← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 146/2015 van 22 oktober 2015 Rolnummer : 6043 In zake :
de prejudiciële vragen over artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel
en de probatie en artikel 59quater van de arbeidsongev Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J.
Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 146/2015 van 22 oktober 2015 Rolnummer : 6043 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie en artikel 59quater van de arbeidsongev Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...) | Extrait de l'arrêt n° 146/2015 du 22 octobre 2015 Numéro du rôle : 6043 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation et à l'article 59quater de l La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 146/2015 van 22 oktober 2015 | Extrait de l'arrêt n° 146/2015 du 22 octobre 2015 |
| Rolnummer : 6043 | Numéro du rôle : 6043 |
| In zake : de prejudiciële vragen over artikel 8 van de wet van 29 juni | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 8 de la |
| 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie en artikel | loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la |
| 59quater van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971, gesteld door | probation et à l'article 59quater de la loi du 10 avril 1971 sur les |
| het Arbeidshof te Luik, afdeling Luik. | accidents du travail, posées par la Cour du travail de Liège, division Liège. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de | composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De |
| rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
| Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée |
| Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | du greffier F. Meersschaut, présidée par le président J. Spreutels, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
| Bij arrest van 19 september 2014 in zake de bvba « Bouldou », in | Par arrêt du 19 septembre 2014 en cause de la SPRL « Bouldou », en |
| vereffening, tegen het Fonds voor Arbeidsongevallen, waarvan de | liquidation, contre le Fonds des accidents du travail, dont |
| expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 26 september 2014, | l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 26 septembre 2014, |
| heeft het Arbeidshof te Luik, afdeling Luik, de volgende prejudiciële | la Cour du travail de Liège, division Liège, a posé les questions |
| vragen gesteld : | préjudicielles suivantes : |
| 1. « Schendt artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de | 1. « L'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, |
| opschorting, het uitstel en de probatie de artikelen 10 en 11 van de | le sursis et la probation viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
| Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6 van het | Constitution, lus isolément ou en combinaison avec l'article 6 de la |
| Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre het niet van | Convention européenne des droits de l'homme en ce qu'il ne s'applique |
| toepassing is op feiten die het voorwerp uitmaken van administratieve | |
| sancties van strafrechtelijke aard in de zin van de rechtspraak van | pas à des faits faisant l'objet de sanctions administratives de nature |
| het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, doordat het tot gevolg | pénale au sens de la jurisprudence de la Cour européenne des droits de |
| heeft dat, zonder redelijke verantwoording ten aanzien van het met de | l'homme en ce qu'il a pour effet d'introduire, sans justification |
| genoemde wet nagestreefde doel, een verschil in behandeling wordt ingevoerd tussen de twee volgende categorieën van werkgevers waarvan wordt vastgesteld dat zij allebei op dezelfde wijze hun werknemer(s) niet verzekeren tegen het risico van een arbeidsongeval : enerzijds, de werkgever die het voorwerp uitmaakt van een administratieve sanctie in de vorm van een bij dwangbevel ingevorderde bijdrage voor ambtshalve aansluiting waartegen het hem vrijstaat beroep in te stellen voor de arbeidsgerechten, zonder evenwel aanspraak erop te kunnen maken dat die sanctie van strafrechtelijke aard het voorwerp van een eventueel gedeeltelijk uitstel uitmaakt; anderzijds, de werkgever die wegens dezelfde feiten wordt vervolgd voor de correctionele rechtbanken en zijnerzijds de toekenning van een uitstel van de tenuitvoerlegging van zijn veroordeling zal kunnen | raisonnable au regard de l'objectif poursuivi par ladite loi, une différence de traitement entre les deux catégories suivantes d'employeurs dont il est constaté qu'ils sont tous deux pareillement en défaut d'assurance de leur(s) travailleur(s) salarié(s) contre le risque d'accident du travail: d'une part, l'employeur qui fait l'objet d'une sanction administrative sous la forme d'une cotisation d'affiliation d'office recouvrée par voie de contrainte contre laquelle il lui est loisible de se pourvoir devant les juridictions du travail, sans toutefois pouvoir prétendre à ce que ladite sanction de nature pénale fasse l'objet d'un éventuel sursis partiel; d'autre part, l'employeur qui, en raison des mêmes faits, se trouve poursuivi devant les juridictions correctionnelles et pourra, quant à lui, solliciter l'octroi d'un sursis à l'exécution de sa condamnation |
| vragen ? »; | ? »; |
| 2. « Schendt artikel 59quater van de wet van 10 april 1971, door in de | 2. « En ne prévoyant pas, dans l'habilitation légale donnée au Roi de |
| aan de Koning verleende wettelijke machtiging om de wijze van | déterminer les modalités de calcul, de perception et de recouvrement |
| berekening, inning en invordering te bepalen van de bijdrage voor | |
| ambtshalve aansluiting die verschuldigd is door de werkgevers die, in | de la cotisation d'affiliation d'office due par les employeurs qui, au |
| de zin van artikel 59, 4°, van de genoemde wet, ' verzuimen een | sens de l'article 59, 4°, de la loi du 10 avril 1971, ' s'abstiennent |
| verzekeringscontract af te sluiten ' tegen het risico van een | de conclure un contrat d'assurance ' contre le risque d'accident du |
| arbeidsongeval, niet te voorzien in de bevoegdheid om bij koninklijk | travail, le pouvoir de fixer par arrêté royal les conditions |
| besluit de voorwaarden vast te leggen waaronder die sanctie van | auxquelles cette sanction de nature pénale pourrait le cas échéant |
| strafrechtelijke aard in voorkomend geval gepaard zou kunnen gaan met | être assortie d'un sursis, l'article 59quater de ladite loi ne |
| een uitstel, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het, zonder redelijke verantwoording ten aanzien van de met de genoemde wet nagestreefde doelstellingen, tot gevolg heeft dat werkgevers die zich ten aanzien van de naleving van hun verplichtingen ter zake in verschillende situaties bevinden, op identieke wijze worden behandeld : enerzijds, de werkgever die bewust afziet van het afsluiten van een verzekeringspolis bij een wetsverzekeraar teneinde zijn loontrekkend personeel tegen het risico van een arbeidsongeval te dekken; en, anderzijds, de werkgever die, hoewel hij oorspronkelijk een dergelijke polis heeft afgesloten toen hij zijn activiteit heeft aangevangen, op een bepaald ogenblik niet is verzekerd omdat hij, bijvoorbeeld wegens tijdelijke liquiditeitsproblemen, de ter uitvoering van die polis aan de wetsverzekeraar verschuldigde premies | viole-t-il pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il a pour effet, sans justification raisonnable au regard des objectifs poursuivis par ladite loi, de traiter de façon identique des employeurs se trouvant dans des situations différentes au regard du respect de leurs obligations en matière: d'une part, l'employeur qui s'abstient, délibérément, de contracter une police d'assurance auprès d'un assureur-loi aux fins de couvrir son personnel salarié contre le risque d'accident du travail; et, d'autre part, l'employeur qui, bien qu'ayant conclu à l'origine une telle police lorsqu'il a entamé son activité, se trouve à un moment donné en défaut d'assurance du fait qu'il n'a pas, par exemple en raison de difficultés temporaires de trésorerie, payé à leur |
| niet op de vervaldag ervan heeft betaald, en van wie daarenboven wordt | échéance les primes dues à l'assureur-loi en exécution de cette |
| vastgesteld dat hij zijn situatie intussen heeft geregulariseerd en | police, et dont il est constaté par ailleurs qu'il a entre-temps |
| zijn activiteit met loontrekkend personeel heeft voortgezet door zijn | régularisé sa situation et poursuivi son activité avec du personnel |
| verplichtingen ter zake inmiddels na te leven ? ». | salarié en respectant désormais ses obligations en la matière ? ». |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1.1. In een eerste prejudiciële vraag wordt aan het Hof gevraagd of | B.1.1. Par une première question préjudicielle, la Cour est interrogée |
| artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het | |
| uitstel en de probatie bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de | sur la compatibilité avec les articles 10 et 11 de la Constitution, |
| Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre die bepaling een verschil in behandeling zou invoeren tussen twee categorieën van werkgevers die niet tegen arbeidsongevallen zijn verzekerd : enerzijds, de werkgever die het voorwerp uitmaakt van een administratieve sanctie in de vorm van een bij dwangbevel ingevorderde ambtshalve aansluiting en die bij de arbeidsrechtbank een beroep tegen die maatregel instelt en, anderzijds, de werkgever die wegens dezelfde feiten voor de correctionele rechtbanken wordt vervolgd. In tegenstelling tot de laatstgenoemde kan de eerstgenoemde immers geen uitstel van de tenuitvoerlegging van de veroordeling waarvan hij het voorwerp uitmaakt, verkrijgen. B.1.2. In een tweede prejudiciële vraag wordt aan het Hof gevraagd of | lus isolément ou en combinaison avec l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme, de l'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation en ce que cette disposition établirait une différence de traitement entre deux catégories d'employeurs en défaut d'assurance contre les accidents du travail : d'une part, l'employeur qui fait l'objet d'une sanction administrative sous la forme d'une affiliation d'office recouvrée par voie de contrainte et qui introduit un recours auprès du tribunal du travail contre cette mesure et, d'autre part, l'employeur qui, en raison des mêmes faits, se trouve poursuivi devant les juridictions correctionnelles. En effet, à la différence du second, le premier ne peut obtenir un sursis à l'exécution de la condamnation dont il est l'objet. B.1.2. Par une seconde question préjudicielle, la Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, |
| artikel 59quater van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 (hierna | de l'article 59quater de la loi du 10 avril 1971 sur les accidents du |
| : de wet van 10 april 1971) bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het in de aan de Koning verleende machtiging om de wijze van berekening, inning en invordering te bepalen van de bijdrage voor ambtshalve aansluiting die verschuldigd is door de werkgevers die geen arbeidsongevallenverzekering hebben afgesloten, niet voorziet in de bevoegdheid om die sanctie met een eventueel uitstel gepaard te doen gaan. Het voormelde artikel 59quater zou aldus tot gevolg hebben dat twee categorieën van werkgevers die zich in verschillende situaties bevinden op identieke wijze worden behandeld, namelijk, enerzijds, de werkgever die bewust heeft afgezien van het afsluiten van een verzekeringspolis bij een wetsverzekeraar en, anderzijds, de werkgever die, hoewel hij een dergelijke polis heeft afgesloten toen hij zijn activiteit heeft aangevangen, op een bepaald ogenblik de verzekeringspremies niet betaalt en van wie wordt vastgesteld dat hij zijn situatie intussen heeft geregulariseerd en zijn activiteit heeft voortgezet met naleving van zijn verplichtingen ter zake. Ten aanzien van de in het geding zijnde bepalingen B.2. Het in de eerste prejudiciële vraag in het geding zijnde artikel | travail (ci-après : la loi du 10 avril 1971) en ce qu'il ne prévoit pas dans l'habilitation donnée au Roi pour déterminer les modalités de calcul, de perception et de recouvrement de la cotisation d'affiliation d'office due par les employeurs qui n'ont pas conclu d'assurance contre les accidents du travail, le pouvoir d'assortir cette sanction d'un éventuel sursis. L'article 59quater précité aurait de la sorte pour effet de traiter de manière identique deux catégories d'employeurs qui se trouvent dans des situations différentes, à savoir, d'une part, l'employeur qui s'est délibérément abstenu de contracter une police d'assurance auprès d'un assureur-loi et, d'autre part, l'employeur qui, bien qu'ayant conclu une telle police lorsqu'il a entamé son activité, se trouve à un moment donné en défaut de paiement des primes d'assurance et dont il est constaté qu'il a entre-temps régularisé sa situation et poursuivi son activité en respectant ses obligations en la matière. Quant aux dispositions en cause |
| 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel | B.2. L'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, |
| en de probatie bepaalde op het ogenblik van de aan de verwijzende | le sursis et la probation, en cause dans la première question |
| rechter voorgelegde feiten : | préjudicielle, disposait, au moment des faits soumis au juge a quo : |
| « § 1. Indien de veroordeelde nog niet veroordeeld is geweest tot een | « § 1er. Lorsque le condamné n'a pas encouru antérieurement de |
| criminele straf of tot een hoofdgevangenisstraf van meer dan twaalf | condamnation à une peine criminelle ou à un emprisonnement principal |
| maanden, kunnen de vonnisgerechten, wanneer zij tot een werkstraf of | de plus de douze mois, les juridictions de jugement peuvent, en |
| een of meer straffen van niet meer dan vijf jaar veroordelen, bij een | |
| met redenen omklede beslissing gelasten dat de tenuitvoerlegging | condamnant à une peine de travail ou à une ou plusieurs peines ne |
| hetzij van het vonnis of het arrest, hetzij van de hoofdstraffen of | dépassant pas cinq ans, ordonner, par décision motivée, qu'il sera |
| vervangende straffen dan wel van een gedeelte ervan, wordt uitgesteld. | sursis à l'exécution, soit du jugement ou de l'arrêt, soit de tout ou |
| De beslissing waarbij het uitstel en, in voorkomend geval, de probatie | partie des peines principales ou subsidiaires. La décision ordonnant |
| wordt toegestaan of geweigerd, moet met redenen omkleed zijn | ou refusant le sursis et, le cas échéant, la probation, doit être |
| overeenkomstig de bepalingen van artikel 195 van het Wetboek van | motivée conformément aux dispositions de l'article 195 du Code |
| Strafvordering. | d'instruction criminelle. |
| [...] ». | [...] ». |
| B.3.1. Zoals het op het ogenblik van het aan de verwijzende rechter | B.3.1. Tel qu'il était applicable au moment du litige soumis au juge a |
| voorgelegde geschil van toepassing was, bepaalde artikel 59quater van de wet van 10 april 1971 : | quo, l'article 59quater de la loi du 10 avril 1971 disposait : |
| « De Koning bepaalt de wijze van berekening, inning en invordering van | « Le Roi détermine les modalités de calcul, de perception et de |
| de bedragen, bedoeld bij de artikelen 59, 2°, 3°, 4°, 5°, 7°, 8°, 9°, | recouvrement des montants, visés aux articles 59, 2°, 3°, 4°, 5°, 7°, |
| 14° en 59bis. | 8°, 9°, 14°, et 59bis. |
| De schuldenaar die de bedragen, bedoeld in het eerste lid, niet binnen | Le débiteur qui ne verse pas les montants visés à l'alinéa 1er dans |
| les délais fixés par le Roi, est redevable envers le Fonds des | |
| de door de Koning vastgestelde termijnen stort, is aan het Fonds voor | accidents du travail d'une majoration et d'un intérêt de retard. Le |
| arbeidsongevallen een opslag en een verwijlinterest verschuldigd. De | Roi détermine le montant, les conditions d'application, la perception |
| Koning bepaalt het bedrag, de toepassingsvoorwaarden, de inning en de | et le recouvrement de cette majoration et de cet intérêt de retard. |
| invordering van deze opslag en van deze verwijlinteresten. | |
| De opslag mag evenwel niet meer bedragen dan 10 pct. van de | La majoration ne peut toutefois être supérieure à 10 p.c. des montants |
| verschuldigde bedragen en de op deze bedragen berekende verwijlintrest | dus et l'intérêt de retard calculé sur lesdits montants est égal au |
| is gelijk aan de wettelijke rentevoet vastgesteld in artikel 2 van de | taux d'intérêt légal fixé à l'article 2 de la loi du 5 mai 1865 |
| wet van 5 mei 1865 betreffende de lening tegen intrest. | relative au prêt à intérêt. |
| De Koning bepaalt de voorwaarden waaronder het Fonds voor | Le Roi détermine les conditions dans lesquelles le Fonds des accidents |
| arbeidsongevallen enerzijds kan afzien van de invordering van de | du travail peut d'une part, renoncer au recouvrement des montants |
| bedragen bedoeld in artikel 59, 3° en 4°, en anderzijds de werkgever, | visés à l'article 59, 3° et 4°, et d'autre part, accorder à |
| de reder en de verzekeringsonderneming vrijstelling of vermindering | l'employeur, l'armateur et à l'entreprise d'assurance l'exonération ou |
| kan verlenen van de opslag en van de verwijlintrest bedoeld in het | la réduction de la majoration et de l'intérêt de retard, visés à |
| tweede lid ». | l'alinéa 2 ». |
| B.3.2. Die bepaling past in het kader van hoofdstuk III van de wet van | B.3.2. Cette disposition s'inscrit dans le cadre du chapitre III de la |
| 10 april 1971, met betrekking tot de arbeidsongevallenverzekering. | loi du 10 avril 1971, relatif à l'assurance contre les accidents du travail. |
| Artikel 49 van de voormelde wet legt elke werkgever de verplichting op | L'article 49 de la loi précitée impose à tout employeur l'obligation |
| een arbeidsongevallenverzekering aan te gaan bij een | de souscrire une assurance contre les accidents du travail auprès |
| verzekeringsonderneming. | d'une entreprise d'assurances. |
| Artikel 50 van dezelfde wet bepaalt dat de werkgever die geen | L'article 50 de la même loi dispose que l'employeur qui n'a pas |
| verzekering heeft afgesloten, ambtshalve is aangesloten bij het Fonds | contracté une assurance est affilié d'office auprès du Fonds des |
| voor Arbeidsongevallen, volgens de nadere regels bepaald door de | accidents du travail conformément aux dispositions fixées par le Roi |
| Koning na advies van het beheerscomité van dat Fonds. | après avis du comité de gestion dudit Fonds. |
| Artikel 58, § 1, 3°, van de wet voorziet bij de taken van het Fonds | L'article 58, § 1er, 3°, de la loi prévoit, parmi les missions du |
| voor Arbeidsongevallen in het toekennen van de schadeloosstelling | Fonds des accidents du travail, celle d'accorder la réparation en |
| inzake arbeidsongevallen wanneer de werkgever geen verzekering heeft | matière d'accidents du travail lorsque l'employeur n'a pas conclu de |
| aangegaan zoals voorgeschreven bij artikel 49 of wanneer de | contrat d'assurance comme prévu à l'article 49 ou lorsque l'entreprise |
| verzekeringsonderneming haar verplichtingen niet nakomt. | d'assurances reste en défaut de s'acquitter de ses obligations. |
| In artikel 59, 4° en 5°, van de wet, waarnaar met name het in de | L'article 59, 4° et 5°, de la loi, auquel renvoie notamment l'article |
| tweede prejudiciële vraag in het geding zijnde artikel 59quater | 59quater en cause dans la seconde question préjudicielle, indique que |
| verwijst, wordt aangegeven dat het Fonds wordt gestijfd door de | le Fonds est alimenté par les cotisations dues par les employeurs qui |
| bijdragen verschuldigd door de werkgevers die verzuimen een | s'abstiennent de conclure un contrat d'assurance auprès d'une |
| verzekeringscontract af te sluiten bij een verzekeringsonderneming en | entreprise d'assurances et par les montants récupérés à charge des |
| door de bedragen verhaald op verzekeringsondernemingen en werkgevers | entreprises d'assurances et des employeurs en défaut. |
| die in gebreke blijven. Krachtens artikel 60 van de wet verhaalt het Fonds voor | En vertu de l'article 60 de la loi, en effet, « lorsque le Fonds des |
| Arbeidsongevallen immers, wanneer het de schadeloosstelling toekent | accidents du travail accorde la réparation en application de l'article |
| met toepassing van artikel 58, § 1, 3°, op de in gebreke zijnde | 58, § 1er, 3°, il récupère à charge de l'employeur ou de l'entreprise |
| werkgever of verzekeringsonderneming de uitkeringen, de ermee | |
| overeenstemmende kapitalen, alsmede de bedragen en kapitalen bedoeld | d'assurance en défaut, les débours, les capitaux y correspondant, |
| in artikel 45quater, derde tot en met zesde lid, en in artikel | ainsi que les montants et capitaux visés à l'article 45quater, alinéas |
| 59quinquies, en het gedeelte van de prestaties bedoeld in artikel | 3 à 6, et à l'article 59quinquies, et la partie des prestations visées |
| 42bis. | à l'article 42bis ». |
| B.3.3. In artikel 59 van het koninklijk besluit van 21 december 1971 « | B.3.3. L'article 59 de l'arrêté royal du 21 décembre 1971 « portant |
| houdende uitvoering van sommige bepalingen van de arbeidsongevallenwet | |
| van 10 april 1971 » wordt de wijze van berekening van de bijdrage voor | exécution de certaines dispositions de la loi du 10 avril 1971 sur les |
| accidents du travail » précise les modalités de calcul de la | |
| ambtshalve aansluiting gepreciseerd. | cotisation d'affiliation d'office. |
| Het bepaalt : | Il dispose : |
| « De werkgever die verzuimt een verzekeringscontract af te sluiten bij | « L'employeur qui néglige de conclure un contrat d'assurance auprès |
| een verzekeringsonderneming, is aan het Fonds een bijdrage voor | d'une entreprise d'assurances est redevable au Fonds d'une cotisation |
| ambtshalve aansluiting verschuldigd voor iedere werknemer die in de | d'affiliation d'office pour chaque travailleur en service dans le |
| loop van een kalendermaand in dienst is of was. | courant d'un mois civil. |
| De jaarlijkse bijdrage is gelijk aan 2,5 % van het bedrag vastgesteld | La cotisation annuelle est égale à 2,5 % du montant prévu à l'article |
| in artikel 39, eerste lid, van de wet, en aangepast overeenkomstig het | 39, alinéa premier, de la loi, adapté en vertu de l'alinéa trois dudit |
| derde lid van dit artikel. Zij wordt berekend per twaalfden. | article. Elle est calculée par douzièmes. |
| Het percentage bedoeld in het vorige lid bedraagt : | Le pourcentage visé à l'alinéa précédent est de : |
| - 3 pct. indien het verzuim, bedoeld in het eerste lid, over meer dan | - 3 p.c. si la négligence visée à l'alinéa 1er s'étend sur plus de 3 |
| 3 doch minder dan 7 opeenvolgende kalendermaanden verspreid is; | mois civils consécutifs sans toutefois en atteindre 7; |
| - 4 pct. indien het verzuim over meer dan 6 doch minder dan 13 | - 4 p.c. si la négligence s'étend sur plus de 6 mois civils |
| opeenvolgende kalendermaanden verspreid is; | consécutifs sans toutefois en atteindre 13; |
| - 5 pct. indien het verzuim over meer dan 12 opeenvolgende | - 5 p.c. si la négligence s'étend sur plus de 12 mois civils |
| kalendermaanden verspreid is. | consécutifs. |
| De bijdrage wordt aan het Fonds bezorgd binnen de maand die volgt op | La cotisation parvient au Fonds dans le mois qui suit la date à |
| de datum waarop de afrekening aan de werkgever is betekend door middel | laquelle le décompte a été notifié à l'employeur par lettre |
| van een aangetekend schrijven ». | recommandée ». |
| B.4.1. Vóór de opheffing ervan bij artikel 109, 24°, b), van de wet | B.4.1. Avant son abrogation par l'article 109, 24°, b), de la loi du 6 |
| van 6 juni 2010 tot invoering van het Sociaal Strafwetboek, bepaalde | juin 2010 introduisant le Code pénal social, l'article 91quater de la |
| artikel 91quater van de wet van 10 april 1971 : | loi du 10 avril 1971 disposait : |
| « Onverminderd de artikelen 269 tot 274 van het Strafwetboek, | « Sans préjudice des articles 269 à 274 du Code pénal, |
| 1° worden met gevangenisstraf van acht dagen tot één maand en met | 1° sont punis d'un emprisonnement de huit jours à un mois et d'une |
| geldboete van 26 tot 500 frank of met één van die straffen alleen | amende de 26 à 500 francs ou d'une de ces peines seulement, |
| gestraft, de werkgever, zijn aangestelden of lasthebbers die niet | l'employeur, ses préposés ou ses mandataires qui ne se sont pas |
| hebben voldaan aan de verplichtingen die hen door of krachtens deze | conformés aux obligations qui leur sont imposées par ou en vertu de la |
| wet zijn opgelegd; | présente loi; |
| 2° worden, onder de voorwaarden bepaald bij artikel 15, 2°, van de wet | 2° est punie, dans les conditions prévues par l'article 15, 2°, de la |
| van 16 november 1972 betreffende de arbeidsinspectie gestraft, alle | loi du 16 novembre 1972 concernant l'inspection du travail, toute |
| niet in artikel 91ter bedoelde personen die het krachtens deze wet en | personne non visée à l'article 91ter qui met obstacle à la |
| de uitvoeringsbesluiten ervan geregelde toezicht verhinderen ». | surveillance organisée en vertu de la présente loi et de ses arrêtés |
| B.4.2. Sedert het aannemen ervan op 6 juni 2010 bepaalt het Sociaal | d'exécution ». B.4.2. Depuis son adoption le 6 juin 2010, le Code pénal social |
| Strafwetboek in artikel 184 ervan : | dispose, en son article 184 : |
| « Het niet aangaan van een arbeidsongevallenverzekering | « L'absence de souscription d'une police d'assurance-loi |
| Met een sanctie van niveau 3 wordt bestraft, de werkgever, zijn | Est puni d'une sanction de niveau 3, l'employeur, son préposé ou son |
| aangestelde of zijn lasthebber die geen arbeidsongevallenverzekering | mandataire qui n'a pas souscrit une assurance contre les accidents du |
| heeft aangegaan bij een verzekeringsonderneming met toepassing van de | travail auprès d'une entreprise d'assurances en application de la loi |
| Arbeidsongevallenwet van 10 april 1971. | du 10 avril 1971 sur les accidents du travail. |
| Wanneer de inbreuk wetens en willens is gepleegd, kan de rechter | Lorsque l'infraction a été commise sciemment et volontairement, le |
| bovendien de straffen bepaald in de artikelen 106 en 107 uitspreken ». | juge peut en outre prononcer les peines prévues aux articles 106 et 107 ». |
| De sanctie van niveau 3 wordt in artikel 101 van het Sociaal | La sanction de niveau 3 est décrite à l'article 101 du Code pénal |
| Strafwetboek beschreven als bestaande in hetzij een strafrechtelijke | |
| geldboete van 100 tot 1 000 euro, hetzij een administratieve geldboete | social comme étant constituée soit d'une amende pénale de 100 à 1 000 |
| van 50 tot 500 euro. | euros, soit d'une amende administrative de 50 à 500 euros. |
| De artikelen 106 en 107 van hetzelfde Wetboek, waarnaar het voormelde | Quant aux articles 106 et 107 du même Code, auxquels renvoie l'article |
| artikel 184 verwijst, bepalen : | 184 précité, ils disposent : |
| « Art. 106.Exploitatieverbod en bedrijfssluiting |
« Art. 106.L'interdiction d'exploiter et la fermeture de l'entreprise |
| § 1. Voor de inbreuken van niveau 3 en 4 en op voorwaarde dat de wet | § 1er. Pour les infractions de niveaux 3 et 4 et lorsque la loi le |
| dit voorziet, kan de rechter de veroordeelde het verbod opleggen om | prévoit, le juge peut interdire au condamné d'exploiter, pour un terme |
| gedurende een periode van één maand tot drie jaar, zelf of via een | d'un mois à trois ans, soit par lui-même, soit par personne |
| tussenpersoon, de onderneming of inrichting waar de inbreuk werd | interposée, tout ou partie de l'entreprise ou de l'établissement où |
| begaan geheel of gedeeltelijk uit te baten of er onder gelijk welke | l'infraction a été commise, ou d'y être employé à quelque titre que ce |
| hoedanigheid dan ook in dienst te worden genomen. | soit. |
| Voor de inbreuken van niveau 3 en 4 en op voorwaarde dat de wet dit | Pour les infractions de niveaux 3 et 4 et lorsque la loi le prévoit, |
| voorziet, kan de rechter bovendien, mits hij zijn beslissing ter zake | le juge peut, en outre, en motivant sa décision sur ce point, ordonner |
| met redenen omkleedt, de gehele of gedeeltelijke sluiting van de | la fermeture, pour une durée d'un mois à trois ans, de tout ou partie |
| onderneming of inrichting waar de inbreuken werden begaan, bevelen | de l'entreprise ou de l'établissement dans lequel les infractions ont |
| voor de duur van één maand tot drie jaar. | été commises. |
| § 2. De duur van de straf die wordt uitgesproken met toepassing van § | § 2. La durée de la peine prononcée en application du § 1er court à |
| 1 gaat in vanaf de dag waarop de veroordeelde zijn straf heeft | |
| ondergaan of waarop zijn straf verjaard is en, bij voorwaardelijke | compter du jour où le condamné aura subi ou prescrit sa peine et, s'il |
| vrijlating, vanaf de dag van de invrijheidstelling, voor zover deze | est libéré conditionnellement, à partir du jour de la libération pour |
| laatste niet ingetrokken wordt. | autant que celle-ci ne soit pas révoquée. |
| De gevolgen zullen evenwel een aanvang nemen zodra de veroordeling op | Elle produit cependant ses effets à compter du jour où la condamnation |
| tegenspraak of bij verstek definitief is. | contradictoire ou par défaut est devenue définitive. |
| § 3. De rechter kan de in § 1 bedoelde straffen slechts opleggen | § 3. Le juge peut uniquement infliger les peines visées au § 1er quand |
| wanneer dit noodzakelijk is om de inbreuken te doen stoppen of om te | cela s'avère nécessaire pour faire cesser l'infraction ou empêcher sa |
| voorkomen dat zij zich herhalen, op voorwaarde dat de veroordeling tot | réitération, pour autant que la condamnation à ces peines soit |
| deze straffen in verhouding staat tot het geheel van de betrokken | proportionnée à l'ensemble des intérêts socio-économiques concernés. |
| sociaal-economische belangen. Voor de inbreuken van niveau 3 kunnen de | En outre, pour les infractions de niveau 3, les peines visées au § 1er |
| in § 1 bedoelde straffen bovendien slechts worden opgelegd voor zover | ne peuvent être infligées que pour autant que la santé ou la sécurité |
| de gezondheid of de veiligheid van personen door deze inbreuken in | des personnes est mise en danger par ces infractions. |
| gevaar wordt gebracht. | |
| Deze straffen doen geen afbreuk aan de rechten van derden. | Ces peines ne portent pas atteinte aux droits des tiers. |
| § 4. Elke inbreuk op de beschikking van het vonnis of van het arrest | § 4. Toute infraction à la disposition du jugement ou de l'arrêt qui |
| waarbij een verbod of sluiting wordt opgelegd met toepassing van § 1 | prononce une interdiction ou une fermeture en application du § 1er est |
| wordt bestraft met een sanctie van niveau 3. | punie d'une sanction de niveau 3. |
Art. 107.Beroepsverbod en bedrijfssluiting |
Art. 107.L'interdiction professionnelle et la fermeture de |
| § 1. Voor de inbreuken van niveau 3 en 4 en op voorwaarde dat de wet | l'entreprise § 1er. Pour les infractions de niveaux 3 et 4 et lorsque la loi le |
| dit voorziet, kan de rechter, bij de veroordeling van de beoefenaar | prévoit, le juge peut, en condamnant le titulaire d'une profession |
| van een beroep dat bestaat uit de verstrekking van raad of hulp aan | consistant à conseiller ou à aider un ou plusieurs employeurs ou |
| een of meer werkgevers of werknemers bij het uitvoeren van de door dit | travailleurs dans l'exécution des obligations sanctionnées par le |
| Wetboek gesanctioneerde verplichtingen, zij het voor eigen rekening of | présent Code, que ce soit pour compte propre ou comme dirigeant, comme |
| als bestuurder, lid of bediende van een of andere vennootschap, | membre ou comme employé de société, association, groupement ou |
| vereniging, organisatie of onderneming, die beroepsbeoefenaar | entreprise quelconque, lui interdire, pour une durée d'un mois à trois |
| verbieden gedurende een periode van één maand tot drie jaar voormeld | ans, d'exercer directement ou indirectement, à quelque titre que ce |
| beroep rechtstreeks of onrechtstreeks en in welke hoedanigheid ook uit | soit, la profession susvisée. |
| te oefenen. Voor de inbreuken van niveau 3 en 4 en op voorwaarde dat de wet dit | Pour les infractions de niveaux 3 et 4 et lorsque la loi le prévoit, |
| voorziet, kan de rechter bovendien, mits hij zijn beslissing ter zake | le juge peut, en outre, en motivant sa décision sur ce point, ordonner |
| met redenen omkleedt, de gehele of gedeeltelijke sluiting van de | la fermeture, pour une durée d'un mois à trois ans, de tout ou partie |
| onderneming of van de vestigingen van de vennootschap, vereniging, organisatie of onderneming van de veroordeelde of waarvan de veroordeelde bestuurder is, bevelen voor een duur van één maand tot drie jaar. § 2. De duur van de straf die wordt uitgesproken met toepassing van § 1 gaat in vanaf de dag waarop de veroordeelde zijn straf heeft ondergaan of waarop zijn straf verjaard is en, bij voorwaardelijke vrijlating, vanaf de dag van de invrijheidstelling, voor zover deze laatste niet ingetrokken wordt. Zij wordt evenwel van kracht vanaf de dag waarop de veroordeling, op tegenspraak of bij verstek, definitief geworden is. | de l'entreprise ou des établissements de la société, association, groupement ou entreprise du condamné ou dont le condamné est dirigeant. § 2. La durée de la peine prononcée en application du § 1er court à compter du jour où le condamné aura subi ou prescrit sa peine et, s'il est libéré conditionnellement, à partir du jour de la libération pour autant que celle-ci ne soit pas révoquée. Elle produit cependant ses effets à compter du jour où la condamnation contradictoire ou par défaut est devenue définitive. |
| § 3. De rechter kan de in § 1 bedoelde straffen slechts opleggen | § 3. Le juge peut uniquement infliger les peines visées au § 1er quand |
| wanneer dit noodzakelijk is om de inbreuken te doen stoppen of om te | cela s'avère nécessaire pour faire cesser l'infraction ou empêcher sa |
| voorkomen dat zij zich herhalen, op voorwaarde dat de veroordeling tot | réitération, pour autant que la condamnation à ces peines soit |
| deze straffen in verhouding staat tot het geheel van de betrokken | proportionnée à l'ensemble des intérêts socio-économiques concernés. |
| sociaal-economische belangen. Voor de inbreuken van niveau 3 kunnen de | En outre, pour les infractions de niveau 3, les peines visées au § 1er |
| in § 1 bedoelde straffen bovendien slechts worden opgelegd voor zover | ne peuvent être infligées que pour autant que la santé ou la sécurité |
| de gezondheid of de veiligheid van personen door deze inbreuken in | des personnes est mise en danger par ces infractions. |
| gevaar wordt gebracht. | |
| Deze straffen doen geen afbreuk aan de rechten van derden. | Ces peines ne portent pas atteinte aux droits des tiers. |
| § 4. Iedere inbreuk op de beschikking van het vonnis of van het arrest | § 4. Toute infraction à la disposition du jugement ou de l'arrêt qui |
| waarbij in toepassing van § 1 een verbod of een sluiting wordt | prononce une interdiction ou une fermeture en application du § 1er est |
| uitgesproken, wordt bestraft met een sanctie van niveau 3 ». | punie d'une sanction de niveau 3 ». |
| Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag | Quant à la première question préjudicielle |
| B.5.1. In zijn memorie voert de Ministerraad aan dat de eerste | B.5.1. Dans son mémoire, le Conseil des ministres soutient que la |
| prejudiciële vraag niet nuttig is om het aan de verwijzende rechter | première question préjudicielle n'est pas utile à la solution du |
| voorgelegde geschil op te lossen omdat de betwisting die bij die | litige soumis au juge a quo au motif que la contestation dont celui-ci |
| laatste aanhangig is gemaakt, geen betrekking heeft op het beginsel | est saisi porte non sur le principe de l'affiliation d'office mais sur |
| van de ambtshalve aansluiting maar op de modaliteiten waarmee die | les modalités dont pourrait être assortie cette sanction pour tempérer |
| sanctie gepaard zou kunnen gaan zodat de financiële gevolgen van die | la rigueur des conséquences financières qu'elle peut avoir. Le Conseil |
| sanctie minder hard aankomen. De Ministerraad verzoekt het Hof dan ook | des ministres invite dès lors la Cour à appliquer la solution adoptée |
| om de oplossing toe te passen die in zijn arrest nr. 156/2013 van 21 | dans son arrêt n° 156/2013 du 21 novembre 2013. |
| november 2013 is aangenomen. B.5.2. Het staat in de regel aan het rechtscollege dat een | B.5.2. C'est en règle à la juridiction qui interroge la Cour qu'il |
| prejudiciële vraag aan het Hof stelt, om te oordelen of het antwoord | appartient d'apprécier si la réponse à la question préjudicielle est |
| op die vraag nuttig is voor het oplossen van het geschil dat het moet | utile à la solution du litige qu'elle doit trancher. |
| beslechten. Alleen indien dat klaarblijkelijk niet het geval is, kan het Hof | C'est uniquement lorsque ce n'est manifestement pas le cas que la Cour |
| beslissen dat de vraag geen antwoord behoeft. | peut décider que la question n'appelle pas de réponse. |
| B.5.3. In de zaak die aanleiding heeft gegeven tot het voormelde | B.5.3. Dans l'affaire qui a donné lieu à l'arrêt n° 156/2013 précité, |
| arrest nr. 156/2013, werd aan het Hof een vraag gesteld over artikel | |
| 50 van de wet van 10 april 1971 in zoverre het een arbeidsgerecht, | la Cour était interrogée sur l'article 50 de la loi du 10 avril 1971 |
| waarvoor een beroep is ingesteld tegen de door het Fonds voor | en ce qu'il ne permettait pas à une juridiction du travail, saisie |
| Arbeidsongevallen opgelegde ambtshalve aansluiting, niet toeliet de | d'un recours contre l'affiliation d'office infligée par le Fonds des |
| algemene beginselen van het strafrecht toe te passen, waaronder de | accidents du travail, d'appliquer les principes généraux du droit |
| verzachtende omstandigheden en het uitstel, terwijl die personen voor | pénal que sont, notamment, les circonstances atténuantes et le sursis, |
| een zelfde inbreuk de toepassing van die beginselen voor de | alors que pour une même infraction, ces personnes pourraient |
| strafrechter zouden kunnen genieten. | bénéficier de l'application de ces principes devant le juge pénal. |
| Het Hof heeft geoordeeld dat de prejudiciële vraag geen antwoord | La Cour a jugé que la question préjudicielle n'appelait pas de réponse |
| behoefde om de volgende redenen : | pour les motifs qui suivent : |
| « B.4. In de prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht de situatie van | « B.4. La question préjudicielle invite la Cour à comparer la |
| een werkgever die, bij de arbeidsrechtbank, een beroep heeft ingesteld | situation d'un employeur qui a introduit, auprès du tribunal du |
| tegen een door het Fonds voor arbeidsongevallen genomen beslissing tot | travail, un recours contre une décision d'affiliation d'office prise |
| ambtshalve aansluiting, te vergelijken met de situatie van een | par le Fonds des accidents du travail avec la situation d'un employeur |
| werkgever die voor de correctionele rechtbank wordt vervolgd. | qui est poursuivi devant le tribunal correctionnel. |
| Uit de motieven van de verwijzingsbeslissing en het dossier dat het | Or, il ressort clairement des motifs de la décision de renvoi et du |
| rechtscollege dat de prejudiciële vraag stelt, aan het Hof heeft | dossier transmis à la Cour par la juridiction qui l'interroge que les |
| bezorgd, blijkt echter dat de aan dat rechtscollege voorgelegde feiten | faits soumis à cette juridiction ne concernent aucune de ces deux |
| op geen enkele van die twee situaties betrekking hebben. Bij de | |
| Arbeidsrechtbank te Nijvel is geen beroep ingesteld tegen de | situations. Le Tribunal du travail de Nivelles n'a pas été saisi par |
| beslissing tot ambtshalve aansluiting van de vereniging zonder | un recours dirigé contre la décision d'affiliation d'office de |
| winstoogmerk ' Incidanse - Centre d'Enseignement Artistique ', maar | l'association sans but lucratif ' Incidanse - Centre d'Enseignement |
| wel een vordering tot betaling van de nog niet betaalde bijdrage, | Artistique ', mais par une action en paiement de la cotisation non |
| ingesteld door het Fonds voor arbeidsongevallen tegen de schuldenaar | encore réglée, introduite par le Fonds des accidents du travail contre |
| ervan. | son débiteur. |
| B.5. Het antwoord op de prejudiciële vraag, die betrekking heeft op | B.5. La réponse à la question préjudicielle, qui concerne d'autres |
| andere situaties dan die van de partijen bij het geschil voor het | situations que celle des parties au litige pendant devant la |
| rechtscollege dat de prejudiciële vraag aan het Hof stelt, kan niet | juridiction qui interroge la Cour, ne peut être utile à la solution de |
| nuttig zijn om dat geschil op te lossen ». | ce litige ». |
| B.5.4. Te dezen blijkt uit de motieven van de verwijzingsbeslissing | B.5.4. En l'espèce, il ressort des motifs de la décision de renvoi |
| dat de appellante voor de verwijzende rechter, die de | que, restée en défaut de paiement des primes d'assurance contre les |
| verzekeringspremies tegen arbeidsongevallen voor haar loontrekkend | accidents du travail pour son personnel salarié, l'appelante devant le |
| personeel niet heeft betaald, met toepassing van artikel 50 van de wet | |
| van 10 april 1971 ambtshalve werd aangesloten bij het Fonds voor | juge a quo a été affiliée d'office auprès du Fonds des accidents du |
| Arbeidsongevallen en een spreidingsplan voor de betaling van de bijdragen voor ambtshalve aansluiting heeft verkregen dat zij niet langer is nagekomen. De appellante voor de verwijzende rechter, die door de administratie werd aangemaand om het saldo van die bijdragen te betalen, heeft de zaak bij de arbeidsrechtbank aanhangig gemaakt, niet om de nog verschuldigde bedragen te betwisten maar om een uitstel voor de betaling ervan te verkrijgen. In zoverre in de vraag de werkgever wordt beoogd die bij de arbeidsrechtbank een beroep instelt tegen een bijdrage voor ambtshalve aansluiting zonder dat hij aanspraak kan maken op het verkrijgen van het gedeeltelijk uitstel ervan, heeft zij daadwerkelijk betrekking op | travail en application de l'article 50 de la loi du 10 avril 1971 et a obtenu un plan d'étalement pour le paiement des cotisations d'affiliation d'office qu'elle a cessé d'honorer. Mise en demeure par l'administration de payer le solde de ces cotisations, l'appelante devant le juge a quo a saisi le tribunal du travail afin, non de contester les sommes encore dues mais d'obtenir un sursis pour leur paiement. En ce qu'elle vise l'employeur qui introduit un recours auprès du tribunal du travail contre une cotisation d'affiliation d'office sans qu'il puisse prétendre à en obtenir le sursis partiel, la question |
| de situatie van de appellante voor de verwijzende rechter zodat het | concerne effectivement la situation de l'appelante devant le juge a |
| antwoord op de vraag nuttig is voor de oplossing van het geschil dat | quo, de sorte que la réponse à la question est utile pour la solution |
| hem is voorgelegd. | du litige qui lui est soumis. |
| B.5.5. De exceptie wordt verworpen. | B.5.5. L'exception est rejetée. |
| B.6.1. De wet van 24 december 1903 betreffende de vergoeding van | B.6.1. La loi du 24 décembre 1903 sur la réparation des dommages |
| schade voortspruitende uit ongevallen voorzag in een forfaitaire | résultant des accidents du travail prévoyait la réparation forfaitaire |
| vergoeding voor schade ten gevolge van een arbeidsongeval, waarbij de | du dommage résultant d'un accident du travail, le caractère |
| forfaitaire aard van de vergoeding meer bepaald was ingegeven door een | forfaitaire de l'indemnité s'expliquant notamment par une |
| van het gemeen recht afwijkende aansprakelijkheidsregeling die niet | réglementation de la responsabilité s'écartant du droit commun, basée |
| meer uitgaat van het begrip « fout », maar van het begrip « | non plus sur la notion de faute, mais sur celle de risque |
| professioneel risico », en van het verdelen van dat risico over de | professionnel et sur une répartition de ce risque entre l'employeur et |
| werkgever en het slachtoffer van het arbeidsongeval. | la victime de l'accident du travail. |
| Enerzijds, werd de werkgever, zelfs zonder dat hem enige schuld trof, | D'une part, l'employeur était, même en l'absence de toute faute dans |
| steeds aansprakelijk gesteld voor de schade ten gevolge van het | son chef, toujours rendu responsable du dommage résultant de |
| arbeidsongeval opgelopen door het slachtoffer. Niet alleen werd het slachtoffer op die manier vrijgesteld van het vaak zeer moeilijk te leveren bewijs van de schuld van de werkgever of zijn aangestelde en van het oorzakelijk verband tussen die schuld en de geleden schade, maar bovendien zou zijn eventuele eigen (onopzettelijke) fout de vergoeding niet in de weg staan, noch tot zijn aansprakelijkheid leiden, indien door die fout een derde een arbeidsongeval zou overkomen. Anderzijds, ontving het slachtoffer van het arbeidsongeval een forfaitaire schadevergoeding, waardoor het slechts gedeeltelijk werd vergoed voor de geleden schade. Ten gevolge van verschillende wetswijzigingen werd het | l'accident du travail subi par la victime. Ainsi non seulement celle-ci était dispensée de la preuve, souvent très difficile à apporter, de la faute de l'employeur ou de son préposé et de l'existence d'un lien causal entre cette faute et le dommage subi, mais sa propre faute (non intentionnelle) ne faisait pas obstacle à la réparation, et n'entraînait pas sa responsabilité si cette faute causait un accident du travail à un tiers. D'autre part, la victime de l'accident du travail percevait une indemnité forfaitaire, qui ne l'indemnisait que partiellement pour le dommage subi. A la suite de plusieurs modifications de la loi, le niveau |
| vergoedingsniveau van oorspronkelijk 50 pct. van het « basisloon » | d'indemnisation des 50 p.c. originaires de la « rémunération de base » |
| verhoogd tot 66 pct. en 100 pct. Ook de oorspronkelijk voorgeschreven | a été porté à 66 p.c. et à 100 p.c. De même, l'immunité initialement |
| immuniteit van de werkgever werd aangepast na de uitbreiding van de | prévue de l'employeur a été adaptée à la suite de l'extension de la |
| arbeidsongevallenregeling tot de ongevallen op de weg naar en van het | réglementation sur les accidents du travail aux accidents sur le |
| werk. | chemin du travail. |
| Bij de totstandkoming van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 | Lors de l'élaboration de la loi du 10 avril 1971 sur les accidents du |
| werd het systeem gewijzigd door het invoeren van de verplichte | travail, le système a été modifié par l'instauration de l'assurance |
| verzekering, krachtens welke de werknemer zich niet meer richt tot de | obligatoire, en vertu de laquelle le travailleur ne s'adresse plus à |
| werkgever maar tot de « wetsverzekeraar ». De schade opgelopen door de | l'employeur mais à « l'assureur-loi ». C'est le préjudice du |
| werknemer en niet langer de aansprakelijkheid van de werkgever werd | travailleur et non plus la responsabilité de l'employeur qui est |
| vanaf dan verzekerd, waardoor het systeem gelijkenis vertoont met een | assuré, de sorte que le système se rapproche d'un mécanisme |
| mechanisme van sociale verzekering. | d'assurances sociales. |
| B.6.2. Artikel 7 van de wet van 10 april 1971 definieert het | B.6.2. L'article 7 de la loi du 10 avril 1971 définit l'accident du |
| arbeidsongeval als « elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het | travail comme « tout accident qui survient à un travailleur dans le |
| feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt en dat een | cours et par le fait de l'exécution du contrat de louage de travail et |
| letsel veroorzaakt ». Het doel van het systeem van de vaste vergoeding | qui produit une lésion ». L'objectif du système forfaitaire est |
| bestaat erin het inkomen van de werknemer te beschermen tegen een | d'assurer une protection du revenu du travailleur contre un risque |
| mogelijk professioneel risico, zelfs indien het ongeval gebeurt door | professionnel censé se réaliser même lorsqu'un accident survient par |
| de schuld van die werknemer of van een collega, alsook de sociale | la faute de ce travailleur ou d'un compagnon de travail, ainsi que de |
| vrede en de arbeidsverhoudingen binnen de bedrijven te handhaven door | préserver la paix sociale et les relations de travail dans les |
| een toename van het aantal processen inzake aansprakelijkheid uit te | entreprises en excluant la multiplication des procès en |
| sluiten. | responsabilité. |
| Zoals blijkt uit de in B.3.2 aangehaalde bepalingen, wordt de | Comme il ressort des dispositions citées en B.3.2, le financement du |
| financiering van het systeem van de vaste vergoeding gewaarborgd door | système forfaitaire est assuré par les employeurs, qui sont obligés, |
| de werkgevers, die sinds 1971 verplicht zijn een verzekering inzake | depuis 1971, de souscrire une assurance en matière d'accidents du |
| arbeidsongevallen te sluiten en de kosten van de premies te dragen. De | travail et de supporter le coût des primes. Le souci de ne pas |
| bekommernis om de economische last die hiervan het gevolg is niet te | alourdir la charge économique qui en résulte par une éventuelle |
| verzwaren door een eventuele gemeenrechtelijke | obligation de réparer issue du droit commun a conduit le législateur à |
| vergoedingsverplichting, heeft de wetgever ertoe gebracht de gevallen | restreindre le champ des hypothèses susceptibles d'engager la |
| te beperken waarin de werkgever burgerlijk aansprakelijk kan worden | responsabilité civile de l'employeur. |
| gesteld. B.6.3. Het mechanisme van ambtshalve aansluiting bij het Fonds voor | B.6.3. Le mécanisme d'affiliation d'office au Fonds des accidents du |
| Arbeidsongevallen beoogt alle werknemers tegen de risico's van een | travail vise à protéger tous les travailleurs contre les risques |
| ongeval te beschermen wanneer de werkgever zijn verplichtingen niet | d'accident lorsque l'employeur néglige ses obligations. Il s'agit, en |
| nakomt. Het is immers de bedoeling het Fonds te laten optreden als | effet, de faire intervenir le Fonds comme fonds de garantie financé |
| waarborgfonds dat wordt gefinancierd door een forfaitaire bijdrage ten | |
| laste van de werkgever teneinde aan het slachtoffer de zekerheid te | par une cotisation forfaitaire à charge de l'employeur afin de donner |
| geven dat het wordt vergoed, ook in het geval waarin de werkgever geen | la certitude à la victime d'être indemnisée y compris dans le cas où |
| verzekering zou hebben afgesloten (Parl. St., Senaat, 1970-1971, nr. | l'employeur n'aurait pas contracté d'assurance (Doc. parl., Sénat, |
| 215, p. 156). Het mechanisme eindigt zodra de werkgever zich | 1970-1971, n° 215, p. 156). Le mécanisme prend fin dès l'instant où |
| daadwerkelijk heeft verzekerd. | l'employeur s'est effectivement assuré. |
| B.7.1. Zoals blijkt uit het verwijzingsarrest, heeft de verwijzende | B.7.1. Comme il ressort de l'arrêt de renvoi, par un arrêt du 18 mai |
| rechter, bij zijn arrest van 18 mei 2012 waarbij de heropening van de | 2012 ordonnant la réouverture des débats entre les parties au litige, |
| debatten tussen de partijen bij het geschil is bevolen, geoordeeld dat | le juge a quo a jugé que la cotisation d'affiliation d'office avait le |
| de bijdrage voor ambtshalve aansluiting het karakter van een | |
| strafsanctie in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de | caractère d'une sanction pénale au sens de l'article 6 de la |
| rechten van de mens had wegens de algemeenheid van de toepassing ervan | Convention européenne des droits de l'homme en raison de la généralité |
| en wegens het overwegend ontradende karakter ervan, alsook wegens de | de son application et de son caractère dissuasif prédominant, de même |
| omvang van de bedragen die ten laste van de werkgevers kunnen worden | que de l'importance des sommes pouvant être mises à charge des |
| gelegd. | employeurs. |
| B.7.2. In zijn memorie betwist de Ministerraad die interpretatie van | B.7.2. Dans son mémoire, le Conseil des ministres conteste cette |
| de bepaling die in de prejudiciële vraag door de rechter aan het Hof | interprétation de la disposition que le juge soumet au contrôle de la |
| ter toetsing wordt voorgelegd wat de kwalificatie van de door haar | Cour par la question préjudicielle en ce qui concerne la qualification |
| ingestelde maatregel betreft. | de la mesure qu'elle instaure. |
| B.7.3. Krachtens de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten | B.7.3. En vertu de la jurisprudence de la Cour européenne des droits |
| van de Mens is een maatregel een strafsanctie in de zin van artikel | de l'homme, une mesure constitue une sanction pénale visée à l'article |
| 6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, indien hij | 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme si elle a un |
| volgens de internrechtelijke kwalificatie een strafrechtelijk karakter | caractère pénal selon la qualification en droit interne ou s'il |
| heeft, of indien uit de aard van het strafbaar feit, namelijk de | ressort de la nature de l'infraction, à savoir sa portée générale et |
| algemene draagwijdte en het preventieve en repressieve doel van de | le caractère préventif et répressif de la sanction, qu'il s'agit d'une |
| bestraffing, blijkt dat het om een strafsanctie gaat, of nog indien | |
| uit de aard en de ernst van de sanctie die de betrokkene ondergaat, | sanction pénale ou encore s'il ressort de la nature et de la sévérité |
| blijkt dat hij een bestraffend en daardoor ontradend karakter heeft | de la sanction subie par l'intéressé qu'elle a un caractère punitif et |
| (EHRM, grote kamer, 23 november 2006, Jussila t. Finland). | donc dissuasif (CEDH, grande chambre, 23 novembre 2006, Jussila c. |
| Het Hof onderzoekt of de bij de in het geding zijnde bepaling | Finlande). La Cour examine si la cotisation d'affiliation d'office instituée par |
| ingevoerde bijdrage voor ambtshalve aansluiting aan de voormelde | la disposition en cause répond aux critères précités et doit être |
| criteria beantwoordt en als strafrechtelijk in de zin van het Verdrag | qualifiée de pénale au sens de la Convention. |
| dient te worden aangemerkt. | |
| B.8.1. De maatregel wordt noch door de in B.3.2 beschreven plaats van | B.8.1. Ni l'emplacement de l'article 59quater en cause dans la loi du |
| het in het geding zijnde artikel 59quater in de wet van 10 april 1971, | 10 avril 1971, décrit en B.3.2, ni les travaux préparatoires de la loi |
| noch in de parlementaire voorbereiding van de wet als strafsanctie | ne qualifient la mesure de sanction pénale. Ainsi qu'il est dit en |
| aangemerkt. Zoals in B.4.1 en B.4.2 is vermeld, voorziet het Sociaal | B.4.1 et B.4.2, le Code pénal social prévoit expressément une sanction |
| Strafwetboek uitdrukkelijk in een sanctie van die aard ten aanzien van | de cette nature à l'égard de l'employeur, son préposé ou son |
| de werkgever, zijn aangestelde of zijn lasthebber die geen | mandataire qui n'a pas souscrit une assurance contre les accidents du |
| arbeidsongevallenverzekering heeft aangegaan, waarbij de straf kan | travail, la peine pouvant être alourdie lorsque l'infraction a été |
| worden verzwaard wanneer de inbreuk wetens en willens is gepleegd. Er | commise sciemment et volontairement. Il n'est dès lors pas satisfait |
| is dan ook niet voldaan aan het eerste criterium. | au premier critère. |
| B.8.2. Zoals blijkt uit de bepalingen die het mechanisme van bijdragen | B.8.2. Comme il ressort des dispositions qui instaurent le mécanisme |
| voor ambtshalve aansluiting invoeren en uit hetgeen is vermeld in | de cotisations d'affiliation d'office et de ce qui est dit en B.6.1 à |
| B.6.1 tot B.6.3, vormen die bijdragen een bron voor de financiering | B.6.3, ces cotisations constituent une source de financement du Fonds |
| van het Fonds dat niet als verzekeringsinstelling optreedt maar als | qui agit non en tant qu'organisme assureur mais comme fonds de |
| waarborgfonds dat tot taak heeft de zekerheid te verschaffen dat de werknemer zal zijn beschermd totdat de werkgever zelf een verzekering afsluit. Hoewel het forfaitair vastgestelde bedrag van de verschuldigde bijdragen hoger kan zijn dan de verzekeringspremies die de werkgever zou moeten betalen indien hij was verzekerd, kan daaruit niet worden afgeleid dat de bijdragen een ontradend en repressief karakter zouden hebben en een dermate ernstige sanctie zouden uitmaken dat zij als strafrechtelijke sanctie zouden kunnen worden aangemerkt. Aangezien het Fonds voor Arbeidsongevallen niet is opgevat als een verzekeringsinstelling maar als een waarborgfonds dat in de plaats van | garantie qui a pour mission de donner la certitude que le travailleur sera protégé jusqu'à ce que l'employeur contracte lui-même une assurance. Bien que le montant des cotisations dues, fixé de manière forfaitaire, puisse être supérieur aux primes d'assurance que l'employeur serait tenu de verser s'il était assuré, il ne peut pour autant en être déduit que les cotisations présenteraient un caractère dissuasif et répressif et constitueraient une sanction d'une telle gravité qu'elles pourraient être qualifiées de sanctions pénales. Le Fonds des accidents du travail étant conçu non comme un organisme |
| de nalatige werkgevers optreedt, stemmen de bijdragen die dienen voor | assureur mais comme un fonds de garantie qui intervient en lieu et |
| de financiering van het Fonds niet overeen met het bedrag van de | place des employeurs défaillants, les cotisations qui servent à son |
| ontdoken premie. Het bedrag van de verzekeringspremies wordt immers | financement ne correspondent pas au montant de la prime éludée. Le |
| bepaald door het spel van mededinging tussen de erkende | montant des primes d'assurance est en effet fixé par le jeu d'une mise |
| verzekeringsondernemingen in verhouding tot het gelopen risico. Het | en concurrence des entreprises d'assurance agréées en proportion du |
| forfaitaire karakter van de bijdragen voor ambtshalve aansluiting, | risque encouru. Le caractère forfaitaire des cotisations d'affiliation |
| waarvan het bedrag wordt vastgesteld op basis van een percentage van | d'office, dont le montant est fixé sur la base d'un pourcentage de la |
| het door de onbeschermde werknemers ontvangen loon en wordt verhoogd | rémunération perçue par les travailleurs non protégés et est majoré en |
| rekening houdend met de duur van de nalatigheid van de werkgever, | tenant compte de la durée de la négligence de l'employeur, vise à |
| strekt ertoe tegemoet te komen aan de onderlinge spreiding van het | rencontrer la mutualisation du risque encouru en raison de cette |
| wegens die nalatigheid gelopen risico, zowel ten aanzien van de | négligence, tant à l'égard des travailleurs concernés que de la |
| betrokken werknemers als ten aanzien van de sociale zekerheid. | sécurité sociale. |
| B.8.3. Bijgevolg dient de maatregel te worden aangemerkt als een | B.8.3. Partant, la mesure doit être qualifiée de sanction de nature |
| sanctie van hoofdzakelijk burgerlijke aard, in het belang van de | essentiellement civile, dans l'intérêt du financement de la sécurité |
| financiering van de sociale zekerheid, zodat hij niet onder het | sociale, de sorte qu'elle n'entre pas dans le champ d'application de |
| toepassingsgebied van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de | l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme. |
| rechten van de mens valt. | |
| B.9. De maatregelen waarin de wet van 29 juni 1964 betreffende de | B.9. Les mesures prévues par la loi du 29 juin 1964 concernant la |
| opschorting, het uitstel en de probatie voorziet, houden nauw verband | suspension, le sursis et la probation sont étroitement liées aux |
| met de strafsancties. De bedoeling bestaat erin de rechter de | sanctions pénales. Il s'agit de « permettre au juge de mettre l'auteur |
| mogelijkheid te verschaffen de dader van een misdrijf op proef te | d'une infraction à l'épreuve pendant un certain temps, à la suite |
| stellen gedurende een bepaalde periode, na afloop waarvan, indien zijn | |
| gedrag bevredigend is, geen veroordeling wordt uitgesproken, noch een | duquel, si son comportement est satisfaisant, aucune condamnation |
| gevangenisstraf wordt opgelegd (Hand., Senaat, 1963-1964, nr. 5, | n'est prononcée, ni aucune peine d'emprisonnement subie » (Ann., |
| vergadering van 26 november 1963, p. 80). In die maatregelen werd | Sénat, 1963-1964, n° 5, séance du 26 novembre 1963, p. 80). Ces |
| voorzien om de onterende gevolgen die aan een strafrechtelijke | mesures ont été instaurées dans le but d'éliminer ou d'atténuer les |
| veroordeling kleven, weg te werken of af te zwakken. | effets infamants qui s'attachent à une condamnation pénale. |
| B.10. Bij artikel 64 van de wet van 10 april 1971 wordt aan de | B.10. L'article 64 de la loi du 10 avril 1971 confère au tribunal du |
| arbeidsrechtbank de bevoegdheid verleend om alle betwistingen | travail la compétence de trancher toutes les contestations relatives, |
| betreffende, met name, de toepassing van de artikelen 59, § 1, 1°, 2°, | notamment, à l'application des articles 59, § 1er, 1°, 2°, 3°, 4°, 5°, |
| 3°, 4°, 5°, 6°, 7°, 8°, 9°, 10°, 12°, 13°, en 59quater van de wet te | 6°, 7°, 8°, 9°, 10°, 12°, 13°, et 59quater de la loi. Dès lors que ces |
| beslechten. Aangezien die betwistingen betrekking hebben op | |
| maatregelen van burgerlijke aard, is de onmogelijkheid voor de | contestations portent sur des mesures de nature civile, |
| arbeidsrechtbank om een maatregel zoals het uitstel, die nauw verband | l'impossibilité pour le tribunal du travail d'appliquer une mesure |
| houdt met de strafrechtelijke aard van de sanctie die ermee gepaard | comme le sursis, qui est étroitement lié à la nature pénale de la |
| gaat, toe te passen, redelijk verantwoord. | sanction qu'il accompagne, est raisonnablement justifiée. |
| B.11. De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.11. La première question préjudicielle appelle une réponse négative. |
| B.12. In de tweede prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht zich uit | B.12. La seconde question préjudicielle invite la Cour à se prononcer |
| te spreken over de gelijke behandeling die bestaat tussen, enerzijds, | sur l'identité de traitement qui existe entre, d'une part, l'employeur |
| de werkgever die bewust heeft afgezien van het afsluiten van een | qui s'est délibérément abstenu de contracter une police d'assurance |
| verzekeringspolis bij een wetsverzekeraar en, anderzijds, de werkgever | auprès d'un assureur-loi et, d'autre part, l'employeur qui, bien |
| die, hoewel hij een dergelijke polis heeft afgesloten toen hij zijn | qu'ayant conclu une telle police lorsqu'il a entamé son activité, se |
| activiteit heeft aangevangen, op een bepaald ogenblik de | trouve à un moment donné en défaut de paiement des primes d'assurance |
| verzekeringspremies niet betaalt en van wie wordt vastgesteld dat hij | et dont il est constaté qu'il a entre-temps régularisé sa situation et |
| zijn situatie intussen heeft geregulariseerd en zijn activiteit heeft | poursuivi son activité en respectant ses obligations en la matière. |
| voortgezet door zijn verplichtingen ter zake na te leven. | |
| Aan het Hof wordt gevraagd te bepalen of artikel 59quater de artikelen | Il est demandé à la Cour de dire si l'article 59quater viole ou non |
| 10 en 11 van de Grondwet al dan niet schendt door niet erin te | les articles 10 et 11 de la Constitution en ne prévoyant pas de donner |
| voorzien dat aan de Koning de bevoegdheid wordt verleend om bij | |
| koninklijk besluit de voorwaarden vast te leggen waaronder de in dat | au Roi le pouvoir de fixer par arrêté royal les conditions auxquelles |
| artikel bedoelde sanctie gepaard zou kunnen gaan met een uitstel voor | la sanction qu'il prévoit pourrait être assortie d'un sursis pour la |
| de tweede beoogde categorie. | deuxième catégorie visée. |
| B.13.1. De vraag steunt op de interpretatie van de norm volgens welke | B.13.1. La question se fonde sur l'interprétation de la norme selon |
| daarin een sanctie van strafrechtelijke aard zou zijn vastgelegd. Om | laquelle celle-ci instituerait une sanction de nature pénale. Or, pour |
| de in B.8.1 en B.8.2 uiteengezette redenen dient de in het in het | les motifs exposés en B.8.1 et B.8.2, la mesure prévue par l'article |
| geding zijnde artikel 59quater bedoelde maatregel evenwel als een | 59quater en cause doit être qualifiée de sanction de nature |
| sanctie van hoofdzakelijk burgerlijke aard te worden aangemerkt. | essentiellement civile. |
| B.13.2. Het Hof stelt bovendien vast dat de twee vergeleken | B.13.2. La Cour constate en outre que les deux catégories comparées ne |
| categorieën niet op identieke wijze worden behandeld aangezien de | sont pas traitées de manière identique dès lors que, comme cela |
| strafrechter, zoals blijkt uit artikel 184 van het Sociaal | ressort de l'article 184 du Code pénal social, lorsque l'infraction a |
| Strafwetboek, wanneer de inbreuk wetens en willens is gepleegd, naast | été commise sciemment et volontairement, le juge répressif peut, outre |
| de strafsanctie die erin wordt voorzien, ook de in de artikelen 106 en | la sanction pénale qui y est prévue, prononcer également les peines |
| 107 van dat Wetboek bedoelde straffen kan uitspreken. | prévues aux articles 106 et 107 dudit Code. |
| B.14. Om redenen die identiek zijn aan die waarop het antwoord op de | B.14. Pour des motifs identiques à ceux qui fondent la réponse à la |
| eerste prejudiciële vraag is gebaseerd, dient de tweede prejudiciële | première question préjudicielle, la seconde question préjudicielle |
| vraag ontkennend te worden beantwoord. | appelle une réponse négative. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| - Artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, | - L'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le |
| het uitstel en de probatie schendt de artikelen 10 en 11 van de | sursis et la probation ne viole pas les articles 10 et 11 de la |
| Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag | Constitution, combinés avec l'article 6 de la Convention européenne |
| voor de rechten van de mens, niet in zoverre het niet van toepassing | des droits de l'homme, en ce qu'il ne s'applique pas aux juridictions |
| is op de arbeidsgerechten waarbij een geschil aanhangig is gemaakt dat | du travail saisies d'un litige portant sur la cotisation d'affiliation |
| betrekking heeft op de bijdrage voor ambtshalve aansluiting die | d'office due par les employeurs qui n'ont pas conclu d'assurance |
| verschuldigd is door de werkgevers die geen | contre les accidents du travail. |
| arbeidsongevallenverzekering hebben afgesloten. | |
| - Artikel 59quater van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 | - L'article 59quater de la loi du 10 avril 1971 sur les accidents du |
| schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet in zoverre het in | travail ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce |
| de aan de Koning verleende machtiging om de wijze van berekening, | qu'il ne prévoit pas dans l'habilitation donnée au Roi pour déterminer |
| inning en invordering te bepalen van de bijdrage voor ambtshalve | les modalités de calcul, de perception et de recouvrement de la |
| aansluiting die verschuldigd is door de werkgevers die geen | cotisation d'affiliation d'office due par les employeurs qui n'ont pas |
| arbeidsongevallenverzekering hebben afgesloten, niet voorziet in de | conclu d'assurance contre les accidents du travail, le pouvoir |
| bevoegdheid om die sanctie met een eventueel uitstel gepaard te doen | d'assortir cette sanction d'un éventuel sursis. |
| gaan. Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, |
| 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| op 22 oktober 2015. | la Cour constitutionnelle, le 22 octobre 2015. |
| De griffier, | Le greffier, |
| F. Meersschaut | F. Meersschaut |
| De voorzitter, | Le président, |
| J. Spreutels | J. Spreutels |