Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 184/2014 van 10 december 2014 Rolnummer : 5870 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 1675/13, § 3, en 1675/13bis, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Arbeidsrechtbank te B Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 184/2014 van 10 december 2014 Rolnummer : 5870 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 1675/13, § 3, en 1675/13bis, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Arbeidsrechtbank te B Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...) Extrait de l'arrêt n° 184/2014 du 10 décembre 2014 Numéro du rôle : 5870 En cause : la question préjudicielle relative aux articles 1675/13, § 3, et 1675/13bis, § 2, du Code judiciaire, posée par le Tribunal du travail de Bruxelles. La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges J.-P. S(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 184/2014 van 10 december 2014 Extrait de l'arrêt n° 184/2014 du 10 décembre 2014
Rolnummer : 5870 Numéro du rôle : 5870
In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 1675/13, § 3, En cause : la question préjudicielle relative aux articles 1675/13, §
en 1675/13bis, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de 3, et 1675/13bis, § 2, du Code judiciaire, posée par le Tribunal du
Arbeidsrechtbank te Brussel. travail de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges J.-P.
rechters J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul en R. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul et R. Leysen, assistée du
Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, greffier F. Meersschaut, présidée par le président J. Spreutels,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 25 februari 2014 in zake M.A. en F.A., in aanwezigheid Par jugement du 25 février 2014 en cause de M.A. et F.A., en présence
van de Federatie van Socialistische Mutualiteiten van de la Fédération des mutualités socialistes du Brabant/Union nationale
Brabant/Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten en van de des mutualités socialistes et de l'Office national de l'emploi, ainsi
Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, alsook in aanwezigheid van Mr.
Jill Van Eecke, in haar hoedanigheid van schuldbemiddelaar, waarvan de qu'en présence de Me Jill Van Eecke, en sa qualité de médiateur de
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 3 maart 2014, heeft dettes, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 3 mars
de Arbeidsrechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : 2014, le Tribunal du travail de Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante :
« Schenden de artikelen 1675/13, § 3, en 1675/13bis, § 2, van het « Les articles 1675/13, § 3, et 1675/13bis, § 2, du Code judiciaire
Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'ils
zij schulden die uit de schending van wetgevingen van openbare orde traitent différemment des dettes issues de la violation de
zijn ontstaan, anders behandelen ? législations d'ordre public ?
Is er specifieker schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet Plus spécifiquement, y a-t-il violation des articles 10 et 11 de la
in zoverre socialezekerheidsinstellingen die het slachtoffer van Constitution en ce que des institutions de sécurité sociale victimes
sociale fraude zijn, hun schuldvorderingen opgenomen zien in een plan de fraude sociale voient leurs créances intégrées dans un plan
dat in een kwijtschelding van schulden voorziet, terwijl slachtoffers
die lichamelijke schade hebben geleden en schuldeisers van een prévoyant une remise de dettes, alors que des victimes ayant subi un
onverschoonbare gefailleerde hun schuldvorderingen van een dergelijke préjudice corporel et des créanciers d'un failli inexcusable voient
opname vrijgesteld zien ? ». les leurs exemptées d'une telle intégration ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de artikelen 1675/13, B.1.1. La question préjudicielle porte sur les articles 1675/13, § 3,
§ 3, en 1675/13bis, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek. et 1675/13bis, § 2, du Code judiciaire.
Artikel 1675/13 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : L'article 1675/13 du Code judiciaire dispose :
« § 1. Indien de maatregelen voorzien in artikel 1675/12, § 1, niet « § 1er. Si les mesures prévues à l'article 1675/12, § 1er, ne
volstaan om de in artikel 1675/3, derde lid, genoemde doelstelling te bereiken, kan de rechter, op vraag van de schuldenaar, besluiten tot elke andere gedeeltelijke kwijtschelding van schulden, zelfs van kapitaal onder de volgende voorwaarden : - alle goederen die voor beslag in aanmerking komen, worden te gelde gemaakt op initiatief van de schuldbemiddelaar. De verdeling heeft plaats met inachtname van de gelijkheid van de schuldeisers onverminderd de wettige redenen van voorrang; - na de tegeldemaking van de voor beslag vatbare goederen maakt het saldo, nog verschuldigd door de schuldenaar, het voorwerp uit van een permettent pas d'atteindre l'objectif visé à l'article 1673/3, alinéa 3, à la demande du débiteur, le juge peut décider toute autre remise partielle de dettes, même en capital, aux conditions suivantes : - tous les biens saisissables sont réalisés à l'initiative du médiateur de dettes. La répartition a lieu dans le respect de l'égalité des créanciers, sans préjudice des causes légitimes de préférence; - après réalisation des biens saisissables, le solde restant dû par le
aanzuiveringsregeling met inachtname van de gelijkheid van de débiteur fait l'objet d'un plan de règlement dans le respect de
schuldeisers, behalve wat de lopende onderhoudsverplichtingen betreft, l'égalité des créanciers, sauf en ce qui concerne les obligations
bedoeld in artikel 1412, eerste lid. alimentaires en cours visées à l'article 1412, alinéa 1er.
Onverminderd artikel 1675/15, § 2, kan de kwijtschelding van schulden Sans préjudice de l'article 1675/15, § 2, la remise de dettes n'est
maar verkregen worden als de schuldenaar de door de rechter opgelegde acquise que lorsque le débiteur aura respecté le plan de règlement
aanzuiveringsregeling heeft nageleefd, en behoudens terugkeer van de imposé par le juge et sauf retour à meilleure fortune du débiteur
schuldenaar tot beter fortuin vóór het einde van de gerechtelijke avant la fin du plan de règlement judiciaire.
aanzuiveringsregeling. § 2. Het vonnis duidt de looptijd van de gerechtelijke § 2. Le jugement mentionne la durée du plan de règlement judiciaire
aanzuiveringsregeling aan, die ligt tussen drie en vijf jaar. Artikel 51 is niet van toepassing. § 3. De rechter kan geen kwijtschelding verlenen voor volgende schulden : - de onderhoudsgelden die niet vervallen zijn op de dag van de uitspraak houdende vaststelling van de gerechtelijke aanzuiveringsregeling; - de schulden die een schadevergoeding inhouden, toegestaan voor het herstel van een lichamelijke schade veroorzaakt door een misdrijf; - de schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement. § 4. In afwijking van de voorgaande paragraaf kan de rechter kwijtschelding verlenen voor de schulden van een gefailleerde die qui est comprise entre trois et cinq ans. L'article 51 n'est pas d'application. § 3. Le juge ne peut accorder de remise pour les dettes suivantes : - les dettes alimentaires non échues au jour de la décision arrêtant le plan de règlement judiciaire; - les dettes constituées d'indemnités accordées pour la réparation d'un préjudice corporel, causé par une infraction; - les dettes d'un failli subsistant après la clôture de la faillite. § 4. Par dérogation au paragraphe précédent, le juge peut accorder la
overblijven na een faillissement waarvan de sluiting is uitgesproken remise pour les dettes d'un failli, subsistant après une faillite dont
met toepassing van de wet van 18 april 1851 op het faillissement, de la clôture a été prononcée en application de la loi du 18 avril 1851
bankbreuk en de opschorting van betaling. Deze kwijtschelding kan niet sur les faillites, banqueroutes et sursis de paiement. Cette remise ne
worden verleend aan de gefailleerde die veroordeeld werd wegens peut être accordée au failli qui a été condamné pour banqueroute
eenvoudige of bedrieglijke bankbreuk. simple ou frauduleuse.
§ 5. Met inachtneming van artikel 1675/3, derde lid, kan de rechter § 5. Dans le respect de l'article 1675/3, alinéa 3, le juge peut,
wanneer hij de regeling opstelt, bij bijzonder gemotiveerde beslissing lorsqu'il établit le plan, déroger aux articles 1409 à 1412 par
afwijken van de artikelen 1409 tot 1412, zonder dat de inkomsten décision spécialement motivée, sans que les revenus dont dispose le
waarover de verzoeker beschikt minder kunnen bedragen dan de bedragen requérant puissent être inférieurs aux montants prévus à l'article 14
bedoeld in artikel 14 van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht de la loi du 26 mai 2002 concernant le droit à l'intégration sociale.
op maatschappelijke integratie.
§ 6. Wanneer de rechter de regeling opstelt, moet hij toezien op de § 6. Lorsqu'il établit le plan, le juge doit veiller au remboursement
prioritaire betaling van de schulden, die het recht van de verzoeker prioritaire des dettes qui mettent en péril le respect de la dignité
en zijn gezin om een menswaardig leven te leiden in het gedrang brengen ». humaine du requérant et de sa famille ».
Artikel 1675/13bis van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : L'article 1675/13bis du Code judiciaire dispose :
« § 1. Als blijkt dat geen enkele minnelijke of gerechtelijke « § 1er. S'il apparaît qu'aucun plan amiable ou judiciaire n'est
aanzuiveringsregeling mogelijk is omdat de verzoeker over onvoldoende possible en raison de l'insuffisance des ressources du requérant, le
middelen beschikt, neemt de bemiddelaar deze vaststelling op in het in médiateur consigne cette constatation dans le procès-verbal visé à
artikel 1675/11, § 1, bedoelde procesverbaal, met een met redenen l'article 1675/11, § 1er, avec une proposition motivée justifiant
omkleed voorstel dat de toekenning van een totale kwijtschelding van l'octroi d'une remise totale des dettes et les éventuelles mesures
de schulden en de eventuele maatregelen die er naar zijn mening mee dont elle devrait, à son estime, être accompagnée.
gepaard moeten gaan, rechtvaardigt.
§ 2. De rechter kan in dergelijk geval de totale kwijtschelding van de § 2. Le juge peut, en pareil cas, accorder la remise totale des dettes
schulden toestaan zonder aanzuiveringsregeling en onverminderd de sans plan de règlement et sans préjudice de l'application de l'article
toepassing van artikel 1675/13, § 1, eerste lid, eerste streepje, 3 en 4. 1675/13, [ § ] § 1er, alinéa 1er, premier tiret, 3 et 4.
§ 3. Deze beslissing kan gepaard gaan met begeleidingsmaatregelen, § 3. Cette décision peut être assortie de mesures d'accompagnement,
waarvan de duur vijf jaar niet mag overschrijden. dont la durée ne peut être supérieure à cinq ans.
Artikel 51 is niet van toepassing. L'article 51 n'est pas d'application.
§ 4. De kwijtschelding van de schulden is verworven, behoudens § 4. La remise de dettes est acquise, sauf retour à meilleure fortune
terugkeer tot beter fortuin binnen vijf jaar die volgen op de dans les cinq années qui suivent la décision.
beslissing. § 5. De beslissing kan gedurende vijf jaar herroepen worden onder de § 5. La décision peut être révoquée pendant cinq ans, dans les
in artikel 1675/15 bedoelde voorwaarden ». conditions visées à l'article 1675/15 ».
B.1.2. Uit het verwijzingsvonnis blijkt dat aan het Hof een vraag B.1.2. Il ressort du jugement a quo que la Cour est interrogée sur la
wordt gesteld over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, d'une
de Grondwet, van een eventueel verschil in behandeling tussen de éventuelle différence de traitement entre les institutions sociales
sociale instellingen die het slachtoffer van sociale fraude zijn, wier victimes de fraudes sociales, dont les créances peuvent être intégrées
schuldvorderingen kunnen worden opgenomen in een plan dat in een
kwijtschelding van schulden voorziet, en de schuldeisers, enerzijds, dans un plan prévoyant une remise de dettes, et les créanciers, d'une
van de dader van een misdrijf dat hun lichamelijke schade heeft part, de l'auteur d'une infraction leur ayant causé un dommage
berokkend, en, anderzijds, van een onverschoonbaar verklaarde corporel et, d'autre part, d'un failli déclaré inexcusable, dont les
gefailleerde, wiens schuldvorderingen niet in een dergelijk plan créances ne peuvent pas être intégrées dans un tel plan.
kunnen worden opgenomen.
B.2.1. De procedure van collectieve schuldenregeling, ingevoerd bij de B.2.1. La procédure de règlement collectif de dettes, instaurée par la
wet van 5 juli 1998 betreffende de collectieve schuldenregeling en de loi du 5 juillet 1998 relative au règlement collectif de dettes et à
mogelijkheid van verkoop uit de hand van de in beslag genomen la possibilité de vente de gré à gré des biens immeubles saisis, a
onroerende goederen, heeft tot hoofddoel de financiële situatie te pour objectif principal de rétablir la situation financière d'un
herstellen van een schuldenaar met overmatige schuldenlast door hem débiteur surendetté en lui permettant notamment, dans la mesure du
met name ertoe in staat te stellen voor zover mogelijk zijn schulden possible, de payer ses dettes et en lui garantissant simultanément,
te betalen en tegelijkertijd te waarborgen dat hij zelf en zijn gezin ainsi qu'à sa famille, qu'ils pourront mener une vie conforme à la
een menswaardig leven kunnen leiden (artikel 1675/3, derde lid, van dignité humaine (article 1675/3, alinéa 3, du Code judiciaire, inséré
het Gerechtelijk Wetboek, ingevoegd bij artikel 2 van de voormelde wet par l'article 2 de la loi précitée du 5 juillet 1998). La situation
van 5 juli 1998). De financiële situatie van de persoon met overmatige financière de la personne surendettée est globalisée et celle-ci est
schuldenlast wordt in kaart gebracht en de ongecontroleerde druk van soustraite à la pression anarchique des créanciers grâce à
de schuldeisers valt voor die persoon weg dankzij het optreden van een l'intervention d'un médiateur de dettes, désigné aux termes de
schuldbemiddelaar, die luidens artikel 1675/6 van hetzelfde Wetboek wordt aangewezen door de rechter die voorafgaandelijk uitspraak heeft gedaan over de toelaatbaarheid van de vordering tot collectieve schuldenregeling. De beschikking van toelaatbaarheid doet een toestand van samenloop ontstaan tussen de schuldeisers en heeft de opschorting van de loop van de intresten en de onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker tot gevolg (artikel 1675/7 van hetzelfde Wetboek). B.2.2. De schuldenaar stelt aan zijn schuldeisers voor een minnelijke collectieve aanzuiveringsregeling te treffen, onder toezicht van de rechter; die kan een gerechtelijke aanzuiveringsregeling opleggen l'article 1675/6 du même Code par le juge qui a, au préalable, statué sur l'admissibilité de la demande de règlement collectif de dettes. La décision d'admissibilité fait naître une situation de concours entre les créanciers et a pour effet la suspension du cours des intérêts et l'indisponibilité du patrimoine du requérant (article 1675/7 du même Code). B.2.2. Le débiteur propose à ses créanciers de conclure un plan de règlement collectif amiable, sous le contrôle du juge; celui-ci peut imposer un plan de règlement judiciaire à défaut d'accord (article
indien geen akkoord wordt bereikt (artikel 1675/3). Die ontstentenis 1675/3). Ce défaut d'accord est constaté par le médiateur (article
van akkoord wordt vastgesteld door de bemiddelaar (artikel 1675/11). De gerechtelijke aanzuiveringsregeling kan een aantal maatregelen bevatten, zoals het uitstel of de herschikking van betaling van de schulden of de gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van de moratoire intresten, vergoedingen en kosten (artikel 1675/12) en, indien die maatregelen het niet mogelijk maken de financiële situatie van de schuldenaar te herstellen, elke andere gedeeltelijke kwijtschelding van schulden, zelfs van kapitaal, op voorwaarde dat de in artikel 1675/13 vastgestelde voorwaarden in acht worden genomen. Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 1675/13, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek blijkt dat die paragraaf is opgevat en aangenomen 1675/11). Le plan de règlement judiciaire peut comporter un certain nombre de mesures, telles que le report ou le rééchelonnement du paiement des dettes ou la remise totale ou partielle des dettes d'intérêts moratoires, indemnités et frais (article 1675/12) et, si ces mesures ne permettent pas de rétablir la situation financière du débiteur, toute autre remise partielle de dettes, même en capital, moyennant le respect des conditions fixées par l'article 1675/13. Il appert des travaux préparatoires de l'article 1675/13, § 1er, du
met de bedoeling rekening te houden met de realiteit van de overmatige Code judiciaire que ce paragraphe a été conçu et adopté dans le but de
schuldenlast : tenir compte de la réalité du surendettement :
« [...] schuldenaars zijn onvermogend en de economische logica mag « [...] des débiteurs sont insolvables, et la logique économique ne
niet aanvaarden dat deze personen zich verschansen in de ondergrondse peut admettre que ces personnes se cantonnent dans l'économie
economie en een gewicht voor de maatschappij blijven. Zij moeten souterraine et restent un poids pour la société. Il faut les
opnieuw in het economisch en sociaal stelsel worden opgenomen door hen réintégrer dans le système économique et social en leur permettant de
de mogelijkheid te geven een nieuwe start te nemen » (Parl. St., prendre un nouveau départ » (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, nos
Kamer, 1996-1997, nrs. 1073/1-1074/1, p. 45). 1073/1-1074/1, p. 45).
B.2.3. Indien geen enkele minnelijke of gerechtelijke regeling B.2.3. Si aucun plan amiable ou judiciaire n'est possible en raison de
mogelijk is omdat de verzoeker over onvoldoende middelen beschikt, l'insuffisance des ressources du requérant, l'article 1675/13bis,
machtigt artikel 1675/13bis, ingevoegd bij de wet van 13 december 2005 inséré par la loi du 13 décembre 2005 portant des dispositions
houdende bepalingen betreffende de termijnen, het verzoekschrift op diverses relatives aux délais, à la requête contradictoire et à la
tegenspraak en de procedure van collectieve schuldregeling, de rechter procédure en règlement collectif de dette, autorise le juge à accorder
ertoe de volledige kwijtschelding van de schulden, met uitzondering la remise totale des dettes, à l'exception des dettes énumérées à
van de in artikel 1675/13, § 3, opgesomde schulden, toe te kennen. l'article 1675/13, § 3.
B.2.4. Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 1675/13 blijkt B.2.4. Il ressort encore des travaux préparatoires de l'article
verder dat de wetgever strenge voorwaarden heeft gesteld aan de 1675/13 que le législateur a posé des conditions sévères à la remise
kwijtschelding van de schulden in hoofdsom : de dettes au principal :
« In principe gebeurt de gerechtelijke aanzuiveringsregeling zonder « Le principe est le règlement judiciaire sans remise de dettes au
kwijtschelding van schulden in hoofdsom. principal.
Bovendien kan de rechter, op verzoek van de schuldenaar, een grotere En outre, à la demande du débiteur, le juge peut décider des remises
kwijtschelding van schulden beslissen dan deze bedoeld bij het vorig de dettes plus étendues que celles visées à l'article précédent en
artikel, inzonderheid op de hoofdsom, maar mits naleving van heel particulier sur le principal, mais moyennant le respect de conditions
strenge voorwaarden en modaliteiten, inzonderheid de tegeldemaking van et modalités fort sévères, en particulier la réalisation de tous les
alle goederen waarop beslag kan worden gelegd, conform de regels biens saisissables, conformément aux règles relatives aux exécutions forcées.
betreffende de gedwongen tenuitvoerlegging. Il va de soi que cette mesure ne sera décidée que si le juge l'estime
Het spreekt voor zich dat deze maatregel slechts zal worden beslist
indien de rechter deze onontbeerlijk acht in bijzonder ernstige indispensable, face à des situations de surendettement
toestanden van overmatige schuldenlast, waarin de schuldenaar niet particulièrement délabrées, où le débiteur ne dispose pas de moyens
over voldoende middelen beschikt om zijn schuldeisers terug te betalen suffisants pour rembourser ses créanciers » (Doc. parl., Chambre,
» (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nrs. 1073/1-1074/1, p. 44). 1996-1997, nos 1073/1-1074/1, p. 44).
B.2.5. Evenzo, toen hij artikel 1675/13bis heeft ingevoegd, heeft de B.2.5. De même, lorsqu'il a inséré l'article 1675/13bis, le
wetgever gepreciseerd dat het aangewezen was aan de rechter de législateur a précisé qu'il s'indiquait de permettre au juge
mogelijkheid te bieden een volledige kwijtschelding van schulden toe
te kennen « indien dit het enige sociaal toelaatbare antwoord is en d'accorder une remise totale de dettes « lorsqu'il s'agit de la seule
dit van aard is om volledig te beantwoorden aan het principe van het réponse socialement admissible, et de nature à assurer au principe du
respecteren van de menselijke waardigheid » en dat « de rechter respect de la dignité humaine sa pleine effectivité » et que « des
begeleidende maatregelen [kan] opleggen » (Parl. St., Kamer, mesures d'accompagnement peuvent être décidées par le juge » (Doc.
2003-2004, DOC 51-1309/001, p. 21). parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-1309/001, p. 21).
B.3. Wanneer de wetgever een categorie van personen wil beschermen om B.3. Lorsque le législateur entend protéger une catégorie de personnes
hen « opnieuw in het economisch en sociaal stelsel [...] [op te nemen] afin de les « réintégrer dans le système économique et social en leur
door hen de mogelijkheid te geven een nieuwe start te nemen » (Parl. permettant de prendre un nouveau départ » (Doc. parl., Chambre,
St., Kamer, 1996-1997, nrs. 1073/1-1074/1, p. 45) en hij daartoe toestaat dat een gerechtelijke aanzuiveringsregeling een kwijtschelding van schulden bevat, behoort het tot zijn beoordelingsbevoegdheid de categorieën van schuldeisers aan te wijzen aan wie die kwijtschelding van schulden niet kan worden opgelegd. Hij mag daardoor evenwel geen onverantwoorde verschillen in behandeling teweegbrengen. B.4.1. De wetgever heeft de toelaatbaarheid van het verzoekschrift tot collectieve schuldenregeling niet afhankelijk gemaakt van de voorwaarde dat de schulden niet te wijten zijn aan een opzettelijke of een zware fout. Daarenboven heeft hij noch de schulden die voor strafrechtelijke veroordelingen uitgesproken geldboeten inhouden, noch 1996-1997, nos 1073/1-1074/1, p. 45) et qu'il permet à cette fin qu'un plan de règlement judiciaire comporte une remise de dettes, il relève de son pouvoir d'appréciation de désigner les catégories de créanciers auxquels cette remise de dettes ne peut être imposée. Ce faisant, il ne peut toutefois créer des différences de traitement injustifiées. B.4.1. Le législateur n'a pas subordonné l'admissibilité de la requête en règlement collectif à la condition que les dettes n'aient pas pour origine une faute volontaire ou une faute lourde. Par ailleurs, il n'a exclu de la possibilité de remise partielle ou totale par le juge, ni les dettes constituées d'amendes prononcées pour des condamnations
de fiscale of sociale schulden uitgesloten van de mogelijkheid tot pénales, ni les dettes fiscales ou sociales.
gedeeltelijke of volledige kwijtschelding door de rechter. B.4.2. Il a en revanche exclu de la remise partielle ou totale dans le
B.4.2. Hij heeft daarentegen de schulden die een schadevergoeding cadre du règlement collectif de dettes celles qui sont constituées
inhouden, toegestaan voor het herstel van een lichamelijke schade d'indemnités accordées pour la réparation d'un préjudice corporel
veroorzaakt door een misdrijf, uitgesloten van de gedeeltelijke of causé par une infraction, cette exclusion étant justifiée par la
volledige kwijtschelding in het kader van de collectieve considération que la remise de ces dettes serait dans ce cas
schuldenregeling, uitsluiting die wordt verantwoord door de overweging
dat de kwijtschelding van die schulden in dat geval bijzonder particulièrement inéquitable (Doc. parl., Sénat, 1997-1998, n°
onbillijk zou zijn (Parl. St., Senaat, 1997-1998, nr. 1-929/5, p. 46). 1-929/5, p. 46).
B.4.3. Bij zijn arresten nr. 175/2006 van 22 november 2006 en nr. B.4.3. Par ses arrêts n° 175/2006 du 22 novembre 2006 et n° 162/2012
162/2012 van 20 december 2012 heeft het Hof geoordeeld dat die du 20 décembre 2012, la Cour a jugé que cette exclusion n'était pas
uitsluiting niet in strijd was met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. B.5.1. De wetgever heeft ook uitdrukkelijk bepaald dat de schulden van een gefailleerde die blijven bestaan na de sluiting van het faillissement, niet konden worden kwijtgescholden. Die uitsluiting werd verantwoord door het feit dat het « logisch [is] dat, wanneer de handelsrechtbank beslist heeft om aan een gefailleerde het voordeel van de verschoonbaarheid [op grond van de artikelen 80 en volgende van de faillissementswet van 8 augustus 1997], en dus van een kwijtschelding van schulden, te weigeren, op deze beslissing niet meer kan worden teruggekomen in het kader van een latere procedure van contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution. B.5.1. Le législateur a aussi expressément prévu que les dettes d'un failli subsistant après la clôture de la faillite ne pouvaient pas faire l'objet d'une remise. Cette exclusion a été justifiée par le fait qu'« il est logique que, lorsque le tribunal de commerce a décidé de refuser à un failli le bénéfice de l'excusabilité [sur la base des articles 80 et suivants de la loi du 8 août 1997 sur les faillites], et donc d'une remise de dettes, cette décision ne puisse être revue
collectieve schuldenregeling » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nrs. dans le cadre d'une procédure ultérieure de règlement collectif »
1073/1-1074/1, p. 47). (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, nos 1073/1-1074/1, p. 47).
B.5.2. Door de schulden die blijven bestaan na de sluiting van het B.5.2. En excluant les dettes subsistant après la clôture de la
faillissement, uit te sluiten van de mogelijkheid te worden faillite de la possibilité de faire l'objet d'une remise, le
législateur visait à aligner l'une sur l'autre la législation en
kwijtgescholden, beoogde de wetgever de wetgeving inzake faillissement matière de faillites et celle régissant le règlement collectif de
en de wetgeving inzake collectieve schuldenregeling, wat betreft de dettes, en ce qui concerne la remise de dettes. Il entendait éviter,
kwijtschelding van schulden, op elkaar af te stemmen. Meer specifiek en particulier, que des personnes déclarées faillies en tant que
wilde hij vermijden dat personen die als handelaar-natuurlijke persoon commerçants personnes physiques puissent obtenir ultérieurement, à la
failliet werden verklaard later in een burgerlijke procedure suite d'une procédure civile, la remise des dettes qui subsistaient
kwijtschelding zouden kunnen verkrijgen van de schulden die overbleven après la clôture de la faillite pour laquelle elles n'avaient pas été
na het sluiten van het faillissement waarvoor zij niet verschoonbaar
waren verklaard. Hij wenste niet dat op dat punt de uitspraak van de déclarées excusables. Il ne souhaitait pas que la décision du juge de
handelsrechter en die van de beslagrechter met elkaar in tegenspraak commerce et celle du juge des saisies puissent se contredire sur ce
zouden komen. point.
B.5.3. Bij zijn arresten nr. 83/2004 van 12 mei 2004 en nr. 139/2004 B.5.3. Par ses arrêts n° 83/2004 du 12 mai 2004 et n° 139/2004 du 22
van 22 juli 2004 heeft het Hof geoordeeld dat het uitsluiten van de juillet 2004, la Cour a jugé que l'exclusion des dettes subsistant
schulden die na de sluiting van het faillissement blijven bestaan, van après la clôture de la faillite de la possibilité de faire l'objet
de mogelijkheid te worden kwijtgescholden in het kader van de collectieve schuldenregeling, redelijk verantwoord was. B.6. Zoals in B.3 is vermeld, behoort het tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever, rekening houdend met het doel dat hij nastreeft door de collectieve schuldenregeling in te voeren, te beslissen welke de schulden zijn die niet gedeeltelijk of volledig door de rechter kunnen worden kwijtgescholden. Aangezien, enerzijds, het uitsluiten van de schulden die een schadevergoeding inhouden, toegestaan voor het herstel van een lichamelijke schade veroorzaakt door een misdrijf, en, anderzijds, het uitsluiten van de schulden van de gefailleerde die niet verschoonbaar is verklaard, redelijk d'une remise de dettes dans le cadre du règlement collectif était raisonnablement justifiée. B.6. Ainsi qu'il est dit en B.3, il relève du pouvoir d'appréciation du législateur, compte tenu de l'objectif qu'il poursuit en instituant le règlement collectif de dettes, de décider quelles sont les dettes qui ne peuvent pas faire l'objet d'une remise partielle ou totale par le juge. Dès lors que l'exclusion des dettes constituées d'indemnités accordées pour la réparation d'un préjudice corporel causé par une infraction, d'une part, et l'exclusion des dettes du failli qui n'a pas été déclaré excusable, d'autre part, sont raisonnablement
verantwoord zijn om de in B.4 en in B.5 vermelde redenen, heeft de justifiées par les motifs énoncés en B.4 et en B.5, le législateur n'a
wetgever de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet geschonden door te pas violé les articles 10 et 11 de la Constitution en considérant
oordelen dat het niet opportuun was ook de schulden die uit een qu'il n'était pas opportun d'exclure en outre les dettes nées d'une
inbreuk op de sociale wetgeving zijn ontstaan, uit te sluiten van de infraction à la législation sociale de la possibilité d'être intégrées
mogelijkheid te worden opgenomen in een collectieve
aanzuiveringsregeling die in een kwijtschelding van schulden voorziet. dans un plan de règlement collectif prévoyant une remise de dettes.
B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
De artikelen 1675/13, § 3, en 1675/13bis, § 2, van het Gerechtelijk Les articles 1675/13, § 3, et 1675/13bis, § 2, du Code judiciaire ne
Wetboek schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet in zoverre violent pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'ils
zij de schuldvorderingen van de socialezekerheidsinstellingen die het n'excluent pas les créances des institutions de sécurité sociale
slachtoffer van sociale fraude zijn, niet uitsluiten van de victimes de fraude sociale de la possibilité d'être intégrées dans un
mogelijkheid te worden opgenomen in een plan dat in een kwijtschelding plan prévoyant une remise de dettes.
van schulden voorziet.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 10 december 2014. la Cour constitutionnelle, le 10 décembre 2014.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
J. Spreutels J. Spreutels
^