← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 140/2018 van 18 oktober 2018 Rolnummer 6668 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 68 van de wet van 26 december 2013 betreffende de invoering van een eenheidsstatuut
tussen arbeiders en bedienden inzake de opz Het Grondwettelijk Hof, samengesteld
uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters T. M(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 140/2018 van 18 oktober 2018 Rolnummer 6668 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 68 van de wet van 26 december 2013 betreffende de invoering van een eenheidsstatuut tussen arbeiders en bedienden inzake de opz Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters T. M(...) | Extrait de l'arrêt n° 140/2018 du 18 octobre 2018 Numéro du rôle : 6668 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 68 de la loi du 26 décembre 2013 concernant l'introduction d'un statut unique entre ouvriers et employés en ce q La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges T. Merckx-V(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 140/2018 van 18 oktober 2018 | Extrait de l'arrêt n° 140/2018 du 18 octobre 2018 |
Rolnummer 6668 | Numéro du rôle : 6668 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 68 van de wet van 26 | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 68 de la loi |
december 2013 betreffende de invoering van een eenheidsstatuut tussen | du 26 décembre 2013 concernant l'introduction d'un statut unique entre |
arbeiders en bedienden inzake de opzeggingstermijnen en de carenzdag | ouvriers et employés en ce qui concerne les délais de préavis et le |
en begeleidende maatregelen, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Gent, | jour de carence ainsi que de mesures d'accompagnement, posée par le |
afdeling Aalst. | Tribunal du travail de Gand, division Alost. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en F. Daoût, en de rechters T. | composée des présidents A. Alen et F. Daoût, et des juges T. |
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen en J. Moerman, | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen et J. Moerman, assistée |
bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | du greffier F. Meersschaut, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 15 mei 2017 in zake Jan Van Nuffel tegen de nv « Tereos | Par jugement du 15 mai 2017 en cause de Jan Van Nuffel contre la SA « |
EU », waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 29 | Tereos EU », dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 29 |
mei 2017, heeft de Arbeidsrechtbank te Gent, afdeling Aalst, de | mai 2017, le Tribunal du travail de Gand, division Alost, a posé la |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 68 van de Wet van 26 december 2013 betreffende de | « L'article 68 de la loi du 26 décembre 2013 concernant l'introduction |
invoering van een eenheidsstatuut tussen arbeiders en bedienden inzake | d'un statut unique entre ouvriers et employés en ce qui concerne les |
de opzeggingstermijnen en de carenzdag en de begeleidende maatregelen, | délais de préavis et le jour de carence ainsi que de mesures |
in de interpretatie dat voor de hogere bedienden geen rekening kan | d'accompagnement, interprété en ce sens que, pour les employés |
gehouden worden met een geldige voorafgaande overeenkomst over de door | supérieurs, il ne peut être tenu compte d'une convention préalable |
de werkgever in acht te nemen opzeggingstermijn en deze overeengekomen | valable relativement au délai de préavis à respecter par l'employeur |
opzeggingstermijn wordt vervangen door het forfait van 1 maand per | et ce délai de préavis convenu est remplacé par le forfait d'un mois |
begonnen jaar anciënniteit, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | par année d'ancienneté entamée, viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
doordat : | Constitution en ce que : |
- enerzijds voor de hogere bediende, die een geldige overeenkomst | - d'une part, pour l'employé supérieur qui a conclu une convention |
sloot over de door de werkgever te respecteren opzeggingstermijn, geen | valable relativement au délai de préavis à respecter par l'employeur, |
rekening wordt gehouden met die opzeggingstermijn en die termijn wordt | il n'est pas tenu compte de ce délai de préavis et ce délai est |
vervangen door een opzeggingstermijn, gelijk aan één maand per | remplacé par un délai de préavis égal à un mois par année d'ancienneté |
begonnen jaar anciënniteit, terwijl voor alle andere werknemers wél | entamée, alors que pour tous les autres travailleurs, il est tenu |
rekening gehouden wordt met de opzeggingstermijn die geldig was | compte du délai de préavis valablement convenu avec l'employeur; |
overeengekomen met de werkgever; | - d'autre part, pour l'employé supérieur, le délai de préavis |
- anderzijds voor de hogere bediende de op 31 december 2013 | applicable au 31 décembre 2013 est ignoré, alors que, pour tous les |
toepasselijke opzeggingstermijn terzijde wordt geschoven, terwijl voor | |
alle andere werknemers wel rekening wordt gehouden met de op 31 | autres travailleurs, il est tenu compte du délai de préavis applicable |
december 2013 toepasselijke opzeggingstermijn ? ». | au 31 décembre 2013 ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling | Quant à la disposition en cause |
B.1.1. Bij de wet van 26 december 2013 betreffende de invoering van | B.1.1. Par la loi du 26 décembre 2013 concernant l'introduction d'un |
een eenheidsstatuut tussen arbeiders en bedienden inzake de | statut unique entre ouvriers et employés en ce qui concerne les délais |
opzeggingstermijnen en de carenzdag en begeleidende maatregelen | de préavis et le jour de carence ainsi que de mesures d'accompagnement |
(hierna : Wet Eenheidsstatuut) heeft de wetgever gevolg willen geven | (ci-après : la loi sur le statut unique), le législateur a entendu |
aan het arrest van het Hof nr. 125/2011 van 7 juli 2011. | donner suite à l'arrêt de la Cour n° 125/2011 du 7 juillet 2011. |
Bij dat arrest, gewezen op prejudiciële vragen, heeft het Hof | Par cet arrêt, rendu sur questions préjudicielles, la Cour a jugé que |
geoordeeld dat de tot dan toe bestaande verschillen in behandeling | les différences de traitement existant jusque-là entre ouvriers et |
tussen arbeiders en bedienden in de wet van 3 juli 1978 betreffende de | employés dans la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de |
arbeidsovereenkomsten (hierna : Arbeidsovereenkomstenwet), meer | travail (ci-après : la loi relative aux contrats de travail), plus |
bepaald op het stuk van de opzeggingstermijnen in geval van ontslag en | précisément en matière de délais de préavis en cas de licenciement et |
wat de regeling van de carenzdag betreft, in strijd waren met het | en ce qui concerne le régime du jour de carence, étaient contraires au |
beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. | principe d'égalité et de non-discrimination. |
B.1.2. Vóór de opheffing ervan bij artikel 50 van de Wet | B.1.2. Avant son abrogation par l'article 50 de la loi sur le statut |
Eenheidsstatuut, werden de opzeggingstermijnen voor bedienden geregeld | unique, les délais de préavis applicables aux employés étaient régis |
bij artikel 82 van de Arbeidsovereenkomstenwet : | par l'article 82 de la loi relative aux contrats de travail : |
« § 1. De bij artikel 37 bepaalde opzeggingstermijn begint te lopen op | « § 1. Le délai de préavis fixé à l'article 37 prend cours le premier |
de eerste dag van de maand volgend op die waarin kennis van de opzegging is gegeven. | jour du mois qui suit celui au cours duquel le préavis a été notifié. |
§ 2. Wanneer het jaarlijks loon niet hoger is dan 16 100 EUR, bedraagt | § 2. Lorsque la rémunération annuelle ne dépasse pas 16 100 euros, le |
de opzeggingstermijn welke door de werkgever moet worden in acht | délai de préavis à observer par l'employeur est d'au moins trois mois |
genomen, ten minste drie maanden voor de bedienden die minder dan vijf | pour les employés engagés depuis moins de cinq ans. |
jaar in dienst zijn. | |
Deze termijn wordt vermeerderd met drie maanden bij de aanvang van | Ce délai est augmenté de trois mois dès le commencement de chaque |
elke nieuwe periode van vijf jaar dienst bij dezelfde werkgever. | |
Indien de opzegging wordt gegeven door de bediende, worden de in het | nouvelle période de cinq ans de service chez le même employeur. |
eerste en tweede lid bedoelde termijnen van opzegging tot de helft | Si le congé est donné par l'employé, les délais de préavis prévus aux |
teruggebracht zonder dat ze drie maanden mogen te boven gaan. | alinéas 1er et 2 sont réduits de moitié sans qu'ils puissent excéder |
§ 3. Wanneer het jaarlijks loon 16 100 EUR overschrijdt, worden de | trois mois. § 3. Lorsque la rémunération annuelle excède 16 100 euros, les délais |
door de werkgever en de bediende in acht te nemen opzeggingstermijnen | de préavis à observer par l'employeur et par l'employé sont fixés soit |
vastgesteld hetzij bij overeenkomst, gesloten ten vroegste op het | par convention conclue au plus tôt au moment où le congé est donné, |
ogenblik waarop de opzegging wordt gegeven, hetzij door de rechter. | soit par le juge. |
Indien de opzegging wordt gegeven door de werkgever, mag de | Si le congé est donné par l'employeur, le délai de préavis ne peut |
opzeggingstermijn niet korter zijn dan de in § 2, eerste en tweede | être inférieur aux délais fixés au § 2, alinéas 1er et 2. |
lid, vastgestelde termijnen. Indien de opzegging wordt gegeven door de bediende, mag de | Si le congé est donné par l'employé, le délai de préavis ne peut être |
opzeggingstermijn niet langer zijn dan vier en een halve maand indien | supérieur à quatre mois et demi si la rémunération annuelle est |
het jaarlijks loon hoger is dan 16 100 EUR zonder 32 200 EUR te | supérieure à 16 100 euros sans excéder 32 200 euros, ni supérieur à |
overschrijden, noch langer dan zes maanden indien het jaarlijks loon 32 200 EUR overschrijdt. | six mois si la rémunération annuelle excède 32 200 euros. |
§ 4. De opzeggingstermijnen moeten berekend worden volgens de | § 4. Les délais de préavis doivent être calculés en fonction de |
l'ancienneté acquise au moment où le préavis prend cours. | |
verworven anciënniteit op het ogenblik dat de opzegging ingaat. | § 5. Par dérogation au § 3, lorsque la rémunération annuelle dépasse |
§ 5. Wanneer het jaarlijks loon 32 200 EUR overschrijdt op het | 32 200 euros au moment de l'entrée en service, les délais de préavis à |
ogenblik van de indiensttreding, mogen de door de werkgever in acht te | observer par l'employeur peuvent être fixés par convention conclue au |
nemen opzeggingstermijnen, in afwijking van § 3, ook vastgesteld | |
worden bij overeenkomst, gesloten ten laatste op dat ogenblik. | plus tard à ce moment. |
De opzeggingstermijnen mogen in elk geval niet korter zijn dan de in § | Les délais de préavis ne peuvent en tout cas être inférieurs aux |
2, eerste en tweede lid, vastgestelde termijnen. | délais fixés au § 2, alinéas 1er et 2. |
Bij ontstentenis van een overeenkomst blijven de bepalingen van § 3 van toepassing. | A défaut de convention, les dispositions du § 3 restent applicables. |
Deze paragraaf is slechts van toepassing voor zover de indiensttreding | Les dispositions du présent paragraphe ne sont applicables que pour |
plaatsheeft na de eerste dag van de maand volgend op die gedurende | autant que l'entrée en service se situe après le premier jour du mois |
welke de wet van 30 maart 1994 houdende sociale bepalingen, in het | qui suit celui au cours duquel la loi du 30 mars 1994 portant des |
Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt ». | dispositions sociales, aura été publiée au Moniteur belge ». |
B.1.3. Artikel 82 van de Arbeidsovereenkomstenwet voorzag in een | B.1.3. L'article 82 de la loi relative aux contrats de travail |
onderscheiden regeling van de opzeggingstermijnen voor de bedienden, | prévoyait des régimes différents en ce qui concerne les délais de |
naar gelang van de hoogte van het jaarlijks loon. | préavis applicables aux employés, en fonction du montant de la |
rémunération annuelle. | |
Ten aanzien van de bedienden van wie het jaarlijks loon het | Pour les employés dont la rémunération annuelle ne dépassait pas le |
geïndexeerde bedrag van 16 100 euro (vastgesteld op 32 254 euro voor | montant indexé de 16 100 euros (fixé à 32 254 euros pour 2013), |
2013) niet overschreed, bepaalde artikel 82, § 2, dat de door de | l'article 82, § 2, disposait que le délai de préavis à observer par |
werkgever in acht te nemen opzeggingstermijn ten minste drie maanden | l'employeur était d'au moins trois mois, à augmenter de trois mois dès |
diende te bedragen, te vermeerderen met drie maanden bij de aanvang | le commencement de chaque nouvelle période de cinq ans de service chez |
van elke nieuwe periode van vijf jaar dienst bij dezelfde werkgever. | le même employeur. |
Ten aanzien van de bedienden van wie het jaarlijks loon het voormelde | Pour les employés dont la rémunération annuelle dépassait le montant |
bedrag, doch niet het geïndexeerde bedrag van 32 200 euro (vastgesteld | précité mais pas le montant indexé de 32 200 euros (fixé à 64 508 |
op 64 508 euro voor 2013) overschreed, bepaalde artikel 82, § 3, dat | euros pour 2013), l'article 82, § 3, disposait que les délais de |
de door de werkgever in acht te nemen opzeggingstermijnen werden | préavis à observer par l'employeur étaient fixés soit par convention |
vastgesteld hetzij bij overeenkomst, gesloten ten vroegste op het | conclue au plus tôt au moment où le congé était notifié, soit par le |
ogenblik waarop de opzegging wordt gegeven, hetzij door de rechter. | juge. Les alinéas 2 et 3 du même paragraphe prévoyaient le délai de |
Het tweede en het derde lid van dezelfde paragraaf bepaalden de | préavis minimum à observer par l'employeur et le délai de préavis |
minimumtermijn van de opzegging die de werkgever in acht moest nemen | maximum auquel l'employé pouvait prétendre. |
en de maximumtermijn van de opzegging waartoe de werknemer zich kon verbinden. | Par un arrêt du 7 avril 2008, la Cour de cassation a jugé que ces |
Bij een arrest van 7 april 2008 oordeelde het Hof van Cassatie dat die | |
bepalingen, die alleen de werknemer beschermden, bijgevolg alleen | dispositions, qui protégeaient le seul travailleur, n'étaient, dès |
dwingend waren in zijn voordeel (Cass., 7 april 2008, S.07.0098.F). | lors, impératives qu'en faveur de ce dernier (Cass., 7 avril 2008, |
Uit dat arrest volgde dat, ofschoon overeenkomsten betreffende de | S.07.0098.F). Il ressortait de cet arrêt que, même si des conventions |
opzeggingstermijnen voor de desbetreffende bedienden in beginsel niet | relatives aux délais de préavis pour les employés concernés ne |
voorafgaand aan het geven van de opzegging konden worden gesloten, het | pouvaient pas en principe être conclues avant la notification du |
uitsluitend toekwam aan de bediende zich op de nietigheid van zulke | congé, il appartenait exclusivement à l'employé d'invoquer la nullité |
overeenkomsten te beroepen. | de telles conventions. |
Aan bedienden van wie het jaarlijks loon het geïndexeerde bedrag van | Les employés dont la rémunération annuelle dépassait le montant indexé |
32 200 euro (vastgesteld op 64 508 euro voor 2013) overschreed, werd | de 32 200 euros (fixé à 64 508 euros pour 2013) avaient, en vertu de |
bij artikel 82, § 5, de mogelijkheid geboden om ten laatste op het | l'article 82, § 5, la possibilité, au plus tard au moment de leur |
ogenblik van hun indiensttreding een overeenkomst te sluiten over de | entrée en service, de conclure une convention concernant les délais de |
door de werkgever in acht te nemen opzeggingstermijnen, zonder dat die | préavis à observer par l'employeur sans que ces délais pussent être |
termijnen korter konden zijn dan de in artikel 82, § 2, bepaalde | inférieurs aux délais visés à l'article 82, § 2. A défaut de |
termijnen. Bij gebrek aan overeenkomst werden de opzeggingstermijnen | convention, les délais de préavis étaient fixés conformément à |
vastgesteld overeenkomstig artikel 82, § 3. | l'article 82, § 3. |
B.1.4. Om een einde te maken aan de discriminatie die bij het | B.1.4. Pour mettre fin à la discrimination constatée par la Cour dans |
voormelde arrest nr. 125/2011 werd vastgesteld, heeft de wetgever in | son arrêt n° 125/2011 précité, le législateur a prévu en principe un |
beginsel voorzien in één stelsel van opzeggingstermijnen voor de | seul système de délais de préavis pour les travailleurs, |
werknemers, ongeacht de aard van hun belangrijkste activiteit en | indépendamment de la nature de leur activité principale et du montant |
ongeacht de hoogte van hun jaarlijks loon. Aldus bepaalt artikel 37/2 | de leur rémunération annuelle. L'article 37/2 de la loi relative aux |
van de Arbeidsovereenkomstenwet, ingevoegd bij artikel 3 van de Wet | contrats de travail, inséré par l'article 3 de la loi sur le statut |
Eenheidsstatuut, vaste opzeggingstermijnen, louter op grond van de | unique, fixe ainsi des délais de préavis forfaitaires, uniquement en |
anciënniteit van de werknemer. | fonction de l'ancienneté du travailleur. |
B.1.5. De Wet Eenheidsstatuut is afgekondigd op 26 december 2013, | B.1.5. La loi sur le statut unique a été promulguée le 26 décembre |
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 31 december 2013 en in | 2013, publiée au Moniteur belge du 31 décembre 2013 et est entrée en |
werking getreden op 1 januari 2014, met uitzondering van artikel 96 | vigueur le 1er janvier 2014, à l'exception de son article 96, qui |
ervan, dat in werking treedt op een datum bepaald door de Koning. | entre en vigueur à une date fixée par le Roi. |
Krachtens artikel 111 van de Wet Eenheidsstatuut blijven de | En vertu de l'article 111 de la loi sur le statut unique, les préavis |
opzeggingen betekend vóór de inwerkingtreding van die wet « al hun | notifiés avant l'entrée en vigueur de cette loi « continuent à sortir |
gevolgen behouden ». | tous leurs effets ». |
B.1.6. De artikelen 67 tot 69 bevatten een overgangsregeling voor de | B.1.6. Les articles 67 à 69 de la loi sur le statut unique prévoient |
berekening van de duur van de opzeggingstermijn met betrekking tot de | un régime transitoire pour le calcul de la durée du délai de préavis à |
arbeidsovereenkomsten die een aanvang hebben genomen vóór 1 januari | respecter, en cas de rupture, à compter du 1er janvier 2014, d'un |
2014 en die vanaf die datum worden beëindigd. Die artikelen bepalen : | contrat de travail ayant pris cours avant cette date. Ces articles disposent : |
« Art. 67.De na te leven opzeggingstermijn in geval van ontslag door |
« Art. 67.Le délai de préavis à respecter en cas de licenciement ou |
de werkgever of ontslag door de werknemer van werknemers wier | de démission de travailleurs dont le contrat de travail a pris cours |
arbeidsovereenkomst een aanvang heeft genomen vóór 1 januari 2014, | |
wordt vastgesteld door de twee termijnen die berekend worden zoals | avant le 1er janvier 2014 est constitué en additionnant deux délais |
respectievelijk bepaald in de artikelen 68 en 69, op te tellen. | calculés comme prévu respectivement aux articles 68 et 69. |
Art. 68.Het eerste deel wordt berekend in functie van de |
Art. 68.La première partie est calculée en fonction de l'ancienneté |
ononderbroken dienstanciënniteit verworven op 31 december 2013. | de service ininterrompue acquise au 31 décembre 2013. |
Die termijn wordt vastgesteld op basis van de wettelijke, | Ce délai est déterminé sur la base des règles légales, réglementaires |
reglementaire en conventionele regels die gelden op 31 december 2013 | et conventionnelles en vigueur au 31 décembre 2013 applicables en cas |
en die van toepassing zijn in geval van opzegging ter kennis gebracht | |
op deze datum. | de congé notifié à cette date. |
Voor de bedienden van wie het jaarlijks loon 32 254 euro overschrijdt | Pour les employés dont la rémunération annuelle dépasse 32 254 euros |
op 31 december 2013, wordt die termijn, in afwijking van het tweede | au 31 décembre 2013, ce délai est, par dérogation à l'alinéa 2, fixé à |
lid, vastgesteld op een maand per begonnen jaar anciënniteit bij | un mois par année d'ancienneté entamée en cas de congé donné par |
opzegging door de werkgever, met een minimum van drie maanden. | l'employeur, avec un minimum de trois mois. |
Voor de bedienden van wie het jaarlijks loon 32 254 euro overschrijdt | Pour les employés dont la rémunération annuelle dépasse 32.254 euros |
op 31 december 2013, wordt die termijn, bij opzegging door de | au 31 décembre 2013, ce délai est, en cas de démission, par dérogation |
bediende, in afwijking van het tweede lid, vastgesteld op anderhalve | à l'alinéa 2, fixé à un mois et demi par période de cinq années |
maand per begonnen periode van vijf jaar anciënniteit, met een maximum | d'ancienneté entamée, avec un maximum de quatre mois et demi lorsque |
sa rémunération annuelle ne dépasse pas 64 508 euros au 31 décembre | |
van vier en een halve maand indien zijn jaarlijks loon 64 508 euro niet overschrijdt op 31 december 2013 of zes maanden indien zijn | 2013 ou six mois lorsque sa rémunération annuelle au 31 décembre 2013 est supérieure à 64 508 euros. |
jaarlijks loon op 31 december 2013 64 508 euro overschrijdt. | |
Art. 69.Het tweede deel wordt berekend in functie van de |
Art. 69.La seconde partie est calculée en fonction de l'ancienneté de |
ononderbroken dienstanciënniteit verworven vanaf 1 januari 2014. | service ininterrompue acquise à partir du 1er janvier 2014. |
De termijn wordt vastgesteld volgens de wettelijke of reglementaire | Le délai est déterminé selon les règles légales ou réglementaires |
regels die gelden op het ogenblik van de kennisgeving van de | applicables au moment de la notification du congé. |
opzegging. In geval van ontslag door de werknemer moet er geen rekening gehouden | En cas de démission du travailleur, il n'y a pas lieu de tenir compte |
worden met dit tweede deel wanneer de plafonds bepaald in artikel 82, | de cette seconde partie lorsque les plafonds fixés à l'article 82, § |
§ 2, derde lid, van de wet van 3 juli 1978 betreffende de | 2, alinéa 3, de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de |
arbeidsovereenkomsten en artikel 68, vierde lid, bereikt werden op 31 | travail et 68, alinéa 4, ont été atteints au 31 décembre 2013. A |
december 2013. Wanneer daarentegen de plafonds bepaald in artikel 82, | l'inverse, lorsque les plafonds fixés à l'article 82, § 2, alinéa 3, |
§ 2, derde lid, van de wet van 3 juli 1978 betreffende de | de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et 68, |
arbeidsovereenkomsten en artikel 68, vierde lid, niet werden bereikt | |
op 31 december 2013, kan de som van de twee delen 13 weken niet | alinéa 4, n'ont pas été atteints au 31 décembre 2013, l'addition des |
overschrijden ». | deux parties ne pourra dépasser 13 semaines ». |
B.1.7. Krachtens artikel 67 van de Wet Eenheidsstatuut wordt de | B.1.7. En vertu de l'article 67 de la loi sur le statut unique, le |
opzeggingstermijn voor de arbeidsovereenkomsten die vóór 1 januari | délai de préavis à respecter en cas de rupture, à compter du 1er |
2014 werden gesloten en vanaf die datum worden beëindigd, vastgesteld | janvier 2014, d'un contrat de travail conclu avant cette date est |
door de optelling van twee opzeggingstermijnen : een eerste | déterminé par l'addition de deux délais : un premier délai de préavis |
opzeggingstermijn met betrekking tot de dienstanciënniteit verworven | calculé en fonction de l'ancienneté de service acquise au 31 décembre |
op 31 december 2013 en een tweede opzeggingstermijn met betrekking tot | 2013 et un second délai de préavis calculé en fonction de l'ancienneté |
de dienstanciënniteit verworven vanaf 1 januari 2014. | de service acquise à partir du 1er janvier 2014. |
Artikel 68 van de Wet Eenheidsstatuut regelt het eerste deel van de | L'article 68 de la loi sur le statut unique règle la première partie |
opzeggingstermijn, verbonden aan de dienstanciënniteit verworven op 31 | du délai de préavis, liée à l'ancienneté de service acquise au 31 |
december 2013. In beginsel wordt die opzeggingstermijn vastgesteld op | décembre 2013. En principe, ce délai de préavis est déterminé selon |
basis van de wettelijke, reglementaire en conventionele regels die op | les règles légales, réglementaires et conventionnelles qui étaient |
31 december 2013 van toepassing waren op de werknemer (tweede lid). | applicables au travailleur au 31 décembre 2013 (alinéa 2). Un régime |
dérogatoire s'applique aux employés dont la rémunération annuelle | |
Voor de bedienden van wie het jaarlijks loon 32 254 euro overschrijdt | dépasse 32 254 euros (ci-après : les employés supérieurs) en vertu |
(hierna : de hogere bedienden), geldt een afwijkende regeling en moet | duquel le délai de préavis doit être fixé à un mois par année |
de opzeggingstermijn, in geval van opzegging door de werkgever, worden | d'ancienneté entamée en cas de congé donné par l'employeur, avec un |
vastgesteld op een maand per begonnen jaar anciënniteit, met een | minimum de trois mois (alinéa 3), et, en cas de démission de la part |
minimum van drie maanden (derde lid), en, in geval van opzegging door | du travailleur, ce même délai doit être fixé à un mois et demi par |
de werknemer, op anderhalve maand per begonnen periode van vijf jaar | période de cinq années d'ancienneté entamée, avec un maximum de quatre |
anciënniteit, met een maximum van vier en een halve maand of zes | mois et demi ou de six mois en fonction de la rémunération annuelle du |
maanden naar gelang van het loon van de werknemer (vierde lid). | travailleur (alinéa 4). |
Artikel 69 van de Wet Eenheidsstatuut regelt het tweede deel van de | L'article 69 de la loi sur le statut unique règle la deuxième partie |
opzeggingstermijn, verbonden aan de dienstanciënniteit verworven vanaf | du délai de préavis, calculée en fonction de l'ancienneté de service |
1 januari 2014. Die termijn wordt in beginsel vastgesteld volgens de | acquise à partir du 1er janvier 2014. Ce délai est en principe |
wettelijke of reglementaire regels die gelden op het ogenblik van de | déterminé selon les règles légales ou réglementaires applicables au |
kennisgeving van de opzegging (tweede lid) en dus op basis van de | moment de la notification du congé (alinéa 2) et donc sur la base du |
nieuwe geharmoniseerde regeling. | nouveau régime harmonisé. |
B.1.8. De voormelde overgangsregeling werd in de memorie van | B.1.8. Dans l'exposé des motifs, le régime transitoire précité a été |
toelichting als volgt verantwoord : | justifié comme suit : |
« De nieuwe regeling voor de berekening van de opzeggingstermijnen in | « Le nouveau régime de calcul des préavis en cas de licenciement ou de |
geval van ontslag door de werkgever of door de werknemer, die door dit | démission de travailleurs qui est introduit par le présent projet dans |
ontwerp wordt ingevoerd in de wet van 3 juli 1978 en die in werking | la loi du 3 juillet 1978 et qui entrera en vigueur le 1er janvier 2014 |
zal treden op 1 januari 2014, verschilt sterk van de vroegere | est fort différent des régimes antérieurs applicables aux ouvriers et |
regelingen van toepassing op werklieden en bedienden. | aux employés. |
Een overgangsregeling is dan ook nodig die rekening houdt met de | Il s'impose donc d'introduire un régime transitoire qui permet de |
legitieme verwachtingen van de partijen wier arbeidsovereenkomst werd | tenir compte des attentes légitimes des parties dont le contrat de |
gesloten en een aanvang heeft genomen vóór 1 januari 2014. Dit is het | travail a été conclu et a commencé à être exécuté avant le 1er janvier |
voorwerp van de artikelen 67, 68 en 69. | 2014. Tel est l'objet des articles 67, 68 et 69. |
Deze aanrekening van de dienstanciënniteit voorafgaand aan 1 januari | Cette prise en compte particulière de l'ancienneté de service |
2014 zal vanzelfsprekend in verhouding moeten zijn met het aandeel van | antérieure au 1er janvier 2014 devra évidemment être proportionnelle à |
deze anciënniteit in de totale anciënniteit van de ontslagen werknemer | la part de cette ancienneté dans l'ancienneté totale du travailleur |
of van de werknemer die zijn ontslag indient. | licencié ou du travailleur qui remet sa démission. |
Daarom zal de berekening van een opzeggingstermijn of van een | C'est pourquoi le calcul d'un préavis ou d'une indemnité de congé, |
opzeggingsvergoeding voor een ontslag betekend vanaf 1 januari 2014 en | pour un licenciement notifié à partir du 1er janvier 2014 et pour un |
voor een werknemer [wiens] arbeidsovereenkomst een aanvang heeft | travailleur dont le contrat de travail a débuté avant le 1er janvier |
genomen vóór 1 januari 2014, gebeuren in twee onderscheiden stappen en | 2014, s'effectuera en deux étapes distinctes dont les résultats |
zullen de resultaten vervolgens moeten worden opgeteld » (Parl. St., | devront ensuite être additionnés » (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, |
Kamer, 2013-2014, DOC 53-3144/001, p. 39). | DOC 53-3144/001, p. 39). |
Wat in het bijzonder het eerste deel van de opzeggingstermijn betreft, | En ce qui concerne en particulier la première partie du délai de |
zoals vastgesteld overeenkomstig het in het geding zijnde artikel 68 | préavis, telle qu'elle est déterminée conformément à l'article 68, en |
van de Wet Eenheidsstatuut, wordt vermeld : | cause, de la loi sur le statut unique, il est précisé : |
« De duur van het deel van de opzeggingstermijn (dat ook zal dienen | « La durée de la part de préavis (qui servira également de base à la |
als basis voor de vaststelling van een eventuele opzeggingsvergoeding | |
bij een ontslag door de werkgever of een ontslag door de werknemer na | détermination d'une indemnité de congé éventuelle lors d'un |
1 januari 2014) verbonden aan deze dienstanciënniteit [verworven op 31 | licenciement ou d'une démission après le 1er janvier 2014) liée à |
december 2013] wordt bepaald volgens de regels die op 31 december 2013 | cette ancienneté de service [acquise au 31 décembre 2013] est |
op de betrokken werknemer van toepassing zijn. | |
Op deze datum moet dus rekening gehouden worden met zijn statuut van | déterminée selon les règles applicables au travailleur concerné au 31 |
werkman of bediende, met zijn dienstanciënniteit en met de regels van | décembre 2013. Il faudra donc à cette date, tenir compte de son statut d'ouvrier ou |
toepassing op deze datum alsof zijn opzeggingstermijn berekend had | d'employé, de son ancienneté de service et des normes applicables à |
moeten worden op 31 december 2013. | cette date comme si son préavis avait dû être calculé au 31 décembre |
Voor de op 31 december 2013 zogenaamde hogere bedienden, met name de | 2013. Pour les travailleurs qualifiés de ' supérieurs ' au 31 décembre 2013, |
bedienden van wie het jaarlijks loon 32 254 euro overschrijdt op 31 | à savoir les employés dont la rémunération annuelle dépasse 32 254 |
december 2013, wordt echter voorzien in een specifieke regeling. In | euros, une règle particulière est prévue. En cas de congé donné par |
geval van opzegging door de werkgever, wordt het deel van de | l'employeur, la partie du délai de préavis liée à l'ancienneté acquise |
opzeggingstermijn dat verbonden is aan de dienstanciënniteit op 31 | au 31 décembre 2013 sera fixée forfaitairement. L'article 82, § 3, de |
december 2013, op forfaitaire wijze vastgesteld, en dus niet door | |
toepassing van artikel 82, § 3, van de wet van 3 juli 1978. Hierdoor | la loi du 3 juillet 1978 n'est donc pas d'application. L'on évite |
wordt vermeden dat, bij opzegging door de werkgever vanaf 1 januari | ainsi, en cas de congé donné par l'employeur à partir du 1er janvier |
2014, de opzeggingstermijn, verbonden aan de dienstanciënniteit op 31 | 2014, que le délai de préavis lié à l'ancienneté acquise au 31 |
december 2013, zou moeten worden overeengekomen tussen de partijen, | décembre 2013 fasse l'objet d'un accord entre les parties, alors que |
terwijl de duur van het deel van de opzeggingstermijn verbonden aan de | la durée de la partie du délai de préavis liée à l'ancienneté acquise |
dienstanciënniteit vanaf 1 januari 2014 op forfaitaire wijze wordt | à partir du 1er janvier 2014 est fixée forfaitairement. Pour ces |
vastgelegd. Om die reden wordt de door de werkgever na te leven | raisons, le délai de préavis à respecter par l'employeur, lié à |
opzeggingstermijn, verbonden aan de dienstanciënniteit op 31 december | l'ancienneté acquise au 31 décembre 2013, est également fixé |
2013, eveneens op forfaitaire wijze bepaald. Hij wordt vastgelegd op 1 | |
maand per begonnen jaar anciënniteit. Om dezelfde reden worden ook in | forfaitairement. Il correspond à un mois par année d'ancienneté |
vaste termijnen voorzien wanneer, vanaf 1 januari 2014, een werknemer, | entamée. Pour les mêmes raisons, des délais fixes sont prévus lorsque, |
die op 31 december 2013 een hogere bediende was, zou overgaan tot | un travailleur qui était au 31 décembre 2013 un employé qualifié de ' |
opzegging. De door deze werknemer na te leven opzeggingstermijn, | supérieur ' remet sa démission à partir du 1er janvier 2014. Le délai |
de préavis à respecter par ce travailleur en fonction de son | |
verbonden aan de dienstanciënniteit op 31 december 2013, zal niet | ancienneté acquise au 31 décembre 2013, ne devra pas être négocié mais |
moeten worden overeengekomen, maar wordt eveneens op forfaitaire wijze | sera également fixé de manière forfaitaire, à raison d'un mois et demi |
bepaald, en bedraagt anderhalve maand per begonnen periode van vijf | par période entamée de cinq ans d'ancienneté (cf. la règle actuelle |
jaar anciënniteit (cf. de huidige regel voor de lagere bedienden zoals | pour les employés inférieurs comme prévu à l'article 82, § 2, de la |
voorzien in artikel 82, § 2, van de wet van 3 juli 1978) met een | loi du 3 juillet 1978) avec un maximum de quatre mois et demi lorsque |
maximum van vier en een halve maand indien zijn jaarlijks loon 64 508 | sa rémunération annuelle ne dépasse pas les 64 508 euros au 31 |
euro niet overschrijdt op 31 december 2013 of zes maanden indien zijn | décembre 2013 ou six mois lorsque sa rémunération annuelle dépasse les |
jaarlijks loon op 31 december 2013 64 508 euro overschrijdt (cf. het | 64 508 euros (cf. le plafond actuel pour les employés supérieurs comme |
huidige plafond voor de hogere bedienden zoals voorzien in artikel 82, | |
§ 3 van de wet van 3 juli 1978) » (ibid., pp. 39-40). | prévu à l'article 82, § 3 de la loi du 3 juillet 1978) » (ibid., pp. |
Ten aanzien van de prejudiciële vraag | 39-40). Quant à la question préjudicielle |
B.2. De verwijzende rechter ondervraagt het Hof over de | B.2. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité de l'article |
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van | 68 de la loi sur le statut unique avec les articles 10 et 11 de la |
artikel 68 van de Wet Eenheidsstatuut, « in de interpretatie dat voor | Constitution, dans l'interprétation selon laquelle « pour les employés |
de hogere bedienden geen rekening kan gehouden worden met een geldige | supérieurs, il ne peut être tenu compte d'une convention préalable |
voorafgaande overeenkomst over de door de werkgever in acht te nemen | valable relativement au délai de préavis à respecter par l'employeur |
opzeggingstermijn en deze overeengekomen opzeggingstermijn wordt | et ce délai de préavis convenu est remplacé par le forfait d'un mois |
vervangen door het forfait van 1 maand per begonnen jaar anciënniteit ». | par année d'ancienneté entamée ». |
Uit de formulering en de motivering van de verwijzingsbeslissing | Il ressort de la formulation et de la motivation de la décision de |
blijkt dat in het geschil ten gronde enkel de grondwettigheid ter | renvoi que, dans le litige au fond, seule la constitutionnalité de |
discussie staat van artikel 68, derde lid, zodat het Hof zijn | l'article 68, alinéa 3, est en cause, de sorte que la Cour limite son |
onderzoek daartoe beperkt. | examen à cette disposition. |
De verwijzende rechter wenst te vernemen of het onderscheid dat aldus | Le juge a quo demande si la distinction ainsi instaurée entre les |
wordt ingesteld tussen de hogere bedienden en alle andere werknemers, | employés supérieurs et tous les autres travailleurs est |
doordat enkel voor de laatstgenoemde categorie van werknemers rekening | raisonnablement justifiée, en ce qu'il ne peut être tenu compte d'une |
kan worden gehouden met een op 31 december 2013 geldende | clause de préavis en vigueur au 31 décembre 2013 que pour la seconde |
opzeggingsclausule voor de berekening van het eerste deel van de | catégorie de travailleurs dans le cadre du calcul de la première |
opzeggingstermijn, verbonden aan de op die datum verworven | partie du délai de préavis liée à l'ancienneté de service acquise à |
dienstanciënniteit, redelijk verantwoord is. Voorts vraagt de | cette date. Le juge a quo demande en outre s'il est raisonnablement |
verwijzende rechter of het redelijk verantwoord is dat alle hogere | justifié que les employés supérieurs soient tous traités de la même |
bedienden gelijk worden behandeld, ongeacht of zij vóór 1 januari 2014 | manière, qu'ils aient conclu ou non, avant le 1er janvier 2014, une |
een overeenkomst over de na te leven opzeggingstermijn hadden | convention relative au délai de préavis à respecter. |
gesloten. B.3.1. Volgens de Ministerraad dient de draagwijdte van de | B.3.1. Selon le Conseil des ministres, la portée de la question |
prejudiciële vraag te worden beperkt tot de daarin aangevoerde | préjudicielle doit être limitée à la différence de traitement dénoncée |
ongelijkheid van behandeling tussen de hogere bedienden, enerzijds, en | entre, d'une part, les employés supérieurs, et, d'autre part, les |
de andere werknemers, anderzijds. | autres travailleurs. |
B.3.2. Het Hof bepaalt de omvang van de prejudiciële vraag rekening | B.3.2. La Cour détermine l'étendue de la question préjudicielle en |
houdend met het onderwerp van het voor de verwijzende rechter hangende | tenant compte de l'objet du litige pendant devant le juge a quo et de |
geschil en met de motivering van de verwijzingsbeslissing. | la motivation de la décision de renvoi. |
B.3.3. Alhoewel de prejudiciële vraag enkel gewag maakt van een | B.3.3. Bien que la question préjudicielle mentionne uniquement une |
verschil in behandeling tussen de hogere bedienden en alle andere | différence de traitement entre les employés supérieurs et tous les |
werknemers, blijkt uit de motivering van de verwijzingsbeslissing | autres travailleurs, il ressort à suffisance de la motivation de la |
genoegzaam dat de verwijzende rechter eveneens wenst te vernemen of | décision de renvoi que le juge a quo demande également s'il est |
het redelijk verantwoord is dat alle hogere bedienden gelijk worden | raisonnablement justifié que les employés supérieurs soient tous |
behandeld, ongeacht of zij vóór 1 januari 2014 een overeenkomst over | traités de la même manière, qu'ils aient conclu ou non, avant le 1er |
de na te leven opzeggingstermijn hadden gesloten. | janvier 2014, une convention relative au délai de préavis à respecter. |
B.3.4. De Ministerraad voert voorts aan dat de zaak voor de | B.3.4. Le Conseil des ministres fait en outre valoir que l'affaire |
verwijzende rechter een opzeggingsclausule betreft die in strijd zou | portée devant le juge a quo concerne une clause de préavis qui serait |
zijn met artikel 82, § § 3 en 5, van de Arbeidsovereenkomstenwet, doch | contraire à l'article 82, § § 3 et 5, de la loi relative aux contrats |
waarvan de nietigheid door de bediende werd gedekt. Het Hof zou zijn | de travail, mais dont la nullité a été couverte par l'employé. La Cour |
onderzoek tot die hypothese dienen te beperken. | devrait limiter son examen à cette hypothèse. |
B.3.5. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat de | B.3.5. Il ressort de la motivation de la décision de renvoi que le |
verwijzende rechter ervan uitgaat dat de opzeggingsclausule, te dezen, | juge a quo part du principe qu'en l'espèce, la clause de préavis a été |
rechtsgeldig tot stand is gekomen. Het staat niet aan het Hof zich uit | stipulée valablement. Il n'appartient pas à la Cour de se prononcer |
te spreken over die beoordeling van de verwijzende rechter. Het Hof | sur cette appréciation du juge a quo. La Cour répond à la question |
beantwoordt de vraag zoals zij werd gesteld. | comme celle-ci a été posée. |
B.4.1. Ten gronde is de Ministerraad in hoofdorde van oordeel dat de | B.4.1. Quant au fond, le Conseil des ministres estime en ordre |
prejudiciële vraag geen antwoord behoeft, omdat zij zou uitgaan van | principal que la question préjudicielle n'appelle pas de réponse parce |
een verkeerde interpretatie van de in het geding zijnde bepaling. Die | qu'elle serait fondée sur une interprétation erronée de la disposition |
en cause. Cette disposition ne porterait en effet pas atteinte à | |
bepaling zou immers geen afbreuk doen aan de toepassing van een op 31 | l'application d'une clause qui était en vigueur au 31 décembre 2013. |
december 2013 geldende opzeggingsclausule. Een dergelijke clausule zou | Cependant, une telle clause ne pourrait pas être appliquée |
evenwel niet afzonderlijk kunnen worden toegepast voor de berekening | distinctement pour le calcul de la première partie du délai de préavis |
van het eerste deel van de opzeggingstermijn betreffende de op 31 | qui concerne l'ancienneté de service acquise au 31 décembre 2013, mais |
december 2013 verworven dienstanciënniteit, doch enkel voor de | |
berekening van de gehele opzeggingstermijn, indien de overeengekomen | uniquement pour le calcul de la totalité du délai de préavis, si le |
opzeggingstermijn gunstiger is voor de werknemer dan de termijn | délai de préavis convenu est plus favorable au travailleur que le |
bepaald overeenkomstig de artikelen 67 tot 69 van de Wet | délai fixé conformément aux articles 67 à 69 de la loi sur le statut |
Eenheidsstatuut. | unique. |
B.4.2. De eisende partij voor de verwijzende rechter betwist eveneens | B.4.2. La partie demanderesse devant le juge a quo conteste également |
de interpretatie die door de verwijzende rechter aan de in het geding | l'interprétation que le juge a quo donne à la disposition en cause. |
zijnde bepaling wordt gegeven. Anders dan de Ministerraad is de | Contrairement au Conseil des ministres, la partie demanderesse estime |
eisende partij van oordeel dat een op 31 december 2013 geldende | qu'une clause de préavis qui était valable au 31 décembre 2013 peut |
opzeggingsclausule afzonderlijk kan worden toegepast voor de | être appliquée distinctement pour le calcul de la première partie du |
berekening van het eerste deel van de opzeggingstermijn betreffende de | délai de préavis qui concerne l'ancienneté de service acquise à cette date. |
op die datum verworven dienstanciënniteit. | B.4.3. La partie défenderesse devant le juge a quo souscrit à |
B.4.3. De verwerende partij voor de verwijzende rechter is het eens | l'interprétation contenue dans la question préjudicielle. Elle |
met de interpretatie die in de prejudiciële vraag is vervat. Zij | soutient que l'article 68, alinéa 3, en cause, de la loi sur le statut |
betoogt dat het in het geding zijnde artikel 68, derde lid, van de Wet | unique peut seulement être compris en ce sens que les clauses de |
Eenheidsstatuut enkel aldus kan worden begrepen dat de op 31 december | préavis qui étaient valables pour les employés supérieurs au 31 |
2013 geldende opzeggingsclausules voor hogere bedienden niet meer | décembre 2013 ne peuvent plus être appliquées. |
kunnen worden toegepast. | |
B.4.4. De prejudiciële vraag heeft enkel betrekking op het eerste deel | B.4.4. La question préjudicielle porte uniquement sur la première |
van de opzeggingstermijn dat op grond van artikel 68 van de Wet | partie du délai de préavis qui, en vertu de l'article 68 de la loi sur |
Eenheidsstatuut wordt berekend volgens de dienstanciënniteit verworven | le statut unique, est calculée en fonction de l'ancienneté de service |
vóór 1 januari 2014. De vraag betreffende de geldigheid van de op 31 | acquise au 1er janvier 2014. La question de la validité des clauses de |
december 2013 bestaande opzeggingsclausules voor de berekening van het | préavis existantes au 31 décembre 2013 pour le calcul de la deuxième |
tweede deel van de opzeggingstermijn, op grond van artikel 69 van de | partie du délai de préavis conformément à l'article 69 de la loi sur |
Wet Eenheidsstatuut, valt derhalve buiten de saisine van het Hof. | le statut unique excède donc la saisine de la Cour. |
B.5.1. Artikel 68, tweede lid, van de Wet Eenheidsstatuut bepaalt dat | B.5.1. L'article 68, alinéa 2, de la loi sur le statut unique dispose |
de vaststelling van het eerste deel van de door de werkgever en de | que la première partie du délai de préavis à observer par l'employeur |
werknemer na te leven opzeggingstermijn gebeurt op basis van de | et par le travailleur est déterminée sur la base des règles légales, |
wettelijke, reglementaire en conventionele regels die gelden op 31 | réglementaires et conventionnelles en vigueur au 31 décembre 2013, |
december 2013 en die van toepassing zijn in geval van opzegging ter | applicables en cas de congé notifié à cette date. Par contre, |
kennis gebracht op die datum. Artikel 68, derde lid, daarentegen bevat | l'article 68, alinéa 3, prévoit, pour les employés supérieurs, un |
een afwijkende regeling voor de hogere bedienden, waarbij, bij | régime dérogatoire qui, en cas de congé donné par l'employeur, |
opzegging door de werkgever, het deel van de opzeggingstermijn voor de | détermine la partie du délai de préavis qui concerne la période |
periode voorafgaand aan 1 januari 2014 wordt vastgesteld op basis van | antérieure au 1er janvier 2014 sur la base d'une formule forfaitaire |
een forfaitaire formule en waarbij niet wordt verwezen naar de | et qui ne renvoie aucunement à la possibilité d'appliquer |
mogelijkheid tot toepassing van eventuele contractuele | d'éventuelles clauses contractuelles de préavis. |
opzeggingsclausules. B.5.2. In haar advies bij het voorontwerp dat tot de Wet | B.5.2. Dans son avis relatif à l'avant-projet de loi qui a donné lieu |
Eenheidsstatuut heeft geleid, heeft de afdeling wetgeving van de Raad | à la loi sur le statut unique, la section de législation du Conseil |
van State opgemerkt : | d'Etat a souligné : |
« Voor de bedienden met een jaarlijks loon hoger dan 64 508 euro op | « Pour les employés dont la rémunération annuelle dépasse 64 508 euros |
het ogenblik van de indiensttreding (hierna : de hogere bedienden), | au moment de l'entrée en service (ci-après : les employés supérieurs), |
mogen de door de werkgever in acht te nemen opzeggingstermijnen ook | les délais de préavis à observer par l'employeur peuvent également |
vastgesteld worden bij een overeenkomst ' gesloten ten laatste op het | |
ogenblik van indiensttreding ' (huidige artikel 82, § 5, van de wet | être fixés par convention ' conclue au plus tard au moment de l'entrée |
van 3 juli 1978). Bijgevolg zou gesteld kunnen worden dat het | en service ' (article 82, § 5, actuel, de la loi du 3 juillet 1978). |
ontworpen artikel 68, derde lid, afbreuk doet aan de verworven rechten | Par conséquent, on pourrait considérer que l'article 68, alinéa 3, en |
van de hogere bedienden die in dienst zijn getreden vóór 31 december | projet, porte atteinte aux droits acquis des employés supérieurs qui |
2013 en die op dat ogenblik met hun werkgever een geldige | sont entrés en service avant le 31 décembre 2013 et qui à ce moment |
opzeggingstermijn hebben vastgelegd bij overeenkomst, maar die pas na | ont fixé par convention avec leur employeur, un délai de préavis |
1 januari 2014 door deze werkgever worden ontslagen » (Parl. St., | valable mais qui ne sont licenciés par cet employeur qu'après le 1er |
Kamer, 2013-2014, DOC 53-3144/001, p. 121). | janvier 2014 » (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, DOC 53-3144/001, p. |
B.5.3. In antwoord op dat advies vermeldt de parlementaire | 121). B.5.3. En réponse à cet avis, il est dit dans les travaux |
voorbereiding : | préparatoires : |
« Wat betreft de opmerking van de Raad van State met betrekking tot | « En ce qui concerne la remarque du Conseil d'Etat relative à |
artikel 68, moet eraan herinnerd worden dat deze bepaling deel | l'article 68, il convient de se rappeler que cette disposition fait |
uitmaakt van de overgangsregeling die rekening houdt met de legitieme | partie de la mesure transitoire tenant compte des attentes légitimes |
verwachtingen van de partijen van wie de arbeidsovereenkomst werd | des parties dont le contrat de travail a été conclu et exécuté avant |
gesloten en uitgevoerd vóór 1 januari 2014. Een legitieme verwachting | le 1er janvier 2014. Une attente légitime consiste en ce que les |
houdt in dat de overeengekomen clausules worden gerespecteerd. Alle | clauses convenues soient respectées. Toutes les clauses valables |
geldige clausules die bestaan op 31 december 2013 blijven dus | existant au 31 décembre 2013 restent donc inchangées et c'est sur |
onveranderd en het is op basis hiervan dat de rechten worden bepaald | cette base que les droits sont déterminés pour le passé. Cet exposé |
voor het verleden. Deze memorie bepaalt dat de forfaitaire bepaling | des motifs prévoit que la disposition forfaitaire relative au délai de |
met betrekking tot de opzeggingstermijn eigenlijk enkel en alleen | préavis sert en fait uniquement à éviter des négociations au 31 |
dienst doet om onderhandelingen op 31 december 2013 te vermijden voor | |
de doelgroep waar, op basis van de huidige wetgeving, de | décembre 2013 pour le groupe cible où, en vertu de la législation |
opzeggingstermijn moet worden onderhandeld op het einde van de | actuelle, le préavis doit être négocié à la fin du contrat de travail. |
arbeidsovereenkomst. Zij dient dus om een uniformiteit te creëren. Zij | Elle sert donc à créer une uniformité. Elle ne vaut pas pour les |
geldt dus niet voor de werknemers waarvoor reeds een zekerheid bestond | travailleurs bénéficiant déjà d'une sécurité sur la base d'accords |
op basis van de conventionele akkoorden die werden gesloten in het | conventionnels passés antérieurement » (Doc. parl., Chambre, |
verleden » (Parl. St., Kamer, 2013-2014, DOC 53-3144/001, p. 44). | 2013-2014, DOC 53-3144/001, p. 44). |
In dezelfde zin wordt in het verslag namens de commissie voor de | Dans le même sens, il est souligné, dans le rapport fait au nom de la |
sociale zaken, inzake de berekening van het eerste deel van de | commission des Affaires sociales, en ce qui concerne le calcul de la |
opzeggingstermijn, benadrukt : | première partie du délai de préavis : |
« Indien voor deze hogere bedienden een eerder afgesloten geldig | « Si, pour ces employés supérieurs, le délai de préavis est fixé par |
contract de opzeggingstermijn bepaalt, moet deze overeenkomst wel | un contrat valable conclu antérieurement, ce dernier devra |
worden nageleefd » (Parl. St., Kamer, 2013-2014, DOC 53-3144/004, p. | effectivement être respecté » (Doc. parl., Chambre, 2013-2014, DOC |
6). | 53-3144/004, p. 6). |
B.6.1. Uit de voormelde parlementaire voorbereiding blijkt de | B.6.1. Il ressort des travaux préparatoires précités que le |
bedoeling om ook voor de hogere bedienden, bij het bepalen van het | législateur a voulu tenir compte, pour les employés supérieurs |
eerste deel van de opzeggingstermijn, rekening te houden met de geldig | également, des clauses de préavis valablement convenues lorsqu'il |
overeengekomen opzeggingsclausules. De duidelijke en ondubbelzinnige | s'agit de calculer la première partie du délai de préavis. Le texte |
tekst van artikel 68, derde lid, van de Wet Eenheidsstatuut stelt | clair et univoque de l'article 68, alinéa 3, de la loi sur le statut |
echter de opzeggingstermijn vast op een maand per begonnen jaar met | unique, fixe toutefois le délai de préavis à un mois par année |
een minimum van drie maanden en laat daarop geen uitzonderingen toe. | d'ancienneté entamée, avec un minimum de trois mois, et n'admet aucune |
exception à cet égard. | |
B.6.2. De zin van een wetsbepaling kan niet worden omgebogen door | B.6.2. Le sens d'une disposition législative ne peut être infléchi en |
verklaringen die aan de aanneming ervan zijn voorafgegaan, te laten | faisant prévaloir sur le texte clair de cette disposition des |
voorgaan op de duidelijke tekst van die bepaling. | déclarations qui ont précédé son adoption. |
De stelling van de Ministerraad dat de verwijzende rechter zou uitgaan | La thèse du Conseil des ministres selon laquelle le juge a quo |
van een onjuiste interpretatie van de in het geding zijnde bepaling | fonderait sa question sur une interprétation erronée de la disposition |
kan derhalve niet worden gevolgd. | en cause ne saurait dès lors être suivie. |
B.7.1. Zoals is vermeld in B.1.8 en in B.5.3 beoogt de wetgever met de | B.7.1. Comme il est dit en B.1.8 et en B.5.3, en adoptant la |
in het geding zijnde bepaling, enerzijds, te vermijden dat voor de | disposition en cause, le législateur visait, d'une part, à éviter que |
hogere bedienden op het ogenblik van de opzegging van de | |
arbeidsovereenkomst nog moet worden onderhandeld over de | les employés supérieurs doivent encore, au moment de la rupture du |
opzeggingstermijn met betrekking tot de dienstanciënniteit verworven | contrat, négocier le délai de préavis concernant l'ancienneté de |
op 31 december 2013 en, anderzijds, rekening te houden met de | service acquise au 31 décembre 2013 et, d'autre part, à tenir compte |
legitieme verwachtingen van de werkgever en de werknemer voor wat de | des attentes légitimes de l'employeur et du travailleur en ce qui |
dienstanciënniteit betreft opgebouwd tot op die datum. | |
B.7.2. In het licht van die doelstellingen hanteert de wetgever een | concerne l'ancienneté de service acquise à cette date. |
objectief doch geen pertinent criterium van onderscheid door niet te | B.7.2. Eu égard à ces objectifs, le législateur se base sur un critère |
bepalen dat ten aanzien van de hogere bedienden die vóór 1 januari | de distinction objectif mais dénué de pertinence, en ce qu'il ne |
2014 een overeenkomst over de na te leven opzeggingstermijnen hebben | prévoit pas, à l'égard des employés supérieurs qui avaient conclu une |
gesloten, toepassing kan worden gemaakt van die overeenkomst voor de | convention relative au délai de préavis avant le 1er janvier 2014, que |
berekening van het eerste deel van de opzeggingstermijn, terwijl met | cette convention peut être appliquée pour le calcul de la première |
dergelijke overeenkomsten wel rekening kan worden gehouden voor de | partie du délai de préavis, alors que de telles conventions peuvent |
werknemers bedoeld in artikel 68, tweede lid, van de Wet | être prises en compte pour les travailleurs visés à l'article 68, |
Eenheidsstatuut. Uitgaande van de vermelde doelstellingen is het | alinéa 2, de la loi sur le statut unique. Etant donné les objectifs |
evenmin pertinent om alle hogere bedienden op gelijke wijze te | précités, il n'est pas pertinent non plus de traiter tous les employés |
behandelen, ongeacht of zij vóór 1 januari 2014 al dan niet een | supérieurs de la même manière, qu'ils aient ou non conclu avec leur |
overeenkomst met de werkgever over de na te leven opzeggingstermijnen | employeur, avant le 1er janvier 2014, une convention relative au délai |
hebben gesloten. | de préavis à respecter. |
De uitzonderingsregeling van artikel 68, derde lid, van de Wet | En effet, le régime d'exception prévu par l'article 68, alinéa 3, de |
Eenheidsstatuut geldt immers ook voor gevallen waarin contractuele | la loi sur le statut unique s'applique également aux cas dans lesquels |
zekerheid bestaat over de na te leven opzeggingstermijnen en waarvoor | il existe une sécurité contractuelle en ce qui concerne les délais de |
préavis à observer et auxquels ce régime n'était donc pas censé | |
zij volgens een duidelijke parlementaire voorbereiding derhalve niet was bedoeld. | s'appliquer, selon les travaux préparatoires clairs sur ce point. |
B.7.3. Bijgevolg is het in het geding zijnde artikel 68, derde lid, | B.7.3. Partant, l'article 68, alinéa 3, en cause, de la loi sur le |
van de Wet Eenheidsstatuut niet bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 | statut unique n'est pas compatible avec les articles 10 et 11 de la |
van de Grondwet in zoverre het niet toelaat dat ten aanzien van de | Constitution, en ce que, à l'égard des employés supérieurs, il ne |
hogere bedienden, voor het berekenen van het eerste deel van de | permet pas, pour le calcul de la première partie du délai de préavis |
opzeggingstermijn verbonden aan de anciënniteit verworven op 31 | liée à l'ancienneté acquise au 31 décembre 2013, l'application d'une |
december 2013, toepassing wordt gemaakt van een op die datum geldende | clause de préavis qui était valable à cette date. |
opzeggingsclausule. | |
B.8. In de mate zoals aangegeven in B.7.3, dient de prejudiciële vraag | B.8. Dans la mesure précisée en B.7.3, la question préjudicielle |
bevestigend te worden beantwoord. | appelle une réponse affirmative. |
B.9. Aangezien de vaststelling van de lacune is uitgedrukt in voldoende nauwkeurige en volledige bewoordingen die toelaten de in het geding zijnde bepaling toe te passen met inachtneming van de referentienormen op grond waarvan het Hof zijn toetsingsbevoegdheid uitoefent, staat het, in afwachting van het optreden van de wetgever, aan de verwijzende rechter een einde te maken aan de schending van die normen. B.10. Er dient niet te worden ingegaan op het verzoek van de verwerende partij voor de verwijzende rechter om de gevolgen van de in het geding zijnde bepaling te handhaven. Het door haar aangeklaagde risico van rechtsonzekerheid wordt immers opgevangen door hetgeen in B.9 wordt vermeld en het financiële risico waarvoor zij vreest als gevolg van een vaststelling van schending kan vergelijkbaar zijn met het financiële risico waarvoor andere rechtzoekenden zouden kunnen vrezen als gevolg van een vaststelling van niet-schending. Om die redenen, | B.9. Dès lors que le constat de la lacune est exprimé en des termes suffisamment précis et complets qui permettent l'application de la disposition en cause dans le respect des normes de référence sur la base desquelles la Cour exerce son contrôle, il appartient au juge a quo de mettre fin à la violation de ces normes, dans l'attente de l'intervention du législateur. B.10. Il n'y a pas lieu de faire droit à la demande de maintien des effets de la disposition en cause, formulée par la partie défenderesse devant le juge a quo. En effet, le risque d'insécurité juridique qu'elle dénonce est pallié par ce qui est dit en B.9 et le risque financier que lui fait craindre un constat de violation peut être semblable à celui qu'un constat de non-violation pourrait faire craindre à d'autres justiciables. Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 68, derde lid, van de wet van 26 december 2013 betreffende de | L'article 68, alinéa 3, de la loi du 26 décembre 2013 concernant |
invoering van een eenheidsstatuut tussen arbeiders en bedienden inzake | l'introduction d'un statut unique entre ouvriers et employés en ce qui |
de opzeggingstermijnen en de carenzdag en begeleidende maatregelen | concerne les délais de préavis et le jour de carence ainsi que de |
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het niet | mesures d'accompagnement viole les articles 10 et 11 de la |
toelaat dat ten aanzien van de hogere bedienden, voor het berekenen | Constitution, en ce que, pour les employés supérieurs, il ne permet |
van het eerste deel van de opzeggingstermijn verbonden aan de | pas, pour le calcul de la première partie du délai de préavis liée à |
anciënniteit verworven op 31 december 2013, toepassing wordt gemaakt | l'ancienneté acquise au 31 décembre 2013, l'application d'une clause |
van een op die datum geldende opzeggingsclausule. | de préavis qui était valable à cette date. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 18 oktober 2018. | la Cour constitutionnelle, le 18 octobre 2018. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
A. Alen | A. Alen |