Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 166/2018 van 29 november 2018 Rolnummer 6730 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 131ter van de wet van 15 mei 1984 houdende maatregelen tot harmonisering in de pensioenregelingen, gesteld door de Arb Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 166/2018 van 29 november 2018 Rolnummer 6730 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 131ter van de wet van 15 mei 1984 houdende maatregelen tot harmonisering in de pensioenregelingen, gesteld door de Arb Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...) Extrait de l'arrêt n° 166/2018 du 29 novembre 2018 Numéro du rôle : 6730 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 131ter de la loi du 15 mai 1984 portant mesures d'harmonisation dans les régimes de pensions, posées par le La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 166/2018 van 29 november 2018 Extrait de l'arrêt n° 166/2018 du 29 novembre 2018
Rolnummer 6730 Numéro du rôle : 6730
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 131ter van de wet En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 131ter
van 15 mei 1984 houdende maatregelen tot harmonisering in de de la loi du 15 mai 1984 portant mesures d'harmonisation dans les
pensioenregelingen, gesteld door de Arbeidsrechtbank Henegouwen, régimes de pensions, posées par le Tribunal du travail du Hainaut,
afdeling Charleroi. division Charleroi.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen,
Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en P. Nihoul, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et P. Nihoul, assistée du
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président F. Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij vonnis van 20 september 2017 in zake M.-A. C. tegen het Par jugement du 20 septembre 2017 en cause de M.-A. C. contre
l'Institut national d'assurances sociales pour travailleurs
Rijksinstituut voor de sociale verzekeringen der zelfstandigen (RSVZ), indépendants (INASTI), dont l'expédition est parvenue au greffe de la
waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 27 Cour le 27 septembre 2017, le Tribunal du travail du Hainaut, division
september 2017, heeft de Arbeidsrechtbank Henegouwen, afdeling
Charleroi, de volgende prejudiciële vragen gesteld : Charleroi, a posé les questions préjudicielles suivantes :
« Schendt artikel 131ter van de wet van 15 mei 1984 houdende « L'article 131ter de la loi du 15 mai 1984 portant mesures
maatregelen tot harmonisering in de pensioenregelingen de artikelen 10 d'harmonisation dans les régimes de pensions viole-t-il les articles
en 11 van de Grondwet in zoverre die bepaling haar toepassingsgebied 10 et 11 de la Constitution en ce que cette disposition limite son
beperkt tot de werknemers die een gemengde loopbaan als zelfstandige champ d'application aux travailleurs ayant effectué une carrière mixte
en als werknemer hebben gehad, waardoor zij de werknemers die een d'indépendant et de salarié, excluant les travailleurs ayant effectué
gemengde loopbaan als zelfstandige, als werknemer en als ambtenaar
hebben gehad uitsluit, in zoverre de gehele beroepsloopbaan van de une carrière mixte d'indépendant, de salarié et de fonctionnaire, dans
eerstgenoemden in aanmerking wordt genomen bij de berekening van de la mesure où la totalité de la carrière professionnelle des premiers
vereiste 30 jaar voor de toekenning van het minimumpensioen als est prise en considération dans le calcul des 30 ans requis pour
zelfstandige, terwijl de beroepsloopbaan van de laatstgenoemden l'octroi de la pension minimum d'indépendant, alors que la carrière
slechts gedeeltelijk in aanmerking wordt genomen ? professionnelle des seconds n'est prise en considération qu'en partie ?
Indien de eerste vraag ontkennend wordt beantwoord, voert de Dans l'hypothèse où une réponse négative serait donnée à la première
ontstentenis, in de wet van 15 mei 1984 houdende maatregelen tot question, l'absence dans la loi du 15 mai 1984 portant mesures
harmonisering in de pensioenregelingen, van bepalingen die het d'harmonisation dans les régimes de pensions de dispositions
mogelijk maken om de loopbaanjaren uitgeoefend in een pensioenregeling permettant de prendre en considération les années de carrière exercées
van de openbare sector in aanmerking te nemen voor de loopbaanbreuk dans un régime public de pensions dans la fraction de carrière à
die moet worden bereikt om het minimumpensioen in de regeling der atteindre pour l'obtention de la pension minimum en régime
zelfstandigen te verkrijgen, dan geen discriminatie in tussen de indépendant, ne crée-t-elle pas une discrimination entre les
werknemers die een gemengde loopbaan als zelfstandige en als werknemer travailleurs ayant effectué une carrière mixte d'indépendant et de
hebben gehad en de werknemers die een gemengde loopbaan als salarié, et les travailleurs ayant effectué une carrière mixte
zelfstandige, als werknemer en als ambtenaar hebben gehad, d'indépendant, de salarié et de fonctionnaire, discrimination
discriminatie die strijdig is met artikel 14 van het EVRM, waardoor contraire à l'article 14 de la C.E.D.H., créant par là une lacune non
een lacune wordt gecreëerd die niet objectief verantwoord is ? ». justifiée objectivement ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag Quant à la première question préjudicielle
B.1.1. De eerste prejudiciële vraag heeft betrekking op de B.1.1. La première question préjudicielle porte sur la compatibilité
bestaanbaarheid van artikel 131ter van de wet van 15 mei 1984 houdende de l'article 131ter de la loi du 15 mai 1984 portant mesures
maatregelen tot harmonisering in de pensioenregelingen met de d'harmonisation dans les régimes de pensions avec les articles 10 et
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het zijn 11 de la Constitution, en ce qu'il limite son champ d'application aux
toepassingsgebied beperkt tot de werknemers die een gemengde loopbaan travailleurs ayant effectué une carrière mixte d'indépendant et de
als zelfstandige en als werknemer hebben gehad, waardoor het de
werknemers uitsluit die een gemengde loopbaan als zelfstandige, als salarié, excluant les travailleurs ayant effectué une carrière mixte
werknemer en als ambtenaar hebben gehad, in zoverre de gehele d'indépendant, de salarié et de fonctionnaire, dans la mesure où la
beroepsloopbaan van de eerstgenoemden in aanmerking wordt genomen bij totalité de la carrière professionnelle des premiers est prise en
de berekening van de vereiste 30 jaar voor de toekenning van het considération dans le calcul des 30 ans requis pour l'octroi de la
minimumpensioen als zelfstandige, terwijl de beroepsloopbaan van de pension minimum d'indépendant, alors que la carrière professionnelle
laatstgenoemden slechts gedeeltelijk in aanmerking wordt genomen. des seconds n'est prise en considération qu'en partie.
B.1.2. Uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag blijkt dat deze B.1.2. Il ressort du libellé de la question préjudicielle que le juge
enkel betrekking heeft op de grondwettigheid van artikel 131ter, § 1, a quo interroge uniquement la Cour sur la constitutionnalité de
eerste lid, 2°, van de in het geding zijnde wet, in zoverre het zijn l'article 131ter, § 1er, alinéa 1er, 2°, de la loi en cause, en ce
toepassingsgebied beperkt tot de werknemers die een gemengde loopbaan qu'il limite son champ d'application aux travailleurs ayant effectué
als zelfstandige en als werknemer hebben gehad. une carrière mixte d'indépendant et de salarié.
Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die bepaling. La Cour limite son examen à cette disposition.
B.2.1. Artikel 131ter van de wet van 15 mei 1984 houdende maatregelen B.2.1. L'article 131ter de la loi du 15 mai 1984 portant mesures
tot harmonisering in de pensioenregelingen (hierna : de wet van 15 mei d'harmonisation dans les régimes de pensions (ci-après : la loi du 15
1984) bepaalt : mai 1984) dispose :
« § 1. Met ingang van 1 januari 2015 : « § 1er. A partir du 1er janvier 2015 :
1° worden de bedragen bedoeld in artikel 131bis, § 1septies, 9°, 1° les montants visés à l'article 131bis, § 1septies, 9°, sont portés
respectievelijk gebracht op 12.765,99 euro en op 9.648,57 euro; respectivement à 12.765,99 euros et à 9.648,57 euros;
2° wordt aan de gerechtigde op een rust- of overlevingspensioen als zelfstandige, een minimumpensioen verleend wanneer hij, naargelang van het geval, in zijn hoofde of in hoofde van de overleden echtgenoot, een beroepsloopbaan bewijst die hetzij in de regeling voor zelfstandigen alleen, hetzij in de regeling voor zelfstandigen en werknemers samen, hetzij in de regeling voor zelfstandigen en in een of meerdere regelingen waarop de Europese Verordeningen van toepassing zijn of waarop een door België gesloten overeenkomst inzake sociale zekerheid betreffende de pensioenen van werknemers of zelfstandigen van toepassing is, hetzij in de regeling voor zelfstandigen en werknemers en in een of meerdere regelingen waarop de Europese Verordeningen van toepassing zijn of waarop een door België gesloten overeenkomst inzake sociale zekerheid betreffende de pensioenen van werknemers of zelfstandigen van toepassing is, samen ten minste gelijk is aan twee derde van een volledige loopbaan; het minimumpensioen is gelijk aan een breukgedeelte van één van onder 1° bedoelde bedragen, 2° la pension minimum est allouable lorsque le bénéficiaire d'une pension de retraite ou d'une pension de survie de travailleur indépendant justifie, dans son propre chef ou dans le chef de son conjoint décédé, selon le cas, une carrière professionnelle au moins égale aux deux tiers d'une carrière complète, soit dans le seul régime des travailleurs indépendants, soit ensemble dans le régime des travailleurs indépendants et dans celui des travailleurs salariés, soit ensemble dans le régime des travailleurs indépendants et dans un ou plusieurs régimes qui relèvent du champ d'application des Règlements européens de sécurité sociale ou d'une convention de sécurité sociale conclue par la Belgique concernant les pensions des travailleurs salariés ou des travailleurs indépendants, soit ensemble dans le régime des travailleurs indépendants et des travailleurs salariés et dans un ou plusieurs régimes qui relèvent du champ d'application des Règlements européens de sécurité sociale ou d'une convention de sécurité sociale conclue par la Belgique concernant les pensions des travailleurs salariés ou des travailleurs indépendants; la pension minimum est égale à une fraction de l'un des montants visés
dat naargelang van het geval gelijk is aan de breuk die nà de sub 1°, fraction égale à celle qui a servi au calcul de la pension de
toepassing van artikel 19 van het koninklijk besluit nr. 72 in retraite ou de survie, selon le cas, à charge du régime des
aanmerking genomen werd voor de berekening van het rust- of travailleurs indépendants après application de l'article 19 de
l'arrêté royal n° 72;
overlevingspensioen in de regeling voor zelfstandigen; 3° lorsque le bénéficiaire d'une pension de retraite peut également
3° wanneer de gerechtigde op een rustpensioen eveneens aanspraak kan prétendre à une pension de retraite dans le régime des travailleurs
maken op een rustpensioen in de regeling voor werknemers of wanneer de salariés ou lorsque le bénéficiaire d'une pension de survie peut
gerechtigde op een overlevingspensioen eveneens aanspraak kan maken op également prétendre à une pension de survie dans le régime des
een overlevingspensioen in de regeling voor werknemers, mag de travailleurs salariés, l'application des dispositions du présent titre
toepassing van de bepalingen van deze titel niet tot gevolg hebben dat ne peut avoir pour effet d'augmenter l'ensemble de ces avantages de
het totaal van die voordelen van dezelfde aard, toegekend in de même nature, octroyés dans les régimes de pension des travailleurs
pensioenregelingen voor zelfstandigen en werknemers, hoger is dan : indépendants et des travailleurs salariés au-delà de :
- 12.765,99 EUR wanneer de belanghebbende de voorwaarden vervult - 12.765,99 EUR si l'intéressé remplit les conditions visées à
beoogd in artikel 9, § 1, 1°, van het koninklijk besluit nr. 72; l'article 9, § 1er, 1°, de l'arrêté royal n° 72;
- 9.648,57 EUR in de andere gevallen. Wanneer deze grens wordt overschreden, wordt het minimumrustpensioen of het minimumoverlevingspensioen, naargelang van het geval, in de regeling voor zelfstandigen tot het vereiste bedrag verminderd, zonder dat deze vermindering tot gevolg mag hebben dat in deze regeling een pensioen wordt toegekend dat kleiner is dan de uitkering die zou zijn toegekend indien de belanghebbende geen aanspraak had kunnen maken op het minimumpensioen. De Koning kan van deze bepaling afwijken indien de voormelde grens wordt overschreden naar aanleiding van de verhoging van het werknemerspensioen ingevolge de aanpassing aan het algemeen welzijn. Op 1 april 2015 worden de in het eerste lid, 1° en 3° bedoelde bedragen van 12.765,99 euro en 9.648,57 euro respectievelijk gebracht op : - 9.648,57 EUR dans les autres cas. Si cette limite est dépassée, la pension minimum de retraite ou de survie, selon le cas, dans le régime des travailleurs indépendants est réduite à due concurrence, sans toutefois que cette réduction puisse entraîner l'octroi, dans ce régime, d'une pension inférieure à la prestation qui eût été octroyée si l'intéressé n'avait pu prétendre à la pension minimum. Le Roi peut déroger à cette disposition lorsque la limite précitée est dépassée suite à l'augmentation de la pension de travailleur salarié en fonction de l'adaptation au bien-être général. Au 1er avril 2015, les montants de 12.765,99 euros et 9.648,57 euros, visés à l'alinéa 1er, 1° et 3°, sont portés respectivement à :
1° 12.765,99 euro wanneer de belanghebbende de voorwaarden vervult 1° 12.765,99 euros si l'intéressé remplit les conditions visées à
beoogd in artikel 9, § 1, eerste lid, 1°, van het koninklijk besluit l'article 9, § 1er, alinéa 1er, 1°, de l'arrêté royal n° 72;
nr. 72; 2° 9.739,51 euro wanneer de belanghebbende de voorwaarden vervult 2° 9.739,51 euros si l'intéressé remplit les conditions visées à
beoogd in artikel 9, § 1, eerste lid, 2°, van het koninklijk besluit nr. 72; l'article 9, § 1er, alinéa 1er, 2°, de l'arrêté royal n° 72;
3° 9.713,78 euro voor een overlevingspensioen. 3° 9.713,78 euros pour une pension de survie.
Op 1 september 2015 worden de in het eerste lid, 1° en 3° bedoelde Au 1er septembre 2015, les montants de 12.765,99 euros et 9.648,57
bedragen van 12.765,99 euro en 9.648,57 euro respectievelijk gebracht op : euros, visés à l'alinéa 1er, 1° et 3°, sont portés respectivement à :
1° 13.021,30 euro wanneer de belanghebbende de voorwaarden vervult 1° 13.021,30 euros si l'intéressé remplit les conditions visées à
beoogd in artikel 9, § 1, eerste lid, 1°, van het koninklijk besluit l'article 9, § 1er, alinéa 1er, 1°, de l'arrêté royal n° 72;
nr. 72; 2° 9.934,31 euro wanneer de belanghebbende de voorwaarden vervult 2° 9.934,31 euros si l'intéressé remplit les conditions visées à
beoogd in artikel 9, § 1, eerste lid, 2°, van het koninklijk besluit nr. 72; l'article 9, § 1er, alinéa 1er, 2°, de l'arrêté royal n° 72;
3° 9.908,06 euro voor een overlevingspensioen. 3° 9.908,06 euros pour une pension de survie.
De Koning kan bij besluit, vastgesteld na overleg in de Ministerraad, Le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des ministres, modifier et
deze paragraaf wijzigen en aanvullen, om op de data die Hij bepaalt de compléter le présent paragraphe en vue d'augmenter, aux dates qu'Il
in dat lid bedoelde bedragen te verhogen. détermine, les montants qui y sont mentionnés.
§ 1bis. Vanaf 1 augustus 2016 zijn de in § 1, eerste lid, 1° en 3°, § 1erbis. A partir du 1er août 2016, les montants de 12 765,99 euros
bedoelde bedragen van 12 765,99 euro en 9 648,57 euro, gelijk aan de et de 9 648,57 euros visés au § 1er, alinéa 1er, 1° et 3°, sont égaux
in artikel 152 van de wet van 8 augustus 1980 betreffende de aux montants visés à l'article 152 de la loi du 8 août 1980 relative
budgettaire voorstellen 1979-1980 bedoelde bedragen, voor wat betreft aux propositions budgétaires 1979-1980, en ce qui concerne la pension
het rustpensioen, en aan het in artikel 153 van dezelfde wet bedoelde de retraite, et au montant visé à l'article 153 de la même loi, en ce
bedrag, voor wat betreft het overlevingspensioen. qui concerne la pension de survie.
§ 2. De Koning stelt vast wat moet worden verstaan onder een beroepsloopbaan die ten minste gelijk is aan twee derde van een volledige loopbaan, hetzij in de regeling voor zelfstandigen alleen, hetzij in de regeling voor zelfstandigen en werknemers samen, hetzij in de regeling voor zelfstandigen en in regelingen waarop de Europese Verordeningen van toepassing zijn of waarop een door België gesloten overeenkomst inzake sociale zekerheid betreffende de pensioenen van werknemers of zelfstandigen van toepassing is, samen, hetzij in de regeling voor zelfstandigen en werknemers of regelingen waarop de Europese Verordeningen van toepassing zijn of waarop een door België § 2. Le Roi détermine ce qu'il faut entendre par carrière professionnelle au moins égale aux 2/3 d'une carrière complète, soit dans le seul régime des travailleurs indépendants, soit ensemble dans le régime des travailleurs indépendants et des travailleurs salariés, soit ensemble dans le régime des travailleurs indépendants et dans un ou plusieurs régimes qui relèvent du champ d'application des Règlements européens de sécurité sociale ou d'une convention de sécurité sociale conclue par la Belgique concernant les pensions des travailleurs salariés ou des travailleurs indépendants, soit ensemble dans le régime des travailleurs indépendants et des travailleurs salariés et dans un ou plusieurs régimes qui relèvent du champ d'application des Règlements européens de sécurité sociale ou d'une
gesloten overeenkomst inzake sociale zekerheid betreffende de convention de sécurité sociale conclue par la Belgique concernant les
pensioenen van werknemers of zelfstandigen van toepassing is, samen. pensions des travailleurs salariés ou des travailleurs indépendants.
Hij stelt eveneens de berekeningsmodaliteiten van het minimumpensioen Il détermine également les modalités de calcul de la pension minimum
vast, wanneer het pensioen een vermindering heeft ondergaan. lorsque la pension a fait l'objet d'une réduction.
§ 3. De bedragen vastgesteld in het huidige artikel zijn gekoppeld aan § 3. Les montants fixés au présent article sont rattachés à
het spilindexcijfer 103,14 (basis 1996 = 100). l'indice-pivot 103,14 (base 1996 = 100).
Zij variëren volgens de schommelingen van dat indexcijfer, Ils varient suivant les fluctuations de cet indice, conformément aux
overeenkomstig de bepalingen van artikel 43 van het koninklijk besluit dispositions de l'article 43 de l'arrêté royal n° 72, comme les
nr. 72, zoals de toegekende pensioenen waarvoor niet aan de
toekenningsvoorwaarden van het minimumpensioen is voldaan. pensions accordées lorsqu'il n'est pas satisfait aux conditions
§ 4. De toepassing van de bepalingen van dit artikel mag niet tot d'octroi de la pension minimum.
gevolg hebben dat een bedrag wordt toegekend dat lager is dan het § 4. L'application des dispositions du présent article ne peut avoir
bedrag verkregen overeenkomstig de bepalingen die van kracht zijn pour effet d'octroyer un montant inférieur à celui obtenu conformément
tijdens de maand voorafgaand aan die waarin de wet in een verhoging aux dispositions en vigueur le mois précédant celui où une
van het minimumpensioen voorziet ». augmentation de la pension minimum est prévue par la loi ».
B.2.2. De mogelijkheid om een gemengde loopbaan als zelfstandige en B.2.2. La possibilité de prendre en compte une carrière mixte de
als werknemer in aanmerking te nemen om de drempel van twee derden van travailleur indépendant et de travailleur salarié pour atteindre le
een volledige loopbaan te bereiken die toelaat een minimumpensioen als seuil des deux tiers d'une carrière complète qui permet d'obtenir une
zelfstandige te verkrijgen, werd in de wet van 15 mei 1984 ingevoerd pension minimum de travailleur indépendant a été introduite dans la
bij artikel 266 van de programmawet van 22 december 1989 dat, in de loi du 15 mai 1984 par l'article 266 de la loi-programme du 22
wet van 15 mei 1984, een artikel 131bis heeft ingevoegd. Die bepaling décembre 1989, qui a inséré, dans la loi du 15 mai 1984, un article
werd nadien opgenomen in het huidige artikel 131ter van de wet van 15 131bis. Cette disposition a été reprise dans l'actuel article 131ter
mei 1984, ingevoegd bij artikel 2 van de wet van 24 april 2014 « tot de la loi du 15 mai 1984, inséré par l'article 2 de la loi du 24 avril
wijziging van de wet van 15 mei 1984 houdende maatregelen tot 2014 « modifiant la loi du 15 mai 1984 portant mesures d'harmonisation
harmonisering in de pensioenregelingen, wat het minimumpensioen voor dans les régimes de pensions, en ce qui concerne la pension minimum
zelfstandigen betreft ». pour les travailleurs indépendants ».
Uit de parlementaire voorbereiding van de programmawet van 22 december Il ressort des travaux préparatoires de la loi-programme du 22
1989 blijkt dat de wetgever « de derde fase [wilde uitvoeren] van het décembre 1989 que le législateur a voulu « mettre en oeuvre la
vijfjarenplan tot verhoging van het minimumpensioen voor zelfstandigen troisième phase du plan quinquennal visant à porter la pension minimum
tot het peil van het gewaarborgd inkomen voor de bejaarden » (Parl. des travailleurs indépendants au niveau du revenu garanti aux
St., Kamer, 1989-1990, nr. 975/11, p. 9). personnes âgées » (Doc. parl., Chambre, 1989-1990, n° 975/11, p. 9).
Voor de Commissie voor de Landbouw en de Middenstand van de Senaat, Devant la commission de l'Agriculture et des Classes moyennes du
preciseerde de staatssecretaris : Sénat, le secrétaire d'Etat a précisé ce qui suit :
« a) Artikel 266 is een technisch vrij ingewikkeld artikel omdat wij « a) Si l'article 266 est techniquement fort compliqué, c'est surtout
het regeerakkoord letterlijk hebben willen uitvoeren : 1° de uitvoering van de derde fase in de gelijkschakeling van het pensioen van de zelfstandigen met het gewaarborgd inkomen voor bejaarden, waarbij rekening wordt gehouden met alle jaren die in aanmerking komen voor de pensioenregeling voor werknemers en de pensioenregeling voor zelfstandigen; 2° de beperking van de toekenning van het minimumpensioen wanneer het totaal van de voordelen van de regeling voor werknemers en van de regeling voor zelfstandigen gelijk is aan het bedrag van het op 1 januari 1990 gewaarborgd inkomen, d.w.z. 271 419 frank voor een gezin parce que nous avons voulu respecter à la lettre l'accord gouvernemental : 1° faire participer les travailleurs indépendants à la troisième phase d'alignement de leur pension sur le revenu garanti aux personnes âgées en tenant compte de l'ensemble des années admises dans les secteurs des pensions des travailleurs salariés et des travailleurs indépendants; 2° limiter l'octroi de la pension minimum lorsque l'ensemble des avantages du secteur des salariés et du secteur des travailleurs indépendants atteint le montant du revenu garanti au 1er janvier 1990,
en 203 565 frank voor een alleenstaande » (Parl. St., Senaat, soit 271 419 francs pour un ménage et 203 565 francs pour un isolé »
1989-1990, nr. 849-4, p. 5). (Doc. parl., Sénat, 1989-1990, n° 849-4, p. 5).
B.2.3. Artikel 33 van de herstelwet van 10 februari 1981 inzake de B.2.3. L'article 33 de la loi de redressement du 10 février 1981
pensioenen van de sociale sector bepaalt : relative aux pensions du secteur social dispose :
« Voor de werknemers die het bewijs leveren van een dusdanige « Pour les travailleurs justifiant d'une carrière professionnelle en
beroepsloopbaan die tenminste gelijk is aan twee derden van een qualité de travailleur salarié au moins égale à deux tiers d'une
volledige beroepsloopbaan maar die niet voldoet aan de voorwaarde carrière professionnelle complète mais qui ne remplit pas la condition
bedoeld in het derde lid, mag het bedrag van het rustpensioen ten visée à l'alinéa 3, le montant de la pension de retraite accordée à
laste van de pensioenregeling voor werknemers niet kleiner zijn dan charge du régime de pension des travailleurs salariés ne peut être
een breuk van 13.242,67 euro wanneer het een rustpensioen betreft inférieur à une fraction de 13.242,67 euros lorsqu'il s'agit d'une
berekend op basis van artikel 5, § 1, eerste lid, a, van het pension de retraite calculée sur base de l'article 5, § 1er, alinéa 1er,
koninklijk besluit van 23 december 1996 tot uitvoering van de a, de l'arrêté royal du 23 décembre 1996 portant exécution des
artikelen 15, 16 en 17 van de wet van 26 juli 1996 tot modernisering articles 15, 16 et 17 de la loi du 26 juillet 1996 portant
van de sociale zekerheid en tot vrijwaring van de leefbaarheid van de modernisation de la sécurité sociale et assurant la viabilité des
wettelijke pensioenen en 10 597,48 euro wanneer het een rustpensioen régimes légaux des pensions ou de 10 597,48 euros lorsqu'il s'agit
betreft berekend op basis van het artikel 5, § 1, eerste lid, b, van d'une pension de retraite calculée sur base de l'article 5, § 1er,
het voormelde koninklijk besluit van 23 december 1996. alinéa 1er, b, de l'arrêté royal précité du 23 décembre 1996.
De Koning bepaalt : 1° wat dient verstaan te worden onder twee derden van een volledige loopbaan en de modaliteiten volgens dewelke deze loopbaan bewezen wordt; 2° de modaliteiten voor de berekening van het gewaarborgd minimum wanneer het pensioen een vermindering heeft ondergaan; 3° de wijze waarop de breuk waarvan sprake in het vorig lid wordt vastgesteld; 4° welke perioden, tijdens dewelke belanghebbende zijn beroepsloopbaan heeft onderbroken, in aanmerking worden genomen voor de opening van het recht bedoeld bij dit artikel. In uitvoering van dit lid mag de Koning hierbij telkens een Le Roi détermine : 1° ce qu'il faut entendre par les deux tiers de la carrière complète et les modalités selon lesquelles cette carrière est justifiée; 2° les modalités de calcul du minimum garanti lorsque la pension a fait l'objet d'une réduction; 3° la manière dont est fixée la fraction visée à l'alinéa précédent; 4° quelles périodes, durant lesquelles l'intéressé a interrompu sa carrière, sont prises en considération pour l'ouverture du droit visé par le présent article. En exécutant cet alinéa, le Roi peut à chaque fois faire une
onderscheid maken naargelang de duur van de tewerkstelling. différence suivant la durée de l'emploi.
Voor de werknemers bedoeld in het eerste lid wordt het bedrag van het Pour les travailleurs salariés visés à l'alinéa 1er, le montant de la
rustpensioen toegekend ten laste van de pensioenregeling van pension de retraite accordée à charge du régime de pension des
werknemers vastgesteld op basis van de bedragen bedoeld in artikel 152 travailleurs salariés est fixé sur la base des montants visés à
van de voormelde wet van 8 augustus 1980 verhoogd met 1,4 %, voor l'article 152 de la loi du 8 août 1980 précitée majorés de 1,4 %, pour
zover de breuk gebruikt voor de berekening van het gewaarborgd autant que la fraction utilisée pour le calcul de la pension minimum
minimumpensioen ten laste van de pensioenregeling van werknemers, garantie à charge du régime de pension des travailleurs salariés,
desgevallend opgeteld met de breuk van het rustpensioen toegekend in additionnée, le cas échéant, avec la fraction de la pension de
het zelfstandigenstelsel, op dezelfde noemer gebracht, de eenheid retraite attribuée dans le régime des travailleurs indépendants,
bereikt. portées au même dénominateur, atteigne l'unité.
De Koning kan : Le Roi peut :
1° de breuk vereist voor de toepassing van het derde lid verlagen 1° réduire la fraction exigée pour l'application de l'alinéa 3 sans
zonder dat deze lager kan zijn dan 43/45 of een gelijkwaardige breuk; que celle-ci puisse être inférieure à 43/45 ou à une fraction équivalente;
2° het in het derde lid bedoelde percentage verhogen zonder dat dit 2° augmenter le pourcentage visé à l'alinéa 3 sans que ce pourcentage
percentage 10 % kan overschrijden. puisse excéder 10 % .
De bedragen bedoeld in het eerste lid zijn gekoppeld aan de spilindex Les montants visés à l'alinéa 1er sont liés à l'indice-pivot 103,14
103,14 (basis 1996 = 100) en evolueren overeenkomstig de bepalingen (base 1996 = 100) et évoluent conformément aux dispositions de la loi
van de wet van 2 augustus 1971 houdende inrichting van een stelsel du 2 août 1971 organisant un régime de liaison à l'indice des prix à
waarbij de wedden, lonen, pensioenen, toelagen en tegemoetkomingen ten la consommation des traitements, salaires, pensions, allocations et
laste van de openbare schatkist, sommige sociale uitkeringen, de subventions à charge du Trésor public de certaines prestations
bezoldigingsgrenzen waarmee rekening dient gehouden bij de berekening sociales, des limites de rémunération à prendre en considération pour
van sommige bijdragen van de sociale zekerheid der arbeiders, alsmede le calcul de certaines cotisations de sécurité sociale des
de verplichtingen op sociaal gebied opgelegd aan de zelfstandigen, aan travailleurs, ainsi que des obligations imposées en matière sociale
het indexcijfer van de consumptieprijzen worden gekoppeld ». aux travailleurs indépendants ».
Artikel 33bis van die wet bepaalt : L'article 33bis de cette loi dispose :
« Voor de werknemers die het bewijs leveren van gelijktijdige of « Pour les travailleurs justifiant de prestations simultanées ou
afwisselende prestaties als werknemer en als zelfstandige waarvan de successives en qualité de travailleur salarié et de travailleur
indépendant dont la carrière comporte au total un nombre d'années au
loopbaan tenminste gelijk is aan twee derden van een volledige moins égal à deux tiers d'une carrière professionnelle complète, le
beroepsloopbaan, bepaalt de Koning : Roi détermine :
1° wat dient verstaan te worden onder twee derden van een volledige 1° ce qu'il faut entendre par les deux tiers de la carrière complète
loopbaan en de modaliteiten volgens dewelke deze loopbaan bewezen et les modalités selon lesquelles cette carrière est justifiée;
wordt; 2° het bedrag op basis waarvan het rustpensioen berekend wordt in 2° le montant sur base duquel la pension de retraite est calculée en
functie van de ten laste van de pensioenregeling voor werknemers fonction de la fraction de carrière reconnue à charge du régime de
erkende loopbaanbreuk en de modaliteiten voor de berekening van dat pension des travailleurs salariés et les modalités de calcul de ce
bedrag wanneer het pensioen een vermindering heeft ondergaan. montant lorsque la pension a fait l'objet d'une réduction.
In de uitvoering van het eerste lid mag de Koning hierbij telkens een En exécutant le premier alinéa, le Roi peut à chaque fois faire une
onderscheid maken naargelang de duur van de tewerkstelling. différence suivant la durée de l'emploi.
Voor de werknemers bedoeld in het eerste lid wordt het bedrag van het Pour les travailleurs salariés visés à l'alinéa 1er, le montant de la
rustpensioen toegekend ten laste van de pensioenregeling van pension de retraite accordée à charge du régime de pension des
werknemers vastgesteld op basis van de bedragen bedoeld in artikel 152 travailleurs salariés est fixé sur la base des montants visés à
van de voormelde wet van 8 augustus 1980 verhoogd met 1,4 %, voor l'article 152 de la loi du 8 août 1980 précitée majorés de 1,4 %, pour
zover de breuk gebruikt voor de berekening van het gewaarborgd autant que la fraction utilisée pour le calcul de la pension minimum
minimumpensioen ten laste van de pensioenregeling van werknemers, garantie à charge du régime de pension des travailleurs salariés,
desgevallend opgeteld met de breuk van het rustpensioen toegekend in additionnée, le cas échéant, avec la fraction de la pension de
het zelfstandigenstelsel, op dezelfde noemer gebracht, de eenheid retraite attribuée dans le régime des travailleurs indépendants,
bereikt. portées au même dénominateur, atteigne l'unité.
De Koning kan : Le Roi peut :
1° de breuk vereist voor de toepassing van het derde lid verlagen 1° réduire la fraction exigée pour l'application de l'alinéa 3 sans
zonder dat deze lager kan zijn dan 43/45 of een gelijkwaardige breuk; que celle-ci puisse être inférieure à 43/45 ou à une fraction équivalente;
2° het in het derde lid bedoelde percentage verhogen zonder dat dit 2° augmenter le pourcentage visé à l'alinéa 3 sans que ce pourcentage
percentage 10 % kan overschrijden ». puisse excéder 10 % ».
De mogelijkheid om de loopbaanjaren die als zelfstandige werden La possibilité de prendre en compte les années de carrière prestées en
gepresteerd in aanmerking te nemen wat betreft het verkrijgen van een qualité de travailleur indépendant en ce qui concerne l'obtention
minimumpensioen in de pensioenregeling voor werknemers werd neergelegd d'une pension minimum dans le régime de pension des travailleurs
bij artikel 190 van de programmawet van 27 december 2004 dat het salariés a été prévue par l'article 190 de la loi-programme du 27
voormelde artikel 33bis, eerste lid, heeft ingevoegd in de herstelwet décembre 2004, qui a inséré l'article 33bis, alinéa 1er, précité dans
van 10 februari 1981 inzake de pensioenen van de sociale sector. la loi de redressement du 10 février 1981 relative aux pensions du
B.3. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat de secteur social. B.3. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la partie
eisende partij voor de verwijzende rechter een beslissing van het RSVZ demanderesse devant le juge a quo conteste une décision prise par
betwist volgens welke het pensioen waarop zij recht heeft als l'INASTI, selon laquelle la pension à laquelle elle a droit en tant
zelfstandige niet kan worden berekend op basis van het forfaitaire que travailleur indépendant ne peut pas être calculée sur la base du
bedrag van het minimumpensioen omdat het geheel van haar loopbaan in montant forfaitaire de la pension minimum parce que l'ensemble de sa
de regeling voor zelfstandigen en in de regeling voor werknemers niet carrière dans le régime des travailleurs indépendants et dans le
gelijk is aan twee derden van een volledige loopbaan. De eisende régime des travailleurs salariés ne correspond pas aux deux tiers
partij voor de verwijzende rechter heeft het beroep van d'une carrière complète. La partie demanderesse devant le juge a quo a
kinesitherapeut uitgeoefend als werkneemster, als zelfstandige en als exercé la profession de kinésithérapeute en qualité de salariée,
ambtenaar in de openbare sector. Haar beroepsloopbaan als ambtenaar, d'indépendante et de fonctionnaire dans le secteur public. Or, sa
waarvoor zij een rustpensioen geniet ten laste van de openbare sector, carrière professionnelle en tant que fonctionnaire, pour laquelle elle
wordt echter niet in aanmerking genomen bij de berekening van de twee bénéficie d'une pension de retraite à charge du secteur public, n'est
derden van een volledige loopbaan, met toepassing van de in het geding pas prise en compte dans le calcul des deux tiers d'une carrière
zijnde bepaling. Dat is het onderwerp van de eerste prejudiciële vraag. complète, en application de la disposition en cause. Tel est l'objet
B.4. In zoverre het de loopbaanjaren die werden gepresteerd in de de la première question préjudicielle.
regeling voor zelfstandigen en in de regeling voor werknemers, maar niet de loopbaanjaren die werden gepresteerd in de regeling voor ambtenaren, in aanmerking neemt bij de berekening van de drempel van twee derden van een volledige loopbaan die toelaat een minimumpensioen van zelfstandige te verkrijgen, creëert artikel 131ter, § 1, eerste lid, 2°, een verschil in behandeling tussen de gerechtigden van een rustpensioen in de regeling voor zelfstandigen, naargelang zij een gemengde loopbaan hebben in de regeling voor zelfstandigen en in de regeling voor werknemers, enerzijds, of in de regeling voor zelfstandigen, in de regeling voor werknemers en in de regeling voor ambtenaren, anderzijds. Die twee categorieën van gerechtigden van een rustpensioen zijn vergelijkbaar. B.5. Het criterium dat het in B.4 gepreciseerde verschil in behandeling invoert, is objectief. Het Hof dient nog te onderzoeken of dat criterium redelijk verantwoord is. In dat verband moet het de specifieke kenmerken van de drie pensioenregelingen in aanmerking nemen. De bepalingen die de minimumpensioenregeling voor werknemers en voor zelfstandigen regelen zijn zeer gelijkend. Zij stellen de toekenning van een minimumpensioen afhankelijk van het feit dat de gerechtigde het bewijs levert van een beroepsloopbaan die minstens gelijk is aan twee derden van een volledige loopbaan. Het bedrag van het minimumpensioen is overigens identiek geworden in beide B.4. En prenant en compte les années de carrière prestées dans le régime des travailleurs indépendants et dans le régime des travailleurs salariés, mais pas les années de carrière prestées dans le régime des fonctionnaires, pour calculer le seuil des deux tiers d'une carrière complète qui permet d'obtenir une pension minimum de travailleur indépendant, l'article 131ter, § 1er, alinéa 1er, 2°, crée une différence de traitement entre les bénéficiaires d'une pension de retraite dans le régime des travailleurs indépendants, selon que leur carrière mixte s'est effectuée dans le régime des travailleurs indépendants et dans le régime des travailleurs salariés, d'une part, ou dans le régime des travailleurs indépendants, dans le régime des travailleurs salariés et dans le régime des fonctionnaires, d'autre part. Ces deux catégories de bénéficiaires d'une pension de retraite sont comparables. B.5. Le critère qui établit la différence de traitement précisée en B.4 est objectif. La Cour doit encore examiner si ce critère est raisonnablement justifié. A cet égard, elle doit prendre en compte les spécificités des trois régimes de pension. Les dispositions qui organisent le régime de pension minimum applicable aux travailleurs salariés et aux travailleurs indépendants sont très semblables. Elles subordonnent l'octroi de la pension minimum au fait que le bénéficiaire justifie d'une carrière professionnelle au moins égale aux deux tiers d'une carrière complète. Le montant de la pension minimum est par ailleurs devenu identique
pensioenregelingen, aangezien artikel 131ter van de wet van 15 mei dans les deux régimes de pensions, dès lors que l'article 131ter de la
1984 in paragraaf 1bis bepaalt dat « vanaf 1 augustus 2016 [...] de in loi du 15 mai 1984 prévoit, en son paragraphe 1erbis, qu'« à partir du
§ 1, eerste lid, 1° en 3°, bedoelde bedragen van 12 765,99 euro en 9 1er août 2016, les montants de 12 765,99 euros et de 9 648,57 euros
648,57 euro, gelijk [zijn] aan de in artikel 152 van de wet van 8 visés au paragraphe 1er, alinéa 1er, 1° et 3°, sont égaux aux montants
augustus 1980 betreffende de budgettaire voorstellen 1979-1980 visés à l'article 152 de la loi du 8 août 1980 relative aux
bedoelde bedragen, voor wat betreft het rustpensioen ». Overigens propositions budgétaires 1979-1980, en ce qui concerne la pension de
preciseert dat artikel 131ter in paragraaf 1, eerste lid, 3°, dat, retraite ». Par ailleurs, cet article 131ter précise, en son
wanneer de gerechtigde van een rustpensioen eveneens aanspraak kan paragraphe 1er, alinéa 1er, 3°, que, lorsque le bénéficiaire d'une
maken op een rustpensioen in de regeling voor werknemers, de bedragen pension de retraite peut également prétendre à une pension de retraite
van 12.765,99 euro en 9.648,57 euro niet mogen worden overschreden. dans le régime des travailleurs salariés, les montants de 12 765,99
Wanneer die grens wordt overschreden, wordt het minimumpensioen tot euros et de 9 648,57 euros ne peuvent pas être dépassés. Si ce plafond
het vereiste bedrag verminderd zonder dat evenwel een bedrag mag est dépassé, la pension minimum est réduite à due concurrence, sans
worden toegekend dat minder bedraagt dan hetwelk dat zou zijn toutefois qu'un montant inférieur à celui qui aurait été accordé à
toegekend bij ontstentenis van een minimumpensioen. défaut d'une pension minimum puisse être alloué.
De regels betreffende het minimumpensioen in de regeling voor En revanche, comme le relève le Conseil des ministres, les règles
ambtenaren zijn daarentegen, zoals de Ministerraad opmerkt, specifiek. relatives à la pension minimum dans le régime des fonctionnaires sont
Met toepassing van artikel 118, § 2, 2°, van de wet van 26 juni 1992 houdende sociale en diverse bepalingen, kan het gewaarborgd minimumpensioenbedrag worden toegekend aan de ambtenaren die hun ambt gedurende twintig jaar hebben uitgeoefend. De loopbaanjaren die werden gepresteerd in de regeling voor zelfstandigen en voor werknemers worden daarbij niet in aanmerking genomen. Die verschillen rechtvaardigen dat de loopbaanjaren die werden gepresteerd in de regeling voor ambtenaren niet in aanmerking worden genomen voor de toekenning van een minimumpensioen in de regeling voor zelfstandigen. De verschillen die worden vastgesteld in de toekenningsvoorwaarden met betrekking tot de regelingen inzake minimumpensioen van de zelfstandigen en de werknemers, enerzijds, en van de ambtenaren, anderzijds, vinden met name hun verklaring in de verschillen die de spécifiques. En application de l'article 118, § 2, 2°, de la loi du 26 juin 1992 portant des dispositions sociales et diverses, le montant minimum garanti de pension peut être alloué aux fonctionnaires qui ont exercé leur fonction durant vingt années. Les années de carrière prestées dans les régimes des travailleurs indépendants et des travailleurs salariés ne sont pas prises en compte à cet égard. Ces différences justifient le fait que les années de carrière prestées dans le régime des fonctionnaires ne sont pas prises en compte pour l'octroi d'une pension minimum dans le régime des travailleurs indépendants. Les différences constatées entre les conditions d'octroi relatives aux régimes de pensions minimum des travailleurs indépendants et des travailleurs salariés, d'une part, et des fonctionnaires, d'autre part, s'expliquent notamment par les différences que le législateur,
wetgever, rekening houdende met de verscheidenheid van de tenant compte de la diversité des situations professionnelles, a
beroepssituaties, heeft ingesteld wat de toegekende bedragen, hun établies en ce qui concerne les montants alloués, le mode de
financieringswijze en de lasten ervan betreft. financement de ceux-ci et leur charge.
Het is niet geboden dat het minimumpensioen van zelfstandige en van Il ne s'impose pas que la pension minimum de travailleur indépendant
werknemer en het minimumpensioen van ambtenaar onder dezelfde et de travailleur salarié et la pension minimum de fonctionnaire
voorwaarden worden verkregen, nu die systemen voortvloeien uit s'obtiennent aux mêmes conditions, puisque les systèmes procèdent de
verschillende beleidsvisies, die door feitelijke gegevens kunnen conceptions différentes, que des données de fait sont susceptibles de
worden gerechtvaardigd. justifier.
B.6. Het Hof dient nog na te gaan of de in het geding zijnde bepaling B.6. La Cour doit encore vérifier si la disposition en cause ne porte
niet op onevenredige wijze afbreuk doet aan de rechten van de pas une atteinte disproportionnée aux droits des bénéficiaires d'une
gerechtigden van een rustpensioen in de regeling voor zelfstandigen pension de retraite dans le régime des travailleurs indépendants qui
die een gemengde loopbaan hebben in de regeling voor zelfstandigen, de ont une carrière mixte dans le régime des travailleurs indépendants,
regeling voor werknemers en de regeling voor ambtenaren. Dienaangaande le régime des travailleurs salariés et le régime des fonctionnaires. A
dient te worden onderstreept dat de loopbaanjaren die werden cet égard, il convient de souligner que les années de carrière
gepresteerd in de regeling voor ambtenaren recht geven op een prestées dans le régime des fonctionnaires ouvrent le droit à une
ambtenarenpensioen, waardoor een zelfstandige die een pension de retraite de fonctionnaire, ce qui permet au travailleur
ambtenarenloopbaan heeft gehad, zoals de eisende partij voor de indépendant qui a eu une carrière de fonctionnaire, comme la partie
verwijzende rechter, een rustpensioen kan verkrijgen dat hij binnen de demanderesse devant le juge a quo, d'obtenir une pension de retraite
wettelijk bepaalde grenzen kan cumuleren met zijn qu'il peut cumuler avec sa pension de travailleur indépendant, dans
zelfstandigenpensioen. Indien hij een ambtenarenloopbaan van minstens les limites prévues par la loi. S'il a eu une carrière de
twintig jaar heeft gehad, zal hij overigens recht hebben op het fonctionnaire de vingt ans minimum, il aura par ailleurs droit à la
minimumpensioen in die regeling. Het niet in aanmerking nemen van de pension minimum dans ce régime. La non-prise en compte des années
jaren die als ambtenaar werden gepresteerd voor de toekenning van het prestées en qualité de fonctionnaire pour l'octroi de la pension
minimumpensioen in de regeling voor zelfstandigen wordt dus minimum dans le régime de pension des travailleurs indépendants est
gecompenseerd door de toekenning van een pensioen in de donc compensée par l'octroi d'une pension dans le régime de pension
pensioenregeling voor ambtenaren. des fonctionnaires.
De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. La première question préjudicielle appelle une réponse négative.
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag Quant à la seconde question préjudicielle
B.7. Noch artikel 26, § 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op B.7. Ni l'article 26, § 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
het Grondwettelijk Hof, noch enige andere grondwets- of wetsbepaling la Cour constitutionnelle, ni aucune autre disposition
verlenen aan het Hof de bevoegdheid om rechtstreeks, bij wijze van een constitutionnelle ou législative ne confèrent à la Cour le pouvoir de
prejudiciële beslissing, uitspraak te doen over de vraag of een wet statuer directement, à titre préjudiciel, sur la question de savoir si
strijdig is met een bepaling van een internationaal verdrag. In une loi est contraire à une disposition d'une convention
zoverre zij het Hof verzoekt de bestaanbaarheid van een lacune in de internationale. En ce qu'elle invite la Cour à contrôler directement
wetgeving met artikel 14 van het Europees Verdrag voor de rechten van la compatibilité d'une lacune législative avec l'article 14 de la
de mens rechtstreeks te toetsen, is de tweede prejudiciële vraag niet Convention européenne des droits de l'homme, la seconde question
ontvankelijk. Bovendien kan artikel 14 van het Europees Verdrag voor préjudicielle est irrecevable. Par ailleurs, l'article 14 de la
de rechten van de mens enkel worden aangevoerd in samenhang met een in Convention européenne des droits de l'homme peut uniquement être
het Verdrag vermeld recht of een daarin vermelde vrijheid, wat niet invoqué en combinaison avec un droit ou une liberté mentionnés dans la
het geval is in de prejudiciële vraag. Convention, ce qui n'est pas le cas dans la question préjudicielle.
In zoverre de prejudiciële vraag het Hof zou uitnodigen over te gaan A supposer que la question préjudicielle invite la Cour à contrôler la
tot de toetsing van de in het geding zijnde bepaling aan de artikelen disposition en cause au regard des articles 10 et 11 de la
10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 14 van het Constitution, lus en combinaison avec l'article 14 de la Convention
Europees Verdrag voor de rechten van de mens, verschilt het antwoord européenne des droits de l'homme, la réponse ne diffère pas de la
niet van het antwoord op de eerste prejudiciële vraag, nu het verbod réponse à la première question préjudicielle, dès lors que
van discriminatie opgenomen in die bepaling niet verschilt van het l'interdiction de discrimination contenue dans cette disposition ne
grondwettelijk beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. diffère pas du principe constitutionnel d'égalité et de non-discrimination.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 131ter, § 1, eerste lid, 2°, van de wet van 15 mei 1984 L'article 131ter, § 1er, alinéa 1er, 2°, de la loi du 15 mai 1984
houdende maatregelen tot harmonisering in de pensioenregelingen portant mesures d'harmonisation dans les régimes de pensions ne viole
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 29 november 2018. la Cour constitutionnelle, le 29 novembre 2018.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
F. Daoût F. Daoût
^