Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 43/2014 van 13 maart 2014 Rolnummer : 5606 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek , gesteld door de(...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit emeritus voorzitter M. Bossuyt, overeenkomstig artikel (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 43/2014 van 13 maart 2014 Rolnummer : 5606 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek , gesteld door de(...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit emeritus voorzitter M. Bossuyt, overeenkomstig artikel (...) Extrait de l'arrêt n° 43/2014 du 13 mars 2014 Numéro du rôle : 5606 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1022, alinéa 1er, du Code judiciaire , posée par le Juge de pai(...) La Cour constitutionnelle, composée du président émérite M. Bossuyt, conformément à l'article 60(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 43/2014 van 13 maart 2014 Extrait de l'arrêt n° 43/2014 du 13 mars 2014
Rolnummer : 5606 Numéro du rôle : 5606
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022, eerste lid, En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1022, alinéa
van het Gerechtelijk Wetboek (vóór de wijziging ervan bij de wet van
21 februari 2010), gesteld door de Vrederechter van het kanton Tienen. 1er, du Code judiciaire (avant sa modification par la loi du 21
février 2010), posée par le Juge de paix du canton de Tirlemont.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit emeritus voorzitter M. Bossuyt, overeenkomstig composée du président émérite M. Bossuyt, conformément à l'article
artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour
Grondwettelijk Hof, voorzitter J. Spreutels, en de rechters E. De constitutionnelle, du président J. Spreutels, et des juges E. De
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey en F. Daoût, Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey et F. Daoût,
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président
emeritus voorzitter M. Bossuyt, émérite M. Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 18 februari 2013 in zake Urbain Christiaens tegen Par jugement du 18 février 2013 en cause de Urbain Christiaens contre
Albert Hallot en Mr. Dimitri Nagels, advocaat, in zijn hoedanigheid Albert Hallot et Me Dimitri Nagels, avocat, en sa qualité
van voorlopig bewindvoerder van Jonathan Hallot, waarvan de expeditie d'administrateur provisoire de Jonathan Hallot, dont l'expédition est
ter griffie van het Hof is ingekomen op 6 maart 2013, heeft de parvenue au greffe de la Cour le 6 mars 2013, le Juge de paix du
Vrederechter van het kanton Tienen de volgende prejudiciële vraag gesteld : canton de Tirlemont a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 1022, lid 1, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals « L'article 1022, alinéa 1er, du Code judiciaire, tel qu'il a été
vervangen bij artikel 7 van de wet van 21 april 2007 betreffende de remplacé par l'article 7 de la loi du 21 avril 2007 relative à la
verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand répétibilité des honoraires et des frais d'avocat, viole-t-il les
van een advocaat de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in die articles 10 et 11 de la Constitution dans l'interprétation selon
interpretatie dat het niet voorziet in de toekenning van een laquelle il ne prévoit pas l'octroi d'une indemnité de procédure à un
rechtsplegingsvergoeding aan een voorlopig bewindvoerder/advocaat die administrateur provisoire/avocat ayant obtenu gain de cause dans une
in het gelijk wordt gesteld in een procedure waarin deze zelf de procédure dans laquelle celui-ci a lui-même défendu les intérêts de la
belangen van de beschermde persoon heeft verdedigd ? ». personne protégée ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 1022, eerste lid, van het B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 1022, alinéa 1er,
Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel 7 van de wet van 21 du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par l'article 7 de la loi
april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten du 21 avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires et des
verbonden aan de bijstand van een advocaat, dat bepaalt : frais d'avocat, qui dispose :
« De rechtsplegingsvergoeding is een forfaitaire tegemoetkoming in de « L'indemnité de procédure est une intervention forfaitaire dans les
kosten en erelonen van de advocaat van de in het gelijk gestelde frais et honoraires d'avocat de la partie ayant obtenu gain de cause
partij ». ».
B.2. De verwijzende rechter vraagt of die bepaling bestaanbaar is met B.2. Le juge a quo demande si cette disposition est compatible avec le
het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie vervat in de principe d'égalité et de non-discrimination inscrit aux articles 10 et
artikelen 10 en 11 van de Grondwet in de interpretatie dat zij niet 11 de la Constitution, dans l'interprétation selon laquelle elle ne
voorziet in de toekenning van een rechtsplegingsvergoeding aan een prévoit pas l'octroi d'une indemnité de procédure à un avocat qui, en
advocaat in zijn hoedanigheid van voorlopig bewindvoerder van een sa qualité d'administrateur provisoire d'une personne protégée,
beschermde persoon die in het gelijk wordt gesteld in een procedure obtient gain de cause dans une procédure dans laquelle il a lui-même
waarin hij zelf de belangen van de beschermde persoon heeft verdedigd. défendu les intérêts de la personne protégée.
B.3. Het Hof dient derhalve te onderzoeken of het verschil in
behandeling, wat de tegemoetkoming in de kosten en de erelonen van de B.3. La Cour doit dès lors examiner si la différence de traitement, en
advocaat van de in het gelijk gestelde partij betreft, tussen, ce qui concerne l'intervention dans les frais et honoraires d'avocat
enerzijds, een partij bijgestaan door een advocaat en, anderzijds, de de la partie ayant obtenu gain de cause, entre une partie assistée par
advocaat die optreedt als voorlopig bewindvoerder met het oog op de un avocat et l'avocat qui agit en tant qu'administrateur provisoire en
behartiging van de belangen van een beschermd persoon, redelijk is vue de défendre les intérêts d'une personne protégée est
verantwoord. raisonnablement justifiée.
B.4.1. Het in het bodemgeschil aan de orde zijnde artikel 488bis van B.4.1. L'article 488bis du Code civil, en cause dans l'instance
het Burgerlijk Wetboek (boek I (« Personen »), titel XI (« soumise au juge a quo, (livre Ier (« Des personnes »), titre XI (« De
Meerderjarigheid, voorlopig bewind, onbekwaamverklaring en bijstand la majorité, de l'administration provisoire, de l'interdiction et du
van een gerechtelijk raadsman »), hoofdstuk Ibis (« Voorlopig bewind conseil judiciaire »), chapitre Ierbis (« De l'administration
over de goederen toebehorend aan een meerderjarige »)), ingevoegd bij provisoire des biens appartenant à un majeur »)), inséré par la loi du
de wet van 18 juli 1991 en gewijzigd bij de wet van 3 mei 2003, 18 juillet 1991 et modifié par la loi du 3 mai 2003, dispose :
bepaalt : « a) De meerderjarige die, geheel of gedeeltelijk, zij het tijdelijk, « a) Le majeur qui, en raison de son état de santé, est totalement ou
wegens zijn gezondheidstoestand, niet in staat is zijn goederen te partiellement hors d'état de gérer ses biens, fût-ce temporairement,
beheren, kan met het oog op de bescherming ervan, een voorlopige peut, en vue de la protection de ceux-ci, être pourvu d'un
bewindvoerder toegevoegd worden, als hem nog geen wettelijke administrateur provisoire, lorsqu'il n'est pas déjà pourvu d'un
vertegenwoordiger werd toegevoegd. représentant légal.
b) § 1. Op zijn verzoek, op verzoek van elke belanghebbende of van de b) § 1er. A sa requête, à celle de toute personne intéressée ou du
procureur des Konings kan aan de te beschermen persoon een voorlopige procureur du Roi, la personne à protéger peut être pourvue d'un
bewindvoerder worden toegevoegd door de vrederechter van zijn administrateur provisoire par le juge de paix du lieu de sa résidence
verblijfplaats, of bij gebreke daarvan, van zijn woonplaats. ou, à défaut, du lieu de son domicile.
[...] ». [...] ».
B.4.2. Wat de eventuele vergoeding van de voorlopig bewindvoerder B.4.2. En ce qui concerne l'éventuelle indemnité de l'administrateur
betreft, bepaalt artikel 488bis, h) : provisoire, l'article 488bis, h), dispose :
« § 1. De vrederechter kan aan de voorlopige bewindvoerder, bij een « § 1er. Par décision motivée, le juge de paix peut allouer à
gemotiveerde beslissing, na de overlegging door de voorlopige l'administrateur provisoire, après la remise par celui-ci du rapport
bewindvoerder van het verslag bedoeld in artikel 488bis, c), § 3, een bezoldiging toekennen waarvan het bedrag niet hoger mag zijn dan drie procent van de inkomsten van de beschermde persoon. Naast de bezoldiging worden de gemaakte kosten vergoed, na door de vrederechter behoorlijk te zijn nagezien. Hij kan hem nochtans, na overlegging van met redenen omklede staten, een bezoldiging toekennen in verhouding tot de vervulde buitengewone ambtsverrichtingen. Het is de voorlopige bewindvoerder verboden, buiten de in het eerste lid vermelde bezoldigingen, enige bezoldiging of voordeel, van welke aard ook of van wie ook, te ontvangen met betrekking tot het uitoefenen van het gerechtelijk mandaat van voorlopige bewindvoerder. visé à l'article 488bis, c), § 3, une rémunération dont le montant ne peut dépasser trois pour cent des revenus de la personne protégée, majorée du montant des frais exposés, dûment contrôlés par le juge de paix. Il peut néanmoins, sur présentation d'états motivés, lui allouer une rémunération en fonction des devoirs exceptionnels accomplis. L'administrateur provisoire ne peut recevoir, en dehors des rémunérations visées à l'alinéa 1er, aucune rétribution ni aucun avantage, de quelque nature ou de qui que ce soit, en rapport avec l'exercice du mandat judiciaire d'administrateur provisoire.
[...] ». [...] ».
B.5. Rekening houdend met de bijzondere positie van een advocaat die B.5. Compte tenu de la position particulière d'un avocat qui agit dans
in een gerechtelijke procedure als voorlopig bewindvoerder optreedt, une procédure judiciaire en tant qu'administrateur provisoire, non en
niet als raadsman van een cliënt die hem heeft verzocht zijn belangen tant que conseil d'un client qui lui a demandé de défendre ses
in een gerechtelijke procedure te behartigen, maar krachtens een intérêts dans le cadre d'une procédure judiciaire, mais en vertu d'un
specifiek mandaat van de vrederechter, en onder diens toezicht, mandat spécifique du juge de paix, et sous la surveillance de
teneinde de goederen te beheren die toebehoren aan een meerderjarige celui-ci, afin de gérer les biens appartenant à un majeur qui n'est
die wegens zijn gezondheidstoestand niet in staat is zelf zijn pas en mesure de gérer lui-même ses biens en raison de son état de
goederen te beheren, is het redelijk verantwoord dat het niet mogelijk santé, il est raisonnablement justifié qu'il ne soit pas possible
is op grond van artikel 1022, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek d'accorder, sur la base de l'article 1022, alinéa 1er, du Code
een rechtsplegingsvergoeding toe te kennen aan een advocaat in zijn judiciaire, une indemnité de procédure à un avocat en sa qualité
hoedanigheid van voorlopig bewindvoerder die in het gelijk wordt d'administrateur provisoire ayant obtenu gain de cause dans une
gesteld in een gerechtelijke procedure. procédure judiciaire.
Dat is des te meer het geval nu in artikel 488bis van het Burgerlijk Il en est d'autant plus ainsi que l'article 488bis du Code civil
prévoit un régime distinct en ce qui concerne l'éventuelle
Wetboek is voorzien in een eigen regeling wat de eventuele vergoeding indemnisation de l'administrateur provisoire, précisant expressément
van de voorlopig bewindvoerder betreft, en waarbij uitdrukkelijk is que celui-ci ne peut recevoir, en dehors des rémunérations visées à
bepaald dat deze, buiten de in dat artikel 488bis, h), eerste lid, l'article 488bis, h), alinéa 1er, aucune rétribution ni aucun
vermelde bezoldigingen, geen bezoldiging of voordeel, van welke aard
ook of van wie ook, mag ontvangen met betrekking tot het uitoefenen avantage, de quelque nature ou de qui que ce soit, en rapport avec
van zijn gerechtelijk mandaat. l'exercice de son mandat judiciaire.
Het gegeven dat de advocaat als voorlopig bewindvoerder optreedt ter La circonstance que l'avocat, en tant qu'administrateur provisoire,
behartiging van de belangen van de beschermde persoon alleen, en niet agit uniquement en vue de défendre les intérêts de la personne
zoals de curator die optreedt in het belang van zowel alle protégée et non comme le curateur qui agit tant dans l'intérêt de tous
schuldeisers als de gefailleerde, doet hieraan geen afbreuk. Ook de les créanciers que dans l'intérêt du failli, n'y change rien. En
curator handelt immers krachtens een specifiek gerechtelijk mandaat en effet, le curateur agit aussi en vertu d'un mandat judiciaire
wordt vergoed krachtens de specifieke regeling inzake faillissementen. spécifique et est indemnisé en vertu du régime spécifique en matière de faillites.
B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 1022, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals L'article 1022, alinéa 1er, du Code judiciaire, tel qu'il a été
vervangen bij artikel 7 van de wet van 21 april 2007 betreffende de remplacé par l'article 7 de la loi du 21 avril 2007 relative à la
verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand répétibilité des honoraires et des frais d'avocat, ne viole pas les
van een advocaat, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 13 maart 2014. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 13 mars 2014.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt M. Bossuyt
^