← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 122/2018 van 4 oktober 2018 Rolnummer 6679 In zake : de
prejudiciële vraag over de artikelen 117 en 118 van de programmawet van 22 juni 2012, die de artikelen
3 en 75 van de wet van 27 oktober 2006 betreffende het to Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter,
voorzitter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 122/2018 van 4 oktober 2018 Rolnummer 6679 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 117 en 118 van de programmawet van 22 juni 2012, die de artikelen 3 en 75 van de wet van 27 oktober 2006 betreffende het to Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...) | Extrait de l'arrêt n° 122/2018 du 4 octobre 2018 Extrait de l'arrêt n° 122/2018 du 4 octobre 2018 Numéro du rôle : 6679 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 117 et 118 de la loi-programme du 22 juin 2012, modifiant La Cour constitutionnelle, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du prés(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 122/2018 van 4 oktober 2018 | Extrait de l'arrêt n° 122/2018 du 4 octobre 2018 |
Extrait de l'arrêt n° 122/2018 du 4 octobre 2018 | |
Rolnummer 6679 | Numéro du rôle : 6679 |
In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 117 en 118 van de | En cause : la question préjudicielle concernant les articles 117 et |
programmawet van 22 juni 2012, die de artikelen 3 en 75 van de wet van | 118 de la loi-programme du 22 juin 2012, modifiant et abrogeant |
27 oktober 2006 betreffende het toezicht op de instellingen voor | respectivement les articles 3 et 75 de la loi du 27 octobre 2006 |
bedrijfspensioenvoorziening respectievelijk wijzigen en opheffen, | relative au contrôle des institutions de retraite professionnelle, |
gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Henegouwen, afdeling Bergen. | posée par le Tribunal de première instance du Hainaut, division Mons. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, | composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du |
voorzitter A. Alen, en de rechters L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E. | président A. Alen, et des juges L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E. |
Derycke, P. Nihoul en R. Leysen, bijgestaan door de griffier F. | Derycke, P. Nihoul et R. Leysen, assistée du greffier F. Meersschaut, |
Meersschaut, onder voorzitterschap van rechter J.-P. Snappe, | présidée par le juge J.-P. Snappe, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 28 maart 2017 in zake de burgerlijke vennootschap in de | Par jugement du 28 mars 2017 en cause de la société civile sous forme |
vorm van een bvba « Docteur Nathalie Gauquier » tegen de Belgische | de SPRL « Docteur Nathalie Gauquier » contre l'Etat belge, dont |
Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 19 | l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 19 juin 2017, le |
juni 2017, heeft de Rechtbank van eerste aanleg Henegouwen, afdeling | Tribunal de première instance du Hainaut, division Mons, a posé la |
Bergen, de volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt de wettelijke regeling die het resultaat is van de artikelen | « Le régime légal issu des articles 117 et 118 de la loi-programme du |
117 en 118 van de programmawet van 22 juni 2012, waarbij artikel 75 | 22 juin 2012, abrogeant l'article 75 de la loi du 27 octobre 2006 |
van de wet van 27 oktober 2006 betreffende het toezicht op de | relative au contrôle des institutions de retraite professionnelle tout |
instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening wordt opgeheven en | |
tegelijk een overgangsregeling wordt ingesteld, de artikelen 10, 11, | en instaurant un régime transitoire, viole-t-il les articles 10, 11, |
170 en 172 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de | 170 et 172 de la Constitution combinés ou non aux principes de |
beginselen van rechtszekerheid en niet-retroactiviteit van de wet, in | sécurité juridique et de non-rétroactivité de la loi en tant qu'il |
zoverre daarbij de volgende categorieën van personen verschillend | traite de manière différente les catégories de personnes suivantes : |
worden behandeld : de ondernemingen die hun boekjaar afsluiten op 31 | les entreprises clôturant leur exercice comptable au 31 décembre, |
lesquelles pouvaient encore revendiquer l'application du régime | |
december, die nog aanspraak konden maken op de toepassing van de | transitoire pour les provisions constituées au terme de l'exercice |
overgangsregeling voor de voorzieningen aangelegd na het op 31 | comptable clôturé au 31 décembre 2011, et les entreprises clôturant |
december 2011 afgesloten boekjaar, en de ondernemingen met een | leur exercice comptable de manière décalée, lesquelles se voyaient |
gebroken boekjaar, aan wie het voordeel van de overgangsregeling voor | intégralement privées du bénéfice du régime transitoire pour les |
de voorzieningen aangelegd na het eerste boekjaar afgesloten na 31 | provisions constituées au terme du premier exercice comptable clôturé |
december 2011 volledig werd ontzegd ? ». | après le 31 décembre 2011 ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de artikelen 117 en 118 | B.1. La question préjudicielle porte sur les articles 117 et 118 de la |
van de programmawet van 22 juni 2012, die de artikelen 3 en 75 van de | loi-programme du 22 juin 2012, modifiant et abrogeant respectivement |
wet van 27 oktober 2006 betreffende het toezicht op de instellingen | les articles 3 et 75 de la loi du 27 octobre 2006 relative au contrôle |
voor bedrijfspensioenvoorziening respectievelijk wijzigen en opheffen. | des institutions de retraite professionnelle. |
De in het geding zijnde artikelen bepalen : | Les articles en cause disposent : |
« Art. 117.Artikel 3 van de wet van 27 oktober 2006 betreffende het |
« Art. 117.L'article 3 de la loi du 27 octobre 2006 relative au |
toezicht op de instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening, | contrôle des institutions de retraite professionnelle, modifié par |
gewijzigd bij het koninklijk besluit van 3 maart 2011, wordt aangevuld | l'arrêté royal du 3 mars 2011, est complété par un nouveau paragraphe |
met een nieuwe paragraaf, luidende : | libellé comme suit : |
' § 3. Worden niet beoogd door deze wet : | ' § 3. Ne sont pas visés par la présente loi : |
1° de individuele pensioentoezeggingen aan personen bedoeld in artikel | 1° les engagements individuels de pension octroyés à des personnes |
3, § 1, vierde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 | visées à l'article 3, § 1er, quatrième alinéa, de l'arrêté royal n° 38 |
houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen : | du 27 juillet 1967 organisant le statut social des travailleurs indépendants : |
- tot beloop van het verzekerd kapitaal van een vóór 1 juli 2012 ter | - à concurrence du capital assuré d'une assurance dirigeant |
financiering van die toezegging gesloten bedrijfsleidersverzekering; | d'entreprise contractée avant le 1er juillet 2012 en vue du financement de cet engagement; |
- voor het overige tot beloop van het bedrag van de interne | - pour le surplus à concurrence du montant de la provision interne |
voorziening bedoeld in artikel 66 van de programmawet van 22 juni 2012 | visée à l'article 66 de la loi-programme du 22 juin 2012 sauf si cette |
tenzij die interne voorziening werd overgedragen aan een in paragraaf | provision interne a été transférée à une institution de retraite |
1 bedoelde instelling voor bedrijfspensioenvoorziening of | professionnelle ou à une entreprise d'assurances visée au paragraphe 1er; |
verzekeringsonderneming; | 2° les engagements individuels de pension octroyés à des dirigeants |
2° de individuele pensioentoezeggingen aan andere dan in 1° bedoelde | d'entreprises indépendants autres que ceux visés au 1° et qui |
zelfstandige bedrijfsleiders en die bestonden vóór 16 november 2003 : | existaient avant le 16 novembre 2003 : |
- tot beloop van het verzekerd kapitaal van een vóór 1 juli 2012 ter | - à concurrence du capital assuré d'une assurance dirigeant |
financiering van die toezegging gesloten bedrijfsleidersverzekering; | d'entreprise contractée avant le 1er juillet 2012 en vue du financement de cet engagement; |
- voor het overige tot beloop van het bedrag van de interne | - pour le surplus à concurrence du montant de la provision interne |
voorziening bedoeld in artikel 66 van de programmawet van 22 juni 2012 | visée à l'article 66 de la loi-programme du 22 juin 2012 à moins que |
tenzij die interne voorziening werd overgedragen aan een in paragraaf | cette provision interne ne soit transférée à une institution de |
1 bedoelde instelling voor bedrijfspensioenvoorziening of | retraite professionnelle ou à une entreprise d'assurances visée au |
verzekeringsonderneming; | paragraphe 1er; |
3° de individuele pensioentoezeggingen zoals bedoeld in artikel 3, § | 3° les engagements individuels de pension tels que visés à l'article |
1, 4°, van de wet van 28 april 2003 betreffende de aanvullende | 3, § 1er, 4°, de la loi du 28 avril 2003 relative aux pensions |
pensioenen en het belastingstelsel van die pensioenen en van sommige | complémentaires et au régime fiscal de celles-ci et de certains |
aanvullende voordelen inzake Sociale Zekerheid, die bestonden vóór 16 | avantages en matière de sécurité sociale, qui existaient avant le 16 |
november 2003 : | novembre 2003 : |
- tot beloop van het verzekerd kapitaal van een vóór 1 juli 2012 ter | - à concurrence du capital assuré d'une assurance dirigeant |
financiering van die toezegging gesloten bedrijfsleidersverzekering; | d'entreprise contractée avant le 1er juillet 2012 en vue du financement de cet engagement; |
- voor het overige tot beloop van het bedrag van de interne | - pour le surplus à concurrence du montant de la provision interne |
voorziening bedoeld in artikel 66 van de programmawet van 22 juni 2012 | visée à l'article 66 de la loi-programme du 22 juin 2012 à moins que |
tenzij die interne voorziening werd overgedragen aan een in paragraaf | cette provision interne ne soit transférée à une institution de |
1 bedoelde instelling voor bedrijfspensioenvoorziening of | retraite professionnelle ou à une entreprise d'assurances visée au |
verzekeringsonderneming. '. | paragraphe 1er. '. |
Art. 118.Artikel 75 van dezelfde wet wordt opgeheven ». |
Art. 118.L'article 75 de la même loi est abrogé ». |
Artikel 66 van dezelfde programmawet, waarnaar artikel 117 verwijst, | L'article 66 de la même loi-programme auquel renvoie l'article 117 |
bepaalde in de versie ervan die van toepassing is op het voor de | disposait dans sa version applicable au litige porté devant le juge a |
verwijzende rechter gebrachte geschil : | quo : |
« Er wordt ten laste van de belastingplichtigen die krachtens de | « Une cotisation distincte est établie à charge des contribuables qui |
artikelen 179, 220 of 227, 2° en 3°, van het Wetboek van de | sont, en vertu des articles 179, 220 ou 227, 2° et 3°, du Code des |
inkomstenbelastingen 1992 aan de vennootschapsbelasting, de | impôts sur les revenus 1992 assujettis à l'impôt des sociétés, à |
rechtspersonenbelasting of de belasting van niet-inwoners zijn | l'impôt des personnes morales ou à l'impôt des non-résidents, sur les |
onderworpen, een afzonderlijke aanslag gevestigd op de voorzieningen | provisions constituées en exécution d'engagements individuels de |
gevormd in uitvoering van aanvullende individuele pensioentoezeggingen | |
ten voordele van de werknemers en bedrijfsleiders als bedoeld in | pension complémentaire en faveur des travailleurs et des dirigeants |
artikel 30 van dat Wetboek. | d'entreprise visés à l'article 30 dudit Code. |
Deze aanslag wordt gevestigd op het totaal bedrag van de | Cette cotisation est établie sur le montant total des provisions |
voorzieningen, bedoeld in het eerste lid, bestaand op het einde van | visées à l'alinéa 1er existant à la fin de la dernière année comptable |
het laatste boekjaar met afsluitdatum vóór 1 januari 2012 en wordt | se clôturant avant le 1er janvier 2012 et elle est enrôlée en même |
samen met de vennootschapsbelasting, de rechtspersonenbelasting of de | temps que l'impôt des sociétés, l'impôt des personnes morales ou |
belasting van niet-inwoners voor het aanslagjaar 2013 ingekohierd. | l'impôt des non-résidents pour l'exercice d'imposition 2013. Le Titre |
Titel VII van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 is van | VII du Code des impôts sur les revenus 1992 est applicable à cette |
toepassing op deze afzonderlijke aanslag. | cotisation distincte. |
Het tarief van deze aanslag wordt vastgesteld op 1,75 pct. | Le taux de cette cotisation est fixé à 1,75 p.c. |
Behalve wanneer, in het geval bedoeld in artikel 365 van het genoemde | Sauf si, dans l'éventualité visée à l'article 365 dudit Code ou suite |
Wetboek of na een overbrenging van de zetel of enige andere | à un transfert de siège ou à toute autre opération, le contribuable ne |
verrichting, de belastingplichtige niet meer als zodanig onderworpen | sera plus en tant que tel assujetti à l'impôt des sociétés, à l'impôt |
zal worden aan de vennootschapsbelasting, de rechtspersonenbelasting | des personnes morales ou, en qualité de société ou de personne morale, |
of de belasting niet-inwoners voor vennootschappen of rechtspersonen | à l'impôt des non-résidents pour la période imposable se rattachant à |
voor het belastbaar tijdperk verbonden aan het aanslagjaar 2014, kan | l'exercice d'imposition 2014, ce contribuable peut choisir d'étaler la |
de belastingplichtige ervoor kiezen om de in het eerste lid bedoelde | cotisation visée à l'alinéa premier sur les trois exercices |
aanslag te spreiden over de drie aanslagjaren 2013, 2014 en 2015. In | d'imposition 2013, 2014 et 2015. Dans ce cas, le taux visé à l'alinéa |
dit geval wordt het tarief bedoeld in het derde lid, voor elk van de | 3, applicable à chacun des exercices d'imposition, est alors fixé à |
drie aanslagjaren, vastgelegd op 0,60 pct. van het totaal bedrag | 0,60 p.c. du montant total visé à l'alinéa 2. |
bedoeld in het tweede lid. | |
Als de belastingplichtige tijdens het vorig belastbaar tijdperk heeft | Si le contribuable a opté, au cours de l'exercice d'imposition |
gekozen om de aanslag als bedoeld in het eerste lid te spreiden, en | précédent, pour l'étalement de la cotisation visée à l'alinéa 1er et |
wanneer, in het geval bedoeld in het genoemde artikel 365 of na een | lorsque, dans l'éventualité visée à l'article 365 précité ou suite à |
overbrenging van de zetel of enige andere verrichting, de | un transfert de siège ou à toute autre opération, ce contribuable ne |
belastingplichtige niet meer als zodanig onderworpen zal worden aan de | sera plus en tant que tel assujetti à l'impôt des sociétés, à l'impôt |
vennootschapsbelasting, de rechtspersonenbelasting of de belasting | des personnes morales ou, en qualité de société ou de personne morale, |
niet-inwoners voor vennootschappen of rechtspersonen voor het volgende | à l'impôt des non-résidents pour la période imposable suivante, le |
belastbaar tijdperk, wordt het tarief van de afzonderlijke aanslag | taux de la cotisation distincte pour cette période imposable est porté |
voor dit belastbaar tijdperk verhoogd tot 1,20 pct. | à 1,20 p.c. |
De in de vorige leden bedoelde aanslagen worden niet aangemerkt als | Les cotisations visées aux alinéas précédents ne sont pas considérées |
beroepskosten ». | comme des frais professionnels ». |
B.2. Het geschil heeft betrekking op de voorzieningen voor aanvullend | B.2. Le litige concerne les provisions pour pension complémentaire |
pensioen gevormd door een interne toezegging binnen een onderneming. | constituées par un engagement interne au sein d'une entreprise. Les |
Bij de in het geding zijnde bepalingen wordt voorzien in de | dispositions en cause règlent le régime transitoire applicable aux |
overgangsregeling die van toepassing is op de ondernemingen die intern | entreprises qui avaient constitué en interne des provisions pour |
voorzieningen hadden aangelegd voor een aanvullend pensioen vóór de | pension complémentaire avant l'instauration du principe imposé par la |
invoering van het bij de programmawet van 22 december 2012 opgelegde | loi-programme du 22 décembre 2012 de l'externalisation obligatoire de |
principe van de verplichte externalisering van alle individuele | tous les engagements individuels de pension complémentaire des |
toezeggingen inzake aanvullend pensioen vanwege de ondernemingen ten | entreprises en faveur de leurs dirigeants. Il ressort de la |
voordele van hun bedrijfsleiders. Uit de formulering van de | formulation de la question préjudicielle et des motifs de la décision |
prejudiciële vraag en uit de motivering van de verwijzingsbeslissing | de renvoi que la Cour est invitée à examiner la différence de |
blijkt dat het Hof wordt verzocht het verschil in behandeling te | |
onderzoeken tussen, enerzijds, de ondernemingen die hun boekjaar | traitement entre, d'une part, les entreprises qui ont clôturé leur |
hebben afgesloten op 31 december 2011, die het voordeel van het tot | exercice comptable au 31 décembre 2011 qui peuvent bénéficier du taux |
1,75 % verminderde tarief van de aanslag kunnen genieten, en, | réduit de la cotisation à 1,75 % et, d'autre part, celles qui ont |
anderzijds, diegene die hun boekjaar hebben afgesloten na 31 december | clôturé leur exercice comptable après le 31 décembre 2011. Ces |
2011. Die laatste zijn van de overgangsregeling uitgesloten en zijn | dernières sont exclues du régime transitoire et sont, partant, comme |
bijgevolg, zoals de eisende partij voor de verwijzende rechter, aan | la partie demanderesse devant le juge a quo, soumises à une cotisation |
een aanslag ten bedrage van 4,4 % onderworpen. | s'élevant à 4,4 %. |
B.3.1. Tot aan de inwerkingtreding van de artikelen 117 en 118 van de | B.3.1. Jusqu'à l'entrée en vigueur des articles 117 et 118 de la |
programmawet van 22 juni 2012 vielen de individuele | loi-programme du 22 juin 2012, les engagements individuels de pension |
pensioentoezeggingen ten voordele van lasthebbers van vennootschappen | en faveur de mandataires de société et les engagements individuels de |
en de individuele pensioentoezeggingen ten voordele van andere zelfstandige bedrijfsleiders dan lasthebbers van vennootschappen niet onder de wet van 27 oktober 2006 betreffende het toezicht op de instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening. De opheffing, bij artikel 118, van artikel 75 van de voormelde wet van 27 oktober 2006, waarbij die uitsluiting werd ingesteld, maakt een einde aan die uitzonderingsregeling. In de parlementaire voorbereiding van de in het geding zijnde bepalingen wordt de dubbele doelstelling van die wijziging als volgt toegelicht : « Vooreerst worden alle individuele pensioentoezeggingen op die manier fiscaal gelijkgeschakeld. Vandaag zijn de individuele pensioentoezeggingen die werden gefinancierd op grond van een individuele pensioentoezeggingsverzekering of een | pension en faveur de dirigeants d'entreprise indépendants autres que des mandataires de société ne relevaient pas de la loi du 27 octobre 2006 relative au contrôle des institutions de retraite professionnelle. L'abrogation par l'article 118 de l'article 75 de la loi précitée du 27 octobre 2006 qui établissait cette exclusion met fin à ce régime d'exception. Les travaux préparatoires des dispositions en cause exposent le double objectif de cette modification en ces termes : « Tout d'abord, elle permet un traitement égal de tous les engagements individuels de pension sur le plan fiscal. Actuellement, les engagements individuels de pension financés sur la base d'un engagement individuel de pension ou d'une assurance dirigeant |
bedrijfsleidersverzekering onderworpen aan een premietaks van 4,4 %, | d'entreprise sont soumis à une taxe de 4,4 %, alors que cette taxe |
terwijl die taks niet verschuldigd is bij een financiering op grond | n'est pas due en cas de financement sur la base de provisions au |
van balansprovisies. | bilan. |
Daarnaast wordt op die manier ook de bescherming van de begunstigden | De plus, la protection des bénéficiaires est améliorée. En cas de |
verbeterd. Bij een financiering via balansprovisies of via een | financement via des provisions au bilan ou via une assurance dirigeant |
bedrijfsleidersverzekering beschikt de begunstigde enkel over een | d'entreprise, le bénéficiaire ne peut s'adresser qu'à la société ou à |
vordering tegenover de vennootschap of de werkgever. Daardoor dreigen | l'employeur. Par conséquent, celui-ci risque de perdre ses droits en |
zijn aanspraken verloren te gaan bij een faillissement van de | cas de faillite de la société ou de l'employeur. En revanche, en cas |
vennootschap of de werkgever. In het geval van een externe | |
financiering worden de pensioengelden daarentegen afgezonderd van het | de financement externe, l'argent affecté à la pension est dissocié du |
vermogen van de vennootschap of de werkgever, waardoor de aanspraken | patrimoine de la société ou de l'employeur, de sorte que les droits ne |
niet kunnen worden aangetast door de insolvabiliteit van de | peuvent pas être touchés en cas d'insolvabilité de la société ou de |
vennootschap of de werkgever. | l'employeur. |
De verplichte externalisering geldt voor alle nieuwe individuele | L'externalisation obligatoire vaut tant pour tous les nouveaux |
pensioentoezeggingen, maar ook voor de al bestaande individuele | engagements de pension que pour les engagements individuels de pension |
pensioentoezeggingen die vandaag nog intern gefinancierd worden » | existants qui sont aujourd'hui encore financés en interne » (Doc. |
(Parl. St., Kamer, 2011-2012, DOC 53-2198/001, pp. 61-62). | parl., Chambre, 2011-2012, DOC 53-2198/001, pp. 61-62). |
Voor die externalisering is in de parlementaire voorbereiding een | Dans le cadre de cette externalisation, les travaux préparatoires |
derde, sociaal, doel aangevoerd : | invoquent une troisième finalité, sociale : |
« [Zij] beoogt immers de sociale bescherming van zelfstandige | « Elle vise en effet à augmenter la protection sociale de dirigeants |
bedrijfsleiders te verhogen door hun pensioenrechten extern te laten | d'entreprise indépendants par la constitution externe de leurs droits |
de pension et, partant, à les protéger contre le risque | |
opbouwen en dus te beschermen tegen het insolvabiliteitsrisico van het | d'insolvabilité de l'entreprise » (Doc. parl., Sénat, 2011-2012, n° |
bedrijf » (Parl. St., Senaat, 2011-2012, nr. 5-1670/4, pp. 15-16). | 5-1670/4, pp. 15-16). |
B.3.2. De wetgever heeft evenwel voorzien in een overgangsregeling | B.3.2. Le législateur a toutefois prévu un régime transitoire au sujet |
waarover in de parlementaire voorbereiding wordt vermeld : | duquel les travaux préparatoires indiquent : |
« Voor die al bestaande interne individuele pensioentoezeggingen wordt | « Pour ces engagements individuels de pension internes existants, un |
wel voorzien in een overgangsregeling. | régime transitoire est prévu. |
Zo geldt de verplichting tot externalisering niet tot beloop van de | Ainsi l'obligation d'externalisation n'est pas applicable à |
interne voorziening die op het einde van het belastbaar tijdperk | concurrence de la provision interne qui a été constituée par la |
verbonden aan aanslagjaar 2012 was aangelegd bij de vennootschap of | société ou l'employeur à la fin de la période imposable de l'exercice |
werkgever. De op dat ogenblik bestaande provisie wordt met andere | d'imposition 2012. Autrement dit, la provision existant à ce moment |
woorden vrijgesteld van de verplichting tot externalisering. | est exonérée de l'obligation d'externalisation. |
Het bedrag aan interne voorzieningen dat is vrijgesteld van | Le montant des provisions internes qui est exonéré de l'obligation |
externalisering mag nadien niet meer toenemen. Elke verdere | d'externalisation ne peut ensuite plus augmenter. Tout financement |
financiering van de individuele pensioentoezegging, zowel met | ultérieur de l'engagement individuel de pension, tant en ce qui |
betrekking tot toekomstige als met betrekking tot de al gepresteerde | concerne les années de service futures que celles déjà prestées doit |
diensttijd, moet dus volledig extern gebeuren. | donc être complètement externalisé. |
De vennootschap of werkgever beschikt over de mogelijkheid om, | Nonobstant l'exonération de principe, la société ou l'employeur |
niettegenstaande de principiële vrijstelling, ook de intern gevormde | dispose de la possibilité de transférer également les provisions |
voorziening over te dragen naar een pensioeninstelling. Dergelijke | |
overdrachten zullen overigens niet meer onderworpen worden aan de | internes constituées vers un organisme de pension. De tels transferts |
premietaks (zie art. 65 programmawet) » (Parl. St., Kamer, 2011-2012, | ne seront d'ailleurs pas soumis à la taxe de prime (voir art. 65 de la |
DOC 53-2198/001, p. 62). | loi-programme) » (Doc. parl., Chambre, 2011-2012, DOC 53-2198/001, p. |
Indien geen enkele overgangsmaatregel was genomen die van toepassing | 62). Si aucune mesure transitoire applicable aux provisions existantes |
is op de bestaande voorzieningen, had dat voor de betrokken | n'avait été prise, cela aurait pu avoir des conséquences lourdes pour |
ondernemingen zware gevolgen kunnen hebben gehad. In dat verband wordt | les entreprises concernées. A ce sujet, les travaux préparatoires |
in de parlementaire voorbereiding vermeld : | indiquent : |
« Aangezien de verplichte externalisatie van interne pensioenbeloften | « Dès lors que l'externalisation obligatoire de promesses de pension |
bedrijfseconomisch niet vanzelfsprekend was, is er tijdens de sociale | internes n'était pas évidente au plan économique pour les entreprises, |
onderhandelingen over de uitvoering van de pensioenhervorming van | il a été convenu durant les négociations sociales sur l'exécution de |
december 2011 afgesproken dat de bestaande interne pensioenbeloften | la réforme des pensions de décembre 2011 que les promesses de pension |
intern gehouden mogen worden, maar onderworpen zullen worden aan een | internes existantes peuvent être maintenues, mais qu'elles seront |
eenmalige taks van 1,75 % of gedurende drie jaar aan een bijzondere | soumises à une taxe unique de 1,75 % ou à une taxe spéciale de 0,6 % |
taks van 0,6 % » (ibid., DOC 53-2198/016, p. 32). | pendant trois ans » (ibid., DOC 53-2198/016, p. 32). |
B.4. Artikel 66 van de voormelde programmawet bepaalt dat, zelfs | B.4. L'article 66 de la loi-programme précitée prévoit que, même si |
indien zij gehandhaafd kunnen worden, de voorzieningen die zijn | |
aangelegd ter uitvoering van interne individuele toezeggingen bestaand | elles peuvent être maintenues, les provisions constituées en exécution |
op het einde van het laatste boekjaar met afsluitdatum vóór 1 januari | d'engagements individuels internes existants à la fin de la dernière |
2012, het voorwerp uitmaken van een afzonderlijke aanslag die wordt | année comptable se clôturant avant le 1er janvier 2012, font l'objet |
vastgesteld op 1,75 %. | d'une cotisation distincte fixée à 1,75 %. |
Het komt in beginsel de wetgever toe om uit te maken of hij al dan | Il appartient en principe au législateur de décider s'il doit ou non |
niet in overgangsmaatregelen dient te voorzien. | prévoir des mesures transitoires. |
Overgangsmaatregelen moeten echter algemeen zijn en gebaseerd zijn op | Toutefois, les mesures transitoires doivent être générales et fondées |
objectieve en pertinente criteria. | sur des critères objectifs et pertinents. |
B.5. Door te verwijzen naar het voormelde artikel 66, tweede lid, van | B.5. L'article 117, en cause, en renvoyant à l'article 66, alinéa 2, |
de programmawet, beperkt het in het geding zijnde artikel 117 de | précité de la loi-programme limite la cotisation distincte aux |
afzonderlijke aanslag tot de voorzieningen bestaand « op het einde van | provisions existant « à la fin de la dernière année comptable se |
het laatste boekjaar met afsluitdatum vóór 1 januari 2012 ». | clôturant avant le 1er janvier 2012 ». |
Dat criterium is objectief, maar het is niet pertinent ten aanzien van de doelstelling die erin bestaat, enerzijds, alle individuele pensioentoezeggingen fiscaal gelijk te schakelen en, anderzijds, met betrekking tot de overgangsregeling, de economische bescherming van de betrokken ondernemingen of vennootschappen te waarborgen door hun solvabiliteit niet in gevaar te brengen. Om dat doel volledig te bereiken, dient voor bepaalde vennootschappen die het boekjaar afsluiten tussen 1 januari en 28 juli 2012, ook de jaarrekening verbonden aan het aanslagjaar 2012 in aanmerking te worden genomen. De Ministerraad doet gelden dat de vennootschappen die, zoals de | Ce critère est objectif, mais il n'est pas pertinent au regard du but qui consiste, d'une part, à permettre un traitement égal de tous les engagements individuels de pension sur le plan fiscal et, d'autre part, concernant le régime transitoire, à garantir la protection économique des entreprises ou des sociétés concernées en ne mettant pas en péril leur solvabilité. Afin d'atteindre entièrement cet objectif, il faut également prendre en compte, pour les sociétés qui ont clôturé leur exercice comptable entre le 1er janvier et le 28 juillet 2012, les comptes annuels attachés à l'exercice d'imposition 2012. Le Conseil des ministres fait valoir que les sociétés qui, comme la |
eisende vennootschap, hun boekjaar afsluiten na 31 december 2011, een | société demanderesse, clôturent leur exercice comptable après le 31 |
veel te specifieke categorie betreffen opdat de wetgever rekening | décembre 2011, constituent une catégorie par trop spécifique pour que |
ermee had kunnen houden, terwijl de uitsluiting van die categorie de | le législateur ait pu en tenir compte, alors que l'exclusion de cette |
mogelijkheid biedt « het buitenkanseffect of manipulaties te | catégorie permet de « contrer l'effet d'aubaine ou des manipulations |
verhinderen ». | ». |
Die aangevoerde reden kan weliswaar het toepassingsgebied van de | Le motif invoqué peut certes justifier le champ d'application de la |
tijdelijke overgangsmaatregel (reeds intern aangelegde aanvullende | mesure transitoire temporaire (pensions complémentaires déjà |
pensioenen) verantwoorden, maar zij is niet pertinent om te | constituées en interne) mais il n'est pas pertinent pour justifier, |
verantwoorden, wanneer de wetgever later in een permanente regeling | lorsque le législateur a prévu par la suite un régime permanent |
(verplichting tot externalisering) heeft voorzien, dat een bepaalde | (obligation d'externalisation), qu'une catégorie déterminée de |
categorie van vennootschappen voor een bepaalde periode van elk van de | sociétés soit, pour une période déterminée, exclue de chacun des |
vermelde regelingen wordt uitgesloten. | régimes précités. |
Vóór de inwerkingtreding van de programmawet van 22 juni 2012 op 28 | En effet, avant l'entrée en vigueur de la loi-programme du 22 juin |
juli 2012 waren de ondernemingen immers niet ertoe gehouden de | 2012, le 28 juillet 2012, les entreprises n'étaient pas tenues |
aanvullende pensioenvoorzieningen te externaliseren en konden zij hen | d'externaliser les provisions pour pension complémentaire et pouvaient |
als pensioenvoorzieningen inschrijven bij het afsluiten van hun | les inscrire en provisions pour pension à la clôture de leur dernier |
laatste boekjaar, maar de vennootschappen die dat boekjaar hebben | exercice comptable mais, pour les sociétés qui ont clôturé cet |
afgesloten tussen 1 januari en 28 juli 2012, zijn voor dat boekjaar | exercice comptable entre le 1er janvier et le 28 juillet 2012, elles |
van de overgangsregeling uitgesloten. | sont exclues, pour cet exercice, du régime transitoire. |
B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. | B.6. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative. |
In zoverre zij niet van toepassing zijn op de intern aangelegde | En ce qu'ils ne s'appliquent pas aux provisions constituées en interne |
aanvullende pensioenvoorzieningen van de vennootschappen die hun | pour pension complémentaire des sociétés clôturant leur exercice |
boekjaar afsluiten tussen 1 januari en 28 juli 2012, schenden de | comptable entre le 1er janvier et le 28 juillet 2012, les articles 117 |
artikelen 117 en 118 van de programmawet van 22 juni 2012 de artikelen | et 118 de loi-programme du 22 juin 2012 violent les articles 10 et 11 |
10 en 11 van de Grondwet. | de la Constitution. |
B.7. Aangezien de vaststelling van die lacune is uitgedrukt in | B.7. Dès lors que le constat de cette lacune est exprimé en des termes |
voldoende nauwkeurige en volledige bewoordingen die toelaten de in het | |
geding zijnde bepalingen toe te passen met inachtneming van het | suffisamment précis et complets qui permettent l'application des |
beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, staat het aan de | dispositions en cause dans le respect du principe d'égalité et de |
verwijzende rechter, in afwachting van een optreden van de wetgever, | non-discrimination, il appartient au juge a quo, dans l'attente d'une |
een einde te maken aan de schending van dat beginsel. | intervention du législateur, de mettre fin à la violation de ce principe. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
In zoverre zij niet van toepassing zijn op de intern aangelegde | En ce qu'ils ne s'appliquent pas aux provisions constituées en interne |
aanvullende pensioenvoorzieningen van de vennootschappen die hun | pour pension complémentaire des sociétés clôturant leur premier |
eerste boekjaar afsluiten tussen 1 januari en 28 juli 2012, schenden | exercice comptable entre le 1er janvier et le 28 juillet 2012, les |
de artikelen 117 en 118 van de programmawet van 22 juni 2012, die de | articles 117 et 118 de loi-programme du 22 juin 2012, modifiant et |
artikelen 3 en 75 van de wet van 27 oktober 2006 betreffende het | abrogeant respectivement les articles 3 et 75 de la loi du 27 octobre |
toezicht op de instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening | 2006 relative au contrôle des institutions de retraite |
respectievelijk wijzigen en opheffen, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | professionnelle, violent les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 4 oktober 2018. | la Cour constitutionnelle, le 4 octobre 2018. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De wnd. voorzitter, | Le président f.f., |
J.-P. Snappe | J.-P. Snappe |