← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 162/2014 van 6 november 2014 Rolnummers : 5730, 5766 en 5786 In
zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 3, littera a), en 5, littera a), van de programmawet
van 28 juni 2013 Het
Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 162/2014 van 6 november 2014 Rolnummers : 5730, 5766 en 5786 In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 3, littera a), en 5, littera a), van de programmawet van 28 juni 2013 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...) | Extrait de l'arrêt n° 162/2014 du 6 novembre 2014 Numéros du rôle : 5730, 5766 et 5786 En cause : les recours en annulation des articles 3, littera a), et 5, littera a), de la loi-programme du 28 juin 2013 La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De (...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 162/2014 van 6 november 2014 | Extrait de l'arrêt n° 162/2014 du 6 novembre 2014 |
Rolnummers : 5730, 5766 en 5786 | Numéros du rôle : 5730, 5766 et 5786 |
In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 3, littera a), | En cause : les recours en annulation des articles 3, littera a), et 5, |
en 5, littera a), van de programmawet van 28 juni 2013 (wijziging van | littera a), de la loi-programme du 28 juin 2013 (modifications |
de artikelen 171 en 269 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen | apportées aux articles 171 et 269 du Code des impôts sur les revenus |
1992), ingesteld door de VZW « Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen » | 1992), introduits par l'ASBL « Syndicat Neutre pour Indépendants » et |
en anderen, door Steven Beckers en anderen en door de VZW « Verbond | autres, par Steven Beckers et autres et par l'ASBL « Verbond der |
der Vlaamse Tandartsen » en de BVBA « Dr. Stefan Verellen ». | Vlaamse Tandartsen » et la SPRL « Dr. Stefan Verellen ». |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de | composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée |
Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging | I. Objet des recours des recours et procédure |
a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 15 oktober | a. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le |
2013 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 16 | 15 octobre 2013 et parvenue au greffe le 16 octobre 2013, un recours |
oktober 2013, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 3, | en annulation des articles 3, littera a), et 5, littera a), de la |
littera a), en 5, littera a), van de programmawet van 28 juni 2013 | loi-programme du 28 juin 2013 (modifications apportées aux articles |
(wijziging van de artikelen 171 en 269 van het Wetboek van de | 171 et 269 du Code des impôts sur les revenus 1992), publiée au |
inkomstenbelastingen 1992), bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad | |
van 1 juli 2013, tweede editie, door de VZW « Neutraal Syndicaat voor | Moniteur belge du 1er juillet 2013, deuxième édition, a été introduit |
Zelfstandigen », het « Verbond der Belgische Beroepsvereningen van | par l'ASBL « Syndicat Neutre pour Indépendants », le « Groupement des |
Geneesheren-Specialisten », de VZW « Belgische Vereniging van | Unions Professionnelles Belges de Médecins Spécialistes », l'ASBL « |
Artsensyndicaten », Luc Bogaerts, Stefan Brebels, Linda Defreyne, | Association Belge des Syndicats Médicaux », Luc Bogaerts, Stefan |
Patrick Hateau, Chris Illegems, Roland Lemye, Chris Smout, Alfons | Brebels, Linda Defreyne, Patrick Hateau, Chris Illegems, Roland Lemye, |
Felix Tirry, Camiel Vennekens, Nick Verheyden en Geert Verrijken, | Chris Smout, Alfons Felix Tirry, Camiel Vennekens, Nick Verheyden et |
allen bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. V. Dauginet, advocaat | Geert Verrijken, tous assistés et représentés par Me V. Dauginet, |
bij de balie te Antwerpen. | avocat au barreau d'Anvers. |
b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 6 december | b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le |
2013 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 9 | 6 décembre 2013 et parvenue au greffe le 9 décembre 2013, un recours |
december 2013, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen | |
3, littera a), en 5, littera a), van dezelfde programmawet door Steven | en annulation des articles 3, littera a), et 5, littera a), de la même |
loi-programme a été introduit par Steven Beckers, Marc Buelens, | |
Beckers, Marc Buelens, Lubomyr Dybajlo, Herman Laedemans, Christiaan | Lubomyr Dybajlo, Herman Laedemans, Christiaan Lemmens, Rita Vanaken, |
Lemmens, Rita Vanaken, Kristiaan Vekemans, Ronald Verbruggen, Jozef | Kristiaan Vekemans, Ronald Verbruggen, Jozef Vermaerke, Willy Van |
Vermaerke, Willy Van Reeth en de VZW « Nieuw-Vlaamse Alliantie », | Reeth et l'ASBL « Nieuw-Vlaamse Alliantie », tous assistés et |
allen bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. G. De Neef, advocaat bij | représentés par Me G. De Neef, avocat au barreau de Bruxelles. |
de balie te Brussel. c. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 26 | c. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le |
december 2013 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen | |
op 27 december 2013, is beroep tot vernietiging ingesteld van de | 26 décembre 2013 et parvenue au greffe le 27 décembre 2013, un recours |
artikelen 3, littera a), en 5, littera a), van dezelfde programmawet | en annulation des articles 3, littera a), et 5, littera a), de la même |
loi-programme a été introduit par l'ASBL « Verbond der Vlaamse | |
door de vzw « Verbond der Vlaamse Tandartsen » en de bvba « Dr. Stefan | Tandartsen » et la SPRL « Dr. Stefan Verellen », assistées et |
Verellen », bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. V. Dauginet. | représentées par Me V. Dauginet. |
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 5730, 5766 en 5786 van de rol | Ces affaires, inscrites sous les numéros 5730, 5766 et 5786 du rôle de |
van het Hof, werden samengevoegd. | la Cour, ont été jointes. |
(...) | (...) |
II. In rechte | II. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van het onderwerp van het beroep | Quant à l'objet du recours |
B.1.1. De bestreden artikelen 3, littera a), en 5, littera a), van de | B.1.1. Les articles 3, littera a), et 5, littera a), attaqués, de la |
programmawet van 28 juni 2013 wijzigen, met ingang van 1 oktober 2014, | loi-programme du 28 juin 2013 modifient, à partir du 1er octobre 2014, |
de artikelen 171, 2°, en 269 van het Wetboek van de | les articles 171, 2°, et 269 du Code des impôts sur les revenus 1992 |
inkomstenbelastingen 1992 (hierna : WIB 1992), zodat de | (ci-après : « CIR 1992 »), de sorte que l'impôt sur les revenus et le |
inkomstenbelasting en de roerende voorheffing op de uitkeringen bij de | précompte mobilier sur les sommes distribuées en cas de liquidation - |
- gehele of gedeeltelijke - vereffening van een vennootschap worden verhoogd van 10 pct. naar 25 pct. | totale ou partielle - d'une société sont portés de 10 à 25 % . |
De artikelen 3 en 5 van de programmawet wijzigen respectievelijk | Les articles 3 et 5 de la loi-programme modifient, respectivement, |
artikel 171 van het WIB 1992 en artikel 269 van het WIB 1992. Door die | l'article 171 du CIR 1992 et l'article 269 du CIR 1992. Cette |
wijziging worden uitkeringen die als dividend worden beschouwd bij de | modification a pour effet de soumettre les sommes qui sont qualifiées |
gedeeltelijke verdeling ingevolge overlijden, uittreding of | de dividendes en cas de partage partiel par suite du décès, de la |
uitsluiting van een vennoot (artikel 187 van het WIB 1992) of bij de | démission ou de l'exclusion d'un associé (article 187 du CIR 1992) ou |
gehele verdeling van het maatschappelijk vermogen van een vennootschap | |
(artikel 209 van het WIB 1992) ten laste van de verkrijger onderworpen | en cas de partage total de l'avoir social d'une société (article 209 |
aan een belasting van 25 pct. De uitkerende vennootschap houdt een | du CIR 1992) à un impôt de 25 % à charge du bénéficiaire. La société |
roerende voorheffing in ten belope van dat percentage op de als | distributrice retient un précompte mobilier à concurrence de ce |
dividenden aangemerkte uitkeringen. | pourcentage sur les sommes qualifiées de dividendes. |
B.1.2. Sinds de wet van 22 december 1989 « houdende fiscale bepalingen | B.1.2. Depuis la loi du 22 décembre 1989 « portant des dispositions |
» worden vereffenings- en verkrijgingsuitkeringen in de | fiscales », les bonis de liquidation et d'acquisition sont considérés, |
vennootschapsbelasting « als een uitgekeerd dividend aangemerkt » | à l'impôt des sociétés, « comme un dividende distribué » (articles |
(artikelen 186, 187 en 209 van het WIB 1992). Die wetswijziging | 186, 187 et 209 du CIR 1992). Cette modification législative visait à |
beoogde « de aan de aandeelhouders en vennoten uitgekeerde sommen | ce que « les sommes réparties aux actionnaires ou associés [soient] |
zoals alle andere uitgekeerde winsten [te belasten] met afhouding van | imposées comme tous autres bénéfices distribués avec retenue du |
roerende voorheffing » (Parl. St., Senaat, 1989-1990, nr. 806/1, p. | précompte mobilier » (Doc. parl., Sénat, 1989-1990, n° 806/1, p. 63). |
63). Omdat, ondanks het doel van de wetgever, onduidelijkheid bestond | Parce que, en dépit de l'objectif poursuivi par le législateur, on ne |
omtrent de vraag of op die uitkeringen al dan niet roerende | voyait pas clairement si un précompte mobilier était ou non dû sur ces |
voorheffing verschuldigd was, heeft de wet van 23 oktober 1991 « tot | bonis, la loi du 23 octobre 1991 « transposant en droit belge la |
omzetting in het Belgische recht van de Richtlijn van de Raad van de | |
Europese Gemeenschappen van 23 juli 1990 betreffende de | Directive du Conseil des Communautés européennes du 23 juillet 1990 |
gemeenschappelijke fiscale regeling voor moedermaatschappijen en | concernant le régime fiscal commun applicable aux sociétés mères et |
dochterondernemingen » die als roerend inkomen aangemerkte | filiales » a exonéré du précompte mobilier ces bonis de liquidation |
vereffeningsuitkeringen (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 1784/3, p. | considérés comme revenu mobilier (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° |
5) vrijgesteld van roerende voorheffing. Vervolgens heeft de wet van | |
22 december 1998 « houdende fiscale en andere bepalingen » artikel 21, | 1784/3, p. 5). Ensuite, la loi du 22 décembre 1998 « portant des |
2°, van het WIB 1992 aangepast, zodat vereffeningsuitkeringen worden | dispositions fiscales et autres » a adapté l'article 21, 2°, du CIR |
uitgesloten als inkomsten van roerende goederen en kapitalen. | 1992, en sorte que les bonis de liquidation sont exclus comme revenus |
de capitaux et biens mobiliers. | |
De wet van 24 december 2002 « tot wijziging van de | La loi du 24 décembre 2002 « modifiant le régime des sociétés en |
vennootschapsregeling inzake inkomstenbelastingen en tot instelling | matière d'impôts sur les revenus et instituant un système de décision |
van een systeem van voorafgaande beslissingen in fiscale zaken » heeft | anticipée en matière fiscale » a mis fin à cette exonération d'impôt |
een einde aan die vrijstelling van belasting gemaakt en heeft datgene | et a soumis à l'impôt des personnes physiques et au précompte mobilier |
wat het WIB 1992 reeds als een uitgekeerd dividend aanmerkte, | ce que le CIR 1992 considérait déjà comme un dividende distribué. Les |
onderworpen aan de personenbelasting en aan de roerende voorheffing. | |
De artikelen 2 en 3 van die wet hebben « inkomsten van aandelen [...] | articles 2 et 3 de cette loi ont supprimé « les revenus [...] |
betaald of toegekend bij gehele of gedeeltelijke verdeling van het | d'actions ou parts, payés ou attribués en cas de partage total ou |
maatschappelijk vermogen of bij verkrijging van eigen aandelen » | partiel de l'avoir social ou d'acquisition d'actions ou parts propres |
gelicht uit de in artikel 21 van het WIB 1992 vervatte lijst van in de | » de la liste, figurant à l'article 21 du CIR 1992, des « revenus non |
personenbelasting « niet als inkomsten van roerende goederen en | imposables [à l'impôt des personnes physiques] au titre de revenus des |
kapitalen belastbare inkomsten » en hebben ze als dividenden | capitaux et biens mobiliers » et les ont qualifiés de dividendes. |
gekwalificeerd. Artikel 15 van de wet van 24 december 2002 wijzigde de | L'article 15 de la loi du 24 décembre 2002 a modifié l'article 264, |
bepaling in artikel 264, eerste lid, 2°, van het WIB 1992 volgens | alinéa 1er, 2°, du CIR 1992, selon lequel le précompte mobilier |
welke de roerende voorheffing niet verschuldigd was op uitkeringen die | |
als dividend worden beschouwd bij de verkrijging van eigen aandelen | n'était pas dû sur les bonis qui sont considérés comme des dividendes |
(artikel 186 van het WIB 1992), bij de gedeeltelijke verdeling | en cas d'acquisition d'actions ou de parts propres (article 186 du CIR |
ingevolge overlijden, uittreding of uitsluiting van een vennoot | 1992), en cas de partage partiel par suite du décès, de la démission |
(artikel 187 van het WIB 1992) of bij de gehele verdeling van het | ou de l'exclusion d'un associé (article 187 du CIR 1992) ou en cas de |
maatschappelijk vermogen van een vennootschap (artikel 209 van het WIB | partage total de l'avoir social d'une société (article 209 du CIR |
1992). | 1992). |
De wet van 28 december 2011 « houdende diverse bepalingen » wijzigde | La loi du 28 décembre 2011 portant des dispositions diverses a modifié |
artikel 171, 2°, van het WIB 1992, zodat sindsdien enkel uitkeringen | l'article 171, 2°, du CIR 1992, de sorte que dorénavant seules les |
in de zin van de artikelen 187 en 209 van het WIB 1992 werden belast | sommes distribuées au sens des articles 187 et 209 du CIR 1992 étaient |
tegen het afzonderlijk tarief van 10 pct. Uitkeringen die als dividend | imposées au taux distinct de 10 %. Les sommes qualifiées de dividendes |
worden beschouwd bij de verkrijging van eigen aandelen (artikel 186 | en cas d'acquisition d'actions ou de parts propres (article 186 du CIR |
van het WIB 1992) worden vanaf 1 januari 2013 belast tegen het | 1992) sont imposées, à partir du 1er janvier 2013, au taux distinct de |
afzonderlijk tarief van 25 pct. | 25 % . |
De programmawet van 28 juni 2013 belast, met ingang van 1 oktober | La loi-programme du 28 juin 2013 impose au taux distinct de 25 %, à |
2014, de uitkeringen die als dividend worden beschouwd bij de | partir du 1er octobre 2014, les sommes considérées comme des |
gedeeltelijke verdeling ingevolge overlijden, uittreding of | dividendes en cas de partage partiel par suite du décès, de la |
uitsluiting van een vennoot (artikel 187 van het WIB 1992) of bij de | démission ou de l'exclusion d'un associé (article 187 du CIR 1992) ou |
gehele verdeling van het maatschappelijk vermogen van een vennootschap | |
(artikel 209 van het WIB 1992) tegen het afzonderlijk tarief van 25 | en cas de partage total de l'avoir social d'une société (article 209 |
pct. | du CIR 1992). |
Ten aanzien van de ontvankelijkheid | Quant à la recevabilité |
B.2.1. De Ministerraad voert aan dat het beroep tot vernietiging | B.2.1. Le Conseil des ministres fait valoir que le recours en |
ingediend door de vzw « Nieuw-Vlaamse Alliantie » in de zaak nr. 5766 | annulation introduit par l'ASBL « Nieuw-Vlaamse Alliantie » dans |
niet ontvankelijk is bij gebrek aan een collectief belang. | |
B.2.2. Ten aanzien van de andere verzoekende partijen in de zaak nr. | |
5766 wordt het belang door de Ministerraad niet betwist. Aangezien de | l'affaire n° 5766 n'est pas recevable à défaut d'un intérêt collectif. |
B.2.2. Le Conseil des ministres ne conteste pas l'intérêt des autres | |
parties requérantes dans l'affaire n° 5766. Etant donné que les autres | |
andere verzoekende partijen in de zaak nr. 5766 als | parties requérantes dans l'affaire n° 5766 justifient en tout état de |
belastingplichtigen in elk geval doen blijken van een belang bij het | cause en tant que contribuables d'un intérêt au recours, il n'est pas |
beroep, is het niet noodzakelijk te onderzoeken of de vzw « | |
Nieuw-Vlaamse Alliantie » eveneens doet blijken van een belang om de | nécessaire d'examiner si l'ASBL « Nieuw-Vlaamse Alliantie » justifie |
vernietiging van de bestreden bepalingen te vorderen. | également d'un intérêt à poursuivre l'annulation des dispositions |
B.2.3. De exceptie wordt verworpen. | attaquées. B.2.3. L'exception est rejetée. |
Ten gronde | Quant au fond |
Wat de schending van het gelijkheidsbeginsel betreft (tweede middel in | En ce qui concerne la violation du principe d'égalité (second moyen |
de zaken nrs. 5730 en 5786 en eerste middel in de zaak nr. 5766) | dans les affaires nos 5730 et 5786 et premier moyen dans l'affaire n° |
B.3. De verzoekende partijen voeren een schending aan van de artikelen | 5766) B.3. Les parties requérantes allèguent la violation des articles 10, |
10, 11 en 172 van de Grondwet, in zoverre de bestreden wetsbepalingen | 11 et 172 de la Constitution, en ce que les dispositions législatives |
tot gevolg zouden hebben dat de vereffeningsuitkeringen, voor wat het | attaquées auraient pour effet d'assimiler, en ce qui concerne le taux |
toepasbare belastingtarief betreft, worden gelijkgesteld met de gewone | d'imposition applicable, la distribution de bonis de liquidation à |
dividendenuitkeringen, terwijl beide uitkeringen een verschillende | celle de dividendes ordinaires, alors que les deux types de sommes |
finaliteit zouden hebben. | distribuées poursuivraient une finalité différente. |
B.4.1. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet waarborgen het beginsel | B.4.1. Les articles 10 et 11 de la Constitution garantissent le |
van gelijkheid en niet-discriminatie. Artikel 172 van de Grondwet is een bijzondere toepassing van dat beginsel in fiscale zaken. B.4.2. De grondwettelijke regels van gelijkheid en niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Dezelfde regels verzetten er zich overigens tegen dat categorieën van personen, die zich ten aanzien van de aangevochten maatregel in wezenlijk verschillende situaties bevinden, op identieke wijze worden behandeld, zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording bestaat. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld | principe d'égalité et de non-discrimination. L'article 172 de la Constitution constitue une application particulière de ce principe dans les matières fiscales. B.4.2. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. Ce principe s'oppose, par ailleurs, à ce que soient traitées de manière identique, sans qu'apparaisse une justification raisonnable, des catégories de personnes se trouvant dans des situations qui, au regard de la mesure considérée, sont essentiellement différentes. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant |
rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel | compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la |
en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.5. Het komt de wetgever toe de grondslag van de belasting vast te stellen. Hij beschikt ter zake over een ruime beoordelingsbevoegdheid. Fiscale maatregelen maken immers een wezenlijk onderdeel uit van het sociaaleconomische beleid. Zij zorgen niet alleen voor een substantieel deel van de inkomsten die de verwezenlijking van dat beleid mogelijk moeten maken; zij laten de wetgever ook toe om sturend en corrigerend op te treden en op die manier het sociale en economische beleid vorm te geven. De maatschappelijke keuzen die bij het inzamelen en het inzetten van middelen moeten worden gemaakt, behoren derhalve tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever. Dienvolgens komt het de wetgever toe te oordelen of een stelsel van fiscale voordeeltarieven al dan niet moet worden gehandhaafd of vervangen. Het feit dat vereffeningsuitkeringen als dividenden worden aangemerkt, die evenwel werden belast tegen een lager tarief dan de gewone dividendenuitkeringen, verhindert niet dat de wetgever ze later belast tegen hetzelfde tarief als de gewone dividendenuitkeringen, voor zover die gelijke behandeling berust op een redelijke verantwoording. | nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.5. Il appartient au législateur d'établir la base de l'impôt. Il dispose en la matière d'un large pouvoir d'appréciation. En effet, les mesures fiscales constituent un élément essentiel de la politique socioéconomique. Elles assurent non seulement une part substantielle des recettes qui doivent permettre la réalisation de cette politique, mais elles permettent également au législateur d'orienter certains comportements et d'adopter des mesures correctrices afin de donner corps à la politique sociale et économique. Les choix sociaux qui doivent être réalisés lors de la collecte et de l'affectation des ressources relèvent dès lors du pouvoir d'appréciation du législateur. En conséquence, il appartient au législateur de juger si un système de taux avantageux sur le plan fiscal doit ou non être maintenu ou remplacé. La qualification en tant que dividendes des bonis de liquidation, qui étaient cependant taxés à un taux inférieur à celui des dividendes ordinaires, n'empêche pas le législateur d'imposer ultérieurement ces bonis au même taux que les dividendes ordinaires, pour autant que cette identité de traitement repose sur une justification raisonnable. |
B.6. Door de belasting en de roerende voorheffing op | B.6. En accroissant l'impôt et le précompte mobilier sur les bonis de |
vereffeningsuitkeringen te verhogen, beogen de bestreden bepalingen « | liquidation, les dispositions attaquées visent à « transformer les |
de begrotingsmaatregelen inzake inkomstenbelastingen [...] in concrete | mesures budgétaires en matière d'impôts sur les revenus [...] en des |
wetteksten om te zetten : [...]; 3° voor de inkomsten die toegekend of | textes de loi concrets [...]; 3° pour les revenus qui sont attribués |
betaalbaar gesteld zijn vanaf 1 oktober 2014 wordt de roerende | ou mis en paiement à partir du 1er octobre 2014, le précompte mobilier |
voorheffing en het afzonderlijk tarief van de personenbelasting op de | et le taux spécifique de l'impôt des personnes physiques sur les bonis |
liquidatieboni verhoogd van 10 % tot 25 %. Er worden ook | de liquidation passe de 10 % à 25 % . Des mesures transitoires sont |
overgangsbepalingen ingevoerd » (Parl. St., Kamer, 2012-2013, DOC | également insérées » (Doc. parl., Chambre, 2012-2013, DOC 53-2853/001, |
53-2853/001, p. 3). | p. 3). |
De bestreden bepalingen hebben tot doel : | Les dispositions attaquées ont pour but : |
« nieuwe kapitaalvorming [...], inzonderheid voor de kmo's die door | « [d']encourager la nouvelle formation de capital, notamment pour les |
het opbouwen van een eigen vermogen ook hun kredietwaardigheid | PME qui, en constituant un patrimoine propre, augmentent également |
verhogen [, aan te moedigen]. Vroeger bedroeg het belastingtarief bij | leur solvabilité. Autrefois, le taux d'imposition en ce qui concerne |
liquidatieboni 48 % op de belaste reserves en 24 % op de latente | les bonis de liquidation était de 48 % sur les réserves imposables et |
de 24 % sur les plus-values latentes. Depuis 1983, le taux | |
meerwaarden. Sedert 1983 werd de aanslagvoet verlaagd tot gemiddeld 25 | d'imposition a été ramené à 25 % en moyenne. Une entreprise ne devrait |
%. Een bedrijf behoort niet gedurende vele jaren reserves aan te | pas détenir des réserves pendant plusieurs années pour des raisons |
houden om fiscale redenen. Dit is sowieso geen goede fiscale strategie | fiscales. Ce n'est de toute façon pas une bonne stratégie fiscale » |
» (Parl. St., Kamer, 2012-2013, DOC 53-2853/014, p. 8). | (Doc. parl., Chambre, 2012-2013, DOC 53-2853/014, p. 8). |
Bovendien : | En outre : |
« De staatssecretaris verklaart begrip te hebben voor de | « Le secrétaire d'Etat déclare très bien comprendre les préoccupations |
bekommernissen die in de kmo-middens worden geuit, maar de budgettaire | exprimées par les patrons de PME, mais les défis budgétaires auxquels |
uitdagingen waarmee de regering wordt geconfronteerd zijn aanzienlijk | le gouvernement est confronté sont considérables et l'intervenant part |
en spreker gaat ervan uit dat een begroting in evenwicht toch ook één | du principe qu'un budget en équilibre constitue malgré tout l'une des |
van de bekommernissen [...] is » (Parl. St., Senaat, 2012-2013, nr. 5-2169/3, p. 8). | préoccupations » (Doc. parl., Sénat, 2012-2013, n° 5-2169/3, p. 8). Les objectifs poursuivis en l'espèce par le législateur sont par |
De te dezen door de wetgever nagestreefde doelstellingen houden | conséquent liés à la réalisation de l'équilibre budgétaire et à |
bijgevolg verband met het bereiken van een begrotingsevenwicht en met | l'adoption de mesures d'orientation et de correction de la politique |
het sturen en corrigeren van het sociale en economische beleid hetgeen | sociale et économique qu'il est autorisé à poursuivre lorsqu'il adopte |
hij vermag na te streven bij het nemen van fiscale maatregelen. | des mesures fiscales. |
B.7. De bestreden bepalingen verhogen het tarief van de | B.7. Les dispositions attaquées relèvent le taux d'impôt des personnes |
personenbelasting en de roerende voorheffing, waardoor een einde wordt | physiques et le précompte mobilier, avec pour effet de mettre fin au |
gemaakt aan de gunstige fiscale regeling die vereffeningsuitkeringen, | régime fiscal plus avantageux des bonis de liquidation, par rapport à |
in vergelijking met dividendenuitkeringen, genoten. | celui des dividendes. |
De identieke behandeling van de vereffeningsuitkeringen en de | Le traitement identique des distributions de bonis de liquidation et |
dividendenuitkeringen beantwoordt aan wettige doelstellingen, namelijk | |
de wil van de wetgever om hierdoor de begroting in evenwicht te | de celles de dividendes répond à des objectifs légitimes, à savoir la |
brengen en te vermijden dat hiermee gereserveerde winsten van | volonté du législateur d'équilibrer ainsi le budget et d'éviter que |
ondernemingen te lang in de vennootschappen worden gehouden, enkel en | les sociétés ne conservent trop longtemps, pour de pures raisons |
alleen om fiscale redenen. Door de uitkeringen die worden aangemerkt | fiscales, les bénéfices mis en réserve. En imposant au taux de 25 % |
als dividenden in de artikelen 187 en 209 van het WIB 1992 in geval | les sommes qualifiées de dividendes dans les articles 187 et 209 du |
van de gedeeltelijke verdeling ingevolge overlijden, uittreding of | CIR 1992 en cas de partage partiel par suite du décès, de la démission |
uitsluiting van een vennoot of bij de gehele verdeling van het | ou de l'exclusion d'un associé ou en cas de partage total de l'avoir |
maatschappelijk vermogen van een vennootschap, te belasten tegen het | social d'une société, le législateur a pris une mesure pertinente par |
tarief van 25 pct., heeft de wetgever een maatregel genomen die | |
relevant is ten aanzien van de nagestreefde doelstellingen. | rapport aux buts légitimes poursuivis. |
B.8. Ten slotte heeft de wetgever voorzien in twee begeleidende | B.8. Enfin, le législateur a prévu deux mesures d'accompagnement qui |
maatregelen die tot doel hebben de verhoging van het belastingtarief | ont pour but d'atténuer l'augmentation du taux d'imposition. C'est |
te verzachten. Zo wordt in artikel 537 van het WIB 1992 voor | ainsi que l'article 537 du CIR 1992 prévoit la possibilité pour les |
vennootschappen in de mogelijkheid voorzien om in het laatste | sociétés de distribuer, dans le dernier exercice comptable qui se |
belastbaar tijdperk dat afsluit vóór 1 oktober 2014 de reserves die | clôture avant le 1er octobre 2014, moyennant l'application d'un taux |
ingeschreven waren op de laatste jaarrekening die was goedgekeurd vóór | de 10 %, les réserves qui avaient été inscrites dans les derniers |
31 maart 2013, uit te keren tegen 10 pct. Daarnaast bedraagt, | comptes annuels approuvés avant le 31 mars 2013. Outre cette mesure, |
krachtens artikel 269, § 2, tweede lid, van het WIB 1992, de roerende | le précompte mobilier s'élève, en vertu de l'article 269, § 2, alinéa |
voorheffing 20 pct. voor de dividenden verleend of toegekend uit de | 2, du CIR 1992, à 20 % pour les dividendes alloués ou attribués lors |
de la répartition bénéficiaire du deuxième exercice comptable après | |
winstverdeling van het tweede boekjaar na dat van de inbreng, en 15 | celui de l'apport et à 15 % pour ceux qui sont « alloués ou attribués |
pct. voor die verleend of toegekend uit de winstverdeling van het | lors de la répartition bénéficiaire des troisième exercice comptable |
derde boekjaar en volgende na dat van de inbreng. | et suivants après celui de l'apport ». |
B.9. De middelen zijn niet gegrond. | B.9. Les moyens ne sont pas fondés. |
Wat de schending van het ongestoord genot van eigendom betreft (eerste | En ce qui concerne la violation du droit au respect des biens (premier |
middel in de zaken nrs. 5730 en 5786 en tweede middel in de zaak nr. | moyen dans les affaires nos 5730 et 5786 et second moyen dans |
5766) | l'affaire n° 5766) |
B.10. De verzoekende partijen in de zaken nrs. 5730, 5766 en 5786 | B.10. Les parties requérantes dans les affaires nos 5730, 5766 et 5786 |
voeren een schending aan van artikel 16 van de Grondwet, in samenhang | allèguent une violation de l'article 16 de la Constitution, combiné |
gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij het | avec l'article 1er du Premier Protocole additionnel à la Convention |
Europees Verdrag voor de rechten van de mens en met artikel 17 van het | européenne des droits de l'homme et avec l'article 17 de la Charte des |
Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, omdat een inmenging | droits fondamentaux de l'Union européenne, au motif qu'une ingérence |
in het eigendomsrecht enkel toegelaten zou zijn wanneer kan worden | dans le droit de propriété ne serait autorisée que s'il peut être |
aangetoond dat de inmenging wordt voorgeschreven door een voldoende | démontré que l'ingérence est prescrite par une disposition légale |
precieze wettelijke bepaling die beantwoordt aan een dwingende | suffisamment précise répondant à un besoin social impérieux et que |
maatschappelijke behoefte en de inmenging evenredig is met de door de | l'ingérence est proportionnée à l'objectif poursuivi par la |
ingevoerde wetsbepaling nagestreefde doelstelling, hetgeen te dezen | disposition législative qui a été instaurée, ce qui ne serait pas le |
niet het geval zou zijn. | cas en l'espèce. |
B.11. Aangezien de verzoekende partijen geen aanknopingspunt van hun | B.11. Etant donné que les parties requérantes ne démontrent aucun lien |
situatie met de tenuitvoerlegging van het recht van de Unie aantonen, | de rattachement de leur situation avec la mise en oeuvre du droit de |
zijn de middelen niet ontvankelijk in zoverre ze zijn afgeleid uit de | l'Union, les moyens ne sont pas recevables en ce qu'ils sont pris de |
schending van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. | la violation de la Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne. |
B.12.1. Artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees | B.12.1. L'article 1er du Premier Protocole additionnel à la Convention |
Verdrag voor de rechten van de mens heeft een draagwijdte die analoog | européenne des droits de l'homme a une portée analogue à celle de |
is met die van artikel 16 van de Grondwet, waardoor de erin vervatte | l'article 16 de la Constitution, avec pour effet que les garanties |
waarborgen een onlosmakelijk geheel vormen met diegene die zijn | qu'il contient forment un ensemble indissociable avec celles qui sont |
ingeschreven in die grondwetsbepaling, zodat het Hof, bij zijn | inscrites dans cette disposition constitutionnelle, de sorte que la |
toetsing van de bestreden bepalingen, rekening houdt met die | Cour tient compte de cette disposition conventionnelle lors de son |
verdragsbepaling. | contrôle des dispositions attaquées. |
B.12.2. Artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol biedt niet alleen | B.12.2. L'article 1er du Premier Protocole additionnel offre une |
bescherming tegen een onteigening of een eigendomsberoving (eerste | protection non seulement contre une expropriation ou une privation de |
alinea, tweede zin), maar ook tegen elke verstoring van het genot van | propriété (premier alinéa, deuxième phrase) mais également contre |
de eigendom (eerste alinea, eerste zin) en elke regeling van het | toute ingérence dans le droit au respect des biens (premier alinéa, |
gebruik van de eigendom (tweede alinea). Een belasting houdt in | première phrase) et contre toute réglementation de l'usage des biens |
beginsel een inmenging in het recht op het ongestoord genot van de | (deuxième alinéa). Un impôt constitue, en principe, une ingérence dans |
eigendom in. | le droit au respect des biens. |
Bovendien vermeldt artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol dat de | En outre, aux termes de l'article 1er du Premier Protocole |
bescherming van het eigendomsrecht « op geen enkele wijze het recht [aantast] dat een Staat heeft om die wetten toe te passen welke hij noodzakelijk oordeelt om toezicht uit te oefenen op het gebruik van eigendom in overeenstemming met het algemeen belang of om de betaling van belastingen of andere heffingen en boeten te verzekeren ». Dienaangaande dient te worden opgemerkt dat, ook al beschikt de fiscale wetgever over een ruime beoordelingsbevoegdheid, een belasting onevenredig kan zijn en op onverantwoorde wijze afbreuk kan doen aan het ongestoord genot van iemands eigendom indien zij het billijk evenwicht verbreekt tussen de vereisten van het algemeen belang en de bescherming van het recht op het ongestoord genot van eigendom (EHRM, | additionnel, la protection du droit de propriété « ne [porte] pas atteinte au droit que possèdent les Etats de mettre en vigueur les lois qu'ils jugent nécessaires pour réglementer l'usage des biens conformément à l'intérêt général ou pour assurer le paiement des impôts ou d'autres contributions ou des amendes ». A ce sujet, il convient d'observer que, même si le législateur fiscal dispose d'une ample marge d'appréciation, une imposition peut revêtir un caractère disproportionné portant une atteinte injustifiée au respect des biens si elle rompt le juste équilibre entre les exigences de l'intérêt général et la sauvegarde du droit au respect des biens |
31 januari 2006, Dukmedjian t. Frankrijk, § § 52-54; beslissing, 15 | (CEDH, 31 janvier 2006, Dukmedjian c. France, § § 52-54; décision, 15 |
december 2009, Tardieu de Maleissye t. Frankrijk). | décembre 2009, Tardieu de Maleissye c. France). |
B.13. De noodzaak een begrotingsevenwicht tot stand te brengen en te | B.13. La nécessité de réaliser l'équilibre budgétaire et de mettre sur |
komen tot een voor de vennootschappen gezonde fiscale strategie, is een oogmerk van algemeen belang. Derhalve vermocht de wetgever redelijkerwijs te oordelen het belastingtarief van 10 pct. te verhogen tot 25 pct. Een tarief van 25 pct. kan inderdaad niet als onredelijk worden beschouwd, omdat het niet van die aard is dat het op onevenredige wijze afbreuk doet aan het recht van een categorie van personen op het ongestoord genot van hun eigendom. Daarnaast verschillen liquidatie-uitkeringen niet wezenlijk van gewone dividendenuitkeringen; zij hebben gemeen dat er reserves worden uitgekeerd en dat ze beide inwisselbaar zijn in die zin dat alle overgedragen winsten kunnen worden uitgekeerd als dividend, dan wel later als liquidatie-uitkering. Ook dividendenuitkeringen worden onderworpen aan een roerende voorheffing en een inkomstenbelasting van | pied, pour les sociétés, une stratégie fiscale saine constitue un objectif d'intérêt général. Le législateur a donc pu raisonnablement considérer qu'il fallait porter le taux d'imposition de 10 % à 25 % . Un taux de 25 % ne saurait en effet être considéré comme déraisonnable car il n'est pas de nature à porter une atteinte disproportionnée au droit d'une catégorie de personnes au respect de ses biens. Par ailleurs, les bonis de liquidation et les dividendes ordinaires ne diffèrent pas essentiellement : ils ont comme point commun que des réserves sont distribuées et qu'ils sont tous les deux convertibles en ce sens que tous les bénéfices reportés peuvent être distribués en tant que dividendes ou bien ultérieurement en tant que bonis de liquidation. Les dividendes sont eux aussi soumis à un précompte |
25 pct. Ten slotte heeft, zoals is vermeld in B.8, de wetgever tevens voorzien in twee begeleidende maatregelen die tot doel hebben de verhoging van het belastingtarief te verzachten. B.14. De middelen zijn niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt de beroepen. Aldus gewezen in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 6 november 2014. De griffier, P.-Y. Dutilleux De voorzitter, | mobilier et à un impôt sur les revenus de 25 %. Enfin, comme il est dit en B.8, le législateur a simultanément prévu deux mesures d'accompagnement qui ont pour but d'atténuer l'augmentation du taux d'imposition. B.14. Les moyens ne sont pas fondés. Par ces motifs, la Cour rejette les recours. Ainsi rendu en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 6 novembre 2014. Le greffier, P.-Y. Dutilleux Le président, |
A. Alen | A. Alen |