← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 96/2017 van 19 juli 2017 Rolnummer : 6432 In zake : de prejudiciële
vragen over de artikelen 35 en 38 van het fiscaal decreet van het Waalse Gewest van 22 maart 2007 tot
bevordering van afvalpreventie en -valorisatie Het Grondwettelijk
Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 96/2017 van 19 juli 2017 Rolnummer : 6432 In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 35 en 38 van het fiscaal decreet van het Waalse Gewest van 22 maart 2007 tot bevordering van afvalpreventie en -valorisatie Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) | Extrait de l'arrêt n° 96/2017 du 19 juillet 2017 Numéro du rôle : 6432 En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 35 et 38 du décret fiscal de la Région wallonne du 22 mars 2007 favorisant la prévention et la valorisation La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges J.-(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 96/2017 van 19 juli 2017 | Extrait de l'arrêt n° 96/2017 du 19 juillet 2017 |
Rolnummer : 6432 | Numéro du rôle : 6432 |
In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 35 en 38 van het | En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 35 et |
fiscaal decreet van het Waalse Gewest van 22 maart 2007 tot | 38 du décret fiscal de la Région wallonne du 22 mars 2007 favorisant |
bevordering van afvalpreventie en -valorisatie in het Waalse Gewest en | la prévention et la valorisation des déchets en Région wallonne et |
tot wijziging van het decreet van 6 mei 1999 betreffende de vestiging, | portant modification du décret du 6 mai 1999 relatif à |
de invordering en de geschillen inzake de directe gewestelijke | l'établissement, au recouvrement et au contentieux en matière de taxes |
belastingen, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Namen, | régionales directes, posées par le Tribunal de première instance de |
afdeling Namen. | Namur, division Namur. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de | composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges |
rechters J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul en R. | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul et R. Leysen, |
Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. |
voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | Spreutels, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij vonnis van 12 mei 2016 in zake de nv « Tubize Plastiques » tegen | Par jugement du 12 mai 2016 en cause de la SA « Tubize Plastiques » |
het Waalse Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | contre la Région wallonne, dont l'expédition est parvenue au greffe de |
ingekomen op 27 mei 2016, heeft de Rechtbank van eerste aanleg Namen, | la Cour le 27 mai 2016, le Tribunal de première instance de Namur, |
afdeling Namen, de volgende prejudiciële vragen gesteld : | division Namur, a posé les questions préjudicielles suivantes : |
1. « Schendt artikel 35, § 2, eerste lid, 1°, van het decreet van 22 | 1. « L'article 35, § 2, alinéa 1er, 1°, du décret du 22 mars 2007 |
maart 2007 tot bevordering van afvalpreventie en -valorisatie in het | favorisant la prévention et la valorisation des déchets en Région |
Waalse Gewest en tot wijziging van het decreet van 6 mei 1999 | wallonne et portant modification du décret du 6 mai 1999 relatif à |
betreffende de vestiging, de invordering en de geschillen inzake de | l'établissement, au recouvrement et au contentieux en matière de taxes |
directe gewestelijke belastingen, zo geïnterpreteerd dat het toelaat | |
de belasting op afvalbezit toe te passen op de eigenaar van een | régionales directes, interprété de manière telle qu'il permet |
terrein waar afvalstoffen zijn opgeslagen die zijn achtergelaten door | d'appliquer la taxe à la détention de déchets au propriétaire d'un |
een derde die is geïdentificeerd maar niet is belast met toepassing | terrain où sont stockés des déchets abandonnés par un tiers identifié, |
van de artikelen 39 en 44 [lees : 40] van datzelfde decreet, de | mais non taxé en application des articles 39 et 44 [lire : 40] de ce |
artikelen 10, 11, 170 en 172 van de Grondwet ? »; | même décret, viole-t-il les articles 10, 11, 170 et 172 de la |
2. « Schenden de artikelen 35 en 38 van het decreet van 22 maart 2007 | Constitution ? »; 2. « Les articles 35 et 38 du décret du 22 mars 2007 favorisant la |
tot bevordering van afvalpreventie en -valorisatie in het Waalse | prévention et la valorisation des déchets en Région wallonne et |
Gewest en tot wijziging van het decreet van 6 mei 1999 betreffende de | portant modification du décret du 6 mai 1999 relatif à |
vestiging, de invordering en de geschillen inzake de directe | l'établissement, au recouvrement et au contentieux en matière de taxes |
gewestelijke belastingen, zo geïnterpreteerd dat zij een sanctie van | régionales directes, interprétés comme instaurant une sanction à |
strafrechtelijke aard veeleer dan een belasting invoeren, de artikelen | |
10, 11 en 172 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van | caractère pénal plutôt qu'un impôt, violent-ils les articles 10, 11 et |
het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de | 172 de la Constitution, combinés avec l'article 6 de la Convention |
fundamentele vrijheden, in zoverre de rechter de daarbij ingevoerde | européenne de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés |
bijdrage niet kan matigen, terwijl die laatste een strafrechtelijk | fondamentales, en ce que le juge ne peut pas modérer la contribution |
karakter zou hebben en het gemeen strafrecht voor de rechter voorziet | qu'ils instaurent alors que celle-ci revêtirait un caractère pénal et |
in de mogelijkheid om de straf aan te passen aan de individuele | que le droit pénal commun prévoit la possibilité pour le juge |
situatie van de beklaagde en terwijl, krachtens het | d'adapter la peine à la situation individuelle du prévenu et alors |
evenredigheidsbeginsel, de zwaarte van de straf niet onevenredig met | qu'en vertu du principe de proportionnalité, la gravité de la peine ne |
het misdrijf mag zijn ? ». | peut pas être disproportionnée à l'infraction ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepalingen | Quant aux dispositions en cause |
B.1.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op de artikelen 35 en | B.1.1. Les questions préjudicielles portent sur les articles 35 et 38 |
38 van het fiscaal decreet van het Waalse Gewest van 22 maart 2007 « | du décret fiscal de la Région wallonne du 22 mars 2007 « favorisant la |
tot bevordering van afvalpreventie en -valorisatie in het Waalse | prévention et la valorisation des déchets en Région wallonne et |
Gewest en tot wijziging van het decreet van 6 mei 1999 betreffende de | portant modification du décret du 6 mai 1999 relatif à |
vestiging, de invordering en de geschillen inzake de directe | l'établissement, au recouvrement et au contentieux en matière de taxes |
gewestelijke belastingen » (hierna : het fiscaal decreet van 22 maart 2007). | régionales directes » (ci-après : le décret fiscal du 22 mars 2007). |
Artikel 35 van het fiscaal decreet van 22 maart 2007 bepaalt : | L'article 35 du décret fiscal du 22 mars 2007 dispose : |
« § 1. Er wordt een belasting ingevoerd op afvalbezit om het even waar | « § 1er. Il est établi une taxe sur la détention de déchets en quelque |
in het Waalse Gewest, waarop geen enkele andere bij dit decreet | endroit situé en Région wallonne et qui ne donne lieu à l'application |
opgelegde belasting van toepassing is. | d'aucune autre taxe établie par le présent décret. |
In afwijking van het eerste lid wordt niet als grondslag van de | Par dérogation à l'alinéa 1er, ne constitue pas un fait générateur de |
belasting beschouwd de aanwezigheid van afval op een plaats waar een | la taxe la présence de déchets dans un endroit sur lequel une personne |
natuurlijke of rechtspersoon een activiteit heeft uitgeoefend of | physique ou morale a exercé ou exerce encore une activité autorisée |
uitoefent die toegelaten is op basis van : | sur la base : |
1° het besluit van de Regent van 4 februari 1946 houdende goedkeuring | 1° de l'arrêté du Régent du 4 février 1946 portant approbation du |
van het Algemeen reglement voor de arbeidsbescherming; | Règlement général pour la protection du travail; |
2° het decreet van 5 juni 1985 betreffende de afvalstoffen; | 2° du décret du 5 juillet 1985 relatif aux déchets; |
3° het decreet van 27 juni 1996 betreffende de afvalstoffen; | 3° du décret du 27 juin 1996 relatif aux déchets; |
4° het decreet van 9 mei 1988 betreffende de mijnen; | 4° du décret du 9 mai 1988 relatif aux mines; |
5° het decreet van 27 oktober 1988 op de groeven; | 5° du décret du 27 octobre 1988 sur les carrières; |
6° het decreet van 11 maart 1999 betreffende de milieuvergunning; | 6° du décret du 11 mars 1999 relatif au permis d'environnement; |
7° het Waalse Wetboek van Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw en | 7° du Code wallon de l'Aménagement du Territoire, de l'Urbanisme et du |
Patrimonium; | Patrimoine; |
8° het decreet van 4 juli 2002 op de groeven en tot wijziging van | 8° du décret du 4 juillet 2002 sur les carrières et modifiant |
sommige bepalingen van het decreet van 11 maart 1999 betreffende de | certaines dispositions du décret du 11 mars 1999 relatif au permis |
milieuvergunning, voorzover de voorwaarden van die machtigingen of | d'environnement, pour autant que les déchets présents soient prévus |
vergunningen voorzien in de aanwezigheid van de afval. | par les conditions de ces autorisations ou permis. |
§ 2. De belasting is niet verschuldigd voor zover één van de volgende | § 2. La taxe n'est pas due pour autant qu'une des conditions suivantes |
voorwaarden vervuld is : | soit remplie : |
1° de aanwezigheid van afvalstoffen is toe te schrijven aan een derde | 1° la présence de déchets est imputable à un tiers taxé par ailleurs |
die voor het overige belast wordt voor het achterlaten van | |
afvalstoffen op de overwogen plaats; | pour l'abandon de déchets sur le lieu considéré; |
2° een saneringsproject is ingediend en geldig verklaard tenzij het | 2° un projet d'assainissement a été introduit et a été déclaré |
niet uitgevoerd wordt volgens de bepalingen van de bevoegde overheid, | recevable, à moins qu'il ne soit pas exécuté selon les prescriptions |
in voorkomend geval o.a. een borgstelling opgelegd wordt verricht om | arrêtées par l'autorité compétente, notamment, le cas échéant, |
de kosten te dekken van de uitvoering van het saneringsproject. | imposant un cautionnement, constitué pour garantir les frais |
De aanwezigheid van afval bedoeld in deze paragraaf wordt weer een | d'exécution du projet d'assainissement. |
element dat de belasting genereert indien het saneringsproject niet wordt goedgekeurd overeenkomstig de bepalingen van het decreet betreffende het bodembeheer, behalve in het geval bedoeld in artikel 62, eerste lid, ervan indien de saneringshandelingen en -werken niet aangevat worden op de datum waarop ze aangevat moeten worden overeenkomstig de bepalingen van het decreet betreffende het bodembeheer, indien de saneringshandelingen en -werken niet voltooid zijn op de vastgelegde datum en indien de aanvullende werken niet uitgevoerd zijn binnen de termijn vastgelegd overeenkomstig de bepalingen van het decreet betreffende het bodembeheer ». Zoals het van toepassing was op het aanslagjaar 2011 bepaalde artikel | La présence de déchets visée au présent paragraphe redevient un élément générateur de la taxe si le projet d'assainissement n'est pas approuvé conformément aux dispositions du décret relatif à la gestion des sols sauf dans l'hypothèse visée en son article 62, alinéa 1er, si les actes et travaux d'assainissement ne sont pas entamés à la date à laquelle ils doivent l'être conformément aux dispositions du décret relatif à la gestion des sols, si les actes et travaux d'assainissement ne sont pas terminés à la date fixée et si les travaux complémentaires ne sont pas réalisés dans le délai déterminé conformément aux dispositions du décret relatif à la gestion des sols ». Tel qu'il était applicable à l'exercice d'imposition 2011, l'article |
38 van hetzelfde decreet : | 38 du même décret disposait : |
« Het bedrag van de belasting wordt vastgelegd op 50 euro/m3 voor | « Le montant de la taxe est fixé à 50 euros/m3 pour les déchets non |
ongevaarlijke afval en op 200 euro/m3 voor gevaarlijke afval en | dangereux, et à 200 euros/m3 pour les déchets dangereux et les déchets |
gemengde gevaarlijke en ongevaarlijke afval. Het bedrag van de | dangereux et non dangereux en mélange. Le montant de la taxe est |
belasting is niet hoger dan 500.000 euro ». | plafonné à 500.000 euros ». |
B.1.2. De in het geding zijnde belasting vormt geenszins de | B.1.2. La taxe en cause ne constitue nullement la contrepartie d'un |
tegenprestatie voor een dienst die aan de individueel beschouwde | service rendu au redevable considéré individuellement; il s'agit par |
belastingschuldige wordt verleend; het betreft bijgevolg een | |
belasting. | conséquent d'un impôt. |
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag | Quant à la première question préjudicielle |
B.2.1. Het Hof wordt verzocht de bestaanbaarheid na te gaan van | B.2.1. La Cour est invitée à examiner la compatibilité de l'article |
artikel 35, § 2, eerste lid, 1°, van het voormelde fiscaal decreet van | 35, § 2, alinéa 1er, 1°, du décret fiscal du 22 mars 2007 précité avec |
22 maart 2007 met de artikelen 10, 11, 170 en 172 van de Grondwet, in | les articles 10, 11, 170 et 172 de la Constitution dans |
die interpretatie dat het zou toelaten de belasting op afvalbezit toe | l'interprétation selon laquelle il permettrait d'appliquer la taxe |
te passen op de eigenaar van het terrein waar zich afval bevindt dat | relative à la détention de déchets au propriétaire du terrain sur |
door een derde is achtergelaten, wanneer die derde, hoewel die is | lequel se trouvent des déchets qui y ont été abandonnés par un tiers, |
geïdentificeerd, niet is belast met toepassing van de artikelen 39 en | lorsque ce tiers, bien qu'identifié, n'a pas été taxé en application |
40 van hetzelfde decreet. | des articles 39 et 40 du même décret. |
B.2.2. Artikel 39 van het fiscaal decreet van 22 maart 2007 bepaalt : | B.2.2. L'article 39 du décret fiscal du 22 mars 2007 dispose : |
« Er wordt een belasting ingevoerd op het achterlaten van afval. De | « Il est établi une taxe sur l'abandon de déchets. Le redevable de la |
belastingplichtige is de persoon die de afval achterlaat ». | taxe est la personne qui abandonne le déchet ». |
Met toepassing van artikel 40 van hetzelfde decreet bedroeg die | En application de l'article 40 du même décret, cette taxe s'élevait, |
belasting, voor het heffingsjaar 2011, 150 euro per m3 achtergelaten | pour l'exercice fiscal 2011, à 150 euros par m3 de déchets abandonnés |
afval en 600 euro per m3 achtergelaten gevaarlijk afval. | et à 600 euros par m3 de déchets dangereux abandonnés. |
B.3. In de memorie van toelichting bij de in het geding zijnde | B.3. L'exposé des motifs relatif à la disposition en cause, alors en |
bepaling, toen in ontwerp, wordt aangegeven : | projet, indique : |
« Hoofdstuk IX neemt het beginsel over dat is vervat in hoofdstuk III | « Le chapitre IX reprend le principe contenu dans le chapitre III du |
van het decreet van 25 juli 1991 met betrekking tot de belasting op de | décret du 25 juillet 1991 relatif à la taxation des déchets en Région |
afvalstoffen in het Waalse Gewest. Het onderhavige ontwerpdecreet | |
maakt daarvan een ' subsidiaire ' belasting, in zoverre de belasting | wallonne. Le présent projet de décret en fait une taxe ' subsidiaire |
alleen zal worden geïnd indien de aanwezigheid van afval niet anders | ', dans la mesure où la taxe ne sera perçue que si la présence de |
is belast krachtens de andere hoofdstukken van het ontwerp » (Parl. | déchets n'est pas autrement taxée en vertu des autres chapitres du |
St., Waals Parlement, 2006-2007, nr. 546/1, p. 4). | projet » (Doc. parl., Parlement wallon, 2006-2007, n° 546/1, p. 4). |
« Paragraaf 2 voert overigens een hiërarchie in tussen de belasting op | « Le paragraphe 2 introduit par ailleurs une hiérarchie entre la taxe |
het achterlaten van afval en de belasting op afvalbezit : indien de | sur l'abandon de déchets et la taxe sur la détention de déchets : si |
onwettige aanwezigheid van afval toe te schrijven is aan het | |
achterlaten van afval door een anders belaste derde, dan is de | la présence illégale de déchets est imputable à un abandon de déchets |
belasting op het onwettig bezit van afval niet verschuldigd » (ibid., | par un tiers taxé par ailleurs, la taxe sur la détention illégale de |
p. 14). | déchets n'est pas due » (ibid., p. 14). |
Voorts wordt, in verband met de belasting op het achterlaten van | Il est encore précisé, au sujet de la taxe sur l'abandon de déchets, |
afval, gepreciseerd dat het « duidelijk een ' sanctie '-belasting betreft » (ibid., p. 4). | qu'il « s'agit clairement d'une taxe ' sanction ' » (ibid., p. 4). |
B.4. Artikel 170, § 2, eerste lid, van de Grondwet bepaalt : | B.4. L'article 170, § 2, alinéa 1er, de la Constitution dispose : |
« Geen belasting ten behoeve van de gemeenschap of het gewest kan | « Aucun impôt au profit de la communauté ou de la région ne peut être |
worden ingevoerd dan door een decreet of een in artikel 134 bedoelde | établi que par un décret ou une règle visée à l'article 134 ». |
regel. Artikel 172 van de Grondwet bepaalt : | L'article 172 de la Constitution dispose : |
« Inzake belastingen kunnen geen voorrechten worden ingevoerd. | « Il ne peut être établi de privilège en matière d'impôts. |
Geen vrijstelling of vermindering van belasting kan worden ingevoerd | Nulle exemption ou modération d'impôt ne peut être établie que par une |
dan door een wet ». | loi ». |
B.5. In de interpretatie die de verwijzende rechter aan de toetsing | B.5. Dans l'interprétation soumise par le juge a quo au contrôle de la |
van het Hof heeft voorgelegd, zou artikel 35, § 2, eerste lid, 1°, van | Cour, l'article 35, § 2, alinéa 1er, 1°, du décret fiscal du 22 mars |
het fiscaal decreet van 22 maart 2007 aan de administratie de | 2007 conférerait à l'administration le pouvoir de décider |
bevoegdheid verlenen om op discretionaire wijze te beslissen ofwel de | discrétionnairement de taxer soit le tiers ayant abandonné les |
derde die het afval heeft achtergelaten, op grond van artikel 39 van | déchets, sur la base de l'article 39 du décret, soit le propriétaire |
het decreet, ofwel de eigenaar van het terrein waar het afval zich | |
bevindt, op grond van artikel 35 van het decreet, te belasten. Een | du terrain sur lesquels ils se trouvent, sur la base de l'article 35 |
dergelijke interpretatie van de in het geding zijnde bepaling komt | du décret. Une telle interprétation de la disposition en cause revient |
erop neer de administratie toe te laten om op discretionaire wijze te | à permettre à l'administration de décider discrétionnairement |
beslissen de derde die het afval heeft achtergelaten, terwijl die is | d'exempter le tiers ayant abandonné les déchets, alors qu'il est |
geïdentificeerd, vrij te stellen van de bij de artikelen 39 en 40 van | identifié, de la taxe sur l'abandon de déchets établie par les |
het fiscaal decreet van 22 maart 2007 gevestigde belasting op het | articles 39 et 40 du décret fiscal du 22 mars 2007. |
achterlaten van afval. | |
B.6. Uit de artikelen 170, § 2, en 172, tweede lid, van de Grondwet | B.6. Il se déduit des articles 170, § 2, et 172, alinéa 2, de la |
kan worden afgeleid dat geen enkele belasting kan worden geheven en | Constitution qu'aucun impôt ne peut être levé et qu'aucune exemption |
dat geen enkele vrijstelling van belasting kan worden verleend zonder | d'impôt ne peut être accordée sans qu'ait été recueilli le |
instemming van de belastingplichtigen, uitgedrukt door hun vertegenwoordigers. | consentement des contribuables, exprimé par leurs représentants. |
B.7.1. Het verlenen, aan de belastingadministratie van het Waalse | B.7.1. L'attribution à l'administration fiscale de la Région wallonne |
Gewest, van een discretionaire vrijstellingsbevoegdheid zoals | d'un pouvoir d'exemption discrétionnaire tel que décrit en B.5 aboutit |
omschreven in B.5, leidt ertoe de betrokken belastingplichtigen die | à priver les contribuables concernés de cette garantie essentielle. |
wezenlijke waarborg te ontzeggen. | |
B.7.2. In die zin geïnterpreteerd dat de belasting op afvalbezit ten | B.7.2. Interprété en ce sens que la taxe relative à la détention de |
laste kan worden gelegd van de eigenaar van een terrein waar het in | déchets peut être mise à charge du propriétaire d'un terrain sur |
het geding zijnde afval is achtergelaten door een geïdentificeerde | lequel les déchets en cause ont été abandonnés par un tiers identifié, |
derde, die had moeten worden belast met toepassing van de artikelen 39 | qui aurait dû être taxé en application des articles 39 et 40 du décret |
en 40 van het fiscaal decreet van 22 maart 2007, terwijl dat niet is | fiscal du 22 mars 2007 mais qui ne l'a pas été, l'article 35, § 2, |
gebeurd, is artikel 35, § 2, eerste lid, 1°, van dat decreet niet | alinéa 1er, 1°, de ce décret n'est pas compatible avec les articles |
bestaanbaar met de artikelen 170 en 172 van de Grondwet. | 170 et 172 de la Constitution. |
B.8. De in het geding zijnde bepaling kan evenwel anders worden | B.8. La disposition en cause est toutefois susceptible de recevoir une |
geïnterpreteerd. Niets in de tekst van artikel 39 van het fiscaal | autre interprétation. En effet, rien, ni dans le texte de l'article 39 |
decreet van 22 maart 2007, noch in de parlementaire voorbereiding | du décret fiscal du 22 mars 2007, ni dans les travaux préparatoires |
ervan, laat immers toe aan te nemen dat de decreetgever aan de | |
administratie een discretionaire bevoegdheid heeft willen verlenen | qui s'y rapportent, ne permet d'admettre que le législateur décrétal a |
waarmee zij, voor zover de derde die het in het geding zijnde afval | eu l'intention de conférer à l'administration un pouvoir |
heeft achtergelaten, is geïdentificeerd, kan beslissen de belasting op | |
het achterlaten van afval niet op hem toe te passen. Het in B.3 | discrétionnaire lui permettant, dans la mesure où le tiers qui a |
aangehaalde uittreksel van de parlementaire voorbereiding geeft | abandonné les déchets en cause est identifié, de décider de ne pas lui |
overigens aan dat de decreetgever de intentie had de persoon die het | appliquer la taxe sur l'abandon de déchets. L'extrait de l'exposé des |
afval heeft achtergelaten, bij voorrang te belasten, waarbij de | motifs cité en B.3 indique d'ailleurs que l'intention du législateur |
belasting van de eigenaar van het terrein die niet verantwoordelijk is | était que la personne ayant abandonné les déchets soit taxée de façon |
voor het achterlaten van het afval, slechts « subsidiair » is ten | prioritaire, la taxation du propriétaire du terrain non responsable de |
opzichte van de belasting van de persoon die het afval heeft | l'abandon n'étant que « subsidiaire » à la taxation de l'auteur de |
achtergelaten. | l'abandon. |
B.9. In die zin geïnterpreteerd dat de belasting op afvalbezit niet | B.9. Interprété en ce sens que la taxe relative à la détention de |
ten laste kan worden gelegd van de eigenaar van het terrein waar het | déchets ne peut pas être mise à charge du propriétaire d'un terrain |
in het geding zijnde afval is achtergelaten door een geïdentificeerde | sur lequel les déchets en cause ont été abandonnés par un tiers |
derde, ook al is die niet door de administratie belast met toepassing | identifié, même s'il n'a pas été taxé par l'administration en |
van de artikelen 39 en 40 van het fiscaal decreet van 22 maart 2007, | application des articles 39 et 40 du décret fiscal du 22 mars 2007, |
terwijl dat had moeten gebeuren, is artikel 35, § 2, eerste lid, 1°, | alors qu'il aurait dû l'être, l'article 35, § 2, alinéa 1er, 1°, du |
van hetzelfde decreet bestaanbaar met de artikelen 10, 11, 170 en 172 | même décret est compatible avec les articles 10, 11, 170 et 172 de la |
van de Grondwet. | Constitution. |
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag | Quant à la seconde question préjudicielle |
B.10. Met de tweede prejudiciële vraag verzoekt de verwijzende rechter | B.10. Par la seconde question préjudicielle, le juge a quo invite la |
het Hof de bestaanbaarheid na te gaan van de artikelen 35 en 38 van | Cour à examiner la compatibilité des articles 35 et 38 du décret |
het fiscaal decreet van 22 maart 2007 met de artikelen 10, 11 en 172 | fiscal du 22 mars 2007 avec les articles 10, 11 et 172 de la |
van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees | Constitution, combinés avec l'article 6 de la Convention européenne |
Verdrag voor de rechten van de mens, in de hypothese dat aan de in het | des droits de l'homme, dans l'hypothèse où il faudrait reconnaître un |
geding zijnde bepalingen een strafrechtelijk karakter zou moeten | |
worden toegekend. Door voor de rechter niet te voorzien in de | |
mogelijkheid om het tarief van de belasting te matigen, terwijl het | caractère pénal aux dispositions en cause. En ne prévoyant pas de |
gemeen strafrecht voor de rechter voorziet in de mogelijkheid om de | possibilité pour le juge de modérer le taux de la taxe, alors que le |
straf aan te passen aan de individuele situatie van de beklaagde en | droit pénal commun prévoit la possibilité pour le juge d'adapter la |
terwijl het evenredigheidsbeginsel een straf verbiedt die niet | peine à la situation individuelle du prévenu et que le principe de |
evenredig is met de ernst van het misdrijf, zouden de in het geding | proportionnalité interdit que la peine soit disproportionnée à la |
zijnde bepalingen een discriminatie invoeren tussen de | gravité de l'infraction, les dispositions en cause créeraient une |
belastingplichtigen die aan de belasting op afvalbezit zijn | discrimination entre les contribuables soumis à la taxe sur la |
onderworpen en de rechtsonderhorigen die worden vervolgd voor een | détention de déchets et les justiciables poursuivis pour une |
misdrijf dat onder het gemeen strafrecht valt. | infraction relevant du droit pénal commun. |
B.11. De vaststelling van de ernst van een tekortkoming en de | B.11. L'appréciation de la gravité d'un manquement et la sévérité avec |
zwaarwichtigheid waarmee die tekortkoming kan worden bestraft, behoren | laquelle ce manquement peut être puni relèvent du pouvoir |
tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever. Hij mag bijzonder | d'appréciation du législateur. Il peut imposer des peines |
zware straffen opleggen in aangelegenheden waar de aard van de | particulièrement lourdes dans des matières où les infractions sont de |
inbreuken de grondrechten van de burgers en de belangen van de | nature à porter gravement atteinte aux droits fondamentaux des |
gemeenschap ernstig kan aantasten. | individus et aux intérêts de la collectivité. |
Het staat derhalve aan de wetgever de grenzen en de bedragen vast te | C'est dès lors au législateur qu'il appartient de fixer les limites et |
stellen waarbinnen de beoordelingsbevoegdheid van de administratie, en | les montants à l'intérieur desquels le pouvoir d'appréciation de |
bijgevolg die van de rechtbank, moet worden uitgeoefend. Het Hof zou | l'administration et, par conséquent, celui du tribunal, doit |
een dergelijk systeem alleen dan kunnen afkeuren indien het kennelijk | s'exercer. La Cour ne pourrait censurer un tel système que s'il était |
onredelijk is, met name doordat het op onevenredige wijze afbreuk zou | manifestement déraisonnable, notamment parce qu'il porterait une |
doen aan het algemene beginsel volgens hetwelk inzake sancties niets | atteinte disproportionnée au principe général qui exige qu'en matière |
wat onder de beoordelingsbevoegdheid van de administratie valt, | de sanctions rien de ce qui appartient au pouvoir d'appréciation de |
ontsnapt aan de toetsing van de rechter, of aan het recht op het | l'administration n'échappe au contrôle du juge, ou au droit au respect |
ongestoorde genot van de eigendom, wanneer de wet in een onevenredig | des biens lorsque la loi prévoit un montant disproportionné et n'offre |
bedrag voorziet en niet de mogelijkheid biedt van een spreiding tussen die straf als maximumstraf en een minimumstraf. Buiten die gevallen zou het Hof zich op het aan de wetgever voorbehouden domein begeven, indien het bij de vraag naar de verantwoording voor verschillen in de talrijke wetteksten houdende strafrechtelijke of administratieve sancties, zijn onderzoek, wat de strafmaat en de maatregelen tot verzachting ervan betreft, niet zou beperken tot de gevallen waar de keuze van de wetgever dermate onsamenhangend is dat ze leidt tot een kennelijk onredelijk verschil in behandeling. B.12.1. Zonder dat te dezen uitspraak moet worden gedaan over het strafrechtelijke karakter van de belasting op afvalbezit die bij de in het geding zijnde bepalingen is ingesteld, volstaat het vast te stellen dat die belasting geen onevenredig karakter heeft. Het bedrag ervan is immers evenredig met het volume van het beschouwde afval en is begrensd. B.12.2. Bovendien is de belasting met toepassing van het in het geding | pas un choix qui se situerait entre cette peine, en tant que peine maximale, et une peine minimale. Hormis de telles hypothèses, la Cour empiéterait sur le domaine réservé au législateur si, en s'interrogeant sur la justification des différences qui existent entre les nombreux textes législatifs prévoyant des sanctions pénales ou administratives, elle ne limitait pas son examen, en ce qui concerne l'échelle des peines et les mesures d'adoucissement de celles-ci, aux cas dans lesquels le choix du législateur contient une incohérence telle qu'il aboutit à une différence de traitement manifestement déraisonnable. B.12.1. Sans qu'il soit nécessaire de se prononcer, en l'espèce, sur le caractère pénal de la taxe sur la détention de déchets instituée par les dispositions en cause, il suffit de constater que cette taxe ne revêt pas un caractère disproportionné. Son montant est en effet proportionnel au volume de déchets considérés et il est plafonné. |
zijnde artikel 35, § 2, eerste lid, 2°, niet verschuldigd wanneer een | B.12.2. En outre, en application de l'article 35, § 2, alinéa 1er, 2°, |
saneringsproject is ingediend en goedgekeurd door de administratie, | en cause, la taxe n'est pas due lorsqu'un projet d'assainissement a |
zodat het, voor de belastingplichtige, mogelijk is te ontsnappen aan | été introduit et a été déclaré recevable par l'administration, de |
de belasting door het terrein waar het afval zich bevindt, te saneren. | sorte qu'il est possible, pour le contribuable, d'échapper à la taxe |
en assainissant le terrain sur lequel se trouvent les déchets. | |
B.13. Daar de vastgestelde belasting niet onevenredig is, was de | B.13. Dès lors que la taxe prévue n'est pas disproportionnée, le |
decreetgever niet ertoe gehouden de rechter toe te laten deze aan te | législateur décrétal n'était pas tenu de permettre au juge de la |
passen volgens de individuele situatie van de belastingplichtige of de | moduler en fonction de la situation individuelle du contribuable ou de |
ernst van de begane fout. | la gravité de la faute commise. |
B.14. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.14. La seconde question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
1. - Artikel 35, § 2, eerste lid, 1°, van het fiscaal decreet van het | 1. - L'article 35, § 2, alinéa 1er, 1°, du décret fiscal de la Région |
Waalse Gewest van 22 maart 2007 « tot bevordering van afvalpreventie | wallonne du 22 mars 2007 « favorisant la prévention et la valorisation |
en -valorisatie in het Waalse Gewest en tot wijziging van het decreet | des déchets en Région wallonne et portant modification du décret du 6 |
van 6 mei 1999 betreffende de vestiging, de invordering en de | mai 1999 relatif à l'établissement, au recouvrement et au contentieux |
geschillen inzake de directe gewestelijke belastingen », in die zin | en matière de taxes régionales directes », interprété en ce sens que |
geïnterpreteerd dat de belasting op afvalbezit ten laste kan worden | la taxe relative à la détention de déchets peut être mise à charge du |
gelegd van de eigenaar van een terrein waar het in het geding zijnde | propriétaire d'un terrain sur lequel les déchets en cause ont été |
afval is achtergelaten door een geïdentificeerde derde, die met | abandonnés par un tiers identifié, qui aurait dû être taxé en |
toepassing van de artikelen 39 en 40 van hetzelfde decreet had moeten | application des articles 39 et 40 du même décret mais qui ne l'a pas |
worden belast, terwijl dat niet is gebeurd, schendt de artikelen 170 en 172 van de Grondwet. | été, viole les articles 170 et 172 de la Constitution. |
- In die zin geïnterpreteerd dat de belasting op afvalbezit niet ten | - Interprétée en ce sens que la taxe relative à la détention de |
laste kan worden gelegd van de eigenaar van een terrein waar het in | déchets ne peut pas être mise à charge du propriétaire d'un terrain |
het geding zijnde afval is achtergelaten door een geïdentificeerde | sur lequel les déchets en cause ont été abandonnés par un tiers |
derde, zelfs indien hij niet door de administratie is belast met | identifié, même s'il n'a pas été taxé par l'administration en |
toepassing van de artikelen 39 en 40 van hetzelfde decreet, terwijl | application des articles 39 et 40 du même décret, alors qu'il aurait |
dat had moeten gebeuren, schendt dezelfde bepaling de artikelen 10, | dû l'être, la même disposition ne viole pas les articles 10, 11, 170 |
11, 170 en 172 van de Grondwet niet. | et 172 de la Constitution. |
2. De artikelen 35 en 38 van hetzelfde decreet schenden niet de | 2. Les articles 35 et 38 du même décret ne violent pas les articles |
artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, in samenhang gelezen met | 10, 11 et 172 de la Constitution, combinés avec l'article 6 de la |
artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. | Convention européenne des droits de l'homme. |
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 19 juli 2017. | la Cour constitutionnelle, le 19 juillet 2017. |
De griffier, De voorzitter, | Le greffier, Le président, |
P.-Y. Dutilleux J. Spreutels | P.-Y. Dutilleux J. Spreutels |