Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 45/2016 van 17 maart 2016 Rolnummer : 6273 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 62, achtste lid, van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 45/2016 van 17 maart 2016 Rolnummer : 6273 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 62, achtste lid, van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de recht(...) Extrait de l'arrêt n° 45/2016 du 17 mars 2016 Numéro du rôle : 6273 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 62, alinéa 8, des lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1 La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges J.-(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 45/2016 van 17 maart 2016 Extrait de l'arrêt n° 45/2016 du 17 mars 2016
Rolnummer : 6273 Numéro du rôle : 6273
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 62, achtste lid, van de En cause : la question préjudicielle concernant l'article 62, alinéa
wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij 8, des lois relatives à la police de la circulation routière,
het koninklijk besluit van 16 maart 1968, gesteld door de coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1968, posée par le Tribunal
Politierechtbank te Brussel. de police de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en E. De Groot, en de composée des présidents J. Spreutels et E. De Groot, et des juges
rechters J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet en R. J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet et R. Leysen,
Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J.
voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, Spreutels,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 16 september 2013 in zake het openbaar ministerie tegen Par jugement du 16 septembre 2013 en cause du ministère public contre
Christophe Briand, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is Christophe Briand, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour
ingekomen op 30 oktober 2015, heeft de Politierechtbank te Brussel de le 30 octobre 2015, le Tribunal de police de Bruxelles a posé la
volgende prejudiciële vraag gesteld : question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 62, § 8 [lees : achtste lid], van de wet van 16 « L'article 62, § 8, de la loi du 16 mars 1968 relative à la police de
maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer, in zoverre het la circulation routière en ce qu'il prévoit que la copie des
bepaalt dat het afschrift van de processen-verbaal binnen een termijn
van veertien dagen ' aan de overtreders ' en niet ' aan de overtreders procès-verbaux doit être adressée ' aux contrevenants ' dans un délai
en/of aan de houders van de nummerplaat ' moet worden toegezonden, de de 14 jours, et non pas ' aux contrevenants et/ou aux titulaires de la
artikelen 10 en 11 van de Grondwet wanneer het in die zin wordt plaque d'immatriculation ', ne viole-t-il pas les articles 10 et 11 de
geïnterpreteerd dat enkel de processen-verbaal waarvan een afschrift la Constitution dès lors qu'il s'interprète en ce sens que seuls les
binnen de termijn van veertien dagen vanaf de datum van de procès-verbaux dont copie a été envoyée au contrevenant, tel une
vaststelling van het misdrijf werd verstuurd naar de overtreder, zoals personne physique titulaire de la plaque d'immatriculation (et de ce
een natuurlijke persoon die houder is van de nummerplaat (en die
zodoende wordt vermoed de ' overtreder ' te zijn aangezien hij fait présumée ' contrevenant ' car présumée avoir commis l'infraction
krachtens artikel 67bis van de wet van 16 maart 1968 betreffende de en vertu de l'article 67bis de la loi du 16 mars 1968 relative à la
politie over het wegverkeer wordt vermoed de overtreding te hebben police de la circulation) ou toute personne dont il se confirmerait
begaan) of elke persoon van wie zou worden bevestigd dat hij de qu'elle est la contrevenante, dans le délai de 14 jours à compter de
overtreder is, de in artikel 62, tweede lid, van de genoemde wet la date de constatation de l'infraction, sont revêtus de la force
bedoelde bijzondere bewijswaarde hebben, terwijl de processen-verbaal probante spéciale prévue à l'article 62, alinéa 2, de ladite loi,
waarvan een afschrift werd verstuurd naar een rechtspersoon die houder tandis que les procès-verbaux dont copie a été envoyée à une personne
is van de nummerplaat, ten aanzien van wie er geen vermoeden van morale, titulaire de la plaque d'immatriculation, à l'égard de
schuld bestaat, die bijzondere bewijswaarde niet zouden hebben ? ». laquelle n'existe aucune présomption de culpabilité, ne seraient pas
Op 19 november 2015 hebben de rechters-verslaggevers T. Giet en R. revêtus de ladite force probante spéciale ? ».
Leysen, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere Le 19 novembre 2015, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les
kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te juges-rapporteurs T. Giet et R. Leysen ont informé la Cour qu'ils
stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest gewezen op pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de
voorafgaande rechtspleging. l'affaire par un arrêt rendu sur procédure préliminaire.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de B.1. La Cour est invitée à se prononcer sur la compatibilité, avec les
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van articles 10 et 11 de la Constitution, de l'article 62, alinéa 8, des
artikel 62, achtste lid, van de wetten betreffende de politie over het lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par
wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart l'arrêté royal du 16 mars 1968.
1968. B.2. Zoals het van toepassing is op het voor de verwijzende rechter B.2. Tel qu'il est applicable au litige pendant devant le juge a quo,
hangende geschil, bepaalt artikel 62 van de voormelde wetten : « De overheidspersonen die door de Koning worden aangewezen om toezicht te houden op de naleving van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten, stellen de overtredingen vast door processen-verbaal die bewijskracht hebben zolang het tegendeel niet is bewezen. De vaststellingen gesteund op materiële bewijsmiddelen die door bemande automatisch werkende toestellen worden opgeleverd, hebben bewijskracht zolang het tegendeel niet is bewezen, wanneer het gaat om overtredingen van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten. De vaststellingen gesteund op materiële bewijsmiddelen die door onbemande automatisch werkende toestellen worden opgeleverd, hebben bewijskracht zolang het tegendeel niet bewezen is, wanneer het gaat om overtredingen van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten vermeld in een in Ministerraad overlegd koninklijk besluit. Wanneer een overtreding werd vastgesteld door onbemande automatisch werkende toestellen, wordt er melding van gemaakt in het proces-verbaal. De automatisch werkende toestellen, gebruikt om toezicht te houden op de naleving van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten, moeten goedgekeurd of gehomologeerd worden, op kosten van de fabrikanten, invoerders of verdelers die de goedkeuring of homologatie aanvragen, overeenkomstig de bepalingen vastgesteld door een in Ministerraad overlegd koninklijk besluit, waarin bovendien bijzondere gebruiksmodaliteiten van deze toestellen kunnen worden vastgesteld. De Koning kan, na advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, de bijzondere voorwaarden voor het gebruik, de raadpleging en de bewaring van de gegevens die door deze toestellen worden opgeleverd, vaststellen. Wanneer de Commissie geen advies heeft uitgebracht binnen de haar wettelijk voorgeschreven termijnen, wordt zij geacht akkoord te gaan. l'article 62 des lois précitées dispose : « Les agents de l'autorité désignés par le Roi pour surveiller l'application de la présente loi et des arrêtés pris en exécution de celle-ci constatent les infractions par des procès-verbaux qui font foi jusqu'à preuve du contraire. Les constatations fondées sur des preuves matérielles fournies par des appareils fonctionnant automatiquement en présence d'un agent qualifié font foi jusqu'à preuve du contraire lorsqu'il s'agit d'infractions à la présente loi et aux arrêtés pris en exécution de celle-ci. Les constatations fondées sur des preuves matérielles fournies par des appareils fonctionnant automatiquement en l'absence d'un agent qualifié font foi jusqu'à preuve du contraire lorsqu'il s'agit d'infractions à la présente loi et aux arrêtés pris en exécution de celle-ci, désignées par un arrêté royal délibéré en Conseil des ministres. Lorsqu'une infraction a été constatée par des appareils fonctionnant automatiquement en l'absence d'agent qualifié, le procès-verbal en fait mention. Les appareils fonctionnant automatiquement, utilisés pour surveiller l'application de la présente loi et des arrêtés pris en exécution de celle-ci, doivent être agréés ou homologués, aux frais des fabricants, importateurs ou distributeurs qui demandent l'agrément ou l'homologation, conformément aux dispositions déterminées par un arrêté royal délibéré en Conseil des ministres, dans lequel peuvent en outre être fixées des modalités particulières d'utilisation de ces appareils. Le Roi peut, après avis de la Commission de la protection de la vie privée, fixer les modalités particulières d'utilisation, de consultation et de conservation des données fournies par ces appareils. Lorsque la Commission n'a pas donné d'avis dans les délais qui lui sont légalement impartis, elle est supposée avoir donné son accord.
Onverminderd de bepalingen van artikel 29 van het Wetboek van Sans préjudice des dispositions de l'article 29 du Code d'Instruction
Strafvordering, mogen de toestellen en de inlichtingen die deze criminelle, les appareils et les informations qu'ils fournissent ne
toestellen verstrekken, slechts worden gebruikt voor gerechtelijke peuvent être utilisés qu'aux fins judiciaires relatives à la
doeleinden in verband met de bestraffing van de overtredingen van deze répression des infractions à la présente loi et aux arrêtés pris en
wet en haar uitvoeringsbesluiten, begaan op de openbare weg, alsook exécution de celle-ci, commises sur la voie publique, ainsi qu'en vue
met het oog op de regeling van het wegverkeer. de la régulation de la circulation routière.
Wanneer de toestellen bestemd zijn om te worden gebruikt als vaste Lorsque les appareils sont destinés à fonctionner comme équipement
uitrusting op de openbare weg, in afwezigheid van een bevoegd persoon, fixe sur la voie publique, en l'absence d'agent qualifié, leur
worden de plaatsing en de gebruiksomstandigheden bepaald tijdens emplacement et les circonstances de leur utilisation sont déterminés
overleg, georganiseerd door de bevoegde gerechtelijke, politionele en lors de concertations organisées par les autorités judiciaires,
administratieve overheden, waaronder de wegbeheerders. De Koning policières et administratives compétentes, dont les gestionnaires de
bepaalt de bijzondere modaliteiten van dit overleg. De plaatsing op de la voirie. Le Roi détermine les modalités particulières de cette
openbare weg van vaste uitrustingen voor onbemand automatisch werkende concertation. L'installation sur la voie publique d'équipements fixes
toestellen, wordt uitgevoerd met instemming van de wegbeheerder. pour des appareils fonctionnant automatiquement en l'absence d'agent
Een afschrift van die processen-verbaal wordt aan de overtreders qualifié se fait de l'accord des gestionnaires de la voirie.
gezonden binnen een termijn van veertien dagen, te rekenen van de Une copie de ces procès-verbaux est adressée aux contrevenants dans un
datum van vaststelling van de misdrijven. délai de quatorze jours à compter de la date de la constatation des
infractions.
[...] ». [...] ».
B.3. De verwijzende rechter vraagt het Hof of het in het geding zijnde B.3. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité avec les
artikel 62, achtste lid, bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van articles 10 et 11 de la Constitution de l'article 62, alinéa 8, en
de Grondwet, in zoverre het een discriminatie zou doen ontstaan tussen de overtreders die als natuurlijke persoon houder zijn van een nummerplaat en de overtreders die rijden met een voertuig dat op naam van een rechtspersoon is ingeschreven. Enkel de processen-verbaal waarvan het afschrift binnen een termijn van veertien dagen vanaf de vaststelling van het misdrijf werd verstuurd naar de eerste categorie of naar elke persoon van wie zou worden bevestigd dat hij de overtreder is, zouden de bijzondere bewijswaarde hebben die het tweede lid van dezelfde bepaling eraan verleent, terwijl een dergelijk gevolg niet zou worden toegekend aan de processen-verbaal waarvan het afschrift naar de tweede categorie werd verstuurd. cause, en ce qu'il créerait une discrimination entre les contrevenants qui sont titulaires en tant que personne physique d'une plaque d'immatriculation et les contrevenants qui circulent au volant d'un véhicule immatriculé au nom d'une personne morale. En effet, seuls les procès-verbaux dont la copie a été envoyée à la première catégorie ou à toute personne dont il se confirmerait qu'elle est la contrevenante, dans un délai de 14 jours à dater de la constatation de l'infraction, seraient revêtus de la force probante spéciale que leur confère l'alinéa 2 de la même disposition, tandis qu'un tel effet ne serait pas reconnu aux procès-verbaux dont la copie a été envoyée à la deuxième catégorie.
B.4. Bij zijn arrest nr. 178/2013 van 19 december 2013, waarnaar de B.4. Par son arrêt n° 178/2013 du 19 décembre 2013, auquel se réfèrent
arresten nrs. 49/2014 van 20 maart 2014 en 123/2014 van 19 september les arrêts nos 49/2014 du 20 mars 2014 et 123/2014 du 19 septembre
2014 verwijzen, heeft het Hof geoordeeld : 2014, la Cour a jugé :
« B.3. Zoals de Ministerraad opmerkt, dient het voormelde artikel 62 « B.3. Comme le relève le Conseil des ministres, l'article 62 précité
te worden gelezen in het licht van de artikelen 67bis en 67ter van doit être lu à la lumière des articles 67bis et 67ter des mêmes lois
dezelfde gecoördineerde wetten, die bepalen : coordonnées, qui disposent :
'

Art. 67bis.Wanneer een overtreding van deze wet en haar

'

Art. 67bis.Lorsqu'une infraction à la présente loi et à ses arrêtés

uitvoeringsbesluiten is begaan met een motorvoertuig, ingeschreven op d'exécution est commise avec un véhicule à moteur, immatriculé au nom
naam van een natuurlijke persoon, en de bestuurder bij de vaststelling d'une personne physique et que le conducteur n'a pas été identifié au
van de overtreding niet geïdentificeerd werd, wordt vermoed dat deze moment de la constatation de l'infraction, cette infraction est censée
is begaan door de titularis van de nummerplaat van het voertuig. Het avoir été commise par le titulaire de la plaque d'immatriculation du
vermoeden van schuld kan worden weerlegd met elk middel. véhicule. La présomption de culpabilité peut être renversée par tout
moyen de droit.

Art. 67ter.Wanneer een overtreding van deze wet en haar

Art. 67ter.Lorsqu'une infraction à la présente loi et à ses arrêtés

uitvoeringsbesluiten is begaan met een motorvoertuig, ingeschreven op d'exécution est commise avec un véhicule à moteur, immatriculé au nom
naam van een rechtspersoon, zijn de natuurlijke personen die de d'une personne morale, les personnes physiques qui représentent la
rechtspersoon in rechte vertegenwoordigen ertoe gehouden de identiteit personne morale en droit sont tenues de communiquer l'identité du
van de bestuurder op het ogenblik van de feiten mee te delen of, conducteur au moment des faits ou, s'ils ne la connaissent pas, de
indien zij die niet kennen, de identiteit van de persoon die het voertuig onder zich heeft. De mededeling moet gebeuren binnen een termijn van 15 dagen te rekenen vanaf de datum waarop de vraag om inlichtingen gevoegd bij het afschrift van het proces-verbaal werd verstuurd. Indien de persoon die het voertuig onder zich heeft niet de bestuurder was op het ogenblik van de feiten moet hij eveneens, op de wijze hierboven vermeld, de identiteit van de bestuurder meedelen. De natuurlijke personen die de rechtspersoon in rechte vertegenwoordigen als titularis van de nummerplaat of als houder van het voertuig, zijn ertoe gehouden de nodige maatregelen te nemen om communiquer l'identité de la personne responsable du véhicule. Cette communication doit avoir lieu dans les quinze jours de l'envoi de la demande de renseignements jointe à la copie du procès-verbal. Si la personne responsable du véhicule n'était pas le conducteur au moment des faits, elle est également tenue de communiquer l'identité du conducteur selon les modalités définies ci-dessus. Les personnes physiques qui représentent la personne morale en droit en tant que titulaire de la plaque d'immatriculation ou en tant que détenteur du véhicule sont tenues de prendre les mesures nécessaires
aan deze verplichting te voldoen '. en vue d'assurer le respect de cette obligation '.
[...] [...]
B.5.1. Artikel 62 van de wetten betreffende de politie over het B.5.1. L'article 62 des lois relatives à la police de la circulation
wegverkeer vindt zijn oorsprong in artikel 4 van de wet van 1 augustus routière trouve son origine dans l'article 4 de la loi du 1er août
1899 houdende herziening der wetgeving en der reglementen op de 1899 portant révision de la législation et des règlements sur la
politie van het vervoer (Belgisch Staatsblad, 25 augustus 1899), dat police du roulage (Moniteur belge, 25 août 1899), qui disposait :
bepaalde : ' De ambtenaren en beambten der overheid, door de Regeering aangesteld ' Les fonctionnaires et agents de l'autorité délégués par le
om over de uitvoering dezer wet te waken, stellen de misdrijven tegen gouvernement pour surveiller l'exécution de la présente loi constatent
de wet en tegen de verordeningen vast door processen-verbaal, die les infractions à la loi et aux règlements par des procès-verbaux
volledig bewijs opleveren zoolang het tegendeel niet bewezen is. faisant foi jusqu'à preuve contraire.
Een afschrift van deze processen-verbaal wordt aan de overtreders Une copie de ces procès-verbaux est adressée aux contrevenants dans
gestuurd binnen de acht en veertig uren na de vaststelling der misdrijven. les quarante-huit heures de la constatation des infractions.
[...] '. [...] '.
Het eerste lid van dat artikel 62 is vervangen bij artikel 8 van de L'alinéa 1er dudit article 62 a été remplacé par l'article 8 de la loi
wet van 4 augustus 1996 ' betreffende de erkenning en het gebruik van du 4 août 1996 ' relative à l'agrément et à l'utilisation dans la
bemande en onbemande automatisch werkende toestellen in het wegverkeer circulation routière d'appareils fonctionnant automatiquement en
' (Belgisch Staatsblad, 12 september 1996), in de huidige redactie présence ou en l'absence d'un agent qualifié ' (Moniteur belge, 12
ervan. septembre 1996), dans sa rédaction actuelle.
B.5.2. Door de wet van 4 augustus 1996 aan te nemen, wou de wetgever B.5.2. Par l'adoption de la loi du 4 août 1996, le législateur
maatregelen nemen met het oog op een actieve aanpak van de entendait prendre des mesures pour combattre l'insécurité routière. Il
verkeersonveiligheid. Aldus wou hij, uit zorg voor preventie, het voulait ainsi rendre possible juridiquement et techniquement la
onbemand verbaliseren juridisch-technisch mogelijk maken aangezien de constatation d'infractions sans la présence d'agents, dans un souci de
pakkans de bestuurders aanzet tot inachtneming van de verkeersregels. prévention, le risque d'être contrôlé incitant les conducteurs au
Hij wou eveneens een controletechniek invoeren die minder inzet van respect des règles de circulation. Il entendait également permettre
menselijke middelen met zich meebrengt (Parl. St., Kamer, 1995-1996, une technique de contrôle qui entraîne moins d'affectation de moyens
nr. 577/1, pp. 1 en 2, en nr. 577/7, p. 4). Het is eveneens met het humains (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 577/1, pp. 1 et 2, et n°
oog op het vermijden van de toename van de betwistingen van 577/7, p. 4). C'est également dans le but d'éviter l'augmentation des
vaststellingen ' in de vlucht ' en om te voorkomen dat een aantal contestations relatives à des constatations faites ' au vol ' et qu'un
zware overtreders aan elke sanctie kan ontsnappen, dat de wetgever certain nombre d'auteurs d'infractions graves puissent échapper à
artikel 67bis in dezelfde gecoördineerde wetten heeft ingevoegd, door toute sanction que le législateur a inséré l'article 67bis dans les
te voorzien in een ' vermoeden van schuld ' ten laste van de houder mêmes lois coordonnées, prévoyant une ' présomption de culpabilité ' à
van de nummerplaat van een motorvoertuig waarmee een overtreding is charge du titulaire de la plaque d'immatriculation d'un véhicule à
moteur avec lequel une infraction a été commise, ainsi que le
begaan, alsook in het in artikel 67ter van dezelfde wetten bedoelde mécanisme prévu par l'article 67ter des mêmes lois, pour les personnes
mechanisme voor de rechtspersonen die houder zijn van de nummerplaat morales titulaires de la plaque d'immatriculation (Doc. parl.,
(Parl. St., Kamer, 1995-1996, nr. 577/2, pp. 9 en 10). Chambre, 1995-1996, n° 577/2, pp. 9 et 10).
B.6. De termijn waarbinnen het afschrift van de processen-verbaal aan B.6. Le délai dans lequel la copie des procès-verbaux doit être
de overtreders moet worden toegezonden, werd bij artikel 29 van de wet adressée aux contrevenants a été porté à quatorze jours par l'article
van 7 februari 2003 houdende verschillende bepalingen inzake 29 de la loi du 7 février 2003 portant diverses dispositions en
verkeersveiligheid (Belgisch Staatsblad, 25 februari 2003) op veertien matière de sécurité routière (Moniteur belge, 25 février 2003) ' en
dagen gebracht ' omdat er verschillende partijen betrokken zijn bij de raison de l'implication de différents intervenants dans la procédure
procedure ', waarbij een kortere termijn moeilijk na te leven leek ', un délai plus court semblant difficile à respecter (Doc. parl.,
(Parl. St., Kamer, 2001-2002, DOC 50-1915/001, p. 16). Chambre, 2001-2002, DOC 50-1915/001, p. 16).
B.7. Het bij artikel 67bis van de gecoördineerde wetten betreffende de B.7. La présomption de culpabilité établie par l'article 67bis des
politie over het wegverkeer ingevoerde vermoeden van schuld wijkt af lois coordonnées relatives à la police de la circulation routière
van het beginsel volgens hetwelk de bewijslast op de vervolgende déroge au principe selon lequel la charge de la preuve pèse sur la
partij weegt. Die afwijking is echter verantwoord, in het licht van partie poursuivante. Cette dérogation est toutefois justifiée, compte
het in B.5.2 beschreven doel dat door de wetgever is nagestreefd, door tenu de l'objectif poursuivi par le législateur décrit en B.5.2, par
de onmogelijkheid om, in een aangelegenheid waarin er talloze en vaak l'impossibilité, dans une matière où les infractions sont innombrables
slechts vluchtig vast te stellen overtredingen zijn, de identiteit van et ne sont souvent apparentes que de manière fugitive, d'établir
de dader anders en met zekerheid vast te stellen. Dat vermoeden kan autrement, avec certitude, l'identité de l'auteur. Cette présomption
bovendien worden weerlegd aangezien het bewijs van het tegendeel met est en outre réfragable dès lors que la preuve contraire peut être
elk rechtsmiddel mogelijk is. Bij zijn arrest nr. 27/2000 van 21 maart apportée par tout moyen de droit. Par son arrêt n° 27/2000, du 21 mars
2000 heeft het Hof geoordeeld dat een dergelijk vermoeden geen inbreuk 2000, la Cour a jugé qu'une telle présomption ne portait pas atteinte
maakt op het vermoeden van onschuld dat onder meer is gewaarborgd door à la présomption d'innocence garantie notamment par l'article 6.2 de
artikel 6.2 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. la Convention européenne des droits de l'homme.
B.8. De bijzondere wettelijke bewijswaarde die bij het in het geding B.8. La valeur probante légale particulière qui est conférée par
zijnde artikel 62 wordt verleend aan de processen-verbaal waarvan het l'article 62 en cause aux procès-verbaux dont la copie doit être
afschrift aan de overtreder moet worden toegezonden binnen de termijn adressée au contrevenant dans le délai qu'il prévoit, constitue une
waarin het voorziet, vormt een uitzondering op de algemene regel dat exception à la règle générale selon laquelle un procès-verbal vaut en
een proces-verbaal geldt als loutere inlichting, alsook op de regel tant que simple renseignement, ainsi qu'à la règle de la libre
van de vrije bewijslevering in strafzaken, waarbij de rechter, naar administration de la preuve en matière répressive, le juge appréciant,
eigen overtuiging, de bewijswaarde van een bepaald element beoordeelt. selon sa propre conviction, la valeur probante d'un élément déterminé.
Die processen-verbaal hebben dan ook tot gevolg dat de beklaagde in Ces procès-verbaux ont dès lors pour effet de placer le prévenu dans
een situatie wordt gebracht die verschilt van die welke de regel is in une situation qui diffère de celle qui est la règle en droit de la
het strafprocesrecht. procédure pénale.
Een dergelijke maatregel wordt verantwoord door de moeilijke
bewijsbaarheid van het begaan van overtredingen die, zoals het Hof in Une telle mesure se justifie par la difficulté d'administrer la preuve
B.7 heeft aangegeven, vaak slechts vluchtig vast te stellen zijn en de la commission d'infractions qui, comme la Cour l'a indiqué en B.7,
waarvan de vaststelling wordt bemoeilijkt door de mobiliteit van het ne sont souvent apparentes que de manière fugitive et dont la
voertuig. De in het achtste lid van de in het geding zijnde bepaling constatation est rendue plus difficile par la mobilité du véhicule. Le
vastgelegde termijn van veertien dagen maakt het de overtreder délai de quatorze jours fixé à l'alinéa 8 de la disposition en cause
mogelijk het tegenbewijs te leveren, waarbij dat bewijs kan worden permet au contrevenant d'apporter la preuve contraire, cette preuve
geleverd door alle wettelijke bewijsmiddelen die door de rechter pouvant être administrée par tous les moyens de preuve légaux que le
worden beoordeeld. Indien aldus het bewijs wordt geleverd dat de juge appréciera. Si la preuve est ainsi apportée que la personne
natuurlijke persoon die houder is van de nummerplaat, niet de dader physique titulaire de la plaque d'immatriculation n'est pas l'auteur
van het misdrijf is, zal het proces-verbaal de bewijswaarde verliezen de l'infraction, le procès-verbal perdra la valeur probante qui lui
die artikel 62, tweede lid, van de gecoördineerde wetten eraan geeft est conférée par l'article 62, alinéa 2, des lois coordonnées pour
om enkel als inlichting door de rechter te worden beoordeeld. n'être apprécié par le juge qu'à titre de renseignement.
B.9. De kenmerken zelf van de rechtspersoon staan eraan in de weg dat B.9. Les caractéristiques mêmes de la personne morale empêchent
een vermoeden van schuld wordt ingesteld zoals datgene dat bij artikel d'établir une présomption de culpabilité telle que celle qui est
67bis van de gecoördineerde wetten betreffende de politie over het établie par l'article 67bis des lois coordonnées relatives à la police
wegverkeer is ingevoerd. Het is overigens om reden van de de la circulation routière. C'est d'ailleurs en raison de
onmogelijkheid om een rechtstreeks verband vast te stellen tussen het l'impossibilité d'établir une relation directe entre le véhicule qui a
voertuig waarmee de overtreding is begaan, wanneer dat voertuig is commis l'infraction, lorsque celui-ci est immatriculé au nom d'une
ingeschreven op naam van een rechtspersoon, en de dader van de personne morale, et l'auteur de l'infraction que le législateur a
overtreding dat de wetgever in artikel 67ter van de gecoördineerde prévu, à l'article 67ter des lois coordonnées, l'obligation de
wetten heeft voorzien in de verplichting om de identiteit mee te delen communiquer l'identité du conducteur ou de la personne responsable du
van de bestuurder of van de persoon die het voertuig onder zich heeft op het ogenblik van de overtreding, op straffe van sanctie. Zoals het Hof eveneens bij zijn arrest nr. 5/2007 van 11 januari 2007 heeft geoordeeld, heeft de ontstentenis van een wettelijk vermoeden van toerekenbaarheid in artikel 67ter niet tot gevolg dat wordt verhinderd dat de verkeersovertredingen ten laste worden gelegd van een natuurlijke persoon of een rechtspersoon, aangezien die tenlastelegging dient te gebeuren door de rechter volgens de regels van het gemeen recht. B.10. Aangezien verschillende regels van toerekenbaarheid van verkeersovertredingen moeten gelden ten aanzien van rechtspersonen, in zoverre het onmogelijk is een rechtstreeks verband te leggen tussen het voertuig waarmee ze zijn begaan en de dader ervan, is het redelijk véhicule au moment de l'infraction, sous peine de sanction. Comme la Cour l'a jugé par son arrêt n° 5/2007 du 11 janvier 2007, l'absence d'une présomption légale d'imputabilité dans l'article 67ter n'a pas pour effet d'empêcher l'imputation des infractions de roulage à une personne physique ou morale, cette imputation devant être faite par le juge selon les règles de droit commun. B.10. Puisque des règles d'imputabilité d'infractions de roulage différentes doivent s'appliquer à l'égard des personnes morales, dans la mesure où il est impossible de faire le lien direct entre le véhicule qui les a commises et leur auteur, il est raisonnablement
verantwoord dat het proces-verbaal dat met toepassing van artikel justifié que le procès-verbal qui est adressé, en application de
67ter aan die dader wordt toegezonden via de rechtspersoon die houder l'article 67ter, à cet auteur par l'intermédiaire de la personne
is van de nummerplaat, te zijnen aanzien niet de bewijswaarde heeft morale titulaire de la plaque d'immatriculation n'ait pas, à son
die wordt toegekend aan de processen-verbaal die zijn toegezonden aan égard, la valeur probante qui est reconnue aux procès-verbaux adressés
de natuurlijke persoon, dader van het misdrijf dat is gepleegd met een à la personne physique auteur de l'infraction commise à l'aide d'un
voertuig waarvan hij de houder van de nummerplaat is. véhicule dont elle est titulaire de la plaque d'immatriculation.
Voor het overige bevindt de overtreder die rijdt met een voertuig dat Pour le surplus, le contrevenant qui circule au volant d'un véhicule
op naam van een rechtspersoon is ingeschreven en aan wie een dergelijk immatriculé au nom d'une personne morale et qui se voit adresser
proces-verbaal wordt toegezonden, zich in een situatie die identiek is pareil procès-verbal se trouve dans une situation identique à celle du
aan die van de overtreder die een verkeersovertreding heeft begaan met contrevenant qui a commis une infraction de roulage à l'aide d'un
een voertuig waarvan de houder van de nummerplaat een andere véhicule dont le titulaire de la plaque d'immatriculation est une
natuurlijke persoon dan de dader van het misdrijf is. In beide personne physique autre que l'auteur de l'infraction. Dans l'un et
gevallen gelden de processen-verbaal waarbij de gepleegde misdrijven l'autre cas, en effet, les procès-verbaux constatant les infractions
worden vastgesteld, wat hen betreft, immers als gewone inlichtingen. commises valent, pour ce qui les concerne, comme simples renseignements.
B.11. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord ». B.11. La question préjudicielle appelle une réponse négative ».
B.5. Om dezelfde redenen dient de prejudiciële vraag ontkennend te B.5. Pour les mêmes motifs, la question préjudicielle appelle une
worden beantwoord. réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 62, achtste lid, van de wetten betreffende de politie over het L'article 62, alinéa 8, des lois relatives à la police de la
wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart circulation routière, coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1968,
1968, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 17 maart 2016. la Cour constitutionnelle, le 17 mars 2016.
De griffier, De voorzitter, Le greffier, Le président,
P.-Y. Dutilleux J. Spreutels P.-Y. Dutilleux J. Spreutels
^