Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 159/2016 van 14 december 2016 Rolnummer 6295 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 23duodecies, §§ 4 en 6, van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 17 juli 2003 houdende Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 159/2016 van 14 december 2016 Rolnummer 6295 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 23duodecies, §§ 4 en 6, van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 17 juli 2003 houdende Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) Extrait de l'arrêt n° 159/2016 du 14 décembre 2016 Numéro du rôle : 6295 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23duodecies, §§ 4 et 6, de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 17 juillet 2003 portant La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges J.-(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 159/2016 van 14 december 2016 Extrait de l'arrêt n° 159/2016 du 14 décembre 2016
Rolnummer 6295 Numéro du rôle : 6295
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 23duodecies, §§ 4 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23duodecies,
en 6, van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van §§ 4 et 6, de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 17
17 juli 2003 houdende de Brusselse Huisvestingscode, gesteld door de juillet 2003 portant le Code bruxellois du Logement, posée par le
Franstalige Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Tribunal de première instance francophone de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges
rechters J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul en R. J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul et R. Leysen,
Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le président J.
voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, Spreutels,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 16 oktober 2015 in zake Philippe Leysen tegen het Par jugement du 16 octobre 2015 en cause de Philippe Leysen contre la
Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van Région de Bruxelles-Capitale, dont l'expédition est parvenue au greffe
het Hof is ingekomen op 12 november 2015, heeft de Franstalige de la Cour le 12 novembre 2015, le Tribunal de première instance
Rechtbank van eerste aanleg te Brussel de volgende prejudiciële vraag francophone de Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante :
gesteld : « Schendt artikel 23duodecies, §§ 4 en 6, van de ordonnantie van 17 « L'article 23duodecies, §§ 4 et 6, de l'ordonnance du 17 juillet 2003
juli 2003 houdende de Brusselse Huisvestingscode (zoals het op 24 portant le Code bruxellois du Logement (tel qu'il était en vigueur le
december 2012 van kracht was) de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in 24 décembre 2012) viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution
zoverre het aan de rechtbank, die uitspraak doet in hoger beroep, niet en ce qu'il ne permet pas au tribunal, statuant en degré d'appel,
de mogelijkheid biedt verzachtende omstandigheden aan te nemen en de d'admettre des circonstances atténuantes et de réduire l'amende
administratieve geldboete te verminderen ? ». administrative ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 23duodecies,
§§ 4 en 6, van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest B.1.1. La question préjudicielle porte sur l'article 23duodecies, §§ 4
van 17 juli 2003 houdende de Brusselse Huisvestingscode. In de versie et 6, de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 17 juillet
2003 portant le Code bruxellois du logement. Dans sa version
ervan die op het voor de verwijzende rechter hangende geschil van applicable au litige pendant devant le juge a quo, cet article
toepassing is, bepaalde dat artikel : disposait :
« § 1. De eigenaar, de vruchtgebruiker, de houder van een recht van « § 1er. Constitue une infraction administrative le fait, pour le
opstal of van erfpacht van het gebouw, die een gebouw dat bestemd is propriétaire, l'usufruitier, le superficiaire ou l'emphytéote de
voor de huisvesting van een of meer gezinnen of een deel ervan laat l'immeuble, de maintenir inoccupé, tel que défini à l'article 18, § 2
leegstaan, zoals bepaald in artikel 18, § 2 en § 3 van deze Code, et § 3 du présent Code, un bâtiment ou une partie de bâtiment destiné
begaat een administratieve overtreding. au logement d'un ou de plusieurs ménages.
§ 2. De Regering richt binnen het Ministerie van het Brussels § 2. Un service chargé de contrôler le respect du présent chapitre est
Hoofdstedelijk Gewest een dienst op belast met de controle van de institué, par le Gouvernement, au sein du Ministère de la Région de
naleving van dit hoofdstuk. Onverminderd artikel 135 van de nieuwe Bruxelles-Capitale. Sans préjudice de l'article 135 de la nouvelle loi
gemeentewet, zijn de agenten ervan bevoegd om de in § 1 omschreven communale, ses agents ont qualité pour rechercher et constater par
overtredingen op te sporen en een tot bewijs van het tegendeel geldend procès-verbal, faisant foi jusqu'à preuve du contraire, les
proces-verbaal van vaststelling van de overtreding op te maken. Ze infractions telles que décrites au § 1er soit d'initiative, soit sur
doen dat uit eigen beweging of na klacht van het College van plainte émanant du Collège des bourgmestre et échevins ou
burgemeester en schepenen of van verenigingen die opkomen voor het d'associations ayant pour objet la défense du droit au logement et
recht op huisvesting en die rechtspersoonlijkheid hebben op voorwaarde jouissant de la personnalité civile pour autant qu'elles soient
dat ze erkend zijn door de regering volgens de criteria die ze daartoe agréées par le Gouvernement selon des critères qu'il détermine. Ils
heeft vastgesteld. Ze mogen de woningen bezoeken tussen 8 en 20 uur na peuvent visiter le logement entre 8 et 20 heures après qu'un
voorafgaande waarschuwing van de in § 1 bedoelde personen, bij aangetekende brief, ten minste één week vóór de datum van het bezoek ter plaatse. Een afschrift van het proces-verbaal van vaststelling van de overtreding wordt bezorgd aan de leidend ambtenaar van de dienst. § 3. Wanneer een dergelijke overtreding wordt vastgesteld, stuurt de in § 2 bedoelde dienst een waarschuwing aan de vermoedelijke overtreder met de aanmaning om binnen drie maanden een einde te maken aan de overtreding. Het bewijs dat er een einde is gemaakt aan de overtreding kan worden geleverd met alle rechtsmiddelen. De waarschuwing wordt gegeven bij een ter post aangetekende brief, met avertissement préalable des personnes visées au § 1er a été envoyé par lettre recommandée au moins une semaine avant la date effective de la visite sur les lieux. Un exemplaire du procès-verbal constatant l'infraction est transmis au fonctionnaire dirigeant le service. § 3. Lorsqu'une telle infraction est constatée, il est adressé à l'auteur présumé, par le service désigné au § 2, un avertissement le mettant en demeure d'y mettre fin dans les trois mois. La preuve qu'il a été mis fin à l'infraction peut être apportée par toute voie de droit. L'avertissement est notifié par lettre recommandée à la poste avec
ontvangstbewijs. Die brief bevat de volgende vermeldingen : accusé de réception. Il mentionne :
a) het ten laste gelegde feit en de overtreden wetsbepaling; a) le fait imputé et la disposition légale enfreinte;
b) de termijn waarbinnen een einde moet worden gemaakt aan de vastgestelde overtreding; b) le délai dans lequel il doit être mis fin à l'infraction constatée;
c) de opgelopen administratieve straf; c) la sanction administrative encourue;
d) de mededeling dat, ingeval de opgelegde boeten niet worden betaald, d) qu'en cas de non-paiement éventuel des amendes infligées, il pourra
de woning openbaar kan worden verkocht; être procédé à la vente publique du logement;
e) de gegevens en een korte beschrijving van de rol van het e) les coordonnées et un bref descriptif du rôle du Centre
WoonInformatieCentrum; d'Information pour le Logement;
f) een bondige uitleg over de regelingen van het openbaarbeheersrecht f) une explication brève des mécanismes du droit de gestion publique
en het in beheer nemen door een sociaal verhuurkantoor, zoals bepaald et de prise en gestion par une agence immobilière sociale tels que
door dit wetboek. prévus par le présent Code.
§ 4. De in § 1 bedoelde overtreding wordt bestraft met een § 4. L'infraction prévue au § 1er fait l'objet d'une amende
administratieve geldboete die 500 EUR bedraagt per strekkende meter administrative s'élevant à un montant de 500 EUR par mètre courant de
van de langste gevel vermenigvuldigd met het aantal verdiepingen van de woning, de niet-ingerichte kelderverdieping en zolderverdieping niet meegerekend. Ingeval van een gedeeltelijk leegstaand gebouw, wordt de boete zo berekend dat de boete die verschuldigd zou zijn voor het hele gebouw gedeeld wordt door het aantal verdiepingen, zonder rekening te houden met de niet-ingerichte kelderverdiepingen en zolderverdiepingen, en het verkregen resultaat wordt vermenigvuldigd met het aantal verdiepingen met leegstand. De regering indexeert de voornoemde bedragen jaarlijks. Tenzij de overtreder bewijst dat het gebouw niet continu heeft leeggestaan, wordt het bedrag van de boete vermenigvuldigd met het aantal jaren waarin de overtreding bestond, te rekenen vanaf de datum van het proces-verbaal van eerste vaststelling. De administratieve geldboete wordt opgelegd nadat de leidend ambtenaar van de in § 2 bedoelde dienst de vermoedelijke overtreder in staat heeft gesteld om zijn verdedigingsmiddelen aan te voeren. la plus longue façade multiplié par le nombre de niveaux autres que les sous-sols et les combles non aménagés que comporte le logement. En cas de bâtiment partiellement inoccupé, l'amende est calculée en divisant celle qui serait due pour le bâtiment entier par le nombre de niveaux qu'il comprend, sous-sols et combles non aménagés non compris, et en multipliant le résultat obtenu par le nombre de niveaux présentant un état d'inoccupation. Chaque année, le Gouvernement indexe les montants susmentionnés. A moins que le contrevenant ne prouve que l'inoccupation a été interrompue, le montant de l'amende est multiplié par le nombre d'années durant lesquelles l'infraction a été perpétrée à dater du procès-verbal de la première constatation. L'amende administrative est infligée, après que l'auteur présumé a été mis en mesure de présenter ses moyens de défense par le fonctionnaire dirigeant le service désigné au § 2.
§ 5. De administratieve geldboete moet worden betaald binnen zestig § 5. L'amende administrative doit être payée dans les soixante jours
dagen na de kennisgeving van de beslissing, niettegenstaande elk de la notification de la décision nonobstant tout recours.
beroep. Het verzoek tot betaling van de administratieve geldboete verjaart La demande en paiement de l'amende administrative est prescrite après
vijf jaar na de kennisgeving van de definitieve beslissing. De cinq ans à dater de la notification de la décision définitive. La
verjaring wordt gestuit volgens de wijze en voorwaarden bepaald in de prescription est interrompue selon les modes et dans les conditions
artikelen 2244 en volgende van het Burgerlijk Wetboek. prévues aux articles 2244 et suivants du Code civil.
Het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt belast met Le Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale est chargé du
het innen, via dwangbevel, van de administratieve geldboete die bij recouvrement, par voie de contrainte, du montant de l'amende
aangetekende brief met betalingsbevel ter kennis van de overtreder administrative qui est notifiée au contrevenant par lettre recommandée
wordt gebracht. avec injonction de payer.
De betaling van de administratieve geldboete wordt gewaarborgd met een Le paiement de l'amende administrative est garanti par une hypothèque
wettelijke hypotheek die ten gunste van het Ministerie van het légale sur le logement, objet de l'infraction, au profit du Ministère
Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt gevestigd op de woning waar de de la Région de Bruxelles-Capitale. Cette garantie s'étend à la
overtreding werd vastgesteld. Die waarborg geldt ook voor de créance résultant de l'avance du coût des formalités hypothécaires.
schuldvordering die ontstaat door het voorschieten van de kosten voor L'inscription, le renouvellement, la réduction et la radiation totale
de hypothecaire formaliteiten. De inschrijving, hernieuwing, ou partielle sont opérés conformément aux dispositions prévues par la
vermindering en volledige of gedeeltelijke doorhaling worden législation relative aux hypothèques.
uitgevoerd overeenkomstig de bepalingen van de hypotheekwetgeving. Lorsque le contrevenant demeure en défaut de s'exécuter
Wanneer de overtreder de boete niet uit eigen beweging betaalt, doet volontairement, le Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale fait
het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de woning waar procéder, prioritairement à toute autre voie d'exécution forcée, à la
de overtreding is vastgesteld, openbaar verkopen, met voorrang op vente publique du logement, objet de l'infraction.
andere middelen tot gedwongen tenuitvoerlegging.
§ 6. Beroep kan worden ingesteld, bij wege van verzoekschrift, bij de § 6. Un recours peut être introduit, par voie de requête, devant le
rechtbank van eerste aanleg tegen de beslissing om een administratieve tribunal de première instance contre la décision d'imposer une amende
boete op te leggen. Dat moet gebeuren binnen dertig dagen na de kennisgeving van de beslissing. De bepaling van het eerste lid wordt opgenomen in de beslissing waarbij de administratieve boete wordt opgelegd. De rechtbank moet uitspraak doen binnen drie maanden na de indiening van het in het eerste lid bedoelde verzoekschrift. § 7. De voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg doet uitspraak als in kort geding en kan, op verzoek van de administratieve overheden of van een vereniging die opkomt voor het recht op huisvesting en die rechtspersoonlijkheid heeft op voorwaarde dat ze erkend is door de regering volgens de criteria die ze daartoe heeft vastgesteld, bevelen dat de eigenaar, de vruchtgebruiker, de houder van een recht van opstal of van erfpacht op de woning gepaste maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat de woning binnen een redelijke termijn wordt bewoond. § 8. Vijf procent van de opbrengst van de geldboeten wordt gestort in het ' Fonds openbaar beheersrecht ' dat opgericht werd bij de ordonnantie van 20 juli 2006 houdende wijziging van de ordonnantie van administrative dans les trente jours à dater de la notification de la décision. La disposition de l'alinéa 1er est mentionnée dans la décision par laquelle l'amende administrative est infligée. Le tribunal doit statuer dans les trois mois du dépôt de la requête visée à l'alinéa 1er. § 7. Le président du tribunal de première instance statuant comme en référé peut ordonner, à la demande des autorités administratives, ou d'une association ayant pour objet la défense du droit au logement et jouissant de la personnalité civile pour autant qu'elle soit agréée par le Gouvernement selon des critères qu'il détermine, que le propriétaire, l'usufruitier, le superficiaire ou l'emphytéote sur le logement prenne toute mesure utile afin d'en assurer l'occupation dans un délai raisonnable. § 8. Cinq pour cent du produit des amendes sont versés dans le ' Fonds droit de gestion publique ' tel qu'institué par l'ordonnance du 20
12 december 1991 houdende oprichting van begrotingsfondsen. juillet 2006 modifiant l'ordonnance du 12 décembre 1991 créant des
Vijfentachtig procent van de opbrengst wordt gestort aan de gemeente fonds budgétaires. Quatre-vingt-cinq pour cent de ce produit sont
waar de leegstaande woning zich bevindt voor zover ze uitdrukkelijk de ristournés à la commune sur le territoire de laquelle se situe le bien
onbewoonde woningen geweerd heeft uit het toepassingsgebied van haar inoccupé pour autant qu'elle ait expressément exclu les logements
belastingreglement betreffende de verlaten, onbewoonde of onafgewerkte inoccupés du champ d'application de son règlement-taxe relatif aux
woningen. De gemeente wendt de opbrengst aan voor haar immeubles abandonnés, inoccupés ou inachevés. Elle les affecte au
huisvestingsbeleid ». développement de sa politique en matière de logement ».
B.1.2. Het Hof wordt verzocht de bestaanbaarheid van die bepaling met B.1.2. La Cour est invitée à examiner la compatibilité de cette
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet te onderzoeken in zoverre zij disposition avec les articles 10 et 11 de la Constitution en ce
aan de rechtbank, die uitspraak doet in hoger beroep, niet de qu'elle ne permet pas au tribunal, statuant en degré d'appel,
mogelijkheid biedt verzachtende omstandigheden aan te nemen en de d'admettre des circonstances atténuantes et de réduire l'amende
administratieve geldboete te verminderen. administrative.
B.2. Met de in het geding zijnde bepaling wou de Brusselse B.2. En adoptant la disposition en cause, le législateur ordonnanciel
ordonnantiegever artikel 23 van de Grondwet toepassen, dat het recht bruxellois entendait donner application à l'article 23 de la
Constitution qui garantit le droit à un logement décent. Constatant
op een behoorlijke huisvesting waarborgt. Vanuit de vaststelling dat que les dispositifs existants de lutte contre l'inoccupation des
de bestaande maatregelen ter bestrijding van woningleegstand geen logements ne donnaient aucun résultat satisfaisant, de sorte que la
enkel bevredigend resultaat opleverden zodat de Brusselse situatie hem situation bruxelloise lui paraissait préoccupante, le législateur
zorgwekkend leek, heeft de ordonnantiegever geoordeeld een geldboete ordonnanciel a estimé devoir instaurer une amende « afin d'endiguer ce
te moeten invoeren « om dat verschijnsel aan banden te leggen » (Parl. phénomène » (Doc. parl., Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale,
St., Brussels Hoofdstedelijk Parlement, 2007-2008, nr. A-497/1, p. 4). 2007-2008, A-497/1, p. 4).
De toelichting van het voorstel dat tot de in het geding zijnde Les développements de la proposition qui a donné lieu à l'ordonnance
ordonnantie heeft geleid, vermeldt meer bepaald : en cause mentionnent notamment :
« Het doel van de straf is dus de in gebreke blijvende eigenaars ertoe « Le but de la sanction est donc d'inciter les propriétaires
aan te zetten om hun goed weer op de markt te brengen en aldus het défaillants à remettre leur bien sur le marché afin d'augmenter le
aantal beschikbare woningen te verhogen. De bepaling strekt dus tot stock de logements disponibles. On le voit, la disposition a vocation
algemene preventie, door de eigenaars ertoe aan te zetten hun goederen à remplir une fonction de prévention générale en dissuadant les
niet te laten leegstaan maar ze weer in het vastgoedcircuit te brengen propriétaires de maintenir leurs biens inoccupés et en les poussant à
» (ibid., p. 6). les réinjecter dans le circuit immobilier » (ibid., p. 6).
B.3.1. Wanneer de dader van eenzelfde feit op een alternatieve wijze B.3.1. Lorsque l'auteur d'un même fait peut être puni de manière
kan worden gestraft, dat wil zeggen wanneer hij, voor dezelfde feiten, alternative, c'est-à-dire lorsque, pour les mêmes faits, il peut, soit
ofwel naar de correctionele rechtbank kan worden verwezen ofwel hem être renvoyé devant le tribunal correctionnel, soit se voir infliger
een administratieve geldboete kan worden opgelegd waartegen hem een une amende administrative contre laquelle un recours lui est offert
beroep wordt geboden voor een rechtbank, heeft het Hof geoordeeld dat devant un tribunal, la Cour a jugé qu'un parallélisme doit en principe
er in beginsel een parallellisme moet bestaan tussen de maatregelen
van individualisering van de straf : wanneer voor dezelfde feiten de exister entre les mesures d'individualisation de la peine : lorsque,
correctionele rechtbank een boete kan opleggen die minder bedraagt dan pour les mêmes faits, le tribunal correctionnel peut infliger une
het wettelijk minimum indien verzachtende omstandigheden aanwezig zijn amende inférieure au minimum légal s'il existe des circonstances
(artikel 85 van het Strafwetboek) of wanneer uitstel kan worden atténuantes (article 85 du Code pénal) ou lorsqu'il peut accorder un
toegekend (wet van 29 juni 1964), moet de rechtbank, waarbij het sursis (loi du 29 juin 1964), le tribunal, saisi du recours dirigé
beroep tegen de beslissing om een administratieve sanctie op te leggen
aanhangig is gemaakt, in beginsel over dezelfde mogelijkheden van contre la décision d'infliger une sanction administrative, doit en
individualisering van de straf beschikken. principe disposer des mêmes possibilités d'individualisation de la peine.
B.3.2. De redenering die wordt gehouden in B.3.1 kan echter te dezen B.3.2. Le raisonnement tenu en B.3.1 ne peut toutefois être reproduit
niet worden overgenomen, aangezien de feiten bedoeld in artikel en l'espèce, étant donné que les faits visés par l'article
23duodecies, § 1, van de Brusselse Huisvestingscode, zoals het op het 23duodecies, § 1er, du Code bruxellois du logement, tel qu'il est
voor het verwijzende rechtscollege hangende geschil van toepassing is, applicable au litige pendant devant la juridiction a quo, ne
geen strafrechtelijk misdrijf uitmaken en dus niet voor de constituent pas une infraction pénale et ne peuvent donc pas être
correctionele rechtbank kunnen worden vervolgd. poursuivis devant le tribunal correctionnel.
B.4.1. De in de in het geding zijnde bepaling bedoelde administratieve B.4.1. L'amende administrative prévue par la disposition en cause
geldboete bedraagt 500 euro per strekkende meter van de langste gevel s'élève à 500 euros par mètre courant de la plus longue façade de
van het leegstaande gebouw, vermenigvuldigd met het aantal leegstaande l'immeuble inoccupé, multipliés par le nombre de niveaux inoccupés,
verdiepingen, behalve de niet-ingerichte kelder- en hors sous-sols et combles non aménagés. Elle peut en outre être
zolderverdiepingen. Zij kan bovendien worden vermenigvuldigd met het
aantal jaren leegstand, vanaf de eerste vaststelling. Zij heeft een multipliée par le nombre d'années d'inoccupation, à dater de la
preventieve en ontradende functie en vertoont een overwegend première constatation. Elle a une fonction préventive et dissuasive et
repressief karakter. présente un caractère répressif prédominant.
B.4.2. Die administratieve geldboete is strafrechtelijk van aard in de B.4.2. Cette amende administrative est de nature pénale au sens de
zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme.
mens. La Cour doit dès lors prendre en compte, dans le contrôle qu'elle
Het Hof dient bijgevolg, bij de toetsing aan de artikelen 10 en 11 van exerce au regard des articles 10 et 11 de la Constitution, les
de Grondwet, rekening te houden met de waarborgen vervat in dat
artikel 6 en, met name, de waarborg dat een onafhankelijke en garanties contenues dans cet article 6 et, notamment, la garantie
onpartijdige rechter een controle met volle rechtsmacht kan uitoefenen qu'un juge indépendant et impartial puisse exercer un contrôle de
op de door de bevoegde administratieve overheid opgelegde geldboete. pleine juridiction sur l'amende infligée par l'autorité administrative compétente.
B.5. De in artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de B.5. Les garanties contenues à l'article 6 de la Convention européenne
mens vervatte waarborgen vereisen niet dat op iedere persoon ten des droits de l'homme n'exigent pas que toute personne à charge de
aanzien van wie een administratieve geldboete wordt opgelegd die als
een strafrechtelijke sanctie in de zin van die bepaling wordt laquelle est prononcée une amende administrative, qualifiée de
gekwalificeerd, dezelfde maatregelen tot verzachting van de straf sanction pénale au sens de cette disposition, puisse se voir appliquer
kunnen worden toegepast als die welke de persoon geniet ten aanzien les mêmes mesures d'adoucissement de la peine que celles dont
van wie een sanctie wordt opgelegd die als een strafrechtelijke bénéficie la personne à laquelle est infligée une sanction qualifiée
sanctie in de zin van het interne recht wordt gekwalificeerd. de pénale au sens du droit interne.
B.6. Wanneer de ordonnantiegever oordeelt dat sommige inbreuken op B.6. Lorsque le législateur ordonnanciel estime que certains
wettelijke bepalingen moeten worden bestraft, behoort het tot zijn manquements à des dispositions législatives doivent faire l'objet
beoordelingsbevoegdheid te beslissen of het opportuun is om voor d'une répression, il relève de son pouvoir d'appréciation de décider
strafsancties sensu stricto of voor administratieve sancties te opteren. De keuze van de ene of de andere categorie van sancties kan op zich niet worden geacht discriminerend te zijn. Van discriminatie zou slechts sprake zijn indien het verschil in behandeling dat uit die keuze voortvloeit, een onevenredige beperking van de rechten van de daarbij betrokken personen met zich zou meebrengen. B.7. De vaststelling van de ernst van een tekortkoming en de zwaarwichtigheid waarmee die tekortkoming kan worden bestraft, behoren tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever. Hij mag bijzonder zware straffen opleggen in aangelegenheden waar de aard van de inbreuken de grondrechten van de burgers en de belangen van de gemeenschap ernstig kan aantasten. s'il est opportun d'opter pour des sanctions pénales sensu stricto ou pour des sanctions administratives. Le choix de l'une ou l'autre catégorie de sanctions ne peut être considéré comme établissant en soi une discrimination. Il n'y aurait discrimination que si la différence de traitement qui découle de ce choix impliquait une restriction disproportionnée des droits des personnes concernées. B.7. L'appréciation de la gravité d'un manquement et la sévérité avec laquelle ce manquement peut être puni relèvent du pouvoir d'appréciation du législateur. Il peut imposer des peines particulièrement lourdes dans des matières où les infractions sont de nature à porter gravement atteinte aux droits fondamentaux des individus et aux intérêts de la collectivité.
Het staat derhalve aan de wetgever om de perken en de bedragen vast te C'est dès lors au législateur qu'il appartient de fixer les limites et
stellen waarbinnen de beoordelingsbevoegdheid van de administratie, en les montants à l'intérieur desquels le pouvoir d'appréciation de
bijgevolg die van de rechtbank, moet worden uitgeoefend. Het Hof zou l'administration et, par conséquent, celui du tribunal, doit
een dergelijk systeem alleen kunnen afkeuren indien het kennelijk s'exercer. La Cour ne pourrait censurer un tel système que s'il était
onredelijk is, met name doordat het op onevenredige wijze afbreuk zou manifestement déraisonnable, notamment parce qu'il porterait une
doen aan het algemene beginsel volgens hetwelk inzake sancties niets atteinte disproportionnée au principe général qui exige qu'en matière
wat onder de beoordelingsbevoegdheid van de administratie valt, de sanctions rien de ce qui appartient au pouvoir d'appréciation de
ontsnapt aan de toetsing van de rechter, of aan het recht op het l'administration n'échappe au contrôle du juge, ou au droit au respect
ongestoorde genot van de eigendom, wanneer de wet in een onevenredig des biens lorsque la loi prévoit un montant disproportionné et n'offre
bedrag voorziet en niet de mogelijkheid biedt van een spreiding tussen pas un choix qui se situerait entre cette peine, en tant que peine
die straf als maximumstraf en een minimumstraf. maximale, et une peine minimale.
Buiten die gevallen zou het Hof zich op het aan de wetgever Hormis de telles hypothèses, la Cour empiéterait sur le domaine
voorbehouden domein begeven, indien het bij de vraag naar de réservé au législateur si, en s'interrogeant sur la justification des
verantwoording voor verschillen in de talrijke wetteksten houdende différences qui existent entre les nombreux textes législatifs
strafrechtelijke of administratieve sancties, zijn onderzoek, wat de prévoyant des sanctions pénales ou administratives, elle ne limitait
strafmaat en de maatregelen tot verzachting ervan betreft, niet zou pas son examen, en ce qui concerne l'échelle des peines et les mesures
beperken tot de gevallen waar de keuze van de wetgever dermate d'adoucissement de celles-ci, aux cas dans lesquels le choix du
onsamenhangend is dat ze leidt tot een kennelijk onredelijk verschil législateur contient une incohérence telle qu'il aboutit à une
in behandeling. différence de traitement manifestement déraisonnable.
B.8. Zoals het Hof bij het arrest nr. 91/2010 van 29 juli 2010 heeft B.8. Ainsi que la Cour l'a jugé par l'arrêt n° 91/2010 du 29 juillet
geoordeeld, is het bedrag van de geldboete, gelet op de gemiddelde 2010, eu égard à la largeur moyenne de façade des immeubles destinés
gevelbreedte van de voor huisvesting bestemde gebouwen in het au logement dans la Région de Bruxelles-Capitale, le montant de
Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, niet onredelijk hoog, zodat de door l'amende n'est pas déraisonnablement élevé, de sorte que l'ingérence
de in het geding zijnde bepaling veroorzaakte inmenging in het recht dans le droit au respect des biens occasionnée par la disposition en
op het ongestoord genot van de eigendom evenredig en redelijk cause est proportionnée et raisonnablement justifiée (B.4.6.2.3 et
verantwoord is (B.4.6.2.3 en B.4.6.3). B.4.6.3).
Daaruit vloeit voort dat de in het geding zijnde bepaling, in zoverre Il en résulte qu'en ce qu'elle ne permet pas au tribunal, statuant en
zij aan de rechtbank, die uitspraak doet in hoger beroep, niet de degré d'appel, d'admettre des circonstances atténuantes pour réduire
mogelijkheid biedt verzachtende omstandigheden aan te nemen om de l'amende administrative, la disposition en cause ne viole pas les
administratieve geldboete te verminderen, de artikelen 10 en 11 van de articles 10 et 11 de la Constitution.
Grondwet niet schendt.
B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.9. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 23duodecies, §§ 4 en 6, van de ordonnantie van het Brusselse L'article 23duodecies, §§ 4 et 6, de l'ordonnance de la Région de
Hoofdstedelijke Gewest van 17 juli 2003 houdende de Brusselse Bruxelles-Capitale du 17 juillet 2003 portant le Code bruxellois du
Huisvestingscode, zoals het op 24 december 2012 van kracht was, Logement, tel qu'il était en vigueur le 24 décembre 2012, ne viole pas
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet in zoverre het aan les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permet pas au
de rechtbank, die uitspraak doet in hoger beroep, niet de mogelijkheid tribunal, statuant en degré d'appel, d'admettre des circonstances
biedt verzachtende omstandigheden aan te nemen en de administratieve atténuantes et de réduire l'amende administrative.
geldboete te verminderen.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 14 december 2016. la Cour constitutionnelle, le 14 décembre 2016.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
J. Spreutels J. Spreutels
^