Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 101/2014 van 10 juli 2014 Rolnummer : 5639 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Arbeidshof te Antwerpen. Het Grondwette samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters E. De Groot, J.-P. Snappe, (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 101/2014 van 10 juli 2014 Rolnummer : 5639 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Arbeidshof te Antwerpen. Het Grondwette samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters E. De Groot, J.-P. Snappe, (...) Extrait de l'arrêt n° 101/2014 du 10 juillet 2014 Numéro du rôle : 5639 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 101 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par la Cour du travail d'Anvers. La C composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De Groot, J.-P. Snappe, T. Merckx-(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 101/2014 van 10 juli 2014 Extrait de l'arrêt n° 101/2014 du 10 juillet 2014
Rolnummer : 5639 Numéro du rôle : 5639
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 101 van de wet van 3 juli En cause : la question préjudicielle concernant l'article 101 de la
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Arbeidshof loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par la
te Antwerpen. Cour du travail d'Anvers.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De
rechters E. De Groot, J.-P. Snappe, T. MerckxVan Goey, F. Daoût en R. Groot, J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, F. Daoût et R. Leysen,
Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A.
voorzitterschap van voorzitter A. Alen, Alen,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest van 22 mei 2013 in zake Leo Tercken tegen de vennootschap Par arrêt du 22 mai 2013 en cause de Leo Tercken contre la société de
naar Nederlands recht « AD Chemicals BV », waarvan de expeditie ter droit néerlandais « AD Chemicals BV », dont l'expédition est parvenue
griffie van het Hof is ingekomen op 27 mei 2013, heeft het Arbeidshof au greffe de la Cour le 27 mai 2013, la Cour du travail d'Anvers a
te Antwerpen de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 101 van de Wet van 3 juli 1978 betreffende de « L'article 101 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten, samengelezen met de artikelen 4 en 88 van deze travail, combiné avec les articles 4 et 88 de cette loi, viole-t-il
wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre, les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que,
- aan de werknemer die op bestendige wijze als - le travailleur qui a été occupé de façon constante en tant que
handelsvertegenwoordiger is tewerkgesteld, waarvan de représentant de commerce, dans le cadre d'un contrat de travail auquel
arbeidsovereenkomst na één jaar anciënniteit wordt beëindigd door de il est mis fin après une année d'ancienneté, soit par le fait de
werkgever zonder dringende reden of door hemzelf om een dringende l'employeur sans motif grave, soit par le travailleur lui-même pour
reden, en die aan zijn werkgever cliënteel heeft aangebracht dat hij motif grave, et qui a apporté à son employeur une clientèle que,
na zijn dienstbetrekking tegen zijn wil in niet meer kan valoriseren contre son gré, il ne peut plus valoriser au terme de sa fonction,
en die hierdoor nadeel lijdt, het recht op een uitwinningsvergoeding subissant de ce fait un préjudice, se voit reconnaître le droit à une
wordt toegekend en aan diens werkgever de verplichting wordt opgelegd indemnité d'éviction, et son employeur se voit imposer l'obligation de
om een dergelijke vergoeding te betalen; payer une telle indemnité;
- alors que le travailleur exerçant de façon non constante la fonction
- terwijl aan de werknemer die op niet-bestendige wijze de functie van de représentant de commerce et le travailleur exerçant, de façon
handelsvertegenwoordiger uitoefent en aan de werknemer die op al dan constante ou non, une fonction commerciale sédentaire dans le cadre de
niet bestendige wijze een sedentaire commerciële functie uitoefent in laquelle il prospecte la clientèle potentielle, qui étaient liés par
dewelke hij op zoek gaat naar cliënteel, waarvan de un contrat de travail auquel il est mis fin après une année
arbeidsovereenkomst na één jaar anciënniteit, wordt beëindigd door de d'ancienneté, soit par le fait de l'employeur sans motif grave, soit
werkgever zonder dringende reden of door henzelf om een dringende par les travailleurs eux-mêmes pour motif grave, et qui ont apporté à
reden, en die aan hun werkgever cliënteel hebben aangebracht dat zij leur employeur une clientèle que, contre leur gré, ils ne peuvent plus
na hun dienstbetrekking tegen hun wil in niet meer kunnen valoriseren valoriser au terme de leur fonction, subissant de ce fait un
en die hierdoor nadeel lijden, geen recht op een uitwinningsvergoeding préjudice, ne se voient reconnaître aucun droit à une indemnité
wordt toegekend en aan hun werkgevers niet de verplichting wordt d'éviction, et leurs employeurs ne se voient pas imposer l'obligation
opgelegd om een dergelijke vergoeding te betalen ? ». de payer une telle indemnité ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Het Hof wordt ondervraagd over artikel 101 van de wet van 3 juli B.1. La Cour est interrogée au sujet de l'article 101 de la loi du 3
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, in samenhang gelezen met de juillet 1978 relative aux contrats de travail, combiné avec les
artikelen 4 en 88 van die wet. Die bepalingen luiden : articles 4 et 88 de cette même loi. Ces dispositions sont libellées
«

Art. 4.De arbeidsovereenkomst voor handelsvertegenwoordigers is de

comme suit : «

Art. 4.Le contrat de travail de représentant de commerce est le

overeenkomst waarbij een werknemer, de handelsvertegenwoordiger, zich verbindt tegen loon cliëntele op te sporen en te bezoeken met het oog op het onderhandelen over en het sluiten van zaken, verzekeringen uitgezonderd, onder het gezag, voor rekening en in naam van een of meer opdrachtgevers. Niettegenstaande elke uitdrukkelijke bepaling van de overeenkomst of bij het stilzwijgen ervan wordt de overeenkomst gesloten tussen opdrachtgever en tussenpersoon, welke ook de benaming zij, beschouwd als een arbeidsovereenkomst voor handelsvertegenwoordigers, tenzij het tegendeel wordt bewezen. contrat par lequel un travailleur, le représentant de commerce, s'engage contre rémunération à prospecter et visiter une clientèle en vue de la négociation ou la conclusion d'affaires, hormis les assurances, sous l'autorité, pour le compte et au nom d'un ou de plusieurs commettants. Nonobstant toute stipulation expresse du contrat ou en son silence, le contrat conclu entre commettant et intermédiaire, quelle qu'en soit la dénomination, est réputé jusqu'à preuve du contraire un contrat de travail de représentant de commerce. Ne sont pas des représentants de commerce aux termes de la présente
Zijn naar luid van deze wet geen handelsvertegenwoordiger : de loi : le commissionnaire, le courtier, le concessionnaire de vente
commissionair, de makelaar, de concessiehouder voor alleenverkoop, de exclusive, l'intermédiaire libre de remettre ses commandes à qui bon
tussenpersoon die zijn orders vrij kan doorgeven aan wie hij wil, en lui semble et, en général, l'agent commercial lié à son commettant par
in het algemeen, de handelsagent die met zijn opdrachtgever verbonden un contrat d'entreprise au sens de la loi relative au contrat d'agence
is door een aannemingsovereenkomst in de zin van de wet betreffende de commerciale, de mandat salarié ou de tout autre contrat en vertu
handelsagentuurovereenkomst, een lastgeving tegen loon of elke andere duquel l'agent commercial n'agit pas sous l'autorité de son commettant
overeenkomst krachtens welke de handelsagent niet onder het gezag van ». «

Art. 88.Peut seul invoquer le bénéfice des dispositions du présent

zijn opdrachtgever optreedt ». titre le représentant de commerce engagé en vue d'exercer sa
«

Art. 88.Op de bepalingen van deze titel kan zich alleen beroepen de

profession de façon constante, même lorsqu'il est chargé
handelsvertegenwoordiger die in dienst wordt genomen om op bestendige accessoirement par son employeur de tâches d'une autre nature que la
wijze zijn beroep uit te oefenen, zelfs indien hij door zijn werkgever représentation commerciale. Ce bénéfice n'est pas accordé à l'employé
wordt belast met bijkomstig werk dat van andere aard is dan de chargé occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de
handelsvertegenwoordiging. Dat voordeel wordt, met uitzondering van l'entreprise, de démarches auprès de la clientèle, à l'exception du
het bij artikel 90 toegekende recht, niet verleend aan de bediende die droit inscrit à l'article 90 ».
er af en toe mede wordt belast, samen met zijn arbeid binnen de
onderneming, stappen te doen bij de cliëntele ».
«

Art. 101.Wanneer de overeenkomst wordt beëindigd door de werkgever

«

Art. 101.Lorsqu'il est mis fin au contrat, soit par le fait de

zonder dringende reden of door de handelsvertegenwoordiger om een dringende reden, is een vergoeding wegens uitwinning verschuldigd aan de handelsvertegenwoordiger die een cliënteel heeft aangebracht tenzij de werkgever bewijst dat uit de beëindiging van de overeenkomst geen enkel nadeel volgt voor de handelsvertegenwoordiger. Die vergoeding is pas verschuldigd na een tewerkstelling van één jaar. Zij is gelijk aan het loon van drie maanden voor de handelsvertegenwoordiger die bij dezelfde werkgever was tewerkgesteld gedurende een periode van één tot vijf jaar. Zij wordt met het loon van één maand verhoogd bij het ingaan van elke bijkomende vijfjaarlijkse dienstperiode bij dezelfde werkgever. Wanneer het loon van de handelsvertegenwoordiger geheel of gedeeltelijk uit commissieloon bestaat, wordt dit laatste berekend op grond van het maandelijks gemiddelde van het commissieloon, verdiend gedurende de twaalf maanden die aan de beëindiging van de overeenkomst voorafgaan. De uitwinningsvergoeding behelst niet alleen het lopende loon maar ook de voordelen verworven krachtens de overeenkomst ». l'employeur sans motif grave, soit par le représentant de commerce pour motif grave, une indemnité d'éviction est due au représentant de commerce qui a apporté une clientèle, à moins que l'employeur n'établisse qu'il ne résulte de la rupture du contrat aucun préjudice pour le représentant de commerce. Cette indemnité n'est due qu'après une occupation d'un an. Elle est égale à la rémunération de trois mois pour le représentant de commerce occupé chez le même employeur pendant une période de un à cinq ans. Elle est augmentée de la rémunération de un mois dès le début de chaque période supplémentaire de cinq ans de service chez le même employeur. Lorsque la rémunération du représentant de commerce consiste en tout ou en partie en commissions, celles-ci sont calculées sur base de la moyenne mensuelle des commissions proméritées pendant les douze mois qui précèdent la date de la cessation du contrat. L'indemnité d'éviction comprend non seulement la rémunération en cours, mais aussi les avantages acquis en vertu du contrat ».
B.2. Het verwijzende rechtscollege vraagt of artikel 101 van de wet B.2. La juridiction a quo demande si l'article 101 de la loi du 3
van 3 juli 1978, in samenhang gelezen met de artikelen 4 en 88 van die juillet 1978, combiné avec les articles 4 et 88 de cette même loi, est
wet, bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que
zoverre de uitwinningsvergoeding enkel verschuldigd is aan de l'indemnité d'éviction est uniquement due au représentant de commerce
handelsvertegenwoordiger die op bestendige wijze zijn beroep uitoefent exerçant sa profession de façon constante et non au « travailleur
en niet aan « de werknemer die op niet-bestendige wijze de functie van exerçant la fonction de représentant de commerce de façon non
handelsvertegenwoordiger uitoefent en aan de werknemer die op al dan constante [ni] au travailleur exerçant, de façon constante ou non, une
niet bestendige wijze een sedentaire commerciële functie uitoefent in fonction commerciale sédentaire dans le cadre de laquelle il prospecte
dewelke hij op zoek gaat naar cliënteel ». la clientèle ».
B.3.1. Het voormelde artikel 4 van de wet van 3 juli 1978 vereist dat B.3.1. L'article 4 précité de la loi du 3 juillet 1978 requiert que
degene die handelsvertegenwoordigingsactiviteiten uitoefent personen celui qui exerce des activités de représentation commerciale prospecte
of instellingen opspoort of bezoekt die klanten zijn of kunnen worden ou visite des personnes ou des établissements qui sont des clients du
van de opdrachtgever en met hen zaken sluit of daarover onderhandelt commettant ou qui peuvent le devenir et qu'il conclue ou négocie avec
(Cass., 8 januari 1970, Arr. Cass., 1970, p. 415; Cass. 9 juni 1986, eux des affaires (Cass., 8 janvier 1970, Pas., 1970, I, p. 387; Cass.,
Arr. Cass., 1985-1986, nr. 627; Cass., 9 mei 2011, Arr. Cass., 2011, 9 juin 1986, Pas., 1986, n° 627; Cass., 9 mai 2011, Pas., 2011, n°
nr. 310). Dit veronderstelt dat de handelsvertegenwoordiger zich op 310). Ceci suppose que le représentant de commerce se rende activement
actieve wijze naar de (mogelijke) klanten begeeft. auprès des clients (potentiels).
B.3.2. Uit artikel 88 van de voormelde wet vloeit voort dat het B.3.2. Il découle de l'article 88 de la loi précitée que le bénéfice
voordeel van de bepalingen van die titel IV van de wet van 3 juli 1978 des dispositions de ce titre IV de la loi du 3 juillet 1978 n'est pas
niet van toepassing is op de werknemers die volgens hun accordé aux travailleurs qui, en vertu de leur contrat de travail,
arbeidsovereenkomst de handelsvertegenwoordiging niet als voornaamste n'exercent pas la représentation commerciale à titre d'activité
voorwerp hebben (Cass., 18 april 1988, Arr. Cass., 1987-1988, nr. 496; principale (Cass., 18 avril 1988, Pas., 1988, n° 496; Cass., 28 juin
Cass., 28 juni 1999, Arr. Cass., 1999, nr. 403). 1999, Pas., 1999, n° 403).
B.4. De artikelen 4, 88 en 101 van de wet van 3 juli 1978 nemen de B.4. Les articles 4, 88 et 101 de la loi du 3 juillet 1978 reprennent
artikelen 2 en 15 van de wet van 30 juli 1963 tot instelling van het les articles 2 et 15 de la loi du 30 juillet 1963 fixant le statut des
statuut der handelsvertegenwoordigers over (Parl. St., Senaat, B.Z. représentants de commerce (Doc. parl., Sénat, S.E. 1974, n° 381/1, pp.
1974, nr. 381/1, pp. 2, 54, 56 en 57). 2, 54, 56 et 57).
B.5.1. De wet van 30 juli 1963 beoogt een antwoord te bieden aan « het B.5.1. La loi du 30 juillet 1963 tend à résoudre le problème de « la
in het oog vallende streven om de agenten van de tendance très marquée de faire échapper les agents de la
handelsvertegenwoordiging aan de beschermende arbeidswetten en aan de représentation commerciale aux lois protectrices du travail et au
maatschappelijke zekerheid te doen ontkomen » (Parl. St., Senaat, régime de la sécurité sociale » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185,
1962-1963, nr. 185, p. 1). p. 1).
B.5.2. In de parlementaire voorbereiding van de wet van 30 juli 1963 B.5.2. Les travaux préparatoires de la loi du 30 juillet 1963
werd uitgebreid aandacht besteed aan de omschrijving van het begrip « développent largement la définition de la notion de « représentant de
handelsvertegenwoordiger » en aan het onderscheid tussen dat beroep en commerce » et la distinction entre cette profession et d'autres. On
andere beroepen. Daarbij werd het volgende overwogen : peut y lire les considérations suivantes :
« Het komt er dus op aan, op niet beperkende wijze een aantal criteria « Il en résulte que le problème consiste à choisir, non
te kiezen voor daden die in groten getale en in vaste regelmaat worden limitativement, des critères d'actes accomplis en grand nombre et
régulièrement de telle sorte que leur fréquence et leur normalité
verricht, zodat de veelvuldige en geregelde herhaling er in beginsel constituent une activité d'ensemble, de caractère continu et
een zelfde, doorlopende en voortdurende werkzaamheden van maakt; met permanent, en principe; en d'autres termes qu'ils constituent ce qu'on
andere woorden, iets wat men een beroep pleegt te noemen. est convenu d'appeler une profession.
Hieruit kan worden afgeleid dat het goed is na te gaan welke criteria On peut en conclure qu'il est utile de chercher les critères les plus
het meest voorkomen in de contracten die met hun werkgevers worden fréquents qui caractérisent les contrats avenus avec leurs employeurs
afgesloten door degenen, die het beroep van handelsvertegenwoordiger par ceux qui exercent la profession de représentant de commerce »
uitoefenen » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, pp. 30-31). (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, pp. 30-31).
B.5.3.1. Het wetsontwerp dat aan de oorsprong lag van de voormelde wet B.5.3.1. Le projet de loi qui était à l'origine de la loi précitée du
van 30 juli 1963, bepaalde dat de handelsvertegenwoordiger « zich 30 juillet 1963 disposait que le représentant de commerce « s'occupe
gewoonlijk buiten de lokalen van de onderneming, voor rekening van een de façon continue pour compte d'un ou de plusieurs commettants et
of meer opdrachtgevers doorlopend bezighoudt met het onderhandelen habituellement en dehors des locaux de l'entreprise, de la négociation
over of het afsluiten van zaken en bezoldigd wordt bij wijze van ou de la conclusion d'affaires et est rémunéré par des commissions ou
commissieloon of vaste wedde » (Parl. St., Senaat, 1958-1959, nr. 313, des appointements fixes » (Doc. parl., Sénat, 1958-1959, n° 313, p.
p. 11). Onder die woorden dient te worden verstaan « dat de 11). Il faut déduire de ces termes que « les représentants qui
vertegenwoordigers, die tijdelijk in de lokalen van de onderneming seraient occupés temporairement dans les locaux de l'entreprise, par
zouden werken, bijvoorbeeld tijdens een jaarbeurs of een exemple au cours d'une foire commerciale ou d'une exposition, ne
tentoonstelling, als zodanig niet mogen verstoken blijven van het peuvent pour autant être soustraits au bénéfice des dispositions
voordeel van de voorgestelde bepalingen » (ibid., p. 4). proposées » (ibid., p. 4).
B.5.3.2. In de tekst voorgedragen door de Senaatscommissie voor de B.5.3.2. Le texte proposé par la Commission de l'Emploi, du Travail et
Tewerkstelling, de Arbeid en de Sociale Voorzorg, die artikel 2 van de de la Prévoyance sociale du Sénat, qui est devenu l'article 2 de la
wet van 30 juli 1963 is geworden, was erin voorzien dat voor de loi du 30 juillet 1963, prévoyait qu'il fallait entendre par «
toepassing van die wet onder « handelsvertegenwoordiging » diende te représentation commerciale » « l'activité qui a pour objet la
worden verstaan « de activiteit die erin bestaat een cliënteel te prospection d'une clientèle en vue de la négociation ou la conclusion
bezoeken met het oog op het onderhandelen over of het afsluiten van
zaken » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, p. 91). De bepaling d'affaires » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, p. 91). La
dat de handelsvertegenwoordiger gewoonlijk buiten de lokalen van de disposition en vertu de laquelle le représentant de commerce est
habituellement occupé en dehors des locaux de l'entreprise a donc été
onderneming werkzaam is, werd dus vervangen door de bepaling dat de remplacée par la disposition en vertu de laquelle le représentant de
handelsvertegenwoordiger zijn cliënteel bezoekt. commerce visite sa clientèle.
B.5.3.3. In die Senaatscommissie werd dienaangaande gepreciseerd : B.5.3.3. A cet égard, devant cette commission sénatoriale il avait été précisé :
« Het gaat hier natuurlijk niet om de verkoper van een firma die een « Il ne s'agit évidemment pas du vendeur d'une firme qui a un bureau
verkoopkantoor in haar lokalen heeft, want de verkoper is dan de vente dans les propres locaux de la firme, car alors le vendeur se
natuurlijk verbonden door een arbeidsovereenkomst voor bedienden, wat trouve évidemment dans les liens d'un contrat d'emploi, sans que cela
niet kan worden betwist. Maar dat een vertegenwoordiger bij puisse être contesté. Mais il ne faudrait pas que l'occupation
uitzondering werkzaam is in een van de lokalen van de onderneming mag exceptionnelle du représentant dans l'un des locaux de l'entreprise
niet tot gevolg hebben dat hij niet valt onder de bijzondere puisse avoir pour effet de faire échapper le représentant aux mesures
bepalingen tot bescherming van zijn beroep. spéciales de protection de sa profession.
Daarom en mede omdat nauwkeurigheid van groot nut is, wordt bepaald C'est pourquoi, dans un souci de précision très utile, il est retenu
dat de handelsvertegenwoordiger, niettegenstaande die uitzonderlijke que, nonobstant ces prestations exceptionnelles, le représentant de
werkzaamheden, een vertegenwoordiger blijft wanneer hij gewoonlijk commerce reste un représentant lorsqu'il est habituellement occupé en
buiten de lokalen werkzaam is. dehors des locaux.
Maar tevens wordt het nuttig geacht aan artikel 2 toe te voegen dat de Mais aussi a-t-il été jugé opportun d'ajouter à l'article 2 que le
rechten die uit deze wet voortvloeien niet worden verleend ' aan de bénéfice des droits résultant de la présente loi ' n'est pas accordé à
bediende die er af en toe mede belast wordt, samen met zijn arbeid l'employé chargé occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de
binnen de onderneming, demarches te doen bij cliënteel ' » (ibid., p. l'entreprise de démarches auprès de la clientèle ' » (ibid., p. 44).
44). B.5.3.4. In de Kamer voegde de minister van Tewerkstelling en Arbeid B.5.3.4. A la Chambre, le ministre de l'Emploi et du Travail avait
daar nog het volgende aan toe : également ajouté :
« Tijdens de bespreking in de Senaat is die definitie aangevuld met de « Lors de la discussion au Sénat, cette définition a été complétée en
specificatie, dat handelsvertegenwoordiging de activiteit is die spécifiant que la représentation commerciale est l'activité qui a pour
bestaat in het opsporen en bezoeken van een cliënteel. objet la prospection et la visite d'une clientèle.
Volgens van Dale betekent opsporen ' door zoeken ontdekken '. Met Le mot ' prospecter ' dans le sens donné par Larousse et Littré
opsporen wordt dus bedoeld dat men nieuwe klanten zoekt te vinden, signifie ' explorer '. En d'autres termes rechercher une clientèle
terwijl bij het woord ' bezoeken ' dat tijdens de bespreking is nouvelle, tandis que le mot ' visite ' qui a été ajouté lors des
toegevoegd meer wordt gedacht aan de noodzaak om de betrekkingen met débats, met l'accent sur la nécessité d'entretenir la clientèle
de bestaande cliënteel te onderhouden » (Parl. St., Kamer, 1962-1963, nr. 583/2, p. 4). existante » (Doc. parl., Chambre, 1962-1963, n° 583/2, p. 4).
B.5.4.1. Het wetsontwerp dat aan de oorsprong lag van de wet van 30 B.5.4.1. Le projet de loi qui était à l'origine de la loi du 30
juli 1963, had « tot doel uit het statuut te sluiten de personen wier juillet 1963 tendait « à exclure du statut des personnes dont les
activiteit in de handelsvertegenwoordiging enkel van toevallige aard activités dans la représentation commerciale n'ont qu'un caractère
is » (Parl. St., Senaat, 1958-1959, nr. 313, p. 4). In de tekst occasionnel » (Doc. parl., Sénat, 1958-1959, n° 313, p. 4). Le texte
voorgedragen door de Senaatscommissie voor de Tewerkstelling, de proposé par la Commission de l'Emploi, du Travail et de la Prévoyance
Arbeid en de Sociale Voorzorg, die artikel 2 van de wet van 30 juli sociale du Sénat, et qui est devenu l'article 2 de la loi du 30
1963 is geworden, was bepaald : juillet 1963, prévoyait :
« Het genot van rechten die voortkomen uit deze wet wordt alleen « Le bénéfice des droits découlant de la présente loi est réservé au
toegekend aan de handelsvertegenwoordiger die in dienst wordt genomen représentant de commerce, engagé en vue d'exercer sa profession de
om op voortdurende wijze zijn beroep uit te oefenen, zelfs indien hij façon constante, même lorsqu'il est chargé accessoirement par son
door zijn werkgever belast is met bijkomstige taken die van een andere employeur de tâches d'une autre nature que la représentation
aard zijn dan de handelsvertegenwoordiging. Dat genot wordt niet commerciale. Ce bénéfice n'est pas accordé à l'employé, chargé
verleend aan de bediende die er af en toe mede belast wordt, samen met occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de l'entreprise, de
zijn arbeid binnen de onderneming, demarches te doen bij de cliënteel démarches auprès de la clientèle » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n°
» (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, p. 91). 185, p. 91).
B.5.4.2. In die Senaatscommissie werd hieraan uitgebreid aandacht B.5.4.2. Devant cette Commission sénatoriale, une attention toute
besteed : particulière avait été accordée à cette question :
« Na een grondig onderzoek naar de werkingssfeer van de nieuwe wet « De l'examen approfondi du problème du champ d'application, il semble
schijnt een tweevoudige conclusie voor de hand te liggen : a) om als handelsvertegenwoordiger beschouwd te worden en zijn persoonlijke rechten beschermd te zien, wij bedoelen hiermede het opzeggingsrecht (in tegenstelling met het recht op commissieloon dat verbonden is aan de verrichting en niet aan de persoon), moet men het beroep voortdurend of gewoonlijk uitoefenen; b) verrichtingen die van gelijke aard zijn maar slechts toevallig of in de uitoefening van een niet gewoon beroep plaats hebben, kunnen echter in aanmerking komen voor juridische bescherming die aan dit soort verrichtingen wordt verleend, zoals bijvoorbeeld het recht op commissieloon wanneer de order is aanvaard om te voorkomen dat de prijzen bedorven worden door tussenpersonen die minder gunstige voorwaarden zouden aannemen. Hier stuit men op een werkelijke moeilijkheid omdat degene die één zaak of enkele zaken doet, vanzelfsprekend een makelaar of een commissionair zou kunnen zijn en men dan te doen heeft met handelsverrichtingen die onder het handelsrecht vallen. Deze moeilijkheid kan slechts in elk geval afzonderlijk worden opgelost met inachtneming van de verschillende elementen van de betrokken verrichting of verrichtingen, de gewone que l'on puisse conclure en deux points : a) pour être représentant de commerce protégé quant aux droits personnels, nous voulons dire le droit au préavis (par opposition au droit à la commission qui est attaché à l'opération et non à la personne), il faut exercer la profession de façon continue ou habituelle; b) des opérations qui sont de même nature mais qui ne sont conclues qu'occasionnellement ou dans l'exercice d'une profession non habituelle pourront cependant se dérouler dans le cadre de la protection juridique accordée à ce genre d'opérations, comme par exemple le droit à la commission quand l'ordre est accepté en vue d'éviter le bradage par des intermédiaires qui accepteraient des conditions moins favorables. On se heurte ici à une réelle difficulté car il va sans dire que celui qui réalise une seule opération ou quelques opérations pourrait être un courtier ou un commissionnaire dont les opérations sont alors commerciales et relèvent du droit commercial. Cette difficulté ne peut être résolue que par cas d'espèce en prenant à la fois en considération les éléments relatifs à l'opération ou aux opérations en cause, les relations ordinaires entre
betrekkingen tussen verkoper en tussenpersoon, de normale soort van le vendeur et l'intermédiaire, le genre d'activité normale de
werkzaamheid. celui-ci.
Het internationaal voorgestelde formule-ontwerp schijnt praktisch tot Le projet de formule proposée internationalement semble aboutir
een vrij goed vergelijkbare oplossing te leiden, omdat de ontwerpers pratiquement à une solution assez comparable parce que leurs
ervan voor dezelfde problemen stonden, o.m. het gevaar van prijsbederf rédacteurs se sont trouvés dans les mêmes problèmes, notamment le
: amateurs of gelegenheidsverkopers blijven buiten de wet, maar degenen die de vertegenwoordiging als bijberoep uitoefenen, moeten er wel onder vallen. En zo krijgen wij drie woorden : doorlopend, gewoonlijk en vast. Daar er, taalkundig gesproken, geen echte synoniemen zijn, is de keuze een kwestie van schakeringen, maar er kan in ieder geval geen sprake van zijn iemand uit de werkingssfeer uit te sluiten alleen maar omdat het uitgeoefende beroep onderhevig is aan seizoeninvloeden. De conclusies in verband met het min of meer permanente karakter van het beroep mogen niet tot gevolg hebben dat het ongeoorloofde geoorloofd wordt, bijvoorbeeld de handelsvertegenwoordiger als vast bijberoep door iemand die dat volgens zijn statuut niet mag doen, wat danger du bradage : il ne faut pas inclure les amateurs ou les occasionnels mais il convient d'englober ceux qui exercent la profession de façon accessoire mais constante. Ainsi trois termes se présentent à l'esprit; continuité, habitude et constance. Comme les langues ne connaissent pas de réels synonymes, le choix est affaire de nuances, mais de toute façon il ne peut être question d'exclure du champ d'application pour le seul motif que la profession est influencée par les saisons. Les conclusions sur le caractère plus ou moins permanent de la profession, ne peuvent avoir pour effet de rendre licite ce qui ne le serait pas, par exemple, l'exercice constant mais accessoire de la profession par quelqu'un à qui son statut défend de l'exercer, ce qui
met name het geval zal zijn voor sommige ambtenaren. [...] sera le cas notamment de certains fonctionnaires. [...]
[...] In die zin legt de Commissie de tekst uit die ze aan het [...] C'est dans ce sens que la Commission interprète le texte qu'elle
Parlement aanbiedt en indien het Parlement het verslag en het ontwerp soumet et c'est à ce sens que se ralliera le Parlement s'il adopte le
goedkeurt, zal het zich bij die opvatting aansluiten » (Parl. St., rapport et le projet » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, pp.
Senaat, 1962-1963, nr. 185, pp. 37-38). 37-38).
B.5.5.1. De bepaling die aan de oorsprong lag van artikel 15 van de B.5.5.1. La disposition qui est à l'origine de l'article 15 de la loi
wet van 30 juli 1963 werd als volgt verantwoord : du 30 juillet 1963 a été justifiée comme suit :
« Deze bepaling handelt over de vergoeding wegens uitwinning van de cliëntele. « Cette disposition traite de l'indemnité d'éviction de clientèle.
[...] [...]
De billijkheid en de practische werkelijkheid eisen hoe langer hoe L'équité et les réalités de la pratique imposent de plus en plus
meer dat de vertegenwoordigers gevrijwaard worden tegen het verlies impérieusement de garantir les représentants contre la perte du fruit
van de vrucht van de cliëntele die door hun arbeid opgenomen werd in de la clientèle que leur travail a fait entrer dans le patrimoine de
het patrimonium van hun werkgever. leur employeur.
De vertegenwoordiger die door zijn werkgever werd ontslagen, wordt Le représentant licencié par son employeur est présumé subir un
geacht een bijzonder nadeel te ondervinden, dat hierin bestaat dat préjudice particulier lequel résulte du fait qu'est soustraite
voortaan aan zijn werkterrein de cliëntele wordt onttrokken waarop hij désormais à son champ de travail la clientèle sur laquelle il avait
persoonlijk invloed had verworven en waarop hij bijgevolg rechtmatig personnellement acquis une influence et sur laquelle dès lors il
kon rekenen voor zijn verdere activiteit » (Parl. St., Senaat, pouvait légitimement compter pour ses activités à venir » (Doc. parl.
1958-1959, nr. 313, p. 7). ; Sénat, 1958-1959, n° 313, p. 7).
B.5.5.2. In die Senaatscommissie werd daar nog aan toegevoegd : B.5.5.2. Devant la commission sénatoriale il a encore été ajouté :
« Het succes van een artikel of een produkt bij de cliënteel, is te « Le succès d'un article ou d'un produit auprès de la clientèle
danken aan zijn kwaliteit en aan de reclame, doch ook, in zeer ruime résulte de la qualité de celui-ci, de la publicité faite mais aussi,
mate, aan het optreden van de handelsvertegenwoordiger. très largement, de l'activité du représentant de commerce.
Onbetwistbaar is de rol van de tussenpersoon die de waar aanbiedt, Le rôle de l'intermédiaire qui présente la marchandise est
zeer belangrijk, want hij is het die de menselijke contacten legt met incontestablement très important parce que c'est lui qui établit les
de klant, hem overtuigt en allerlei kleine problemen oplost om ertoe contacts humains avec le client, le convainc, règle toutes sortes de
te komen een zaak af te sluiten. Eigenlijk is de klant vaak veel meer petits problèmes en vue d'aboutir à la réalisation d'une affaire. En
aan hem gehecht dan aan het produkt, wegens het vertrouwen dat fin de compte, le client lui est souvent beaucoup plus attaché qu'au
ontstaan is en waarop een persoonlijke getrouwheid is gebouwd. De produit, en raison des relations de confiance qui se sont nouées et
werkgever haalt hieruit voordeel, evengoed als uit de prospecties van qui sont à la base d'une fidélité personnelle. L'employeur en
zijn vertegenwoordiger. In vele gevallen kan worden gezegd dat de bénéficie comme il a bénéficié de l'effort de prospection de son
cliënteel ' aan de vertegenwoordiger toebehoort '. Maar wanneer de représentant. On pourra souvent dire que la clientèle ' appartient au
vertegenwoordiger naar een andere bedrijfs- of handelssector moet représentant '. Mais si celui-ci ne travaille plus dans le même
overschakelen, verliest hij alles, terwijl de werkgever verder de secteur économique ou commercial, la perte sera complète pour le
vruchten van de arbeid van zijn vroegere medewerker blijft plukken. représentant tandis que l'employeur continuera à bénéficier en fait du
[...] travail de son ancien collaborateur. [...]
[...] [...]
Het recht op vergoeding wegens uitwinning kan slechts in aanmerking Le droit à l'indemnité d'éviction ne peut être envisagé que si le
komen indien de vertegenwoordiger de gelegenheid had om werkelijk représentant a eu l'occasion de créer réellement ou de provoquer un
cliënteel te verwerven of de cliënteel sterk uit te breiden » (Parl. développement sensible de la clientèle » (Doc. parl., Sénat,
St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, pp. 75-76). 1962-1963, n° 185, pp. 75-76).
B.6. Uit de combinatie van de voormelde artikelen 4 en 88 vloeit voort B.6. Il ressort de la lecture conjointe des articles 4 et 88 précités
dat de werknemer die zich op het bestaan van een arbeidsovereenkomst que le travailleur qui invoque l'existence d'un contrat de travail de
van handelsvertegenwoordiger beroept om een uitwinningsvergoeding te représentant de commerce dans le but de réclamer une indemnité
vorderen, moet bewijzen dat de handelsvertegenwoordiging, dit is het d'éviction doit prouver que la représentation commerciale, à savoir la
opsporen en bezoeken van cliënteel met het oog op het onderhandelen prospection et la visite de clientèle en vue de la négociation ou de
over en het sluiten van zaken, het voornaamste voorwerp van zijn la conclusion d'affaires, constitue l'objet principal de son contrat.
overeenkomst uitmaakt. Bijgevolg is een werknemer die personen of Par conséquent, un travailleur qui ne visite pas des personnes ou des
instellingen die cliënten zijn of kunnen worden, niet bezoekt, of die établissements qui sont des clients ou qui peuvent le devenir, ou qui
niet op bestendige wijze het beroep uitoefent, geen n'exerce par la profession de manière constante, n'est pas un
handelsvertegenwoordiger in de zin van de wet van 3 juli 1978. Hij kan représentant de commerce au sens de la loi du 3 juillet 1978. Il ne
derhalve geen aanspraak maken op een uitwinningsvergoeding, ook al peut dès lors prétendre à une indemnité d'éviction, même s'il a
heeft hij cliënteel aangebracht die hij na zijn ontslag niet langer apporté une clientèle qu'il ne pourra plus valoriser après son
zal kunnen valoriseren. licenciement.
Het verwijzende rechtscollege vraagt of het verschil in behandeling La juridiction a quo demande si la différence de traitement qui en
dat hieruit voortvloeit bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. B.7. Het in het geding zijnde verschil in behandeling berust op een objectief criterium, namelijk het feit of de werknemer die het beroep van handelsvertegenwoordiger uitoefent zijn klanten al dan niet bezoekt, en het feit of dat hij dat beroep al dan niet op bestendige wijze uitoefent. B.8. In zoverre de wetgever de handelsvertegenwoordigers wil beschermen tegen een tendens die beoogt hen aan de arbeidswetgeving te onttrekken, streeft hij een wettig doel na. Het in het geding zijnde verschil in behandeling is pertinent ten opzichte van dat doel, vermits die tendens zich enkel voordeed ten aanzien van de handelsvertegenwoordigers, en niet ten aanzien van andere beroepen, en vermits die andere beroepen reeds de bescherming van andere wetgeving genoten. B.9. Het Hof dient evenwel nog na te gaan of het in het geding zijnde découle est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution. B.7. La différence de traitement en cause repose sur un critère objectif, à savoir le fait que le travailleur qui exerce la profession de représentant de commerce visite ou non ses clients et le fait qu'il exerce cette profession de façon constante ou non. B.8. Dans la mesure où le législateur souhaite protéger les représentants de commerce d'une tendance visant à les soustraire à la législation du travail, il poursuit un but légitime. La différence de traitement en cause est pertinente par rapport à cet objectif, étant donné que cette tendance ne s'est avérée qu'à l'égard des représentants de commerce et non à l'égard d'autres professions et que ces autres professions bénéficient déjà de la protection d'autres lois. B.9. La Cour doit cependant encore vérifier si la différence de
verschil in behandeling geen gevolgen heeft die onevenredig zijn ten traitement en cause ne produit pas d'effets disproportionnés par
aanzien van het nagestreefde doel. rapport au but poursuivi.
B.10.1. Uit de in B.5.3.3 aangehaalde parlementaire voorbereiding B.10.1. Il ressort des travaux préparatoires cités en B.5.3.3 que les
blijkt dat de in het geding zijnde bepalingen enkel vereisen dat de dispositions en cause exigent uniquement que le représentant de
handelsvertegenwoordiger gewoonlijk zijn klanten bezoekt. Het feit dat commerce visite habituellement ses clients. Le fait qu'un travailleur
een werknemer die het beroep van handelsvertegenwoordiger uitoefent qui exerce la profession de représentant de commerce occupe
bij uitzondering werkzaam is in een van de lokalen van de onderneming occasionnellement un des locaux de l'entreprise ou exerce sa fonction
of op een handelsbeurs leidt er niet toe dat hij niet langer als een sur une foire commerciale n'implique pas qu'il ne puisse plus être
handelsvertegenwoordiger kan worden beschouwd. In de parlementaire considéré comme un représentant de commerce. Dans les travaux
voorbereiding werd hieromtrent het volgende verklaard : préparatoires, il a été indiqué :
« Verscheidene voorstellen en het ontwerp zelf bepalen dat « Plusieurs propositions et le projet introduisent la notion que
gelegenheidswerk in de bedrijfsgebouwen geen aanleiding mag zijn om l'occupation occasionnelle dans les locaux de l'entreprise ne peut
een vertegenwoordiger het genot van de beschermingsmaatregelen te avoir pour effet de soustraire un représentant au bénéfice des
ontzeggen. Een van de voorstellen geeft de volgende verklaring : ' de dispositions protectrices envisagées. L'une des propositions explique
indieners geven te kennen dat het statuut ook toepasselijk is op de que ' les auteurs veulent signifier que ne peuvent être soustraits du
vertegenwoordigers die tegelijk in de lokalen van de onderneming bénéfice du statut les représentants qui, temporairement, travaillent
werkzaam zijn, zoals met name het geval is voor de vertegenwoordiger dans les locaux de l'entreprise, comme tel est notamment le cas du
die over zaken onderhandelt tijdens een jaarbeurs of een représentant qui négocie des affaires au cours d'une foire commerciale
tentoonstelling '. ou d'une exposition '.
[...] [...]
[...] Maar dat een vertegenwoordiger bij uitzondering werkzaam is in [...] Mais il ne faudrait pas que l'occupation exceptionnelle du
een van de lokalen van de onderneming mag niet tot gevolg hebben dat représentant dans l'un des locaux de l'entreprise puisse avoir pour
hij niet valt onder de bijzondere bepalingen tot bescherming van zijn beroep. effet de faire échapper le représentant aux mesures spéciales de
Daarom en mede omdat nauwkeurigheid van groot nut is, wordt bepaald protection de sa profession.
dat de handelsvertegenwoordiger, niettegenstaande die uitzonderlijke C'est pourquoi, dans un souci de précision très utile, il est retenu
werkzaamheden, een vertegenwoordiger blijft wanneer hij gewoonlijk que, nonobstant ces prestations exceptionnelles, le représentant de
buiten de lokalen werkzaam is » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. commerce reste un représentant lorsqu'il est habituellement occupé en
185, p. 44). dehors des locaux » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, p. 44).
B.10.2. De werknemer van een onderneming die een verkoopkantoor in B.10.2. Le travailleur d'une entreprise qui a un bureau de vente dans
zijn lokalen heeft en die daar zijn beroep uitoefent, wordt les locaux de cette dernière et qui y exerce son activité est exclu de
uitgesloten van de handelsvertegenwoordiging, zelfs wanneer hij « er la représentation commerciale, même lorsqu'il « est chargé
af en toe mede belast wordt, samen met zijn arbeid binnen de occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de l'entreprise, de
onderneming, demarches te doen bij de cliënteel » (Parl. St., Senaat, démarches auprès de la clientèle » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n°
1962-1963, nr. 185, p. 44). Hij dient immers niet actief klanten op te 185, p. 44). En effet, il ne doit pas prospecter activement ses
sporen, vermits die klanten zelf naar dat kantoor komen. Een clients, étant donné que ceux-ci viennent en personne à son bureau. Un
handelsvertegenwoordiger, daarentegen, gaat wegens de aard van zijn représentant de commerce, en revanche, de par la nature de sa
beroep « de klanten rechtstreeks daar [...] zoeken waar ze [wonen] » profession, « [recherche] la clientèle directement chez elle » (ibid.,
(ibid., p. 19). 19).
B.11.1. De in het geding zijnde bepalingen verhinderen niet dat de B.11.1. Les dispositions en cause n'empêchent pas le représentant de
handelsvertegenwoordiger zijn beroep deeltijds of in bijberoep commerce d'exercer sa profession à temps partiel ou à titre d'activité
uitoefent. Zij vereisen enkel dat hij zijn beroep op bestendige wijze complémentaire. Elles exigent uniquement qu'il exerce sa profession de
uitoefent. Tijdens de bespreking van wat de wet van 30 juli 1963 is façon constante. Lors de la discussion de ce qui est devenu la loi du
geworden, werd een voorstel om de overeenkomst van 30 juillet 1963, une proposition visant à limiter le contrat de
handelsvertegenwoordiger te beperken tot werknemers die dat beroep in représentant de commerce au travailleur qui exerce cette profession à
hoofdberoep uitoefenen, verworpen. In de bevoegde Senaatscommissie titre principal a été rejetée. A cet égard, devant la commission
werd overwogen : sénatoriale, il a été considéré :
« Nu is de sociale werkelijkheid zo, dat een beperking tot het « Sur le plan de la réalité sociale, la limitation à la profession
hoofdberoep geen rekening zou houden met het feit dat tal van principale ne s'adapterait pas au fait que de nombreux représentants
handelsvertegenwoordigers dit beroep niet uitsluitend uitoefenen. Het de commerce n'exercent pas cette profession de façon exclusive. La
begrip ' hoofdberoep ' sluit trouwens in zich dat men tenminste twee notion de ' principale ' implique d'ailleurs que l'on a deux
beroepen heeft. Zal als hoofdberoep gelden het beroep dat het meeste professions au moins. La principale sera-t-elle la profession à
uren of dagen in beslag neemt ? Hoe dit te bewijzen ? En wat gaat dit laquelle on accorde le plus d'heures ou de jours ?, et quelle preuve
de werkgever aan, die door deze tussenpersonen een order ontvangt ? pourrait-on en faire ?, et en quoi cela regarde-t-il l'employeur qui
Hoe kan dit een verandering brengen in de betrekking tussen de baas en obtient une commande par cet intermédiaire ? En quoi cela peut-il
de reiziger ? Of zal het hoofdberoep bepaald worden aan de hand van de modifier les rapports entre le patron et le voyageur ? Ou bien le
winst die de twee beroepen opleveren ? Dan gelden weer dezelfde caractère principal résultera-t-il de la comparaison des gains
bezwaren, zonder nog te gewagen van de grote praktische moeilijkheden provenant des deux professions ?, et alors, les mêmes objections sont
waartoe dit onderscheid aanleiding zou kunnen geven. valables sans compter les difficultés pratiques considérables que
cette distinction pourrait soulever.
[...] [...]
Om al deze redenen heeft de Commissie, na een langdurig onderzoek van C'est pour toutes ces raisons qu'après un long examen de la question,
de zaak, gemeend het begrip ' hoofdberoep ' niet te kunnen aanvaarden la Commission a estimé [...] ne pas pouvoir retenir le concept de
» (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, p. 36). profession principale » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, p. 36).
B.11.2. Uit artikel 88 van de wet van 3 juli 1978 vloeit bovendien B.11.2. Il découle en outre de l'article 88 de la loi du 3 juillet
voort dat de werknemer die niet op bestendige wijze het beroep van 1978 que le travailleur qui n'exerce pas la profession de représentant
handelsvertegenwoordiger uitoefent, maar die er af en toe mee wordt de commerce de façon constante mais est chargé occasionnellement, avec
belast om, samen met zijn arbeid binnen de onderneming, stappen te son travail à l'intérieur de l'entreprise, de démarches auprès de la
doen bij het cliënteel van de onderneming, in voorkomend geval clientèle de l'entreprise, peut prétendre le cas échéant au droit
aanspraak kan maken op het in artikel 90 van die wet bedoelde inscrit à la commission visée à l'article 90 de cette loi.
commissieloon.
B.12. Ofschoon de werknemer die personen of instellingen die cliënten B.12. Bien que le travailleur qui ne visite pas des personnes ou des
zijn of kunnen worden, niet bezoekt, of die niet bestendig als établissements qui sont des clients ou qui peuvent le devenir, ou qui
handelsvertegenwoordiger optreedt, geen aanspraak kan maken op de n'intervient pas en tant que représentant de commerce de façon
uitwinningsvergoeding waarin artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 constante, ne puisse prétendre à l'indemnité d'éviction prévue à
voorziet wanneer diens arbeidsovereenkomst na een tewerkstelling van l'article 101 de la loi du 3 juillet 1978, lorsqu'il est mis fin à son
minstens één jaar wordt beëindigd door de werkgever zonder dringende contrat de travail après une durée d'activité d'au moins un an, soit
reden of door hemzelf om een dringende reden, kan hij aanspraak maken par le fait de l'employeur sans motif grave soit par lui-même pour
op de opzeggingstermijnen of -vergoedingen waarin wordt voorzien in motif grave, il peut prétendre au délai ou à l'indemnité de préavis
hoofdstuk IV van de wet van 3 juli 1978. Hij blijft derhalve niet van prévus au chapitre IV de la loi du 3 juillet 1978. Il n'est donc pas
elke vergoeding verstoken. exclu de toute indemnité.
B.13. Gelet op het voorgaande, is het in geding zijnde verschil in B.13. Eu égard à ce qui précède, la différence de traitement en cause
behandeling niet zonder redelijke verantwoording. n'est pas sans justification raisonnable.
B.14. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.14. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de L'article 101 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten, in samenhang gelezen met de artikelen 4 en 88 travail, combiné avec les articles 4 et 88 de la même loi, ne viole
van dezelfde wet, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française,
65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
op 10 juli 2014. la Cour constitutionnelle, le 10 juillet 2014.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
A. Alen A. Alen
^