← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 159/2019 van 24 oktober 2019 Rolnummer 7198 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 9, § 1, van de wet van 5 mei 2014 « betreffende de internering
», gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, a Het Grondwettelijk
Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 159/2019 van 24 oktober 2019 Rolnummer 7198 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 9, § 1, van de wet van 5 mei 2014 « betreffende de internering », gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, a Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. L(...) | Extrait de l'arrêt n° 159/2019 du 24 octobre 2019 Numéro du rôle : 7198 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 9, § 1 er , de la loi du 5 mai 2014 « relative à l'internement », posée par le Tribunal de premièr La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 159/2019 van 24 oktober 2019 | Extrait de l'arrêt n° 159/2019 du 24 octobre 2019 |
Rolnummer 7198 | Numéro du rôle : 7198 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 9, § 1, van de wet van 5 | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 9, § 1er, de |
mei 2014 « betreffende de internering », gesteld door de Rechtbank van | la loi du 5 mai 2014 « relative à l'internement », posée par le |
eerste aanleg Antwerpen, afdeling Turnhout. | Tribunal de première instance d'Anvers, division Turnhout. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters L. | composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges L. Lavrysen, |
Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en R. Leysen, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et R. Leysen, assistée du |
bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | greffier F. Meersschaut, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 2 mei 2019, waarvan de expeditie ter griffie van het | Par jugement du 2 mai 2019, dont l'expédition est parvenue au greffe |
Hof is ingekomen op 7 juni 2019, heeft de Rechtbank van eerste aanleg | de la Cour le 7 juin 2019, le Tribunal de première instance d'Anvers, |
Antwerpen, afdeling Turnhout, de volgende prejudiciële vraag gesteld : | division Turnhout, a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 9, § 1 van de Wet van 5 mei 2014 betreffende de | « L'article 9, § 1er, de la loi du 5 mai 2014 relative à |
internering, zoals vervangen bij artikel 150 van de Wet van 4 mei 2016 | l'internement, tel qu'il a été remplacé par l'article 150 de la loi du |
(B.S. 13 mei 2016), de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre | 4 mai 2016 (M.B. 13 mai 2016), viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
een natuurlijke persoon die een wanbedrijf pleegt strafbaar gesteld | Constitution en ce qu'une personne physique qui commet un délit puni |
par la loi relative à la police de la circulation routière de peines | |
door de Wegverkeerswet met andere straffen dan een gevangenisstraf, in | autres qu'une peine d'emprisonnement peut, par application de la |
toepassing van voormelde bepaling kan worden geïnterneerd indien het | disposition précitée, être internée s'il s'agit d'un délit portant |
een wanbedrijf betreft dat de fysieke of psychische integriteit van | atteinte à l'intégrité physique ou psychique de tiers ou menaçant |
derden aantast of bedreigt, deze persoon op het ogenblik van de | celle-ci, si cette personne est atteinte, au moment de la décision, |
beslissing aan een geestesstoornis lijdt die zijn oordeelsvermogen of | d'un trouble mental qui abolit ou altère gravement sa capacité de |
de controle over zijn daden tenietdoet of ernstig aantast en het | discernement ou de contrôle de ses actes et si le danger existe |
gevaar bestaat dat hij als gevolg van zijn geestesstoornis, eventueel | qu'elle commette de nouveaux faits, en raison de son trouble mental, |
in samenhang met andere risicofactoren, opnieuw feiten zal plegen die | éventuellement combiné avec d'autres facteurs de risque, qui portent |
de fysieke of psychische integriteit van derden aantasten of | atteinte à l'intégrité physique ou psychique de tiers ou menacent |
bedreigen, en bij de tenuitvoerlegging van de beslissing tot | celle-ci et en ce que, en vue de l'exécution de la décision |
internering van deze persoon een verblijf in de gevangenis mogelijk | d'internement de cette personne, un emprisonnement est possible, alors |
is, terwijl een natuurlijke persoon die eveneens een wanbedrijf pleegt | qu'une personne physique qui commet également un délit puni par la loi |
dat strafbaar wordt gesteld door de Wegverkeerswet met andere straffen | relative à la police de la circulation routière de peines autres |
qu'une peine d'emprisonnement et portant atteinte à l'intégrité | |
dan een gevangenisstraf én dat de fysieke of psychische integriteit | physique ou psychique de tiers ou menaçant celle-ci mais qui, au |
van derden aantast of bedreigt, maar die op het ogenblik van de | moment de la décision, n'est pas atteinte d'un trouble mental qui |
beslissing niet lijdt aan een geestesstoornis die zijn | abolit ou altère gravement sa capacité de discernement ou de contrôle |
oordeelsvermogen of de controle over zijn daden tenietdoet of ernstig | de ses actes et pour laquelle le danger existe qu'elle commette, |
aantast én die het gevaar inhoudt, eventueel in samenhang met andere | éventuellement en combinaison avec d'autres facteurs de risque, de |
risicofactoren, dat hij opnieuw feiten zal plegen die de fysieke of | nouveaux faits portant atteinte à l'intégrité physique ou psychique de |
psychische integriteit van derden aantasten of bedreigen, niet kan | tiers ou menaçant celle-ci, ne peut être condamnée à un emprisonnement |
veroordeeld worden tot een (hoofd- of vervangende) gevangenisstraf en | (principal ou subsidiaire) et que, partant, en vue de l'exécution de |
derhalve bij de tenuitvoerlegging van de veroordeling van deze persoon | la condamnation de cette personne, un emprisonnement n'est pas |
een verblijf in de gevangenis niet tot de mogelijkheden behoort ? ». | possible ? ». |
Op 25 juni 2019 hebben de rechters-verslaggevers L. Lavrysen en J.-P. | Le 25 juin 2019, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi |
Snappe, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere | |
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les |
kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te | juges-rapporteurs L. Lavrysen et J.-P. Snappe ont informé la Cour |
stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op | qu'ils pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de |
voorafgaande rechtspleging. | l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire. |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De onderzoeksgerechten en de vonnisgerechten kunnen de | B.1. Les juridictions d'instruction et les juridictions de jugement |
internering bevelen van een persoon (1°) die een misdaad of wanbedrijf | peuvent ordonner l'internement d'une personne (1°) qui a commis un |
heeft gepleegd die de fysieke of psychische integriteit van derden | crime ou un délit portant atteinte à ou menaçant l'intégrité physique |
aantast of bedreigt en (2°) die op het ogenblik van de beslissing aan | ou psychique de tiers et (2°) qui, au moment de la décision, est |
een geestesstoornis lijdt die zijn oordeelsvermogen of de controle | atteinte d'un trouble mental qui abolit ou altère gravement sa |
over zijn daden tenietdoet of ernstig aantast en (3°) bij wie het | capacité de discernement ou de contrôle de ses actes et (3°) pour |
gevaar bestaat dat hij als gevolg van zijn geestesstoornis, eventueel | laquelle le danger existe qu'elle commette de nouveaux faits tels que |
in samenhang met andere risicofactoren, opnieuw feiten zoals bedoeld | visés au 1° en raison de son trouble mental, éventuellement combiné |
in 1° zal plegen. Een beslissing tot internering dient te gebeuren na | avec d'autres facteurs de risque. Une décision d'internement doit |
uitvoering van een forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek of | intervenir après une expertise psychiatrique médicolégale ou après |
een actualisatie van een eerder uitgevoerd deskundigenonderzoek | l'actualisation d'une expertise antérieure (article 9 de la loi du 5 |
(artikel 9 van de wet van 5 mei 2014 « betreffende de internering », | mai 2014 « relative à l'internement », tel qu'il a été remplacé par |
zoals vervangen bij artikel 150 van de wet van 4 mei 2016 « houdende | l'article 150 de la loi du 4 mai 2016 « relative à l'internement et à |
internering en diverse bepalingen inzake Justitie »). | diverses dispositions en matière de Justice »). |
B.2. Vóór de wijziging bij artikel 150 van de wet van 4 mei 2016, | B.2. Avant sa modification par l'article 150 de la loi du 4 mai 2016, |
bepaalde artikel 9 van de wet van 5 mei 2014 : | l'article 9 de la loi du 5 mai 2014 disposait : |
« § 1. De onderzoeksgerechten, tenzij het gaat om misdaden of | « § 1er. Les juridictions d'instruction, sauf s'il s'agit d'un crime |
wanbedrijven die worden beschouwd als politieke misdrijven of als | ou d'un délit considéré comme un délit politique ou comme un délit de |
drukpersmisdrijven, en de vonnisgerechten kunnen de internering | presse, et les juridictions de jugement peuvent ordonner l'internement |
bevelen van een persoon : | d'une personne : |
a) die een als misdaad of wanbedrijf omschreven feit heeft gepleegd | a) qui a commis un fait qualifié crime ou délit punissable d'une peine |
waarop een gevangenisstraf is gesteld; en | d'emprisonnement; et |
b) die op het ogenblik van de beoordeling aan een geestesstoornis | b) qui, au moment du jugement, est atteinte d'un trouble mental qui |
lijdt die zijn oordeelsvermogen of de controle over zijn daden | abolit ou altère gravement sa capacité de discernement ou de contrôle |
tenietdoet of ernstig aantast, en | de ses actes, et |
c) ten aanzien van wie het gevaar bestaat dat hij tengevolge van zijn | c) pour laquelle le danger existe qu'elle commette de nouvelles |
geestesstoornis desgevallend in samenhang met andere risicofactoren | infractions en raison de son trouble mental, éventuellement combiné |
opnieuw misdrijven zal plegen. | avec d'autres facteurs de risque. |
§ 2. De rechter beslist na uitvoering van het in artikel 5 bedoelde | § 2. Le juge prend sa décision après qu'a été effectuée l'expertise |
forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek of actualisatie van een | psychiatrique médicolégale visée à l'article 5, ou après |
eerder uitgevoerd deskundigenonderzoek ». | l'actualisation d'une expertise antérieure ». |
B.3. Sedert de wijziging bij artikel 150 van de wet van 4 mei 2016, | B.3. Depuis la modification par l'article 150 de la loi du 4 mai 2016, |
bepaalt artikel 9 van de wet van 5 mei 2014 : | l'article 9 de la loi du 5 mai 2014 dispose : |
« § 1. De onderzoeksgerechten, tenzij het gaat om misdaden of | « § 1er. Les juridictions d'instruction, sauf s'il s'agit d'un crime |
wanbedrijven die worden beschouwd als politieke misdrijven of | ou d'un délit considéré comme un délit politique ou comme un délit de |
drukpersmisdrijven, behoudens voor drukpersmisdrijven die door racisme | presse, à l'exception des délits de presse inspirés par le racisme ou |
of xenofobie ingegeven zijn, en de vonnisgerechten kunnen de | la xénophobie, et les juridictions de jugement peuvent ordonner |
internering bevelen van een persoon : | l'internement d'une personne : |
1° die een misdaad of wanbedrijf heeft gepleegd die de fysieke of | 1° qui a commis un crime ou un délit portant atteinte à ou menaçant |
psychische integriteit van derden aantast of bedreigt en | l'intégrité physique ou psychique de tiers et |
2° die op het ogenblik van de beslissing aan een geestesstoornis lijdt | 2° qui, au moment de la décision, est atteinte d'un trouble mental qui |
die zijn oordeelsvermogen of de controle over zijn daden tenietdoet of | abolit ou altère gravement sa capacité de discernement ou de contrôle |
ernstig aantast en | de ses actes et |
3° bij wie het gevaar bestaat dat hij als gevolg van zijn | 3° pour laquelle le danger existe qu'elle commette de nouveaux faits |
geestesstoornis, eventueel in samenhang met andere risicofactoren, | tels que visés au 1° en raison de son trouble mental, éventuellement |
opnieuw feiten zoals bedoeld in 1° zal plegen. | combiné avec d'autres facteurs de risque. |
Het onderzoeksgerecht of het vonnisgerecht beoordeelt op met redenen | La juridiction d'instruction ou la juridiction de jugement apprécie de |
omklede wijze of het feit de fysieke of psychische integriteit van | manière motivée si le fait a porté atteinte ou a menacé l'intégrité |
derden heeft aangetast of bedreigd. | physique ou psychique de tiers. |
§ 2. De rechter beslist na uitvoering van het in artikel 5 bedoelde | § 2. Le juge prend sa décision après qu'a été effectuée l'expertise |
forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek of actualisatie van een | psychiatrique médicolégale visée à l'article 5, ou après |
eerder uitgevoerd deskundigenonderzoek ». | l'actualisation d'une expertise antérieure ». |
De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 9 van de wet van 5 | La question préjudicielle porte sur l'article 9 de la loi du 5 mai |
mei 2014, zoals vervangen bij artikel 150 van de wet van 4 mei 2016. B.4. Het voorgelegde verschil in behandeling betreft twee categorieën van personen die een verkeersmisdrijf hebben gepleegd, dat strafbaar is gesteld met andere straffen dan een gevangenisstraf en dat de fysieke of psychische integriteit van derden aantast of bedreigt. De eerste categorie voldoet niet aan de overige twee voorwaarden voor internering, terwijl de tweede categorie wel aan die voorwaarden voldoet. Dat verschil in behandeling steunt op een objectief criterium, namelijk het bestaan van een geestesstoornis die een gevaar betekent | 2014, tel qu'il a été remplacé par l'article 150 de la loi du 4 mai 2016. B.4. La différence de traitement soumise à la Cour concerne deux catégories de personnes ayant commis une infraction de roulage qui est punie de peines autres qu'un emprisonnement et qui porte atteinte à ou menace l'intégrité physique ou psychique de tiers. La première catégorie de personnes ne satisfait pas aux deux autres conditions fixées pour l'internement, alors que la seconde catégorie de personnes répond à ces conditions. Cette différence de traitement repose sur un critère objectif, à savoir l'existence d'un trouble mental qui constitue un danger pour la |
voor de maatschappij en die in een forensisch psychiatrisch | société et qui a été constaté dans le cadre d'une expertise |
deskundigenonderzoek is vastgesteld. | psychiatrique médicolégale. |
B.5. Volgens artikel 2 van de wet van 5 mei 2014 is de internering van | B.5. Selon l'article 2 de la loi du 5 mai 2014, l'internement des |
personen met een geestesstoornis geen straf maar een | personnes atteintes d'un trouble mental n'est pas une peine, mais une |
veiligheidsmaatregel « die er tegelijkertijd toe strekt de | mesure de sûreté « destinée à la fois à protéger la société et à faire |
maatschappij te beschermen en ervoor te zorgen dat aan de | en sorte que soient dispensés à la personne internée les soins requis |
geïnterneerde persoon de zorg wordt verstrekt die zijn toestand | par son état en vue de sa réinsertion dans la société. Compte tenu du |
vereist met het oog op zijn re-integratie in de maatschappij. Rekening | |
houdend met het veiligheidsrisico en de gezondheid van de | risque pour la sécurité et de l'état de santé de la personne internée, |
geïnterneerde persoon zal hem de nodige zorg aangeboden worden om een | celle-ci se verra proposer les soins dont elle a besoin pour mener une |
menswaardig leven te leiden. Die zorg is gericht op een maximaal | vie conforme à la dignité humaine. Ces soins doivent permettre à la |
haalbare vorm van maatschappelijke re-integratie en verloopt waar | personne internée de se réinsérer le mieux possible dans la société et |
aangewezen en mogelijk via een zorgtraject waarin aan de geïnterneerde | sont dispensés - lorsque cela est indiqué et réalisable - par le biais |
persoon telkens zorg op maat aangeboden wordt ». | d'un trajet de soins de manière à être adaptés à la personne internée ». |
Met die bepaling heeft de wetgever van 2014 de veiligheid van de | Par cette disposition, le législateur de 2014 a placé au coeur de la |
maatschappij maar ook de kwaliteit van de zorg die wordt verstrekt aan | loi « relative à l'internement » la sécurité de la société, mais aussi |
personen met een geestesstoornis centraal geplaatst in de wet op de | la qualité des soins apportés aux personnes atteintes de troubles |
internering (Parl. St., Senaat, 2012-2013, nr. 5-2001/1, p. 2). | mentaux (Doc. parl., Sénat, 2012-2013, n° 5-2001/1, p. 2). |
B.6. De wetgever heeft redelijkerwijze kunnen oordelen, toen hij | |
artikel 9 van de wet van 5 mei 2014 heeft vervangen bij artikel 150 | B.6. Lorsqu'il a remplacé l'article 9 de la loi du 5 mai 2014 par |
van de wet van 4 mei 2016, dat de pleger van een misdrijf dat de | l'article 150 de la loi du 4 mai 2016, le législateur a |
fysieke of psychische integriteit van derden aantast of bedreigt voor | raisonnablement pu estimer que l'auteur d'un délit qui porte atteinte |
internering in aanmerking komt, ongeacht of het misdrijf strafbaar is | à ou menace l'intégrité physique ou psychique de tiers peut être |
gesteld met andere straffen dan een gevangenisstraf, wanneer die | interné, que le délit soit puni ou non de peines autres qu'un |
persoon een geestesstoornis heeft die een blijvend gevaar betekent | emprisonnement, lorsque cette personne est atteinte d'un trouble |
voor de fysieke of psychische integriteit van anderen. Op de overheid | mental qui constitue un danger permanent pour l'intégrité physique ou |
rust immers een beschermingsplicht die met name voortvloeit uit de | psychique de tiers. En effet, les pouvoirs publics ont un devoir de |
artikelen 2 en 8 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens | protection qui découle notamment des articles 2 et 8 de la Convention |
européenne des droits de l'homme (voy. entre autres CEDH, 6 novembre | |
(zie o.a. EHRM, 6 november 2018, Milicevic t. Montenegro, §§ 54-55; 4 | 2018, Milicevic c. Monténégro, §§ 54-55; 4 juillet 2019, Kurt c. |
juli 2019, Kurt t. Oostenrijk, §§ 62-63). | Autriche, §§ 62-63). |
B.7.1. Evenwel moet nog worden onderzocht of de mogelijkheid tot | B.7.1. Il convient cependant d'examiner encore si la possibilité |
internering niet op onevenredige wijze afbreuk doet aan de rechten van | d'internement ne porte pas une atteinte disproportionnée aux droits |
de betrokken personen. | des personnes concernées. |
B.7.2. De kamer voor de bescherming van de maatschappij is belast met | B.7.2. La chambre de protection sociale est chargée de l'exécution de |
de uitvoering van de interneringsbeslissing. Zij maakt samen met de | la décision d'internement. Avec la chambre de l'application des |
strafuitvoeringskamer deel uit van de strafuitvoeringsrechtbank en | peines, elle fait partie du tribunal de l'application des peines et |
ressorteert onder de rechtbank van eerste aanleg. | relève du tribunal de première instance. |
De eerste zitting van de kamer voor de bescherming van de maatschappij | La première audience de la chambre de protection sociale a lieu au |
vindt plaats uiterlijk drie maanden nadat het vonnis of arrest tot | plus tard trois mois après que le jugement ou l'arrêt d'internement |
internering in kracht van gewijsde is gegaan. De kamer kan de zaak | est passé en force de chose jugée. La chambre peut reporter l'affaire |
eenmaal uitstellen, maar uiterlijk vijf maanden en veertien dagen | une seule fois, mais elle doit décider de l'exécution de la décision |
nadat het vonnis of arrest tot internering in kracht van gewijsde is | d'internement au plus tard cinq mois et quatorze jours après que le |
gegaan, dient zij te beslissen over de uitvoering ervan (artikelen 29, | jugement ou l'arrêt d'internement est passé en force de chose jugée |
§ 2, 32 en 33 van de wet van 5 mei 2014). Aldus wordt getracht zo snel | (articles 29, § 2, 32 et 33 de la loi du 5 mai 2014). Il s'agit ainsi |
mogelijk te starten met het zorgtraject van de geïnterneerde en | de faire débuter le plus tôt possible le trajet de soins de l'interné |
verloopt er in beginsel slechts een korte termijn tussen de beslissing | et il ne s'écoule en principe qu'un court laps de temps entre la |
tot internering en de eerste zitting van de kamer. | décision d'internement et la première audience de la chambre. |
B.7.3. De vrijheidsberoving van een persoon met een geestesstoornis is | B.7.3. La privation de liberté d'une personne souffrant de troubles |
in beginsel slechts rechtmatig in de zin van artikel 5, lid 1, e), van | mentaux n'est en principe régulière au sens de l'article 5, paragraphe |
het Europees Verdrag voor de rechten van de mens indien ze plaatsvindt | 1, e), de la Convention européenne des droits de l'homme que si elle |
in een ziekenhuis, in een kliniek of een andere aangepaste inrichting | s'effectue dans un hôpital, dans une clinique ou dans un autre |
waar de nodige therapeutische zorg wordt geboden gericht op een | établissement approprié qui dispense les soins thérapeutiques |
maximaal haalbare vorm van maatschappelijke re-integratie. Er moet | nécessaires visant à l'aider à se réinsérer le mieux possible dans la |
immers een band bestaan tussen de reden die de vrijheidsberoving | société. En effet, il faut qu'existe un lien entre le motif censé |
rechtvaardigt en de plaats en de omstandigheden van de detentie (EHRM, | justifier la privation de liberté et le lieu et les conditions de la |
28 mei 1985, Ashingdane t. Verenigd Koninkrijk, § 44; 30 juli 1998, | détention (CEDH, 28 mai 1985, Ashingdane c. Royaume-Uni, § 44; 30 |
Aerts t. België, § 46; 2 oktober 2012, L.B. t. België, § 93; 10 | juillet 1998, Aerts c. Belgique, § 46; 2 octobre 2012, L.B. c. |
januari 2013, Claes t. België, § 114; 10 januari 2013, Dufoort t. | Belgique, § 93; 10 janvier 2013, Claes c. Belgique, § 114; 10 janvier |
België, § 79; 10 januari 2013, Swennen t. België, § 72). | 2013, Dufoort c. Belgique, § 79; 10 janvier 2013, Swennen c. Belgique, § 72). |
B.7.4. Bij meerdere arresten heeft het Europees Hof voor de Rechten | B.7.4. Par plusieurs arrêts, la Cour européenne des droits de l'homme |
van de Mens geoordeeld dat de psychiatrische afdeling van een | a jugé que l'annexe psychiatrique d'une prison n'offre pas |
gevangenis niet de gepaste therapeutische omkadering bood voor een | |
geïnterneerde persoon (EHRM, 2 oktober 2012, L.B. t. België, § § | l'encadrement thérapeutique adéquat à une personne internée (CEDH, 2 |
octobre 2012, L.B. c. Belgique, § § 95-96; 10 janvier 2013, Claes c. | |
95-96; 10 januari 2013, Claes t. België, § 98; 10 januari 2013, | Belgique, § 98; 10 janvier 2013, Dufoort c. Belgique, § 86; 10 janvier |
Dufoort t. België, § 86; 10 januari 2013, Swennen t. België, § 81; 9 | |
januari 2014, Van Meroye t. België, § 82; 9 januari 2014, Oukili t. | 2013, Swennen c. Belgique, § 81; 9 janvier 2014, Van Meroye c. |
België, § 52; 9 januari 2014, Caryn t. België; § 41; 9 januari 2014, | Belgique, § 82; 9 janvier 2014, Oukili c. Belgique, § 52; 9 janvier |
2014, Caryn c. Belgique, § 41; 9 janvier 2014, Moreels c. Belgique, § | |
Moreels t. België, § 55; 9 januari 2014, Saadouni t. België, § 61; 9 | 55; 9 janvier 2014, Saadouni c. Belgique, § 61; 9 janvier 2014, |
januari 2014, Plaisier t. België, § 53; 9 januari 2014, Gelaude t. | Plaisier c. Belgique, § 53; 9 janvier 2014, Gelaude c. Belgique, § 50; |
België, § 50; 9 januari 2014, Lankester t. België, § 67; 3 februari | 9 janvier 2014, Lankester c. Belgique, § 67; 3 février 2015, Smits et |
2015, Smits en anderen t. België, § 67; 3 februari 2015, Vander Velde | autres c. Belgique, § 67; 3 février 2015, Vander Velde et Soussi c. |
en Soussi t. België en Nederland, § 48; 6 september 2016, W.D. t. | Belgique et Pays-Bas, § 48; 6 septembre 2016, W.D. c. Belgique, § § |
België, § § 132, 165 en 169). | 132, 165 et 169). |
B.7.5. Overeenkomstig de rechtspraak van het Europees Hof voor de | B.7.5. Conformément à la jurisprudence de la Cour européenne des |
Rechten van de Mens kan de geïnterneerde evenwel niet eisen dat hij | droits de l'homme, l'interné ne peut toutefois exiger d'être admis |
vanaf de eerste dag van zijn internering in een gespecialiseerde | dans un établissement spécialisé dès le premier jour de son |
inrichting zou moeten worden opgenomen, zodat een kort verblijf in de | internement, de sorte qu'un court séjour dans l'annexe psychiatrique |
psychiatrische afdeling van een gevangenis toelaatbaar kan zijn (EHRM, | d'une prison peut être admis (CEDH, 12 février 2008, Pankiewicz c. |
12 februari 2008, Pankiewicz t. Polen, § 44; 11 mei 2004, Morsink t. | Pologne, § 44; 11 mai 2004, Morsink c. Pays-Bas, §§ 67-69; 11 mai |
Nederland, § § 67-69; 11 mei 2004, Brand t. Nederland, §§ 64-66). | 2004, Brand c. Pays-Bas, §§ 64-66). |
Zo heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens bij zijn | Ainsi, la Cour européenne des droits de l'homme a jugé par son arrêt |
voormelde arrest Pankiewicz t. Polen geoordeeld : | précité Pankiewicz c. Pologne : |
« 44. Het Hof aanvaardt de argumenten van de Regering volgens welke de | « 44. La Cour admet les arguments du Gouvernement selon lesquels ce |
benadering niet realistisch en te strikt zou zijn indien van de | serait faire preuve d'un manque de réalisme et de souplesse que de |
overheid wordt verwacht dat zij verzekert dat in een gekozen | demander aux autorités de garantir qu'une place soit immédiatement |
psychiatrisch ziekenhuis onmiddellijk een plaats beschikbaar is. Er | disponible dans un hôpital psychiatrique déterminé. Il convient |
dient evenwel een billijk evenwicht te worden verwezenlijkt tussen de | cependant de réaliser un juste équilibre entre les intérêts en conflit |
aanwezige belangen ». | ». |
De plaatsing van de geïnterneerde in een aangepaste inrichting dient | Le placement de l'interné dans un établissement approprié doit |
evenwel te gebeuren binnen een redelijke termijn (EHRM, 24 oktober | toutefois intervenir dans un délai raisonnable (CEDH, 24 octobre 1997, |
1997, Johnson t. Verenigd Koninkrijk, § 66; 11 mei 2004, Brand t. | Johnson c. Royaume-Uni, § 66; 11 mai 2004, Brand c. Pays-Bas, § 65; 11 |
Nederland, § 65; 11 mei 2004, Morsink t. Nederland, § 68). | mai 2004, Morsink c. Pays-Bas, § 68). |
B.7.6. Indien de kamer voor de bescherming van de maatschappij een | B.7.6. Si la chambre de protection sociale prend une décision de |
beslissing tot plaatsing of overplaatsing neemt, bepaalt zij naar | |
welke inrichting de geïnterneerde persoon moet worden overgebracht | placement ou de transfèrement, elle détermine dans quel établissement |
(artikel 35 van de wet van 5 mei 2014). De inrichting wordt gekozen | la personne internée doit être transférée (article 35 de la loi du 5 |
uit de door de federale overheid georganiseerde inrichtingen of | mai 2014). L'établissement est choisi parmi les établissements ou |
afdelingen tot bescherming van de maatschappij, de door de federale | sections de défense sociale organisés par l'autorité fédérale, les |
overheid georganiseerde forensische psychiatrische centra of de door | centres de psychiatrie légale organisés par l'autorité fédérale ou les |
de bevoegde overheid erkende inrichtingen die zijn georganiseerd door | établissements reconnus par l'autorité compétente, qui sont organisés |
een privé-instelling, door een gemeenschap of een gewest of door een | |
lokale overheid, die in staat zijn aan de geïnterneerde persoon de | par une institution privée, une communauté ou une région ou par une |
gepaste zorg te verstrekken en die een overeenkomst betreffende de | autorité locale, qui sont en mesure de dispenser les soins appropriés |
plaatsing hebben afgesloten (artikel 3, 4°, b), c) en d), van de wet | à la personne internée et qui ont conclu un accord concernant le |
van 5 mei 2014). De kamer voor de bescherming van de maatschappij kan | placement (article 3, 4°, b), c), et d) de la loi du 5 mai 2014). La |
een geïnterneerde persoon dus niet plaatsen of overplaatsen in een | chambre de protection sociale ne peut donc placer ou transférer un |
psychiatrische afdeling van een gevangenis (Parl. St., Kamer, | interné dans l'annexe psychiatrique d'une prison (Doc. parl., Chambre, |
2015-2016, DOC 54-1590/001, p. 117). | 2015-2016, DOC 54-1590/001, p. 117). |
B.7.7. De kamer voor de bescherming van de maatschappij dient erover | B.7.7. La chambre de protection sociale doit veiller à désigner un |
te waken dat zij een inrichting aanwijst die aan de geïnterneerde | établissement qui soit en mesure de fournir à l'interné les soins |
persoon de therapeutische zorg kan verstrekken die zijn toestand | thérapeutiques qu'exige son état en vue de sa réinsertion dans la |
vereist met het oog op zijn re-integratie in de maatschappij. Wanneer | société. Lorsque la chambre de protection sociale a décidé dans quel |
is bepaald naar welke inrichting de geïnterneerde persoon moet worden | établissement l'interné doit être transféré, il appartient aux |
overgebracht, staat het aan de bevoegde overheden ervoor te zorgen dat | autorités compétentes de faire en sorte que cette personne puisse y |
die persoon daar kan worden opgenomen binnen een afzienbare termijn | |
(EHRM, 11 mei 2004, Morsink t. Nederland, § § 67-69; 11 mei 2004, | être accueillie dans un délai raisonnable (CEDH, 11 mai 2004, Morsink |
Brand t. Nederland, §§ 64-66; 12 februari 2008, Pankiewicz t. Polen, | c. Pays-Bas, §§ 67-69; 11 mai 2004, Brand c. Pays-Bas, §§ 64-66; 12 |
§§ 44-45; 5 april 2011, Nelissen t. Nederland, §§ 59-60). | février 2008, Pankiewicz c. Pologne, §§ 44-45; 5 avril 2011, Nelissen |
B.7.8. Uit het bovenstaande blijkt dat de wet van 5 mei 2014 de | c. Pays-Bas, §§ 59-60). B.7.8. Il ressort de ce qui précède que la loi du 5 mai 2014 |
plaatsing in een psychiatrische afdeling van een gevangenis derhalve | n'autorise le placement dans l'annexe psychiatrique d'une prison qu'à |
slechts uitzonderlijk en voor korte tijd toelaat. In die | titre exceptionnel et pour une courte période. Dans ces circonstances, |
omstandigheden doet de in het geding zijnde bepaling niet op | la disposition en cause ne porte pas d'atteinte disproportionnée aux |
onevenredige wijze afbreuk aan de rechten van de betrokken personen. | droits des personnes concernées. |
B.7.9. Het staat aan de uitvoerende macht de nodige voorzieningen te | B.7.9. Il appartient au pouvoir exécutif de prendre les mesures |
treffen opdat de door de wet voorgeschreven opdrachten naar behoren | nécessaires pour que les missions prévues par la loi puissent être |
kunnen worden vervuld. Tekortkomingen in die verplichting kunnen | accomplies correctement. Les manquements à cette obligation ne peuvent |
evenwel niet worden verweten aan de wettelijke regeling inzake | toutefois être reprochés à la législation en matière d'internement; |
internering, maar aan de gebrekkige uitvoering ervan, waarover het Hof | ils sont dus à l'exécution défectueuse de celle-ci, sur laquelle la |
zich niet vermag uit te spreken. | Cour n'a pas à se prononcer. |
B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 9, § 1, van de wet van 5 mei 2014 « betreffende de internering | L'article 9, § 1er, de la loi du 5 mai 2014 « relative à l'internement |
», zoals vervangen bij artikel 150 van de wet van 4 mei 2016 « | », tel qu'il a été remplacé par l'article 150 de la loi du 4 mai 2016 |
houdende internering en diverse bepalingen inzake Justitie », schendt | « relative à l'internement et à diverses dispositions en matière de |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | Justice », ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 24 oktober 2019. | la Cour constitutionnelle, le 24 octobre 2019. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
A. Alen | A. Alen |