Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 64/2014 van 3 april 2014 Rolnummer : 5666 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 9 van de wet van 17 maart 2013 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek en van de wet van 17 mei 2006 betreffende de exter Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 64/2014 van 3 april 2014 Rolnummer : 5666 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 9 van de wet van 17 maart 2013 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek en van de wet van 17 mei 2006 betreffende de exter Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters (...) Extrait de l'arrêt n° 64/2014 du 3 avril 2014 Numéro du rôle : 5666 En cause : le recours en annulation de l'article 9 de la loi du 17 mars 2013 modifiant le Code judiciaire et la loi du 17 mai 2006 relative au statut juridique externe des pe La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De G(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 64/2014 van 3 april 2014 Extrait de l'arrêt n° 64/2014 du 3 avril 2014
Rolnummer : 5666 Numéro du rôle : 5666
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 9 van de wet van 17 En cause : le recours en annulation de l'article 9 de la loi du 17
maart 2013 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek en van de wet mars 2013 modifiant le Code judiciaire et la loi du 17 mai 2006
van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van veroordeelden relative au statut juridique externe des personnes condamnées à une
tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten in peine privative de liberté et aux droits reconnus à la victime dans le
het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten (opheffing van artikel cadre des modalités de la peine (abrogation de l'article 31, § 5, de
31, § 5, van de wet van 17 mei 2006), ingesteld door L.L. la loi du 17 mai 2006), introduit par L.L.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De
rechters E. De Groot, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet en R. Groot, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet et R. Leysen, assistée
Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, du greffier F. Meersschaut, présidée par le président A. Alen,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 19 juni 2013 Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 19
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 20 juni
2013, heeft L.L. beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 9 van juin 2013 et parvenue au greffe le 20 juin 2013, L.L., a introduit un
de wet van 17 maart 2013 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek en recours en annulation de l'article 9 de la loi du 17 mars 2013
van de wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van modifiant le Code judiciaire et la loi du 17 mai 2006 relative au
veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer statut juridique externe des personnes condamnées à une peine
toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten privative de liberté et aux droits reconnus à la victime dans le cadre
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 19 maart 2013), waarbij des modalités de la peine (publiée au Moniteur belge du 19 mars 2013),
artikel 31, § 5, van de voormelde wet van 17 mei 2006 wordt opgeheven. par lequel l'article 31, § 5, de la loi précitée du 17 mai 2006 a été abrogé.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de bestreden bepaling Quant à la disposition attaquée
B.1.1. De verzoekende partij vordert de vernietiging van artikel 9 van B.1.1. La partie requérante demande l'annulation de l'article 9 de la
de wet van 17 maart 2013 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek en loi du 17 mars 2013 modifiant le Code judiciaire et la loi du 17 mai
van de wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van 2006 relative au statut juridique externe des personnes condamnées à
veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer une peine privative de liberté et aux droits reconnus à la victime
toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten, dat bepaalt : dans le cadre des modalités de la peine, qui dispose :
« In artikel 31 van dezelfde wet, gewijzigd bij de wet van 27 december « Dans l'article 31 de la même loi, modifié par la loi du 27 décembre
2006, wordt § 5 opgeheven ». 2006, le § 5 est abrogé ».
B.1.2. De wet waarnaar de bestreden bepaling verwijst, is de wet van B.1.2. La loi à laquelle la disposition attaquée renvoie est la loi du
17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden 17 mai 2006 relative au statut juridique externe des personnes
tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten in condamnées à une peine privative de liberté et aux droits reconnus à
het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten. la victime dans le cadre des modalités de la peine.
Het thans opgeheven artikel 31, § 5, van die wet luidde : L'article 31, § 5, actuellement abrogé, de cette loi disposait :
« Indien het advies van de directeur niet wordt meegedeeld binnen de « Si l'avis du directeur n'est pas communiqué dans le délai prévu aux
in de artikelen 29, § 3 en 30, § 2, voorziene termijn kan de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg op schriftelijk verzoek van de veroordeelde, de minister op straffe van een dwangsom veroordelen tot het uitbrengen van zijn advies, via de directeur, binnen de termijn voorzien door de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg en om aan de veroordeelde een afschrift van dit advies ter kennis te brengen. De Voorzitter doet uitspraak na de veroordeelde en de minister of zijn gemachtigde te hebben gehoord, op advies van het openbaar ministerie, binnen vijf dagen na ontvangst van het verzoek. Tegen deze beslissing staat geen enkel rechtsmiddel open ». articles 29, § 3 et 30, § 2, le président du tribunal de première instance peut, à la demande écrite du condamné, condamner le ministre sous peine d'astreinte à émettre son avis, par l'intermédiaire du directeur dans le délai prévu par le président du tribunal de première instance et à communiquer au condamné une copie de cet avis. Le président statue après avoir entendu le condamné et le ministre ou son délégué, sur avis du ministère public, dans les cinq jours de la réception de la demande. Cette décision n'est susceptible d'aucun recours ».
B.1.3. Artikel 30 van de wet van 17 mei 2006, sinds de wijziging ervan B.1.3. L'article 30 de la loi du 17 mai 2006 dispose, depuis sa
bij de wet van 17 maart 2013, bepaalt : modification par la loi du 17 mars 2013 :
« § 1. De voorwaardelijke invrijheidstelling en de voorlopige « § 1er. La libération conditionnelle et la mise en liberté provisoire
invrijheidstelling met het oog op verwijdering van het grondgebied of
met het oog op overlevering worden toegekend door de en vue de l'éloignement du territoire ou de la remise sont accordées
strafuitvoeringsrechter op schriftelijk verzoek van de veroordeelde. par le juge de l'application des peines sur demande écrite du condamné.
§ 1/1. Het schriftelijk verzoek wordt ingediend op de griffie van de § 1er/1. La demande écrite est introduite au greffe de la prison.
gevangenis. De griffie van de gevangenis zendt het schriftelijk verzoek binnen Le greffe de la prison transmet la demande écrite au greffe du
vierentwintig uur over aan de griffie van de strafuitvoeringsrechtbank tribunal de l'application des peines dans les vingt-quatre heures et
en bezorgt een afschrift aan de directeur. en remet une copie au directeur.
§ 2. De directeur brengt een advies uit uiterlijk vier maanden na de § 2. Le directeur rend un avis au plus tard dans les quatre mois après
ontvangst van het schriftelijk verzoek van de veroordeelde. De artikelen 31 en 32 zijn van toepassing ». la réception de la demande écrite du condamné. Les articles 31 et 32 sont d'application ».
B.1.4. Artikel 31 van de wet van 17 mei 2006, sinds de wijziging ervan B.1.4. L'article 31 de la loi du 17 mai 2006 dispose, depuis sa
bij de wet van 17 maart 2013, bepaalt : modification par la loi du 17 mars 2013 :
« § 1. Om zijn advies op te stellen, stelt de directeur een dossier « § 1er. Pour rédiger son avis, le directeur constitue un dossier et
samen en hoort hij de veroordeelde. Dit dossier omvat : entend le condamné. Ce dossier contient :
- een afschrift van de opsluitingsfiche; - une copie de la fiche d'écrou;
- een afschrift van de vonnissen en arresten; - de uiteenzetting van de feiten waarvoor de betrokkene werd veroordeeld; - een uittreksel uit het strafregister; - de datum waarop de veroordeelde kan worden toegelaten tot de desbetreffende strafuitvoeringsmodaliteit; - het verslag van de directeur dat wordt opgesteld overeenkomstig de door de Koning bepaalde regels; - in voorkomend geval, het met redenen omkleed advies van een dienst of persoon die gespecialiseerd is in de diagnostische expertise van seksuele delinquenten; - de opmerkingen van het personeelscollege indien de veroordeelde overeenkomstig § 2 heeft verzocht door deze instantie te worden gehoord; - de memorie van de veroordeelde of van zijn raadsman. - une copie des jugements et arrêts; - l'exposé des faits pour lesquels l'intéressé a été condamné; - un extrait du casier judiciaire; - la date d'admissibilité à la modalité d'exécution de la peine concernée; - le rapport du directeur rédigé selon les règles fixées par le Roi; - le cas échéant, l'avis motivé d'un service ou d'une personne spécialisé(e) dans l'expertise diagnostique des délinquants sexuels; - les remarques de la conférence du personnel, si le condamné a demandé à être entendu par cette instance conformément au § 2; - le mémoire du condamné ou de son conseil.
§ 2. De veroordeelde kan, op zijn verzoek, tevens worden gehoord door § 2. Le condamné peut, à sa demande, être entendu également par la
het personeelscollege van de strafinrichting, waarvan de samenstelling conférence du personnel de l'établissement pénitentiaire, dont la
en de werking door de Koning worden bepaald. De schriftelijke composition et le fonctionnement sont déterminés par le Roi. Les
opmerkingen van het personeelscollege worden bij het dossier gevoegd. observations écrites de la conférence du personnel sont jointes au dossier.
§ 3. Het advies van de directeur omvat een gemotiveerd voorstel tot § 3. L'avis du directeur contient une proposition motivée d'octroi ou
toekenning of afwijzing van de strafuitvoeringsmodaliteit en, in de refus de la modalité d'exécution de la peine et, le cas échéant,
voorkomend geval, de bijzondere voorwaarden die hij nodig acht op te les conditions particulières qu'il estime nécessaire d'imposer au
leggen aan de veroordeelde. condamné.
§ 4. Het advies van de directeur wordt overgezonden aan de griffie van § 4. L'avis du directeur est adressé au greffe du tribunal de
de strafuitvoeringsrechtbank en een afschrift ervan wordt meegedeeld l'application des peines, et une copie en est communiquée au ministère
public et au condamné ».
aan het openbaar ministerie en aan de veroordeelde ». Quant à la recevabilité du recours en annulation
Ten aanzien van de ontvankelijkheid van het beroep tot vernietiging B.2.1. Le Conseil des ministres fait valoir en ordre principal que le
B.2.1. De Ministerraad betoogt in hoofdorde dat het beroep tot recours en annulation n'est pas recevable au motif que la partie
vernietiging niet ontvankelijk is omdat de verzoekende partij niet requérante ne justifierait pas de l'intérêt requis.
doet blijken van het rechtens vereiste belang. B.2.2. Après avoir passé trois mois et dix jours en détention
B.2.2. De verzoekende partij werd op 14 augustus 2008, na drie maanden préventive, la partie requérante a été condamnée, le 14 août 2008, par
en tien dagen in voorarrest te hebben doorgebracht, door de le tribunal correctionnel de Louvain à un emprisonnement de douze
Correctionele Rechtbank te Leuven veroordeeld tot een gevangenisstraf
van twaalf maanden, met probatie-uitstel voor het gedeelte van die mois, avec sursis probatoire pour la partie de la peine qui excédait
straf dat de duur van de voorlopige hechtenis overschreed. Op 27 april la durée de la détention préventive. Le 27 avril 2010, le même
2010 heeft dezelfde Rechtbank het probatie-uitstel herroepen wegens tribunal a révoqué le sursis probatoire pour non-respect des
niet-naleving van de probatievoorwaarden, zodat de verzoekende partij conditions de probation, de sorte que la partie requérante peut à tout
op ieder ogenblik kan worden opgeroepen om de nog resterende straf te ondergaan. moment être appelée à purger le reste de sa peine.
B.2.3. De bestreden bepaling past in het kader van de regeling van de B.2.3. La disposition attaquée s'inscrit dans le cadre des normes
toekenning van bepaalde strafuitvoeringsmodaliteiten, met name de relatives à l'octroi de certaines modalités d'exécution de la peine,
beperkte detentie, het elektronische toezicht, de voorwaardelijke notamment la détention limitée, la surveillance électronique, la
invrijheidsstelling en de voorlopige invrijheidsstelling met het oog libération conditionnelle et la libération provisoire en vue de
op verwijdering van het grondgebied of met het oog op overlevering. l'éloignement du territoire ou de la remise. Etant donné que l'article
Doordat het bij de bestreden bepaling opgeheven artikel 31, § 5, van 31, § 5, de la loi du 17 mai 2006, abrogé par la disposition attaquée,
de wet van 17 mei 2006 moest waarborgen, dat in het kader van die devait garantir que, dans le cadre de cette réglementation, l'avis du
regeling, het advies van de directeur van de strafinrichting tijdig directeur de l'établissement pénitentiaire soit communiqué dans les
wordt meegedeeld en doordat dit advies een element is in de
totstandkoming van de beslissing tot toekenning van de vermelde délais et que cet avis constitue un élément de l'élaboration de la
strafuitvoeringsmodaliteiten, kan de verzoekende partij door de décision d'octroyer les modalités d'exécution de la peine mentionnées,
opheffing van de vermelde wetsbepaling rechtstreeks en ongunstig la partie requérante peut être affectée directement et défavorablement
worden geraakt. Zij doet derhalve blijken van het vereiste belang om par l'abrogation de la disposition légale précitée. Elle justifie dès
de bestreden bepaling aan te vechten. lors de l'intérêt requis pour attaquer la disposition en cause.
B.2.4. De exceptie wordt verworpen. B.2.4. L'exception est rejetée.
Ten gronde Quant au fond
B.3.1. Op grond van de artikelen 21 en volgende van de wet van 17 mei B.3.1. En vertu des articles 21 et suivants de la loi du 17 mai 2006,
2006 kan de veroordeelde vóór het einde van de opgelegde straf worden le condamné peut, avant la fin de la peine qui lui a été infligée,
vrijgelaten of een alternatieve modaliteit van strafuitvoering être libéré ou se voir accorder une modalité alternative d'exécution
ondergaan. De wet bepaalt vanaf welk ogenblik de veroordeelde de la peine. La loi prévoit à partir de quel moment le condamné peut
aanspraak kan maken op die modaliteiten van strafuitvoering en binnen prétendre à ces modalités d'exécution de la peine et dans quel délai
welke termijn de procedure daartoe moet worden gestart. la procédure doit être entamée à cet effet.
B.3.2. Uit het verzoekschrift blijkt dat de bezwaren van de B.3.2. Il ressort de la requête que les objections de la partie
verzoekende partij betrekking hebben op de procedure tot requérante concernent la procédure de libération conditionnelle,
voorwaardelijke invrijheidstelling, zoals geregeld in de artikelen 30 réglée par les articles 30 et suivants de la loi du 17 mai 2006, dans
en volgende van de wet van 17 mei 2006, in het geval waarin de l'hypothèse où le détenu a été condamné à une peine privative de
gedetineerde werd veroordeeld tot een vrijheidsstraf van drie jaar of liberté d'une durée égale ou inférieure à trois ans, de sorte que la
minder, zodat het Hof zijn onderzoek tot die bepalingen beperkt. Cour limite son examen à ces dispositions.
De beslissing tot voorwaardelijke invrijheidstelling wordt genomen La décision d'accorder une libération conditionnelle est prise par le
door de strafuitvoeringsrechter op advies van de directeur van de juge de l'application des peines sur avis du directeur de
strafinrichting en van het openbaar ministerie. Het advies van de l'établissement pénitentiaire et du ministère public. L'avis du
directeur omvat een gemotiveerd voorstel tot toekenning of afwijzing
van de strafuitvoeringsmodaliteit en, in voorkomend geval, de directeur contient une proposition motivée d'octroi ou de refus de la
bijzondere voorwaarden die hij nodig acht op te leggen aan de modalité d'exécution et, le cas échéant, les conditions particulières
veroordeelde (artikel 31, § 3). B.4.1. Het enige middel is afgeleid uit een schending van de artikelen qu'il estime nécessaire d'imposer au condamné (article 31, § 3).
10, 11 en 13 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de B.4.1. Le moyen unique est pris de la violation des articles 10, 11 et
artikelen 6.1, 13 en 14 van het Europees Verdrag voor de rechten van 13 de la Constitution, combinés ou non avec les articles 6.1, 13 et 14
de mens en met het algemeen rechtsbeginsel van het recht op een de la Convention européenne des droits de l'homme et avec le principe
eerlijk proces. général du droit à un procès équitable.
B.4.2. Volgens het eerste onderdeel van het middel wordt het beginsel B.4.2. Selon la première branche du moyen, le principe d'égalité et de
van gelijkheid en niet-discriminatie geschonden doordat aan de veroordeelde de mogelijkheid wordt ontnomen om via gerechtelijke weg het advies van de directeur van de strafinrichting af te dwingen wanneer dit niet tijdig wordt verleend, terwijl andere rechtsonderhorigen wel een beroep kunnen doen op de kortgedingrechter wanneer een overheidsinstantie de haar opgelegde termijnen om een beslissing te nemen niet naleeft. In het tweede onderdeel van het middel voert de verzoekende partij aan dat haar recht op een eerlijk proces is geschonden wanneer zij het advies van de directeur niet in rechte kan afdwingen, waardoor ook het advies van het personeelscollege van de strafinrichting niet in aanmerking zou kunnen worden genomen door de strafuitvoeringsrechter. non-discrimination est violé en ce que le condamné est privé de la possibilité d'exiger, par voie judiciaire, l'avis du directeur de l'établissement pénitentiaire lorsque cet avis ne lui est pas fourni dans le délai, alors que les autres justiciables peuvent s'adresser au juge des référés lorsqu'une instance publique ne respecte pas les délais qui lui sont imposés pour prendre une décision. Dans la seconde branche du moyen, la partie requérante fait valoir que son droit à un procès équitable est violé si elle ne peut exiger, par voie judiciaire, l'avis du directeur, ce qui pourrait avoir pour conséquence que l'avis de la conférence du personnel de l'établissement pénitentiaire ne soit pas non plus pris en considération par le juge de l'application des peines. B.5. Le législateur a justifié comme suit l'abrogation, par la
B.5. De opheffing van artikel 31, § 5, van de wet van 17 mei 2006 bij disposition attaquée, de l'article 31, § 5, de la loi du 17 mai 2006 :
de bestreden bepaling werd door de wetgever als volgt verantwoord :
« Dit artikel beoogt de opheffing van de § 5 van het artikel 31 dat « Cet article vise la suppression du paragraphe 5 de l'article 31 qui
voorziet in een proceduremogelijkheid voor de veroordeelde voor de prévoit pour le condamné une possibilité de procédure devant le
voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg indien de directeur zijn président du tribunal de première instance si le directeur ne rend pas
advies niet binnen de gestelde termijn zou uitbrengen teneinde de minister op straffe van een dwangsom te laten veroordelen om via de directeur het advies te laten uitbrengen. In de praktijk moet worden vastgesteld dat sinds de inwerkingtreding van de wet, deze bepaling zelden toegepast is geweest. Dit geeft aan dat de adviezen steeds binnen de gestelde termijn en dus tijdig worden afgeleverd. Dergelijke procedure is trouwens ook niet voorzien voor laattijdige adviezen van het openbaar ministerie. Tot slot moet worden vastgesteld dat de procedure voor de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg niet de meest geschikte procedure is om in te grijpen indien zeer uitzonderlijk toch een laattijdig advies zou worden afgeleverd. Dit is een probleem van interne organisatie dat ingeval van niet naleving van termijnen intern kan en zal worden aangepakt. Hoewel de Raad van State zich niet kan vinden in de opheffing van deze paragraaf omwille van waarborgen inzake rechtshandhaving die deze zou bieden, behoudt de Regering de opheffing ervan en wel omwille van de volgende redenen. Het opzet van deze regering is te streven, doorheen de hele strafprocedurele keten, naar procedurele vereenvoudiging. Bovendien moet worden vastgesteld dat de burgerlijke rechter niet het best geplaatst is om tussen te komen in deze specifieke materie. De regering meent dat het mogelijk is om aan de bezorgdheid van de Raad van State tegemoet te komen zonder deze procedure opnieuw te son avis dans le délai prévu afin de faire condamner le ministre sous peine d'astreinte à émettre son avis par l'intermédiaire du directeur. Il convient d'observer que dans la pratique, depuis l'entrée en vigueur de la loi, cette disposition a rarement été appliquée. Cela montre que les avis sont toujours rendus dans les délais prévus et donc à temps. Une telle procédure n'est d'ailleurs pas prévue pour les avis tardifs du ministère public. Enfin, il convient d'observer que la procédure devant le président du tribunal de première instance n'est pas la procédure la plus appropriée pour intervenir dans l'hypothèse où, à titre tout à fait exceptionnel, un avis serait malgré tout rendu tardivement. Il s'agit d'un problème d'organisation interne qui pourra et sera abordé en interne en cas de non-respect des délais. Bien que le Conseil d'Etat ne puisse souscrire à l'abrogation de ce paragraphe en raison des garanties en matière de maintien du droit qu'elle offrirait, le gouvernement maintient cette abrogation pour les raisons suivantes. L'objectif de ce gouvernement est de simplifier la procédure à travers toute la chaîne de procédure pénale. En outre, il convient de constater que le juge civil n'est pas le mieux placé pour intervenir dans cette matière spécifique. Le gouvernement estime qu'il est possible de répondre à la préoccupation du Conseil d'Etat sans devoir mener à nouveau cette procédure.
moeten voeren. [...] [...]
De regering voorziet hiertoe in het wetsontwerp tot wijziging van het Le gouvernement prévoit à cet effet, dans le projet de loi modifiant
Wetboek van strafvordering en tot wijziging van de wet van 17 mei 2006 le Code judiciaire et modifiant la loi du 17 mai 2006 relative au
betreffende de externe rechtspositie van veroordeelden tot een statut juridique externe des personnes condamnées à une peine
vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende modaliteiten in privative de liberté et aux droits reconnus à la victime dans le cadre
het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten, een wijziging van de des modalités d'exécution de la peine, de modifier les articles 34, §
artikelen 34, § 1, en 52, § 1 teneinde in te schrijven dat de zaak 1er, et 52, § 1er, afin d'y inscrire que l'affaire est d'office
d'office op zitting wordt behandeld ten laatste zes maanden na de examinée à l'audience au plus tard six mois après l'introduction de la
indiening van het verzoek door de veroordeelde, ongeacht of aan de demande par le condamné, qu'il ait été ou non satisfait aux
adviesverplichtingen zijn voldaan. De huidige regeling dat bij obligations d'avis. La réglementation actuelle selon laquelle le
laattijdigheid het openbaar ministerie zijn advies moet uitbrengen ministère public doit, en cas de retard, rendre son avis avant ou
voor of tijdens de zitting wordt behouden, volgend op het advies van pendant l'audience est conservée conformément à l'avis du Conseil
de Raad van State » (Parl. St., Kamer, 2012-2013, DOC 53-2603/001 en d'Etat » (Doc. parl., 2012-2013, DOC 53 2603/001 et 53-2604/001, pp.
53-2604/001, pp. 21-22). 21-22).
B.6.1. Uit het bovenstaande blijkt dat de wetgever voor de opheffing B.6.1. Il ressort de ce qui précède que le législateur a abrogé
van artikel 31, § 5, van de wet van 17 mei 2006 heeft geopteerd omdat l'article 31, § 5, de la loi du 17 mai 2006 parce que cette
die bepaling in de praktijk zelden zou zijn toegepast, omdat hij disposition aurait rarement été appliquée en pratique, parce qu'il
streeft naar procedurele vereenvoudiging en omdat hij van oordeel was poursuit une simplification procédurale et parce qu'il a estimé que la
dat de procedure in kort geding voor de rechtbank van eerste aanleg procédure en référé devant le tribunal de première instance ne
niet de meest geschikte weg is in die specifieke materie. constituait pas la voie la plus appropriée dans cette matière
B.6.2. Vóór de wijziging van de wet van 17 mei 2006 bij de bestreden spécifique. B.6.2. Avant la modification de la loi du 17 mai 2006 par la loi
wet van 17 maart 2013, was voor de gedetineerde veroordeelde het attaquée du 17 mars 2013, le condamné détenu avait besoin de l'avis du
advies van de directeur van de strafinrichting noodzakelijk om de directeur de l'établissement pénitentiaire pour enclencher la
procedure tot voorwaardelijke invrijheidstelling voor de procédure de libération conditionnelle devant le juge de l'application
strafuitvoeringsrechter op gang te brengen. Aldus was het belangrijk
dat dit advies op het bij de wet bepaalde tijdstip werd uitgebracht en des peines. Il était donc important que cet avis soit rendu au moment
dat, wanneer dat niet geval was, de gedetineerde beschikte over de prévu par la loi et que, dans le cas contraire, le détenu disposât de
mogelijkheid om het in voorkomend geval langs gerechtelijke weg af te la possibilité d'obtenir cet avis, le cas échéant, par voie
dwingen op grond van artikel 31, § 5, van de wet van 17 mei 2006, judiciaire, sur la base de l'article 31, § 5, de la loi du 17 mars
zoals het van toepassing was vóór de afschaffing ervan bij de 2013, tel qu'il s'appliquait avant son abrogation par la disposition
bestreden bepaling. attaquée.
B.6.3. Sinds de wijziging ervan bij de wet van 17 maart 2013 bepaalt B.6.3. Depuis sa modification par la loi du 17 mars 2013, l'article 30
artikel 30 van de wet van 17 mei 2006 evenwel dat de voorwaardelijke de la loi du 17 mai 2006 dispose toutefois que la libération
invrijheidstelling kan worden toegekend door de conditionnelle peut être accordée par le juge de l'application des
strafuitvoeringsrechter op schriftelijk verzoek van de gedetineerde, peines sur demande écrite du détenu et non, comme auparavant, après
en niet zoals voorheen, na advies van de directeur van de avis du directeur de l'établissement pénitentiaire. La demande écrite
strafinrichting. Het schriftelijke verzoek wordt ingediend op de est introduite au greffe de l'établissement pénitentiaire, qui la
griffie van de strafinrichting, die het binnen vierentwintig uur transmet dans les 24 heures au greffe du tribunal de l'application des
overzendt aan de griffie van de strafuitvoeringsrechtbank en een peines et en remet une copie au directeur, lequel doit rendre un avis
afschrift bezorgt aan de directeur, die binnen vier maanden na dans les quatre mois à compter de la réception de la demande.
ontvangst van het verzoek een advies moet uitbrengen.
Binnen een maand na de ontvangst van het advies van de directeur zendt Dans le mois de la réception de l'avis du directeur, le ministère
het openbaar ministerie zijn advies tot toekenning of afwijzing van de public transmet son avis d'octroi ou de refus de la modalité
strafuitvoeringsmodaliteit over aan de strafuitvoeringsrechter en d'exécution de la peine au juge de l'application des peines et en
deelt het in afschrift mee aan de gedetineerde en aan de directeur communique une copie au détenu et au directeur (article 33).
(artikel 33). B.7.1. Gezien het belang van de mogelijkheid tot voorwaardelijke B.7.1. Eu égard à l'importance de la faculté d'obtenir la libération
invrijheidstelling voor de gedetineerde veroordeelde, moet ervan conditionnelle, il y a lieu de considérer que le directeur de
worden uitgegaan dat de directeur van de strafinrichting de hem l'établissement pénitentiaire respecte l'obligation qui lui est faite
opgelegde adviesverplichting nakomt binnen de in artikel 30, § 2, van de rédiger son avis dans le délai prescrit par l'article 30, § 2, de
de wet van 17 mei 2006 bepaalde termijn.
Uit het bovenstaande blijkt evenwel dat, in tegenstelling tot wat het
geval was vóór de wijziging van artikel 30, § 1, van de wet van 17 mei la loi du 17 mai 2006.
2006 bij de bestreden wet van 17 maart 2013, het eventueel ontbreken Il ressort toutefois de ce qui précède que, contrairement à ce qui
van het advies van de gevangenisdirecteur de aanvang van de procedure était le cas avant la modification de l'article 30, § 1er, de la loi
du 17 mai 2006 par la loi attaquée du 17 mars 2013, l'absence
tot voorwaardelijke invrijheidstelling niet kan belemmeren. éventuelle de l'avis du directeur de la prison ne peut empêcher le
B.7.2. Bovendien zal, volgens het eveneens gewijzigde artikel 34 van déclenchement de la procédure de libération conditionnelle.
de wet van 17 mei 2006, de strafuitvoeringsrechter voortaan uiterlijk B.7.2. En outre, aux termes de l'article 34 de la loi du 17 mai 2006,
zes maanden na de indiening van het verzoek van de veroordeelde tot lui aussi modifié, le juge de l'application des peines doit dorénavant
voorwaardelijke invrijheidstelling, de zaak moeten behandelen, ook traiter l'affaire au plus tard six mois après le dépôt de la demande
indien de directeur zijn advies niet tijdig heeft verleend. de libération conditionnelle du condamné, même si le directeur n'a pas
Zoals is uiteengezet in B.5, heeft de wetgever die waarborg ingevoerd remis son avis dans le délai. Comme il a été exposé en B.5, le législateur a introduit cette
teneinde de veroordeelde te verzekeren dat het uitblijven van het garantie afin de garantir au condamné que l'absence d'avis du
advies van de directeur de voortgang van de procedure voor de directeur n'hypothéquera pas la poursuite de la procédure devant le
strafuitvoeringsrechter niet zou hypothekeren. juge de l'application des peines.
B.7.3. Uit het bovenstaande blijkt derhalve dat de wetgever de B.7.3. En conséquence, il ressort de ce qui précède que le législateur
mogelijkheid heeft afgeschaft voor de veroordeelde om op grond van a abrogé la possibilité pour le condamné d'obtenir, en vertu de
artikel 31, § 5, van de wet van 17 mei 2007 het advies van de l'article 31, § 5, de la loi du 17 mai 2006, l'avis du directeur de
directeur van de strafinrichting bij beslissing van de voorzitter van l'établissement pénitentiaire, par décision du président du tribunal
de rechtbank van eerste aanleg af te dwingen, maar tegelijk de première instance, mais qu'il a simultanément pris des mesures
maatregelen heeft genomen die ertoe strekken te waarborgen dat de visant à garantir que le fait que l'avis du directeur ne soit pas
niet-tijdige afgifte van dat advies de voortgang van de procedure tot remis dans les délais n'hypothèque pas la poursuite de la procédure de
voorwaardelijke invrijheidstelling niet hypothekeert. libération conditionnelle.
B.8.1. Wanneer het advies van het openbaar ministerie niet wordt B.8.1. Lorsque l'avis du ministère public n'a pas été communiqué dans
toegezonden binnen de bij artikel 33 bepaalde termijn, dient het le délai prévu par l'article 33, le ministère public doit rendre son
openbaar ministerie zijn advies schriftelijk uit te brengen vóór of avis par écrit avant ou pendant l'audience devant le juge de
tijdens de zitting van de strafuitvoeringsrechter. Deze hoort de l'application des peines. Ce juge entend le condamné et son conseil,
veroordeelde en zijn raadsman, het openbaar ministerie en de directeur le ministère public et le directeur de l'établissement pénitentiaire
van de strafinrichting (artikel 35). Aldus heeft die laatste steeds de (article 35). Ainsi, ce dernier a toujours la possibilité d'émettre un
mogelijkheid een advies uit te brengen op de zitting. De avis à l'audience. Le juge de l'application des peines peut en outre
strafuitvoeringsrechter kan de behandeling van de zaak bovendien reporter l'examen de l'affaire, en application de l'article 37, de
uitstellen met toepassing van artikel 37, zodat de directeur een sorte que le directeur puisse rédiger un avis écrit.
schriftelijk advies kan opstellen.
B.8.2. Teneinde de rechten van de veroordeelde te vrijwaren, moet het B.8.2. Afin de garantir les droits du condamné, l'article 31, § 1er,
in B.1.4 aangehaalde artikel 31, § 1, van de wet van 17 mei 2006 aldus de la loi du 17 mai 2006, cité en B.1.4, doit être interprété en ce
worden begrepen dat het feit dat de directeur van de strafinrichting sens que le fait que le directeur de l'établissement pénitentiaire
in voorkomend geval zijn advies niet heeft uitgebracht binnen de in n'ait pas, le cas échéant, rendu son avis dans le délai prévu par
artikel 30, § 2, van die wet bepaalde termijn, hem niet ontslaat van l'article 30, § 2, de cette loi ne le dispense pas de l'obligation de
de verplichting om het dossier samen te stellen en het aan de constituer le dossier et de le transmettre au juge de l'application
strafuitvoeringsrechter over te zenden. Artikel 34, § 2, van die wet des peines. L'article 34, § 2, de cette loi dispose en effet que le
bepaalt immers dat het dossier van de veroordeelde gedurende ten dossier du condamné est tenu, au moins quatre jours avant la date
minste vier dagen vóór de datum waarop de zitting van de
strafuitvoeringsrechter is vastgesteld, voor inzage ter beschikking
wordt gesteld van de veroordeelde en zijn raadsman op de griffie van fixée pour l'audience devant le juge de l'application des peines, à la
die rechtbank of, indien de veroordeelde gedetineerd is, op de griffie disposition du condamné et de son conseil pour consultation au greffe
van de gevangenis waar de veroordeelde zijn straf ondergaat. De de ce tribunal ou, si le condamné est en détention, au greffe de la
veroordeelde kan, op zijn verzoek, een afschrift van het dossier prison où il subit sa peine. Le condamné peut, à sa demande, obtenir
krijgen. une copie du dossier.
B.8.3. Volgens artikel 2 van het koninklijk besluit van 29 januari B.8.3. Selon l'article 2 de l'arrêté royal du 29 janvier 2007
2007 tot bepaling van de inhoud van het verslag van de directeur en déterminant le contenu du rapport du directeur et déterminant la
tot bepaling van de samenstelling en de werkwijze van het composition et le fonctionnement de la conférence du personnel, le
personeelscollege bevat het in artikel 31, § 1, van de wet van 17 mei rapport du directeur mentionné dans l'article 31, § 1er, de la loi du
2006 bedoelde verslag van de directeur de analyse van de persoonlijke 17 mai 2006 contient l'analyse que le directeur a faite de la
situatie van de veroordeelde die de directeur heeft uitgevoerd in het situation personnelle du condamné au regard de la mesure d'exécution
licht van de te beoordelen strafuitvoeringsmodaliteit. Die analyse de la peine qui est à l'examen. Cette analyse porte sur les conditions
heeft betrekking op de tijdsvoorwaarden en de inhoudelijke de temps et de fond que la loi attache à cette mesure et sur les
voorwaarden, op de tegenaanwijzingen die de wet aan die maatregel
verbindt en op de middelen die toelaten om de eventuele
tegenaanwijzingen tegen te gaan. Om zijn analyse te onderbouwen, hoort contre-indications éventuelles. Pour fonder son analyse, le directeur
de directeur de veroordeelde en steunt hij op het onderzoek van de entend le condamné et se base sur l'examen des pièces du dossier
stukken van het dossier zoals opgesomd in artikel 31 van de wet. De énumérées à l'article 31 de la loi. Le directeur peut en outre
directeur kan bovendien aan de psychosociale dienst van de inrichting demander au service psychosocial de l'établissement ou au Service des
of aan de Dienst Justitiehuizen een verslag vragen over de punten die hij aangeeft. Maisons de justice un rapport sur les points qu'il précise.
B.8.4. Zoals blijkt uit artikel 31, § 1, moet het dossier, naast het B.8.4. Comme il ressort de l'article 31, § 1er, le dossier doit
verslag van de directeur, ook de opmerkingen van het personeelscollege également contenir, outre le rapport du directeur, les observations de
bevatten, indien de veroordeelde gevraagd heeft door dat college te la conférence du personnel, si le condamné a demandé à être entendu
worden gehoord. par cette conférence.
B.9. Ten slotte kan de veroordeelde, onder de voorwaarden bepaald in
de artikelen 2 en 584, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, bij B.9. Enfin le condamné peut, aux conditions prévues par les articles 2
de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg een vordering et 584, alinéa 1er, du Code judiciaire, saisir le président du
instellen teneinde van de directeur van de strafinrichting te vereisen tribunal de première instance afin d'exiger du directeur de
dat hij het dossier moet overleggen, wanneer hij dat niet heeft gedaan l'établissement pénitentiaire qu'il transmette le dossier, lorsqu'il
binnen de termijn van vier maanden bepaald in artikel 30, § 2, van de ne l'a pas fait dans le délai de quatre mois prévu à l'article 30, §
wet van 17 mei 2006, zonder dat het optreden van de voorzitter van de 2, de la loi du 17 mai 2006, sans toutefois que l'intervention du
rechtbank van eerste aanleg evenwel afbreuk doet aan de bevoegdheid président du tribunal de première instance porte atteinte à la
van de strafuitvoeringsrechter en voor zover dat optreden niet compétence du juge de l'application des peines et pour autant que
onbestaanbaar is met de wettelijke bepalingen en de beginselen die de cette intervention ne soit pas incompatible avec les dispositions
légales et les principes qui régissent le fonctionnement des
werking van de strafuitvoeringsgerechten beheersen. juridictions de l'application des peines.
B.10. Rekening houdend met het voorgaande is de bestreden bepaling B.10. Compte tenu de ce qui précède, la disposition attaquée n'est pas
niet zonder redelijke verantwoording. dénuée de justification raisonnable.
B.11. Onder voorbehoud van de in B.8.2 vermelde interpretatie en B.11. Sous réserve de l'interprétation mentionnée en B.8.2 et compte
rekening houdend met hetgeen in B.9 is gezegd, is het middel niet gegrond. tenu de ce qui est dit en B.9, le moyen n'est pas fondé.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
verwerpt het beroep, onder voorbehoud van de in B.8.2 vermelde rejette le recours, sous réserve de l'interprétation mentionnée en
interpretatie en rekening houdend met hetgeen in B.9 is gezegd. B.8.2 et compte tenu de ce qui est dit en B.9.
Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
het Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 3 april janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 3
2014. avril 2014.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
A. Alen A. Alen
^