← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 21/2019 van 7 februari 2019 Rolnummer 6856 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende artikel 335, § 3, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de familie-
en jeugdrechtbank van de Rechtbank van eerste aanleg Het Grondwettelijk
Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters J.-P(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 21/2019 van 7 februari 2019 Rolnummer 6856 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 335, § 3, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de familie- en jeugdrechtbank van de Rechtbank van eerste aanleg Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters J.-P(...) | Extrait de l'arrêt n° 21/2019 du 7 février 2019 Numéro du rôle : 6856 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 335, § 3, du Code civil, posée par le tribunal de la famille et de la jeunesse du Tribunal de première instan La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges J.-P. Snapp(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 21/2019 van 7 februari 2019 | Extrait de l'arrêt n° 21/2019 du 7 février 2019 |
Rolnummer 6856 | Numéro du rôle : 6856 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 335, § 3, van het | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 335, § 3, du |
Burgerlijk Wetboek, gesteld door de familie- en jeugdrechtbank van de | Code civil, posée par le tribunal de la famille et de la jeunesse du |
Rechtbank van eerste aanleg West-Vlaanderen, afdeling Brugge. | Tribunal de première instance de Flandre occidentale, division Bruges. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters | composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges J.-P. |
J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, T. Giet, R. Leysen en M. Pâques, | Snappe, T. Merckx-Van Goey, T. Giet, R. Leysen et M. Pâques, assistée |
bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | du greffier F. Meersschaut, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 8 februari 2018 in zake S.I. tegen N.D., waarvan de | Par jugement du 8 février 2018 en cause de S.I. contre N.D., dont |
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 16 februari 2018, | l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 16 février 2018, le |
heeft de familie- en jeugdrechtbank van de Rechtbank van eerste aanleg | tribunal de la famille et de la jeunesse du Tribunal de première |
West-Vlaanderen, afdeling Brugge, de volgende prejudiciële vraag | instance de Flandre occidentale, division Bruges, a posé la question |
gesteld : | préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 335, § 3, van het burgerlijk wetboek in samenhang | « L'article 335, § 3, du Code civil, combiné avec l'article 335, § 1, |
gelezen met artikel 335, § 1, lid 1 en 2 van het burgerlijk wetboek, | |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet en artikel 22bis van de | alinéas 1er et 2, du Code civil, viole-t-il les articles 10 et 11 de |
la Constitution et l'article 22bis de la Constitution, combinés avec | |
Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 8 en 14 van het | les articles 8 et 14 de la Convention européenne des droits de |
Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre artikel 335, | l'homme, en ce que l'article 335, § 3, du Code civil ne permet pas aux |
§ 3 van het burgerlijk wetboek niet toestaat dat kinderen van wie de | |
vaderlijke afstamming laattijdig komt vast te staan bij onenigheid | enfants dont la filiation paternelle est établie tardivement, en cas |
tussen de ouders over de familienaam geen dubbele familienaam in | de désaccord entre les parents quant au nom de famille, de recevoir un |
alfabetische volgorde kunnen verkrijgen (en dus de familienaam van de | double nom de famille par ordre alphabétique (ceux-ci conservant donc |
moeder behouden) terwijl kinderen van wie de afstamming van | le nom de famille de la mère), alors que les enfants dont la filiation |
vaderszijde en de afstamming van moederszijde tegelijkertijd | paternelle et la filiation maternelle sont établies simultanément, en |
vaststaan, bij onenigheid wel automatisch de dubbele familienaam in | cas de désaccord, reçoivent quant à eux automatiquement le double nom |
alfabetische volgorde verkrijgen ? ». | de famille par ordre alphabétique ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
B.1.1. In de prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht zich uit te | (...) B.1.1. La question préjudicielle invite la Cour à se prononcer sur la |
spreken over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10, 11 en 22bis van | compatibilité avec les articles 10, 11 et 22bis de la Constitution, |
de Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 8 en 14 van het | lus en combinaison avec les articles 8 et 14 de la Convention |
Europees Verdrag voor de rechten van de mens, van artikel 335, § 3, | européenne des droits de l'homme, de l'article 335, § 3, alinéas 1er |
eerste en tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek, in zoverre die | et 2, du Code civil, en ce que cette disposition ne prévoit pas, en |
bepaling niet erin voorziet dat de kinderen wier vaderlijke afstamming | cas de désaccord entre les parents quant au nom de famille, que les |
komt vast te staan na de moederlijke afstamming, bij onenigheid tussen | enfants dont la filiation paternelle est établie après la filiation |
de ouders over de familienaam, een dubbele naam in alfabetische | maternelle se voient attribuer un double nom dans l'ordre |
volgorde toegekend krijgen, terwijl artikel 335, § 1, tweede lid, van | alphabétique, alors que l'article 335, § 1er, alinéa 2, du même Code, |
hetzelfde Wetboek wel in de toekenning van een dubbele naam in | prévoit, en cas de désaccord entre les parents quant au nom de |
alfabetische volgorde voorziet voor de kinderen wier vaderlijke en | famille, l'attribution d'un double nom dans l'ordre alphabétique pour |
moederlijke afstamming gelijktijdig komt vast te staan indien de | les enfants dont la filiation paternelle et la filiation maternelle |
ouders het oneens zijn over de familienaam. | sont établies simultanément. |
B.1.2. Artikel 335 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt : | B.1.2. L'article 335 du Code civil dispose : |
« § 1. Het kind wiens afstamming van vaderszijde en afstamming van | « § 1er. L'enfant dont la filiation paternelle et la filiation |
moederszijde tegelijkertijd komen vast te staan draagt ofwel de naam | maternelle sont établies simultanément porte soit le nom de son père, |
van zijn vader, ofwel de naam van zijn moeder, ofwel één die | soit le nom de sa mère, soit leurs deux noms accolés dans l'ordre |
samengesteld is uit hun twee namen, in de door hen gekozen volgorde | choisi par eux dans la limite d'un nom pour chacun d'eux. |
met niet meer dan één naam voor elk van hen. De ouders kiezen de naam van het kind op het ogenblik van de aangifte van de geboorte. De ambtenaar van de burgerlijke stand neemt akte van deze keuze. In geval van onenigheid draagt het kind de naam van de vader en de naam van de moeder naast elkaar in alfabetische volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hen. Wanneer de vader en de moeder, of een van hen, een dubbele naam dragen, kiest de betrokkene het deel van de naam dat aan het kind wordt doorgegeven. Bij afwezigheid van keuze wordt het deel van de dubbele naam dat wordt doorgegeven bepaald op basis van de alfabetische volgorde. De weigering om een keuze te maken wordt beschouwd als een geval van onenigheid. Indien de ouders samen de geboorte van het kind aangeven, stelt de ambtenaar van de burgerlijke stand, overeenkomstig het tweede lid, de door de ouders gekozen naam of de onenigheid tussen de ouders, vast. Indien een ouder alleen de geboorte van het kind aangeeft, geeft deze de door de ouders gekozen naam of de onenigheid tussen de ouders aan de ambtenaar van de burgerlijke stand aan. | Les père et mère choisissent le nom de l'enfant lors de la déclaration de naissance. L'officier de l'état civil prend acte de ce choix. En cas de désaccord, l'enfant porte les noms du père et de la mère accolés par ordre alphabétique dans la limite d'un nom pour chacun d'eux. Lorsque le père et la mère, ou l'un d'entre eux, portent un double nom, la partie du nom transmise à l'enfant est choisie par l'intéressé. En l'absence de choix, la partie du double nom transmise est déterminée selon l'ordre alphabétique. Le refus d'effectuer un choix est considéré comme un cas de désaccord. Lorsque les père et mère déclarent conjointement la naissance de l'enfant, l'officier de l'état civil constate le nom choisi par eux ou le désaccord entre eux, conformément à l'alinéa 2. Si le père ou la mère déclare seul la naissance de l'enfant, il ou elle déclare à l'officier de l'état civil le nom choisi par eux ou le désaccord entre eux. |
§ 2. Het kind wiens afstamming alleen van moederszijde vaststaat, | § 2. L'enfant dont seule la filiation maternelle est établie, porte le |
draagt de naam van zijn moeder. | nom de sa mère. |
Het kind wiens afstamming alleen van vaderszijde vaststaat, draagt de | L'enfant dont seule la filiation paternelle est établie, porte le nom |
naam van zijn vader. | de son père. |
§ 3. Indien de afstamming van vaderszijde komt vast te staan na de | § 3. Si la filiation paternelle est établie après la filiation |
afstamming van moederszijde, blijft de naam van het kind onveranderd. Hetzelfde geldt indien de afstamming van moederszijde komt vast te staan na de afstamming van vaderszijde. Evenwel kunnen de ouders samen, of kan een van hen indien de andere overleden is, in een door de ambtenaar van de burgerlijke stand opgemaakte akte verklaren dat het kind ofwel de naam van de persoon ten aanzien van wie de afstamming als tweede komt vast te staan zal dragen, ofwel één die samengesteld is uit hun twee namen, in de door hen gekozen volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hen. Deze verklaring wordt afgelegd binnen een termijn van één jaar te rekenen van de dag van de erkenning of van de dag waarop een beslissing die de afstamming van vaderszijde of van moederszijde vaststelt in kracht van gewijsde is gegaan, en voor de meerderjarigheid of de ontvoogding van het kind. De termijn van één jaar begint te lopen op de dag die volgt op de in de artikelen 313, § | maternelle, aucune modification n'est apportée au nom de l'enfant. Il en va de même si la filiation maternelle est établie après la filiation paternelle. Toutefois, les père et mère ensemble, ou l'un d'eux si l'autre est décédé peuvent déclarer, dans un acte dressé par l'officier de l'état civil, que l'enfant portera soit le nom de la personne à l'égard de laquelle la filiation est établie en second lieu, soit leurs deux noms accolés dans l'ordre choisi par eux dans la limite d'un nom pour chacun d'eux. Cette déclaration est faite dans un délai d'un an à dater de la reconnaissance ou du jour où une décision établissant la filiation paternelle ou maternelle est coulée en force de chose jugée et avant la majorité ou l'émancipation de l'enfant. Le délai d'un an prend cours le jour suivant la notification ou la signification visées aux |
3, tweede lid, 319bis, tweede lid, of 322, tweede lid, bedoelde | articles 313, § 3, alinéa 2, 319bis, alinéa 2, ou 322, alinéa 2. |
kennisgeving of betekening. | |
Bij wijziging van de afstamming van vaderszijde of van moederszijde | En cas de modification de la filiation paternelle ou maternelle durant |
tijdens de minderjarigheid van het kind als gevolg van een vordering | la minorité de l'enfant en suite d'une action en contestation sur la |
tot betwisting van de afstamming op grond van de artikelen 312, § 2, | |
318, § § 5 en 6, of 330, § § 3 en 4, neemt de rechter akte van de | base des articles 312, § 2, 318, § § 5 et 6, ou 330, § § 3 et 4, le |
nieuwe naam van het kind die in voorkomend geval door de ouders is | juge acte le nouveau nom de l'enfant, choisi, le cas échéant, par les |
gekozen, met inachtneming van de in § 1 of artikel 335ter bedoelde regels. | parents selon les règles énoncées au § 1er ou à l'article 335ter, § 1er. |
Van de in het tweede lid bedoelde verklaring of van het beschikkend | Mention de la déclaration visée à l'alinéa 2 ou du dispositif du |
gedeelte van het in het vierde lid bedoelde vonnis wordt melding | |
gemaakt op de kant van de akte van geboorte en van de andere akten | jugement visé à l'alinéa 4 est faite en marge de l'acte de naissance |
betreffende het kind. | et des autres actes concernant l'enfant. |
§ 4. Indien de afstamming van een kind wordt gewijzigd wanneer het de | § 4. Si la filiation d'un enfant est modifiée alors que celui-ci a |
meerderjarige leeftijd heeft bereikt, wordt er zonder zijn instemming | atteint l'âge de la majorité, aucune modification n'est apportée à son |
geen verandering aan zijn naam aangebracht ». | nom sans son accord ». |
B.2.1. Artikel 335 van het Burgerlijk Wetboek maakt deel uit van het | B.2.1. L'article 335 du Code civil fait partie du chapitre relatif aux |
hoofdstuk met betrekking tot de gevolgen van de afstamming. Het stelt | effets de la filiation. Il fixe de manière générale les règles |
op algemene wijze de regels van de naamgeving als gevolg van de | relatives à l'attribution du nom considérée comme effet de la |
afstamming vast. | filiation. |
Die regels werden ingrijpend gewijzigd bij de wet van 8 mei 2014 « tot | Ces règles ont été modifiées de façon substantielle par la loi du 8 |
wijziging van het Burgerlijk Wetboek met het oog op de invoering van | |
de gelijkheid tussen mannen en vrouwen bij de wijze van | mai 2014 « modifiant le Code civil en vue d'instaurer l'égalité de |
naamsoverdracht aan het kind en aan de geadopteerde » (hierna : de wet | l'homme et de la femme dans le mode de transmission du nom à l'enfant |
van 8 mei 2014). Uit het opschrift en de parlementaire voorbereiding | et à l'adopté » (ci-après : la loi du 8 mai 2014). Il ressort de |
l'intitulé et des travaux préparatoires de cette loi que le | |
van die wet blijkt dat de wetgever de gelijkheid tussen mannen en | législateur a voulu instaurer l'égalité de l'homme et de la femme dans |
vrouwen bij de wijze van naamsoverdracht heeft willen invoeren (Parl. | le mode de transmission du nom (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, DOC |
St., Kamer, 2013-2014, DOC 53-3145/001, p. 10). | 53-3145/001, p. 10). |
B.2.2. Om die doelstelling van gelijkheid tussen mannen en vrouwen te | B.2.2. Pour atteindre cet objectif d'égalité entre les hommes et les |
bereiken, heeft de wetgever in artikel 335, § 1, eerste lid, van het | femmes, le législateur a, dans l'article 335, § 1er, alinéa 1er, du |
Burgerlijk Wetboek bepaald dat de ouders een dubbele naam kunnen | Code civil, permis aux parents de choisir un double nom composé des |
kiezen, bestaande uit de naam van de vader en de naam van de moeder in | noms du père et de la mère dans l'ordre qu'ils déterminent ou d'opter |
de door hen bepaalde volgorde, of kunnen kiezen voor de naam van de | |
vader of voor die van de moeder. | pour le nom du père ou celui de la mère. |
De wetgever heeft dus gekozen voor de wilsautonomie van de ouders, | Le législateur a donc opté pour l'autonomie de la volonté des parents, |
binnen de door de wet bepaalde grenzen, veeleer dan voor een bij wet | dans les limites fixées par la loi, plutôt que pour un système |
vastgelegd systeem voor het toekennen van de naam. De wetgever heeft | d'attribution du nom fixé par la loi. Le législateur a limité le choix |
de keuze van de ouders beperkt om te waarborgen dat « kinderen van | des parents pour garantir « une unité de nom entre enfants nés des |
dezelfde ouders dezelfde naam zullen dragen. De naam van broers en | mêmes parents. Le nom ne peut donc varier au sein d'une même fratrie |
zussen kan bijgevolg niet verschillen waardoor [de orde der families | |
gevrijwaard kan blijven] » (ibid., p. 14). | et l'ordre des familles se voit ainsi ménagé » (ibid., p. 14). |
B.2.3. De wetgever heeft ook het geval bekeken van de onenigheid | B.2.3. Le législateur a aussi envisagé l'hypothèse du désaccord entre |
tussen de ouders en van de afwezigheid van keuze. Zoals het was | parents et de l'absence de choix. En pareil cas, l'article 335, § 1er, |
vervangen bij artikel 2 van de wet van 8 mei 2014 bepaalde artikel | alinéa 2, troisième phrase, du Code civil, tel qu'il fut remplacé par |
335, § 1, tweede lid, derde zin, van het Burgerlijk Wetboek | |
aanvankelijk dat in dat geval, voor de kinderen wier afstamming van | l'article 2 de la loi du 8 mai 2014, prévoyait au départ l'attribution |
vaders- en moederszijde tegelijkertijd is komen vast te staan, de naam | du nom du père pour les enfants dont la filiation paternelle et |
van de vader wordt toegekend. | maternelle était établie simultanément. |
Bij zijn arrest nr. 2/2016 van 14 januari 2016 heeft het Hof die | Par son arrêt n° 2/2016 du 14 janvier 2016, la Cour a annulé cette |
bepaling vernietigd : | disposition : |
« B.8.5. Nu hij voor de keuze van de familienaam de voorrang geeft aan | « B.8.5. Puisqu'il privilégie l'autonomie de la volonté des parents |
de wilsautonomie van de ouders, dient de wetgever ook de wijze te | pour le choix du nom de famille, le législateur doit aussi déterminer |
bepalen waarop de familienaam wordt toegekend voor het geval dat de | la manière d'attribuer le nom de famille dans l'hypothèse où les |
ouders het oneens zijn of geen keuze maken, ook al heeft hij voor het | |
overige erop toegezien de gevallen van onenigheid te beperken door de | parents sont en désaccord ou n'opèrent pas de choix, même s'il a par |
ouders de mogelijkheid te bieden te kiezen voor de ene of de andere | ailleurs veillé à limiter les cas de désaccord en permettant aux |
familienaam of voor de twee namen in de door hen bepaalde volgorde. | parents d'opter pour l'un ou l'autre nom de famille ou pour les deux |
Het kan worden verantwoord dat hij zelf de naam vastlegt die het kind | noms dans l'ordre qu'ils déterminent. Il peut se justifier qu'il fixe |
zal dragen wanneer er onenigheid of afwezigheid van keuze is, veeleer | lui-même le nom que portera l'enfant, lorsqu'il y a désaccord ou |
dan dienaangaande aan de rechter een beoordelingsbevoegdheid te | absence de choix, plutôt que d'accorder à cet égard un pouvoir |
verlenen. Het is immers in die aangelegenheid van belang de naam van | d'appréciation au juge. Il importe en effet en cette matière de fixer |
een kind vanaf zijn geboorte op een eenvoudige, snelle en eenvormige | de manière simple, rapide et uniforme le nom d'un enfant dès sa |
wijze te bepalen. Artikel 7 van het Verdrag inzake de rechten van het | naissance. L'article 7 de la Convention relative aux droits de |
kind bepaalt dienaangaande dat het kind onmiddellijk na de geboorte | l'enfant dispose, à cet égard, que l'enfant est enregistré aussitôt sa |
wordt ingeschreven en vanaf de geboorte het recht op een naam heeft. | naissance et a dès celle-ci le droit à un nom. |
B.8.6. Personen die zich in soortgelijke situaties bevinden, namelijk | B.8.6. La disposition attaquée traite, cependant, de manière |
de vader en de moeder van een kind, worden door de bestreden bepaling | différente des personnes se trouvant dans des situations similaires, à |
echter verschillend behandeld aangezien in geval van onenigheid tussen | savoir les pères et les mères d'un enfant, dès lors qu'en cas de |
de ouders of in geval van afwezigheid van keuze, het kind verplicht de | désaccord entre parents ou en cas d'absence de choix, l'enfant porte |
naam van de vader alleen draagt. In hun recht om hun familienaam over | obligatoirement le seul nom de son père. Les mères sont ainsi traitées |
te dragen aan hun kind worden de moeders aldus anders behandeld dan de | autrement que les pères dans leur droit de transmettre leur nom de |
vaders. | famille à leur enfant. |
B.8.7. Het verschil in behandeling vervat in de bestreden bepaling is | B.8.7. La différence de traitement contenue dans la disposition |
gegrond op het criterium van het geslacht van de ouders. Alleen zeer | attaquée est fondée sur le critère du sexe des parents. Seules des |
sterke overwegingen kunnen een verschil in behandeling verantwoorden | considérations très fortes peuvent justifier une différence de |
dat uitsluitend op het geslacht is gegrond. | traitement exclusivement fondée sur le sexe. |
Uit de in B.2 aangehaalde parlementaire voorbereiding blijkt dat de | Il ressort des travaux préparatoires cités en B.2 que le législateur a |
wetgever de keuze voor de naam van de vader heeft verantwoord door de | justifié le choix du nom du père par la tradition et par la volonté de |
traditie en de wil om de hervorming geleidelijk tot een goed einde te | faire aboutir la réforme de manière progressive. Ni la tradition, ni |
brengen. Noch de traditie, noch de wil om geleidelijk vooruitgang te | la volonté d'avancer progressivement ne peuvent être tenues pour des |
boeken kunnen worden geacht zeer sterke overwegingen te zijn die een | considérations très fortes justifiant une différence entre les pères |
verschil tussen de vaders en de moeders verantwoorden wanneer er | et les mères lorsqu'il y a désaccord entre parents ou absence de |
onenigheid tussen de ouders of afwezigheid van keuze is, terwijl de | choix, alors que l'objectif de la loi est de réaliser l'égalité entre |
doelstelling van de wet erin bestaat de gelijkheid van mannen en | |
vrouwen te verwezenlijken. De bestreden bepaling kan overigens tot | les hommes et les femmes. Par ailleurs, la disposition attaquée peut |
gevolg hebben dat aan de vader van een kind een vetorecht gegeven | avoir pour effet de donner ainsi un droit de veto au père d'un enfant |
wordt in het geval dat de moeder van het kind de wil te kennen geeft | dans l'hypothèse où la mère de l'enfant manifeste la volonté de donner |
aan dat kind haar eigen naam of een dubbele naam te geven en de vader | à cet enfant son propre nom ou un double nom et où le père n'est pas |
het met die keuze niet eens is. | d'accord avec ce choix. |
B.9. Artikel 335, § 1, tweede lid, derde zin, van het Burgerlijk | B.9. L'article 335, § 1er, alinéa 2, troisième phrase, du Code civil, |
Wetboek, zoals vervangen bij artikel 2 van de wet van 8 mei 2014, | tel qu'il a été remplacé par l'article 2 de la loi du 8 mai 2014, |
schendt de artikelen 10, 11 en 11bis, eerste lid, van de Grondwet en | viole les articles 10, 11 et 11bis, alinéa 1er, de la Constitution et |
dient derhalve te worden vernietigd. | doit être annulé. |
Teneinde rechtsonzekerheid te vermijden, inzonderheid gelet op de | Afin d'éviter une insécurité juridique, en particulier vu la nécessité |
noodzaak om de naam van het kind vanaf zijn geboorte te bepalen, en om | de déterminer le nom de l'enfant dès sa naissance, et afin de |
de wetgever toe te laten een nieuwe regeling aan te nemen, dienen de | permettre au législateur d'adopter une nouvelle réglementation, il y a |
gevolgen van de vernietigde bepaling tot 31 december 2016 te worden | lieu de maintenir les effets de la disposition annulée jusqu'au 31 |
gehandhaafd ». | décembre 2016 ». |
B.2.4. Ingevolge dat arrest heeft de wetgever bij de wet van 25 | B.2.4. A la suite de cet arrêt, le législateur a, par la loi du 25 |
december 2016 « tot wijziging van de artikelen 335 en 335ter van het | décembre 2016 « modifiant les articles 335 et 335ter du Code civil |
Burgerlijk Wetboek betreffende de wijze van naamsoverdracht aan het | relatifs au mode de transmission du nom à l'enfant », prévu un nouveau |
kind » voorzien in een nieuwe regeling bij onenigheid tussen de ouders | régime en cas de désaccord entre les parents ou en cas d'absence de |
of bij afwezigheid van een keuze, voor de kinderen wier afstamming van | choix, pour les enfants dont la filiation paternelle et maternelle est |
vaders- en moederszijde tegelijkertijd is komen vast te staan. | |
Overeenkomstig het huidige artikel 335, § 1, tweede lid, van het | établie simultanément. Conformément au texte actuel de l'article 335, |
Burgerlijk Wetboek draagt het kind in dat geval de naam van de vader | § 1er, alinéa 2, du Code civil, l'enfant porte dans ce cas les noms du |
en de naam van de moeder naast elkaar in alfabetische volgorde met | père et de la mère accolés par ordre alphabétique, dans la limite d'un |
niet meer dan één naam voor elk van hen. | nom pour chacun d'eux. |
B.3.1. Het in het geding zijnde artikel 335, § 3, van het Burgerlijk | B.3.1. L'article 335, § 3, en cause, du Code civil, tel qu'il a été |
Wetboek, zoals vervangen bij artikel 2 van de wet van 8 mei 2014, | remplacé par l'article 2 de la loi du 8 mai 2014, règle les |
regelt de gevolgen van de wijziging van de afstamming van een persoon | conséquences de la modification de la filiation d'une personne sur son |
voor zijn naam. Zoals ook benadrukt tijdens de parlementaire | nom. Comme cela a également été souligné lors des travaux |
voorbereiding, is de bij de in het geding zijnde bepaling ingevoerde | préparatoires, le régime mis en place par la disposition en cause est |
regeling « overgenomen van de regeling die momenteel van kracht is, | calqué « sur le régime actuellement en vigueur, compte tenu du |
rekening houdende met het gelijkheidsprincipe tussen de partijen » en | principe de l'égalité de droits instaurée entre parties » et en |
met « invoeging van het beginsel van de wilsautonomie binnen de door | insérant le « principe de l'autonomie de la volonté, dans les limites |
de wet bepaalde grenzen » (Parl. St., Kamer, 2013-2014, DOC | fixées par la loi » (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, DOC 53-3145/001, |
53-3145/001, pp. 14 en 19-20). | pp. 14 et 19-20). |
B.3.2. Aldus voorziet de in het geding zijnde bepaling erin dat, | B.3.2. La disposition attaquée prévoit donc que lorsque la filiation |
wanneer de afstamming van het kind ten aanzien van een van beide | |
ouders komt vast te staan na de afstamming ten aanzien van de andere | de l'enfant est établie vis-à-vis de l'un des deux parents après la |
ouder, de naam in beginsel ongewijzigd blijft. De wetgever heeft | filiation vis-à-vis de l'autre parent, le nom demeure en principe |
evenwel de mogelijkheid behouden, die reeds was neergelegd in het | inchangé. Le législateur a toutefois maintenu la possibilité, qui |
vroegere artikel 335, § 3, tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek, om | était déjà inscrite dans l'ancien article 335, § 3, alinéa 2, du Code |
alsnog de naam van het kind te wijzigen, door te kiezen hetzij voor de | civil, d'encore modifier le nom de l'enfant, en optant soit pour le |
naam van de persoon ten aanzien van wie de afstamming als tweede komt | nom de la personne à l'égard de laquelle la filiation est établie en |
vast te staan, hetzij voor een dubbele naam. Voor die naamswijziging | second lieu, soit pour un double nom. Ce changement de nom nécessite |
dient een verklaring bij de ambtenaar van de burgerlijke stand te | qu'une déclaration soit faite auprès de l'officier de l'état civil par |
worden afgelegd door de beide ouders samen, of door een van hen | les deux parents conjointement, ou par l'un d'eux si l'autre est |
wanneer de andere overleden is, en dit binnen een termijn van één jaar | décédé, dans un délai d'un an à dater de la reconnaissance ou du jour |
te rekenen van de dag van de erkenning of van de dag waarop een | |
beslissing die de afstamming van vaderszijde of van moederszijde | où une décision établissant la filiation paternelle ou maternelle est |
vaststelt in kracht van gewijsde is gegaan, en vóór de | coulée en force de chose jugée et avant la majorité ou l'émancipation |
meerderjarigheid of de ontvoogding van het kind. | de l'enfant. |
B.4. De prejudiciële vraag noopt tot een vergelijking van de situatie | B.4. La question préjudicielle invite à comparer la situation d'un |
van een kind wiens vaderlijke en moederlijke afstamming gelijktijdig | enfant à l'égard duquel la filiation paternelle et la filiation |
komt vast te staan, met de situatie van een kind wiens afstamming ten | maternelle sont établies simultanément, avec la situation d'un enfant |
aanzien van een van beide ouders is komen vast te staan na de | à l'égard duquel la filiation vis-à-vis de l'un des deux parents est |
afstamming ten aanzien van de andere ouder. De eerste categorie | établie après la filiation vis-à-vis de l'autre parent. En cas de |
verkrijgt, bij onenigheid tussen de ouders over de naam, de dubbele naam in alfabetische volgorde. De tweede categorie behoudt in dat geval de naam van de ouder ten aanzien van wie de afstamming eerst is komen vast te staan, nu de naamswijziging een gemeenschappelijke verklaring van de ouders bij de ambtenaar van de burgerlijke stand vereist. B.5. In tegenstelling tot wat de Ministerraad aanvoert, zijn de in de prejudiciële vraag beoogde categorieën van personen voldoende vergelijkbaar, in zoverre het in beide gevallen een kind betreft wiens ouders het oneens zijn over de naamgeving. B.6. De toekenning van een familienaam berust in hoofdzaak op overwegingen van sociaal nut. In tegenstelling tot de toekenning van de voornaam wordt zij door de wet bepaald. Die wet strekt ertoe, enerzijds, de familienaam op een eenvoudige, snelle en eenvormige wijze te bepalen en, anderzijds, aan die familienaam een zekere onveranderlijkheid te geven. B.7.1. Anders dan het recht om een naam te dragen, kan het recht om zijn familienaam aan zijn kind te geven niet als een grondrecht worden beschouwd. Wat de regeling van de naamgeving betreft, beschikt de | désaccord entre les parents sur le choix du nom, la première catégorie se voit attribuer le double nom par ordre alphabétique. Dans ce cas, la deuxième catégorie conserve le nom du parent vis-à-vis duquel la filiation a été établie en premier lieu, étant donné que le changement de nom requiert une déclaration commune des parents devant l'officier de l'état civil. B.5. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, les catégories de personnes visées dans la question préjudicielle sont suffisamment comparables, dans la mesure où il s'agit dans les deux cas d'un enfant dont les parents ne s'accordent pas sur l'attribution du nom. B.6. L'attribution d'un nom de famille repose principalement sur des considérations d'utilité sociale. Elle est, contrairement à l'attribution du prénom, déterminée par la loi. Celle-ci vise, d'une part, à déterminer le nom de famille de manière simple, rapide et uniforme et, d'autre part, à conférer à ce nom de famille une certaine fixité. B.7.1. Contrairement au droit de porter un nom, celui de donner son nom de famille à son enfant ne peut être considéré comme un droit fondamental. En matière de réglementation de l'attribution du nom, le |
wetgever derhalve over een ruime beoordelingsbevoegdheid, voor zover | législateur dispose par conséquent d'un pouvoir d'appréciation étendu, |
hij het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, in samenhang | pour autant qu'il respecte le principe d'égalité et de |
gelezen met het recht op eerbiediging van het privé- en gezinsleven, | non-discrimination, lu en combinaison avec le droit au respect de la |
in acht neemt. | vie privée et familiale. |
B.7.2. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft geoordeeld : | B.7.2. La Cour européenne des droits de l'homme a jugé : |
« Artikel 8 van het Verdrag [bevat] geen uitdrukkelijke bepaling | « L'article 8 de la Convention ne contient pas de disposition |
inzake de naam, maar [...] als bepalend middel tot identificatie van | explicite en matière de nom, mais [...] en tant que moyen déterminant |
d'identification personnelle (Johansson c. Finlande, n° 10163/02, § | |
een persoon (Johansson t. Finland, nr. 10163/02, § 37, 6 september | 37, 6 septembre 2007, et Daróczy c. Hongrie, n° 44378/05, § 26, 1er |
2007, en Daróczy t. Hongarije, nr. 44378/05, § 26, 1 juli 2008) en tot | juillet 2008) et de rattachement à une famille, le nom d'une personne |
uitdrukking van een band met een gezin, [betreft] de naam van een | n'en concerne pas moins la vie privée et familiale de celle-ci. Que |
persoon niettemin zijn of haar privéleven en gezinsleven [...]. Dat de | l'Etat et la société aient intérêt à en réglementer l'usage ne suffit |
Staat en de samenleving belang erbij hebben het gebruik ervan te | pas pour exclure la question du nom des personnes du domaine de la vie |
regelen volstaat niet om de kwestie van de naam van personen uit te | |
sluiten van het domein van het privé- en gezinsleven, in die zin | |
opgevat dat het in zekere mate het recht van het individu om met zijn | privée et familiale, conçue comme englobant, dans une certaine mesure, |
naasten betrekkingen aan te knopen omvat (Burghartz, voormeld, § 24; | le droit pour l'individu de nouer des relations avec ses semblables |
Stjerna, voormeld, § 37; Ünal Tekeli, voormeld, § 42, EHRM 2004-X; | (Burghartz, précité, § 24; Stjerna, précité, § 37; Ünal Tekeli, |
Losonci Rose en Rose t. Zwitserland, nr. 664/06, § 26, 9 november | précité, § 42, CEDH 2004-X; Losonci Rose et Rose c. Suisse, n° 664/06, |
2010; Garnaga t. Oekraïne, nr. 20390/07, § 36, 16 mei 2013) » (EHRM, 7 | § 26, 9 novembre 2010; Garnaga c. Ukraine, n° 20390/07, § 36, 16 mai |
januari 2014, Cusan en Fazzo t. Italië, § 55). | 2013) » (CEDH, 7 janvier 2014, Cusan et Fazzo c. Italie, § 55). |
B.7.3. Ook al kan het recht om zijn familienaam te geven niet als een | B.7.3. Même si le droit de donner son nom de famille ne peut être |
grondrecht worden beschouwd, toch hebben de ouders een duidelijk en | considéré comme un droit fondamental, les parents ont quand même un |
persoonlijk belang erbij om zeggenschap te hebben in het proces om de | intérêt clair et personnel à intervenir dans le processus de |
familienaam van hun kind te bepalen. | détermination du nom de famille de leur enfant. |
B.8.1. Het Hof heeft zich reeds meermaals uitgesproken over de | B.8.1. La Cour s'est déjà prononcée à plusieurs reprises sur la |
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van | compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, de |
artikel 335, § 3, van het Burgerlijk Wetboek, zoals het van toepassing | l'article 335, § 3, du Code civil, tel qu'il était applicable avant |
was vóór de vervanging ervan bij artikel 2 van de wet van 8 mei 2014. | son remplacement par l'article 2 de la loi du 8 mai 2014. Comme dans |
Zoals in de huidige versie ervan voorzag die bepaling erin dat, | sa version actuelle, cette disposition prévoyait que lorsque la |
wanneer de afstamming van vaderszijde komt vast te staan na de | filiation paternelle est établie après la filiation maternelle, le nom |
afstamming van moederszijde, de naam van het kind in beginsel | de l'enfant demeure en principe inchangé, sauf si les parents font |
onveranderd blijft, behoudens wanneer de ouders samen, of een van hen | tous deux, ou l'un d'eux si l'autre parent est décédé, une déclaration |
indien de andere overleden is, een verklaring tot naamswijziging | |
afleggen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. | de changement de nom auprès de l'officier de l'état civil. |
Bij zijn arrest nr. 64/96 van 7 november 1996 heeft het Hof met | Par son arrêt n° 64/96 du 7 novembre 1996, la Cour a jugé, en ce qui |
betrekking tot het toenmalige artikel 335, § 3, van het Burgerlijk | concerne l'ancien article 335, § 3, du Code civil : |
Wetboek geoordeeld : | |
« B.3.2. Uit de parlementaire voorbereiding van de in het geding | « B.3.2. Il ressort des travaux préparatoires de la disposition en |
zijnde bepaling blijkt dat de wetgever heeft overwogen dat de | cause que le législateur a considéré que la modification du nom de |
wijziging van de naam van het kind wiens afstamming van vaderszijde na | l'enfant dont la filiation paternelle a été établie après la filiation |
die van moederszijde wordt vastgesteld, strijdig kan zijn met het | maternelle peut être contraire à ses intérêts (Doc. parl., Chambre, |
belang van dat kind (Gedr. St., Kamer, 1983-1984, nr. 305/1, pp. | 1983-1984, n° 305/1, pp. 17-18, et Doc. parl., Sénat, 1984-1985, n° |
17-18, en Gedr. St., Senaat, 1984-1985, nr. 904-2, pp. 125-126). Op | 904-2, pp. 125-126). Sur la base de cette considération, il a disposé |
grond daarvan heeft hij bepaald dat de naam van het kind wiens | que le nom de l'enfant dont la filiation maternelle est déjà établie |
afstamming reeds van moederszijde vaststaat, in beginsel onveranderd | reste en principe inchangé lorsque la filiation paternelle est établie |
blijft wanneer nadien de afstamming van vaderszijde komt vast te | à son tour. Le législateur a néanmoins prévu la possibilité de |
staan. De wetgever heeft niettemin voorzien in de mogelijkheid om een | procéder à un changement de nom, moyennant une déclaration devant |
naamswijziging door te voeren, door het afleggen van een verklaring | |
voor de ambtenaar van de burgerlijke stand. | l'officier de l'état civil. |
B.3.3. Gebruik makend van de hem toekomende beoordelingsbevoegdheid, | B.3.3. Le législateur, usant du pouvoir d'appréciation qui lui |
heeft de wetgever in het raam van de afstamming de naamgeving geregeld | appartient, a, en matière de filiation, réglé l'attribution du nom en |
met inachtneming van zowel het sociale nut om aan die naam een zekere | ayant égard, à la fois, à l'utilité sociale d'assurer à ce nom une |
onveranderlijkheid te geven als het belang van degene die de naam | certaine fixité et à l'intérêt de celui qui le porte. |
draagt. Het is niet onredelijk te bepalen dat, wanneer het kind de naam van | Il n'est pas déraisonnable de prévoir que, lorsque l'enfant porte le |
zijn moeder draagt omdat de afstamming van moederszijde eerst werd | nom de sa mère parce que la filiation maternelle a été d'abord |
vastgesteld, de vervanging van die naam door die van de vader enkel | établie, la substitution à ce nom de celui du père n'est possible qu'à |
nog mogelijk is op voorwaarde dat zowel de vader als de moeder, of een | la condition que tant le père que la mère, ou l'un d'eux si l'autre |
van hen indien de andere overleden is, daartoe een verklaring afleggen | est décédé, fassent une déclaration à cet effet auprès de l'officier |
bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. De wetgever mocht ervan | de l'état civil. Le législateur a pu partir du principe que les |
uitgaan dat de ouders het best het belang van het kind kunnen | parents sont le mieux placés pour apprécier l'intérêt de l'enfant, |
beoordelen, tot diens meerderjarigheid of ontvoogding. Het is evenmin | |
onredelijk dat de wetgever, rekening houdend met het maatschappelijk | jusqu'à la majorité ou l'émancipation de celui-ci. Il n'est pas |
nut van de bestendigheid van de naam, erin heeft voorzien dat in geval | déraisonnable non plus, compte tenu de l'utilité sociale de la fixité |
van onenigheid (tussen de vader en de moeder) de reeds aan het kind | du nom, que le législateur ait prévu qu'en cas de désaccord (entre le |
toegekende naam onveranderd zou blijven, veeleer dan de rechter te | père et la mère), le nom attribué à l'enfant sera maintenu, plutôt que |
laten oordelen. | d'accorder un pouvoir d'appréciation au juge. |
B.4. Er blijkt niet dat de wetgever met de bepalingen van artikel 335, | B.4. Il n'apparaît pas qu'en adoptant les dispositions de l'article |
§ 3, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek een maatregel zou hebben | 335, § 3, alinéa 1er, du Code civil, le législateur ait pris une |
genomen die niet aan een objectief criterium zou beantwoorden en die | mesure qui ne reposerait pas sur un critère objectif et qui ne serait |
niet adequaat zou zijn. Er blijkt evenmin dat op onevenredige wijze de | pas adéquate. Il n'apparaît pas davantage que les droits des |
rechten van de betrokkenen zouden worden aangetast ». | intéressés soient affectés de manière disproportionnée ». |
Het Hof heeft in dezelfde zin geoordeeld bij zijn arresten nrs. 79/95 | La Cour a statué dans le même sens dans ses arrêts n° 79/95 du 28 |
van 28 november 1995, 68/97 van 6 november 1997, 82/2004 van 12 mei | novembre 1995, 68/97 du 6 novembre 1997, 82/2004 du 12 mai 2004 et |
2004 en 114/2010 van 21 oktober 2010. In zijn arrest nr. 82/2004 | 114/2010 du 21 octobre 2010. Dans son arrêt n° 82/2004, la Cour ajoute |
vermeldt het Hof daarbij nog : | à cet égard : |
« B.6. De gevolgen van de in het geding zijnde regel kunnen des te | « B.6. Les effets de la règle en cause risquent d'autant moins d'être |
minder onevenredig zijn daar de wet van 15 mei 1987 betreffende de | disproportionnés que la loi du 15 mai 1987 relative aux noms et |
namen en voornamen het mogelijk maakt een naamsverandering te | |
verkrijgen en daar de overheid die met die verandering belast is, niet | prénoms permet d'obtenir un changement de nom et que l'autorité de qui |
anders zou kunnen dan het verzoek dat iemand tot haar richt om de naam | ce changement dépend ne pourrait manquer de considérer comme sérieuse |
van zijn vader te dragen, als ernstig te beschouwen ». | la demande que quelqu'un lui ferait de porter le nom de son père ». |
Bij zijn arrest nr. 50/2017 van 27 april 2017 heeft het Hof eveneens | Par son arrêt n° 50/2017 du 27 avril 2017, la Cour a également jugé |
geoordeeld dat die keuze van de wetgever « niet onredelijk [is], daar | que ce choix du législateur « n'est pas déraisonnable, le législateur |
de wetgever vermocht ervan uit te gaan dat beide ouders het meest | ayant pu estimer que les deux parents sont les mieux placés pour |
geschikt zijn om het belang van het kind te beoordelen ». | apprécier l'intérêt de l'enfant ». |
B.8.2. De redenen die het Hof ertoe gebracht hebben in de hiervoor | B.8.2. Les motifs qui ont amené la Cour à juger dans le sens indiqué |
vermelde zin te oordelen, gelden eveneens voor het huidige artikel | |
335, § 3, eerste en tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek, dat - | ci-avant sont également valables pour l'actuel article 335, § 3, |
zoals in de vorige versie ervan - bepaalt dat de naam van het kind in | alinéas 1er et 2, du Code civil, qui prévoit, comme dans sa version |
beginsel ongewijzigd blijft bij een latere vaststelling van de | précédente, que le nom de l'enfant demeure en principe inchangé en cas |
afstamming ten aanzien van een van beide ouders, tenzij indien de | d'établissement ultérieur de la filiation vis-à-vis de l'un des deux |
ouders een gezamenlijke verklaring tot naamswijziging afleggen bij de | parents, sauf si les parents font une déclaration conjointe de |
ambtenaar van de burgerlijke stand. Gelet op de keuzevrijheid die de | changement de nom auprès de l'officier de l'état civil. Etant donné la |
ouders thans krachtens artikel 335, § 1, van het Burgerlijk Wetboek | liberté de choix dont les parents bénéficient aujourd'hui en vertu de |
hebben om de naam van de moeder, die van de vader of een dubbele naam | l'article 335, § 1er, du Code civil, pour attribuer le nom de la mère, |
toe te kennen, heeft de wetgever uitdrukkelijk voorzien dat die | celui du père ou un double nom, le législateur a explicitement prévu |
regeling zowel bij een latere afstamming van moederszijde als bij een | que ce régime s'applique en cas d'établissement ultérieur de la |
latere vaststelling van vaderszijde geldt. | filiation tant maternelle que paternelle. |
B.8.3. Het feit dat de wetgeving inzake de naamgeving sedert die | B.8.3. Le fait que la législation relative à l'attribution du nom a |
vroegere rechtspraak is gewijzigd, waarbij de wetgever bij | été modifiée depuis cette jurisprudence récente, le législateur ayant |
gelijktijdige vaststelling van de vaderlijke en de moederlijk | privilégié, en cas d'établissement simultané de la filiation |
afstamming voorrang heeft gegeven aan de wilsautonomie van de ouders, | paternelle et maternelle, l'autonomie de la volonté des parents, tout |
doch in geval van onenigheid heeft bepaald dat het kind een dubbele | en prévoyant qu'en cas de désaccord, l'enfant se verrait attribuer un |
naam in alfabetische volgorde toegekend krijgt, leidt niet tot een | double nom dans l'ordre alphabétique, ne permet pas d'aboutir à une |
ander besluit. In dat geval doet de onenigheid over de naamgeving zich | autre conclusion. Dans ce cas, le désaccord sur l'attribution du nom |
immers voor op het ogenblik dat aan het kind nog geen naam werd | |
toegekend. Het is in die aangelegenheid van belang de naam van een | se produit en effet au moment où l'enfant ne s'est vu attribuer encore |
kind vanaf zijn geboorte op een eenvoudige, snelle en eenvormige wijze | aucun nom. Il importe en cette matière de fixer de manière simple, |
te bepalen. Artikel 7 van het Verdrag inzake de rechten van het kind | rapide et uniforme le nom d'un enfant dès sa naissance. L'article 7 de |
bepaalt dienaangaande dat het kind onmiddellijk na de geboorte wordt | la Convention relative aux droits de l'enfant dispose, à cet égard, |
ingeschreven en vanaf de geboorte het recht op een naam heeft. | que l'enfant est enregistré aussitôt sa naissance et a dès celle-ci le droit à un nom. |
Het kan dan ook worden verantwoord dat de wetgever, bij onenigheid | Il peut dès lors se justifier qu'en cas de désaccord entre les parents |
tussen de ouders inzake de naam van het kind op het ogenblik dat nog | sur le nom de l'enfant au moment où l'enfant ne s'est vu attribuer |
geen naam is toegekend, zelf de naam heeft vastgesteld die het kind | encore aucun nom, le législateur ait défini lui-même le nom que |
zal dragen. Rekening houdend met het bij de wet van 8 mei 2014 | l'enfant portera. Compte tenu de l'objectif, poursuivi par la loi du 8 |
nagestreefde doel van gelijkheid tussen mannen en vrouwen bij de wijze | mai 2014, d'instaurer l'égalité de l'homme et de la femme dans le mode |
van naamsoverdracht en met het in B.2.3 vermelde arrest nr. 2/2016, | de transmission du nom, et vu l'arrêt n° 2/2016 cité en B.2.3, le |
vermocht de wetgever erin te voorzien dat het kind in dat geval de | législateur pouvait prévoir qu'en pareil cas, l'enfant se verrait |
dubbele naam in alfabetische volgorde krijgt toegekend. | attribuer le double nom dans l'ordre alphabétique. |
B.8.4. Anders is het voor het kind wiens afstamming eerst ten aanzien | B.8.4. Il n'en va pas de même pour l'enfant dont la filiation est |
van een van beide ouders vaststaat en pas nadien ten aanzien van de | établie en premier lieu vis-à-vis de l'un des deux parents, et |
andere ouder komt vast te staan. In dat geval werd aan het kind reeds | seulement ultérieurement vis-à-vis de l'autre parent. Dans ce cas, |
de naam van de eerste ouder toegekend en doet de onenigheid over de | l'enfant s'est déjà vu attribuer le nom du premier parent et le |
naam zich slechts later voor, wanneer de afstamming ten aanzien van de | désaccord sur le nom n'intervient qu'ultérieurement, lorsque la |
tweede ouder wordt vastgesteld. Het kind kan in dat geval reeds | filiation est établie vis-à-vis du second parent. Dans ce cas, |
geruime tijd de naam hebben gedragen van de ouder ten aanzien van wie | l'enfant peut avoir déjà porté depuis longtemps le nom du parent |
de afstamming eerst werd vastgesteld. Het is redelijk verantwoord dat | vis-à-vis duquel la filiation a été établie en premier lieu. Il est |
de wetgever, rekening houdend met het maatschappelijk nut van de | raisonnablement justifié, compte tenu de l'utilité sociale de la |
bestendigheid van de naam en met het belang van het kind, erin heeft | fixité du nom et de l'intérêt de l'enfant, que le législateur ait |
voorzien dat de reeds toegekende naam in dat geval slechts kan worden gewijzigd met instemming van beide ouders, die samen het meest geschikt kunnen worden geacht om het belang van het kind te kunnen beoordelen, zodat die naam bij onenigheid onveranderd blijft. Overigens is de in het geding zijnde bepaling op gelijke wijze op de moeder en de vader van toepassing. In hun recht om hun familienaam over te dragen aan hun kind worden zij door de in het geding zijnde bepaling dan ook gelijk behandeld. Rekening houdend hetgeen voorafgaat, is het in de prejudiciële vraag vermelde verschil in behandeling niet zonder redelijke verantwoording. B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof | prévu que, dans ce cas, le nom déjà attribué ne puisse être modifié qu'avec l'accord des deux parents, qui peuvent ensemble être considérés comme étant les mieux placés pour pouvoir apprécier l'intérêt de l'enfant, si bien que ce nom demeure inchangé en cas de désaccord. D'ailleurs, la disposition en cause s'applique de manière égale à la mère et au père. Ils sont donc traités de manière égale par la disposition attaquée dans leur droit de transmettre leur nom de famille à leur enfant. Compte tenu de ce qui précède, la différence de traitement mentionnée dans la question préjudicielle n'est pas dénuée de justification raisonnable. B.9. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 335, § 3, eerste en tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek, in | L'article 335, § 3, alinéas 1er et 2, du Code civil, lu en combinaison |
samenhang gelezen met artikel 335, § 1, eerste en tweede lid, van | avec l'article 335, § 1er, alinéas 1er et 2, du même Code, ne viole |
hetzelfde Wetboek, schendt niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | pas les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec |
in samenhang gelezen met de artikelen 8 en 14 van het Europees Verdrag | les articles 8 et 14 de la Convention européenne des droits de |
voor de rechten van de mens. | l'homme. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 7 februari 2019. | la Cour constitutionnelle, le 7 février 2019. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
A. Alen | A. Alen |