← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 142/2014 van 9 oktober 2014 Rolnummer : 5232 In zake : de
prejudiciële vraag over de artikelen 8, 9, 16 en 17 van de wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren
in handel, ambacht en dienstverlening, gesteld Het
Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 142/2014 van 9 oktober 2014 Rolnummer : 5232 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 8, 9, 16 en 17 van de wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening, gesteld Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...) | Extrait de l'arrêt n° 142/2014 du 9 octobre 2014 Numéro du rôle : 5232 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 8, 9, 16 et 17 de la loi du 10 novembre 2006 relative aux heures d'ouverture dans le commerce, l'artisanat et La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De G(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 142/2014 van 9 oktober 2014 | Extrait de l'arrêt n° 142/2014 du 9 octobre 2014 |
Rolnummer : 5232 | Numéro du rôle : 5232 |
In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 8, 9, 16 en 17 van | En cause : la question préjudicielle concernant les articles 8, 9, 16 |
de wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in handel, | et 17 de la loi du 10 novembre 2006 relative aux heures d'ouverture |
ambacht en dienstverlening, gesteld door de Rechtbank van Koophandel | dans le commerce, l'artisanat et les services, posée par le Tribunal |
te Antwerpen. | de commerce d'Anvers. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de | composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée |
Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | du greffier F. Meersschaut, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 27 oktober 2011 in zake de nv « Pelckmans Turnhout » | Par jugement du 27 octobre 2011 en cause de la SA « Pelckmans Turnhout |
tegen de nv « Walter Van Gastel Balen » en anderen, waarvan de | » contre la SA « Walter Van Gastel Balen » et autres, dont |
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 7 november 2011, | l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 7 novembre 2011, le |
heeft de voorzitter van de Rechtbank van Koophandel te Antwerpen, | |
zitting houdende zoals in kort geding, de volgende prejudiciële vraag | président du Tribunal de commerce d'Anvers, siégeant comme en référé, |
gesteld : | a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schenden de artikelen 8, 9, 16 en 17 van de wet van 10 november 2006 | « Les articles 8, 9, 16 et 17 de la loi du 10 novembre 2006 relative |
betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening de | aux heures d'ouverture dans le commerce, l'artisanat et les services |
grondwettelijke gelijkheids- en non-discriminatiebeginselen vervat in | violent-ils les principes constitutionnels d'égalité et de |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de | non-discrimination contenus dans les articles 10 et 11 de la |
Constitution, combinés avec la liberté de commerce et d'industrie, | |
vrijheid van handel en nijverheid, zoals die werd ingesteld bij | telle qu'elle a été instituée par l'article 7 du décret d'Allarde des |
artikel 7 van het zogenaamde Decreet D'Allarde van 2-17 maart 1791 tot | 2-17 mars 1791 supprimant les corporations, en ce que l'obligation |
afschaffing van de gilden, doordat de daarin opgenomen verplichting | qu'ils contiennent de prévoir un jour de fermeture hebdomadaire |
tot het voeren van een wekelijkse sluitingsdag | |
(i) niet van toepassing is op handelaren die gevestigd zijn in | (i) ne s'applique pas aux commerçants qui sont établis dans les gares |
treinstations of in vestigingseenheden van maatschappijen voor | ferroviaires ou dans les unités d'établissement des sociétés de |
openbaar vervoer, evenmin voor verkopen in luchthavens en havenzones | transport public, ni aux ventes dans les aéroports et les zones |
die openstaan voor het internationaal reizigersverkeer en ook niet | portuaires ouverts au trafic international des voyageurs ni aux ventes |
voor verkopen in tankstations of vestigingseenheden gelegen op het | dans les stations d'essence ou les unités d'établissement situées sur |
domein van autosnelwegen, doch wel op handelaren die op andere | le domaine des autoroutes, mais bien aux commerçants qui sont établis |
locaties gevestigd zijn en daardoor voor de laatste categorie van | à d'autres endroits et implique de ce fait pour la dernière catégorie |
handelaren een objectief niet verantwoorde beperking inhoudt van de | de commerçants une limitation dénuée de justification objective de la |
vrijheid van handel en nijverheid, | liberté de commerce et d'industrie, |
(ii) niet van toepassing is op handelaren die actief zijn in de | (ii) ne s'applique pas aux commerçants qui sont actifs dans la vente |
verkoop van producten zoals kranten, tijdschriften, tabak en | de produits tels que des journaux, magazines, produits de tabac et |
rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij, de | articles fumeurs, cartes téléphoniques et produits de la Loterie |
verkoop van dragers van audiovisuele werken en videospelen, de verkoop | nationale, la vente de supports d'oeuvres audiovisuelles et de jeux |
van consumptie-ijs, doch wel op de handelaren die andere producten | vidéo, la vente de crème glacée, mais bien aux commerçants qui offrent |
aanbieden en daardoor voor de laatste categorie van handelaren een | d'autres produits et implique de ce fait pour la dernière catégorie de |
objectief niet verantwoorde beperking inhoudt van de vrijheid van | commerçants une limitation dénuée de justification objective de la |
handel en nijverheid, | liberté de commerce et d'industrie, |
(iii) enkel van toepassing is op de kleinhandel, te weten de | (iii) s'applique uniquement au commerce de détail, à savoir aux |
ondernemingen die zich richten op verkopen aan de consument, terwijl | entreprises qui s'occupent de la vente au consommateur, alors qu'elle |
deze niet van toepassing is op andere handelaren, en daarmee voor de | n'est pas applicable aux autres commerçants, et implique de ce fait |
eerste categorie van handelaren een objectief niet verantwoorde | pour la première catégorie de commerçants une limitation dénuée de |
beperking inhoudt van de vrijheid van handel en nijverheid, | justification objective de la liberté de commerce et d'industrie, |
(iv) minstens een aanzienlijk grotere beperking met zich brengt voor | (iv) implique à tout le moins, pour les commerçants qui exercent leur |
de handelaren die hun activiteit voeren door middel van een fysiek | activité au moyen d'un point de vente physique et qui ont un contact |
verkooppunt, met rechtstreeks contact met de consument dan voor de | direct avec le consommateur, une limitation nettement plus stricte que |
handelaren die hun activiteit voeren via een internetwinkel of | pour les commerçants qui exercent leur activité via un magasin en |
mogelijk via andere manieren van verkoop op afstand, en derhalve voor | ligne ou éventuellement par d'autres formes de vente à distance, et |
implique dès lors pour la première catégorie de commerçants une | |
de eerste categorie van handelaren een objectief niet verantwoorde | limitation dénuée de justification objective de la liberté de commerce |
beperking inhoudt van de vrijheid van handel en nijverheid ? ». | et d'industrie ? ». |
Bij tussenarrest nr. 119/2012 van 18 oktober 2012, bekendgemaakt in | Par arrêt interlocutoire n° 119/2012 du 18 octobre 2012, publié au |
het Belgisch Staatsblad van 18 januari 2013, heeft het Hof de volgende | Moniteur belge du 18 janvier 2013, la Cour a posé à la Cour de justice |
prejudiciële vraag gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese | de l'Union européenne la question préjudicielle suivante : |
Unie : « Dient het gelijkheidsbeginsel, neergelegd in artikel 6, derde lid, | « Le principe d'égalité, inscrit à l'article 6, paragraphe 3, du |
van het Verdrag betreffende de Europese Unie en in de artikelen 20 en | Traité sur l'Union européenne et aux articles 20 et 21 de la Charte |
21 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, in | des droits fondamentaux de l'Union européenne, combiné avec les |
samenhang gelezen met de artikelen 15 en 16 van het voormelde Handvest | articles 15 et 16 de la Charte précitée et avec les articles 34 à 36, |
en met de artikelen 34 tot 36, 56 en 57 van het Verdrag betreffende de | 56 et 57 du Traité sur le fonctionnement de l'Union européenne, |
werking van de Europese Unie, aldus te worden geïnterpreteerd dat het | doit-il être interprété en ce sens qu'il s'oppose à une réglementation |
zich verzet tegen een regeling zoals neergelegd in de artikelen 8, 9, | telle que celle que contiennent les articles 8, 9, 16 et 17 de la loi |
16 en 17 van de wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren | du 10 novembre 2006 relative aux heures d'ouverture dans le commerce, |
in handel, ambacht en dienstverlening, doordat de daarin opgenomen | l'artisanat et les services, en ce que l'obligation que ces articles |
verplichting tot het voeren van een wekelijkse sluitingsdag : | contiennent de prévoir un jour de fermeture hebdomadaire : |
(i) niet van toepassing is op handelaren die gevestigd zijn in | (i) ne s'applique pas aux commerçants qui sont établis dans les gares |
treinstations of in vestigingseenheden van maatschappijen voor | ferroviaires ou dans les unités d'établissement des sociétés de |
openbaar vervoer, evenmin voor verkopen in luchthavens en havenzones | transport public, ni aux ventes dans les aéroports et les zones |
die openstaan voor het internationaal reizigersverkeer en ook niet | portuaires ouverts au trafic international des voyageurs ni aux ventes |
voor verkopen in tankstations of vestigingseenheden gelegen op het | dans les stations d'essence ou les unités d'établissement situées sur |
domein van autosnelwegen, doch wel op handelaren die op andere | le domaine des autoroutes, mais bien aux commerçants qui sont établis |
locaties zijn gevestigd, | à d'autres endroits, |
(ii) niet van toepassing is op handelaren die actief zijn in de | (ii) ne s'applique pas aux commerçants qui sont actifs dans la vente |
verkoop van producten zoals kranten, tijdschriften, tabak en | de produits tels que des journaux, magazines, produits de tabac et |
rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij, de | articles fumeurs, cartes téléphoniques et produits de la Loterie |
verkoop van dragers van audiovisuele werken en videospelen, de verkoop | nationale, la vente de supports d'oeuvres audiovisuelles et de jeux |
van consumptie-ijs, doch wel op de handelaren die andere producten | vidéo, la vente de crème glacée, mais bien aux commerçants qui offrent |
aanbieden, | d'autres produits, |
(iii) enkel van toepassing is op de kleinhandel, te weten de | (iii) s'applique uniquement au commerce de détail, à savoir aux |
ondernemingen die zich richten op verkopen aan de consument, terwijl | entreprises qui s'occupent de la vente au consommateur, alors qu'elle |
ze niet van toepassing is op andere handelaren, | n'est pas applicable aux autres commerçants, |
(iv) minstens een aanzienlijk grotere beperking met zich meebrengt | (iv) implique à tout le moins, pour les commerçants qui exercent leur |
voor de handelaren die hun activiteit voeren door middel van een | activité au moyen d'un point de vente physique et qui ont un contact |
fysiek verkooppunt, met rechtstreeks contact met de consument, dan | direct avec le consommateur, une limitation nettement plus stricte que |
voor de handelaren die hun activiteit voeren via een internetwinkel of | pour les commerçants qui exercent leur activité via un magasin en |
mogelijk via andere manieren van verkoop op afstand ? ». | ligne ou éventuellement par d'autres formes de vente à distance ? ». |
Bij arrest van 8 mei 2014 in de zaak C-483/12 heeft het Hof van | Par arrêt du 8 mai 2014 dans l'affaire C-483/12, la Cour de justice de |
Justitie van de Europese Unie op de vraag geantwoord. | l'Union européenne a répondu à la question. |
Bij beschikking van 18 juni 2014 heeft het Hof de dag van de | Par ordonnance du 18 juin 2014, la Cour a fixé l'audience au 9 juillet |
terechtzitting bepaald op 9 juli 2014, na de partijen te hebben | 2014, après avoir invité les parties à exposer, dans un mémoire |
uitgenodigd, in een uiterlijk op 7 juli 2014 in te dienen aanvullende | complémentaire à introduire le 7 juillet 2014 au plus tard et dont |
memorie, waarvan ze een kopie laten toekomen aan de andere partijen | elles feraient parvenir une copie aux autres parties dans le même |
binnen dezelfde termijn, hun eventuele opmerkingen te formuleren naar | délai, leurs observations éventuelles à la suite de l'arrêt de la Cour |
aanleiding van het voormelde arrest van het Hof van Justitie van de | de justice de l'Union européenne précité. |
Europese Unie. | |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de artikelen 8, 9, 16 | B.1.1. La question préjudicielle concerne les articles 8, 9, 16 et 17 |
en 17 van de wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in | de la loi du 10 novembre 2006 relative aux heures d'ouverture dans le |
handel, ambacht en dienstverlening. | commerce, l'artisanat et les services. |
B.1.2. Artikel 8 bepaalt : | B.1.2. L'article 8 dispose : |
« De toegang van de consument tot de vestigingseenheid, de | « L'accès du consommateur à l'unité d'établissement, la vente directe |
rechtstreekse verkoop van producten of diensten aan de consument en de | de produits ou de services au consommateur et les livraisons à |
thuisleveringen worden gedurende een ononderbroken periode van | domicile sont interdits pendant une période ininterrompue de |
vierentwintig uur, beginnend op zondag om 5 uur of om 13 uur en | vingt-quatre heures commençant le dimanche à 5 heures ou à 13 heures |
eindigend op de volgende dag op hetzelfde uur, verboden ». | et se terminant le lendemain à la même heure ». |
B.1.3. Artikel 9 bepaalt : | B.1.3. L'article 9 dispose : |
« Elke handelaar of dienstverstrekker mag een andere wekelijkse | « Tout commerçant ou prestataire de services peut choisir un autre |
rustdag kiezen dan diegene die in artikel 8 bedoeld is, beginnend op | jour de repos hebdomadaire que celui visé à l'article 8, commençant le |
de gekozen dag om 5 uur of om 13 uur en eindigend op de volgende dag | jour choisi à 5 heures ou à 13 heures et prenant fin le lendemain à la |
op hetzelfde uur ». | même heure ». |
B.1.4. Artikel 16 bepaalt : | B.1.4. L'article 16 dispose : |
« § 1. Het verbod dat bedoeld is in artikel 6 en in artikel 8 is niet | « § 1er. Les interdictions visées à l'article 6 et à l'article 8 ne |
van toepassing op : | s'appliquent pas aux : |
a) de verkopen ten huize van een andere consument dan de koper, op | a) ventes au domicile d'un consommateur autre que l'acheteur, à |
voorwaarde dat de verkoop plaats heeft in het bewoonde gedeelte van | condition que la vente se déroule dans la partie habitée d'une |
een woning dat uitsluitend voor privé-doeleinden gebruikt wordt; | habitation exclusivement utilisée à des fins privées; |
b) de verkopen aan huis op uitnodiging van de consument waarvoor deze | b) ventes à domicile effectuées à l'invitation du consommateur, pour |
het bezoek van de verkoper voorafgaandelijk en uitdrukkelijk gevraagd | lesquelles le client a expressément demandé au préalable la visite du |
heeft, met de bedoeling te onderhandelen over de aankoop van dat | vendeur, en vue de négocier l'achat d'un produit ou d'un service; |
product of die dienst; | |
c) de verkopen en de dienstverstrekkingen in de vestigingseenheden van | c) ventes et prestations de services dans les unités d'établissement |
maatschappijen voor openbaar vervoer en in de rechtstreeks of | des sociétés de transport public et dans les gares exploitées |
onrechtstreeks door de NMBS-Holding of haar filialen geëxploiteerde | directement ou indirectement par la SNCB-Holding ou ses filiales, de |
stations, evenals in het geheel van de onroerende goederen waar die | même que dans l'ensemble immobilier où ces gares sont situées; |
stations gelegen zijn; | |
d) de verkopen en dienstverstrekkingen in de luchthavens en havenzones | d) ventes et prestations de services dans les aéroports et les zones |
die openstaan voor het internationale reizigersverkeer; | portuaires ouverts au trafic international des voyageurs; |
e) de dienstverstrekkingen die uitgevoerd dienen te worden bij dringende noodzakelijkheid; | e) prestations de services à effectuer en cas de nécessité impérieuse; |
f) de verkopen in tankstations of vestigingseenheden gelegen op het | f) ventes, dans les stations d'essence ou les unités d'établissement |
domein van autosnelwegen, van een assortiment algemene voedingswaren | situées sur le domaine des autoroutes, d'un assortiment de denrées |
en huishoudelijke artikelen, uitgezonderd gedistilleerde | alimentaires générales et d'articles ménagers, à l'exception des |
alcoholhoudende dranken en gisthoudende dranken, met een alcoholvolume | boissons alcoolisées distillées et des boissons à base de levure ayant |
van meer dan 6 %, op voorwaarde dat de netto verkoopoppervlakte niet | un volume d'alcool supérieur à 6 %, à condition que la surface |
groter is dan 250 m2. | commerciale nette ne dépasse pas les 250 m2. |
Het door de consument gegeven akkoord met een door de verkoper | Le fait que le consommateur accepte une offre de visite à l'initiative |
telefonisch voorgesteld bezoekaanbod vormt geen uitnodiging zoals bedoeld in punt b). | du vendeur ne constitue pas une invitation au sens du point b). |
§ 2. Het verbod is evenmin van toepassing op de vestigingseenheden | § 2. Ces interdictions ne s'appliquent pas davantage aux unités |
waarvan de hoofdactiviteit de verkoop van één van de volgende | d'établissement dont l'activité principale constitue la vente d'un des |
productgroepen uitmaakt : | groupes de produits suivants : |
a) kranten, tijdschriften, tabak en rookwaren, telefoonkaarten en | a) journaux, magazines, produits de tabac et articles fumeurs, cartes |
producten van de Nationale Loterij; | téléphoniques et produits de la Loterie nationale; |
b) dragers van audiovisuele werken en videospelen, alsook de verhuur | b) supports d'oeuvres audiovisuelles et jeux vidéos, ainsi que leur |
ervan; | location; |
c) brandstof en olie voor autovoertuigen; | c) carburant et huile pour véhicules automobiles; |
d) consumptie-ijs in individuele porties; | d) crème glacée en portions individuelles; |
e) voedingswaren die in de vestigingseenheid worden bereid en er niet | e) denrées alimentaires préparées dans l'unité d'établissement et qui |
worden verbruikt. | n'y sont pas consommées. |
Er is sprake van een hoofdactiviteit indien de verkoop van de | Il est question d'une activité principale lorsque la vente du groupe |
productgroep die de hoofdactiviteit uitmaakt, minstens 50 % van het | de produits constituant l'activité principale représente au moins 50 % |
jaarlijkse zakencijfer vertegenwoordigt. | du chiffre d'affaires annuel. |
§ 3. Op voorstel van de minister, kan de Koning de lijst met de | § 3. Sur la proposition du ministre, le Roi peut compléter la liste |
sectoren van de handel en de ambacht in § 1 en de lijst met | des secteurs du commerce et de l'artisanat figurant au § 1er ainsi que |
hoofdactiviteiten in § 2 aanvullen ». | la liste des activités principales visées au § 2 ». |
B.1.5. Artikel 17 bepaalt : | B.1.5. L'article 17 dispose : |
« Het verbod bedoeld in artikel 6 a) en b) en in artikel 8 is niet van | « Les interdictions visées à l'article 6 a) et b) et à l'article 8 ne |
toepassing in de badplaatsen en gemeenten of delen van de gemeenten | sont pas applicables dans les stations balnéaires et les communes ou |
die als toeristische centra worden erkend; | parties de communes reconnues comme centres touristiques. |
De Koning bepaalt wat moet worden verstaan onder toeristische centra, | Le Roi détermine ce qu'il faut entendre par centres touristiques, dont |
waarvan hij de criteria en de procedure tot erkenning bepaalt ». | il détermine les critères et la procédure de reconnaissance ». |
B.2. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid van de | B.2. La Cour est interrogée sur la compatibilité des articles 8, 9, 16 |
artikelen 8, 9, 16 en 17 van de wet van 10 november 2006 betreffende | et 17 de la loi du 10 novembre 2006 relative aux heures d'ouverture |
de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening, met de | dans le commerce, l'artisanat et les services, avec les articles 10 et |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen et de | 11 de la Constitution, combinés avec la liberté de commerce et |
vrijheid van handel en nijverheid zoals gewaarborgd bij artikel 7 van | d'industrie telle qu'elle est garantie par l'article 7 du décret |
het decreet d'Allarde van 2-17 maart 1791, thans vervangen bij de | d'Allarde des 2-17 mars 1791, actuellement remplacé par les articles |
artikelen II.3 en II.4 van het Wetboek van economisch recht, doordat | II.3 et II.4 du Code de droit économique, en ce que l'obligation de |
de verplichting tot het in acht nemen van een wekelijkse sluitingsdag | respecter un jour de fermeture hebdomadaire ne s'applique pas à |
niet van toepassing is op bepaalde categorieën van handelaren (eerste | certaines catégories de commerçants (première et deuxième branches de |
en tweede onderdeel van de prejudiciële vraag), enkel van toepassing | la question préjudicielle), s'applique uniquement au commerce de |
is op de kleinhandel (derde onderdeel) en een grotere beperking | détail (troisième branche) et implique une plus grande restriction |
meebrengt voor handelaren die via een fysiek verkooppunt, met | pour les commerçants qui exercent leur activité via un point de vente |
rechtstreeks contact met de consument, handel drijven (vierde | physique et ont un contact direct avec le consommateur (quatrième |
onderdeel). | branche). |
B.3.1. Bij zijn arrest nr. 119/2012 van 18 oktober 2012 heeft het Hof | B.3.1. Par son arrêt n° 119/2012 du 18 octobre 2012, la Cour a posé à |
aan het Hof van Justitie van de Europese Unie een prejudiciële vraag | la Cour de justice de l'Union européenne une question préjudicielle |
gesteld in verband met de uitlegging van het gelijkheidsbeginsel, | concernant l'interprétation du principe d'égalité, tel qu'il est |
zoals bepaald in artikel 6, lid 3, van het Verdrag betreffende de | prescrit à l'article 6, paragraphe 3, du Traité sur l'Union européenne |
Europese Unie en in de artikelen 20 en 21 van het Handvest van de | et aux articles 20 et 21 de la Charte des droits fondamentaux de |
grondrechten van de Europese Unie, in samenhang gelezen met de | l'Union européenne, combinés avec les articles 15 et 16 de la Charte |
artikelen 15 en 16 van het voormelde Handvest en met de artikelen 34 | précitée et avec les articles 34 à 36, 56 et 57 du Traité sur le |
tot 36, 56 en 57 van het Verdrag betreffende de werking van de | fonctionnement de l'Union européenne. |
Europese Unie. B.3.2. Bij zijn arrest van 8 mei 2014 (C-483/12, Pelckmans Turnhout | B.3.2. Par son arrêt du 8 mai 2014 (C-483/12, Pelckmans Turnhout NV), |
NV) heeft het Hof van Justitie zich onbevoegd verklaard om die | la Cour de justice s'est déclarée incompétente pour répondre à cette |
prejudiciële vraag te beantwoorden. | question préjudicielle. |
B.3.3. Het Hof van Justitie heeft geoordeeld : | B.3.3. La Cour de justice a jugé : |
« 23. In de verwijzingsbeslissing noch in de bij het Hof ingediende | « 23. [...] cette décision, tout comme les observations écrites |
schriftelijke opmerkingen wordt [...] aangetoond dat die procedure | soumises à la Cour, n'établit nullement que ledit litige présente des |
aanknopingspunten heeft met een van de situaties beoogd door de | éléments de rattachement à l'une quelconque des situations envisagées |
Verdragsbepalingen waaraan de verwijzende rechter refereert. | par les dispositions du traité visées par la juridiction de renvoi. |
24. Wat de toepassing van de door de verwijzende rechter vermelde | 24. En tout état de cause, en ce qui concerne l'application des |
artikelen 34 VWEU tot en met 36 VWEU inzake het vrije verkeer van | articles 34 TFUE à 36 TFUE en matière de libre circulation des |
goederen betreft, zij er hoe dan ook aan herinnerd dat het Hof reeds | marchandises, mentionnés par cette juridiction, il y a lieu de |
meermaals heeft geoordeeld dat deze bepalingen niet van toepassing | rappeler que la Cour a déjà jugé, à plusieurs reprises, que ces |
zijn op een nationale winkelsluitingsregeling die geldt voor alle | dispositions ne s'appliquent pas à une réglementation nationale en |
betrokken marktdeelnemers die op het nationale grondgebied | matière de fermeture des magasins qui est opposable à tous les |
opérateurs économiques concernés exerçant des activités sur le | |
activiteiten ontplooien, en die, rechtens en feitelijk, de | territoire national et qui affecte de la même manière, en droit et en |
verhandeling van nationale producten en die van producten uit andere | fait, la commercialisation des produits nationaux et celles des |
lidstaten gelijkelijk treft (zie met name arresten Punto Casa en PPV, | produits en provenance d'autres Etats membres (voir, notamment, arrêts |
C-69/93 en C-258/93, EU: C: 1994: 226, punt 15, en Semeraro Casa Uno | Punto Casa et PPV, C-69/93 et C-258/93, EU : C : 1994 : 226, point 15, |
e.a., C-418/93-C-421/93, C-460/93-C-462/93, C-464/93, C-9/94-C-11/94, | ainsi que Semeraro Casa Uno e.a., C-418/93 à C-421/93, C-460/93 à |
C-14/94, C-15/94, C-23/94, C-24/94 en C-332/94, EU: C: 1996: 242, punt 28). | C-462/93, C-464/93, C-9/94 à C-11/94, C-14/94, C-15/94, C-23/94, |
25. Evenzo kan, wat de door de verwijzende rechter eveneens vermelde | C-24/94 et C-332/94, EU : C : 1996 : 242, point 28). |
artikelen 56 VWEU en 57 VWEU inzake het vrij verrichten van diensten | 25. De même, en ce qui concerne les articles 56 TFUE et 57 TFUE en |
betreft, worden volstaan met de vaststellingen dat de betrokken | matière de libre prestation des services, également évoqués par la |
wettelijke regeling geldt voor alle marktdeelnemers die op het | juridiction de renvoi, il suffit de constater que la législation en |
nationale grondgebied activiteiten ontplooien, dat zij overigens niet | cause est opposable à tous les opérateurs exerçant des activités sur |
tot doel heeft de voorwaarden voor de uitvoering van de | le territoire national, qu'elle n'a d'ailleurs pas pour objet de |
dienstverrichting van de betrokken ondernemingen te regelen, en ten | régler les conditions concernant l'exercice de prestation des services |
slotte dat de beperkingen die zij voor het vrij verrichten van | des entreprises concernées et que, enfin, les effets restrictifs |
diensten teweeg zou kunnen brengen, zo onzeker en indirect zijn dat | qu'elle pouvait produire sur la libre prestation des services sont |
trop aléatoires et trop indirects pour que l'obligation qu'elle édicte | |
van de in de regeling vervatte verplichting niet kan worden gezegd dat | puisse être regardée comme étant de nature à entraver cette liberté |
zij deze vrijheid belemmert (zie naar analogie, arrest Semeraro Casa | (voir, par analogie, arrêt Semeraro Casa Uno e.a., EU : C : 1996 : |
Uno e.a., EU: C: 1996: 242, punt 32). | 242, point 32). |
26. Uit een en ander volgt dat niet is komen vast te staan dat het Hof | 26. Il résulte de l'ensemble de ces considérations que la compétence |
bevoegd is om de door de verwijzende rechter vermelde bepalingen van | de la Cour pour interpréter les dispositions de la Charte évoquées par |
het Handvest uit te leggen ». | la juridiction de renvoi n'est pas établie ». |
B.3.4. Uit het voormelde arrest C-483/12 blijkt dat het recht van de | B.3.4. Il ressort de l'arrêt C-483/12 précité que le droit de l'Union |
Europese Unie niet van toepassing is op de zaak voor de verwijzende | européenne ne s'applique pas à l'affaire soumise au juge a quo, |
rechter, aangezien die zaak geen aanknopingspunt vertoont met dat | celle-ci ne présentant pas de point de rattachement avec ce droit. |
recht. B.4.1. Volgens de parlementaire voorbereiding van de wet van 10 | B.4.1. Selon les travaux préparatoires de la loi du 10 novembre 2006, |
november 2006 was het de bedoeling van de wetgever om, enerzijds, alle | l'intention du législateur était, d'une part, de fondre toutes les |
dispositions relatives aux heures d'ouverture (c'est-à-dire la loi du | |
bepalingen betreffende de openingsuren (zijnde de wet van 22 juni 1960 | 22 juin 1960 instaurant le repos hebdomadaire dans l'artisanat et le |
tot invoering van een wekelijkse rustdag in nering en ambacht en de | |
wet van 24 juli 1973 tot instelling van een verplichte avondsluiting | commerce et la loi du 24 juillet 1973 instaurant la fermeture |
in handel, ambacht en dienstverlening) in één enkele wet te verzamelen | obligatoire du soir dans le commerce, l'artisanat et les services) |
en, anderzijds, de meer dan dertig jaar oude wetgeving te | dans une loi unique, et, d'autre part, de moderniser une législation |
moderniseren. De wetgever beoogde derhalve een evenwicht te vinden | vieille de plus de 30 ans. Le législateur visait donc à trouver un |
tussen de belangen van de consumenten en de arbeidsomstandigheden van | équilibre entre les intérêts des consommateurs et les conditions de |
personen die in de kleinhandelssector werkzaam zijn : | travail des personnes actives dans le secteur du commerce de détail : |
« Het [wetsontwerp] is van toepassing op de detailhandel en verleent | « [Le projet de loi] s'applique au commerce de détail et laisse la |
de Koning de mogelijkheid het toepassingsgebied tot de diensten die | possibilité au Roi d'étendre le champ d'application aux services qu'Il |
Hij bepaalt uit te breiden. Het is dus niet van toepassing op de | détermine. Il ne s'applique donc pas au secteur horeca, à |
horecasector, het hotelwezen, de campings en de drankgelegenheden. | l'hôtellerie, aux campings, et aux débits de boissons. |
[...] | [...] |
Het wetsontwerp gooit het systeem om door een wekelijkse rustdag aan | Le présent projet de loi renverse le système en imposant un jour de |
alle sectoren op te leggen, met door aan de Koning de zorg te laten | repos hebdomadaire à tous les secteurs en laissant au Roi le soin |
afwijkingen aan de sectoren die het nodig hebben toe te kennen. | d'octroyer des dérogations aux secteurs qui en ont besoin. |
Het harmoniseert de lijsten van de sectoren die afwijkingen op de | Il harmonise les listes des secteurs bénéficiant de dérogations à la |
verplichte avondsluiting en op de wekelijkse rustdag genieten. | fermeture obligatoire du soir et au repos hebdomadaire. |
[...] | [...] |
Het wetsontwerp harmoniseert de regels en voorziet voor de | Le présent projet de loi harmonise les règles et prévoit pour les |
toeristische centra in één enkele erkenningprocedure met | centres touristiques une seule procédure de reconnaissance avec des |
geharmoniseerde voorwaarden die per koninklijk besluit zullen worden | critères harmonisés, qui seront définis par un arrêté royal » (Doc. |
bepaald » (Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2486/001, pp. 4-5). | parl., Chambre, 2005-2006, DOC 51-2486/001, pp. 4-5). |
B.4.2. De oorspronkelijke wettelijke grondslag voor de invoering van | B.4.2. Le fondement légal originaire de l'instauration d'un jour de |
een wekelijkse rustdag is de wet van 22 juni 1960 tot invoering van | repos hebdomadaire réside dans la loi du 22 juin 1960 instaurant le |
een wekelijkse rustdag in nering en ambacht. Die wet liet « de Koning | repos hebdomadaire dans l'artisanat et le commerce. Cette loi « permet |
toe een rustdag per week op te leggen in zekere takken van handel of | [tait] au Roi de prescrire un jour de repos par semaine dans certaines |
van ambacht en op aanvraag van een of meer representatieve | branches du commerce et de l'artisanat, à la demande d'une ou de |
plusieurs fédérations professionnelles représentatives » (Doc. parl., | |
beroepsverbonden » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 241, p. 1). | Sénat, 1962-1963, n° 241, p. 1). A cet égard, les travaux |
Dienaangaande vermeldt de parlementaire voorbereiding : | préparatoires indiquent : |
« Het is onbetwistbaar dat de handelaars en de ambachtslieden recht | « Nul ne peut contester le droit des commerçants et des artisans au |
hebben op rust. | repos. |
Ons ontwerp heeft tot doel dit recht, dat thans theoretisch is, tot | C'est ce droit, actuellement théorique, que ce projet de loi a pour |
een positieve en voor iedereen bruikbare werkelijkheid te maken. | objet de transformer en une réalité positive et utilisable par tous. |
[...] Bijgevolg moet er rekening worden gehouden met de economische vereisten en de bijzondere omstandigheden waarin de handel en het ambachtsleven geschieden in de verschillende streken, zelfs in de verschillende gemeenten van het land. Om die reden is er in het ontwerp geen sprake van, aan allen, dezelfde wekelijkse sluitingsdag op te leggen; een dergelijke maatregel zou zeer nadelige gevolgen kunnen hebben voor sommige handelaars en ambachtslieden. Dit ontwerp streeft dan ook naar een zeer soepele oplossing. Als principe wordt vooropgesteld dat de handelaar en de ambachtsman recht hebben op een wekelijkse rust. Als tweede principe geldt dat deze wekelijkse rust op de zondag valt. Normaal moet de rustdag 's zondags genomen worden. Dit stemt overeen met onze tradities en de algemene beginselen van onze beschaving. Op zondag zijn kinderen trouwens ook vrij en het is normaal te wensen dat ouders en kinderen samen vrijaf hebben. Maar eens dit principe gesteld moet men ook rekening houden met de | [...] Il faut donc tenir compte des nécessités économiques et des conditions particulières dans lesquelles s'exercent le commerce et l'artisanat dans les différentes régions, voire dans les différentes communes du pays. C'est pourquoi, dans le projet, il n'est nullement question d'imposer un jour de fermeture hebdomadaire uniforme pour tous; une telle mesure risquerait d'avoir pour effet de léser gravement certains commerçants et certains artisans. C'est donc vers une formule particulièrement souple que s'oriente le présent projet. Elle pose le principe du droit du commerçant et de l'artisan à un repos hebdomadaire. Elle pose un second principe : ce repos hebdomadaire est le repos dominical. Normalement, c'est le dimanche qu'il doit être pris. Ceci est conforme à toutes nos traditions et aux principes généraux de notre civilisation. C'est d'ailleurs le dimanche que les enfants disposent eux-mêmes de loisirs et il est normal de souhaiter que ce soit le même jour que leurs parents disposent de liberté. Mais, ce principe étant posé, il faut tenir compte de cas |
bijzondere gevallen. | particuliers. |
En wie kan daarover beter oordelen dan de handelaar of de ambachtsman | Or, qui est juge de ces cas, sinon le commerçant ou l'artisan lui-même |
zelf ? » (Parl. St., Kamer, 1959-1960, nr. 470/1, p. 3). | [?] » (Doc. parl., Chambre, 1959-1960, n° 470/1, p. 3). |
Doordat de wet van 22 juni 1960 de Koning toestond een wekelijkse | En ce que la loi du 22 juin 1960 autorisait le Roi à imposer un jour |
rustdag op te leggen aan de sectoren die daartoe een aanvraag hadden | de repos hebdomadaire aux secteurs qui en avaient fait la demande par |
ingediend via de betrokken beroepsverbonden, had zij tot doel de | le biais des fédérations professionnelles concernées, elle visait à |
gezondheid van de zelfstandigen te beschermen en hun daarbij de | protéger la santé des indépendants et à laisser à ces derniers la |
vrijheid te laten om te oordelen of de invoering van een verplichte | liberté de juger si l'instauration d'une journée de repos obligatoire |
rustdag noodzakelijk was en die rustdag te kiezen zonder andere | était nécessaire et de choisir ce jour de repos sans autre obligation |
verplichtingen dan die welke zij zichzelf beslisten op te leggen om | que celles qu'ils avaient décidé de s'imposer à eux-mêmes pour faire |
met hun concurrenten te strijden. | face à la concurrence. |
B.5.1. Het derde en het vierde onderdeel van de prejudiciële vraag | B.5.1. Les troisième et quatrième branches de la question |
hebben betrekking op het toepassingsgebied van de wet van 10 november | préjudicielle concernent le champ d'application de la loi du 10 |
2006. De verwijzende rechter wenst te vernemen of het principiële | novembre 2006. Le juge a quo souhaite savoir si l'obligation de |
gebod van een wekelijkse rustdag het beginsel van de vrijheid van | principe de prévoir un jour de repos hebdomadaire viole le principe de |
handel en nijverheid schendt, doordat de artikelen 8 en 9 van de | la liberté de commerce et d'industrie, en ce que les articles 8 et 9 |
voormelde wet enkel van toepassing zijn op de kleinhandel en dus in | de la loi précitée sont uniquement applicables aux commerces de détail |
grotere mate de handelaren raakt die via een fysiek verkooppunt, met | et affectent donc davantage les commerçants qui exercent leur activité |
rechtstreeks contact met de consument, handel drijven. | via un point de vente physique, en contact direct avec le |
B.5.2. Het derde en het vierde onderdeel van de prejudiciële vraag | consommateur. B.5.2. Les troisième et quatrième branches de la question |
kunnen samen worden behandeld, aangezien de aanwezigheid van een | préjudicielle peuvent être examinées conjointement, la présence d'un |
fysiek verkooppunt (vierde onderdeel) inherent is aan de definitie van | point de vente physique (quatrième branche) étant inhérente à la |
de « kleinhandel » (derde onderdeel), luidens artikel 2 van de wet van | définition de la notion de « commerce de détail » (troisième branche), |
10 november 2006, waarin wordt bepaald dat onder « kleinhandel » dient | selon l'article 2 de la loi du 10 novembre 2006, qui prévoit que par « |
te worden verstaan « het wederverkopen op gewone wijze van producten | commerce de détail », il faut entendre « la revente de manière |
aan de consument, [...] waarvoor de gelijktijdige fysieke aanwezigheid | habituelle [au consommateur] de marchandises [...] qui exigent la |
van de verkoper en de consument in de vestigingseenheid vereist is ». | présence physique et simultanée du vendeur et du consommateur dans l'unité d'établissement ». |
B.6. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 22 juni 1960 | B.6. Il découle des travaux préparatoires de la loi du 22 juin 1960 |
tot invoering van een wekelijkse rustdag in nering en ambacht volgt | instaurant le repos hebdomadaire dans l'artisanat et le commerce que |
dat het toepassingsgebied van de in het geding zijnde wetgeving wordt | le champ d'application de la législation en cause est limité |
beperkt « tot de handels-, ambachtelijke of dienstverleningsondernemingen die | « aux entreprises commerciales, artisanales ou de prestations de |
rechtstreeks in betrekking staan met de verbruiker. Het is inderdaad | service qui sont en contact direct avec le consommateur. En effet, |
uit vrees dat de verbruiker of gebruiker zich tot een mededinger zou | c'est la crainte de voir le consommateur ou l'usager s'adresser au |
richten, dat te veel handelaars en ambachtslieden er toe gedwongen | concurrent, qui oblige trop de commerçants ou d'artisans à maintenir |
zijn hun winkel iedere dag van de week open te houden. [...] | leur magasin ouvert tous les jours de la semaine. [...] |
De wet beoogt dus niet de verkoopverrichtingen van de groothandel en | La loi ne vise donc pas les opérations de vente en gros, ni non plus |
verbiedt evenmin de handelaar of ambachtsman zijn werkzaamheid uit te | l'interdiction, pour le commerçant ou l'artisan, de se livrer à son |
oefenen van het ogenblik dat ze niet gepaard gaan met om het even welk | activité, du moment que celle-ci ne s'accompagne pas d'un contact, |
kontakt met de klanten. | quel qu'il soit, avec la clientèle. |
Anderdeels is het toepassingsgebied van de wet zeer ruim voor een | Par ailleurs, dans le cadre d'une profession envisagée, le champ |
bepaald beroep; de wet is van toepassing op al de inrichtingen waar | d'application de la loi est très large, la loi s'applique à tous les |
verkocht wordt aan verbruiker of waar diensten worden gepresteerd die | établissements où sont effectuées des ventes au consommateur ou |
een kontakt met de klanten vereisen, welk ook de afmeting van de | prestés des services qui nécessitent des contacts avec la clientèle, |
onderneming weze waar deze werkzaamheden worden verricht » (ibid., pp. | quelle que soit la dimension de l'entreprise dans laquelle s'exercent |
4-5). | ces activités » (ibid., pp. 4-5). |
B.7.1. Het door de wet gehanteerde criterium van onderscheid, te weten | B.7.1. Le critère distinctif prévu par la loi, à savoir un contact |
een rechtstreeks contact met de consument, is objectief en pertinent. | direct avec le consommateur, est objectif et pertinent. |
Immers, gelet op wat is vermeld in B.4.1, B.4.2 en B.6, heeft de in | En effet, eu égard à ce qui est dit en B.4.1, B.4.2 et B.6, la |
het geding zijnde wetgeving tot doel een evenwicht te bewaren tussen | législation en cause a pour but de préserver l'équilibre entre la vie |
het privéleven van de zelfstandige handelaars en het belang van de | privée des commerçants indépendants et l'intérêt des consommateurs, en |
consumenten, door voor de betrokken sectoren een regeling in te voeren | instaurant, pour le secteur concerné, un régime qui n'entrave pas |
die niet nodeloos het spel van de vrije concurrentie ondermijnt. | inutilement le jeu de la libre concurrence. |
De afwezigheid van een fysiek verkooppunt geeft de handelaar de | En l'absence d'un point de vente physique, le commerçant peut répondre |
mogelijkheid te antwoorden op een indirecte vraag van een consument, | à une demande indirecte du consommateur, par courriel, par internet, |
door middel van mail, internet, post, enz., op een ogenblik van zijn | par courrier, etc., à un moment de son choix, le consommateur |
keuze, waarbij de consument ook begrijpt dat de handelaar niet | comprenant aussi que le commerçant n'est pas disponible sans |
ononderbroken ter beschikking staat. | interruption. |
B.7.2. Daarnaast kan de vrijheid van handel en nijverheid, of nog de | B.7.2. Par ailleurs, ni la liberté de commerce et d'industrie, ni la |
vrijheid van ondernemen, zoals gewaarborgd bij de artikelen II.3 en | liberté d'entreprise, telles qu'elles sont garanties par les articles |
II.4 van het Wetboek van economisch recht, niet worden opgevat als een | II.3 et II.4 du Code de droit économique, ne peuvent être conçues |
absolute vrijheid. De wetgever zou pas onredelijk optreden indien hij | comme des libertés absolues. Le législateur n'interviendrait de |
de vrijheid van handel en nijverheid zou beperken zonder dat daartoe | manière déraisonnable que s'il limitait la liberté de commerce et |
enige noodzaak bestaat of indien die beperking onevenredig zou zijn | d'industrie sans aucune nécessité ou si cette limitation était |
met het nagestreefde doel. | disproportionnée au but poursuivi. |
De in het geding zijnde bepalingen leggen een wekelijkse rustdag op | Les dispositions en cause imposent un jour de repos hebdomadaire au |
aan de kleinhandel. Het behoort evenwel tot de beoordelingsbevoegdheid | secteur du commerce de détail. Il appartient toutefois au législateur |
van de wetgever te beslissen of een wekelijkse rustdag dient te worden | d'apprécier si un jour de repos hebdomadaire doit être imposé à |
opgelegd aan bepaalde categorieën van handelaren. Het Hof zou die | certaines catégories de commerçants. La Cour ne pourrait rejeter ce |
keuze enkel kunnen afwijzen indien die niet redelijk verantwoord is. | choix que s'il n'est pas raisonnablement justifié. |
B.7.3. Het invoeren van een wekelijkse rustdag is een algemeen | B.7.3. L'instauration d'un jour de repos hebdomadaire est une |
aanvaarde noodzaak zoals eraan is herinnerd is in B.4.1 en B.4.2. | nécessité généralement acceptée, comme il a été rappelé en B.4.1 et |
Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 10 november 2006 | B.4.2. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 10 novembre 2006 |
blijkt dat « een grote meerderheid van [de handelszaken] tevreden zijn | qu'« une grande majorité [de commerçants] [sont satisfaits] des heures |
over de huidige openingstijden en voorstander zijn van het behoud van | d'ouverture actuelles et sont partisans du maintien de la législation |
de huidige wetgeving. Een uitbreiding van de openingstijden zou geen | actuelle. Une extension des heures d'ouverture n'aurait pas de |
positieve weerslag hebben op de rentabiliteit van de bedrijven, en dus | répercussions positives sur la rentabilité des entreprises, et donc |
op de tewerkstelling. De weerslag zou zelfs negatief kunnen zijn » | sur l'emploi. Les répercussions pourraient même être négatives » (Doc. |
(Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2486/005, p. 7). | parl., Chambre, 2005-2006, DOC 51-2486/005, p. 7). |
De in het geding zijnde wet is, volgens de wetgever, tevens het | Selon le législateur, la loi en cause est également le fruit d'une |
resultaat van een zeer ruim overleg en beantwoordt aan de wensen van | très large concertation et répond aux souhaits de l'ensemble des |
alle betrokken actoren (ibid.). | acteurs concernés (ibid.). |
B.8. Het derde en het vierde onderdeel van de prejudiciële vraag | B.8. Les troisième et quatrième branches de la question préjudicielle |
dienen ontkennend te worden beantwoord. | appellent une réponse négative. |
B.9. Het eerste en het tweede onderdeel van de prejudiciële vraag | B.9. Les première et deuxième branches de la question préjudicielle |
hebben betrekking op de uitzonderingen op de regel van de wekelijkse | concernent les exceptions à la règle du jour de repos hebdomadaire. La |
rustdag. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid van de | Cour est interrogée sur la compatibilité des articles 16 et 17 de la |
artikelen 16 en 17 van de wet van 10 november 2006 met de artikelen 10 | loi du 10 novembre 2006 avec les articles 10 et 11 de la Constitution, |
en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het beginsel van de | combinés avec le principe de la liberté de commerce et d'industrie, en |
vrijheid van handel en nijverheid, doordat de verplichting tot het | ce que l'obligation de prévoir un jour de fermeture hebdomadaire ne |
nemen van een wekelijkse sluitingsdag niet van toepassing is op | s'applique pas à certaines catégories de commerçants. |
bepaalde categorieën van handelaren. | |
B.10.1. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 10 november | B.10.1. Il découle des travaux préparatoires de la loi du 10 novembre |
2006 volgt dat de verplichte rustdag niet geldt voor de uitzonderingen | 2006 que l'obligation de prévoir un jour de repos ne s'applique pas |
opgesomd in artikelen 16 en 17. | aux exceptions énumérées aux articles 16 et 17. |
Voor wat betreft artikel 16, § 1 : | En ce qui concerne l'article 16, § 1er : |
« In de stations uitgebaat door de NMBS-holding of haar filialen, zijn | « Dans les gares exploitées par la SNCB-Holding ou ses filiales, ce |
het alle vestigingseenheden die zich bevinden binnen het geheel van | sont toutes les unités d'établissement qui sont situées dans |
het onroerend goed waarin de stations, die van de afwijking gebruik | l'ensemble immobilier abritant la gare qui bénéficient de la |
maken, zijn ondergebracht » (Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2486/001, p. 9). | dérogation » (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC 51-2486/001, p. 9). |
Voor wat betreft artikel 16, § 2 : | En ce qui concerne l'article 16, § 2 : |
« § 2 verduidelijkt dat het de hoofdactiviteit van een handelaar is | « Le § 2 précise que c'est l'activité principale d'un commerce qui |
die in overweging dient te worden genomen om te bepalen of hij van de | doit être prise en considération pour déterminer s'il peut bénéficier |
afwijking gebruik kan maken. Vijf soorten van vestigingseenheden | de la dérogation. Cinq types d'unité d'établissement peuvent |
kunnen van de afwijking gebruik maken : de boekhandels (kranten, | bénéficier de la dérogation : les librairies (journaux, magazines, |
tijdschriften, tabaksproducten en artikelen voor de rokers, | produits du tabac et article fumeurs, cartes téléphoniques et produits |
telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij), de videoclubs | de la Loterie nationale), les vidéo-clubs (vente et location de |
(verkoop en verhuur van audiovisuele dragers en videospelen), de | supports d'oeuvres audiovisuelles et de jeux vidéos), les |
tankstations en de verkopers van ijs en van voedingswaren die in de | stations-services, les vendeurs de glaces et de denrées alimentaires |
vestigingseenheid worden bereid en er niet worden verbruikt (frituren, | préparées dans l'unité d'établissement et qui n'y sont pas consommées |
meeneem chinees ...) » (ibid., p. 10). | (friteries, plats chinois à emporter...) » (ibid., p. 10). |
Voor wat betreft artikel 17 : | En ce qui concerne l'article 17 : |
« [Artikel 17] behoudt de afwijking voor de toeristische centra en de | « [L']article [17] maintient la dérogation pour les centres |
badplaatsen. Het wordt aan de Koning overgelaten te bepalen wat er | touristiques et les stations balnéaires. Le soin est laissé au Roi de |
dient verstaan te worden onder toeristische centra » (ibid., p. 10). | définir ce qu'il faut entendre par centres touristiques » (ibid., p. |
Bovendien harmoniseert het wetsontwerp de lijsten van de sectoren die | 10). Le projet de loi harmonise en outre les listes des secteurs |
afwijkingen op de wekelijkse rustdag genieten (ibid., p. 4). | bénéficiant des dérogations au repos hebdomadaire (ibid., p. 4). |
B.10.2. De wijziging van de wet van 22 juni 1960 bij de wet van 30 | B.10.2. La modification de la loi du 22 juin 1960 par la loi du 30 |
juli 1963 heeft tot gevolg gehad artikel 1, § 4, uit te breiden tot « | juillet 1963 a eu pour effet d'étendre l'article 1er, § 4, à « |
de activiteit die erin bestaat aan de verbruiker [...] vooraf bereide | l'activité qui consiste à fournir au consommateur [...] des |
waren af te leveren, op zodanige wijze aangeboden dat ze ter plaatse | marchandises préalablement préparées et présentées de manière telle |
moeten worden verbruikt » : | qu'elles doivent normalement être consommées sur place » : |
« De beweegreden die de bepaling van artikel 1, § 1, van de wet van 22 | « Le motif qui justifie la disposition prévue à l'article 1er, § 1 |
juni 1960 op de wekelijkse rustdag rechtvaardigt, kan echter niet | [er], de la loi du 22 juin 1960 sur le repos hebdomadaire, ne peut |
ingeroepen worden inzake de ' snack-bar '-ondernemingen. | donc être invoqué en ce qui concerne les établissements du type ' snack-bar '. |
Trouwens, ' de snack-bar ' ondernemingen onderwerpen aan de | D'autre part, l'assujettissement de ces entreprises à cette |
rustdagreglementering brengt ernstige bezwaren van economische aard | législation présente de graves inconvénients d'ordre économique, du |
met zich wegens specifieke exploitatieproblemen. | fait des problèmes spécifiques que pose leur exploitation. |
Immers, die ondernemingen hebben een bijzonder zware last inzake | Ces entreprises assument, en effet, des charges particulièrement |
personeel en werkwijze, die gewoonlijk niet voorkomt in de | lourdes en personnel, frais de fonctionnement et autres, qui sont |
distributiesector en slechts kan gedragen worden, indien zij hun | inhabituelles dans le secteur de la distribution et qui ne peuvent |
normalement être couvertes que si leur activité peut être exercée tous | |
activiteit elke dag van de week kunnen uitoefenen. Ook bestaat de | les jours de la semaine. En outre, l'originalité de ces entreprises |
eigen aard van die zaken in het steeds ter beschikking houden voor de | consiste à tenir constamment à la disposition de la clientèle des |
klanten van een reeks eetwaren die dadelijk kunnen verbruikt worden en | denrées alimentaires susceptibles d'être consommées immédiatement et |
qui, dès lors, doivent être préparées d'avance. D'autre part, ces | |
bijgevolg vooraf klaar moeten gemaakt worden. Ook kunnen die eetwaren | marchandises ne peuvent être conservées dans un état de fraîcheur |
slechts gedurende enkele uren fris bewaard worden en de verplichting | satisfaisant au-delà de quelques heures et la fermeture hebdomadaire |
om eenmaal per week te sluiten, brengt een niet onbelangrijk verlies | obligatoire entraîne nécessairement une perte importante » (Doc. |
met zich » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 241, p. 2). | parl., Sénat, 1962-1963, n° 241, p. 2). |
B.10.3. Een wetswijziging door de wet van 5 juli 1973 heeft een | B.10.3. Une modification législative par la loi du 5 juillet 1973 a |
uitzondering op de wekelijkse rustdag ingevoerd voor verkooppunten | instauré une exception au jour de repos hebdomadaire pour les points |
gelegen op het domein van de autosnelwegen. Dienaangaande stelde de | de vente situés sur les aires d'autoroutes. A cet égard, le |
wetgever dat « aangezien ons autosnelwegennet deel uitmaakt van het | législateur a considéré que « notre réseau d'autoroutes faisant partie |
Europees net, [...] het ondenkbaar [is] beperkende maatregelen in te | du réseau européen, il est impensable d'instaurer des mesures |
stellen, met name inzake de opening van verkooppunten voor benzine » | restrictives, notamment quant à l'ouverture des points de vente de |
(Parl. St., Senaat, 1972-1973, nr. 86, p. 2). | l'essence » (Doc. parl., Sénat, 1972-1973, n° 86, p. 2). |
B.11.1. Het door de wet gehanteerde criterium van onderscheid, voor | B.11.1. En ce qui concerne la première branche de la question |
wat betreft het eerste onderdeel van de prejudiciële vraag, te weten | préjudicielle, le critère distinctif prévu par la loi, à savoir |
de lokalisatie van het verkooppunt, is objectief en pertinent. | l'emplacement du point de vente, est objectif et pertinent. |
De uitzonderingen maken het de gebruiker van het openbaar vervoer en | Les exceptions permettent à l'utilisateur des transports publics et à |
de gebruiker van internationale lucht- en zeevaart mogelijk zijn weg | l'utilisateur des voies aériennes et maritimes internationales |
te volgen zonder moeilijkheden te vrezen die hun oorzaak vinden in de | d'effectuer son voyage sans craindre des difficultés causées par la |
sluiting van de verkooppunten in een treinstation of vestigingseenheid | fermeture des points de vente dans une gare ferroviaire ou dans une |
van maatschappijen voor openbaar vervoer of in een luchthaven of | unité d'établissement de sociétés de transport public, dans un |
zeehaven voor internationaal transport vanwege de verplichting een | aéroport ou un port ouverts au transport international, du fait de |
wekelijkse rustdag te respecteren. | l'obligation de respecter un jour de repos hebdomadaire. |
Hetzelfde geldt voor de gebruiker van een autosnelweg die zijn weg | Il en est de même pour l'utilisateur d'une autoroute qui ne pourrait |
pas non plus poursuivre sa route si les stations-services situées le | |
niet zou kunnen vervolgen wanneer de langs de autosnelweg gelegen | long de l'autoroute ne pouvaient être ouvertes en permanence. La |
tankstations niet voortdurend open zouden kunnen zijn. De mogelijkheid | possibilité, pour les stations-services situées le long de |
voor de tankstations gelegen langs de autosnelweg om tevens een | l'autoroute, de proposer également à la vente un assortiment de |
assortiment algemene voedingswaren en huishoudelijke artikelen te | denrées d'alimentation générale et d'articles d'entretien est, elle |
verkopen, is eveneens in redelijkheid te verantwoorden aangezien | aussi, raisonnablement justifiée, étant donné qu'elle permet à |
daardoor de autoweggebruiker « niet meer verplicht wordt de | l'usager de l'autoroute de ne plus devoir « la quitter afin d'acheter |
autosnelweg te verlaten om wat voedsel te kopen » (Parl. St., Kamer, | [des denrées alimentaires] » (Doc. parl., Chambre, 1997-1998, n° |
1997-1998, nr. 1308/1, p. 5). | 1308/1, p. 5). |
B.11.2. Het door de wet gehanteerde criterium van onderscheid, voor | B.11.2. En ce qui concerne la deuxième branche de la question |
wat betreft het tweede onderdeel van de prejudiciële vraag, te weten | préjudicielle, le critère distinctif utilisé par la loi, à savoir |
de door de vestigingseenheden uitgeoefende hoofdactiviteit, is | l'activité principale des unités d'établissement, est objectif et |
objectief en pertinent. | pertinent. |
Zoals aangehaald in de parlementaire voorbereiding van de wet van 10 | Ainsi qu'il a été dit dans les travaux préparatoires de la loi du 10 |
november 2006 harmoniseert de in het geding zijnde wet de lijsten van | novembre 2006, la loi en cause harmonise les listes des secteurs |
de sectoren die afwijkingen op de wekelijkse rustdag genoten (Parl. | bénéficiant de dérogations au repos hebdomadaire (Doc. parl., Chambre, |
St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2486/001, p. 4), waardoor kan worden | 2005-2006, DOC 51-2486/001, p. 4), de sorte que l'on peut admettre que |
aangenomen dat de opgenomen uitzonderingen een overname zijn van de | les exceptions prévues correspondent aux exceptions qui existaient |
reeds bestaande uitzonderingen op de wekelijkse rustdag. | déjà quant au jour de repos hebdomadaire. |
Aangezien de beroepsfederaties van de andere sectoren onder de gelding | Les fédérations professionnelles des autres secteurs n'ayant pas |
van de wet van 22 juni 1960 niet hebben gevraagd om een wekelijkse | demandé, sous l'empire de la loi du 22 juin 1960, d'imposer un jour de |
rustdag op te leggen, kan men aannemen dat zij ervan zijn uitgegaan | repos hebdomadaire, on peut admettre qu'elles ont considéré qu'il |
dat het niet noodzakelijk was om een wekelijkse rustdag te kunnen | n'était pas nécessaire de pouvoir bénéficier d'un jour de repos |
genieten. | hebdomadaire. |
B.12. De wetgever heeft alle erkende beroepsfederaties en | B.12. Le législateur a consulté toutes les fédérations |
interprofessionele federaties, zoals daar zijn de Hoge Raad voor de | professionnelles et interprofessionnelles agréées, dont le Conseil |
Zelfstandigen en de Kleine en Middelgrote Ondernemingen, alsook de | supérieur des indépendants et des PME, ainsi que le Conseil national |
Nationale Arbeidsraad en de Raad voor het Verbruik, geraadpleegd | du travail et le Conseil de la consommation (Doc. parl., Chambre, |
(Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2486/005, p. 6). | 2005-2006, DOC 51-2486/005, p. 6). |
Bovendien wordt enkel de hoofdactiviteit van een zaak in overweging | En outre, seule l'activité principale d'un établissement est prise en |
genomen, zodat zaken die sectoraal niet onder de regeling van de | considération, de sorte que les commerces qui ne relevaient pas, sur |
verplichte wekelijkse rustdag vielen, thans ook nog andere | le plan sectoriel, du repos hebdomadaire obligatoire peuvent |
consumptiegoederen kunnen verkopen, zonder daardoor onder de regeling | aujourd'hui continuer à vendre d'autres biens de consommation, sans |
van de wekelijkse rustdag van de wet van 10 november 2006 te vallen. | pour autant tomber sous l'application des règles du jour de repos |
Ten slotte kan de Koning, overeenkomstig artikel 16, § 3, van de wet | hebdomadaire prévues par la loi du 10 novembre 2006. |
van 10 november 2006, op voorstel van de bevoegde minister, de lijst | Enfin, conformément à l'article 16, § 3, de la loi du 10 novembre |
2006, le Roi peut toujours, sur proposition du ministre compétent, | |
compléter la liste des secteurs du commerce et de l'artisanat figurant | |
met de sectoren van de handel en ambacht in artikel 16, § 1, en de | à l'article 16, § 1er, ainsi que la liste des activités principales |
lijst met de hoofdactiviteiten in artikel 16, § 2, aanvullen. | figurant à l'article 16, § 2. |
Dienvolgens is de keuze van de wetgever redelijk te verantwoorden. | Par conséquent, le choix du législateur est raisonnablement justifié. |
B.13. De vrijheid van handel en nijverheid is te dezen niet van | B.13. Quant à la liberté de commerce et d'industrie, elle n'est pas |
toepassing, aangezien het eerste en het tweede onderdeel van de | concernée en l'espèce, étant donné que les première et deuxième |
prejudiciële vraag betrekking hebben op handelaren die reeds de | branches de la question préjudicielle portent sur les commerçants qui |
uitzonderingen op de wekelijkse rustdag genieten en derhalve reeds de | bénéficient déjà des exceptions au jour de repos hebdomadaire et qui, |
keuze hebben om al dan niet een rustdag vast te leggen. | par conséquent, ont déjà le choix de prévoir ou non un jour de repos. |
B.14. De in het geding zijnde bepalingen zijn bestaanbaar met de | B.14. Les dispositions en cause sont compatibles avec les articles 10 |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de | et 11 de la Constitution, combinés avec la liberté de commerce et |
vrijheid van handel en nijverheid. | d'industrie. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
De artikelen 8, 9, 16 en 17 van de wet van 10 november 2006 | Les articles 8, 9, 16 et 17 de la loi du 10 novembre 2006 relative aux |
betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening | heures d'ouverture dans le commerce, l'artisanat et les services ne |
schenden niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang | violent pas les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec la |
gelezen met de vrijheid van handel en nijverheid. | liberté de commerce et d'industrie. |
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel | Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, |
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
op 9 oktober 2014. | la Cour constitutionnelle, le 9 octobre 2014. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
A. Alen | A. Alen |