I) », luidt artikel 94, 9°, van 2012 « portant des dispositions diverses (I) », l'article 94, 9°, de
voormelde wet van 30 december 1992, dat deel uitmaakt van hetzelfde la loi du 30 décembre 1992 précitée, qui fait partie du même chapitre
hoofdstuk als artikel 91 van die wet : que l'article 91 de cette loi, dispose :
« De Koning bepaalt : « Le Roi détermine :
[...] [...]
9° volgens welke modaliteiten de personenvennootschappen, die 9° selon quelles modalités les sociétés de personnes inscrites comme
ingeschreven zijn als handelsonderneming in de Kruispuntbank van entreprise commerciale dans la Banque-Carrefour des Entreprises et
Ondernemingen en opgericht zijn na 1 januari 1991, gedurende de eerste constituées après le 1er janvier 1991, sont exonérées, pendant les
drie jaar te rekenen vanaf het jaar van hun oprichting, worden
vrijgesteld van de krachtens de bepalingen van dit hoofdstuk trois premières années à partir de l'année de leur constitution, de
ingevoerde bijdrageplicht.
Genoemde vennootschappen kunnen slechts van deze vrijstelling genieten l'obligation de cotisation prévue en vertu du présent chapitre.
wanneer hun zaakvoerder of zaakvoerders, evenals de meerderheid van Les sociétés précitées ne pourront bénéficier de cette exonération que
hun werkende vennoten die geen zaakvoerder zijn, in de tien jaar si leur gérant ou leurs gérants, ainsi que la majorité de leurs
voorafgaand aan de oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie associés actifs qui ne sont pas gérants, n'ont pas été, au cours des
jaar onderworpen zijn geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 dix années qui précèdent la constitution de la société, assujettis à
juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 organisant le statut social
zelfstandigen; ». des travailleurs indépendants pendant plus de trois années; ».
B.3. Ter uitvoering van die bepaling, bepaalt artikel 7 van het B.3. Pris en exécution de cette disposition, l'article 7 de l'arrêté
koninklijk besluit van 15 maart 1993 « tot uitvoering van hoofdstuk II royal du 15 mars 1993 « pris en exécution du chapitre II du titre III
van titel III van de wet van 30 december 1992 houdende sociale en de la loi du 30 décembre 1992 portant des dispositions sociales et
diverse bepalingen, met betrekking tot de invoering van een jaarlijkse diverses, relatif à l'instauration d'une cotisation annuelle à charge
bijdrage ten laste van de vennootschappen bestemd voor het sociaal des sociétés, destinée au statut social des travailleurs indépendants
statuut der zelfstandigen », de laatste keer gewijzigd bij artikel 5 », modifié la dernière fois par l'article 5 d'un arrêté royal du 31
van een koninklijk besluit van 31 juli 2004 : juillet 2004, dispose :
« De personenvennootschappen, die ingeschreven zijn als « Les sociétés de personnes inscrites comme entreprise commerciale
handelsonderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen en opgericht dans la Banque[-]Carrefour des Entreprises et créées après le 1er
zijn na 1 januari 1991, kunnen, gedurende de eerste drie jaar te janvier 1991, peuvent être exonérées de l'obligation de cotiser
rekenen vanaf het jaar van hun oprichting, worden vrijgesteld van de bijdrageplicht. Ze kunnen slechts van deze vrijstelling genieten wanneer hun zaakvoerder of zaakvoerders, evenals de meerderheid van hun werkende vennoten die geen zaakvoerder zijn, in de tien jaar voorafgaand aan de oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie jaar onderworpen zijn geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen. De personenvennootschappen, die van deze mogelijkheid wensen gebruik te maken, moeten aan de sociale verzekeringskas waarbij ze zijn aangesloten de bewijzen overmaken dat aan de in het eerste lid pendant les trois premières années à compter à partir de l'année de leur création. Elles ne pourront bénéficier de cette exonération que si le gérant ou les gérants, ainsi que la majorité des associés actifs qui ne sont pas gérants, n'ont pas été, au cours des dix années qui précèdent la création de la société, assujettis à l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 organisant le statut social des travailleurs indépendants pendant plus de trois années. Les sociétés de personnes qui souhaitent recourir à cette possibilité doivent fournir à la caisse d'assurances sociales à laquelle elles sont affiliées les preuves établissant qu'elles réunissent les
bepaalde voorwaarden voldaan is ». conditions visées à l'alinéa 1er ».
B.4. Noch de bewoordingen van de prejudiciële vraag, noch het B.4. Ni le libellé de la question préjudicielle, ni l'examen des
onderzoek van de motivering van de verwijzingsbeslissing maken het motifs de la décision de renvoi ne permettent à la Cour de comprendre
voor het Hof mogelijk te begrijpen in welk opzicht de in het geding en quoi la disposition en cause serait incompatible avec les articles
zijnde bepaling onbestaanbaar zou zijn met de artikelen 10 en 11, in 10 et 11, lus en combinaison avec les articles 170, 172, alinéa 2, et
samenhang gelezen met de artikelen 170, 172, tweede lid, en 173, van
de Grondwet. 173, de la Constitution.
In zoverre zij betrekking heeft op de inachtneming van die bepalingen En ce qu'elle porte sur le respect de ces dispositions de la
van de Grondwet, is de prejudiciële vraag niet ontvankelijk. Constitution, la question préjudicielle est irrecevable.
B.5. Uit de motivering van de prejudiciële vraag en uit de stukken van B.5. Il ressort néanmoins des motifs de la question préjudicielle et
het aan het Hof bezorgde dossier van de rechtspleging blijkt echter des pièces du dossier de procédure transmis à la Cour que celle-ci est
dat het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de bestaanbaarheid invitée à se prononcer sur la compatibilité de l'article 94, 9°, de la
van artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 met de artikelen loi du 30 décembre 1992 avec les articles 10 et 11, lus isolément ou
10 en 11, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 172, eerste en combinaison avec l'article 172, alinéa 1er, de la Constitution, en
lid, van de Grondwet, in zoverre, voor de bijdragejaren 2012 tot 2014, ce que, pour les années de cotisation 2012 à 2014, la disposition en
de in het geding zijnde bepaling een verschil in behandeling doet cause crée une différence de traitement entre deux catégories de
ontstaan tussen twee categorieën van éénhoofdige besloten
vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid starter die in beginsel sociétés privées à responsabilité limitée unipersonnelles starter qui
de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » verschuldigd zijn, en waarvan sont en principe redevables de la « cotisation annuelle forfaitaire »
de zaakvoerder of de vennoot, in de tien jaar voorafgaand aan de et dont le gérant ou l'associé n'a pas été, au cours des dix années
oprichting van de vennootschap, ten hoogste drie jaar onderworpen is précédant la constitution de la société, assujetti à l'arrêté royal n°
geweest aan het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 : 38 du 27 juillet 1967 pendant plus de trois années : d'une part,
enerzijds, diegene die als « handelsonderneming » in de zin van de in celles qui peuvent être qualifiées d'« entreprises commerciales » au
het geding zijnde bepaling kunnen worden aangemerkt en, anderzijds, sens de la disposition en cause et, d'autre part, celles qui ont pour
diegene die de uitoefening van het beroep van advocaat als statutair objet statutaire l'exercice de la profession d'avocat.
doel hebben. B.6. Gedurende de bijdragejaren 2012 tot 2014 was de in de B.6. Durant les années de cotisation 2012 à 2014, la société inscrite
Kruispuntbank van Ondernemingen als « handelsonderneming » à la Banque-Carrefour des Entreprises en qualité d'« entreprise
ingeschreven vennootschap een rechtspersoon die op Belgisch commerciale » était une personne morale qui disposait d'une unité
grondgebied over een vestigingseenheid beschikte waar zij « daden van d'établissement sur le territoire belge où elle exerçait des « actes
koophandel » zoals bedoeld in het Wetboek van Koophandel uitoefende qualifiés commerciaux » par le Code de commerce (article 2, 4°, de la
(artikel 2, 4°, van de wet van 16 januari 2003 « tot oprichting van loi du 16 janvier 2003 « portant création d'une Banque-Carrefour des
een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het Entreprises, modernisation du registre de commerce, création de
handelsregister, tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en
houdende diverse bepalingen », zoals vervangen bij artikel 178 van de guichets-entreprises agréés et portant diverses dispositions », tel
wet van 30 december 2009 « houdende diverse bepalingen », en artikel qu'il a été remplacé par l'article 178 de la loi du 30 décembre 2009 «
33 van de wet van 16 januari 2003; artikel I.2, 10°, van het Wetboek portant des dispositions diverses » et article 33 de la loi du 16
van economisch recht, vóór de opheffing ervan bij artikel 36, a), van janvier 2003; article I.2, 10°, du Code de droit économique, avant son
de wet van 15 april 2018 « houdende hervorming van het abrogation par l'article 36, a), de la loi du 15 avril 2018 « portant
ondernemingsrecht », en artikel III.49 van hetzelfde Wetboek, vóór de réforme du droit des entreprises » et article III.49 du même Code,
vervanging ervan bij artikel 70 van de wet van 15 april 2018). avant son remplacement par l'article 70 de la loi du 15 avril 2018).
De uitoefening van het beroep van advocaat is geen daad die in het L'exercice de la profession d'avocat n'est pas un acte que le Code de
Wetboek van Koophandel als een daad van koophandel werd aangemerkt. commerce qualifiait de « commercial ».
De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid die de La société privée à responsabilité limitée qui avait l'exercice de
uitoefening van dat beroep als statutair doel had, werd bijgevolg cette profession pour objet statutaire était, par conséquent,
beschouwd als een vennootschap van burgerlijke aard en niet als een considérée comme une société de nature civile et non comme une société
vennootschap van commerciële aard, met toepassing van artikel 3, § 2, de nature commerciale en application de l'article 3, § 2, du Code des
van het Wetboek van vennootschappen, zoals het was opgesteld vóór de sociétés, tel qu'il était libellé avant son abrogation par l'article
opheffing ervan bij artikel 22 van de wet van 15 april 2018. Dezelfde 22 de la loi du 15 avril 2018. La même société privée à responsabilité
besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid kon evenmin als « limitée ne pouvait davantage être qualifiée d'« entreprise commerciale
handelsonderneming » aanvankelijk in de zin van de wet van 16 januari » d'abord au sens de la loi du 16 janvier 2003, puis au sens du Code
2003 en vervolgens in die van het Wetboek van economisch recht worden
aangemerkt. de droit économique.
B.7. Gedurende de bijdragejaren 2012 tot 2014 konden de B.7. Durant les années de cotisation 2012 à 2014, les sociétés de la
vennootschappen van de eerste van de twee in B.5 beschreven première des deux catégories de sociétés décrites en B.5 pouvaient
categorieën van vennootschappen, krachtens de in het geding zijnde
bepaling, van de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » worden être exonérées de la « cotisation annuelle forfaitaire » en vertu de
vrijgesteld, hetgeen niet het geval was voor de vennootschappen van de la disposition en cause, ce qui n'était pas le cas des sociétés de
andere categorie. l'autre catégorie.
B.8. In de artikelen 10 en 11 van de Grondwet wordt het beginsel van B.8. Les articles 10 et 11 de la Constitution énoncent le principe
gelijkheid en niet-discriminatie uitgedrukt, dat niet uitsluit dat een d'égalité et de non-discrimination, qui n'exclut pas qu'une différence
verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour
ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit
en het redelijk verantwoord is. raisonnablement justifiée.
Artikel 172, eerste lid, van de Grondwet bevestigt dat beginsel in L'article 172, alinéa 1er, de la Constitution confirme ce principe en
fiscale aangelegenheden. matière fiscale.
B.9. De tussenkomende partijen betwisten de bewering volgens welke de B.9. Les parties intervenantes contestent l'affirmation selon laquelle
categorieën van personen ten aanzien van wie een ongelijkheid wordt les catégories de personnes entre lesquelles une inégalité est
aangevoerd, in voldoende mate vergelijkbaar zijn. alléguée sont suffisamment comparables.
B.10. De vennootschappen die tot de twee in B.5 beschreven categorieën B.10. Assujetties à l'impôt des sociétés, les sociétés appartenant aux
van personen behoren die aan de vennootschapsbelasting zijn deux catégories de personnes décrites en B.5 sont en principe
onderworpen, zijn in beginsel de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » redevables de la « cotisation annuelle forfaitaire ».
verschuldigd.
Zij zijn bijgevolg voldoende vergelijkbaar ten aanzien van de in het Elles sont dès lors suffisamment comparables au regard de la
geding zijnde bepaling, die ten doel heeft de vennootschappen te disposition en cause, qui a pour objet de déterminer les sociétés
bepalen die gedurende de drie jaar na hun oprichting van die bijdrage pouvant être exonérées de cette cotisation durant les trois années qui
kunnen worden vrijgesteld. suivent leur constitution.
B.11.1. Met de invoering van de « jaarlijkse forfaitaire bijdrage » B.11.1. L'instauration de la « cotisation annuelle forfaitaire » par
bij artikel 91 van de wet van 30 december 1992 werd dezelfde l'article 91 de la loi du 30 décembre 1992 poursuivait le même
doelstelling nagestreefd als met de invoering van de « ' eenmalige '
bijdrage van 7 000 frank [...] bestemd voor het sociaal statuut der objectif que celle de la « cotisation ' unique ' de 7 000 francs,
zelfstandigen » die was geregeld bij de artikelen 76 tot 85 van de wet destinée au statut social des travailleurs indépendants », réglée par
van 26 juni 1992 « houdende sociale en diverse bepalingen » en werd les articles 76 à 85 de la loi du 26 juin 1992 « portant des
beantwoord aan dezelfde bekommernissen als die welke aan de oorsprong dispositions sociales et diverses » et répondait aux mêmes
lagen van die laatste bepalingen (Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. préoccupations que celles qui étaient à l'origine de ces dernières
526-1, pp. 27 en 162; ibid., nr. 526-3, pp. 13-15; Parl. St., Kamer, dispositions (Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-1, pp. 27 et 162;
1992-1993, nr. 752/9, pp. 11-12). ibid., n° 526-3, pp. 13-15; Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 752/9, pp. 11-12).
De invoering van die bijdrage berustte onder meer op de vaststelling L'instauration de cette cotisation reposait entre autres sur le
dat, om hun activiteiten uit te oefenen, heel wat zelfstandigen een constat que, pour exercer leurs activités, nombre de travailleurs
vennootschap en, in het bijzonder, een éénhoofdige besloten indépendants fondaient une société, et en particulier une société
vennootschap met beperkte aansprakelijkheid oprichtten. De privée à responsabilité limitée unipersonnelle. Le développement sans
onophoudelijke toename van die praktijk, vaak met als doel een cesse croissant de cette pratique souvent motivée par la recherche
belastingvoordeel te verkrijgen, bracht een aanzienlijke vermindering d'un avantage fiscal entraînait une réduction significative de la
met zich mee van de waarde van de bijdragen die door de zelfstandigen valeur des cotisations versées par les travailleurs indépendants afin
worden betaald teneinde hun socialezekerheidsstelsel te financieren, de financer leur régime de sécurité sociale, ce qui avait pour effet
hetgeen tot gevolg had dat het financieel evenwicht van dat laatste in de mettre l'équilibre financier de ce dernier en péril (Doc. parl.,
gevaar werd gebracht (Parl. St., Senaat, 1991-1992, nr. 315-1, p. 28; Sénat, 1991-1992, n° 315-1, p. 28; ibid., n° 315-4, pp. 10-11; Ann.,
ibid., nr. 315-4, pp. 10-11; Hand., Senaat, 22 mei 1992, nrs. 28-29, Sénat, 22 mai 1992, nos 28-29, p. 783; Doc. parl., Chambre, 1991-1992,
p. 783; Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 480/7, pp. 6, 7 en 9; Parl. n° 480/7, pp. 6, 7 et 9; Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-1, p.
St., Senaat, 1992-1993, nr. 526-1, p. 27; ibid., nr. 526-3, p. 14;
Hand., Senaat, 25 november 1992, nr. 14, p. 407; Parl. St., Kamer, 27; ibid., n° 526-3, p. 14; Ann., Sénat, 25 novembre 1992, n° 14, p.
1992-1993, nr. 752/9, p. 12). 407; Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 752/9, p. 12).
De voormelde bijdrage was dus opgevat als een extra bron voor de La cotisation précitée était donc conçue comme une source de
financiering van dat socialezekerheidsstelsel, die het mogelijk maakte financement supplémentaire de ce régime de sécurité sociale, qui
het bedrag van de door de zelfstandigen verschuldigde sociale permettait de ne pas augmenter le montant des cotisations sociales
bijdragen niet te verhogen. De invoering van die bijdrage werd ook dues par les travailleurs indépendants. L'instauration de cette
verkieslijk geacht boven een wijziging van het fiscaal statuut van de cotisation était aussi jugée préférable à une modification du statut
door die zelfstandigen opgerichte vennootschappen (Parl. St., Senaat, fiscal des sociétés créées par ces travailleurs (Doc. parl., Sénat,
1991-1992, nr. 315-4, p. 14; Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 480/7, 1991-1992, n° 315-4, p. 14; Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 480/7,
p. 9; Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. 526-3, p. 15). p. 9; Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° 526-3, p. 15).
B.11.2. Door te voorzien in de vrijstelling van de « jaarlijkse B.11.2. En prévoyant l'exonération de la « cotisation annuelle
forfaitaire bijdrage » gedurende de drie jaar na de oprichting van forfaitaire » durant les trois années suivant la constitution de
bepaalde vennootschappen, komt artikel 94, 9°, van de wet van 30 certaines sociétés, l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992
december 1992 ten goede aan « starters » (Parl. St., Senaat, bénéficie à des « sociétés qui débutent » (Doc. parl., Sénat,
1992-1993, nr. 526-3, p. 15). Die maatregel is een van de maatregelen 1992-1993, n° 526-3, p. 15). Cette mesure est l'une de celles qui
die bedoeld waren om de regeling van die bijdrage aan bepaalde étaient destinées à adapter le régime de cette cotisation à certains
bijzondere gevallen aan te passen (Parl. St., Kamer, 1992-1993, nr. 752/9, p. 7). cas particuliers (Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 752/9, p. 7).
B.11.3. Artikel 7 van het koninklijk besluit van 15 maart 1993,
genomen ter uitvoering van artikel 94, 9°, van de wet van 30 december B.11.3. Pris en exécution de l'article 94, 9°, de la loi du 30
1992, preciseerde oorspronkelijk dat die vrijstelling kon worden décembre 1992, l'article 7 de l'arrêté royal du 15 mars 1993 précisait
aangevraagd door de vennootschappen « die ingeschreven zijn in het à l'origine que cette exonération pouvait être demandée par les
handelsregister ». sociétés « inscrites au registre de commerce ».
Zoals het werd gewijzigd bij artikel 5 van een koninklijk besluit van Tel qu'il avait été modifié par l'article 5 d'un arrêté royal du 31
31 juli 2004, bepaalde dat artikel 7 gedurende de jaren 2012 tot 2014 juillet 2004, cet article 7 disposait, durant les années 2012 à 2014,
dat de vennootschappen dienden te zijn ingeschreven « als que les sociétés devaient être inscrites « comme entreprise
handelsonderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen ». commerciale dans la Banque Carrefour des Entreprises ».
Die voorwaarde voor vrijstelling van de « jaarlijkse forfaitaire Cette condition d'exonération de la « cotisation annuelle forfaitaire
bijdrage » is in artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 2012 » a été insérée à l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 2012 par
ingevoegd bij artikel 24 van de wet van 29 maart 2012 teneinde l'article 24 de la loi du 29 mars 2012 afin de tenir compte de l'arrêt
rekening te houden met het arrest nr. 103/2011, waarbij het Hof op 16 n° 103/2011 par lequel la Cour a jugé, le 16 juin 2011, que l'article
juni 2011 heeft geoordeeld dat artikel 172, tweede lid, van de 172, alinéa 2, de la Constitution exige qu'une condition de ce type
Grondwet vereist dat dat soort van voorwaarde bij de wet wordt bepaald soit déterminée par la loi (Doc. parl., Chambre, 2011-2012, DOC
(Parl. St., Kamer, 2011-2012, DOC 53-2097/001 en 53-2098/001, pp. 16-18). 53-2097/001 et 53-2098/001, pp. 16-18).
B.12.1. Voor de jaren 2012 tot 2014 was de « jaarlijkse forfaitaire B.12.1. Pour les années 2012 à 2014, la « cotisation annuelle
bijdrage » in beginsel zowel door de vennootschappen van commerciële forfaitaire » était en principe due tant par les sociétés de nature
aard als door de vennootschappen van burgerlijke aard verschuldigd. commerciale que par les sociétés de nature civile. Elle était due tant
Zij was verschuldigd zowel door de vennootschappen die als statutair par les sociétés qui avaient pour objet statutaire l'accomplissement
doel hadden het stellen van daden die in het Wetboek van Koophandel
daden van koophandel worden geacht, als door de vennootschappen die d'actes réputés commerciaux par le Code de commerce que par celles qui
als statutair doel het stellen van andere soorten van daden hadden. avaient pour objet statutaire l'accomplissement d'autres types
Noch uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 26 juni 1992, d'actes. Ni les travaux préparatoires de la loi du 26 juin 1992, ni ceux de la
noch uit die van de wet van 30 december 1992 blijkt dat het fenomeen loi du 30 décembre 1992 ne font apparaître que le phénomène de
van de toename van het aantal door zelfstandigen opgerichte l'augmentation du nombre de sociétés créées par des travailleurs
vennootschappen, dat, zoals in B.11.1 is vermeld, aan de oorsprong indépendants, qui, comme il est dit en B.11.1, est à l'origine de
ligt van de invoering van die bijdrage, enkel vennootschappen van l'instauration de cette cotisation, ne concernait que des sociétés de
burgerlijke aard betrof, die als statutair doel hadden het stellen van nature civile, qui avaient pour objet statutaire l'accomplissement
daden die in het Wetboek van Koophandel geen daden van koophandel d'actes non réputés commerciaux par le Code de commerce.
worden geacht. B.12.2. In de parlementaire voorbereiding van artikel 24 van de wet B.12.2. Les travaux préparatoires de l'article 24 de la loi du 29 mars
van 29 maart 2012 wordt niet verklaard waarom de inschrijving in de 2012 n'expliquent pas pourquoi l'inscription dans la Banque-Carrefour
Kruispuntbank van Ondernemingen als « handelsonderneming » een des Entreprises en qualité d'« entreprise commerciale » est une
voorwaarde is voor de vrijstelling van de bijdrage voor de in artikel condition d'exonération de la cotisation pour les sociétés visées à
94, 9°, van de wet van 30 december 1992 bedoelde vennootschappen. l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992.
B.12.3. De regels van het Wetboek van vennootschappen met betrekking B.12.3. Les règles du Code des sociétés relatives à la société privée
tot de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid starter à responsabilité limitée starter sont applicables depuis l'entrée en
zijn van toepassing sinds de inwerkingtreding van de wet van 12 vigueur de la loi du 12 janvier 2010 « modifiant le Code des sociétés
et prévoyant des modalités de la société privée à responsabilité
januari 2010 « tot wijziging van het Wetboek van vennootschappen en limitée ' Starter ' », c'est-à-dire depuis le 1er juin 2010 (article
tot vaststelling van de modaliteiten van de besloten vennootschap met
beperkte aansprakelijkheid ' Starter ' », dat wil zeggen sinds 1 juni
2010 (artikel 4, 1°, van het koninklijk besluit van 27 mei 2010 « tot 4, 1°, de l'arrêté royal du 27 mai 2010 « fixant les critères
vaststelling van de essentiële criteria van het financiële plan van de essentiels du plan financier de la société privée à responsabilité
besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid ' Starter ', tot
wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot limitée ' Starter ', et modifiant l'arrêté royal du 30 janvier 2001
uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen en van het koninklijk portant exécution du Code des sociétés et l'arrêté royal du 22 juin
besluit van 22 juni 2009 houdende de nadere regels voor het 2009 portant sur les modalités d'inscription des entreprises
inschrijven van niet-handelsondernemingen naar privaat recht in de non-commerciales de droit privé dans la Banque-Carrefour des
Kruispuntbank van Ondernemingen »). Entreprises »).
Gedurende de jaren 2012 tot 2014 waren zowel de vennootschappen van Durant les années 2012 à 2014, tant les sociétés de nature civile que
burgerlijke aard als de vennootschappen van commerciële aard die de les sociétés de nature commerciale qui avaient adopté la forme de la
vorm van de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
starter hadden aangenomen, per hypothese en per definitie, startende société privée à responsabilité limitée starter étaient, par hypothèse
vennootschappen. et par définition, des sociétés débutantes.
B.12.4. Noch de omstandigheid dat een vennootschap van burgerlijke B.12.4. Ni la circonstance qu'une société de nature civile ne pouvait,
aard gedurende de jaren 2012 tot 2014 niet failliet kon worden durant les années 2012 à 2014, faire l'objet d'une déclaration de
verklaard, noch het recht van een dergelijke vennootschap om een faillite, ni le droit d'une telle société de demander une exonération
vrijstelling van bijdrage aan te vragen in geval van ontstentenis van de cotisation en cas d'absence d'activité durant une ou plusieurs
activiteit gedurende één of meer jaren (met toepassing van artikel années (en application de l'article 92bis de la loi du 30 décembre
92bis van de wet van 30 december 1992, ingevoegd bij artikel 203 van 1992 inséré par l'article 203 de la loi du 25 janvier 1999 « portant
de wet van 25 januari 1999 « houdende sociale bepalingen ») - zoals al des dispositions sociales ») - comme peuvent le faire tous les
diegenen die die bijdrage verschuldigd zijn, dat kunnen doen - redevables de cette cotisation - ne suffisent à justifier
volstaan om het onderzochte verschil in behandeling redelijk te raisonnablement la différence de traitement examinée.
verantwoorden. B.13. En ce qu'il fait naître la différence de traitement décrite en
B.13. In zoverre artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 het B.5 et B.7, l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 est
in B.5 en B.7 beschreven verschil in behandeling doet ontstaan, is het
onbestaanbaar met de artikelen 10 en 11, al dan niet in samenhang incompatible avec les articles 10 et 11, lus isolément ou en
gelezen met artikel 172, eerste lid, van de Grondwet. combinaison avec l'article 172, alinéa 1er, de la Constitution.
B.14. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. B.14. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
En ce qu'il fait naître la différence de traitement décrite en B.5 et
In zoverre artikel 94, 9°, van de wet van 30 december 1992 « houdende B.7, l'article 94, 9°, de la loi du 30 décembre 1992 « portant des
sociale en diverse bepalingen » het in B.5 en B.7 beschreven verschil
in behandeling doet ontstaan, schendt het de artikelen 10 en 11, al dispositions sociales et diverses » viole les articles 10 et 11, lus
dan niet in samenhang gelezen met artikel 172, eerste lid, van de isolément ou en combinaison avec l'article 172, alinéa 1er, de la
Grondwet. Constitution.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 20 november 2019. la Cour constitutionnelle, le 20 novembre 2019.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
F. Daoût F. Daoût
^