Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 125/2014 van 19 september 2014 Rolnummer : 5714 In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 43, 3°, 702, 2°, en 860 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters J.-P. Snappe, T. Merckx-Van(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 125/2014 van 19 september 2014 Rolnummer : 5714 In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 43, 3°, 702, 2°, en 860 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters J.-P. Snappe, T. Merckx-Van(...) Extrait de l'arrêt n° 125/2014 du 19 septembre 2014 Numéro du rôle : 5714 En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 43, 3°, 702, 2°, et 860 et suivants du Code judiciaire, posées par la Cour du travail de Liège. La Cou composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, P. (...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 125/2014 van 19 september 2014 Extrait de l'arrêt n° 125/2014 du 19 septembre 2014
Rolnummer : 5714 Numéro du rôle : 5714
In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 43, 3°, 702, En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 43, 3°,
2°, en 860 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het 702, 2°, et 860 et suivants du Code judiciaire, posées par la Cour du
Arbeidshof te Luik. travail de Liège.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges J.-P.
rechters J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet en R. Snappe, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet et R. Leysen, assistée
Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij arrest van 10 september 2013 in zake Michael Simon tegen de nv « Par arrêt du 10 septembre 2013 en cause de Michael Simon contre la SA
G4S Secure Solutions », in aanwezigheid van de NV « Ethias », waarvan « G4S Secure Solutions », en présence de la SA « Ethias », dont
de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 16 september l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 16 septembre 2013,
2013, heeft het Arbeidshof te Luik de volgende prejudiciële vragen la Cour du travail de Liège a posé les questions préjudicielles
gesteld : suivantes :
« 1. Zijn de artikelen 43, 702 en 860 en volgende van het Gerechtelijk « 1. Les articles 43, 702 et 860 et suivants du Code judiciaire
interprétés comme excluant du régime des nullités la citation
Wetboek, samen of afzonderlijk en in voorkomend geval juncto artikel erronément dirigée contre une personne autre que celle contre laquelle
elle aurait dû l'être sont-ils, ensemble ou distinctement et le cas
17 van hetzelfde Wetboek, in die zin geïnterpreteerd dat zij de échéant joints avec l'article 17 du même Code, compatibles avec les
dagvaarding die verkeerdelijk is gericht tegen een andere persoon dan
die tegen welke zij had moeten worden gericht, uitsluiten van het
stelsel van de nietigheden, bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van articles 10 et 11 de la Constitution coordonnée en ce qu'ils
de gecoördineerde Grondwet in zoverre zij een onderscheid invoeren établissent une distinction entre la citation dirigée contre une
tussen de dagvaarding die is gericht tegen een andere rechtspersoon personne juridique autre que celle qui aurait dû être nommément visée
dan die welke met name had moeten worden beoogd terwijl de alors que la personne citée erronément dispose de la personnalité
verkeerdelijk gedagvaarde persoon over rechtspersoonlijkheid beschikt,
dagvaarding die niet ontvankelijk is en waarvoor de begane vergissing juridique, citation qui n'est pas recevable et pour laquelle l'erreur
niet het recht opent om zich op het stelsel van de nietigheden te commise n'ouvre pas le droit à se prévaloir du régime des nullités, et
beroepen, en die welke is gericht tegen de betrokkene wiens gegevens celle dirigée contre la personne concernée mais dont les coordonnées
(precieze benaming, woonplaats of maatschappelijke zetel, rechtsvorm) (dénomination précise, domicile ou siège social, forme juridique) ne
echter niet allemaal juist zijn, dagvaarding die nietig is maar een sont pas toutes exactes, citation qui est nulle mais de nullité
relatieve nietigheid heeft ? relative ?
2. Zijn de artikelen 43, 702 en 860 en volgende van het Gerechtelijk 2. Les articles 43, 702 et 860 et suivants du Code judiciaire
interprétés comme excluant du régime des nullités la citation
erronément dirigée contre une personne autre que celle contre qui elle
Wetboek, samen of afzonderlijk en in voorkomend geval juncto artikel aurait dû l'être sont-ils, ensemble ou distinctement et le cas échéant
17 van hetzelfde Wetboek, in die zin geïnterpreteerd dat zij de joints avec l'article 17 du même Code, compatibles avec les articles
dagvaarding die verkeerdelijk is gericht tegen een andere persoon dan
die tegen welke zij had moeten worden gericht, uitsluiten van het
stelsel van de nietigheden, bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van 10 et 11 de la Constitution coordonnée en ce qu'ils établissent une
de gecoördineerde Grondwet in zoverre zij een onderscheid invoeren
tussen de dagvaarding die is gericht tegen een andere rechtspersoon distinction entre la citation dirigée contre une personne juridique
dan die welke met name had moeten worden beoogd terwijl de autre que celle qui aurait dû être nommément visée alors que la
verkeerdelijk gedagvaarde persoon over rechtspersoonlijkheid beschikt,
dagvaarding die niet ontvankelijk is en waarvoor de begane vergissing personne citée erronément dispose de la personnalité juridique,
niet het recht opent om zich op het stelsel van de nietigheden te citation qui n'est pas recevable et pour laquelle l'erreur commise
beroepen, en die welke niet een van die vermeldingen, met inbegrip van n'ouvre pas le droit à se prévaloir du régime des nullités, et celle
de benaming van de gedagvaarde persoon, bevat, tekortkoming die het ne contenant pas une de ces mentions, en ce compris la dénomination de
daarentegen wel mogelijk maakt van het genoemde stelsel gebruik te la personne citée, manquement qui permet au contraire le recours audit
maken ? ». régime ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De artikelen 17, 43, 702 en 860 tot 867 van het Gerechtelijk B.1. Les articles 17, 43, 702 et 860 à 867 du Code judiciaire
Wetboek bepalen : disposent :
«

Art. 17.De rechtsvordering kan niet worden toegelaten, indien de

«

Art. 17.L'action ne peut être admise si le demandeur n'a pas

eiser geen hoedanigheid en geen belang heeft om ze in te dienen ». qualité et intérêt pour la former ».
«

Art. 43.Op straffe van nietigheid, moet het exploot van betekening

«

Art. 43.A peine de nullité, l'exploit de signification doit être

door de optredende gerechtsdeurwaarder ondertekend zijn en vermelden : signé par l'huissier de justice instrumentant et contenir l'indication
1° de dag, de maand en het jaar, en de plaats van de betekening; : 1° des jour, mois et an et du lieu de la signification;
2° de naam, de voornaam, het beroep, de woonplaats en, in voorkomend 2° des nom, prénom, profession, domicile et, le cas échéant, adresse
geval, het gerechtelijk elektronisch adres, de hoedanigheid en de judiciaire électronique, qualité et inscription à la Banque-Carrefour
inschrijving in de Kruispuntbank van ondernemingen van de persoon op des entreprises de la personne à la requête de qui l'exploit est
wiens verzoek het exploot wordt betekend; signifié;
3° de naam, de voornaam, de woonplaats of, bij gebreke van een 3° des nom, prénom, domicile ou, à défaut de domicile, résidence et,
woonplaats, de verblijfplaats en, in voorkomend geval, het le cas échéant, adresse judiciaire électronique et qualité du
gerechtelijk elektronisch adres en de hoedanigheid van de persoon voor destinataire de l'exploit;
wie het exploot bestemd is;
4° de naam, voornaam en, bij voorkomend geval, de hoedanigheid van de 4° des nom, prénom et, le cas échéant, qualité de la personne à qui la
persoon aan wie afschrift ter hand gesteld is, of in het geval bedoeld copie a été remise ou du dépôt de la copie dans le cas prévu à
in artikel 38, § 1, het achterlaten van het afschrift, of in de gevallen bedoeld in artikel 40, de afgifte van het exploot op de post; 5° de naam en de voornaam van de gerechtsdeurwaarder en het adres van zijn kantoor en, in voorkomend geval, zijn gerechtelijk elektronisch adres; 6° de omstandige opgave van de kosten der akte. 7° de in artikel 42bis bedoelde wijzen van betekening en, in voorkomend geval, de in artikel 42bis, vierde lid, bepaalde vermeldingen. De persoon aan wie het afschrift wordt ter hand gesteld, tekent het origineel voor ontvangst. Weigert hij te tekenen, dan maakt de l'article 38, § 1er, ou du dépôt de l'exploit à la poste, dans les cas prévus à l'article 40. 5° des nom et prénom de l'huissier de justice, de l'adresse de son étude et, le cas échéant, de son adresse judiciaire électronique; 6° du coût détaillé de l'acte. La personne à qui la copie est remise vise l'original. Si elle refuse de signer, l'huissier relate ce refus dans l'exploit. 7° des modalités de signification visées à l'article 42bis et, le cas
deurwaarder daarvan melding in het exploot ». échéant, les mentions prévues à l'article 42bis, alinéa 4 ».
«

Art. 702.Behalve de vermeldingen bepaald in artikel 43, bevat het

«

Art. 702.A peine de nullité, l'exploit de citation contient, outre

exploot van dagvaarding, op straffe van nietigheid, de volgende opgaven : les mentions prévues à l'article 43 :
1° de naam, de voornaam en de woonplaats van de eiser; 1° les nom, prénoms et domicile du demandeur;
2° de naam, de voornaam en de woonplaats of, bij gebreke van een 2° les nom, prénoms et domicile ou, à défaut de domicile résidence du
woonplaats, de verblijfplaats van de gedaagde; cité;
3° het onderwerp en de korte samenvatting van de middelen van de vordering; 3° l'objet et l'exposé sommaire des moyens de la demande;
4° de rechter voor wie de vordering aanhangig wordt gemaakt; 4° l'indication du juge qui est saisi de celle-ci;
5° de plaats, de dag en het uur van de terechtzitting ». 5° l'indication des lieu, jour et heure de l'audience ».
«

Art. 860.Wat de verzuimde of onregelmatig verrichte vorm ook zij, geen proceshandeling kan nietig worden verklaard, indien de wet de nietigheid ervan niet uitdrukkelijk heeft bevolen. De termijnen om een rechtsmiddel aan te wenden zijn evenwel voorgeschreven op straffe van verval. De andere termijnen worden slechts dan op straffe van verval bepaald wanneer de wet het voorschrijft ». «

Art. 861.De rechter kan een proceshandeling alleen dan nietig verklaren, indien het aangeklaagde verzuim of de aangeklaagde onregelmatigheid de belangen schaadt van de partij die de exceptie opwerpt ».

«

Art. 860.Quelle que soit la formalité omise ou irrégulièrement accomplie, aucun acte de procédure ne peut être déclaré nul si la nullité n'est pas formellement prononcée par la loi. Les délais prévus pour former un recours sont prescrits à peine de déchéance. Les autres délais ne sont établis à peine de déchéance que si la loi le prévoit.

Art. 861.Le juge ne peut déclarer nul un acte de procédure que si l'omission ou l'irrégularité dénoncée nuit aux intérêts de la partie qui invoque l'exception.

«

Art. 862.§ 1. De regel van artikel 861 geldt niet voor een verzuim

Art. 862.§ 1. La règle énoncée à l'article 861 n'est pas applicable à

of een onregelmatigheid betreffende : l'omission ou à l'irrégularité concernant :
1° de termijnen op straffe van verval of nietigheid voorgeschreven; 1° les délais prévus à peine de déchéance ou de nullité;
2° de ondertekening van de akte; 2° la signature de l'acte;
3° de vermelding van de datum van de akte wanneer die noodzakelijk is 3° l'indication de la date de l'acte lorsque celle-ci est nécessaire à
om de gevolgen van de akte te beoordelen; l'appréciation des effets de celui-ci;
4° de aanwijzing van de rechter die van de zaak kennis moet nemen; 4° l'indication du juge qui doit connaître de la cause;
5° de eed opgelegd aan getuigen en aan deskundigen; 5° le serment imposé aux témoins et aux experts;
6° de vermelding dat de exploten en akten van tenuitvoerlegging zijn 6° la mention que la signification des exploits et des actes
betekend aan de persoon of op een andere wijze die de wet bepaalt. d'exécution a été faite à personne ou selon un autre mode fixé par la
§ 2. Onverminderd de toepassing van artikel 867 wordt in de gevallen loi. § 2. Dans les cas prévus au § 1er et sous réserve de l'application de
van § 1 de nietigheid of het verval uitgesproken door de rechter, l'article 867, la nullité ou la déchéance est prononcée, même
zelfs ambtshalve ». d'office, par le juge.
«

Art. 863.In alle gevallen waarin de ondertekening vereist is voor

Art. 863.Dans tous les cas où la signature est nécessaire pour qu'un

de geldigheid van een proceshandeling kan het gebrek van de acte de procédure soit valable, l'absence de signature peut être
handtekening worden geregulariseerd ter zitting of binnen een door de régularisée à l'audience ou dans un délai fixé par le juge.
rechter vastgestelde termijn ».
«

Art. 864.De nietigheden die tegen de proceshandelingen kunnen

Art. 864.Toutes nullités qui entacheraient un acte de procédure sont

worden ingeroepen, zijn gedekt indien zij niet tegelijk en vóór enig couvertes si elles ne sont proposées simultanément et avant tout autre
ander middel worden voorgedragen. moyen.
Verval en nietigheid als bepaald in artikel 862 zijn echter pas Toutefois, les déchéances et nullités prévues à l'article 862 ne sont
gedekt, wanneer een vonnis of arrest op tegenspraak, behalve datgene couvertes que lorsqu'un jugement ou arrêt contradictoire autre que
dat een maatregel van inwendige aard inhoudt, is gewezen zonder dat celui prescrivant une mesure d'ordre intérieur a été rendu sans
het verval of de nietigheid door de partij is voorgedragen of door de qu'elles aient été proposées par la partie ou prononcées d'office par
rechter ambtshalve is uitgesproken ». le juge.
«

Art. 865.De regels van artikel 864 en van artikel 867 zijn niet van

Art. 865.Les règles de l'article 864 et de l'article 867 ne sont pas

toepassing op het in artikel 860, tweede lid, bedoelde verval ». applicables aux déchéances prévues à l'article 860, alinéa 2.
«

Art. 866.De proceshandelingen en akten die nietig zijn of nodeloze

Art. 866.Les procédures et les actes nuls ou frustratoires par le

kosten veroorzaken door toedoen van een ministerieel ambtenaar, komen
te zijnen laste; hij kan bovendien worden veroordeeld tot fait d'un officier ministériel sont à la charge de cet officier;
schadevergoeding jegens de partij ». celui-ci peut en outre, être condamné aux dommages et intérêts de la partie.
«

Art. 867.Het verzuim of de onregelmatigheid van de vorm van een

Art. 867.L'omission ou l'irrégularité de la forme d'un acte, en ce

proceshandeling, met inbegrip van de niet-naleving van de in deze compris le non-respect des délais visés par la présente section ou de
afdeling bedoelde termijnen of van de vermelding van een vorm, kan la mention d'une formalité, ne peut entraîner la nullité, s'il est
niet tot nietigheid leiden, wanneer uit de gedingstukken blijkt dat de établi par les pièces de la procédure que l'acte a réalisé le but que
handeling het doel heeft bereikt dat de wet ermee beoogt, of dat die la loi lui assigne ou que la formalité non mentionnée a, en réalité,
niet-vermelde vorm wel in acht is genomen ». été remplie ».
B.2. Aan het Hof worden vragen gesteld over de bestaanbaarheid met de B.2. La Cour est interrogée au sujet de la compatibilité, avec les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet van die bepalingen, in die zin articles 10 et 11 de la Constitution, de ces dispositions,
geïnterpreteerd « dat zij de dagvaarding die verkeerdelijk is gericht interprétées « comme excluant du régime des nullités la citation
tegen een andere persoon dan die tegen welke zij had moeten worden erronément dirigée contre une personne autre que celle contre laquelle
gericht, uitsluiten van het stelsel van de nietigheden », waarbij de elle aurait dû l'être », le juge a quo précisant en outre que la
verwijzende rechter bovendien preciseert dat de aldus verkeerdelijk personne ainsi citée erronément dispose de la personnalité juridique.
gedagvaarde persoon over rechtspersoonlijkheid beschikt. Er zou een Une différence de traitement serait instaurée entre les justiciables
verschil in behandeling worden ingesteld tussen de rechtzoekenden die qui introduisent une telle action et ceux qui introduisent une action
een dergelijke vordering instellen en diegenen die een vordering qui, bien qu'étant dirigée contre la personne correcte, comporte
instellen die, hoewel zij tegen de juiste persoon is gericht, een toutefois une mention inexacte (première question préjudicielle) ou
onjuiste (eerste prejudiciële vraag) of onvolledige (tweede incomplète (seconde question préjudicielle) : à l'inverse de ces
prejudiciële vraag) vermelding bevat : in tegenstelling tot die justiciables, qui peuvent se prévaloir du régime des nullités organisé
rechtzoekenden, die zich op het bij de artikelen 860 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek geregelde stelsel van de nietigheden kunnen beroepen, zien de rechtzoekenden van de eerste categorie hun rechtsvordering onontvankelijk verklaard, zonder dat de in dat geval begane vergissing het voordeel van dat stelsel kan genieten. B.3. De geïntimeerde voor het verwijzende rechtscollege betwist dat de aan de toetsing van het Hof onderworpen categorieën van personen vergelijkbaar zijn. De in het geding zijnde categorieën van personen bevinden zich niet in situaties die dermate verschillend zijn dat zij niet met elkaar kunnen worden vergeleken : het gaat om rechtzoekenden wier zaak wordt berecht voor de gewone rechtscolleges en die dezelfde wijze hanteren om hun rechtsvordering in te stellen. par les articles 860 et suivants du Code judiciaire, les justiciables de la première catégorie voient leur action frappée d'irrecevabilité, sans que l'erreur commise dans ce cas ne puisse bénéficier dudit régime. B.3. L'intimée devant la juridiction a quo conteste que les catégories de personnes soumises au contrôle de la Cour soient comparables. Les deux catégories de personnes en cause ne se trouvent pas dans des situations à ce point différentes qu'elles ne puissent être comparées : il s'agit de justiciables dont la cause est jugée devant les juridictions judiciaires et qui ont recours au même mode d'introduction de leur action.
B.4.1. Krachtens artikel 17 van het Gerechtelijk Wetboek « [kan] de B.4.1. En vertu de l'article 17 du Code judiciaire, « l'action ne peut
rechtsvordering [...] niet worden toegelaten, indien de eiser geen être admise si le demandeur n'a pas qualité et intérêt pour la former
hoedanigheid en geen belang heeft om ze in te dienen ». Zoals blijkt ». Comme il ressort des travaux préparatoires du Code judiciaire
uit de parlementaire voorbereiding van het Gerechtelijk Wetboek
(Verslag Van Reepinghen, Pasin., 1967, III, p. 322), moet de (Rapport Van Reepinghen, Pasin., 1967, III, p. 322), l'action doit
rechtsvordering worden ingesteld tegen diegene die de hoedanigheid être formée contre celui qui a qualité pour y répondre.
bezit om ze te beantwoorden. Lorsqu'un exploit de citation contient les mentions prévues aux
Wanneer een exploot van dagvaarding weliswaar de in de artikelen 43 en articles 43 et 702, 2°, du Code judiciaire, mais que celles-ci se
702, 2°, van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde vermeldingen bevat, rapportent à une autre personne que celle que le demandeur aurait dû
maar die betrekking hebben op een andere persoon dan diegene die de
eiser had dienen te dagvaarden, brengt dat de onontvankelijkheid van citer, ceci entraîne l'irrecevabilité de la demande ainsi introduite.
de aldus ingeleide vordering met zich mee. Een dergelijke
onregelmatigheid valt buiten de werkingssfeer van het stelsel van de Une telle irrégularité tombe en dehors du champ d'application du
nietigheden van de artikelen 860 tot 867 van dat Wetboek en geeft dan régime des nullités des articles 860 à 867 de ce Code et ne donne, dès
ook geen aanleiding tot een beoordeling van de schade (Cass., 29 juni lors, pas lieu à une appréciation du préjudice (Cass., 29 juin 2006,
2006, Arr. Cass., 2006, nr. 366). Pas., 2006, n° 366).
B.4.2. Krachtens artikel 860 van het Gerechtelijk Wetboek « [kan,] wat B.4.2. En vertu de l'article 860 du Code judiciaire, « quelle que soit
de verzuimde of onregelmatig verrichte vorm ook zij, geen la formalité omise ou irrégulièrement accomplie, aucun acte de
[proceshandeling] [...] nietig worden verklaard, indien de wet de procédure ne peut être déclaré nul si la nullité n'est pas
nietigheid ervan niet uitdrukkelijk heeft bevolen ». Tot de in die formellement prononcée par la loi ». Parmi les formalités visées par
bepaling bedoelde vormvoorschriften behoren de vermeldingen die elk cette disposition figurent les mentions que doit contenir tout exploit
exploot van dagvaarding moet bevatten; in dat verband worden in
artikel 43, 3°, van het Gerechtelijk Wetboek « de naam, de voornaam, de citation; à cet égard, l'article 43, 3°, du Code judiciaire
de woonplaats of, bij gebreke van een woonplaats, de verblijfplaats
en, in voorkomend geval, het gerechtelijk elektronisch adres en de mentionne les « nom, prénom, domicile ou, à défaut de domicile,
hoedanigheid van de persoon voor wie het exploot bestemd is » vermeld résidence et, le cas échéant, adresse judiciaire électronique et
en heeft artikel 702 van hetzelfde Wetboek betrekking op « de naam, de qualité du destinataire de l'exploit » et l'article 702 du même Code
voornaam en de woonplaats of, bij gebreke van een woonplaats, de vise pour sa part les « nom, prénoms et domicile ou, à défaut de
verblijfplaats van de gedaagde ». domicile, résidence du cité ».
Hoewel de verzuimen en onregelmatigheden welke die vermeldingen Si les omissions et irrégularités entachant ces mentions sont
aantasten, bij de voormelde artikelen 43 en 702 met nietigheid worden sanctionnées de nullité par les articles 43 et 702 précités, il ne
bestraft, gaat het desalniettemin maar om een relatieve nietigheid, in s'agit toutefois que d'une nullité relative, dans la mesure où elles
zoverre zij vreemd zijn aan de in het voormelde artikel 862, § 1, van sont étrangères aux omissions et irrégularités visées par l'article
het Gerechtelijk Wetboek bedoelde verzuimen en onregelmatigheden : 862, § 1er, précité, du Code judiciaire : dès lors, en vertu de
krachtens artikel 861 van hetzelfde Wetboek kan de nietigheid bijgevolg enkel worden uitgesproken indien het aangeklaagde verzuim of de aangeklaagde onregelmatigheid de belangen heeft geschaad van de partij die de exceptie opwerpt. Bovendien kan dat verzuim of die onregelmatigheid worden rechtgezet onder de voorwaarden die in het voormelde artikel 867 van hetzelfde Wetboek zijn bepaald. B.4.3. Uit het voorgaande vloeit voort dat, zoals de verwijzende rechter opmerkt, de rechtzoekenden verschillend worden behandeld naargelang zij verkeerdelijk een andere persoon hebben gedagvaard dan die welke had moeten worden gedagvaard, of naargelang hun dagvaarding een onregelmatigheid of een verzuim bevat, maar wel tegen de juiste persoon is gericht : in tegenstelling tot die tweede categorie van rechtzoekenden, die zich op het hiervoor in herinnering gebrachte stelsel van de nietigheden kunnen beroepen, zien de rechtzoekenden van l'article 861 du même Code, la nullité ne peut être prononcée que si l'omission ou l'irrégularité dénoncée a nui aux intérêts de la partie qui invoque l'exception. En outre, cette omission ou irrégularité est susceptible d'être réparée dans les conditions définies à l'article 867, précité, du même Code. B.4.3. Il résulte de ce qui précède que, comme le relève le juge a quo, les justiciables sont traités différemment selon qu'ils ont erronément cité une personne autre que celle qui aurait dû l'être, ou selon que leur citation comporte une irrégularité ou une omission, tout en étant toutefois dirigée contre la personne correcte : à l'inverse de cette seconde catégorie de justiciables, qui peuvent se prévaloir du régime des nullités rappelé ci-dessus, les justiciables
de eerste categorie hun rechtsvordering onontvankelijk verklaard, de la première catégorie voient leur action frappée d'irrecevabilité,
zonder in dat geval dat stelsel te kunnen genieten. sans pouvoir dans ce cas bénéficier dudit régime.
B.5.1. Dat verschil in behandeling berust op een objectief criterium : B.5.1. Cette différence de traitement repose sur un critère objectif :
la nature de la règle dont la méconnaissance est sanctionnée. En
de aard van de regel waarvan de schending wordt bestraft. Artikel 17 effet, l'article 17 du Code judiciaire consacre une règle de fond, et
van het Gerechtelijk Wetboek bevestigt immers een grondregel, terwijl
de artikelen 860 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek alleen op de les articles 860 et suivants du Code judiciaire s'appliquent aux
onregelmatigheden naar de vorm van toepassing zijn. seules irrégularités formelles.
B.5.2. De regels betreffende de vormvoorschriften en de termijnen om B.5.2. Les règles relatives aux formalités et aux délais fixés pour
beroep in te stellen zijn gericht op een goede rechtsbedeling en het former un recours visent à assurer une bonne administration de la
weren van de risico's van rechtsonzekerheid. Die regels mogen de justice et à écarter les risques d'insécurité juridique. Toutefois,
rechtzoekenden echter niet verhinderen de beschikbare procedures aan ces règles ne peuvent empêcher les justiciables de se prévaloir des
te wenden. procédures disponibles.
B.6. Zoals reeds is opgemerkt, vereist artikel 17 van het Gerechtelijk B.6. Comme il a déjà été relevé, l'article 17 du Code judiciaire
Wetboek dat de rechtsvordering moet worden ingesteld tegen diegene die requiert que l'action soit formée contre celui qui a qualité pour y
de hoedanigheid bezit om ze te beantwoorden; indien zulks niet het répondre; si tel n'est pas le cas, la demande vise en réalité, comme
geval is, heeft de rechtsvordering, zoals de verwijzende rechter le relève le juge a quo, une personne étrangère aux faits et au
opmerkt, in werkelijkheid betrekking op een persoon die vreemd is aan litige, et cette demande sera déclarée irrecevable, sans pouvoir
de feiten en aan het geschil, en die rechtsvordering zal
onontvankelijk worden verklaard, zonder het bij de artikelen 860 en bénéficier du régime des nullités organisé par les articles 860 et
volgende van het Gerechtelijk Wetboek geregelde stelsel van de
nietigheden te kunnen genieten. suivants du Code judiciaire.
Die maatregel blijkt relevant te zijn ten aanzien van de hiervoor Cette mesure apparaît comme pertinente au regard des objectifs,
beoogde legitieme doelstellingen. Wat de verkeerdelijk gedagvaarde légitimes, visés ci-dessus. S'agissant de la personne erronément
persoon betreft, is het immers niet denkbaar dat hij partij kan zijn citée, il ne se conçoit pas en effet qu'elle puisse être partie à la
in het geding, verplicht is zich te verdedigen en de kosten ervan te cause, qu'elle soit obligée de se défendre et d'en assumer le coût, et
dragen, en eventueel kan worden veroordeeld, zelfs indien zijn qu'elle puisse éventuellement être condamnée, alors même que sa
situatie vreemd is aan het geschil. Wat betreft de persoon op wie het situation est étrangère au litige. S'agissant de la personne,
geschil betrekking heeft, die had moeten worden gedagvaard maar niet concernée par le litige, qui aurait dû être citée mais ne l'a pas été,
is gedagvaard, is het evenmin denkbaar dat hij kan worden veroordeeld. il ne se conçoit pas davantage qu'elle puisse être condamnée.
Wat ten slotte de eiser betreft, moet worden opgemerkt dat het S'agissant enfin du demandeur, il y a lieu de relever qu'étendre le
uitbreiden van het stelsel van de nietigheden tot een dagvaarding die régime des nullités à une citation adressée erronément à une personne
verkeerdelijk is gericht tot een rechtspersoon die vreemd is aan het juridique étrangère au litige serait de nature, au-delà de la
geschil, naast de schending van de artikelen 860 en volgende van het violation des articles 860 et suivants du Code judiciaire, à
Gerechtelijk Wetboek, van dien aard zou zijn dat de termijn wordt
omzeild waarbinnen de rechtsvordering in voorkomend geval moest worden contourner le délai dans lequel l'action devait, le cas échéant, être
ingesteld, in het geval waarin die termijn zou zijn verstreken. introduite, dans l'hypothèse où ledit délai serait expiré.
De in het stelsel van de nietigheden bedoelde verzuimen en Les omissions et irrégularités visées par le régime des nullités, en
onregelmatigheden, die in het geding zijn, vooronderstellen allereerst cause, présupposent tout d'abord que ce soit la personne correcte qui
dat de juiste persoon door de eiser wordt gedagvaard. Daarenboven, ait été citée par le demandeur. Par ailleurs, comme il a déjà été
zoals reeds is opgemerkt, betreffen zij procedureformaliteiten - en relevé, elles concernent des formalités de procédure - et non une
geen voorwaarde voor het uitoefenen van de rechtsvordering -, zoals condition d'exercice de l'action, - comme tel est le cas de la
zulks het geval is voor de hoedanigheid, vereist bij artikel 17 van qualité, requise par l'article 17 du Code judiciaire. Enfin, les
het Gerechtelijk Wetboek. Ten slotte moeten de betrokken verzuimen en onregelmatigheden, behalve voor die welke in artikel 862, § 1, zijn beoogd, om de nietigheid van de proceshandeling die zij aantasten te verantwoorden, de belangen hebben geschaad van de partij die de exceptie opwerpt. Uit het voorgaande vloeit voort dat het in het geding zijnde verschil in behandeling is verantwoord ten aanzien van de bekommernis om een goede rechtsbedeling te verzekeren en de risico's van rechtsonzekerheid te weren; er moet evenwel worden nagegaan of dat verschil in behandeling geen onevenredige gevolgen ten aanzien van die doelstellingen heeft. B.7. De eiser die verkeerdelijk een andere persoon zou hebben gedagvaard dan die welke had moeten worden gedagvaard, kan, indien zulks mogelijk blijft binnen de termijnen, een nieuwe rechtsvordering instellen, ditmaal tegen de persoon die in rechte moest worden beoogd. In het geval waarin de eiser zelf niet aansprakelijk zou zijn voor de voormelde vergissing, staat het hem bovendien vrij in voorkomend geval omissions et irrégularités concernées doivent, hormis pour celles visées à l'article 862, § 1er, avoir nui aux intérêts de la partie qui invoque l'exception, pour justifier la nullité de l'acte de procédure qu'elles entachent. Il résulte de ce qui précède que la différence de traitement en cause est justifiée au regard du souci d'assurer une bonne administration de la justice et d'écarter les risques d'insécurité juridique; il y a lieu toutefois de vérifier si cette différence de traitement n'a pas des effets disproportionnés au regard de ces objectifs. B.7. Le demandeur qui aurait erronément cité une personne autre que celle qui aurait dû l'être peut, si cela reste possible dans les délais, introduire une nouvelle action à l'encontre, cette fois, de la personne qui devait, en droit, être visée. Dans l'hypothèse où le demandeur ne serait pas lui-même responsable de l'erreur précitée, il lui est en outre loisible de récupérer le cas échéant le coût de cette
de kostprijs van die nieuwe procedure te verhalen op de persoon die die fout heeft begaan. Ten slotte kan de eiser, in het geval waarin hij niet aansprakelijk zou zijn voor de voormelde vergissing en om redenen met betrekking tot de termijn niet langer in staat zou zijn een nieuwe rechtsvordering in te stellen, de vergoeding verkrijgen van de schade die hij heeft geleden op grond van de, naar gelang van het geval, contractuele of buitencontractuele aansprakelijkheid van de persoon die door zijn fout die schade heeft veroorzaakt. Gelet op het voorgaande, is het verschil in behandeling niet zonder redelijke verantwoording. B.8. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof nouvelle procédure auprès de l'auteur de cette faute. Enfin, dans l'hypothèse où le demandeur ne serait pas responsable de l'erreur précitée et ne serait plus en mesure, pour des raisons de délai, d'introduire une nouvelle action, il peut obtenir la réparation du dommage qu'il a subi sur la base de la responsabilité, selon le cas, contractuelle ou extracontractuelle de l'auteur de la faute qui a causé le dommage. Eu égard à ce qui précède, la différence de traitement n'est pas dénuée de justification raisonnable. B.8. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative. Par ces motifs, la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
De artikelen 17, 43, 702 en 860 tot 867 van het Gerechtelijk Wetboek Les articles 17, 43, 702 et 860 à 867 du Code judiciaire ne violent
schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 19 september 2014. la Cour constitutionnelle, le 19 septembre 2014.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
J. Spreutels J. Spreutels
^