Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 167/2013 van 19 december 2013 Rolnummers : 5512 en 5513 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 40ter van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, en de rechte(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 167/2013 van 19 december 2013 Rolnummers : 5512 en 5513 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 40ter van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, en de rechte(...) Extrait de l'arrêt n° 167/2013 du 19 décembre 2013 Numéros du rôle : 5512 et 5513 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 40ter de la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'élo La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges A. (...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 167/2013 van 19 december 2013 Extrait de l'arrêt n° 167/2013 du 19 décembre 2013
Rolnummers : 5512 en 5513 Numéros du rôle : 5512 et 5513
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 40ter van de wet van 15 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 40ter de
december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour,
verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, zoals l'établissement et l'éloignement des étrangers, tel qu'il a été
vervangen bij artikel 9 van de wet van 8 juli 2011, gesteld door de remplacé par l'article 9 de la loi du 8 juillet 2011, posées par le
Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Conseil du contentieux des étrangers.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, en de composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges A.
rechters A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey en T. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey et T. Giet,
Giet, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le président J.
voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, Spreutels,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
a. Bij arrest nr. 90.621 van 26 oktober 2012 in zake Thi Ngoc Anh Ngo a. Par arrêt n° 90.621 du 26 octobre 2012 en cause de Thi Ngoc Anh Ngo
tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la
is ingekomen op 7 november 2012, heeft de Raad voor Cour le 7 novembre 2012, le Conseil du contentieux des étrangers a
Vreemdelingenbetwistingen de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 9 van de wet van 8 juli 2011 tot wijziging van de « L'article 9 de la loi du 8 juillet 2011 modifiant la loi du 15
wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et
het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen [wat l'éloignement des étrangers [en ce qui concerne les conditions dont
betreft de voorwaarden tot gezinshereniging] de artikelen 10, 11 en 22 est assorti le regroupement familial], viole-t-il les articles 10, 11
van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 18 et 22 de la Constitution, lus isolément ou en combinaison avec les
tot 20 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, de articles 18 à 20 du Traité sur le fonctionnement de l'Union
artikelen 2, 3, 7 en 24 van de Richtlijn 2004/38/EG van 29 april 2004 européenne, les articles 2, 3, 7, 24 de la Directive 2004/38/CE du 29
betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied avril 2004 relative au droit des citoyens de l'Union et des membres de
van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden, de leurs familles de circuler et de séjourner librement sur le territoire
artikelen 8 en 14 van het Europees Verdrag tot bescherming van de des Etats membres, les articles 8 et 14 de la Convention européenne de
rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en de artikelen 7, sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales et les
20, 21 en 45 van het Handvest van de grondrechten van de Europese articles 7, 20, 21, 45 de la Charte des droits fondamentaux de l'Union
Unie, in zoverre het, zonder objectieve en redelijke verantwoording, européenne, en ce qu'il crée, sans justification objective et
een verschil in behandeling creëert tussen twee categorieën van raisonnable, une différence de traitement entre deux catégories de
burgers van de Unie, namelijk de Belgen - los van het feit of zij al citoyens de l'Union, à savoir les Belges - indifféremment du fait
dan niet gebruik hebben gemaakt van hun recht van vrij verkeer van qu'ils aient déjà ou non exercé leur droit à la libre circulation des
personen op het grondgebied van de andere lidstaten van de Europese personnes sur le territoire des autres Etats membres de l'Union
Unie - en de andere burgers van de Unie die in België een européenne - et les autres citoyens de l'Union bénéficiant d'un droit
verblijfsrecht van meer dan drie maanden genieten, doordat de de séjour de plus de trois mois en Belgique, les premiers étant exclus
eerstgenoemden zijn uitgesloten van het voordeel van gezinshereniging
met hun echtgenoot indien deze of zijzelf minder dan eenentwintig jaar du bénéfice du regroupement familial avec leur conjoint, si ce dernier
oud zijn ? ». ou eux-mêmes sont âgés de moins de vingt et un ans ? ».
b. Bij arrest nr. 90.068 van 22 oktober 2012 in zake Issam Gaidi tegen b. Par arrêt n° 90.068 du 22 octobre 2012 en cause de Issam Gaidi
de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la
ingekomen op 7 november 2012, heeft de Raad voor Cour le 7 novembre 2012, le Conseil du contentieux des étrangers a
Vreemdelingenbetwistingen de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 40ter, tweede lid, van de wet van 15 december 1980 « L'article 40ter, al. 2, de la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au
betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers,
en de verwijdering van vreemdelingen, zoals dat artikel is gewijzigd
bij artikel 9 van de wet van 8 juli 2011, bekendgemaakt in het tel que cet article a été modifié par l'article 9 de la loi du 8
Belgisch Staatsblad van 12 september 2011, de artikelen 10, 11, 22 en juillet 2011 publiée au MB du 12/09/2011, viole-t-il les articles 10,
191 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 11, 22 et 191 de la Constitution lus ou non en combinaison avec les
8 (Recht op eerbiediging van privé-, familie- en gezinsleven) en 14 articles 8 (Droit au respect de la vie privée et familiale) et 14
(Verbod van discriminatie) van het Europees Verdrag voor de rechten (interdiction de discrimination) de la Convention européenne des
van de mens, met artikel 3 van het Vierde Protocol erbij, met artikel droits de l'Homme, avec l'article 3 de son Protocole n° 4, avec
12 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke l'article 12 du Pacte international relatif aux droits civils et
rechten, met de artikelen 18, 20 en 21 van het Verdrag betreffende de politiques, avec les articles 18, 20 et 21 du traité sur le
werking van de Europese Unie (VWEU), met de artikelen 2, 7 en 8 van de fonctionnement de l'Union européenne (TFUE), avec les articles 2, 7 et
Richtlijn 2004/38/EG van 29 april 2004 betreffende het recht van vrij 8 de la Directive 2004/38/CE du 29/04/2004 relative aux droits des
verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de citoyens de l'Union et des membres de leur famille de circuler et de
burgers van de Unie en hun familieleden, in zoverre het een séjourner librement sur le territoire des Etats membres, en ce qu'il
crée une discrimination entre le conjoint étranger (ou autres membres
discriminatie teweegbrengt tussen de buitenlandse echtgenoot (of de la famille) d'un Belge - indifféremment du fait que celui-ci ait
andere familieleden) van een Belg - ongeacht het feit of die zijn déjà ou non exercé son droit à la libre circulation des personnes - et
recht op vrij verkeer van personen al dan niet reeds heeft uitgeoefend le conjoint étranger (ou autres membres de la famille) d'un citoyen de
- en de buitenlandse echtgenoot (of andere familieleden) van een l'Union en ce qu'il assortit le droit au regroupement familial du
burger van de Unie doordat het het recht op gezinshereniging van de conjoint d'un Belge de conditions d'octroi en termes de logement
echtgenoot van een Belg aan striktere toekenningsvoorwaarden in termen
van voldoende huisvesting en bestaansmiddelen koppelt dan voor de suffisant et de ressources plus strictes que pour les conjoints (ou
echtgenoten (of andere familieleden) van een burger van de Unie die autres membres de la famille) d'un citoyen de l'Union qui relèvent du
onder de gunstigere regeling van artikel 40bis van de wet van 15 régime plus favorable de l'article 40bis de la loi du 15 décembre 1980
december 1980 vallen ? ». ? ».
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 5512 en 5513 van de rol van Ces affaires, inscrites sous les numéros 5512 et 5513 du rôle de la
het Hof, werden samengevoegd. Cour, ont été jointes.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling Quant à la disposition en cause
B.1.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op artikel 9 van de B.1.1. Les questions préjudicielles portent sur l'article 9 de la loi
wet van 8 juli 2011 tot wijziging van de wet van 15 december 1980 du 8 juillet 2011 modifiant la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au
betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers
en de verwijdering van vreemdelingen wat betreft de voorwaarden tot en ce qui concerne les conditions dont est assorti le regroupement
gezinshereniging. familial.
B.1.2. De in het geding zijnde bepaling vervangt artikel 40ter van de B.1.2. La disposition en cause remplace l'article 40ter de la loi
voormelde wet van 15 december 1980, dat voortaan bepaalt : précitée du 15 décembre 1980, qui dispose désormais :
« De bepalingen van dit hoofdstuk zijn van toepassing op de « Les dispositions du présent chapitre sont applicables aux membres de
familieleden van een Belg, voor zover het betreft : la famille d'un Belge, pour autant qu'il s'agisse :
- de familieleden vermeld in artikel 40bis, § 2, eerste lid, 1° tot - de membres de la famille mentionnés à l'article 40bis, § 2, alinéa 1er,
3°, die de Belg begeleiden of zich bij hem voegen; 1° à 3°, qui accompagnent ou rejoignent le Belge;
- de familieleden vermeld in artikel 40bis, § 2, eerste lid, 4° die de - de membres de la famille mentionnés à l'article 40bis, § 2, alinéa 1er,
ouders zijn van een minderjarige Belg, die hun identiteit aantonen met 4°, qui sont les père et mère d'un Belge mineur, qui établissent leur
een identiteitsdocument en die de Belg begeleiden of zich bij hem identité au moyen d'un document d'identité et qui accompagnent ou
voegen. rejoignent le Belge.
Voor wat betreft de in artikel 40bis, § 2, eerste lid, 1° tot 3° En ce qui concerne les membres de la famille visés à l'article 40bis,
bedoelde familieleden moet de Belgische onderdaan aantonen : § 2, alinéa 1er, 1° à 3°, le ressortissant belge doit démontrer :
- dat hij over stabiele, toereikende en regelmatige bestaansmiddelen - qu'il dispose de moyens de subsistance stables, suffisants et
beschikt. Aan die voorwaarde wordt geacht voldaan te zijn indien de réguliers. Cette condition est réputée remplie lorsque les moyens de
bestaansmiddelen ten minste gelijk zijn aan honderd twintig procent subsistance sont au moins équivalents à cent vingt pour cent du
van het bedrag bedoeld in artikel 14, § 1, 3° van de wet van 26 mei montant visé à l'article 14, § 1er, 3°, de la loi du 26 mai 2002
2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie. Bij het concernant le droit à l'intégration sociale. L'évaluation de ces
beoordelen van deze bestaansmiddelen : moyens de subsistance :
1° wordt rekening gehouden met hun aard en regelmatigheid; 1° tient compte de leur nature et de leur régularité;
2° worden de middelen verkregen uit de aanvullende bijstandsstelsels, 2° ne tient pas compte des moyens provenant de régimes d'assistance
met name het leefloon en de aanvullende gezinsbijslagen, alsook de complémentaires, à savoir le revenu d'intégration et le supplément
financiële maatschappelijke dienstverlening en de gezinsbijslagen niet d'allocations familiales, ni de l'aide sociale financière et des
in aanmerking genomen; allocations familiales;
3° worden de wachtuitkering en de overbruggingsuitkering niet in 3° ne tient pas compte des allocations d'attente ni de l'allocation de
aanmerking genomen en wordt de werkloosheidsuitkering enkel in transition et tient uniquement compte de l'allocation de chômage pour
aanmerking genomen voor zover de betrokken echtgenoot of partner kan autant que le conjoint ou le partenaire concerné puisse prouver qu'il
bewijzen dat hij actief werk zoekt. cherche activement du travail.
- dat hij over behoorlijke huisvesting beschikt die toelaat het - qu'il dispose d'un logement décent qui lui permet de recevoir le ou
familielid of de familieleden, die gevraagd heeft of hebben om zich les membres de sa famille qui demandent à le rejoindre et qui remplit
bij hem te komen voegen, te herbergen en die voldoet aan de les conditions posées à un bien immeuble donné en location à titre de
voorwaarden die gesteld worden aan een onroerend goed dat wordt
verhuurd als hoofdverblijfplaats zoals bepaald in het artikel 2 van résidence principale comme prévu à l'article 2 du Livre III, Titre
Boek III, Titel VIII, Hoofdstuk II, Afdeling 2 van het Burgerlijk VIII, Chapitre II, Section 2 du Code civil, et qu'il dispose d'une
Wetboek en over een ziektekostenverzekering beschikt die de risico's assurance maladie couvrant les risques en Belgique pour lui-même et
in België voor hem en zijn familieleden dekt. De Koning bepaalt, bij les membres de sa famille. Le Roi détermine, par arrêté délibéré en
een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, de wijze waarop Conseil des ministres, la manière dont l'étranger apporte la preuve
de vreemdeling bewijst dat het onroerend goed voldoet aan de gestelde que le bien immeuble remplit les conditions requises.
voorwaarden. Voor wat betreft de in artikel 40bis, § 2, eerste lid, 1° bedoelde En ce qui concerne les personnes visées à l'article 40bis, § 2, alinéa
personen, dienen beide echtgenoten of partners ouder te zijn dan 1er, 1°, les conjoints ou partenaires doivent tous deux être âgés de
eenentwintig jaar. plus de vingt et un ans.
Onder de voorwaarden vermeld in artikel 42ter en artikel 42quater kan Aux conditions mentionnées à l'article 42ter et à l'article 42quater,
voor het familielid van een Belg eveneens een einde worden gesteld aan il peut également être mis fin au séjour du membre de la famille d'un
het verblijf wanneer niet meer is voldaan aan de in het tweede lid Belge lorsque les conditions prévues à l'alinéa 2 ne sont plus
vastgestelde voorwaarden ». remplies ».
B.1.3. Aan de oorsprong van de wet van 8 juli 2011 liggen B.1.3. Différentes propositions de loi sont à l'origine de la loi du 8
verschillende wetsvoorstellen ten grondslag (Parl. St., Kamer, juillet 2011 (Doc. parl., Chambre, 2010-2011, DOC 53-0443/018,
2010-2011, DOC 53-0443/018, verslag, pp. 1 en volgende). Zij namen rapport, pp. 1 et suivantes). Elles ont pris ensuite la forme d'un «
vervolgens de vorm van een « globaal amendement » aan (ibid., DOC amendement global » (ibid., DOC 53-0443/015) qui est devenu le texte
53-0443/015), dat de basistekst is geworden. de base.
B.1.4. Tijdens de parlementaire voorbereiding werd erop gewezen dat in B.1.4. Au cours des travaux préparatoires, il a été souligné qu'en
België meer dan 50 pct. van de afgegeven visa betrekking hebben op Belgique, plus de 50 p.c. des visas délivrés concernent le
gezinshereniging die de voornaamste bron van legale immigratie vormt. regroupement familial, qui constitue la première source d'immigration
De verschillende wetsvoorstellen bevestigen dat het recht op de légale. Les différentes propositions de loi confirment que le droit à la
bescherming van het gezinsleven een belangrijke maatschappelijke protection de la vie familiale est une valeur sociale importante et
waarde is en dat migratie via gezinshereniging mogelijk moet zijn. Zij que la migration par le biais du regroupement familial doit être
beogen evenwel het verlenen van een verblijfsrecht in het kader van possible. Elles visent toutefois à mieux réguler l'octroi d'un droit
gezinshereniging beter te reguleren teneinde de migratiestroom en de migratiedruk te beheersen. Voornamelijk willen ze bepaalde misbruiken of gevallen van fraude voorkomen of ontmoedigen, bijvoorbeeld op het vlak van schijnhuwelijken, schijnpartnerschappen en schijnadopties. Tevens werd de noodzaak aangevoerd om de voorwaarden voor gezinshereniging bij te sturen teneinde te voorkomen dat de gezinsleden die zich in België komen vestigen, ten laste vallen van de overheid of dat de gezinshereniging in mensonwaardige omstandigheden zou plaatsvinden, bijvoorbeeld door het ontbreken van behoorlijke huisvesting. Ten slotte werd in de parlementaire voorbereiding er ook bij herhaling op gewezen dat de wetgever bij het regelen van de de séjour dans le cadre du regroupement familial afin de maîtriser les flux et la pression migratoires. Elles tendent principalement à prévenir ou à décourager certains abus ou cas de fraudes, notamment par les mariages blancs, les partenariats de complaisance et les adoptions fictives. De plus, la nécessité d'encadrer les conditions du regroupement familial a été voulue afin d'éviter que les membres de la famille qui viennent s'établir en Belgique ne tombent à charge des autorités ou que le regroupement familial ne se déroule dans des circonstances contraires à la dignité humaine, par exemple du fait de l'absence d'un logement décent. Enfin, les travaux préparatoires ont à plusieurs reprises attiré l'attention sur le fait que le législateur
voorwaarden voor gezinshereniging, rekening dient te houden met de doit tenir compte des obligations découlant du droit de l'Union
verplichtingen die volgen uit het recht van de Europese Unie. européenne lorsqu'il règle les conditions du regroupement familial.
Ten aanzien van de ontstentenis van een overgangsbepaling Quant à l'absence de disposition transitoire
B.2.1. Uit de motieven van de verwijzingsbeslissing in de zaak nr. B.2.1. Il ressort des motifs de la décision de renvoi dans l'affaire
5513 blijkt dat de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen aan het Hof een n° 5513 que le Conseil du contentieux des étrangers interroge la Cour
vraag stelt over de ontstentenis van een overgangsbepaling die de au sujet de l'absence de disposition transitoire réglant l'entrée en
inwerkingtreding regelt van de nieuwe regelgeving die bij de in het vigueur de la nouvelle réglementation introduite par la disposition en
geding zijnde bepaling is ingevoerd, hetgeen volgens de verwijzende cause, ce qui a pour conséquence, selon le juge a quo, qu'elle
rechter tot gevolg heeft dat zij van toepassing is op de vreemdeling s'applique à l'étranger dont la demande de reconnaissance de droit de
wiens aanvraag tot erkenning van een verblijfsrecht op grond van de séjour sur la base du regroupement familial a été introduite avant
gezinshereniging is ingediend vóór de inwerkingtreding van de in het l'entrée en vigueur de la disposition en cause et est toujours
geding zijnde bepaling en op het ogenblik van die inwerkingtreding nog pendante au moment de cette entrée en vigueur.
steeds hangende is. Het Hof wordt verzocht de bestaanbaarheid van de situatie van die La Cour est invitée à examiner la compatibilité de la situation de cet
vreemdeling met de artikelen 10, 11 en 22 van de Grondwet te étranger avec les articles 10, 11 et 22 de la Constitution en la
onderzoeken door ze te vergelijken met de situatie van de vreemdeling comparant à la situation de l'étranger qui a vu une demande identique
die een identieke aanvraag vóór de datum van inwerkingtreding van de être traitée avant la date d'entrée en vigueur de la disposition en
in het geding zijnde bepaling behandeld heeft gezien, met toepassing
van de vroegere bepalingen van artikel 40ter van de wet van 15 cause, en application des anciennes dispositions de l'article 40ter de
december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour,
verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen die minder l'établissement et l'éloignement des étrangers qui étaient moins
strikt waren dan de bij artikel 9 van de in het geding zijnde wet van strictes que les dispositions introduites par l'article 9 de la loi du
8 juli 2011 ingevoerde bepalingen. 8 juillet 2011 en cause.
B.2.2. De wijziging van een wet impliceert noodzakelijkerwijze dat de B.2.2. La modification d'une loi implique nécessairement que la
situatie van diegenen die waren onderworpen aan de vroegere wet, situation de ceux qui étaient soumis à la loi ancienne soit différente
verschillend is van de situatie van diegenen die zijn onderworpen aan de la situation de ceux qui sont soumis à la loi nouvelle. Une telle
de nieuwe wet. Een dergelijk verschil in behandeling is op zich niet différence de traitement n'est pas contraire en soi aux articles 10 et
strijdig met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in 11 de la Constitution, lus isolément ou combinés avec l'article 22 de
samenhang gelezen met artikel 22 van de Grondwet. la Constitution.
B.2.3. Indien de wetgever een beleidswijziging noodzakelijk acht, B.2.3. Si le législateur estime qu'un changement de politique
vermag hij te oordelen dat die onmiddellijk ingaat en is hij in s'impose, il peut décider de lui donner un effet immédiat et, en
beginsel niet ertoe gehouden in een overgangsregeling te voorzien. De principe, il n'est pas tenu de prévoir un régime transitoire. Les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet zijn slechts geschonden indien de articles 10 et 11 de la Constitution ne sont violés que si l'absence
ontstentenis van een overgangsmaatregel tot een verschil in
behandeling leidt waarvoor geen redelijke verantwoording bestaat of d'une mesure transitoire entraîne une différence de traitement qui
indien aan het vertrouwensbeginsel op buitensporige wijze afbreuk n'est pas susceptible de justification raisonnable ou s'il est porté
wordt gedaan. Uit de in B.1.4 aangehaalde parlementaire voorbereiding une atteinte excessive au principe de la confiance légitime. Il
van de wet van 8 juli 2011 blijkt dat de wetgever immigratie via ressort des travaux préparatoires de la loi du 8 juillet 2011 évoqués
gezinshereniging heeft willen beperken om de migratiedruk te beheersen en B.1.4 que le législateur a voulu restreindre l'immigration au moyen
en misbruiken heeft willen ontmoedigen. Vreemdelingen die een du regroupement familial, afin de maîtriser la pression migratoire et
toelating tot verblijf willen verkrijgen, dienen ermee rekening te de décourager les abus. Les étrangers qui veulent obtenir une
houden dat de immigratiewetgeving van een Staat om redenen van admission au séjour doivent tenir compte du fait que la législation
algemeen belang kan worden gewijzigd. In die context is de sur l'immigration d'un Etat peut être modifiée pour des raisons
onmiddellijke inwerkingtreding van de wet niet zonder redelijke d'intérêt général. Dans ce contexte, l'entrée en vigueur immédiate de
verantwoording. la loi n'est pas sans justification raisonnable.
B.2.4. Voor het overige staat het niet aan het Hof de gevolgen van de B.2.4. Pour le surplus, il n'appartient pas à la Cour d'apprécier les
in het geding zijnde wetswijziging voor het lot van de voor de Raad conséquences de la modification législative en cause sur le sort des
voor Vreemdelingenbetwistingen hangende procedures te beoordelen, noch procédures pendantes devant le Conseil du contentieux des étrangers ni
zich uit te spreken over de door de partijen opgeworpen vraag de se prononcer sur la question, soulevée par les parties, de
betreffende het eventuele declaratieve rechtsgevolg van de machtiging l'éventuel effet déclaratif de droit de l'autorisation de séjour sur
tot verblijf op grond van een gezinshereniging. la base d'un regroupement familial.
Ten aanzien van de prejudiciële vragen in de samengevoegde zaken Quant aux questions préjudicielles dans les affaires jointes
B.3.1. Met de in beide samengevoegde zaken gestelde prejudiciële B.3.1. Les questions préjudicielles posées dans les deux affaires
vragen wordt het Hof verzocht na te gaan of de in het geding zijnde jointes invitent la Cour à examiner la compatibilité de la disposition
bepaling bestaanbaar is met de artikelen 10, 11, 22 en 191 van de en cause avec les articles 10, 11, 22 et 191 de la Constitution, lus
Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 8 en 14 ou non en combinaison avec les articles 8 et 14 de la Convention
van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, met artikel 3 européenne des droits de l'homme, avec l'article 3 du Quatrième
van het Vierde Aanvullend Protocol bij dat Verdrag, met artikel 12 van Protocole additionnel à cette Convention, avec l'article 12 du Pacte
het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, international relatif aux droits civils et politiques, avec les
met de artikelen 7, 20, 21 en 45 van het Handvest van de grondrechten articles 7, 20, 21 et 45 de la Charte des droits fondamentaux de
van de Europese Unie, met de artikelen 18 tot 21 van het Verdrag l'Union européenne, avec les articles 18 à 21 du Traité sur le
betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) en met de artikelen fonctionnement de l'Union européenne (TFUE) et avec les articles 2, 3,
2, 3, 7, 8 en 24 van de Richtlijn 2004/38/EG van 29 april 2004 7, 8 et 24 de la Directive 2004/38/CE du 29 avril 2004 relative au
betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied droit des citoyens de l'Union et des membres de leurs familles de
van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden. De circuler et de séjourner librement sur le territoire des Etats
verzoekende partijen voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen membres. Les parties requérantes devant le Conseil du contentieux des
verwijten de in het geding zijnde bepaling de echtgenoot van een Belg étrangers reprochent à la disposition en cause de ne pas traiter de la
en de echtgenoot van een Europese burger die geen Belg is en in het même manière le conjoint d'un Belge et le conjoint d'un citoyen
Rijk verblijft niet gelijk te behandelen, waardoor beide categorieën européen non-Belge séjournant dans le Royaume, ce qui a pour
van personen zich niet langer bevinden onder dezelfde voorwaarden ten conséquence que ces deux catégories de personnes ne sont plus dans les
aanzien van het recht van verblijf op het grondgebied. mêmes conditions quant au droit de séjourner sur le territoire.
B.3.2. Artikel 191 van de Grondwet bepaalt : B.3.2. L'article 191 de la Constitution dispose :
« Iedere vreemdeling die zich op het grondgebied van België bevindt, « Tout étranger qui se trouve sur le territoire de la Belgique jouit
geniet de bescherming verleend aan personen en aan goederen, behoudens de la protection accordée aux personnes et aux biens, sauf les
de bij de wet gestelde uitzonderingen ». exceptions établies par la loi ».
Artikel 191 van de Grondwet, afzonderlijk gelezen, kan slechts worden L'article 191 de la Constitution, lu isolément, n'est susceptible
geschonden in zoverre de in het geding zijnde bepalingen een verschil d'être violé qu'en ce que les dispositions litigieuses établissent une
in behandeling instellen tussen bepaalde vreemdelingen en de Belgen. différence de traitement entre certains étrangers et les Belges.
B.3.3. In zoverre wordt aangevoerd dat de Belgische gezinshereniger B.3.3. Dans la mesure où il est allégué que le regroupant belge serait
ongunstiger zou worden behandeld dan de gezinshereniger die onderdaan traité moins favorablement que le regroupant qui est un ressortissant
is van een andere lidstaat van de Europese Unie of van een derde d'un autre Etat membre de l'Union européenne ou d'un Etat tiers, cette
Staat, valt dat onderscheid in behandeling niet onder de toepassing différence de traitement ne relève pas de l'application de l'article
van artikel 191 van de Grondwet, nu de bescherming beoogd door die 191 de la Constitution, dès lors que la protection que cette
bepaling alleen ten goede komt aan de vreemdelingen en niet aan de Belgen. disposition instaure bénéficie aux seuls étrangers et non aux Belges.
B.3.4. In zoverre de situatie van de familieleden van een Belg wordt B.3.4. Dans la mesure où la situation des membres de la famille d'un
vergeleken met de situatie van familieleden van andere burgers van de Belge est comparée à la situation de membres de la famille d'autres
Unie en van onderdanen van derde Staten, valt die situatie evenmin citoyens de l'Union et de ressortissants d'Etats tiers, cette
onder de bescherming van artikel 191 van de Grondwet, nu de situation ne relève pas davantage de la protection de l'article 191 de
categorieën van personen die worden vergeleken in elk van de bedoelde la Constitution, dès lors que les catégories de personnes qui sont
gevallen vreemdelingen zijn. comparées concernent des étrangers dans chacun des cas visés.
B.3.5. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat de prejudiciële vraag, B.3.5. Il ressort de ce qui précède que la question préjudicielle,
zoals die is geformuleerd door de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen telle qu'elle est formulée par le Conseil du contentieux des étrangers
in de zaak nr. 5513, niet ontvankelijk is in zoverre daarin de dans l'affaire n° 5513, n'est pas recevable dans la mesure où elle
schending van artikel 191 van de Grondwet wordt aangevoerd. invoque la violation de l'article 191 de la Constitution.
B.4.1. Artikel 40bis en de artikelen 41 tot 47 van de wet van 15 B.4.1. L'article 40bis et les articles 41 à 47 de la loi du 15
december 1980 vormen de omzetting in het interne recht van de décembre 1980 constituent la transposition en droit interne de la
Richtlijn 2004/38/EG betreffende het recht van vrij verkeer en directive 2004/38/CE relative au droit des citoyens de l'Union et des
verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de membres de leurs familles de circuler et de séjourner librement sur le
Unie en hun familieleden. Uit artikel 40bis van de wet van 15 december territoire des Etat membres. Il ressort de l'article 40bis de la loi
1980, in samenhang gelezen met artikel 40 van die wet, blijkt dat de du 15 décembre 1980, combiné avec l'article 40 de cette loi, que la
eerstgenoemde bepaling het verblijfsrecht regelt van de familieleden première disposition règle le droit de séjour des membres de la
van een burger van de Unie die onderdaan is van een andere lidstaat. famille d'un citoyen de l'Union qui est ressortissant d'un autre Etat
Bij de totstandkoming van artikel 40bis van de wet van 15 december membre. Lors de l'élaboration de l'article 40bis de la loi du 15 décembre
1980 diende de wetgever de verplichtingen na te leven die de Belgische 1980, le législateur devait respecter les obligations en matière de
Staat als lidstaat van de Unie op zich heeft genomen inzake het vrij libre circulation des personnes qu'avait contractées l'Etat belge en
verkeer van personen. Aldus vormt die bepaling, voor wat het tant qu'Etat membre de l'Union. Cette disposition constitue ainsi, en
verblijfsrecht van de bloedverwanten in de opgaande lijn van een ce qui concerne le droit de séjour des ascendants d'un citoyen de
burger van de Unie betreft, de omzetting in het interne recht van de l'Union, la transposition en droit interne des obligations incombant
verplichtingen die op de wetgever rusten krachtens de artikelen 3 en 7 au législateur en vertu des articles 3 et 7 de la Directive
van de Richtlijn 2004/38/EG. 2004/38/CE.
B.4.2. Volgens het Hof van Justitie zijn de in de Richtlijn 2004/38/EG B.4.2. Selon la Cour de justice, les droits conférés par la Directive
aan de familieleden van een burger van de Unie verleende rechten om 2004/38/CE aux membres de la famille d'un citoyen de l'Union pour
zich bij deze laatste te voegen in een andere lidstaat, geen rejoindre ce dernier dans un autre Etat membre sont non pas des droits
persoonlijke rechten van deze gezinsleden, maar afgeleide rechten, die propres auxdits membres de la famille, mais des droits dérivés qu'ils
zij hebben verkregen in hun hoedanigheid van familielid van een burger ont obtenus en leur qualité de membres de la famille d'un citoyen de
van de Unie die gebruik heeft gemaakt van zijn recht van vrij verkeer l'Union qui a fait usage de son droit à la libre circulation (CJUE, 5
(HvJ, 5 mei 2011, C-434/09, McCarthy, punt 42; 15 november 2011, mai 2011, C-434/09, McCarthy, point 42; 15 novembre 2011, C-256/11,
C-256/11, Dereci, punt 55; 8 november 2012, C-40/11, Iida, punt 67; 8 Dereci, point 55; 8 novembre 2012, C-40/11, Iida, point 67; 8 mai
mei 2013, C-87/12, Ymeraga e.a., punt 35). Nog volgens het Hof van 2013, C-87/12, Ymeraga, point 35). Toujours selon la Cour de justice,
Justitie « berusten de doelstelling en de rechtvaardiging van bedoelde « la finalité et la justification desdits droits dérivés se fondent
afgeleide rechten op de vaststelling dat het niet-erkennen van deze sur la constatation que le refus de leur reconnaissance est de nature
rechten de vrijheid van verkeer van de burger van de Unie kan à porter atteinte à la liberté de circulation du citoyen de l'Union,
aantasten en hem ervan kan weerhouden om van zijn recht van [vrij en le dissuadant d'exercer [son droit à la libre circulation] » (CJUE,
verkeer] gebruik te maken » (HvJ, 8 november 2012, C-40/11, Iida, punt 8 novembre 2012, C-40/11, Iida, point 68; 8 mai 2013, C-87/12,
68; 8 mei 2013, C-87/12, Ymeraga e.a., punt 35). Ymeraga, point 35).
B.4.3. De mogelijkheid voor familieleden van een burger van de Unie om B.4.3. La possibilité pour des membres de la famille d'un citoyen de
zich te beroepen op artikel 40bis van de wet van 15 december 1980, l'Union de se prévaloir de l'article 40bis de la loi du 15 décembre
teneinde zich bij deze burger te voegen, beoogt het mogelijk te maken 1980, afin de rejoindre ce citoyen, vise à permettre que l'un des
dat een van de fundamentele doelstellingen van de Unie, namelijk de objectifs fondamentaux de l'Union, à savoir la réalisation de la libre
realisatie van het vrij verkeer binnen het grondgebied van de
lidstaten, onder objectieve voorwaarden van vrijheid en waardigheid circulation sur le territoire des Etats membres, soit réalisé dans des
wordt uitgevoerd (overwegingen 2 en 5 van de Richtlijn 2004/38/EG). conditions objectives de liberté et de dignité (considérants 2 et 5 de
la Directive 2004/38/CE).
Artikel 21 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie Toutefois, l'article 21 du Traité sur le fonctionnement de l'Union
onderwerpt het recht van vrij verkeer van de burger van de Unie - en européenne soumet la libre circulation du citoyen européen - et par
bijgevolg dat van zijn familieleden - echter aan de « beperkingen en voie de conséquence celle des membres de sa famille - aux «
voorwaarden die [...] zijn vastgesteld », met name bij de Richtlijn limitations et conditions prévues » notamment par la Directive
2004/38/EG, die het verblijfsrecht van de burger van de Unie aan 2004/38/CE, laquelle subordonne le droit de séjour du citoyen de
verscheidene voorwaarden onderwerpt die inzonderheid ten doel hebben l'Union à diverses conditions qui ont notamment pour objectif de
de gezinshereniging te beperken tot de naaste familieleden van de limiter le regroupement familial aux membres les plus proches de la
burger van de Unie, de onrechtmatige praktijken te bestrijden en erop famille du citoyen de l'Union, de lutter contre les pratiques abusives
toe te zien dat die burger of zijn familieleden geen onredelijke last
voor het gastland worden. In de 31ste overweging van de Richtlijn et de veiller à ce que ce citoyen ou les membres de sa famille ne
2004/38/EG wordt ten slotte onderstreept dat die laatste « de deviennent pas une charge déraisonnable pour l'Etat d'accueil. Enfin,
grondrechten en de fundamentele vrijheden [eerbiedigt] en [...] met le 31ème considérant de la directive 2004/38/CE souligne que cette
name de beginselen in acht [neemt] die zijn neergelegd in het Handvest dernière « respecte les droits et libertés fondamentaux et observe les
van de grondrechten van de Europese Unie », met inbegrip van het recht principes qui sont reconnus notamment par la charte des droits
op menselijke waardigheid en het recht op het familie- en gezinsleven fondamentaux de l'Union européenne », en ce compris le droit à la
(artikelen 1 en 7 van het Handvest). dignité humaine et le droit à la vie familiale (articles 1er et 7 de
B.4.4. Artikel 40ter van de wet van 15 december 1980 regelt het la Charte). B.4.4. L'article 40ter de la loi du 15 décembre 1980 règle le séjour
verblijf op het grondgebied van de familieleden van een Belgische sur le territoire des membres de la famille d'un ressortissant belge.
onderdaan. Zoals uiteengezet in B.1.4, beoogt de wet van 8 juli 2011 Comme il a été exposé en B.1.4, la loi du 8 juillet 2011 vise à
het immigratiebeleid inzake gezinshereniging bij te sturen, teneinde adapter la politique d'immigration en matière de regroupement familial
de migratiedruk te beheersen en bepaalde misbruiken te ontmoedigen, met eerbied voor het recht op het gezinsleven. Tevens werd beklemtoond dat het noodzakelijk was om te verzekeren dat de familieleden in menswaardige omstandigheden verblijven. In het licht van die doelstellingen werden ook maatregelen noodzakelijk geacht ten aanzien van de familieleden van een Belg. De in het geding zijnde bepaling past derhalve in het streven van de wetgever naar een ordentelijk immigratiebeleid en streeft een doelstelling na die verschillend is van die welke aan de basis ligt van het Unierecht inzake vrij verkeer. afin de maîtriser la pression migratoire et de décourager certains abus, dans le respect du droit à la vie familiale. En outre, il a été souligné qu'il était nécessaire d'assurer que le séjour des membres de la famille se déroule dans des conditions conformes à la dignité humaine. A la lumière de ces objectifs, des mesures ont aussi été jugées nécessaires par rapport aux membres de la famille d'un Belge. La disposition en cause s'inscrit dès lors dans la volonté du législateur de mener une politique équitable de l'immigration et poursuit un objectif qui est différent de celui sur lequel est fondé le droit de l'Union en matière de libre circulation.
B.4.5. Overeenkomstig de artikelen 4 en 5 van het Verdrag betreffende B.4.5. Conformément aux articles 4 et 5 du Traité sur l'Union
de Europese Unie behoren de bevoegdheden die in de Verdragen niet aan européenne, les compétences que les traités n'ont pas attribuées à
l'Union appartiennent aux Etats membres. Ainsi, les Etats membres sont
de Unie zijn toegedeeld, toe aan de lidstaten. Aldus zijn de lidstaten compétents pour déterminer à quelles conditions les membres de la
bevoegd om te bepalen onder welke voorwaarden de familieleden van een famille d'un ressortissant national, dont la situation ne présente pas
eigen onderdaan wiens situatie geen aanknopingspunt heeft met het de facteur de rattachement avec le droit européen, peuvent obtenir un
Unierecht, een verblijfstitel kunnen verkrijgen. Volgens de titre de séjour. En effet, selon la jurisprudence de la Cour de
rechtspraak van het Hof van Justitie is het Unierecht immers niet van justice, le droit de l'Union ne s'applique pas à une situation
toepassing in een zuiver interne situatie (HvJ, 5 mei 2011, C-434/09, purement interne (CJUE, 5 mai 2011, C-434/09, McCarthy, point 45; 15
McCarthy, punt 45; 15 november 2011, C-256/11, Dereci, punt 60). novembre 2011, C-256/11, Dereci, point 60).
B.4.6. De in de Richtlijn 2004/38/EG en de in artikel 40bis en andere B.4.6. Les droits conférés aux membres de la famille d'un citoyen de
l'Union par la Directive 2004/38/CE et par les articles 40bis et
van de wet van 15 december 1980 aan de familieleden van een burger van autres de la loi du 15 décembre 1980 sont indissociablement liés à
de Unie verleende rechten zijn onlosmakelijk verbonden met de l'exercice, par ce citoyen de l'Union, de son droit à la libre
uitoefening door die burger van de Unie van zijn recht van vrij circulation. Selon le paragraphe 1 de son article 3, la Directive
verkeer. Volgens artikel 3, lid 1, is de Richtlijn van toepassing op 2004/38/CE s'applique à tout citoyen de l'Union qui se rend ou
iedere burger van de Unie die zich begeeft naar of verblijft in een séjourne dans un Etat membre autre que celui dont il a la nationalité,
andere lidstaat dan die waarvan hij de nationaliteit bezit, en diens ainsi qu'aux membres de sa famille, tels qu'ils sont définis à
familieleden, zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 2), van die l'article 2, point 2), de ladite directive, qui l'accompagnent ou le
Richtlijn, die hem begeleiden of zich bij hem voegen (HvJ, 8 maart
2011, C-34/09, Ruiz Zambrano, punt 39; 15 november 2011, C-256/11, rejoignent (CJUE, 8 mars 2011, Ruiz Zambrano, point 39; 15 novembre
Dereci, punt 53). De Richtlijn is niet van toepassing op de 2011, C-256/11, Dereci, point 53). La directive n'est pas applicable
familieleden van een burger van de Unie, die nooit gebruik heeft aux membres de la famille d'un citoyen de l'Union n'ayant jamais fait
gemaakt van zijn recht van vrij verkeer en steeds verbleven heeft in usage de son droit à la libre circulation et ayant toujours séjourné
de lidstaat waarvan hij de nationaliteit bezit (HvJ, 15 november 2011, dans l'Etat membre dont il possède la nationalité (CJUE, 15 novembre
C-256/11, Dereci, punt 58; 8 mei 2013, C-87/12, Ymeraga e.a., punt 2011, C-256/11, Dereci, point 58; 8 mai 2013, C-87/12, Ymeraga e.a.,
30). point 30).
B.5.1. Volgens de Ministerraad zouden de Belgen die nooit hun recht B.5.1. Selon le Conseil des ministres, les Belges n'ayant jamais
van vrij verkeer hebben uitgeoefend, niet nuttig kunnen worden exercé leur droit à la libre circulation ne pourraient être utilement
vergeleken met de « burgers van de Unie », in zoverre die laatsten het comparés aux « citoyens de l'Union », dans la mesure où ces derniers
voordeel van een specifieke reglementering genieten die de omzetting bénéficient d'une réglementation spécifique qui est la transposition
is van verplichtingen die voortvloeien uit de Richtlijn 2004/38/EG. d'obligations découlant de la directive 2004/38/CE.
B.5.2. Hoewel, gelet op de rechtspraak van het Hof van Justitie ter B.5.2. Si, compte tenu de la jurisprudence de la Cour de justice en la
zake, een verschil in behandeling tussen de in de prejudiciële vragen matière, une différence de traitement entre les catégories de
beoogde categorieën van personen dat ongunstig is voor de burgers van personnes visées par les questions préjudicielles défavorable aux
citoyens européens n'ayant jamais exercé leur droit à la libre
de Unie die nooit hun recht van vrij verkeer hebben uitgeoefend, het circulation n'est pas susceptible de violer le principe général du
algemeen beginsel van het recht van de Europese Unie van gelijkheid en droit de l'Union européenne d'égalité et de non-discrimination, en
niet-discriminatie wegens de specifieke kenmerken van die rechtsorde raison des spécificités de cet ordre juridique et de son champ
en het beperkte toepassingsgebied ervan, niet kan schenden, zou d'application limité, il ne saurait en aller de même au regard des
hetzelfde niet kunnen gelden ten aanzien van de artikelen 10 en 11 van articles 10 et 11 de la Constitution.
de Grondwet. Die artikelen strekken immers ertoe te verzekeren dat de normen die in En effet, ces articles visent à assurer que les normes applicables
de Belgische rechtsorde van toepassing zijn, het gelijkheidsbeginsel dans l'ordre juridique belge respectent le principe d'égalité et de
en het discriminatieverbod in acht nemen. De artikelen 10 en 11 van de non-discrimination. Les articles 10 et 11 de la Constitution ont une
Grondwet hebben een algemene draagwijdte. Zij verbieden elke
discriminatie, ongeacht de oorsprong ervan. Tot de rechten en portée générale. Ils interdisent toute discrimination, quelle qu'en
vrijheden die zonder discriminatie moeten worden gewaarborgd, behoren soit l'origine. Parmi les droits et libertés qui doivent être garantis
de rechten en vrijheden die voortvloeien uit internationale sans discrimination figurent les droits et libertés résultant de
verdragsbepalingen die België binden. dispositions conventionnelles internationales qui lient la Belgique.
Artikel 14 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens L'article 14 de la Convention européenne des droits de l'homme
verbiedt met name elke discriminatie in het genot van een van de bij interdit notamment toute discrimination dans la jouissance d'un des
dat Verdrag gewaarborgde rechten, met inbegrip van het recht op droits garantis par cette Convention, en ce compris le droit à la vie
gezinsleven. familiale.
B.5.3. Ervan uitgaan, zoals de Ministerraad voorstelt, dat de twee in B.5.3. Considérer, comme le propose le Conseil des ministres, que les
de prejudiciële vragen beoogde categorieën van personen van nature deux catégories de personnes visées par les questions préjudicielles
onvoldoende vergelijkbaar zouden zijn om de reden dat de wetgever voor seraient, par nature, insuffisamment comparables au motif que le
een van hen de verplichtingen heeft willen in acht nemen die législateur a entendu, pour l'une d'entre elles, respecter les
voortvloeiden uit de inwerkingtreding van de Richtlijn 2004/38/EG, zou obligations qui découlaient de l'entrée en vigueur de la Directive
de toetsing inzake gelijkheid en niet-discriminatie, die zelfs in dat 2004/38/CEE, viderait de sa substance le contrôle d'égalité et de
geval in de interne rechtsorde is voorgeschreven door de artikelen 10 non-discrimination prescrit dans l'ordre juridique interne, même dans
en 11 van de Grondwet, in voorkomend geval in samenhang gelezen met ce cas, par les articles 10 et 11 de la Constitution, lus, le cas
artikel 14 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, échéant, en combinaison avec l'article 14 de la Convention européenne
zinledig maken. des droits de l'homme.
Wanneer een wetsbepaling een verschil in behandeling tussen personen En effet, lorsqu'une disposition législative impose une différence de
die zich in een analoge situatie bevinden, oplegt, kan de loutere traitement entre des personnes qui se trouvent dans des situations
omstandigheid dat die bepaling het voor de Staat mogelijk maakt zijn analogues, la seule circonstance que cette disposition permet à l'Etat
internationale verbintenissen na te komen, immers niet volstaan om het de respecter ses engagements internationaux ne peut suffire à
bekritiseerde verschil in behandeling te verantwoorden (zie in die zin justifier la différence de traitement critiquée (voy. en ce sens,
EHRM, 6 november 2012, Hode en Abdi t. Verenigd Koninkrijk, § 55). CEDH, 6 novembre 2012, Hode et Abdi c. Royaume-Uni, § 55).
B.5.4. Het staat derhalve aan het Hof erop toe te zien dat de regels B.5.4. Il appartient dès lors à la Cour de veiller à ce que les règles
die de wetgever aanneemt wanneer hij het recht van de Europese Unie que le législateur adopte, lorsqu'il transpose le droit de l'Union
omzet, niet ertoe leiden ten aanzien van de eigen onderdanen européenne, n'aboutissent pas à créer, à l'égard des ressortissants
verschillen in behandeling in het leven te roepen die niet redelijk nationaux, des différences de traitement qui ne seraient pas
verantwoord zouden zijn. raisonnablement justifiées.
B.5.5. Wanneer de wetgever de voorwaarden voor de uitoefening van het B.5.5. Toutefois, lorsque le législateur règle les conditions
recht op gezinshereniging regelt die van toepassing zijn op personen d'exercice du regroupement familial, applicables à des personnes dans
die zich in vergelijkbare situaties bevinden, maar waarvan een
categorie, in tegenstelling met de andere, onder het Unierecht valt, des situations comparables, mais dont une catégorie relève du droit de
is hij echter niet verplicht strikt identieke regels in te stellen, l'Union, à la différence de l'autre, il peut ne pas avoir à établir
gelet op de bij de Richtlijn 2004/38/EG nagestreefde en in B.4.3 une stricte identité de règles, compte tenu de l'objectif poursuivi
vermelde doelstelling. par la Directive 2004/38/CE et mentionné en B.4.3.
De inachtneming van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie Le respect du principe d'égalité et de non-discrimination entre les «
tussen de « burgers van de Unie » en de Belgen kan, wegens de citoyens de l'Union » et les Belges peut autoriser, en raison de la
bijzondere situatie van elk van die twee categorieën van personen, situation particulière de chacune de ces deux catégories de personnes,
bepaalde verschillen in behandeling toelaten. Aldus zou het feit dat certaines différences de traitement. Ainsi, le fait que le législateur
de wetgever, ten aanzien van een categorie van personen, de transpose, à l'égard d'une catégorie de personnes, la réglementation
regelgeving van de Unie omzet, het beginsel van gelijkheid en européenne ne saurait violer le principe d'égalité et de
niet-discriminatie niet kunnen schenden, om de enkele reden dat de non-discrimination au seul motif que le législateur n'étend pas
wetgever ze niet tevens doet gelden voor een categorie van personen simultanément son application à une catégorie de personnes non soumise
die niet aan die regelgeving van de Unie is onderworpen, te dezen de à cette réglementation européenne, en l'espèce les membres de la
familieleden van een Belg die geen gebruik heeft gemaakt van zijn famille d'un Belge n'ayant pas fait usage de son droit à la libre
recht van vrij verkeer en wiens situatie aldus niet het circulation et dont la situation ne présente ainsi pas l'élément de
aanknopingspunt met het Unierecht vertoont dat, voor de familieleden rattachement au droit de l'Union qui est indispensable pour que les
bedoeld in artikel 40bis van de wet van 15 december 1980, membres de la famille visés à l'article 40bis de la loi du 15 décembre
onontbeerlijk is om een verblijfsrecht op grond van die bepaling te 1980 puissent obtenir un droit de séjour en vertu de cette
verkrijgen. disposition.
Dat verschil in behandeling moet echter redelijk kunnen worden Cette différence de traitement doit toutefois pouvoir être
verantwoord om bestaanbaar te zijn met de artikelen 10 en 11 van de raisonnablement justifiée pour être compatible avec les articles 10 et
Grondwet. 11 de la Constitution.
B.5.6. In zoverre de in het geding zijnde bepaling de familieleden van B.5.6. Dans la mesure où la disposition en cause traite les membres de
een Belg die geen gebruik heeft gemaakt van zijn recht van vrij la famille d'un Belge n'ayant pas usé de son droit à la libre
verkeer, anders behandelt dan de familieleden van de burgers van de circulation différemment des membres de la famille des citoyens de
Unie, bedoeld in artikel 40bis van de wet van 15 december 1980, berust l'Union visés à l'article 40bis de la loi du 15 décembre 1980, cette
dat verschil in behandeling op een objectief criterium. différence de traitement repose sur un critère objectif.
Het Hof dient evenwel nog te onderzoeken of dat verschil in La Cour doit toutefois encore examiner si cette différence de
behandeling op een relevant criterium is gegrond en of het geen traitement est fondée sur un critère pertinent et si elle n'entraîne
onevenredige gevolgen met zich meebrengt. pas des effets disproportionnés.
Daarbij dient inzonderheid rekening te worden gehouden met het recht Il convient à cet égard de tenir particulièrement compte du droit au
op de eerbiediging van het gezinsleven, zoals gewaarborgd door artikel respect de la vie familiale, garanti par l'article 22 de la
22 van de Grondwet en door artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Constitution et par l'article 8 de la Convention européenne des droits
rechten van de mens. de l'homme.
B.6.1. De zorg om de gezinshereniging van de Belgen te contingenteren B.6.1. Le souci de contingenter le regroupement familial des Belges
vertrekt van de vaststelling dat « de meeste gevallen van part du constat que « la plupart des regroupements familiaux concerne
gezinshereniging betrekking hebben op Belgen die in ons land uit des Belges, nés en Belgique, issus de l'immigration, ou devenus Belges
migranten zijn geboren, of die Belg zijn geworden dankzij de grâce à la loi instaurant une procédure accélérée de naturalisation »
snel-Belg-wet » (Parl. St., Kamer, 2010-2011, DOC 53-0443/018, p. 166). De wetgever heeft redelijkerwijs rekening kunnen houden met het feit dat, wegens verscheidene wetswijzigingen, de toegang tot de Belgische nationaliteit in de loop van de laatste jaren is vergemakkelijkt, zodat het aantal Belgen die een aanvraag tot gezinshereniging kunnen indienen ten voordele van hun familieleden, aanzienlijk is toegenomen. B.6.2. Hoewel zij het gevolg is van een keuze van de wetgever, maakt die omstandigheid het mogelijk de relevantie te verantwoorden van het verschil in behandeling teneinde de migratiestromen te beheersen die (Doc. parl., Chambre, 2010-2011, DOC 53-0443/018, p. 166). Le législateur a pu raisonnablement tenir compte de ce qu'en raison de plusieurs modifications législatives, l'accès à la nationalité belge a été facilité au cours de ces dernières années, si bien que le nombre de Belges susceptibles d'introduire une demande de regroupement familial au profit des membres de leur famille a sensiblement augmenté. B.6.2. Bien qu'elle soit la conséquence d'un choix du législateur, cette circonstance permet de justifier la pertinence de la différence
de gezinshereniging doet ontstaan. Zelfs in de veronderstelling dat de traitement afin de maîtriser les flux migratoires créés par le
sommige lidstaten van de Europese Unie op dezelfde wijze als België de regroupement familial. A supposer même que certains Etats membres de
toegang tot hun nationaliteit hebben vergemakkelijkt, vermocht de l'Union européenne aient facilité de la même manière que la Belgique
wetgever zich redelijkerwijs te baseren op het feit dat het aantal van l'accès à leur nationalité, le législateur a pu raisonnablement se
hun onderdanen die in België verblijven beperkt zou blijven en dat het verblijf van die laatsten aan striktere voorwaarden is onderworpen dan het, in beginsel absolute, recht van de Belg om op het nationale grondgebied te verblijven. Ten aanzien van een Belg striktere voorwaarden inzake gezinshereniging opleggen dan ten aanzien van een niet-Belgische Europese burger blijkt dus ten opzichte van die doelstelling een relevante maatregel. Voor zover het daarmee evenredig is, kan het in de prejudiciële vragen in het geding zijnde verschil in behandeling bijgevolg worden verantwoord wegens de doelstelling die erin bestaat de migratiestromen te beheersen. De omstandigheid dat de Belg die zijn recht van vrij verkeer heeft uitgeoefend, aan de toepassing van die striktere voorwaarden ontsnapt, doet aan die conclusie geen afbreuk. In het kader van een immigratiebeleid, dat tot complexe en ingewikkelde afwegingen noopt en waarbij rekening dient te worden gehouden met de vereisten die voortvloeien uit het recht van de Europese Unie, beschikt de wetgever over een ruime beoordelingsbevoegdheid. B.7.1. Het Hof dient voorts de evenredigheid van de in het geding zijnde maatregel te onderzoeken in zoverre hij betrekking heeft op de gezinshereniging van een buitenlandse echtgenoot met een Belgische echtgenoot. fonder sur le fait que le nombre de leurs nationaux résidant en Belgique demeurerait limité et que le séjour de ces derniers est soumis à des conditions plus strictes que le droit de séjour, en principe absolu, du Belge sur le territoire national. Imposer des conditions de regroupement familial plus strictes à l'égard d'un Belge qu'à l'égard d'un citoyen européen non-Belge apparaît donc comme une mesure pertinente au regard de cet objectif. Pour autant qu'elle y soit proportionnée, la différence de traitement visée dans les questions préjudicielles peut dès lors être justifiée par l'objectif de maîtriser les flux migratoires. La circonstance que le Belge qui a exercé son droit à la libre circulation échapperait à l'application de ces conditions plus strictes ne remet pas en cause cette conclusion. En effet, dans le cadre d'une politique d'immigration, qui comporte des enjeux complexes et intriqués et qui doit tenir compte des exigences découlant du droit de l'Union européenne, le législateur dispose d'un large pouvoir d'appréciation. B.7.1. La Cour doit encore examiner la proportionnalité de la mesure en cause en tant qu'elle porte sur le regroupement familial d'un conjoint étranger avec un conjoint belge.
B.7.2. Artikel 40ter van de wet van 15 december 1980 voorziet in de B.7.2. L'article 40ter de la loi du 15 décembre 1980 prévoit la
mogelijkheid om een verblijf in het kader van gezinshereniging te possibilité d'obtenir un séjour dans le cadre du regroupement familial
verkrijgen voor de echtgenoot of partner van een Belgische onderdaan, pour le conjoint ou le partenaire d'un ressortissant belge, pour les
voor de kinderen van de Belgische onderdaan en die van zijn echtgenoot enfants du ressortissant belge et ceux du conjoint ou partenaire ainsi
of partner, alsmede voor de beide ouders van een minderjarige Belg. que pour les deux parents d'un Belge mineur. Cette disposition
Aldus waarborgt die bepaling het recht op gezinsleven van het kerngezin. garantit ainsi le droit à la vie familiale de la famille nucléaire.
B.7.3. De kritiek van de verzoekende partij voor de Raad voor B.7.3. La critique de la partie requérante devant le Conseil du
Vreemdelingenbetwistingen in de zaak nr. 5512 heeft betrekking op de contentieux des étrangers dans l'affaire n° 5512 concerne les
conditions d'âge imposées par la disposition en cause aux conjoints et
partenaires. Alors qu'aucune condition d'âge n'est imposée au «
leeftijdsvoorwaarden die de in het geding zijnde bepaling oplegt aan citoyen de l'Union » et à son conjoint à l'article 40bis de la loi du
de echtgenoten en partners. Terwijl in artikel 40bis van de wet van 15 15 décembre 1980, le conjoint d'un ressortissant belge n'ayant pas
december 1980 aan de « burger van de Unie » en aan zijn echtgenoot geen enkele leeftijdsvoorwaarde is opgelegd, kan de echtgenoot van een Belgische onderdaan die zijn recht van vrij verkeer niet heeft uitgeoefend, krachtens artikel 40ter van de wet van 15 december 1980 slechts een verblijfstitel verkrijgen indien hij en de Belgische gezinshereniger ten minste eenentwintig jaar oud zijn. B.7.4. Doordat die voorwaarde het verkrijgen van een verblijfstitel ten voordele van de echtgenoot van de Belgische onderdaan die zijn recht van vrij verkeer niet heeft uitgeoefend, niet belet maar alleen tijdelijk uitstelt, tast zij het recht op het gezinsleven niet op onevenredige wijze aan, des te meer omdat zij het ook mogelijk maakt de jongvolwassenen te beschermen tegen de risico's op gedwongen huwelijken of schijnhuwelijken die worden gesloten met als enig doel een verblijfstitel voor een van beide echtgenoten te verkrijgen. exercé sa liberté de circulation ne peut obtenir un titre de séjour, en vertu de l'article 40ter de la loi du 15 décembre 1980, que si lui et le regroupant belge sont âgés au moins de vingt et un ans. B.7.4. En ce qu'elle n'est pas de nature à empêcher, mais uniquement à différer, l'obtention d'un titre de séjour au profit du conjoint du ressortissant belge n'ayant pas exercé sa liberté de circulation, cette condition n'affecte pas de manière disproportionnée le droit à la vie familiale, d'autant moins qu'elle permet aussi de protéger les jeunes adultes contre les risques de mariages forcés ou de complaisance dans le seul but d'obtenir un titre de séjour pour un des deux conjoints.
B.7.5.1. De kritiek van de verzoekende partij voor de Raad voor B.7.5.1. La critique de la partie requérante devant le Conseil du
Vreemdelingenbetwistingen in de zaak nr. 5513 heeft betrekking op de contentieux des étrangers dans l'affaire n° 5513 concerne les
voorwaarden die de in het geding zijnde bepaling oplegt voor de conditions qu'impose la disposition en cause au regroupement familial
gezinshereniging van een buitenlandse echtgenoot met een Belgische d'un conjoint étranger avec un conjoint belge en matière de moyens
echtgenoot wat de vereiste bestaansmiddelen betreft. In de door haar d'existence requis. Dans la question préjudicielle qu'elle suggère de
voorgestelde prejudiciële vraag, beoogt de verzoekende partij ook de poser, la partie requérante vise aussi la condition en matière de
voorwaarde inzake huisvesting. logement.
B.7.5.2. Wat betreft het opgeworpen verschil in behandeling met B.7.5.2. Quant à la différence de traitement soulevée relativement à
betrekking tot de voorwaarde inzake huisvesting, is die voorwaarde een la condition en matière de logement, cette condition est un élément
element dat losstaat van de in het geding zijnde zaak, aangezien de étranger à l'affaire en cause, l'autorisation de séjour ayant été
verblijfsvergunning enkel is geweigerd op grond van de voorwaarde refusée sur la seule base de la condition en termes de ressources
inzake voldoende bestaansmiddelen. Het Hof merkt bovendien op dat de suffisantes. La Cour observe en outre que la partie requérante devant
verzoekende partij voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen geen le Conseil du contentieux des étrangers n'a développé aucun élément de
enkel feitelijk of juridisch element over die voorwaarde heeft fait ou de droit sur cette condition dans le mémoire qu'elle a
uiteengezet in de memorie die ze bij het Hof heeft ingediend. introduit devant elle.
Het antwoord op de prejudiciële vraag is in dat opzicht niet nuttig La réponse à la question préjudicielle n'est, à cet égard, pas utile à
voor de oplossing van het geschil voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. la solution du litige devant le Conseil du contentieux des étrangers.
B.7.6. Door te bepalen dat de stabiele en toereikende bestaansmiddelen B.7.6. En prévoyant que les moyens de subsistance stables et
van de gezinshereniger ten minste moeten gelijk zijn aan honderd suffisants du regroupant doivent être au moins équivalents à cent
twintig procent van het bedrag bedoeld in artikel 14, § 1, 3°, van de vingt pour cent du montant visé à l'article 14, § 1er, 3°, de la loi
wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke du 26 mai 2002 concernant le droit à l'intégration sociale, le
integratie, heeft de wetgever een referentiebedrag willen vaststellen. législateur a voulu fixer un montant de référence. Ainsi, cette
Aldus heeft die bepaling tot gevolg dat de overheid die de aanvraag
tot gezinshereniging moet onderzoeken, geen verder onderzoek moet doen disposition a pour effet que l'autorité publique qui doit examiner la
naar de bestaansmiddelen indien de gezinshereniger over een inkomen demande de regroupement familial ne doit pas faire d'examen plus
beschikt dat gelijk is of hoger dan het beoogde referentiebedrag. poussé des moyens de subsistance si le regroupant dispose d'un revenu
De in het geding zijnde bepaling heeft niet tot gevolg dat de équivalent ou supérieur au montant de référence visé.
gezinshereniging wordt verhinderd indien het inkomen van de La disposition litigieuse n'a pas pour conséquence d'empêcher le
gezinshereniger lager is dan het vermelde referentiebedrag. In dat regroupement familial si les revenus du regroupant sont inférieurs au
geval moet de bevoegde overheid, volgens artikel 42, § 1, tweede lid, montant de référence précité. Dans ce cas, l'autorité compétente doit,
van de wet van 15 december 1980, in het concrete geval en op basis van selon l'article 42, § 1er, alinéa 2, de la loi du 15 décembre 1980,
de eigen behoeften van de Belg en van zijn familieleden, bepalen welke déterminer dans le cas concret et en fonction des besoins propres du
bestaansmiddelen zij nodig hebben om in hun behoeften te voorzien Belge et des membres de sa famille les moyens de subsistance
zonder dat de familieleden ten laste vallen van de openbare overheden. nécessaires pour subvenir à leurs besoins sans que les membres de la
famille ne deviennent une charge pour les pouvoirs publics.
B.7.7. Bovendien kan de wetgever niet worden verweten dat hij in het B.7.7. En outre, il ne saurait être reproché au législateur d'avoir
kader van een gezinshereniging met een Belg die zijn recht van vrij exigé, dans le cadre d'un regroupement familial avec un Belge n'ayant
verkeer niet heeft uitgeoefend, heeft geëist dat deze de pas exercé sa liberté de circulation, que celui-ci démontre la
regelmatigheid en de stabiliteit van zijn bestaansmiddelen aantoont, régularité et la stabilité de ses ressources puisqu'il ne peut être
omdat geen einde kan worden gemaakt aan zijn verblijf op het nationale mis fin à son séjour sur le territoire national lorsque celui-ci ou
grondgebied wanneer hij of zijn familieleden mettertijd een les membres de sa famille deviennent, au fil du temps, une charge
onredelijke last zouden worden voor de sociale bijstand. Er zij déraisonnable pour l'aide sociale. Il convient par ailleurs de
overigens vastgesteld dat, wanneer de Belgische hereniger « stabiele, constater que, si le regroupant belge doit démontrer des « moyens de
toereikende en regelmatige bestaansmiddelen » moet aantonen, terwijl subsistance stables, suffisants et réguliers », tandis que le
de hereniger die een « burger van de Unie » is, « voldoende regroupant qui est « citoyen de l'Union » doit démontrer des «
bestaansmiddelen » moet aantonen, die laatste voorwaarde wordt ressources suffisantes », cette dernière condition est appréciée en
beoordeeld rekening houdend met « de aard en de regelmaat van diens tenant compte de « la nature et la régularité de ses revenus »
inkomsten » (artikel 40bis, § 4, tweede lid). (article 40bis, § 4, alinéa 2).
B.7.8. De wetgever heeft erop toegezien dat het risico dat de B.7.8. Le législateur a veillé à ce que le risque que les membres de
familieleden van de Belgische gezinshereniger vanaf het begin of in de la famille du regroupant belge aient besoin de solliciter, dès le
loop van hun verblijf om een sociale bijstand moeten verzoeken om départ ou au cours de leur séjour, une aide sociale pour assurer des
menswaardige levensomstandigheden te verzekeren, aanzienlijk wordt conditions de vie conformes à la dignité humaine soit réduit
beperkt zonder evenwel de uitoefening van het recht op gezinsleven van significativement sans pour autant rendre impossible ou exagérément
de Belgische onderdaan onmogelijk of overdreven moeilijk te maken. Hij difficile l'exercice du droit à la vie familiale du ressortissant
heeft aldus een billijk evenwicht verzekerd tussen de legitieme belge. Il a de la sorte assuré un juste équilibre entre l'objectif
doelstelling het voorbestaan van het stelsel voor sociale bijstand te légitime d'assurer la pérennité du système d'aide sociale, compte tenu
verzekeren, rekening houdend met de bijzondere situatie van de Belg in de la situation particulière du Belge à cet égard, et le souci de
dat verband, en de zorg om de Belgische onderdaan die geen gebruik permettre au ressortissant belge n'ayant pas usé de sa liberté de
heeft gemaakt van zijn recht van vrij verkeer, de mogelijkheid te circulation d'exercer son droit à la vie familiale dans des conditions
bieden zijn recht op gezinsleven in menswaardige omstandigheden uit te oefenen. compatibles avec la dignité humaine.
B.8. Rekening houdend met hetgeen voorafgaat, heeft het verschil in B.8. Compte tenu de ce qui précède, la différence de traitement
behandeling met betrekking tot, enerzijds, de leeftijdsvoorwaarde en, relative, d'une part, à la condition d'âge et, d'autre part, aux
anderzijds, de bestaansmiddelen, tussen de Belgische onderdaan die moyens de subsistance, entre le ressortissant belge n'ayant pas fait
geen gebruik heeft gemaakt van zijn recht van vrij verkeer, alsook usage de son droit à la libre circulation ainsi que son conjoint qui
zijn echtgenoot die de hereniging wenst te verkrijgen, en de andere souhaite obtenir le regroupement et les autres citoyens de l'Union,
burgers van de Unie, geen onevenredige gevolgen. n'a pas d'effets disproportionnés.
B.9. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. B.9. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 40ter van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang L'article 40ter de la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au
tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers,
vreemdelingen, zoals vervangen bij artikel 9 van de wet van 8 juli tel qu'il a été remplacé par l'article 9 de la loi du 8 juillet 2011,
2011, schendt niet de artikelen 10, 11, 22 en 191 van de Grondwet, al ne viole pas les articles 10, 11, 22 et 191 de la Constitution, lus ou
dan niet in samenhang gelezen met de aangevoerde non en combinaison avec les dispositions de droit international
internationaalrechtelijke bepalingen. invoquées.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 19 december 2013. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 19 décembre 2013.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
J. Spreutels J. Spreutels
^