Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 17/2019 van 7 februari 2019 Rolnummer 6665 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 42quater van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijderi Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 17/2019 van 7 februari 2019 Rolnummer 6665 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 42quater van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijderi Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...) Extrait de l'arrêt n° 17/2019 du 7 février 2019 Numéro du rôle : 6665 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 42quater de la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 17/2019 van 7 februari 2019 Extrait de l'arrêt n° 17/2019 du 7 février 2019
Rolnummer 6665 Numéro du rôle : 6665
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 42quater van de wet van En cause : la question préjudicielle relative à l'article 42quater de
15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour,
verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, gesteld l'établissement et l'éloignement des étrangers, posée par le Conseil
door de Raad van State. d'Etat.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen,
Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R.
Giet, R. Leysen en M. Pâques, bijgestaan door de griffier F. Leysen et M. Pâques, assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par
Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, le président F. Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest nr. 238.171 van 11 mei 2017 in zake Prisca Digbeu tegen de Par arrêt n° 238.171 du 11 mai 2017 en cause de Prisca Digbeu contre
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le
ingekomen op 22 mei 2017, heeft de Raad van State de volgende 22 mai 2017, le Conseil d'Etat a posé la question préjudicielle
prejudiciële vraag gesteld : suivante :
« Schendt artikel 42quater van de wet van 15 december 1980 betreffende « L'article 42quater de la loi du 15 décembre 1980 sur [l'accès au
de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers]
verwijdering van vreemdelingen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que le
in zoverre er door de minister of zijn gemachtigde, binnen vijf jaar ministre ou son délégué peut, dans les cinq années qui suivent la
na de erkenning van zijn recht op verblijf, een einde kan worden reconnaissance du droit de séjour, mettre fin à ce droit de séjour
gesteld aan dat verblijfsrecht voor een niet-Europese vreemdeling die pour un étranger non européen, divorcé d'un Belge et victime, dans le
uit de echt is gescheiden van een Belg en die, binnen het huwelijk,
het slachtoffer is geweest van geweld zoals bedoeld in de artikelen cadre du mariage, de faits de violences visés aux articles 375, 398 à
375, 398 tot 400, 402, 403 of 405 van het Strafwetboek, indien die 400, 402, 403 ou 405 du Code pénal, si cet étranger n'apporte pas la
vreemdeling niet aantoont dat hij werkt of over voldoende
bestaansmiddelen beschikt om te voorkomen dat hij ten laste valt van preuve qu'il travaille ou qu'il dispose de ressources suffisantes afin
het sociale verzekeringsstelsel van het Rijk en beschikt over een de ne pas devenir une charge pour le système d'assurance sociale du
ziektekostenverzekering die alle risico's in België dekt (artikel Royaume et d'une assurance maladie couvrant l'ensemble des risques en
42quater, § 4, 4°, van de wet), terwijl het, in dezelfde Belgique (article 42quater, § 4, 4°, de la loi), alors que, dans les
omstandigheden van echtelijk geweld, de minister of zijn gemachtigde mêmes circonstances de violences conjugales, il n'est pas permis au
niet is toegestaan een einde te stellen aan het verblijf van een
niet-Europese vreemdeling die uit de echt is gescheiden van een andere ministre ou à son délégué de mettre fin au séjour de l'étranger non
niet-Europese vreemdeling die tot een verblijf van onbeperkte duur européen divorcé d'un autre étranger non européen admis au séjour
werd toegelaten, zelfs indien die geen werk heeft of niet over illimité, même si celui-ci n'a pas de travail ou ne dispose pas de
voldoende inkomsten noch over een ziektekostenverzekering beschikt revenus suffisants et d'une assurance maladie (article 11, § 2, de la
(artikel 11, § 2, van de wet) ? ». loi) ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de bestaanbaarheid, B.1.1. La question préjudicielle porte sur la compatibilité avec les
met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van een verschil in articles 10 et 11 de la Constitution, d'une différence de traitement
behandeling dat voortvloeit uit, enerzijds, artikel 42quater van de qui découle, d'une part, de l'article 42quater de la loi du 15
wet van 15 december 1980 « betreffende de toegang tot het grondgebied, décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et
het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen »
(hierna : de wet van 15 december 1980) en, anderzijds, artikel 11, § l'éloignement des étrangers (ci-après : la loi du 15 décembre 1980)
2, van diezelfde wet.
Uit de verwijzingsbeslissing en de feiten van het geschil ten gronde et, d'autre part, de l'article 11, § 2, de la même loi.
blijkt dat het Hof wordt ondervraagd over de in het geding zijnde
bepalingen zoals zij van toepassing waren vóór de wijziging van de wet Il ressort de la décision de renvoi et des faits du litige au fond que
van 15 december 1980 door de wet van 4 mei 2016 « houdende diverse la Cour est interrogée sur les dispositions en cause telles qu'elles
bepalingen inzake asiel en migratie en tot wijziging van de wet van 15 étaient applicables avant la modification de la loi du 15 décembre
december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het 1980 par la loi du 4 mai 2016 « portant des dispositions diverses en
verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen en de wet
van 12 januari 2007 betreffende de opvang van asielzoekers en van
bepaalde andere categorieën van vreemdelingen ».
B.1.2. Zoals het op het voor de verwijzende rechter hangende geschil
van toepassing is, bepaalt artikel 42quater van de wet van 15 december matière d'asile et de migration et modifiant la loi du 15 décembre
1980 : « § 1. In de volgende gevallen kan er door de minister of zijn gemachtigde binnen vijf jaar na de erkenning van hun recht op verblijf een einde gesteld worden aan het verblijfsrecht van de familieleden van een burger van de Unie die zelf geen burger van de Unie zijn en die verblijven in de hoedanigheid van familielid van de burger van de Unie : 1° er wordt een einde gesteld aan het verblijfsrecht van de burger van de Unie die zij begeleid of vervoegd hebben; 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers et la loi du 12 janvier 2007 sur l'accueil des demandeurs d'asile et de certaines autres catégories d'étrangers ». B.1.2. Tel qu'il est applicable au litige pendant devant le juge a quo, l'article 42quater de la loi du 15 décembre 1980 dispose : « § 1er. Dans les cas suivants, le ministre ou son délégué peut mettre fin, dans les cinq années suivant la reconnaissance de leur droit de séjour, au droit de séjour des membres de famille d'un citoyen de l'Union qui ne sont pas eux-mêmes citoyens de l'Union et qui séjournent en tant que membres de la famille du citoyen de l'Union :
2° de burger van de Unie die zij begeleid of vervoegd hebben, vertrekt 1° il est mis fin au droit de séjour du citoyen de l'Union qu'ils ont
uit het Rijk; accompagné ou rejoint;
3° de burger van de Unie die zij begeleid of vervoegd hebben, 2° le citoyen de l'Union qu'ils ont accompagné ou rejoint quitte le
overlijdt; Royaume;
4° het huwelijk met de burger van de Unie die zij begeleid of vervoegd 3° le citoyen de l'Union qu'ils ont accompagné ou rejoint décède;
hebben, wordt ontbonden of nietig verklaard, het geregistreerd 4° le mariage avec le citoyen de l'Union qu'ils ont accompagné ou
partnerschap dat aangegaan werd, zoals bedoeld in artikel 40bis, § 2, rejoint est dissous ou annulé, il est mis fin au partenariat
eerste lid, 1° of 2°, wordt beëindigd, of er is geen gezamenlijke enregistré visé à l'article 40bis, § 2, alinéa 1er, 1° ou 2°, ou il
vestiging meer; n'y a plus d'installation commune;
5° de familieleden van een burger van de Unie, bedoeld in artikel 40, 5° les membres de la famille d'un citoyen de l'Union visé à l'article
§ 4, eerste lid, 2° of 3°, vormen een onredelijke belasting voor het 40, § 4, alinéa 1er, 2° ou 3°, constituent une charge déraisonnable
sociale bijstandsstelsel van het Rijk. pour le système d'assistance sociale du Royaume.
Voor de toepassing van het eerste lid, 5°, teneinde te bepalen of de Pour l'application de l'alinéa 1er, 5°, afin de déterminer si les
familieleden van een burger van de Unie een onredelijke belasting voor membres de famille d'un citoyen de l'Union, constituent une charge
het sociale bijstandsstelsel van het Rijk vormen, wordt rekening déraisonnable pour le système d'aide sociale du Royaume, il est tenu
gehouden met het al dan niet tijdelijke karakter van hun compte du caractère temporaire ou non de leurs difficultés, de la
moeilijkheden, de duur van hun verblijf in het Rijk, hun persoonlijke durée de son séjour dans le Royaume, de leur situation personnelle et
situatie en het bedrag van de aan hen uitgekeerde steun. du montant de l'aide qui leur est accordée.
Bij de beslissing om een einde te stellen aan het verblijf houdt de Lors de sa décision de mettre fin au séjour, le ministre ou son
minister of zijn gemachtigde rekening met de duur van het verblijf van délégué tient compte de la durée du séjour de l'intéressé dans le
de betrokkene in het Rijk, diens leeftijd, gezondheidstoestand, Royaume, de son âge, de son état de santé, de sa situation familiale
gezins- en economische situatie, sociale en culturele integratie in et économique, de son intégration sociale et culturelle et de
het Rijk en de mate waarin hij bindingen heeft met zijn land van l'intensité de ses liens avec son pays d'origine.
oorsprong. § 2. De in § 1, eerste lid, 2° en 3°, bedoelde gevallen zijn niet van § 2. Les cas visés au § 1er, alinéa 1er, 2° et 3°, ne sont pas
toepassing op kinderen van de burger van de Unie die in het Rijk applicables aux enfants du citoyen de l'Union qui séjournent dans le
verblijven en aan een onderwijsinstelling zijn ingeschreven alsmede op Royaume et sont inscrits dans un établissement d'enseignement ni au
de ouder die de bewaring heeft van de kinderen, dit tot hun studie parent qui a la garde des enfants jusqu'à la fin de leurs études.
voltooid is. § 3. Het in § 1, eerste lid, 3°, bedoelde geval is niet van toepassing § 3. Le cas visé au § 1er, alinéa 1er, 3°, n'est pas applicable aux
op de familieleden die ten minste één jaar in het Rijk verbleven membres de famille qui ont séjourné au moins un an dans le Royaume,
hebben in de hoedanigheid van een familielid van de burger van de pour autant qu'ils prouvent qu'ils sont travailleurs salariés ou
Unie, en voor zover betrokkenen aantonen werknemer of zelfstandige te non-salariés en Belgique, ou qu'ils disposent pour eux-mêmes et pour
zijn in België, of voor zichzelf en hun familieleden te beschikken leurs membres de famille de ressources suffisantes telles que fixées à
over voldoende bestaansmiddelen zoals bedoeld in artikel 40, § 4, l'article 40, § 4, alinéa 2, afin de ne pas devenir une charge pour le
tweede lid, om te voorkomen dat zij tijdens hun verblijf ten laste système d'assistance sociale, et d'une assurance maladie couvrant
vallen van het sociale bijstandsstelsel van het Rijk en te beschikken l'ensemble des risques en Belgique, ou qu'ils sont membres d'une
over een ziektekostenverzekering die alle risico's in België dekt, of famille déjà constituée dans le Royaume d'une personne répondant à ces
lid te zijn van een in het Rijk gevormde familie van een persoon die
aan deze voorwaarden voldoet. conditions.
§ 4. Onder voorbehoud van het bepaalde in § 5 is het in § 1, eerste § 4. Sans préjudice du § 5, le cas visé au § 1er, alinéa 1er, 4°,
lid, 4°, bedoelde geval niet van toepassing : n'est pas applicable :
1° indien het huwelijk, het geregistreerd partnerschap of de 1° lorsque le mariage, le partenariat enregistré ou l'installation
gezamenlijke vestiging bij de aanvang van de gerechtelijke procedure commune a duré, au début de la procédure judiciaire de dissolution ou
tot ontbinding of nietigverklaring van het huwelijk of bij de d'annulation du mariage ou lors de la cessation du partenariat
beëindiging van het geregistreerd partnerschap of de gezamenlijke enregistré ou de l'installation commune, trois ans au moins, dont au
vestiging, ten minste drie jaar heeft geduurd, waarvan minstens één moins un an dans le Royaume. En cas d'annulation du mariage l'époux
jaar in het Rijk. In geval van nietigverklaring van het huwelijk dient
de echtgenoot bovendien te goeder trouw te zijn geweest; doit en outre avoir été de bonne foi;
2° of indien het recht van bewaring van de kinderen van de burger van 2° ou lorsque le droit de garde des enfants du citoyen de l'Union qui
de Unie, die in het Rijk verblijven, bij overeenkomst tussen de séjournent dans le Royaume a été accordé au conjoint ou au partenaire
echtgenoten of de partners, bedoeld in artikel 40bis, § 2, eerste lid, qui n'est pas citoyen de l'Union par accord entre les conjoints ou les
1° of 2°, dan wel bij gerechtelijke beslissing is toegewezen aan de partenaires visés à l'article 40bis, § 2, alinéa 1er, 1° ou 2°, ou par
echtgenoot of partner die geen burger van de Unie is; décision judiciaire;
3° of indien het omgangsrecht met een minderjarig kind, bij 3° ou lorsque le droit de visite d'un enfant mineur a été accordé au
overeenkomst tussen de echtgenoten of partners als bedoeld in artikel conjoint ou au partenaire visé à l'article 40bis, § 2, alinéa 1er, 1°
40bis, § 2, eerste lid, 1° of 2°, dan wel bij gerechtelijke beslissing ou 2°, qui n'est pas citoyen de l'Union, par accord entre les
is toegewezen aan de echtgenoot of partner, bedoeld in artikel 40bis, conjoints ou les partenaires visés à l'article 40bis, § 2, alinéa 1er,
§ 2, eerste lid, 1° of 2°, die geen burger van de Unie is en de 1° ou 2°, ou par décision judiciaire, et que le juge a déterminé que
rechter heeft bepaald dat dit recht van bewaring moet uitgeoefend ce droit de garde doit être exercé dans le Royaume et cela aussi
worden in het Rijk en dit zolang het nodig is; longtemps que nécessaire;
4° of indien bijzonder schrijnende situaties dit rechtvaardigen, 4° ou lorsque des situations particulièrement difficiles l'exigent,
bijvoorbeeld indien het familielid aantoont tijdens het huwelijk of par exemple, lorsque le membre de famille démontre avoir été victime
het geregistreerd partnerschap als bedoeld in artikel 40bis, § 2, de violences dans la famille ainsi que de faits de violences visés aux
eerste lid, 1° of 2° het slachtoffer te zijn geweest van geweld in de articles 375, 398 à 400, 402, 403 ou 405 du Code pénal, dans le cadre
familie alsook van geweld zoals bedoeld in de artikelen 375, 398 tot du mariage ou du partenariat enregistré visé à l'article 40bis, § 2,
400, 402, 403 of 405, van het Strafwetboek; alinéa 1er, 1° ou 2°;
en voor zover betrokkenen aantonen werknemer of zelfstandige te zijn et pour autant que les personnes concernées démontrent qu'elles sont
in België, of voor zichzelf en hun familieleden te beschikken over travailleurs salariés ou non-salariés en Belgique, ou qu'elles
voldoende bestaansmiddelen, bedoeld in artikel 40, § 4, tweede lid, om disposent de ressources suffisantes visés à l'article 40, § 4, alinéa
te voorkomen dat zij tijdens hun verblijf ten laste vallen van het 2, afin de ne pas devenir une charge pour le système d'assistance
sociale bijstandsstelsel van het Rijk en beschikken over een sociale du Royaume au cours de leur séjour, et qu'elles disposent
ziektekostenverzekering die alle risico's in België dekt, of lid zijn d'une assurance maladie couvrant l'ensemble des risques en Belgique,
van een in het Rijk gevormde familie van een persoon die aan deze ou qu'elles soient membres d'une famille déjà constituée dans le
voorwaarden voldoet. Royaume d'une personne répondant à ces conditions.
§ 5. De minister of zijn gemachtigde kan zonodig controleren of aan de § 5. Le ministre ou son délégué peut si nécessaire vérifier si les
naleving van de voorwaarden voor de uitoefening van het verblijfsrecht is voldaan ». conditions du droit de séjour sont respectées ».
B.2. Artikel 42quater van de wet van 15 december 1980 regelt de B.2. L'article 42quater de la loi du 15 décembre 1980 règle la
situatie van de familieleden van een burger van de Europese Unie die situation des membres de la famille d'un citoyen non belge de l'Union
geen Belg is. Die bepaling is derhalve niet rechtstreeks van européenne. Cette disposition n'est dès lors pas directement
toepassing op de vreemdelingen, familieleden van een Belg, die in de applicable aux étrangers membres de la famille d'un Belge, qui sont
prejudiciële vraag worden beoogd en wier situatie wordt geregeld in visés dans la question préjudicielle et dont la situation est réglée à
artikel 40ter van de voormelde wet. l'article 40ter de la loi précitée.
In de versie zoals van toepassing in de zaak voor de verwijzende Dans sa version applicable dans l'affaire devant le juge a quo,
rechter bepaalde artikel 40ter, laatste lid : l'article 40ter, dernier alinéa, disposait :
« Onder de voorwaarden vermeld in artikel 42ter en 42quater kan voor « Aux conditions mentionnées à l'article 42ter et à l'article
het familielid van een Belg eveneens een einde worden gesteld aan het 42quater, il peut également être mis fin au séjour du membre de la
verblijf wanneer niet meer voldaan is aan de in het tweede lid famille d'un Belge lorsque les conditions prévues à l'alinéa 2 ne sont
vastgestelde voorwaarden ». plus remplies ».
La question préjudicielle doit dès lors être interprétée en ce sens
De prejudiciële vraag dient derhalve zo te worden begrepen dat het Hof que la Cour est interrogée sur l'article 40ter, dernier alinéa, de la
wordt ondervraagd over artikel 40ter, laatste lid, van de wet van 15 loi du 15 décembre 1980, lu en combinaison avec l'article 42quater de
december 1980, in samenhang gelezen met artikel 42quater van diezelfde cette même loi. Il ressort de l'arrêt de renvoi que seul le paragraphe
wet. Uit het verwijzingsarrest blijkt dat enkel paragraaf 4, 4°, van 4, 4°, de l'article 42quater précité est en cause.
het voormelde artikel 42quater in het geding is.
B.3.1. Krachtens artikel 42quater, § 1, kan de bevoegde minister of B.3.1. En vertu de l'article 42quater, § 1er, le ministre compétent ou
zijn gemachtigde een einde maken aan het tijdelijk verblijfsrecht van son délégué peuvent mettre un terme au droit de séjour provisoire du
de onderdaan van een Staat die geen lid is van de Europese Unie, die ressortissant d'un Etat non membre de l'Union européenne ayant été
ertoe gemachtigd is op het grondgebied te verblijven als echtgenoot autorisé à séjourner sur le territoire en qualité de conjoint d'un
van een Belg, wanneer het huwelijk wordt ontbonden binnen vijf jaar na Belge, lorsque le mariage est dissous dans les cinq années suivant la
de erkenning van het recht op verblijf. reconnaissance du droit de séjour.
Het tijdelijk verblijfsrecht kan overeenkomstig artikel 42quater, § 4, 4°, evenwel niet worden beëindigd wanneer de betrokken vreemdeling aantoont dat hij het slachtoffer is geweest van huiselijk geweld, voor zover hij werknemer of zelfstandige is, en dat hij een ziekteverzekering geniet die alle risico's in België dekt en hij over voldoende bestaansmiddelen beschikt voor hem en zijn familieleden teneinde geen last te worden voor het socialebijstandsstelsel in België of dat hij lid is van een reeds in België gevormde familie van een persoon die aan die voorwaarden voldoet. B.3.2. Hieruit vloeit voort dat indien de vreemdeling die geen burger van de Unie is en uit de echt is gescheiden van zijn Belgische echtgenoot wegens het huiselijk geweld dat hij heeft ondergaan, niet beantwoordt aan de voormelde voorwaarden, hij zijn voorlopig verblijfsrecht kan verliezen. Dat verlies is evenwel niet automatisch. Conformément à l'article 42quater, § 4, 4°, il ne peut toutefois être mis fin au droit de séjour provisoire lorsque l'étranger concerné apporte la preuve qu'il a été victime de violences domestiques, pour autant qu'il soit travailleur salarié ou non salarié, et qu'il bénéficie d'une assurance maladie couvrant l'ensemble des risques en Belgique ou dispose de ressources suffisantes pour lui et pour les membres de sa famille afin de ne pas devenir une charge pour le système d'assistance sociale en Belgique ou qu'il fasse partie d'une famille déjà constituée en Belgique d'une personne répondant à ces conditions. B.3.2. Il s'ensuit que lorsqu'il ne répond pas aux conditions précitées, l'étranger qui n'est pas citoyen de l'Union et est divorcé de son époux belge en raison de violences domestiques qu'il a subies peut perdre son droit de séjour provisoire. Cette perte n'est toutefois pas automatique. En effet, il appartient au ministre
Het staat immers aan de bevoegde minister of aan zijn gemachtigde om compétent ou à son délégué de déterminer s'il convient de mettre un
te bepalen of onder dergelijke voorwaarden een einde moet worden terme au droit de séjour de l'intéressé dans de telles conditions
gemaakt aan het verblijfsrecht van de betrokkene (artikel 42quater, § 1). (article 42quater, § 1er).
B.3.3. In dezelfde omstandigheden staat artikel 11, § 2, van de wet B.3.3. Dans les mêmes circonstances, l'article 11, § 2, de la loi du
van 15 december 1980 de minister of zijn gemachtigde evenwel niet toe 15 décembre 1980 n'autorise ni le ministre ni son délégué à mettre fin
een einde te stellen aan het tijdelijk verblijfsrecht van een au droit de séjour provisoire d'un étranger qui n'est pas citoyen de
vreemdeling die geen EU-burger is en die het bewijs levert dat hij het l'Union européenne et qui apporte la preuve qu'il est victime de
slachtoffer is van huiselijk geweld en uit de echt is gescheiden van violences domestiques et qu'il est divorcé d'un autre ressortissant
een andere onderdaan van een derde land, zelfs indien het slachtoffer d'un pays tiers, même si la victime n'est pas un travailleur salarié
geen werknemer of zelfstandige is of niet over voldoende inkomsten ou non salarié ou si elle ne dispose ni de revenus suffisants ni d'une
noch over een ziektekostenverzekering beschikt of geen lid is van een assurance maladie ou si elle ne fait pas partie d'une famille
in België gevormde familie van een persoon die aan deze voorwaarden constituée en Belgique d'une personne répondant à ces conditions.
voldoet. B.3.4. Zoals het op het voor de verwijzende rechter hangende geschil B.3.4. Tel qu'il est applicable au litige pendant devant le juge a
van toepassing is, bepaalt het voormelde artikel 11, § 2 : quo, l'article 11, § 2, précité dispose :
« De minister of zijn gemachtigde kan beslissen dat de vreemdeling die « Le ministre ou son délégué peut décider que l'étranger qui a été
op grond van artikel 10 toegelaten werd tot een verblijf in het Rijk admis à séjourner dans le Royaume sur la base de l'article 10 n'a plus
in een van de volgende gevallen niet meer het recht heeft om in het le droit de séjourner dans le Royaume, dans un des cas suivants :
Rijk te verblijven : 1° de vreemdeling voldoet niet meer aan een van de in artikel 10 1° l'étranger ne remplit plus une des conditions de l'article 10;
bepaalde voorwaarden;
2° de vreemdeling en de vreemdeling die vervoegd werd, onderhouden 2° l'étranger et l'étranger rejoint n'entretiennent pas ou plus une
niet of niet meer een werkelijk huwelijks- of gezinsleven; vie conjugale ou familiale effective;
3° de vreemdeling, die toegelaten werd tot een verblijf in het Rijk in 3° l'étranger, admis à séjourner dans le Royaume en tant que
de hoedanigheid van geregistreerde partner op grond van artikel 10, § partenaire enregistré sur la base de l'article 10, § 1er, 4° ou 5°, ou
1, 4° of 5°, of de vreemdeling die vervoegd werd, is in het huwelijk l'étranger qu'il a rejoint, s'est marié avec une autre personne ou est
getreden of heeft een wettelijk geregistreerd partnerschap met een lié à une autre personne par un partenariat enregistré conformément à
andere persoon; une loi;
4° de vreemdeling of de persoon die hij vervoegt, heeft valse of 4° l'étranger ou la personne qu'il rejoint a utilisé des informations
misleidende informatie of valse of vervalste documenten gebruikt, of fausses ou trompeuses ou des documents faux ou falsifiés, ou a recouru
heeft fraude gepleegd of onwettige middelen gebruikt die van à la fraude ou à d'autres moyens illégaux, qui ont été déterminants
doorslaggevend belang zijn geweest voor de erkenning van het recht op pour la reconnaissance du droit de séjour, ou il est établi que le
verblijf, of het staat vast dat het huwelijk, het partnerschap of de mariage, le partenariat ou l'adoption ont été conclus uniquement pour
adoptie uitsluitend afgesloten werden opdat de betrokken vreemdeling lui permettre d'entrer ou de séjourner dans le Royaume.
het Rijk zou kunnen binnenkomen of er verblijven.
De op het punt 1°, 2° of 3° gebaseerde beslissing mag enkel getroffen La décision fondée sur le point 1°, 2° ou 3° ne peut être prise qu'au
worden gedurende de eerste drie jaar na de afgifte van de cours des trois premières années suivant la délivrance du titre de
verblijfstitel of, in de gevallen bedoeld in artikel 12bis, § § 3 of séjour ou, dans les cas visés à l'article 12bis, § § 3 ou 4, suivant
4, na de afgifte van het document dat bewijst dat de aanvraag werd ingediend. la délivrance du document attestant que la demande a été introduite.
De minister of diens gemachtigde kan met het oog op een verlenging of Le ministre ou son délégué peut procéder ou faire procéder à des
vernieuwing van de verblijfstitel, controles verrichten of laten contrôles en vue de la prorogation ou du renouvellement du titre de
verrichten om na te gaan of de vreemdeling voldoet aan de voorwaarden séjour, afin de vérifier si l'étranger remplit les conditions de
van artikel 10. Hij kan op elk moment specifieke controles verrichten l'article 10. Il peut à tout moment procéder ou faire procéder à des
of laten verrichten in geval dat er gegronde vermoedens zijn van contrôles spécifiques lorsqu'il existe des présomptions fondées de
fraude of dat het huwelijk, het partnerschap of de adoptie tot stand fraude ou lorsque le mariage, le partenariat ou l'adoption a été
is gekomen om voor de betrokken persoon toegang tot of verblijf in het conclu pour permettre à la personne concernée d'entrer ou de séjourner
Rijk te verkrijgen. dans le Royaume.
De minister of zijn gemachtigde kan, op basis van het eerste lid, 1°,
2°, of 3° geen einde maken aan het verblijf van de vreemdeling die Le ministre ou son délégué ne peut mettre fin au séjour sur la base de
aantoont het slachtoffer te zijn geweest tijdens het huwelijk of het l'alinéa 1er, 1°, 2° ou 3°, si l'étranger prouve avoir été victime au
partnerschap van een feit als bedoeld in de artikelen 375, 398 tot cours du mariage ou du partenariat d'un fait visé aux articles 375,
400, 402, 403 of 405 van het Strafwetboek. In de andere gevallen houdt 398 à 400, 402, 403 ou 405 du Code pénal. Dans les autres cas, le
de minister of zijn gemachtigde in het bijzonder rekening met de ministre ou son délégué prend particulièrement en considération la
situatie van personen die het slachtoffer zijn van geweld in de situation des personnes victimes de violences dans leur famille, qui
familie, die niet langer een gezinscel vormen met de persoon die zij ne forment plus une cellule familiale avec la personne qu'elles ont
vervoegden en die bescherming nodig hebben. In deze gevallen brengt rejointe et nécessitent une protection. Dans ces cas, il informera la
hij de betrokken persoon op de hoogte van zijn beslissing om geen personne concernée de sa décision de ne pas mettre fin à son séjour
einde te stellen aan zijn verblijf, op basis van het eerste lid, 1°, 2° of 3°. sur la base de l'alinéa 1er, 1°, 2° ou 3°.
Bij de beslissing om een einde te stellen aan het verblijf op basis Lors de sa décision de mettre fin au séjour sur la base de l'alinéa 1er,
van het eerste lid, 1°, 2° of 3°, houdt de minister of zijn 1°, 2° ou 3°, le ministre ou son délégué prend en considération la
gemachtigde rekening met de aard en de hechtheid van de gezinsband van nature et la solidité des liens familiaux de la personne concernée et
de betrokken persoon en met de duur van zijn verblijf in het Rijk, la durée de son séjour dans le Royaume, ainsi que l'existence
alsmede met het bestaan van familiebanden of culturele of sociale d'attaches familiales, culturelles ou sociales avec son pays
banden met zijn land van herkomst. d'origine.
Indien de beslissing genomen wordt op basis van het 2° en 4° kunnen de Si la décision est prise sur la base du 2° et du 4°, les frais de
kosten van repatriëring verhaald worden op de vreemdeling of de rapatriement peuvent être récupérés auprès de l'étranger ou de la
persoon die hij vervoegd heeft ». personne qu'il a rejointe ».
B.4. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over het verschil in B.4. La Cour est interrogée sur la différence de traitement créée
behandeling tussen vreemdelingen die geen burger van de Unie zijn die entre des étrangers non citoyens de l'Union européenne qui sont
uit de echt zijn gescheiden en binnen het huwelijk het slachtoffer divorcés et qui, dans le cadre du mariage, ont été victimes de
zijn geweest van huiselijk geweld, naargelang zij gehuwd waren met een violences domestiques, selon qu'ils étaient mariés avec un autre
andere onderdaan van een derde land, dan wel met een Belg. ressortissant d'un Etat tiers ou avec un Belge.
Terwijl aan het tijdelijk verblijfsrecht van de eerstgenoemde Alors qu'il ne peut pas être mis fin au droit de séjour provisoire en
categorie van personen geen einde kan worden gesteld (artikel 11, § ce qui concerne la première catégorie de personnes citée (article 11,
2), geldt zulk een verbod voor de laatstgenoemde categorie van § 2), une telle interdiction ne s'applique à la seconde catégorie des
personen slechts op voorwaarde dat het slachtoffer het bewijs levert personnes citée qu'à condition que la victime apporte la preuve
dat hij werkt of over voldoende bestaansmiddelen beschikt om te qu'elle travaille ou qu'elle dispose de ressources suffisantes pour
voorkomen dat hij ten laste valt van het sociale bijstandsstelsel van éviter de devenir une charge pour le système d'assistance sociale du
het Rijk en beschikt over een ziektekostenverzekering die alle Royaume, et qu'elle dispose d'une assurance maladie couvrant
risico's in België dekt of lid is van een in België gevormde familie l'ensemble des risques en Belgique, ou qu'elle fasse partie d'une
van een persoon die aan deze voorwaarden voldoet (artikel 42quater, § famille constituée en Belgique d'une personne répondant à ces
4, 4°). conditions (article 42quater, § 4, 4°).
B.5.1. Bij zijn arrest nr. 121/2015 van 17 september 2015 heeft het B.5.1. Par son arrêt n° 121/2015 du 17 septembre 2015, la Cour s'est
Hof zich uitgesproken over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en prononcée sur la compatibilité de l'article 42quater, § 4, 4°, de la
11 van de Grondwet, van artikel 42quater, § 4, 4°, van de wet van 15 loi du 15 décembre 1980, combiné ou non avec l'article 11 de cette
december 1980, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 11 van même loi, tel qu'il était applicable au litige qui a donné lieu à
diezelfde wet, zoals het van toepassing was op het geschil dat l'arrêt de la Cour, avec les articles 10 et 11 de la Constitution.
aanleiding heeft gegeven tot het arrest van het Hof.
B.5.2. In de versie die destijds ter toetsing aan het Hof werd B.5.2. Dans sa version qui avait alors été soumise au contrôle de la
voorgelegd, bepaalde artikel 11, § 2, van de wet van 15 december 1980 Cour, l'article 11, § 2, de la loi du 15 décembre 1980 disposait :
: « De minister of zijn gemachtigde kan beslissen dat de vreemdeling die « § 2. Le ministre ou son délégué peut décider que l'étranger qui a
op grond van artikel 10 toegelaten werd tot een verblijf in het Rijk in één van de volgende gevallen niet meer het recht heeft om in het Rijk te verblijven : 1° de vreemdeling voldoet niet meer aan één van de voorwaarden van artikel 10; 2° de vreemdeling en de vreemdeling die vervoegd werd, onderhouden niet of niet meer een werkelijk huwelijks- of gezinsleven; 3° de vreemdeling, die toegelaten werd tot een verblijf in het Rijk in de hoedanigheid van geregistreerde partner op grond van artikel 10, § 1, 4° of 5°, of de vreemdeling die vervoegd werd, is in het huwelijk getreden of heeft een duurzame relatie met een andere persoon; 4° de vreemdeling heeft valse of misleidende informatie of valse of vervalste documenten gebruikt, of heeft fraude gepleegd of onwettige middelen gebruikt die van doorslaggevend belang zijn geweest voor de erkenning van het recht op verblijf, of het staat vast dat het huwelijk, het partnerschap of de adoptie uitsluitend afgesloten werden opdat de betrokken vreemdeling het Rijk zou kunnen binnenkomen of er verblijven. De op het punt 1°, 2° of 3° gebaseerde beslissing mag enkel getroffen été admis à séjourner dans le Royaume sur la base de l'article 10 n'a plus le droit de séjourner dans le Royaume, dans un des cas suivants : 1° cet étranger ne remplit plus une des conditions de l'article 10; 2° cet étranger et l'étranger rejoint n'entretiennent pas ou plus une vie conjugale ou familiale effective; 3° cet étranger, admis à séjourner dans le Royaume en tant que partenaire enregistré sur la base de l'article 10, § 1er, 4° ou 5°, ou l'étranger qu'il a rejoint, s'est marié ou a une relation durable avec une autre personne; 4° cet étranger a utilisé des informations fausses ou trompeuses ou des documents faux ou falsifiés, ou a recouru à la fraude ou à d'autres moyens illégaux, qui ont été déterminants pour la reconnaissance du droit de séjour, ou il est établi que le mariage, le partenariat ou l'adoption ont été conclus uniquement pour lui permettre d'entrer ou de séjourner dans le Royaume. La décision fondée sur le point 1°, 2° ou 3° ne peut être prise qu'au
worden gedurende de periode waarin de vreemdeling toegelaten is tot cours de l'admission au séjour pour une durée limitée. Dans ce cadre,
een verblijf voor beperkte duur. In dit verband vormen de redenen
vermeld in het punt 1°, 2° of 3° een voldoende motivering gedurende de le motif visé au point 1°, 2° ou 3° constituera une motivation
eerste twee jaren na de afgifte van de verblijfstitel of, in de suffisante au cours des deux premières années suivant la délivrance du
gevallen bedoeld in artikel 12bis, § § 3 of 4, na de afgifte van het titre de séjour ou, dans les cas visés à l'article 12bis, § § 3 ou 4,
document dat bewijst dat de aanvraag werd ingediend. In de loop van suivant la délivrance du document attestant que la demande a été
het derde jaar na de afgifte van de verblijfstitel of in de gevallen introduite. Au cours de la troisième année suivant la délivrance du
bedoeld in artikel 12bis, § § 3 of 4, na de afgifte van het document titre de séjour ou, dans les cas visés à l'article 12bis, § § 3 ou 4,
dat bewijst dat de aanvraag werd ingediend, volstaat deze motivering suivant la délivrance du document attestant que la demande a été
enkel indien zij aangevuld wordt met elementen die wijzen op een introduite, cette motivation ne sera suffisante que si elle est
schijnsituatie. complétée par des éléments indiquant une situation de complaisance.
De minister of diens gemachtigde kan met het oog op een verlenging of Le ministre ou son délégué peut procéder ou faire procéder à des
vernieuwing van de verblijfstitel, controles verrichten of laten contrôles en vue de la prorogation ou du renouvellement du titre de
verrichten om na te gaan of de vreemdeling voldoet aan de voorwaarden séjour, afin de vérifier si l'étranger remplit les conditions de
van artikel 10. Hij kan op elk moment specifieke controles verrichten l'article 10. Il peut à tout moment procéder ou faire procéder à des
of laten verrichten in geval van gegronde vermoedens van fraude of dat contrôles spécifiques lorsqu'il existe des présomptions fondées de
het huwelijk, het partnerschap of de adoptie tot stand is gekomen om fraude ou que le mariage, le partenariat ou l'adoption a été conclu
voor de betrokken persoon toegang tot of verblijf in het Rijk te pour permettre à la personne concernée d'entrer ou de séjourner dans
bekomen. le Royaume.
De minister of zijn gemachtigde houdt in het bijzonder rekening met de Le ministre ou son délégué prend particulièrement en considération la
situatie van personen die het slachtoffer zijn van geweld in de situation des personnes victimes de violences dans leur famille, qui
familie, die het huishouden verlaten hebben en bescherming nodig ont quitté leur foyer et nécessitent une protection. Dans ces cas, il
hebben. In deze gevallen zal hij de betrokken persoon op de hoogte informera la personne concernée de sa décision de ne pas mettre fin,
brengen van zijn beslissing om geen einde te stellen aan zijn
verblijf, op basis van het eerste lid, 1°, 2° of 3° ». sur la base de l'alinéa 1er, 1°, 2° ou 3°, à son séjour ».
B.5.3. Het Hof werd verzocht zich uit te spreken over de twee B.5.3. La Cour était invitée à se prononcer sur les deux dispositions
voormelde bepalingen, in die interpretatie dat de echtgenoot of de précitées, dans l'interprétation selon laquelle le conjoint ou le
partner, niet-burger van de Unie die het recht op gezinshereniging met partenaire non citoyen de l'Union ayant bénéficié du droit au
een andere onderdaan van een derde land heeft genoten en slachtoffer regroupement familial avec un autre ressortissant d'un pays tiers et
van huiselijk geweld, krachtens artikel 11 van de in het geding zijnde victime de violences domestiques pouvait, en vertu de l'article 11 de
wet zijn verblijfsrecht kon behouden, ondanks de beëindiging van de la loi en cause, voir son droit au séjour maintenu, malgré la rupture
gezamenlijke vestiging en zelfs indien niet meer werd voldaan aan de de l'installation commune et même si les conditions de séjour
verblijfsvoorwaarden, terwijl de echtgenoot of de partner onderdaan n'étaient plus réunies, alors que le conjoint ou le partenaire
van een derde land die het recht op gezinshereniging met een Belg of ressortissant d'un pays tiers ayant bénéficié du droit au regroupement
een Europese vreemdeling heeft genoten en slachtoffer van huiselijk familial avec un Belge ou avec un étranger européen et victime de
geweld, om het behoud van zijn verblijfsrecht in geval van beëindiging violences domestiques devait, pour bénéficier du maintien de son droit
van de gezamenlijke vestiging te genieten, moest voldoen aan de de séjour en cas de cessation de l'installation commune, satisfaire
voorwaarden bepaald in artikel 42quater, § 4. aux conditions prévues par l'article 42quater, § 4.
B.5.4. Het Hof heeft geoordeeld dat de prejudiciële vraag ontkennend B.5.4. La Cour a jugé que la question préjudicielle appelait une
moest worden beantwoord, op grond van de volgende motivering : réponse négative, sur la base de la motivation suivante :
« B.5.2. [...] « B.5.2. [...]
Zoals in de parlementaire voorbereiding van de in het geding zijnde Comme le relèvent les travaux préparatoires de la disposition en
bepaling wordt opgemerkt, somt paragraaf 1 van artikel 42quater ' de cause, le paragraphe 1er de l'article 42quater ' énumère les cas dans
gevallen op waarin in principe een einde kan worden gemaakt aan het
verblijf ' van de familieleden van een Europese burger, onderdanen van lesquels il peut en principe être mis fin au séjour ' des membres de
een Staat die geen lid is van de Unie, waarbij die bepaling ' de la famille d'un citoyen européen, ressortissants d'Etats tiers à
minister of diens gemachtigde [toestaat] ' om zulks te doen wanneer l'Union, cette disposition ' permettant au ministre ou à son délégué '
het familielid van de Europese burger ' niet meer voldoet aan de d'agir de la sorte lorsque le membre de la famille du citoyen européen
voorwaarden die gesteld zijn aan zijn verblijf, in overeenstemming met ' ne répond plus aux conditions fixées à son séjour, conformément aux
de bepalingen van de richtlijn [2004/38/EG] ' (Parl. St., Kamer, dispositions de la directive [2004/38/CE] ' (Doc. parl., Chambre,
2006-2007, DOC 51-2845/001, pp. 53-54). 2006-2007, DOC 51-2845/001, pp. 53-54).
B.5.3. Door aan de minister of zijn gemachtigde een B.5.3. En donnant au ministre ou à son délégué un pouvoir
beoordelingsbevoegdheid te geven, laat de wetgever hem niet toe die op d'appréciation, le législateur ne lui permet pas de l'exercer de
een willekeurige wijze of met overtreding van de grondwettelijke manière arbitraire ou en contravention avec les règles
regels uit te oefenen. constitutionnelles.
De bevoegde minister of zijn gemachtigde beschikt ter zake over een Le ministre compétent ou son délégué dispose en la matière d'une
discretionaire bevoegdheid, bij de uitoefening waarvan hij rekening compétence discrétionnaire dans l'exercice de laquelle il est appelé à
moet houden met alle elementen die hem ter kennis zijn gebracht en met tenir compte de l'ensemble des éléments portés à sa connaissance et,
name met de redenen waarom de in het geding zijnde vreemdeling ertoe notamment, des raisons pour lesquelles l'étranger en cause a été
is gebracht een einde te maken aan de gezamenlijke vestiging met zijn appelé à mettre un terme à l'installation commune avec son époux
Belgische echtgenoot. In dat opzicht zal de bevoegde minister of zijn belge. A cet égard, le ministre compétent ou son délégué sera amené à
gemachtigde ertoe worden gebracht rekening te houden met het huiselijk prendre en considération les violences domestiques subies par
geweld dat de betrokken vreemdeling heeft geleden, op dezelfde wijze l'étranger concerné, de la même manière qu'il les prend en compte en
als hij daarmee rekening houdt op grond van artikel 11 van de in het vertu de l'article 11 de la loi en cause.
geding zijnde wet. B.5.4. Hieruit vloeit voort dat het in de prejudiciële vraag B.5.4. Il s'ensuit que la différence de traitement alléguée dans la
aangevoerde verschil in behandeling niet bestaat ». question préjudicielle est inexistante ».
B.6. Sedert de beslissing die in het geding was in de zaak die B.6. Depuis la décision qui était en cause dans l'affaire qui a donné
aanleiding heeft gegeven tot het arrest nr. 121/2015 van het Hof, werd lieu à l'arrêt n° 121/2015 de la Cour, l'article 11, § 2, précité, a
het voormelde artikel 11, § 2, vervangen bij artikel 5 van de wet van été remplacé par l'article 5 de la loi du 8 juillet 2011 modifiant la
8 juli 2011 « tot wijziging van de wet van 15 december 1980 loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour,
betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging l'établissement et l'éloignement des étrangers en ce qui concerne les
en de verwijdering van vreemdelingen wat betreft de voorwaarden tot conditions dont est assorti le regroupement familial (ci-après : la
gezinshereniging », opdat de minister geen einde kan stellen aan het loi du 8 juillet 2011), afin que le ministre ne puisse pas mettre fin
tijdelijk verblijfsrecht wanneer vaststaat dat de vreemdeling au droit de séjour provisoire lorsqu'il est établi que l'étranger non
niet-EU-burger die uit de echt is gescheiden van een andere onderdaan citoyen de l'Union européenne qui est divorcé d'un autre ressortissant
van een derde land het slachtoffer is van huiselijk geweld. d'un pays tiers est victime de violences domestiques.
B.7.1. De wet van 8 juli 2011 heeft de voorwaarden tot B.7.1. La loi du 8 juillet 2011 a modifié les conditions du
gezinshereniging, zoals zij waren opgenomen in de artikelen 10 en regroupement familial telles qu'elles étaient inscrites dans les
volgende en in de artikelen 40 en volgende van de wet van 15 december articles 10 et suivants et dans les articles 40 et suivants de la loi
1980, gewijzigd. du 15 décembre 1980.
B.7.2. Hoewel in de verschillende wetsvoorstellen die aan de oorsprong B.7.2. Si les différentes propositions de loi à l'origine de cette loi
van die wet lagen, werd bevestigd dat het recht op de eerbiediging van ont confirmé que le droit au respect de la vie familiale est une
het gezinsleven een belangrijke maatschappelijke waarde is en dat valeur sociale importante et que la migration par le biais du
migratie via gezinshereniging mogelijk zou moeten zijn, beoogden zij regroupement familial devait être possible, elles visaient à mieux
het verlenen van een verblijfsrecht in het kader van gezinshereniging réguler l'octroi d'un droit de séjour dans le cadre du regroupement
beter te reguleren teneinde de migratiestroom en de migratiedruk te familial afin de maîtriser les flux et la pression migratoires. Elles
beheersen. Voornamelijk strekten ze ertoe bepaalde misbruiken of tendaient principalement à prévenir ou à décourager certains abus ou
gevallen van fraude te voorkomen of te ontmoedigen, met name op het cas de fraudes, notamment par les mariages blancs, les partenariats de
vlak van schijnhuwelijken, schijnpartnerschappen en schijnadopties. complaisance et les adoptions fictives. Il s'agissait également
Het was eveneens de bedoeling te voorkomen dat de gezinsleden die zich d'éviter que les membres de la famille qui viennent s'établir en
in België komen vestigen, ten laste vallen van de overheid of dat de Belgique tombent à charge des autorités ou que le regroupement
gezinshereniging in mensonwaardige omstandigheden zou plaatsvinden, familial se déroule dans des circonstances contraires à la dignité
bijvoorbeeld door het ontbreken van behoorlijke huisvesting. Ten humaine, du fait, par exemple, de l'absence d'un logement décent.
slotte werd in de parlementaire voorbereiding er ook bij herhaling op Enfin, les travaux préparatoires ont à plusieurs reprises attiré
gewezen dat de wetgever bij het regelen van de voorwaarden voor l'attention sur le fait que le législateur doit tenir compte des
gezinshereniging, rekening dient te houden met de verplichtingen die obligations découlant du droit de l'Union européenne lorsqu'il règle
volgen uit het Europees Unierecht. les conditions du regroupement familial.
B.7.3. Het amendement dat aan de oorsprong van de wijziging van B.7.3. L'amendement à l'origine de la modification de l'article 11, §
artikel 11, § 2, van de wet van 15 december 1980 ligt, werd als volgt verantwoord : « Daarnaast wordt de bepaling die van toepassing is op slachtoffers van huiselijk geweld verder gepreciseerd. De bestaande regeling werd aangepast in die zin dat niet langer uitdrukkelijk wordt vereist dat het slachtoffer het huishouden dient te verlaten. Ook wanneer bvb. [het] slachtoffer in de woning blijft en zijn partner het huishouden verlaat (en de ' gezinscel ' dus wordt doorbroken) zal het verblijfsstatuut kunnen worden toegekend. Daarnaast zal de minister het verblijf niet kunnen [beëindigen] wanneer de betrokkene aantoont dat hij het slachtoffer is geweest van daden vermeld in enkele 2, de la loi du 15 décembre 1980 a été justifié comme suit : « En outre, la disposition s'appliquant aux victimes de violences dans leur famille est précisée. La réglementation existante a été adaptée en ce sens qu'il n'est plus exigé expressément que la victime doit quitter le ménage. Le statut de séjour pourra également être octroyé, par exemple, lorsque la victime reste dans l'habitation et que son partenaire quitte le ménage (et que la ' cellule familiale ' est donc brisée). En outre, le ministre ne pourra pas mettre fin au séjour si l'intéressé prouve qu'il a été victime de faits mentionnés dans
expliciet opgesomde strafwetsartikelen, loutere aanwijzingen kunnen in plusieurs articles du Code pénal énumérés explicitement; de simples
dit verband niet volstaan » (Parl. St., Kamer, 2010-2011, DOC indices ne peuvent suffire à cet égard » (Doc. parl., Chambre,
53-0443/014, p. 31). 2010-2011, DOC 53-0443/14, p. 31).
B.7.4. Artikel 42quater, § 4, 4°, werd eveneens vervangen bij artikel B.7.4. L'article 42quater, § 4, 4°, a également été remplacé par
12 van de wet van 8 juli 2011. Geen wijziging werd evenwel aangebracht l'article 12 de la loi du 8 juillet 2011. Aucune modification n'a
met betrekking tot de voorwaarden die de onderdaan van een derde land toutefois été apportée en ce qui concerne les conditions que le
die uit de echt is gescheiden van een Belg en die, binnen het ressortissant d'un pays tiers divorcé d'un Belge et victime de faits
huwelijk, het slachtoffer is geweest van geweld, moet in acht nemen om de violences dans le cadre du mariage doit respecter pour conserver
zijn verblijfsrecht te behouden. son droit de séjour.
B.7.5. Zoals de verwijzende rechter in zijn verwijzingsarrest opmerkt, B.7.5. Comme le relève le juge a quo dans son arrêt de renvoi, la
werd het in de prejudiciële vraag vermelde verschil in behandeling différence de traitement mentionnée dans la question préjudicielle n'a
niet onderzocht in het arrest nr. 121/2015 van het Hof. Dat arrest had pas été examinée dans l'arrêt n° 121/2015 de la Cour. Celui-ci portait
immers betrekking op een vergelijking met de vreemdeling die is en effet sur une comparaison avec l'étranger visé à l'article 11, § 2,
bedoeld in artikel 11, § 2, van de wet van 15 december 1980, vóór de de la loi du 15 décembre 1980, avant le remplacement de cet article
vervanging van dat artikel bij de wet van 8 juli 2011. Het is precies par la loi du 8 juillet 2011. C'est précisément cette loi qui fait
die wet die het verschil in behandeling heeft doen ontstaan waarover naître la différence de traitement sur laquelle la Cour est invitée à
het Hof wordt verzocht zich te dezen uit te spreken. se prononcer en l'espèce.
B.8.1. Met betrekking tot het verblijfsrecht van vreemdelingen die B.8.1. En ce qui concerne le droit de séjour des étrangers qui sont
familielid zijn van een Belg, zoals geregeld in artikel 40ter van de membres de la famille d'un Belge, tel qu'il est régi par l'article
wet van 15 december 1980, dient een onderscheid te worden gemaakt 40ter de la loi du 15 décembre 1980, il convient d'établir une
naargelang die Belg al dan niet zijn recht van vrij verkeer heeft distinction, selon que ce Belge a exercé ou non son droit à la libre
uitgeoefend overeenkomstig het Europees Unierecht. In het eerste geval circulation, conformément au droit de l'Union européenne. Dans le
dient bij de regeling van het verblijfsrecht van de familieleden premier cas, en effet, il convient, pour régler le droit de séjour des
immers rekening te worden gehouden met de verplichtingen die volgen membres de la famille, de tenir compte des obligations qui découlent
uit het Europees Unierecht inzake vrij verkeer, terwijl het in het du droit de l'Union européenne en matière de libre circulation, alors
tweede geval gaat om een zuiver interne situatie, waarop het Unierecht que, dans le second cas, il s'agit d'une situation purement interne, à
niet van toepassing is. laquelle le droit de l'Union n'est pas applicable.
B.8.2. Uit de verwijzingsbeslissing en uit het dossier van de B.8.2. Il ne ressort ni de la décision de renvoi ni du dossier de la
rechtspleging voor de Raad van State blijkt niet dat de Belgische procédure devant le Conseil d'Etat que le regroupant belge a fait
gezinshereniger in casu gebruik heeft gemaakt van zijn recht van vrij
verkeer. Het Hof onderzoekt de in het geding zijnde bepalingen usage, en l'espèce, de son droit à la libre circulation. La Cour
derhalve uitsluitend in zoverre zij van toepassing zijn op examine dès lors les dispositions en cause exclusivement en ce
familieleden van een Belg die geen gebruik heeft gemaakt van zijn qu'elles sont applicables à des membres de la famille d'un Belge qui
recht van vrij verkeer. n'a pas fait usage de son droit à la libre circulation.
In dat geval volgt de toepassing van de voorwaarden vastgesteld in Dans ce cas, l'application, aux membres de la famille d'un Belge, des
artikel 42quater, § 4, 4°, van de wet van 15 december 1980 op de conditions fixées à l'article 42quater, § 4, 4°, de la loi du 15
familieleden van een Belg niet uit de omzetting van de richtlijn décembre 1980 ne découle pas de la transposition de la directive
2004/38/EG maar berust zij op een autonome beslissing van de wetgever. 2004/38/CE, mais repose sur une décision autonome du législateur.
B.9.1. Ervan uitgaan, zoals de Ministerraad voorstelt, dat de in de B.9.1. Considérer, comme le propose le Conseil des ministres, que les
prejudiciële vraag beoogde categorieën van personen onvoldoende catégories de personnes visées dans la question préjudicielle seraient
vergelijkbaar zouden zijn om de reden dat de wetgever voor een van die insuffisamment comparables au motif que le législateur a entendu, pour
categorieën de verplichtingen heeft willen in acht nemen die l'une de ces catégories, respecter les obligations qui découlaient du
voortvloeiden uit het Europees Unierecht, zou de toetsing inzake droit de l'Union européenne, viderait de sa substance le contrôle
gelijkheid en niet-discriminatie, die zelfs in dat geval in de interne d'égalité et de non-discrimination prescrit dans l'ordre juridique
rechtsorde is voorgeschreven door de artikelen 10 en 11 van de interne, même dans ce cas, par les articles 10 et 11 de la
Grondwet, zinledig maken. Constitution.
B.9.2. Het staat derhalve aan het Hof erop toe te zien dat de regels B.9.2. Il appartient dès lors à la Cour de veiller à ce que les règles
die de wetgever aanneemt, met inbegrip wanneer hij ten aanzien van que le législateur adopte, y compris lorsqu'il doit tenir compte du
sommige categorieën van vreemdelingen dient rekening te houden met het droit de l'Union européenne à l'égard de certaines catégories
Europees Unierecht, niet ertoe leiden ten aanzien van de familieleden d'étrangers, n'aboutissent pas à créer, à l'égard des membres de la
van de eigen onderdanen verschillen in behandeling in het leven te famille des nationaux, des différences de traitement qui ne sont pas
roepen die niet redelijk verantwoord zijn. raisonnablement justifiées.
B.9.3. Wanneer de wetgever de voorwaarden voor de uitoefening van het B.9.3. Lorsque le législateur règle les conditions d'exercice du droit
recht op gezinshereniging regelt die van toepassing zijn op personen au regroupement familial applicables à des personnes qui se trouvent
die zich in vergelijkbare situaties bevinden, maar waarvan een dans des situations comparables, mais dont une catégorie relève du
categorie, in tegenstelling met de andere, onder het Unierecht valt, droit de l'Union, à la différence de l'autre, il n'est toutefois pas
is hij echter niet verplicht strikt identieke regels in te stellen, obligé d'établir des règles identiques strictes, compte tenu des
gelet op de bij de Unierecht nagestreefde doelstellingen. objectifs poursuivis par le droit de l'Union.
In het kader van het immigratiebeleid dat tot complexe en ingewikkelde Dans le cadre de la politique d'immigration, qui comporte des enjeux
afwegingen noopt en waarbij rekening dient te worden gehouden met de complexes et intriqués et qui doit tenir compte des exigences
vereisten van het Europees Unierecht, beschikt de wetgever over een découlant du droit de l'Union européenne, le législateur dispose d'un
ruime beoordelingsvrijheid. large pouvoir d'appréciation.
B.10. De in het geding zijnde bepalingen van de wet van 15 december B.10. Les dispositions en cause de la loi du 15 décembre 1980 font
1980 doen een verschil in behandeling ontstaan tussen onderdanen van naître une différence de traitement entre des ressortissants d'un pays
een derde land die uit de echt zijn gescheiden en die binnen het tiers qui sont divorcés et qui ont été victimes de violences
huwelijk het slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld, naargelang domestiques dans le cadre du mariage, selon qu'ils étaient mariés avec
zij gehuwd waren met een andere onderdaan van een derde land, dan wel un autre ressortissant d'un pays tiers ou avec un Belge.
met een Belg. Het Hof wordt niet gevraagd te onderzoeken of de voorwaarden in Il n'est pas demandé à la Cour d'examiner si les conditions prévues à
artikel 42quater, § 4, 4°, van de wet van 15 december 1980, waarnaar l'article 42quater, § 4, 4°, de la loi du 15 décembre 1980, auquel
artikel 40ter van die wet verwijst, op zich verantwoord zijn. De fait référence l'article 40ter de cette loi, sont justifiées en soi.
verwijzende rechter ondervraagt het Hof enkel over het voormelde Le juge a quo interroge uniquement la Cour sur la différence de
verschil in behandeling. traitement précitée.
B.11.1. Het criterium van onderscheid, dat berust op de nationaliteit B.11.1. Le critère de distinction, fondé sur la nationalité de la
van de persoon bij wie men zich op het Belgische grondgebied voegt, personne rejointe sur le territoire belge, constitue un critère
vormt een objectief criterium. Het Hof dient nog te onderzoeken of dat objectif. La Cour doit encore examiner si ce critère est pertinent par
criterium relevant is ten opzichte van de doelstellingen van de rapport aux objectifs du législateur et s'il n'est pas porté une
wetgever en of niet op onevenredige wijze afbreuk wordt gedaan aan de atteinte disproportionnée aux droits des étrangers concernés.
rechten van de betrokken vreemdelingen.
B.11.2. Volgens de Ministerraad zouden 70 % van de gezinsherenigingen B.11.2. D'après le Conseil des ministres, 70 % des regroupements
in België gezinsherenigingen met Belgen zijn. Rekening houdend met het familiaux en Belgique seraient des regroupements familiaux avec des
doel dat door de wetgever werd nagestreefd met het aannemen van de wet Belges. Compte tenu de l'objectif poursuivi par le législateur au
van 8 juli 2011, zou het verschil in behandeling zijn verantwoord door moment de l'adoption de la loi du 8 juillet 2011, la différence de
het grotere aantal van die herenigingen en door de omstandigheid dat traitement serait justifiée par le nombre plus grand de ces
de vreemdelingen die zich zijn komen voegen bij een uit een derde land regroupements et par la circonstance que les étrangers venus rejoindre
afkomstige vreemdeling die tot een verblijf van onbeperkte duur op het un étranger originaire d'un pays tiers admis au séjour illimité sur le
grondgebied werd toegelaten, reeds een gezinsband deelden vóór de territoire partageaient déjà un lien familial avant le regroupement
hereniging, terwijl de hereniging met een Belg heeft geleid tot de tandis que le regroupement avec un Belge a impliqué la constitution
vorming van een nieuw gezin. d'une nouvelle famille.
B.11.3. Zoals in B.7.2 is vermeld, wilde de wetgever, met de wet van 8 B.11.3. Comme il est dit en B.7.2, par la loi du 8 juillet 2011, le
juli 2011, de migratiestroom en de migratiedruk beheersen en législateur entendait maîtriser les flux et la pression migratoires
misbruiken of gevallen van fraude, met name schijnhuwelijken of ainsi que prévenir et décourager les abus ou les cas de fraudes,
schijnpartnerschappen, voorkomen en ontmoedigen. Hij wilde eveneens notamment les mariages blancs ou les partenariats de complaisance. Il
vermijden dat de gezinsleden die zich in België komen vestigen, ten entendait également éviter que les membres de la famille qui viennent
laste vallen van de overheid. s'établir en Belgique tombent à charge des autorités.
B.11.4. Artikel 40ter van de wet van 15 december 1980, in samenhang B.11.4. L'article 40ter de la loi du 15 décembre 1980, lu en
gelezen met artikel 42quater, § 4, 4°, enerzijds, en artikel 11, § 2, combinaison avec l'article 42quater, § 4, 4°, d'une part, et l'article
van die wet, anderzijds, hebben allebei betrekking op vreemdelingen 11, § 2, de cette loi, d'autre part, concernent tous deux des
die een machtiging tot verblijf op het grondgebied hebben verkregen étrangers qui ont obtenu une autorisation de séjour sur le territoire
wegens een gezinshereniging en die het bewijs hebben geleverd van het en raison d'un regroupement familial et qui ont apporté la preuve de
bestaan van huiselijk geweld tijdens hun huwelijk, dat inmiddels is l'existence de violences domestiques durant leur mariage, lequel a été
ontbonden. dissous dans l'intervalle.
B.11.5. Noch de doelstellingen die door de wetgever zijn nagestreefd B.11.5. Ni les objectifs poursuivis par le législateur à travers la
met de wet van 8 juli 2011, noch de door de Ministerraad aangevoerde loi du 8 juillet 2011, ni les motifs invoqués par le Conseil des
motieven kunnen verantwoorden dat de beide vergeleken categorieën van ministres ne peuvent justifier que les deux catégories d'étrangers
vreemdelingen, die zich in dezelfde bijzondere schrijnende situaties comparées, qui se trouvent dans les mêmes situations particulièrement
bevinden en om die reden bijzondere bescherming behoeven, verschillend difficiles et nécessitent pour cette raison une protection
worden behandeld. particulière, soient traitées différemment.
B.11.6. De omstandigheid dat het verschil in behandeling enkel de duur B.11.6. La circonstance que la différence de traitement ne couvre que
van de tijdelijke machtiging tot verblijf dekt, namelijk maximaal vijf la durée de l'autorisation de séjour temporaire, soit au maximum cinq
jaar vanaf de afgifte van de verblijfstitel, is niet van dien aard dat années à dater de la délivrance du titre de séjour, n'est pas de
zij die vaststelling wijzigt. Het verlies van het verblijfsrecht kan nature à modifier ce constat. En effet, la perte du droit au séjour
immers onomkeerbare gevolgen hebben voor vreemdelingen die zich in een peut présenter des conséquences irréversibles pour des étrangers qui
bijzonder schrijnende situatie bevinden, ongeacht of de machtiging tot se trouvent dans une situation particulièrement difficile, que
verblijf al dan niet tijdelijk is. l'autorisation de séjour soit temporaire ou non.
B.12. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. B.12. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative.
Om die redenen, Par ces motifs
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 40ter, laatste lid, van de wet van 15 december 1980 « L'article 40ter, dernier alinéa, de la loi du 15 décembre 1980 sur
betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des
en de verwijdering van vreemdelingen », in samenhang gelezen met étrangers, lu en combinaison avec l'article 42quater, § 4, 4°, de
artikel 42quater, § 4, 4°, van die wet en zoals van toepassing vóór de cette loi et tel qu'il était applicable avant la modification de la
wijziging van dezelfde wet bij de wet van 4 mei 2016 « houdende même loi par la loi du 4 mai 2016 « portant des dispositions diverses
diverse bepalingen inzake asiel en migratie en tot wijziging van de en matière d'asile et de migration et modifiant la loi du 15 décembre
wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et
het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen en de
wet van 12 januari 2007 betreffende de opvang van asielzoekers en van l'éloignement des étrangers et la loi du 12 janvier 2007 sur l'accueil
bepaalde andere categorieën van vreemdelingen », schendt de artikelen des demandeurs d'asile et de certaines autres catégories d'étrangers »
10 en 11 van de Grondwet. viole les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 7 februari 2019. la Cour constitutionnelle, le 7 février 2019.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
F. Daoût F. Daoût
^