Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 60/2014 van 3 april 2014 Rolnummer : 5624 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen XI.1 tot XI.7 van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 13 juli 2001 betreffende het onderwijs-XIII-Mozaïek, gesteld do Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 60/2014 van 3 april 2014 Rolnummer : 5624 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen XI.1 tot XI.7 van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 13 juli 2001 betreffende het onderwijs-XIII-Mozaïek, gesteld do Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...) Extrait de l'arrêt n° 60/2014 du 3 avril 2014 Numéro du rôle : 5624 En cause : la question préjudicielle concernant les articles XI.1 à XI.7 du décret de la Communauté flamande du 13 juillet 2001 relatif à l'enseignement-XIII-Mosaïque, posée La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De G(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 60/2014 van 3 april 2014 Extrait de l'arrêt n° 60/2014 du 3 avril 2014
Rolnummer : 5624 Numéro du rôle : 5624
In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen XI.1 tot XI.7 van En cause : la question préjudicielle concernant les articles XI.1 à
het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 13 juli 2001 betreffende XI.7 du décret de la Communauté flamande du 13 juillet 2001 relatif à
het onderwijs-XIII-Mozaïek, gesteld door de Raad van State. l'enseignement-XIII-Mosaïque, posée par le Conseil d'Etat.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T.
Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée
Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, du greffier F. Meersschaut, présidée par le président A. Alen,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest nr. 223.025 van 27 maart 2013 in zake de Vrije Universiteit Par arrêt n° 223.025 du 27 mars 2013 en cause de la « Vrije
Brussel en anderen tegen de Vlaamse Gemeenschap, waarvan de expeditie Universiteit Brussel » et autres contre la Communauté flamande, dont
ter griffie van het Hof is ingekomen op 11 april 2013, heeft de Raad l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 11 avril 2013, le
van State de volgende prejudiciële vraag gesteld : Conseil d'Etat a posé la question préjudicielle suivante :
« Schenden de artikelen XI.1 tot XI.7 van het decreet van 13 juli 2001 « Les articles XI.1 à XI.7 du décret du 13 juillet 2001 ' relatif à
' betreffende het onderwijs-XIII-Mozaïek ' de artikelen 10, 11 en 24 l'enseignement-XIII-Mosaïque ' violent-ils les articles 10, 11 et 24
van de Grondwet, in zoverre het in die bepalingen bedoelde systeem van de la Constitution en ce que le système d'intervention sociale visé
sociale tegemoetkoming niet van toepassing is op de universitaire dans ces dispositions n'est pas d'application aux institutions
instellingen in de Vlaamse Gemeenschap, in hun hoedanigheid van universitaires dans la Communauté flamande, en leur qualité
werkgever van personeelsleden in de sector van het (hoger) onderwijs, d'employeur de membres du personnel dans le secteur de l'enseignement
terwijl het wel toepasselijk is op de hogescholen in de Vlaamse (supérieur), alors qu'il est bien applicable aux instituts supérieurs
Gemeenschap, in hun hoedanigheid van werkgever van personeelsleden in dans la Communauté flamande, en leur qualité d'employeur de membres du
de sector van het (hoger) onderwijs ? ». personnel dans le secteur de l'enseignement (supérieur) ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag betreft de bestaanbaarheid van de artikelen B.1. La question préjudicielle concerne la compatibilité des articles
XI.1 tot XI.7 van het decreet van 13 juli 2001 betreffende het XI.1 à XI.7 du décret du 13 juillet 2001 relatif à
onderwijs-XIII-Mozaïek (hierna het Mozaïekdecreet) met de artikelen l'enseignement-XIII-Mosaïque (ci-après : le décret Mosaïque) avec les
10, 11 en 24 van de Grondwet. Die bepalingen luiden : articles 10, 11 et 24 de la Constitution. Ces dispositions sont
libellées de la manière suivante :
« Artikel XI.1. § 1. Dit hoofdstuk is van toepassing op : « Article XI.1er. § 1er. Le présent chapitre s'applique aux :
1° de personeelsleden bedoeld bij het decreet van 27 maart 1991 1° membres du personnel visés au décret du 27 mars 1991 relatif au
betreffende de rechtspositie van bepaalde personeelsleden van het statut de certains membres du personnel de l'enseignement
gemeenschapsonderwijs; communautaire;
2° de personeelsleden bedoeld bij het decreet van 27 maart 1991 2° membres du personnel visés au décret du 27 mars 1991 relatif au
betreffende de rechtspositie van sommige personeelsleden van het statut de certains membres du personnel de l'enseignement subventionné
gesubsidieerd onderwijs en de gesubsidieerde centra voor et des centres subventionnés d'encadrement des élèves;
leerlingenbegeleiding; 3° de personeelsleden bedoeld bij het decreet van 13 juli 1994 3° membres du personnel visés au décret du 13 juillet 1994 relatif aux
betreffende de hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap; instituts supérieurs en Communauté flamande;
[...] [...]
Artikel XI.2. De personeelsleden genoemd in artikel XI.1 hebben onder Article XI.2. Les membres du personnel visés à l'article XI.1er ont
de modaliteiten bepaald door de Vlaamse regering recht op de volledige droit, selon les modalités déterminées par le Gouvernement flamand, au
terugbetaling van de kosten openbaar vervoer naar en van het werk en remboursement total des frais de transports en commun de la migration
op een maandelijkse fietsvergoeding, ten laste van de werkgever. pendulaire et à une allocation vélo mensuelle, à charge de l'employeur.
Artikel XI.3. Onder de modaliteiten bepaald door de Vlaamse regering Article XI.3. Selon les modalités déterminées par le Gouvernement
worden de door de werkgever gedragen vervoerskosten en flamand, les frais de déplacement et les allocations vélo portés par
fietsvergoedingen terugbetaald door het ministerie van de Vlaamse l'employeur, sont remboursés par le Ministère de la Communauté
Gemeenschap. flamande.
Artikel XI.4. In artikel 3 van het decreet van 31 juli 1990 Article XI.4. A l'article 3 du décret du 31 juillet 1990 relatif à
betreffende het onderwijs, gewijzigd bij de decreten van 28 april 1994 l'enseignement-II, modifié par les décrets des 28 avril 1994 et 21
en 21 december 1994, worden de volgende wijzigingen aangebracht : décembre 1994, sont apportées les modifications suivantes :
1° in § 2, vierde lid, worden de woorden ' alsook verminderd met de in 1° au § 2, quatrième alinéa, les mots ' ainsi que réduits de la
§ 4 bedoelde bijdrage ', ingevoegd bij het decreet van 21 december subvention visée au § 4 ', insérés par le décret du 21 décembre 1994,
1994, geschrapt; sont supprimés;
2° § 4, toegevoegd bij het decreet van 21 december 1994, wordt 2° le § 4, inséré par le décret du 21 décembre 1994, est abrogé.
opgeheven. Artikel XI.5. De volgende regelingen worden opgeheven : Article XI.5. Les réglementations suivantes sont abrogées :
1° artikel 34 van het decreet van 15 december 1993 betreffende het 1° l'article 34 du décret du 15 décembre 1993 relatif à
onderwijs-V, gewijzigd bij het decreet van 21 december 1994; l'enseignement-V, modifié par le décret du 21 décembre 1994;
2° artikel 67, § 3, van het decreet basisonderwijs van 25 februari 2° l'article 67, § 3, du décret du 25 février 1997 relatif à
1997, toegevoegd bij het decreet van 14 juli 1998. l'enseignement fondamental, inséré par le décret du 14 juillet 1998.
Artikel XI.6. De tegemoetkomingen in de vervoerkosten van de Article XI.6. Les interventions dans les frais de transport des
personeelsleden bedoeld in artikel 10 van het besluit van de Vlaamse membres du personnel visées à l'article 10 de l'arrêté du Gouvernement
regering van 22 juli 1993 betreffende de tegemoetkoming van de flamand du 22 juillet 1993 relatif à l'intervention des employeurs du
werkgevers in de onderwijssector in de vervoerkosten van hun secteur de l'enseignement dans les frais de transport de leurs membres
personeelsleden, worden uitbetaald op hetzelfde tijdstip als het du personnel, sont payées au même moment que l'avance sur les moyens
voorschot op de werkingsmiddelen van het volgende schooljaar, voor de fonctionnement de l'année scolaire suivante, pour autant que la
zover de aanvraag tot terugbetaling niet aangetast is door bedrog en demande de remboursement ne soit pas frauduleuse et soit introduite
uiterlijk op 10 december na het schooljaar waarop de terugbetaling auprès du Ministère de la Communauté flamande au plus tard le 10
betrekking heeft, wordt ingediend bij het ministerie van de Vlaamse décembre après l'année scolaire à laquelle se rapporte le
Gemeenschap. remboursement.
Artikel XI.7. De bepalingen van dit hoofdstuk treden in werking op 1 Article XI.7. Les dispositions du présent chapitre entrent en vigueur
januari 2001, behalve le 1er janvier 2001, sauf :
1° artikel XI.6, dat uitwerking heeft met ingang van 1 september 1998; 1° l'article XI.6, qui produit ses effets le 1er septembre 1998;
2° artikel XI.5, dat uitwerking heeft met ingang van 1 maart 2001 ». 2° l'article XI.5, qui produit ses effets le 1er mars 2001 ».
B.2. Het verwijzende rechtscollege vraagt of de in het geding zijnde B.2. La juridiction a quo demande si les dispositions en cause sont
bepalingen bestaanbaar zijn met het beginsel van gelijkheid en compatibles avec le principe d'égalité et de non-discrimination dans
niet-discriminatie in zoverre overeenkomstig het in het geding zijnde la mesure où, conformément à l'article XI.3 en cause, le ministère de
artikel XI.3 het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap de door de la Communauté flamande rembourse les frais de déplacement et les
hogescholen als werkgever gedragen vervoerskosten en fietsvergoedingen indemnités vélo supportés par les instituts supérieurs en tant
terugbetaalt, terwijl dat niet het geval is voor de door de qu'employeurs, alors qu'il n'en va pas de même pour les frais de
universiteiten gedragen vervoerskosten en fietsvergoedingen. déplacement et les indemnités vélo supportés par les universités.
B.3. Het Hof wordt gevraagd twee categorieën van werkgevers met elkaar B.3. La Cour est invitée à comparer deux catégories d'employeurs :
te vergelijken : enerzijds, de hogescholen, aan wie het ministerie van d'une part, les instituts supérieurs, auxquels le ministère de la
de Vlaamse Gemeenschap de vervoerskosten en de fietsvergoedingen die Communauté flamande rembourse les frais de déplacement et les
ze aan hun personeelsleden dienen te betalen, terugbetaalt en, indemnités vélo qu'ils sont tenus de payer aux membres de leur
anderzijds, de universiteiten, die die terugbetalingsregeling niet personnel et, d'autre part, les universités qui ne peuvent bénéficier
kunnen genieten. de ce régime de remboursement.
B.4.1. In de memorie van toelichting bij het ontwerp van decreet dat B.4.1. Dans l'exposé des motifs du projet de décret ayant donné lieu
tot het Mozaïekdecreet heeft geleid, werden de in het geding zijnde au décret Mosaïque, les dispositions en cause ont été justifiées de la
bepalingen als volgt verantwoord : manière suivante :
« Ingevolge de onderwijs-CAO V worden de vervoerskosten voor het « En vertu de la CCT Enseignement V, les frais de déplacement en
openbaar vervoer naar en van het werk volledig terugbetaald (in plaats transports en commun entre le domicile et le lieu de travail sont
van de helft). Vanaf die datum wordt ook in een fietsvergoeding intégralement remboursés (au lieu de la moitié). A partir de cette
voorzien. De schoolbesturen krijgen voor deze sociale tegemoetkoming date, une indemnité vélo est également prévue. Les directions
een bedrag boven op het werkingsbudget uitbetaald. Het d'établissement reçoivent, pour cette intervention sociale, un montant
programmadecreet ter begeleiding van de initiële begroting-2001 qui s'ajoute au budget de fonctionnement. Le décret-programme
voorzag daarvoor reeds in een aparte basisallocatie. Dit hoofdstuk accompagnant le budget 2001 initial prévoyait à cet effet déjà une
voorziet in een decretale rechtsgrond voor de reglementaire allocation de base séparée. Le présent chapitre fournit un fondement
maatregelen omtrent de sociale tegemoetkomingen. juridique décrétal aux mesures réglementaires relatives aux
interventions sociales.
Om de overgang naar het nieuwe systeem op een soepele manier te laten Pour permettre un passage en souplesse vers le nouveau système,
gebeuren, voorziet artikel XI.6 in de mogelijkheid om de aanvragen tot l'article XI.6 prévoit la possibilité d'introduire les demandes de
terugbetaling van de werkgeversbijdragen volgens het oude stelsel in remboursement des interventions de l'employeur selon l'ancien système,
te willigen, voor zover er geen sprake is van fraude of bedrog » pour autant qu'il n'y ait pas de fraude ni de dol » (Doc. parl.,
(Parl. St., Vlaams Parlement, 2000-2001, nr. 729/1, p. 40). Parlement flamand, 2000-2001, n° 729/1, p. 40).
B.4.2. In de bevoegde commissie van het Vlaams Parlement verklaarde de B.4.2. Devant la commission compétente du Parlement flamand, le
minister van Onderwijs : ministre de l'Enseignement a déclaré :
« Het ontwerpdecreet creëert eveneens een decretale onderbouw voor de « Le projet de décret établit également un fondement décrétal pour la
bepaling in de onderwijs-CAO V inzake vervoerskosten. Door deze disposition de la CCT Enseignement V relative aux frais de
déplacement. Par l'effet de cette disposition, les frais de
bepaling worden de vervoerskosten voor het openbaar vervoer naar en déplacement en transports en commun entre le domicile et le lieu de
van het werk volledig - in plaats van de helft - terugbetaald. Er travail sont remboursés à 100 % au lieu de 50 % . Il instaure
wordt ook een fietsvergoeding ingevoerd zoals dit reeds eerder het également une indemnité vélo, comme c'était déjà le cas auparavant
geval was voor de ambtenaren van het ministerie van de Vlaamse pour les fonctionnaires du ministère de la Communauté flamande » (Doc.
Gemeenschap » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2000-2001, nr. 729/9, p. 5). parl., Parlement flamand, 2000-2001, n° 729/9, p. 5).
B.4.3. Uit de voormelde parlementaire voorbereiding blijkt dat de in B.4.3. Il ressort des travaux préparatoires précités que les
het geding zijnde bepalingen uitvoering geven aan het protocol « van dispositions en cause donnent exécution au protocole « des
de onderhandelingen 1999-2000 die op 19, 22 en 23 mei 2000 gevoerd négociations 1999-2000 qui ont été menées les 19, 22 et 23 mai 2000
werden betreffende sectorale sociale programmatie voor de sector ' concernant la programmation sociale sectorielle pour le secteur '
Onderwijs ' van de Vlaamse Gemeenschap » dat de Vlaamse Regering en de Enseignement ' de la Communauté flamande », aussi appelé CCT
Enseignement V, que le Gouvernement flamand et les organisations
representatieve vakorganisaties op 12 juli 2000 hebben afgesloten, de syndicales représentatives ont conclu le 12 juillet 2000 (Doc. parl.,
zogenaamde onderwijs-cao V (Parl. St., Vlaams Parlement, 2000-2001, Parlement flamand, 2000-2001, n° 729/1, p. 3). En vertu du point I de
nr. 729/1, p. 3). Die overeenkomst heeft, luidens punt I ervan, « cette convention, celle-ci « concerne les membres du personnel qui, en
betrekking op de personeelsleden die krachtens artikel 127, § 1 van de vertu de l'article 127, § 1er, de la Constitution, relèvent de la
Grondwet onder de bevoegdheid van de Gemeenschappen ressorteren », met compétence des communautés », en ce compris « les membres du personnel
inbegrip van « de personeelsleden bedoeld bij het decreet van 13 juli
1994 betreffende de hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap ». Het visés par le décret du 13 juillet 1994 relatif aux instituts
voormelde punt I preciseert evenwel dat « voor de personeelsleden van supérieurs en Communauté flamande ». Le point I précité précise
de universiteiten [...] een afzonderlijk protocol 1999-2000 toutefois qu'« un protocole 1999-2000 séparé [sera] négocié pour les
onderhandeld [zal] worden ». membres du personnel des universités ».
B.4.4. Punt III.4 van de voormelde overeenkomst bepaalt : B.4.4. Le point III.4 de la convention précitée dispose :
« Voor de personeelsleden bedoeld in punt I wordt de volledige « Pour les membres du personnel visés au point I, il est prévu, à
terugbetaling van de vervoerkosten voor het openbaar vervoer van en compter du 1.1.2001, le remboursement intégral des frais de
naar het werk en een tussenkomst voor het vervoer per fiets voorzien déplacement en transports en commun entre le domicile et le lieu de
met ingang van 1.1.2001. travail ainsi qu'une intervention pour les déplacements à vélo.
Hiertoe wordt een bedrag van 110,0 miljoen voorzien waaraan toegevoegd Un montant de 110,0 millions est prévu à cet effet, auquel s'ajoute le
wordt het bedrag van de voorafname 2000 van het gesubsidieerd montant de la provision dans le budget en 2000 de l'enseignement
onderwijs en een evenredig bedrag van de dotaties van het subventionné et un montant équivalent pris sur les dotations de
gemeenschapsonderwijs. l'enseignement communautaire.
De totale middelen van 189,4 miljoen worden in een afzonderlijke L'ensemble des moyens financiers, soit un total de 189,4 millions, est
basisallocatie in de begroting ingeschreven en verdeeld in functie van inscrit dans une allocation de base séparée et réparti en fonction du
het aantal lesuren/lestijden-leerkracht per inrichtende macht ». nombre d'heures de cours/périodes professeurs par pouvoir organisateur
B.5. Het verschil in behandeling tussen de in B.3 vermelde categorieën ». B.5. La différence de traitement entre les catégories mentionnées en
berust op een objectief criterium, namelijk de aard van de B.3 repose sur un critère objectif, à savoir la nature de
onderwijsinstellingen die als werkgever aan hun personeelsleden l'établissement d'enseignement qui, en tant qu'employeur, doit payer
vervoerskosten en fietsvergoedingen dienen te betalen. les frais de déplacement et les indemnités vélo aux membres de son
B.6. In zoverre de in het geding zijnde bepalingen beogen te voorzien personnel. B.6. Dans la mesure où les dispositions en cause prévoient le
in de terugbetaling door het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap van remboursement, par le ministère de la Communauté flamande, des frais
de kosten van het openbaar vervoer naar en van het werk en van de de déplacement en transports en commun entre le domicile et le lieu de
fietsvergoeding die werkgevers krachtens de in het geding zijnde travail et de l'indemnité vélo que les employeurs sont tenus de payer,
bepalingen aan de personeelsleden vermeld in artikel XI.1 van het en vertu des dispositions en cause, aux membres de leur personnel
Mozaïekdecreet dienen te betalen, is het criterium van onderscheid mentionnés dans l'article XI.1 du décret Mosaïque, le critère de
pertinent. De personeelsleden van de universiteiten worden immers niet distinction est pertinent. Les membres du personnel des universités ne
vermeld in het voormelde artikel XI.1, zodat de universiteiten niet, sont en effet pas mentionnés dans l'article X.1 précité, de sorte
krachtens de in het geding zijnde bepalingen, de kosten van het qu'en vertu des dispositions en cause, les universités ne doivent pas
openbaar vervoer naar en van het werk en van de maandelijkse payer les frais de déplacement en transports commun entre le domicile
fietsvergoeding aan hun personeelsleden dienen te betalen. et le lieu de travail et l'indemnité vélo mensuelle aux membres de
leur personnel.
B.7.1. Het voorgaande neemt niet weg dat, op het ogenblik van de B.7.1. Ce qui précède n'empêche pas qu'au moment de l'adoption des
totstandkoming van de in het geding zijnde bepalingen, de dispositions en cause, les universités devaient également prendre à
universiteiten eveneens bepaalde kosten van het openbaar vervoer naar leur charge certains frais de déplacement en transports en commun
en van het werk en van de fietsvergoeding ten laste moesten nemen. Op entre le domicile et le lieu de travail ainsi que de l'indemnité vélo.
grond van de artikelen 104 en 120 van het decreet van 12 juni 1991 En vertu des articles 104 et 120 du décret du 12 juin 1991 relatif aux
betreffende de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap, zoals van universités en Communauté flamande, tels qu'ils s'appliquaient avant
toepassing vóór ze respectievelijk werden vervangen en gewijzigd bij d'être respectivement remplacés et modifiés par les articles 8 et 9 du
de artikelen 8 en 9 van het decreet van 30 juni 2006 houdende décret du 30 juin 2006 contenant diverses mesures d'accompagnement de
bepalingen tot begeleiding van de aanpassing van de begroting 2006, l'ajustement du budget 2006, les membres du personnel avaient droit
hadden de personeelsleden recht op dezelfde vergoedingen en toelagen aux mêmes indemnités et allocations que celles qui étaient octroyées
als die welke zijn toegekend aan de personeelsleden van de Vlaamse aux membres du personnel de la Communauté flamande, parmi lesquelles
Gemeenschap, waaronder een vergoeding voor het woon-werkverkeer. une indemnité pour les déplacements entre le domicile et le lieu de travail.
Het protocol « van de onderhandelingen die op 23 januari 2001 werden Le protocole « des négociations qui ont été menées le 23 janvier 2001
gevoerd betreffende een akkoord van sectorale programmatie voor de concernant un accord de programmation sectorielle pour les années
jaren 1997-1998 voor de sector ' Onderwijs ' van de Vlaamse 1997-1998 dans le secteur ' Enseignement ' de la Communauté flamande »
Gemeenschap » dat de Vlaamse Regering en de representatieve conclu par le Gouvernement flamand et les organisations syndicales
vakorganisaties op 2 februari 2001 hebben afgesloten, bepaalt bovendien onder punt 4 : représentatives le 2 février 2001 dispose de surcroît en son point 4 :
« Het stelsel van terugbetaling van de kosten voor het openbaar « Le régime de remboursement des frais de transports en commun entre
vervoer voor de verplaatsingen van en naar het werk, zoals dit nu le domicile et le lieu de travail, tel qu'il s'applique déjà à l'heure
reeds geldt voor de ambtenaren van de Vlaamse Gemeenschap, en de actuelle pour les fonctionnaires de la Communauté flamande, et de
uitbetaling van een fietsvergoeding is met ingang van 1 januari 2001 payement d'une indemnité vélo est également d'application, à compter
ook van toepassing op de personeelsleden van de universiteiten. De du 1er janvier 2001, aux membres du personnel des universités. A cet
Vlaamse regering stelt hiervoor nodige financiële middelen ter effet, le Gouvernement flamand procure aux universités les moyens
beschikking van de universiteiten ». financiers nécessaires ».
B.7.2. In het decreet van 22 december 2000 houdende de algemene B.7.2. Le décret du 22 décembre 2000 contenant le budget général des
uitgavenbegroting van de Vlaamse Gemeenschap voor het begrotingsjaar
2001 werd onder het programma 71.2 en de basisallocatie 1226 in een dépenses de la Communauté flamande pour l'année budgétaire 2001 a
niet gesplitst krediet van 383 miljoen voorzien voor de « versterking prévu un crédit non dissocié de 383 millions dans le programme 71.2 et
van de basisfinanciering van de universiteiten ». l'allocation de base 1226, pour le « renforcement du financement de
In een nota met referentie VR/2001/1901/DOC 0036 van de minister van base des universités ». Dans une note référencée VR/2001/1901/DOC 0036 du ministre de
Onderwijs aan de Vlaamse Regering - die is toegevoegd aan de memorie l'Enseignement adressée au Gouvernement flamand - qui est jointe au
van de Vlaamse Regering - werd voorgesteld dat de Vlaamse Regering mémoire du Gouvernement flamand -, il était proposé que le
haar goedkeuring zou geven aan het voormelde protocol van 2 februari Gouvernement flamand donne son approbation au protocole du 2 février
2001. Daaruit blijkt dat het hiervoor vermelde bedrag onder meer 2001 précité. Il en ressort que le montant mentionné plus haut était
bestemd was voor de financiering van de kosten voor het openbaar notamment destiné au financement des frais de déplacement en
vervoer en de fietsvergoeding. In de nota werd hieromtrent het transports en commun et de l'indemnité vélo. La note explique à cet
volgende verklaard : égard ce qui suit :
« Daarnaast legt de Vlaamse gemeenschap ook een aantal maatregelen op « De plus, la Communauté flamande impose également un certain nombre
die de universiteiten moeten uitvoeren. In de begroting 2001 is de de mesures que les universités doivent mettre en oeuvre. Le budget
basisfinanciering van de universiteiten verhoogd met 383 miljoen. Dit 2001 augmente le financement de base des universités de 383 millions.
bedrag wordt toegevoegd aan de globale enveloppe van de universiteiten Ce montant est ajouté à l'enveloppe globale destinée aux universités
waaruit zij onder meer de middelen kunnen halen die nodig zijn om de dans laquelle elles pourront notamment puiser les moyens financiers
extra kosten te dekken om hun personeel gratis openbaar vervoer aan te nécessaires pour couvrir les frais supplémentaires que représente le
fait d'offrir à leur personnel la gratuité des transports en commun.
bieden. [...] [...]
De financiële weerslag van de overeengekomen punten is zowel voor de L'incidence financière des points convenus est limitée tant pour les
universiteiten als voor de Vlaamse gemeenschap beperkt. Zoals reeds universités que pour la Communauté flamande. Comme il a déjà été
vermeld is er in de begroting 2001 een verhoging van de enveloppe van mentionné, le budget 2001 prévoit une augmentation de l'enveloppe
de universiteiten voorzien om onder meer de kosten van de destinée aux universités, pour couvrir notamment le coût que
terugbetaling van het openbaar vervoer te dekken ». représente le remboursement des frais de transports en commun ».
B.7.3. Bij decreet van 6 juli 2001 houdende aanpassing van de algemene B.7.3. Le décret du 6 juillet 2001 ajustant le budget général des
uitgavenbegroting van de Vlaamse Gemeenschap voor het begrotingsjaar
2001 werd dat bedrag gedeeltelijk overgeheveld naar het programma 33.2 dépenses de la Communauté flamande pour l'année budgétaire 2001 a
partiellement transféré ce montant dans le programme 33.2 «
« Universitair Onderwijs ». Enseignement universitaire ».
In de parlementaire voorbereiding van het voormelde decreet van 6 juli Dans les travaux préparatoires du décret précité du 6 juillet 2001, il
2001 werd hieromtrent het volgende verklaard : est dit à ce sujet ce qui suit :
« Wat de universiteiten betreft, is er een stijging als gevolg van de « En ce qui concerne les universités, on constate une augmentation
herziening van de financiering van de universiteiten, conform de consécutive à la réforme du financement des universités, conformément
beslissing van de Vlaamse regering van medio juli 2000. Deze stijging à la décision du Gouvernement flamand de la mi-juillet 2000. Cette
wordt evenwel gecompenseerd op de sector van het wetenschappelijk augmentation est toutefois compensée sur le secteur de la recherche
onderzoek » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2000-2001, nr. 17/1-A, p. scientifique » (Doc. parl., Parlement flamand, 2000-2001, n° 17/1-A,
64). p. 64).
In de toelichting bij het programma 33.2 « Universitair Onderwijs » Dans l'exposé relatif au programme 33.2 « Enseignement universitaire
staat onder meer het volgende vermeld : », il est dit :
« De wijzigingen van de werkingsmiddelen tegenover de initiële « Les modifications des moyens de fonctionnement par rapport aux
crédits initiaux sont imputables aux adaptations effectuées en
kredieten zijn te wijten aan de aanpassingen in functie van de nieuwe fonction du nouveau régime de financement. Ces dernières adaptations
financieringsregeling. Deze laatste wijzigingen worden gecompenseerd sont compensées sur les crédits figurant dans la DO (division
op de in O.A. 71 PR. 2 B.A. 12.26 opgenomen kredieten voor de organique) 71, PR 2, AB 12.26, destinés au renforcement du financement
versterking van de basisfinanciering van de universiteiten. De de base des universités. La compensation effectuée sur ce crédit
compensatie op dit krediet slaat niet alleen op de verhoging van de concerne non seulement l'augmentation des moyens de fonctionnement
werkingsmiddelen maar eveneens op de verhoogde tussenkomst voor de mais également l'augmentation des interventions financières légales et
wettelijke en conventionele werkgeversbijdragen en de subsidiering van conventionnelles des employeurs et les subsides accordés à certains
sommige instellingen voor postinitieel onderwijs, wetenschappelijk établissements de l'enseignement postinitial, de la recherche
onderzoek en wetenschappelijke dienstverlening. scientifique et des services scientifiques.
In de loop van de volgende vier jaar (tot en met 2004) worden de Au cours des quatre prochaines années (jusqu'en 2004), les dotations
werkingsuitkeringen voor de Vlaamse universiteiten met 250 miljoen de financement accordées aux universités flamandes augmentent de 250
Belgische frank verhoogd. Het is de bedoeling dat in 2004 in totaal millions de francs belges. Le but est qu'en 2004, un total de 2
twee miljard op een aangepaste wijze wordt verdeeld (één miljard van milliards soit réparti de manière adéquate (un milliard pour les
de bestaande werkingsmiddelen en één miljard bijkomende moyens de fonctionnement actuels et un milliard de moyens de
werkingsmiddelen) » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2000-2001, nr. fonctionnement complémentaires) » (Doc. parl., Parlement flamand,
17/1-A, p. 72). 2000-2001, n° 17/1-A, p. 72).
B.7.4. De herziening van de financiering van de universiteiten, B.7.4. La réforme du financement des universités, dont il est question
waarvan in de in B.7.3 vermelde parlementaire voorbereiding sprake is, dans les travaux préparatoires cités en B.7.3, a été réglée par le
werd geregeld bij het decreet van 7 december 2001 betreffende de décret du 7 décembre 2001 relatif au financement des universités en
herziening van de financiering van de universiteiten in de Vlaamse
Gemeenschap en begeleidende bepalingen. Artikel 130 van het decreet Communauté flamande et aux dispositions connexes. L'article 130 du
van 12 juni 1991 betreffende de universiteiten in de Vlaamse décret du 12 juin 1991 relatif aux universités dans la Communauté
Gemeenschap, zoals vervangen bij artikel 6 van het voormelde decreet flamande, remplacé par l'article 6 du décret précité du 7 décembre
van 7 december 2001, bepaalt dat voor de jaren 2001, 2002, 2003 en 2001 dispose que, pour les années 2001, 2002, 2003 et 2004,
2004 de werkingsuitkering van de universiteiten uit de volgende componenten bestaat : l'allocation de fonctionnement des universités se compose comme suit :
« 1° een forfaitair bedrag zoals vastgesteld in § 2; « 1° un montant forfaitaire tel que fixé au § 2;
2° een extra bedrag zoals vastgesteld in § 3 ter aanvulling op het 2° un montant supplémentaire tel que fixé au § 3 complétant le montant
forfaitair bedrag; forfaitaire;
3° een bedrag voor de voortgezette academische opleidingen zoals 3° un montant pour les formations académiques continues tel que fixé
vastgesteld in § 4; au § 4;
4° aanvullende middelen die toegekend worden bij wijze van convenants 4° des moyens complémentaires alloués en vertu d'un mémorandum
tussen de Vlaamse regering en universiteitsbesturen, waarvoor het te d'accord entre le Gouvernement flamand et les autorités
verdelen bedrag is vastgesteld in § 5 ». universitaires, dont le montant à répartir est fixé au § 5 ».
Het in B.7.2 vermelde krediet, dat zoals blijkt uit hetgeen is vermeld Le crédit mentionné en B.7.2, qui avait été ajouté aux moyens de
in de B.7.3 werd toegevoegd aan de werkingsmiddelen van de fonctionnement des universités comme il ressort de ce qui est
universiteiten, maakt deel uit van de in artikel 130 van het decreet mentionné en B.7.3, fait partie de l'allocation de fonctionnement
van 12 juni 1991 bepaalde werkingsuitkering. fixée à l'article 130 du décret du 12 juin 1991.
B.8.1. Uit wat voorafgaat blijkt dat, ofschoon de door de B.8.1. Il résulte de ce qui précède que, même si les frais de
universiteiten gedragen vervoerskosten en fietsvergoedingen niet déplacement et les indemnités vélo supportés par les universités n'ont
werden terugbetaald door het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap op pas été remboursés par le ministère de la Communauté flamande en vertu
grond van de in het geding zijnde bepalingen, er sinds het des dispositions en cause, une augmentation générale des moyens de
begrotingsjaar 2001 in een algemene verhoging was voorzien van hun fonctionnement alloués aux universités avait été prévue depuis l'année
werkingsmiddelen teneinde onder meer de kosten te dragen die voor budgétaire 2001, afin de supporter notamment le coût résultant, pour
universiteiten voortvloeien uit de terugbetaling aan hun les universités, du remboursement aux membres de leur personnel des
personeelsleden van de kosten voor het openbaar vervoer en de frais de déplacement en transports en commun et du paiement d'une
indemnité vélo.
uitbetaling van een fietsvergoeding. B.8.2. Compte tenu de ce qui précède, la différence de traitement
B.8.2. Rekening houdend met het bovenstaande was het in B.2 vermelde mentionnée en B.2 était raisonnablement justifiée lors de
verschil in behandeling bij de totstandkoming van het decreet van 13 l'élaboration du décret du 13 juillet 2001.
juli 2001 redelijk verantwoord.
B.9.1. De verzoekende partijen voor de Raad van State voeren evenwel B.9.1. Les parties requérantes devant le Conseil d'Etat font toutefois
nog aan dat sinds de aanneming van de in het geding zijnde bepalingen encore valoir que depuis d'adoption des dispositions en cause, le
de financieringsregeling voor de universiteiten en de hogescholen régime de financement des universités et des instituts supérieurs a
grondig werd gewijzigd, wat zou impliceren dat minstens in die été profondément modifié, ce qui impliquerait que, à tout le moins
gewijzigde context, de in het geding zijnde bepalingen thans niet dans ce contexte modifié, les dispositions en cause pourraient ne plus
langer kunnen worden verantwoord. être justifiées à l'heure actuelle.
B.9.2. Bij decreet van 14 maart 2008 « betreffende de financiering van B.9.2. Par décret du 14 mars 2008 relatif au financement du
de werking van de hogescholen en de universiteiten in Vlaanderen » fonctionnement des instituts supérieurs et des universités en Flandre,
heeft de decreetgever een nieuw financieringssysteem voor het hoger le législateur décrétal a instauré un nouveau système de financement
onderwijs ingevoerd. pour l'enseignement supérieur.
B.9.3. Uit de aan het Hof voorgelegde stukken blijkt dat, in het B.9.3. Il ressort des documents produits devant la Cour que, dans le
verlengde van die nieuwe regeling, het verschil in behandeling tussen prolongement de ce nouveau régime, la différence de traitement entre
les instituts supérieurs et les universités concernant le
de hogescholen en de universiteiten inzake de vergoeding van de kosten remboursement des frais de déplacement entre le domicile et le lieu de
voor het woon-werkverkeer aan de orde werd gesteld in de Vlaamse travail a été examinée au sein du « Vlaamse Interuniversitaire Raad »
Interuniversitaire Raad, die het probleem vervolgens aan de minister (Conseil interuniversitaire flamand), qui a ensuite soumis le problème
van Onderwijs heeft voorgelegd. au ministre de l'Enseignement.
B.9.4. In zijn antwoord van 28 juni 2011 aan de Vlaamse B.9.4. Dans sa réponse du 28 juin 2011 adressée au « Vlaamse
Interuniversitaire Raad stelt de bevoegde minister : Interuniversitaire Raad », le ministre compétent déclare :
« Ik ben het met u eens dat de verschillende behandeling tussen de « Je suis d'accord avec vous que la différence de traitement entre les
universités et les instituts supérieurs, certainement au sein de
universiteiten en hogescholen, zeker binnen het hoger onderwijs zoals l'enseignement supérieur tel qu'il existe à l'heure actuelle, est de
het nu bestaat, steeds moeilijker te verantwoorden is. U verwijst in plus en plus difficile à justifier. Toutefois, vous faites vous-même
uw brief echter zelf al naar de huidige krappe financiële ruimte van référence, dans votre courrier à la marge financière étroite de
de Vlaamse overheid. De beperkte financiële ruimte maakte het niet l'autorité flamande. Cette marge financière limitée n'a pas permis de
mogelijk om de problematiek van de terugbetaling van het faire figurer la question du remboursement aux universités des
woon-werkverkeer aan de universiteiten op te nemen bij de bespreking déplacements domicile-lieu de travail dans les négociations de la CCT
over de cao III hoger onderwijs. Van bij het begin van de besprekingen III Enseignement supérieur. Depuis le début des négociations, il était
was het immers duidelijk dat het om een budgetneutrale cao zou gaan. en effet patent qu'il s'agirait d'une CCT neutre du point de vue
De problematiek van de terugbetaling van het woon-werkverkeer aan de budgétaire. Le problème du remboursement des déplacements
universiteiten kan aan bod komen bij de onderhandelingen over de cao domicile-lieu de travail aux universités peut être discuté au cours
IV hoger onderwijs ». des concertations concernant la CCT IV Enseignement supérieur ».
B.9.5. Op 13 december 2013 hebben de Vlaamse Regering, de B.9.5. Le 13 décembre 2013, le Gouvernement flamand, les organisations
representatieve vakorganisaties en de besturen van het hoger onderwijs syndicales représentatives et les directions d'établissements de
voor de jaren 2012, 2013 en 2014 een akkoord van sectorale l'enseignement supérieur ont conclu, pour les années 2012, 2013 et
programmatie gesloten dat betrekking heeft op de sector « Hoger 2014, un accord de programmation sectorielle pour le secteur «
onderwijs » van de Vlaamse Gemeenschap (cao IV). Dat akkoord bevat Enseignement supérieur » de la Communauté flamande (CCT IV). Cet
evenwel geen regeling inzake het woon-werkverkeer van het personeel. accord ne contient toutefois aucune réglementation concernant les
déplacements entre le domicile et le lieu de travail du personnel.
B.10.1. Volgens artikel 6, § 3, van het vermelde decreet van 14 maart B.10.1. Selon l'article 6, § 3, du décret du 14 mars 2008 précité, les
2008 kunnen de uitgaven in verband met de sociale voorzieningen voor dépenses relatives aux interventions sociales en faveur du personnel
het personeel van de hogescholen en de universiteiten, bezoldigd ten des instituts supérieurs et des universités rémunéré à charge de
laste van de werkingsuitkering, worden aangerekend op de l'allocation de fonctionnement peuvent être imputées sur l'allocation
werkingsuitkering. de fonctionnement.
B.10.2. Doordat evenwel ook het decreet van 13 juli 2001 van B.10.2. Cependant, comme le décret du 13 juillet 2001 est également
toepassing is gebleven, kunnen de hogescholen, in tegenstelling tot de resté applicable, les instituts supérieurs, contrairement aux
universiteiten, de kosten voor het woon-werkverkeer integraal universités, peuvent récupérer intégralement les frais de déplacement
terugvorderen van de overheid en kunnen zij derhalve een beroep doen entre le domicile et le lieu de travail auprès des autorités publiques
op een bijkomende financieringsstroom, naast die welke is vervat in et peuvent dès lors recourir à une source de financement
het decreet van 14 maart 2008. In de memorie van toelichting bij het supplémentaire, outre celle que prévoit le décret du 14 mars 2008.
ontwerp van decreet dat tot het decreet van 13 juli 2001 heeft geleid, Selon l'exposé des motifs du projet de décret ayant donné lieu au
wordt uitdrukkelijk gesteld dat de schoolbesturen voor de bedoelde décret du 13 juillet 2001, les directions d'établissement reçoivent,
sociale voorzieningen een bedrag uitgekeerd krijgen boven op het pour les interventions sociales en question, un montant qui s'ajoute
werkingsbudget (Parl. St., Vlaams Parlement, 2000-2001, nr. 729/1, p. au budget de fonctionnement (Doc. parl., Parlement flamand, 2000-2001,
40). n° 729/1, p. 40).
B.10.3. Er moet worden vastgesteld dat er tussen de universiteiten en B.10.3. Il convient de constater que des différences entre les
de hogescholen verschillen blijven bestaan op het vlak van de betaling universités et les instituts supérieurs perdurent en ce qui concerne
van de sociale voorzieningen inzake het woon-werkverkeer. Terwijl het le paiement des interventions sociales pour les déplacements entre le
decreet van 13 juli 2001 de hogescholen ertoe verplicht hun personeel domicile et le lieu de travail. Alors que le décret du 13 juillet 2001
volledig te vergoeden voor die kosten, laten de artikelen 104, § 1, en impose aux instituts supérieurs de rembourser intégralement ces frais
120bis van het decreet van 12 juni 1991 betreffende de universiteiten à leur personnel, les articles 104, § 1er, et 120bis du décret du 12
juin 1991 relatif aux universités dans la Communauté flamande laissent
in de Vlaamse Gemeenschap het aan de universiteitsbesturen over de aux directions des universités le soin de fixer l'indemnité pour de
tels frais. Ce constat n'empêche pas qu'il ressort des documents
vergoeding van dergelijke kosten te bepalen. Die vaststelling neemt produits devant la Cour que les universités sont tenues de rembourser
niet weg dat uit de bij het Hof ingediende stukken blijkt dat de certains frais de déplacement entre le domicile et le lieu de travail.
universiteiten verplicht zijn bepaalde kosten voor het De plus, les universités font valoir qu'elles souhaitent naturellement
woon-werkverkeer te vergoeden. Bovendien voeren de universiteiten aan indemniser intégralement leur personnel, de la même manière que le
dat zij uiteraard hun personeel, op dezelfde wijze als het personeel personnel des instituts supérieurs, en ce qui concerne les frais de
van de hogescholen, integraal willen vergoeden voor de kosten van het déplacement entre le domicile et le lieu de travail, si les autorités
woon-werkverkeer, indien de overheid, zoals voor de hogescholen, hun publiques mettent à leur disposition, comme pour les instituts
daartoe de nodige middelen ter beschikking stelt. Het ontbreken van supérieurs, les moyens financiers nécessaires à cet effet. Par
die gelijke behandeling is in de huidige context van het hoger conséquent, l'absence de cette égalité de traitement représente, dans
onderwijs, waar een verregaande toenadering heeft plaatsgevonden le contexte actuel de l'enseignement supérieur, dans lequel un
tussen universiteiten en hogescholen, derhalve een concurrentienadeel rapprochement très poussé a eu lieu entre les universités et les
voor de universiteiten in hun hoedanigheid van werkgever. instituts supérieurs, un désavantage concurrentiel pour les
B.11. Uit het bovenstaande blijkt dat, hoewel voor het in B.2 bedoelde universités en leur qualité d'employeur.
verschil in behandeling een redelijke verantwoording bestond bij de B.11. Il ressort de ce qui est exposé plus haut que, même s'il
totstandkoming van het decreet van 13 juli 2001, dit thans niet langer existait, au moment de l'adoption du décret du 13 juillet 2001, une
justification raisonnable à la différence de traitement visée en B.2,
het geval is. ce n'est désormais plus le cas.
Aldus is artikel XI.3 van het decreet van 13 juli 2001 niet L'article XI.3 du décret du 13 juillet 2001 n'est dès lors pas
bestaanbaar met de artikelen 10, 11 en 24 van de Grondwet, doordat de door de hogescholen gedragen vervoerskosten en fietsvergoedingen worden terugbetaald door de Vlaamse Gemeenschap, terwijl geen dergelijke regeling bestaat voor de universiteiten. B.12. De handhaving van de gevolgen dient als een uitzondering op de declaratoire aard van het in het prejudiciële contentieux gewezen arrest te worden beschouwd. Ernstige redenen kunnen evenwel verantwoorden dat aan de wetgever een termijn wordt verleend om opnieuw wetgevend op te treden, wat tot gevolg heeft dat een ongrondwettige norm gedurende een overgangsperiode van toepassing blijft. De complexiteit van het toenaderingsproces tussen de universiteiten en de hogescholen, enerzijds, en de budgettaire gevolgen waarop in B.9.4 werd gewezen, anderzijds, verantwoorden in casu dat aan de decreetgever een redelijke termijn wordt gelaten teneinde de vastgestelde ongrondwettigheid te verhelpen. B.13. Uit hetgeen voorafgaat vloeit voort dat de prejudiciële vraag compatible avec les articles 10, 11 et 24 de la Constitution, en ce que les frais de transport et les allocations vélo supportés par les instituts supérieurs sont remboursés par la Communauté flamande, tandis qu'un tel régime n'existe pas pour les universités. B.12. Le maintien des effets doit être considéré comme une exception à la nature déclaratoire de l'arrêt rendu au contentieux préjudiciel. Des motifs sérieux peuvent toutefois justifier qu'un délai soit laissé au législateur pour légiférer à nouveau, ce qui a pour conséquence qu'une norme inconstitutionnelle demeure applicable pendant une période transitoire. La complexité du processus de rapprochement entre les universités et les instituts supérieurs, d'une part, et les effets budgétaires qui ont été soulignés en B.9.4, d'autre part, justifient en l'espèce qu'un délai raisonnable soit accordé au législateur décrétal en vue de remédier à l'inconstitutionnalité constatée. B.13. Il résulte de ce qui précède que la question préjudicielle
bevestigend moet worden beantwoord, maar dat de gevolgen van de in het appelle une réponse positive, mais que les effets des dispositions en
geding zijnde bepalingen tot uiterlijk 31 december 2014 moeten worden gehandhaafd. cause doivent être maintenus jusqu'au 31 décembre 2014 au plus tard.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel XI.3 van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 13 juli L'article XI.3 du décret de la Communauté flamande du 13 juillet 2001
2001 betreffende het onderwijs-XIII-Mozaïek schendt de artikelen 10,
11 en 24 van de Grondwet, in zoverre de door de hogescholen gedragen relatif à l'enseignement-XIII-Mosaïque viole les articles 10, 11 et 24
vervoerskosten en fietsvergoedingen worden terugbetaald door de de la Constitution en ce que les frais de déplacement et les
Vlaamse Gemeenschap, terwijl geen dergelijke regeling bestaat voor de indemnités vélo supportés par les instituts supérieurs sont remboursés
par la Communauté flamande tandis qu'un tel régime n'existe pas pour
universiteiten. les universités.
Les effets de cette disposition sont maintenus jusqu'à ce que le
De gevolgen van die bepaling worden gehandhaafd totdat de decreetgever législateur décrétal adopte de nouvelles dispositions et au plus tard
nieuwe bepalingen aanneemt en uiterlijk tot 31 december 2014. jusqu'au 31 décembre 2014.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 3 april 2014. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 3 avril 2014.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
A. Alen A. Alen
^