← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 48/2019 van 19 maart 2019 Rolnummers 6844, 6845, 6849, 6850 en 6851 In
zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 35septies, § 2, van de wet van 26 maart 1971
op de bescherming van de oppervlaktewateren t Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de
voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters T. M(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 48/2019 van 19 maart 2019 Rolnummers 6844, 6845, 6849, 6850 en 6851 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 35septies, § 2, van de wet van 26 maart 1971 op de bescherming van de oppervlaktewateren t Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters T. M(...) | Extrait de l'arrêt n° 48/2019 du 19 mars 2019 Numéros du rôle : 6844, 6845, 6849, 6850 et 6851 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 35septies, § 2, de la loi du 26 (...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 48/2019 van 19 maart 2019 | Extrait de l'arrêt n° 48/2019 du 19 mars 2019 |
Rolnummers 6844, 6845, 6849, 6850 en 6851 | Numéros du rôle : 6844, 6845, 6849, 6850 et 6851 |
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 35septies, § 2, | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article |
van de wet van 26 maart 1971 op de bescherming van de | 35septies, § 2, de la loi du 26 mars 1971 sur la protection des eaux |
oppervlaktewateren tegen verontreiniging en artikel 28quater, § 2, | de surface contre la pollution et à l'article 28quater, § 2, alinéa 1er, |
eerste lid, 2°, van het decreet van het Vlaamse Gewest van 24 januari | 2°, du décret de la Région flamande du 24 janvier 1984 portant des |
1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer, gesteld door | mesures en matière de gestion des eaux souterraines, posées par la |
het Hof van Beroep te Gent. | Cour d'appel de Gand. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters T. | composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges T. |
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, J. Moerman en M. Pâques, | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, J. Moerman et M. Pâques, assistée |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij vijf arresten van 30 januari 2018 in zake de nv « Tapibel » tegen | Par cinq arrêts du 30 janvier 2018 en cause de la SA « Tapibel » |
de Vlaamse Milieumaatschappij, waarvan de expedities ter griffie van | contre la « Vlaamse Milieumaatschappij », dont les expéditions sont |
het Hof zijn ingekomen op 8 en 9 februari 2018, heeft het Hof van | parvenues au greffe de la Cour les 8 et 9 février 2018, la Cour |
Beroep te Gent de volgende prejudiciële vraag gesteld : | d'appel de Gand a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schenden het artikel 35septies § 2 van de wet van 26 maart 1971 op | « L'article 35septies, § 2, de la loi du 26 mars 1971 sur la |
de bescherming van de oppervlaktewateren tegen verontreiniging en het | protection des eaux de surface contre la pollution et l'article |
artikel 28quater § 2.2 [lees : § 2, eerste lid, 2°] van het Decreet | 28quater, § 2.2 [lire : § 2, alinéa 1er, 2°] du décret du 24 janvier |
van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer | 1984 portant des mesures en matière de gestion des eaux souterraines |
het gelijkheidsbeginsel in artikel 10 en 11 van de Grondwet samen | violent-ils le principe d'égalité contenu aux articles 10 et 11 de la |
gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de bescherming van | Constitution, combinés avec l'article 6 de la Convention européenne |
[de Rechten van] de Mens inzoverre deze artikelen zo zouden worden | des droits de l'homme, si ces dispositions sont appliquées en ce sens |
toegepast dat het volgens deze artikelen forfaitair berekende | que le débit d'eau, calculé forfaitairement en vertu de ces articles, |
waterdebiet van een grondwaterwinning waarvan het verbruik niet | d'un captage d'eau souterraine pour lequel la consommation n'est pas |
gemeten of geregistreerd wordt en waarvan de vergunning geen debiet | mesurée ou enregistrée et l'autorisation ne mentionne pas de débit ou |
vermeldt of die niet over een dergelijke vergunning beschikt, niet zou | qui ne dispose pas d'une telle autorisation, ne pourrait pas être |
mogen worden getoetst door een rechter oordelende met volle | contrôlé par un juge disposant d'une pleine juridiction qui puisse se |
rechtsmacht die daarbij de berekening mag beoordelen op haar | prononcer sur le caractère manifestement disproportionné ou |
kennelijke onevenredigheid of kennelijke onredelijkheid ? ». | déraisonnable du calcul ? » |
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 6844, 6845, 6849, 6850 en | Ces affaires, inscrites sous les numéros 6844, 6845, 6849, 6850 et |
6851 van de rol van het Hof, werden samengevoegd. | 6851 du rôle de la Cour, ont été jointes. |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 35septies, § 2, van de wet | B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 35septies, § 2, de |
van 26 maart 1971 op de bescherming van de oppervlaktewateren tegen | la loi du 26 mars 1971 sur la protection des eaux de surface contre la |
verontreiniging en artikel 28quater, § 2, eerste lid, 2°, van het | pollution et sur l'article 28quater, § 2, alinéa 1er, 2°, du décret de |
decreet van het Vlaamse Gewest van 24 januari 1984 houdende | la Région flamande du 24 janvier 1984 portant des mesures en matière |
maatregelen inzake het grondwaterbeheer, zoals zij in het Vlaamse | de gestion des eaux souterraines, tels qu'ils s'appliquaient en Région |
Gewest van toepassing waren voor de heffingsjaren 2009 tot 2013. Die | flamande pour les années d'imposition 2009 à 2013. Ces dispositions |
bepalingen legden de wijze vast waarop het bedrag van de heffing op de | déterminaient les modalités de fixation de la taxe sur la pollution |
waterverontreiniging werd bepaald. | des eaux. |
B.2.1. De milieuheffingen op de waterverontreiniging werden, wat het | B.2.1. Pour ce qui concerne la Région flamande, les taxes |
Vlaamse Gewest betreft, geregeld in hoofdstuk IIIbis van de voormelde | d'environnement sur la pollution des eaux étaient réglées au chapitre |
wet van 26 maart 1971, getiteld « Bijzondere bepalingen voor het | IIIbis de la loi précitée du 26 mars 1971, intitulé « Dispositions |
Vlaamse Gewest inzake heffingen op de waterverontreiniging ». | particulières pour la Région flamande en matière de redevances [lire : |
taxes] sur la pollution des eaux ». | |
Artikel 35bis, § 1, van die wet bepaalde dat de Vlaamse | L'article 35bis, § 1er, de cette loi prévoyait que la « Vlaamse |
Milieumaatschappij belast was met de vestiging, de inning en de | Milieumaatschappij » (ci-après : la Société flamande pour la |
invordering van de heffing op de waterverontreiniging en met de | protection de l'environnement) était chargée de l'établissement, de la |
controle op de naleving van de verplichtingen inzake de heffing. | perception et du recouvrement de la taxe sur la pollution des eaux, et |
du contrôle du respect des obligations afférentes à la taxe. | |
Krachtens artikel 35bis, § 3, eerste lid, van dezelfde wet was | Conformément à l'article 35bis, § 3, alinéa 1er, de la même loi, était |
iedereen die in Vlaanderen water afnam van een openbare | redevable de la taxe toute personne qui, en Flandre, consommait de |
watervoorzieningsmaatschappij en/of beschikte over een eigen | l'eau fournie par une société publique de distribution d'eau et/ou |
waterwinning en/of afvalwater loosde, ongeacht de herkomst van het | disposait d'un captage d'eau privé et/ou déversait des eaux usées, |
water, heffingsplichtig. | indépendamment de la provenance de l'eau. |
Artikel 35ter, § 1, bepaalde dat het bedrag van de heffing werd | L'article 35ter, § 1er, disposait que le montant de la taxe était fixé |
vastgesteld als volgt : H = N x T, waarin H stond voor het bedrag van | comme suit : H = N x T, H étant égal au montant de la taxe due pour la |
de verschuldigde heffing voor de waterverontreiniging, N voor de | pollution des eaux, N étant égal à la charge polluante exprimée en |
vuilvracht uitgedrukt in vervuilingseenheden, berekend volgens een van | unités polluantes, calculée selon une des méthodes fixées dans les |
de in de afdelingen 3, 4, 5 en 6 van de wet bepaalde | sections 3, 4, 5 et 6 de la loi, produite dans l'année précédant |
berekeningsmethoden, veroorzaakt in het jaar voorafgaand aan het | l'année d'imposition, et T étant égal au montant mentionné au |
heffingsjaar, en T voor het in paragraaf 2 vermelde bedrag van het | paragraphe 2 du tarif unitaire de la taxe. |
eenheidstarief van de heffing. | Selon la situation du redevable, la loi prévoyait plusieurs formules |
Naar gelang van de situatie van de heffingsplichtige voorzag de wet in | de calcul du nombre d'unités polluantes. Pour les « petits |
verschillende formules om het aantal vervuilingseenheden te berekenen. | consommateurs », la charge polluante était en principe calculée sur la |
Voor de zogenaamde kleine verbruikers werd de vuilvracht in beginsel | base de la consommation d'eau (article 35quater). Pour les « grands |
berekend op grond van het waterverbruik (artikel 35quater). Voor de | consommateurs », le calcul se faisait sur la base des résultats de |
grootverbruikers gebeurde dit op basis van meet- en | mesure et d'échantillonnage des eaux usées qu'ils déversaient, |
bemonsteringsresultaten van het door hen geloosde afvalwater, dit wil | c'est-à-dire en fonction de la charge polluante effective de l'eau |
zeggen op de werkelijke vuilvracht van het water (artikel | (article 35quinquies). Si les données relatives aux eaux usées |
35quinquies). Indien de gegevens met betrekking tot het geloosde | déversées qui étaient nécessaires pour l'application de cette méthode |
afvalwater die nodig waren voor de toepassing van die methode, niet of | n'étaient pas disponibles ou étaient incomplètes, la charge polluante |
onvolledig voorhanden waren, werd de vuilvracht berekend op basis van | était calculée sur la base de coefficients de conversion (article |
omzettingscoëfficiënten (artikel 35septies). | 35septies). |
B.2.2. De forfaitaire berekeningsmethode die was neergelegd in artikel | B.2.2. La méthode de calcul forfaitaire consacrée par l'article |
35septies hield, voor het berekenen van de vuilvracht, rekening met | 35septies tenait compte, pour le calcul de la charge polluante, de la |
het gefactureerde waterverbruik alsook met het op andere wijze | consommation d'eau facturée ainsi que de l'eau obtenue d'une autre |
ontvangen water, waaronder het opgenomen grondwater. Krachtens artikel | manière, dont l'eau souterraine prélevée. Conformément à l'article |
35septies, § 2, tweede lid, 2°, was de opgenomen hoeveelheid | 35septies, § 2, alinéa 2, 2°, la quantité prélevée d'eau souterraine |
grondwater in beginsel gelijk aan het volume gemeten aan de hand van | était en principe égale au volume mesuré à l'aide d'une mesure |
een continue debietmeting met registratie. | continue du débit avec enregistrement. |
Indien de heffingsplichtige het opgenomen grondwater niet kon aantonen | Si le redevable ne pouvait pas démontrer la quantité d'eau souterraine |
met behulp van een dergelijke debietmeting voor het volledige jaar | prélevée à l'aide d'une telle mesure du débit pour l'année entière |
voorafgaand aan het heffingsjaar, werd onweerlegbaar vermoed dat die | précédant l'année d'imposition, cette quantité était présumée |
hoeveelheid gelijk was aan het grondwatervolume bepaald overeenkomstig | irréfragablement être égale au volume d'eau souterraine fixé |
artikel 28quater, § 2, van het voormelde decreet van 24 januari 1984. | conformément à l'article 28quater, § 2, du décret du 24 janvier 1984 |
précité. Conformément à cette disposition, la quantité d'eau | |
Krachtens die bepaling was de opgenomen hoeveelheid grondwater gelijk | souterraine prélevée était égale à la quantité spécifiée dans |
aan de in de vergunning vermelde hoeveelheid, dan wel - indien de | l'autorisation, ou - si le captage d'eau souterraine n'avait pas été |
grondwaterwinning niet vergund was voor het betrokken jaar of indien | autorisé pour l'année concernée ou si aucune quantité autorisée |
er in de vergunning geen toegelaten hoeveelheid was vermeld - aan de | n'avait été mentionnée dans l'autorisation - à la somme de la capacité |
som van de maximale capaciteit van de pompen vermenigvuldigd met T, | maximale des pompes multipliée par T, T étant égal à 2.000 pour les |
waarbij T voor de niet-tijdsgebonden activiteiten en voor de | activités non saisonnières et pour les activités de durée illimitée. |
activiteiten van onbeperkte duur gelijk is aan 2.000. | |
B.2.3. De voormelde bepalingen van de wet van 26 maart 1971 op de | B.2.3. Les dispositions précitées de la loi du 26 mars 1971 sur la |
bescherming van de oppervlaktewateren tegen verontreiniging en van het | protection des eaux de surface contre la pollution et du décret du 24 |
decreet van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het | janvier 1984 portant des mesures en matière de gestion des eaux |
grondwaterbeheer zijn, met ingang van 1 januari 2019, opgeheven bij de | souterraines ont été abrogées, à partir du 1er janvier 2019, par les |
artikelen 4 en 6 van het decreet van 30 november 2018 « tot | articles 4 et 6 du décret du 30 novembre 2018 « ratifiant la |
bekrachtiging van de coördinatie van de waterregelgeving in het | coordination de la réglementation relative à l'eau dans le décret du |
decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid en tot | 18 juillet 2003 relatif à la politique intégrée de l'eau, et abrogeant |
opheffing van de gecoördineerde regelgeving ». | la réglementation coordonnée ». |
Die opheffing heeft geen weerslag op het onderwerp van de prejudiciële | Cette abrogation n'a pas d'incidence sur l'objet de la question |
vraag. | préjudicielle. |
B.3. Uit de verwijzingsarresten blijkt dat in casu een grootverbruiker | B.3. Il ressort des arrêts de renvoi que le redevable visé est un |
wordt geviseerd ten aanzien van wie, voor het vaststellen van het | grand consommateur vis-à-vis duquel la Société flamande pour |
bedrag van de heffing op de waterverontreiniging, door de Vlaamse | l'environnement a fait application, pour la détermination du montant |
Milieumaatschappij toepassing wordt gemaakt van de forfaitaire | de la taxe sur la pollution des eaux, de la méthode de calcul |
berekeningsmethode overeenkomstig artikel 35septies van de wet van 26 | forfaitaire conformément à l'article 35septies de la loi du 26 mars |
maart 1971 en artikel 28quater, § 2, eerste lid, 2°, van het decreet | 1971 et à l'article 28quater, § 2, alinéa 1er, 2°, du décret du 24 |
van 24 januari 1984, waarbij de opgenomen hoeveelheid grondwater wordt | janvier 1984, sachant que la quantité d'eau souterraine prélevée est |
berekend aan de hand van de maximale capaciteit van de waterpompen, | calculée sur la base de la capacité maximale des pompes, parce que |
omdat de heffingsplichtige voor de betrokken heffingsjaren noch de | pour les années d'imposition concernées, le redevable n'a démontré ni |
geloosde hoeveelheid afvalwater, noch de opgenomen hoeveelheid | la quantité d'eaux usées déversées ni la quantité d'eau souterraine |
grondwater met de vereiste meetgegevens heeft aangetoond, en er | prélevée, par les données de mesurage requises, et parce qu'il ne |
evenmin een vergunning voor de grondwaterwinning voorhanden was. | disposait pas non plus d'une autorisation pour le captage d'eau souterraine. |
B.4. Het verwijzende rechtscollege vraagt het Hof of artikel | B.4. La juridiction a quo demande à la Cour si l'article 35septies, § |
35septies, § 2, van de wet van 26 maart 1971 en artikel 28quater, § 2, | 2, de la loi du 26 mars 1971 et l'article 28quater, § 2, alinéa 1er, |
eerste lid, 2°, van het decreet van 24 januari 1984 bestaanbaar zijn | 2°, du décret du 24 janvier 1984 sont compatibles avec les articles 10 |
met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met | et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 6 de la |
artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, « | Convention européenne des droits de l'homme, « si ces dispositions |
inzoverre deze artikelen zo zouden worden toegepast dat het volgens | sont appliquées en ce sens que le débit d'eau, calculé forfaitairement |
deze artikelen forfaitair berekende waterdebiet van een | en vertu de ces articles, d'un captage d'eau souterraine pour lequel |
grondwaterwinning waarvan het verbruik niet gemeten of geregistreerd | la consommation n'est pas mesurée ou enregistrée et [dont] |
wordt en waarvan de vergunning geen debiet vermeldt of die niet over | l'autorisation ne mentionne pas de débit, ou qui ne dispose pas d'une |
een dergelijke vergunning beschikt, niet zou mogen worden getoetst | |
door een rechter oordelende met volle rechtsmacht die daarbij de | telle autorisation, ne pourrait pas être contrôlé par un juge |
berekening mag beoordelen op haar kennelijke onevenredigheid of | disposant d'une pleine juridiction qui puisse se prononcer sur le |
kennelijke onredelijkheid ». | caractère manifestement disproportionné ou déraisonnable du calcul ». |
B.5. De Vlaamse Regering betwist dat de in het geding zijnde | B.5. Le Gouvernement flamand conteste que les dispositions en cause |
bepalingen ressorteren onder het toepassingsgebied van artikel 6 van | relèvent du champ d'application de l'article 6 de la Convention |
het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. Het zou immers een | européenne des droits de l'homme. Il s'agirait en effet d'un litige |
louter fiscaal geschil betreffen, dat geen aanleiding geeft tot | purement fiscal ne donnant pas lieu à des sanctions pénales au sens de |
strafsancties in de zin van artikel 6 van het Verdrag. | l'article 6 de la Convention. |
B.6.1. De betrokken heffing, die niet de tegenprestatie vormt voor een | B.6.1. La redevance litigieuse, qui ne représente pas la contrepartie |
dienst die aan de individueel beschouwde heffingsplichtige wordt | |
verleend, betreft een belasting. Een dergelijke belasting is slechts | d'un service accordé au redevable considéré isolément, constitue une |
onderworpen aan artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van | taxe. Une telle taxe n'est soumise à l'article 6 de la Convention |
européenne des droits de l'homme que dans la mesure où elle a le | |
de mens in zoverre zij het karakter heeft van een strafsanctie in de | caractère d'une sanction pénale au sens de cette disposition |
zin van die verdragsbepaling. | conventionnelle. |
B.6.2. Krachtens de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten | B.6.2. En vertu de la jurisprudence de la Cour européenne des droits |
van de Mens is een maatregel een strafsanctie in de zin van artikel 6, | de l'homme, une mesure constitue une sanction pénale visée à l'article |
lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, indien | 6, paragraphe 1, de la Convention européenne des droits de l'homme si |
hij volgens de internrechtelijke kwalificatie een strafrechtelijk | |
karakter heeft, of indien uit de aard van het strafbaar feit, namelijk | elle a un caractère pénal selon la qualification en droit interne ou |
de algemene draagwijdte en het preventieve en repressieve doel van de | s'il ressort de la nature de l'infraction, à savoir sa portée générale |
bestraffing, blijkt dat het om een strafsanctie gaat, of nog indien | et le caractère préventif et répressif de la sanction, qu'il s'agit |
uit de aard en de ernst van de sanctie die de betrokkene ondergaat, | d'une sanction pénale ou encore s'il ressort de la nature et de la |
blijkt dat hij een bestraffend en daardoor ontradend karakter heeft | sévérité de la sanction subie par l'intéressé qu'elle a un caractère |
(EHRM, grote kamer, 23 november 2006, Jussila t. Finland). | punitif et donc dissuasif (CEDH, grande chambre, 23 novembre 2006, |
Het Hof onderzoekt of de overeenkomstig de in het geding zijnde | Jussila c. Finlande). La Cour examine si la taxe sur la pollution des eaux fixée |
bepalingen forfaitair vastgestelde heffing op de waterverontreiniging | forfaitairement conformément aux dispositions en cause répond aux |
aan de voormelde criteria beantwoordt en als strafrechtelijk in de zin | critères précités et doit être qualifiée de pénale au sens de la |
van het Verdrag dient te worden aangemerkt. | Convention. |
B.7.1. De milieuheffingen op de waterverontreiniging beogen, | B.7.1. Les taxes d'environnement sur la pollution des eaux visent, |
enerzijds, een beperking van de vervuiling van het water en, | d'une part, à limiter la pollution de l'eau et, d'autre part, à |
anderzijds, de financiering en verdeling van de geldelijke lasten ten | financer et répartir les charges financières résultant de la pollution |
gevolge van de milieuvervuiling, overeenkomstig het beginsel « de vervuiler betaalt ». | de l'environnement, conformément au principe du « pollueur-payeur ». |
In de memorie van toelichting bij het ontwerp van decreet dat heeft | Dans l'exposé des motifs du projet devenu le décret du 21 décembre |
geleid tot het decreet van 21 december 1990 « houdende | 1990 « contenant des dispositions budgétaires techniques ainsi que des |
begrotingstechnische bepalingen alsmede bepalingen tot begeleiding van | |
de begroting 1991 », waarbij het in het geding zijnde artikel | dispositions accompagnant le budget 1991 », qui a inséré l'article |
35septies in de wet van 26 maart 1971 werd ingevoegd, werd ter zake | 35septies, en cause, dans la loi du 26 mars 1971, il a été déclaré à |
gesteld : | ce sujet : |
« Milieuheffingen zijn derhalve niet alleen een middel om de | « Les taxes d'environnement ne sont donc pas seulement un moyen de |
collectieve maatregelen ter bestrijding van de milieuverontreiniging | financer totalement ou partiellement les mesures collectives de lutte |
geheel of gedeeltelijk te bekostigen, maar ook en vooral een | contre la pollution de l'environnement, mais aussi et surtout un |
beleidsinstrument om de vervuilers ertoe aan te zetten de door hen | instrument politique pour inciter les pollueurs à limiter à la source |
veroorzaakte verontreiniging aan de bron te beperken » (Parl. St., | la pollution dont ils sont responsables » (Doc. parl., Conseil |
Vlaamse Raad, 1990-1991, nr. 424/1, p. 10). | flamand, 1990-1991, n° 424/1, p. 10). |
Wat in het bijzonder de forfaitaire berekeningsmethode betreft, zoals | En ce qui concerne en particulier la méthode de calcul forfaitaire |
neergelegd in het in het geding zijnde artikel 35septies van de wet | |
van 26 maart 1971, wordt in de parlementaire voorbereiding van het | consacrée par l'article 35septies, en cause, de la loi du 26 mars |
decreet van 19 december 2003 houdende bepalingen tot begeleiding van | 1971, les travaux préparatoires du décret du 19 décembre 2003 |
de begroting 2004, dat die bepaling heeft gewijzigd, aangegeven : | contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 2004 indiquent : |
« Teneinde een gelijke behandeling van alle heffingsplichtigen te | « Afin d'obtenir un traitement égal de tous les redevables et afin de |
bekomen en de heffingsadministratie meer zekerheid te geven met | donner à l'administration chargée d'établir la taxe davantage de |
betrekking tot het aangegeven debiet, worden de grootverbruikers ertoe | sécurité par rapport au débit indiqué, les grands consommateurs sont |
aangezet het geloosde debiet te bewijzen aan de hand van een continue | incités à prouver le débit déversé sur la base d'un enregistrement |
debietregistratie. | continu du débit. |
Indien de heffingsplichtige dit systeem niet toepast, is het | Si le redevable n'applique pas ce système, il est nécessaire |
noodzakelijk een aantal vermoedens in te bouwen. Deze hebben de | d'instaurer certaines présomptions. Celles-ci visent, d'une part, à |
bedoeling enerzijds ontradend te werken en de heffingsplichtigen aan | avoir un effet dissuasif et à inciter les redevables de la taxe à |
te zetten tot een continue debietsregistratie, en anderzijds de | procéder à un enregistrement continu du débit et, d'autre part, à |
administratie waarborgen te geven inzake de betrouwbaarheid van de te | donner à l'administration des garanties par rapport à la fiabilité des |
hanteren elementen voor de heffingsberekening. | éléments à utiliser pour le calcul de la taxe. |
Daarnaast wordt een betere afstemming tussen de afvalwater- en de | En outre, pour obtenir une meilleure adéquation entre les taxes sur |
captatieheffingen bekomen door te bepalen dat, bij gebrek aan | les eaux usées et les taxes sur le captage, il est prévu qu'en |
tellerstanden, het opgepompte grond- of oppervlaktewater geacht wordt | l'absence de compteurs, la quantité d'eau souterraine ou d'eau de |
gelijk te zijn aan het volume dat in aanmerking wordt genomen voor de | surface pompée est réputée égale au volume pris en considération pour |
bepaling van de grondwater- en captatieheffing » (Parl. St., Vlaams | établir la taxe sur les eaux souterraines et sur le captage » (Doc. |
Parlement, 2003-2004, nr. 1948/13, p. 7). | parl., Parlement flamand, 2003-2004, n° 1948/13, p. 7). |
B.7.2. De maatregel is noch door de plaats van de in het geding zijnde | B.7.2. La mesure n'a pas été considérée comme une sanction pénale, ni |
bepalingen in de wetgeving, noch in de parlementaire voorbereiding als | sur le vu de la place occupée dans la législation par les dispositions |
strafsanctie aangemerkt. | en cause, ni sur le vu des travaux préparatoires. |
Zoals blijkt uit de voormelde parlementaire voorbereiding, beogen de | Ainsi qu'il ressort des travaux préparatoires précités, les taxes |
milieuheffingen op de waterverontreiniging een beperking van de | d'environnement sur la pollution des eaux visent à limiter la |
vervuiling van het water (aanmoedigingsfunctie) en de financiering van | pollution de l'eau (fonction incitative) et à financer et répartir les |
de verdeling van de geldelijke lasten ten gevolge van de | charges résultant de la pollution de l'environnement (fonction |
milieuvervuiling (herverdelende functie), overeenkomstig het beginsel | |
« de vervuiler betaalt ». In het algemeen blijkt het inzake | redistributrice), conformément au principe dit du « pollueur-payeur ». |
milieuheffingen onlosmakelijk te zijn verbonden met het door hem | En matière de taxes d'environnement, il apparaît généralement |
nagestreefde doel dat de decreetgever het gedrag van de | indissociable de l'objectif qu'il poursuit, que le législateur |
belastingplichtigen tracht te beïnvloeden, teneinde | décrétal s'efforce d'influencer le comportement des contribuables, en |
milieuverontreiniging te ontmoedigen. De forfaitaire | vue de dissuader la pollution de l'environnement. La méthode de calcul |
berekeningsmethode strekt in het bijzonder ertoe de heffingsplichtigen | forfaitaire vise en particulier à inciter les redevables de la taxe à |
aan te moedigen een debietmeter te installeren, terwijl de | installer un débitmètre, tandis que la possibilité est offerte à |
administratie de mogelijkheid wordt geboden om de belastbare grondslag | l'administration de fixer la base imposable forfaitairement lorsque |
forfaitair vast te stellen wanneer de vereiste meetgegevens ontbreken. | les données de mesures requises sont manquantes. Les dispositions en |
De in het geding zijnde bepalingen streven dus een in wezen | cause poursuivent donc un objectif essentiellement incitatif et non |
aanmoedigend en geen repressief doel na. | répressif. |
De forfaitaire berekeningsmethode kan weliswaar tot gevolg hebben dat | Certes, la méthode de calcul forfaitaire peut entraîner la prise en |
bij het vaststellen van het bedrag van de heffing een grotere | considération, lors de la détermination du montant de la taxe, d'une |
hoeveelheid opgenomen grondwater in aanmerking wordt genomen dan die | quantité d'eau souterraine prélevée supérieure à celle qui a été |
welke werkelijk werd opgenomen. Door bij ontstentenis van de vereiste | réellement captée. Mais en tenant compte, en l'absence de données de |
meetgegevens rekening te houden met het objectieve en | mesures requises, de l'élément objectif et individualisable de la |
individualiseerbare element van de maximale capaciteit van de | capacité maximale de la pompe, la mesure en cause n'entraîne pas de |
waterpomp, heeft de in het geding zijnde maatregel evenwel geen | |
dermate ernstige gevolgen dat hij als strafrechtelijke sanctie zou | conséquences à ce point lourdes qu'elle devrait être assimilée à une |
moeten worden aangemerkt. | sanction pénale. |
B.7.3. De in het geding zijnde maatregel kan bijgevolg niet als | B.7.3. La mesure en cause ne peut donc pas être qualifiée de pénale au |
strafrechtelijk in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor | sens de l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme, |
de rechten van de mens worden aangemerkt, zodat hij niet onder het | de sorte qu'elle ne relève pas du champ d'application de cette |
toepassingsgebied van die bepaling valt. | disposition. |
B.8. Het Hof dient nog te beoordelen of de in het geding zijnde | B.8. Il appartient encore à la Cour d'apprécier si les dispositions en |
bepalingen het beginsel van gelijkheid- en niet-discriminatie | cause violent le principe d'égalité et de non-discrimination, dans |
schenden, in de interpretatie van het verwijzende rechtscollege. | l'interprétation retenue par la juridiction a quo. |
B.9. Een heffing ingegeven door het principe « de vervuiler betaalt » | B.9. Lorsqu'elle s'inspire du principe dit « du pollueur-payeur », une |
neemt het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie alleen dan in | taxe n'obéit au principe d'égalité et de non-discrimination que si |
acht wanneer zij diegenen belast die vervuilen en wanneer zij rekening | elle atteint ceux qui polluent et si elle tient compte de la mesure |
houdt met de mate waarin elke heffingsplichtige aan de hinder | dans laquelle chaque redevable contribue à la nuisance contre laquelle |
bijdraagt waartegen de belasting tracht op te komen. | la taxation s'efforce de lutter. |
B.10.1. Wanneer, bij de berekening van de heffing, geen rekening zou | B.10.1. Dès lors, s'il n'était pas tenu compte, dans le calcul de la |
worden gehouden met de mate waarin de heffingsplichtige aan de hinder | taxe, de la mesure dans laquelle le redevable contribue à la nuisance, |
bijdraagt, zou de maatregel bijgevolg onevenredig zijn met de met die | la mesure serait disproportionnée à l'objectif de protection d'un |
heffing nagestreefde doelstelling van bescherming van een gezond | environnement sain poursuivi par cette taxe. |
leefmilieu. B.10.2. Te dezen kan voor de grootverbruikers toepassing worden | B.10.2. En l'espèce, il peut être fait application, pour les « grands |
gemaakt van verschillende formules voor de berekening van de | consommateurs », de différentes formules de calcul des unités de |
vervuilingseenheden. In principe gebeurt die berekening op basis van | charge polluante. Ce calcul s'opère en principe sur la base des |
meet- en bemonsteringsresultaten van het door hen geloosde afvalwater, | résultats de mesure et d'échantillonnage des eaux usées qu'ils |
dit wil zeggen op basis van de werkelijke vuilvracht van het water | déversent, c'est-à-dire en fonction de la charge polluante effective |
(artikel 35quinquies). Heffingsplichtigen die de toepassing wensen van | de l'eau (article 35quinquies). Les redevables qui souhaitent |
die berekeningsmethode, moeten zelf zorgen voor meet- en | l'application de cette méthode de calcul doivent obtenir eux-mêmes les |
bemonsteringsresultaten afkomstig van een op eigen initiatief | résultats de mesure et d'échantillonnage provenant d'une campagne de |
uitgevoerde meetcampagne door een door de Regering erkend | mesure exécutée de leur propre initiative par un laboratoire agréé par |
laboratorium. | le Gouvernement. |
Het is slechts indien die benodigde gegevens met betrekking tot het | Ce n'est que si ces données indispensables relatives aux eaux usées |
geloosde afvalwater niet of onvolledig voorhanden zijn, dat de | déversées ne sont pas disponibles ou sont incomplètes que la charge |
vuilvracht wordt berekend op basis van de omzettingscoëfficiënten | polluante est calculée sur la base des coefficients de conversion |
(artikel 35septies), waarbij gebruik wordt gemaakt van de forfaitaire | |
formules die uitgaan van het gefactureerde waterverbruik en het op | (article 35septies), en recourant aux formules forfaitaires qui se |
andere wijze gewonnen water. Die subsidiaire berekeningsmethode neemt | basent sur la consommation d'eau facturée ainsi que sur l'eau prélevée |
in beginsel de werkelijk opgenomen hoeveelheid grondwater in | d'une autre manière. Cette méthode de calcul subsidiaire tient en |
aanmerking, waarbij de heffingsplichtige die hoeveelheid dient aan te | principe compte de la quantité d'eau souterraine réellement prélevée, |
tonen met behulp van een continue debietmeting. Indien de | le redevable ayant à démontrer cette quantité à l'aide d'une mesure |
heffingsplichtige dit niet kan aantonen, wordt rekening gehouden met | continue du débit. Si le redevable ne peut la démontrer, il est tenu |
de opgenomen hoeveelheid grondwater op jaarbasis zoals vermeld in de | compte de la quantité d'eau souterraine prélevée sur une base |
vergunning. Het is slechts in uiterst ondergeschikte orde, bij | annuelle, telle qu'elle est indiquée dans l'autorisation. La capacité |
ontstentenis van een vergunning of van de vermelding van de opgenomen | nominale maximale des pompes n'est prise en considération qu'à titre |
hoeveelheid grondwater in de vergunning, dat de maximale nominale | infiniment subsidiaire, à défaut d'autorisation ou si la quantité |
capaciteit van de pompen in aanmerking wordt genomen. | d'eau souterraine prélevée n'est pas indiquée dans l'autorisation. |
B.11. Derhalve wordt bij de berekening van de heffing in principe | B.11. Par conséquent, il est en principe tenu compte, pour le calcul |
rekening gehouden met de mate waarin de heffingsplichtige aan de | de la taxe, de la mesure dans laquelle le redevable contribue aux |
hinder bijdraagt. | nuisances. |
De omstandigheid dat bij het niet of niet volledig voorhanden zijn van | La circonstance qu'il est fait usage de formules de calcul |
de meet- en bemonsteringsresultaten, gebruik wordt gemaakt van | forfaitaires en cas d'absence de résultats de mesure et |
forfaitaire berekeningsformules, zonder dat de administratie of de | d'échantillonnage ou en cas de résultats incomplets sans que |
rechter het aldus vastgestelde bedrag kan verminderen wanneer de | l'administration ou le juge puisse diminuer le montant ainsi fixé |
heffingsplichtige de werkelijke hoeveelheid opgenomen grondwater | lorsque le redevable peut encore démontrer d'une autre manière la |
alsnog op een andere wijze kan aantonen, is niet van die aard dat aan | quantité réelle d'eau souterraine prélevée n'est pas de nature à ôter |
de in het geding zijnde bepalingen hun redelijke verantwoording wordt ontnomen. | aux dispositions en cause leur justification raisonnable. |
B.12. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.12. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 35septies, § 2, van de wet van 26 maart 1971 op de bescherming | L'article 35septies, § 2, de la loi du 26 mars 1971 sur la protection |
van de oppervlaktewateren tegen verontreiniging en artikel 28quater, § | des eaux de surface contre la pollution et l'article 28quater, § 2, |
2, eerste lid, 2°, van het decreet van het Vlaamse Gewest van 24 | alinéa 1er, 2°, du décret de la Région flamande du 24 janvier 1984 |
januari 1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer schenden | portant des mesures en matière de gestion des eaux souterraines ne |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | violent pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 19 maart 2019. | la Cour constitutionnelle, le 19 mars 2019. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
De voorzitter, | Le président, |
A. Alen | A. Alen |