Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 160/2013 van 21 november 2013 Rolnummer : 5544 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 12 van de wet van 26 april 2007 betreffende de terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank, gesteld door de St Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en J. Spreutels, en de rechte(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 160/2013 van 21 november 2013 Rolnummer : 5544 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 12 van de wet van 26 april 2007 betreffende de terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank, gesteld door de St Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en J. Spreutels, en de rechte(...) Extrait de l'arrêt n° 160/2013 du 21 novembre 2013 Numéro du rôle : 5544 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 12 de la loi du 26 avril 2007 relative à la mise à disposition du tribunal de l'application des peines, pos La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et J. Spreutels, et des juges E. D(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 160/2013 van 21 november 2013 Extrait de l'arrêt n° 160/2013 du 21 novembre 2013
Rolnummer : 5544 Numéro du rôle : 5544
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 12 van de wet van 26 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 12 de la
april 2007 betreffende de terbeschikkingstelling van de loi du 26 avril 2007 relative à la mise à disposition du tribunal de
strafuitvoeringsrechtbank, gesteld door de Strafuitvoeringsrechtbank l'application des peines, posées par le Tribunal de l'application des
te Brussel. peines de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en J. Spreutels, en de composée des présidents M. Bossuyt et J. Spreutels, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, P. Nihoul, F.
P. Nihoul, F. Daoût en T. Giet, bijgestaan door de griffier P.-Y. Daoût et T. Giet, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par
Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, le président M. Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij vonnis van 24 december 2012 in zake J.M., waarvan de expeditie ter Par jugement du 24 décembre 2012 en cause de J.M., dont l'expédition
griffie van het Hof is ingekomen op 2 januari 2013, heeft de est parvenue au greffe de la Cour le 2 janvier 2013, le Tribunal de
Strafuitvoeringsrechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vragen l'application des peines de Bruxelles a posé les questions
gesteld : préjudicielles suivantes :
1. « Schendt artikel 12 van de wet van 26 april 2007 betreffende de 1. « L'article 12 de la loi du 26 avril 2007 relative à la mise à
terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank de artikelen disposition du tribunal de l'application des peines viole-t-il les
10 en 11 van de Grondwet doordat daarin geen onderscheid gemaakt wordt articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'aucune distinction n'y
est faite entre, d'une part, les condamnés mis à la disposition du
gouvernement par une condamnation définitive prononcée conformément à
tussen veroordeelden die conform de vroegere wet van 9 april 1930 l'ancienne loi du 9 avril 1930 mais qui ne répondent pas aux
definitief ter beschikking van de regering werden gesteld en die niet
voldoen aan de thans door de wet van 26 april 2007 gestelde vereisten conditions posées à présent par la loi du 26 avril 2007 pour une mise
voor een terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank à la disposition du tribunal de l'application des peines et, d'autre
part, les condamnés mis à la disposition du gouvernement par une
enerzijds en de veroordeelden die conform de vroegere wet van 9 april condamnation définitive prononcée conformément à l'ancienne loi du 9
1930 definitief ter beschikking van de regering werden gesteld en die avril 1930 et qui répondent aux conditions posées par la loi du 26
wel voldoen aan de door de wet van 26 april 2007 gestelde vereisten avril 2007 pour une mise à la disposition du tribunal de l'application
voor een terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank
anderzijds ? »; des peines ? »;
2. « Schendt artikel 12 van de wet van 26 april 2007 betreffende de 2. « L'article 12 de la loi du 26 avril 2007 relative à la mise à
terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank de artikelen disposition du tribunal de l'application des peines viole-t-il les
10 en 11 van de Grondwet, doordat daarin geen onderscheid wordt articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'aucune distinction n'y
gemaakt tussen veroordeelden die definitief ter beschikking van de est faite entre les condamnés mis à la disposition du gouvernement par
une condamnation définitive prononcée conformément à l'ancienne loi du
regering gesteld werden conform de vroegere wet van 9 april 1930 en 9 avril 1930 et qui ne répondent pas aux conditions posées à présent
die niet voldoen aan de thans door de wet van 26 april 2007 gestelde par la loi du 26 avril 2007 pour une mise à la disposition du tribunal
vereisten voor een terbeschikkingstelling van de de l'application des peines et les condamnés mis à la disposition du
strafuitvoeringsrechtbank, en de veroordeelden die conform de nieuwe tribunal de l'application des peines par une condamnation définitive
wet van 26 april 2007 na de inwerkingtreding ervan definitief prononcée conformément à la nouvelle loi du 26 avril 2007, après
veroordeeld werden tot een terbeschikkingstelling van de
strafuitvoeringsrechtbank ? ». l'entrée en vigueur de cette dernière ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op artikel 12 van de B.1.1. Les questions préjudicielles concernent l'article 12 de la loi
wet van 26 april 2007 betreffende de terbeschikkingstelling van de du 26 avril 2007 relative à la mise à disposition du tribunal de
strafuitvoeringsrechtbank (hierna : de wet van 26 april 2007), waarbij l'application des peines (ci-après : la loi du 26 avril 2007), qui a
de straf van terbeschikkingstelling van de regering met ingang van 1 remplacé, à partir du 1er janvier 2012, la peine de la mise à la
januari 2012 is vervangen door de terbeschikkingstelling van de disposition du gouvernement par la mise à la disposition du tribunal
strafuitvoeringsrechtbank. Dat artikel bepaalt : de l'application des peines. Cet article dispose :
« Bij de inwerkingtreding van deze wet worden de dossiers van ter « Lors de l'entrée en vigueur de la présente loi, les dossiers des
beschikking van de regering gestelden waarin de minister van Justitie personnes mises à la disposition du gouvernement dans lesquels le
hetzij een beslissing tot internering, hetzij een beslissing tot ministre de la Justice a pris soit une décision d'internement, soit
invrijheidstelling op proef heeft genomen ambtshalve en zonder kosten une décision de libération à l'essai sont portés d'office et sans
ingeschreven op de algemene rol van de strafuitvoeringsrechtbanken. frais au rôle général des tribunaux de l'application des peines.
De minister maakt de dossiers over aan de griffier van de bevoegde Le ministre communique les dossiers au greffe du tribunal de
strafuitvoeringsrechtbank. l'application des peines compétent.
Ingeval van een invrijheidstelling onder toezicht is de Si la personne bénéficie d'une libération sous surveillance, le
strafuitvoeringsrechtbank van de woonplaats, of bij gebreke daarvan, tribunal de l'application des peines compétent est celui du domicile,
van de verblijfplaats van de ter beschikking van de regering gestelde ou à défaut, de la résidence du condamné mis à la disposition du
veroordeelde bevoegd ». gouvernement ».
B.1.2. De in het geding zijnde bepaling voorziet aldus in een B.1.2. La disposition en cause prévoit ainsi un régime transitoire
overgangsregeling voor de invoering van het nieuwe systeem van pour l'instauration du nouveau système de mise à disposition. Il
consiste en ce que toute personne ayant été mise à la disposition du
terbeschikkingstelling. Zij bestaat erin dat wie ter beschikking van gouvernement est soumise de plein droit, lors de l'entrée en vigueur
de regering was gesteld, bij de inwerkingtreding van de wet van 26 de la loi du 26 avril 2007, à la mise à la disposition du tribunal de
april 2007, van rechtswege wordt onderworpen aan de l'application des peines.
terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank.
B.2.1. De verwijzende rechter vraagt of artikel 12 van de wet van 26 B.2.1. Le juge a quo demande si l'article 12 de la loi du 26 avril
april 2007 bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. 2007 est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution.
De prejudiciële vragen vergelijken de strafrechtelijk veroordeelde Les questions préjudicielles comparent la personne condamnée
persoon die overeenkomstig de wet van 9 april 1930 tot bescherming van pénalement qui, conformément à la loi du 9 avril 1930 de défense
de maatschappij tegen abnormalen en gewoontemisdadigers (hierna : de sociale à l'égard des anormaux et des délinquants d'habitude (ci-après
wet van 9 april 1930) bij definitieve rechterlijke beslissing ter : la loi du 9 avril 1930), a été mise à la disposition du gouvernement
beschikking van de regering werd gesteld en die zich na de par une décision judiciaire définitive et qui, après l'entrée en
inwerkingtreding van de wet van 26 april 2007 niet in één van de vigueur de la loi du 26 avril 2007, ne se trouve dans aucun des cas
gevallen bevindt waarin overeenkomstig die wet de où, conformément à cette loi, la mise à la disposition du tribunal de
terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank kan worden l'application des peines peut être prononcée avec, d'une part, la
uitgesproken met, enerzijds, de strafrechtelijk veroordeelde persoon personne condamnée pénalement qui, conformément à la loi du 9 avril
die overeenkomstig de wet van 9 april 1930 definitief ter beschikking 1930, a été définitivement mise à la disposition du gouvernement et
van de regering werd gesteld en die zich na de inwerkingtreding van de qui, après l'entrée en vigueur de la loi du 26 avril 2007, se trouve
wet van 26 april 2007 wel in één van de gevallen bevindt waarin dans un des cas où, conformément à cette loi, la mise à la disposition
overeenkomstig die wet de terbeschikkingstelling van de du tribunal de l'application des peines peut être prononcée (première
strafuitvoeringsrechtbank kan worden uitgesproken (eerste prejudiciële question préjudicielle) et avec, d'autre part, la personne condamnée
vraag) en, anderzijds, de strafrechtelijk veroordeelde persoon die na pénalement qui, après l'entrée en vigueur de la loi du 26 avril 2007,
de inwerkingtreding van de wet van 26 april 2007 definitief werd a été définitivement condamnée à une mise à la disposition du tribunal
veroordeeld tot een terbeschikkingstelling van de de l'application des peines (seconde question préjudicielle).
strafuitvoeringsrechtbank (tweede prejudiciële vraag).
B.2.2. De artikelen 34ter en 34quater van het Strafwetboek, zoals B.2.2. Les articles 34ter et 34quater du Code pénal, insérés par
ingevoegd bij artikel 3 van de wet van 26 april 2007 en gewijzigd bij l'article 3 de la loi du 26 avril 2007 et modifiés par l'article 10 de
artikel 10 van de wet van 30 november 2011, bepalen de gevallen waarin la loi du 30 novembre 2011, déterminent les cas dans lesquels,
overeenkomstig de wet van 26 april 2007 de terbeschikkingstelling van conformément à la loi du 26 avril 2007, la mise à la disposition du
de strafuitvoeringsrechtbank kan of moet worden uitgesproken. Die tribunal de l'application des peines peut ou doit être prononcée. Ces
artikelen bepalen : articles disposent :
«

Art. 34ter.De hoven en rechtbanken spreken een

«

Art. 34ter.Les cours et tribunaux prononcent une mise à la

terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank uit voor een disposition du tribunal de l'application des peines pour une période
periode van minimum vijf en maximum vijftien jaar die ingaat na afloop de cinq ans minimum et de quinze ans maximum, prenant cours au terme
van de effectieve hoofdstraf bij de volgende veroordelingen : de la peine principale effective, dans le cadre des condamnations
1° De veroordelingen die toepassing maken van het artikel 54, behalve suivantes : 1° les condamnations sur la base de l'article 54, sauf si la peine
indien de vroegere straf voor een politieke misdaad werd opgelegd; antérieure a été prononcée pour un crime politique;
2° De veroordelingen die, toepassing makend van het artikel 57, een 2° les condamnations qui, sur la base de l'article 57, constatent une
herhaling van misdaad op misdaad vaststellen, behalve indien de récidive de crime sur crime, sauf si la peine antérieure a été
vroegere straf voor een politieke misdaad werd opgelegd; prononcée pour un crime politique;
3° De veroordelingen tot een criminele straf op grond van de artikelen 3° les condamnations à une peine criminelle sur la base des articles
137, ingeval dit de dood heeft veroorzaakt, 376, eerste lid, 417ter, 137, si l'infraction a occasionné la mort, 376, alinéa 1er, 417ter,
derde lid, 2°, en 428, § 5. alinéa 3, 2°, et 428, § 5.

Art. 34quater.De hoven en rechtbanken kunnen een

Art. 34quater.Les cours et tribunaux peuvent prononcer une mise à la

terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank uitspreken disposition du tribunal de l'application des peines pour une période
voor een periode van minimum vijf en maximum vijftien jaar die ingaat de cinq ans minimum et de quinze ans maximum, prenant cours à
na afloop van de effectieve hoofdstraf bij de volgende gevallen : l'expiration de la peine principale effective, dans le cadre des
1° De veroordelingen ten aanzien van personen die, na tot een straf condamnations suivantes :
van ten minste vijf jaar gevangenis te zijn veroordeeld wegens feiten 1° les condamnations à l'égard de personnes qui, après avoir été
waardoor opzettelijk ernstig lijden of ernstig lichamelijk letsel of condamnées à une peine d'au moins cinq ans d'emprisonnement pour des
schade aan de geestelijke of lichamelijke gezondheid wordt faits ayant causé intentionnellement de grandes souffrances ou des
veroorzaakt, binnen een termijn van tien jaar, te rekenen vanaf het atteintes graves à l'intégrité physique ou à la santé physique ou
ogenblik dat de veroordeling in kracht van gewijsde is gegaan, opnieuw mentale, sont à nouveau condamnées pour des faits similaires dans un
veroordeeld wordt wegens gelijkaardige feiten; délai de dix ans à compter du moment où la condamnation est passée en
2° De veroordelingen op grond van de artikelen 136bis, 136ter, force de chose jugée;
136quater, 136quinquies, 136sexies, 136septies, 347bis, § 4, 1° in 2° les condamnations sur la base des articles 136bis à 136septies,
fine, 393, 394, 395, 396, 397, 417quater, lid 3, 2°, 433octies, 1°, 347bis, § 4, 1°, in fine, 393 à 397, 417quater, alinéa 3, 2°,
475, 518, lid 3, en 532; 433octies, 1°, 475, 518, alinéa 3, et 532;
3° De veroordelingen op grond van de artikelen 372, 373, tweede en 3° les condamnations sur la base des articles 372, 373, alinéas 2 et
derde lid, 375, 376, tweede en derde lid, 377, eerste, tweede, vierde 3, 375, 376, alinéas 2 et 3, 377, alinéas 1er, 2, 4 et 6.
en zesde lid; 4° Ingeval de artikelen 61, 62 of 65 worden toegepast, de 4° en cas d'application des articles 61, 62 ou 65, les condamnations
veroordelingen op grond van samenlopende misdrijven die niet worden vermeld in 1° tot 3° ». sur la base d'infractions concurrentes non visées aux 1° à 3° ».
B.2.3. Voordat ze werden opgeheven bij artikel 11 van de wet van 26 B.2.3. Avant d'être abrogés par l'article 11 de la loi du 26 avril
april 2007, bepaalden de artikelen 22 tot 23bis van de wet van 9 april 2007, les articles 22 à 23bis de la loi du 9 avril 1930 déterminaient
1930 de gevallen waarin de terbeschikkingstelling van de regering kon les cas dans lesquels la mise à la disposition du gouvernement pouvait
of moest worden uitgesproken. Die artikelen bepaalden : ou devait être prononcée. Ces articles disposaient :
«

Art. 22.In de gevallen bepaald bij de artikelen 54 en 57 van het

«

Art. 22.Dans les cas prévus aux articles 54 et 57 du Code pénal, à

Strafwetboek, worden de recidivisten, behalve indien de vroegere straf
voor een politieke misdaad werd opgelegd, bij het arrest van
veroordeling gedurende twintig jaar na afloop van hun straf ter moins que la peine antérieure n'ait été prononcée pour un crime
beschikking van de regering gesteld. politique, les récidivistes sont mis, par l'arrêt de condamnation, à

Art. 23.De recidivisten kunnen in de gevallen bepaald bij de

la disposition du gouvernement pendant vingt ans après l'expiration de
artikelen 56 en 57 van het Strafwetboek, bij het vonnis of het arrest leur peine.

Art. 23.Les récidivistes, dans les cas prévus aux articles 56 et 57

van veroordeling ter beschikking van de regering worden gesteld gedurende tien jaar na afloop van hun straf, indien deze ten minste één jaar gevangenis bedraagt. Zij kunnen ter beschikking van de regering worden gesteld voor een termijn van vijf jaar tot tien jaar, na afloop van hun straf, indien deze minder bedraagt dan één jaar gevangenis. Dezelfde maatregel kan worden getroffen in geval van herhaling van misdaad na wanbedrijf en ten aanzien van wie ook die, na sedert vijftien jaar ten minste drie misdrijven te hebben gepleegd welke elk een correctionele gevangenisstraf van ten minste zes maanden hebben medegebracht, een aanhoudende neiging tot wetsovertredingen blijkt te hebben. Dit artikel is niet van toepassing wanneer de vroegere veroordelingen werden uitgesproken wegens politieke misdrijven, noch wanneer het nieuwe misdrijf van politieke aard is. Er zal geen rekening worden gehouden met een veroordeling die tot eerherstel aanleiding heeft gegeven.

Art. 23bis.De veroordeelde op grond van de artikelen 372, 373, tweede

du Code pénal, peuvent être mis, par le jugement ou l'arrêt de condamnation, à la disposition du gouvernement pendant dix ans après l'expiration de leur peine si celle-ci est d'un an de prison au moins. Ils peuvent être mis à la disposition du gouvernement pour un terme de cinq ans à dix ans, après l'expiration de leur peine, si celle-ci est inférieure à un an de prison. La même mesure peut être prise en cas de récidive de crime sur délit et à l'égard de quiconque, ayant commis depuis quinze ans au moins trois infractions qui ont entraîné chacune un emprisonnement correctionnel d'au moins six mois, apparaît comme présentant une tendance persistante à la délinquance. Le présent article ne s'applique pas lorsque les condamnations antérieures ont été prononcées pour des infractions politiques ni lorsque la nouvelle infraction est politique. Il ne sera pas tenu compte de la condamnation ayant donné lieu à réhabilitation.

Art. 23bis.La personne condamnée sur la base des articles 372, 373,

lid, 375, 376, 377, eerste en tweede lid, en vierde tot zesde lid, van alinéa 2, 375, 376, 377, alinéas 1er et 2 ainsi que 4 à 6, du Code
het Strafwetboek kan, bij het vonnis of het arrest van veroordeling, pénal peut, par jugement ou arrêt de condamnation, être mise à la
ter beschikking van de regering worden gesteld gedurende een termijn disposition du gouvernement pendant une période de maximum dix ans à
van maximaal tien jaar na afloop van zijn straf indien die meer dan l'expiration de sa peine si celle-ci est supérieure à un an sans
een jaar zonder uitstel bedraagt. sursis.
Onverminderd de toepassing van artikel 22, kan hij in geval van een Sans préjudice des dispositions de l'article 22, la personne condamnée
nieuwe veroordeling tot een straf van meer dan een jaar zonder uitstel peut en cas d'une nouvelle condamnation à une peine de plus d'un an
wegens een van de in het eerste lid bedoelde strafbare feiten, sans sursis pour une des infractions visées à l'alinéa précédent,
gepleegd binnen de termijn bepaald bij artikel 56 van het commis pendant le délai prévu à l'article 56 du Code pénal, être mise
Strafwetboek, gedurende een termijn van maximaal twintig jaar na à la disposition du gouvernement pendant une période de maximum vingt
afloop van zijn straf ter beschikking worden gesteld van de regering ans à l'expiration de sa peine ».
». B.3.1. De Ministerraad betwist de relevantie van de prejudiciële B.3.1. Le Conseil des ministres conteste la pertinence des questions
vragen, omdat zij niet dienstig zouden zijn voor de oplossing van het préjudicielles, au motif qu'elles ne seraient pas utiles à la solution
bodemgeschil. du litige au fond.
B.3.2. Het staat in de regel aan de verwijzende rechter om na te gaan B.3.2. C'est au juge a quo qu'il appartient, en règle, de vérifier
of het nuttig is aan het Hof een prejudiciële vraag te stellen over de s'il est utile de poser une question préjudicielle à la Cour au sujet
bepalingen die hij van toepassing acht op het geschil. Alleen wanneer des dispositions qu'il estime applicables au litige. Ce n'est que
dit klaarblijkelijk niet het geval is, kan het Hof beslissen dat de lorsque tel n'est manifestement pas le cas que la Cour peut déclarer
vraag geen antwoord behoeft. que la question n'appelle pas de réponse.
B.4. Luidens de verwijzingsbeslissing wordt de procedure voor de B.4. Aux termes de la décision de renvoi, la procédure devant le juge
verwijzende rechter « zonder voorwerp » indien het Hof zou oordelen a quo deviendrait « sans objet » si la Cour estimait que la
dat de in het geding zijnde bepaling strijdig zou zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. disposition en cause était contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution.
B.5. Bijgevolg kan het antwoord op de prejudiciële vraag niet worden B.5. Par conséquent, la réponse à la question préjudicielle ne peut
geacht klaarblijkelijk niet nuttig te zijn voor het beslechten van het pas être considérée comme manifestement inutile à la solution du
voor de verwijzende rechter hangende geschil. litige pendant devant le juge a quo.
B.6. Beide prejudiciële vragen hebben betrekking op de B.6. Les deux questions préjudicielles concernent le régime
overgangsregeling van de wet van 26 april 2007, voor strafrechtelijk veroordeelde personen die overeenkomstig de wet van 9 april 1930 ter beschikking van de regering werden gesteld, maar die zich niet in één van de gevallen bevinden waarin zij onder de gelding van de nieuwe wet tot een terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank zouden kunnen worden veroordeeld. Bijgevolg dienen beide vragen samen te worden behandeld. B.7. Het staat in beginsel aan de wetgever om, wanneer hij beslist regelgeving te wijzigen, te beoordelen of het noodzakelijk of opportuun is die wijziging vergezeld te doen gaan van overgangsmaatregelen. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie wordt slechts geschonden indien de overgangsregeling of de ontstentenis daarvan tot een behandeling leidt waarvoor geen redelijke verantwoording bestaat of indien aan het vertrouwensbeginsel op buitensporige wijze afbreuk wordt gedaan. Dat laatste is het geval wanneer de rechtmatige verwachtingen van een categorie van rechtsonderhorigen worden miskend zonder dat een dwingende reden van algemeen belang voorhanden is die het ontbreken van een overgangsregeling kan verantwoorden. transitoire de la loi du 26 avril 2007 pour des personnes condamnées pénalement qui, conformément à la loi du 9 avril 1930, ont été mises à la disposition du gouvernement mais qui ne se trouvent dans aucun des cas où elles auraient pu être condamnées à une mise à la disposition du tribunal de l'application des peines sous l'empire de la loi nouvelle. Par conséquent, les deux questions doivent être examinées conjointement. B.7. Il appartient en principe au législateur, lorsqu'il décide un changement de réglementation, d'estimer s'il est nécessaire ou opportun d'assortir celui-ci de dispositions transitoires. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'est violé que si le régime transitoire ou son absence entraîne une différence de traitement dénuée de justification raisonnable ou s'il est porté une atteinte excessive au principe de la confiance légitime. Tel est le cas lorsqu'il est porté atteinte aux attentes légitimes d'une catégorie de justiciables sans qu'un motif impérieux d'intérêt général puisse justifier l'absence d'un régime transitoire.
B.8.1. De terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank B.8.1. La mise à la disposition du tribunal de l'application des
vormt een bijkomende straf bij de hoofdstraf die door de rechter is peines constitue une peine complémentaire à la peine principale, que
uitgesproken ten aanzien van degenen die ernstige misdrijven pleegden le juge prononce à l'égard des auteurs d'infractions graves, qui
en die een belangrijke en voortdurende dreiging betekenen voor de représentent une menace importante et durable pour la société. Ainsi,
maatschappij. Aldus bepaalt artikel 34bis van het Strafwetboek, zoals l'article 34bis du Code pénal, inséré par l'article 3 du 26 avril
ingevoegd bij artikel 3 van de wet van 26 april 2007 : 2007, dispose :
« De terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank is een « La mise à la disposition du tribunal de l'application des peines est
bijkomende straf die in de door de wet bepaalde gevallen moet of kan une peine complémentaire qui doit ou peut être prononcée dans les cas
worden uitgesproken met het oog op de bescherming van de maatschappij prévus par la loi aux fins de protection de la société à l'égard de
tegen personen die bepaalde ernstige strafbare feiten plegen die de personnes ayant commis certains faits graves portant atteinte à
integriteit van personen aantasten. Deze bijkomende straf gaat in na l'intégrité de personnes. Cette peine complémentaire prend cours à
het verstrijken van de effectieve hoofdgevangenisstraf of van de l'expiration de l'emprisonnement principal effectif ou de la réclusion
opsluiting ». ».
B.8.2. Zoals blijkt uit de parlementaire voorbereiding van de wet van
26 april 2007, streefde de wetgever ernaar, door de B.8.2. Il apparaît des travaux préparatoires de la loi du 26 avril
terbeschikkingstelling van de regering te vervangen door de 2007 qu'en remplaçant la mise à la disposition du gouvernement par la
terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank, de mise à la disposition du tribunal de l'application des peines, le
bevoegdheid inzake de uitvoering van straffen te ontnemen aan de législateur avait pour objectif de retirer au pouvoir exécutif la
uitvoerende macht ten voordele van de rechterlijke macht (Parl. St., compétence relative à l'exécution des peines et de confier celle-ci au
Senaat, 2006-2007, nr. 3-2054/1, pp. 7-8). pouvoir judiciaire (Doc. parl., Sénat, 2006-2007, n° 3-2054/1, pp. 7-8).
B.8.3. Uit de memorie van toelichting van de voormelde wet blijkt B.8.3. L'exposé des motifs de la loi précitée fait en outre également
verder ook de wil van de wetgever om de terbeschikkingstelling te apparaître la volonté du législateur de limiter la mise à disposition
beperken tot wat strikt noodzakelijk is om de openbare veiligheid à ce qui est strictement nécessaire pour assurer la sécurité publique,
veilig te stellen, gelet op het bijzonder zware karakter van de eu égard au caractère particulièrement grave de la mesure, susceptible
maatregel, die een veroordeelde zijn vrijheid kan benemen gedurende de priver un condamné de sa liberté pendant une très longue période
een zeer lange tijd na het verstrijken van zijn straf (Parl. St., après l'expiration de sa peine (Doc. parl., Sénat, 2006-2007, n°
Senaat, 2006-2007, nr. 3-2054/1, p. 6). Daarom werd de verplichte aard 3-2054/1, p. 6). C'est pourquoi le caractère obligatoire de la mise à
van de terbeschikkingstelling in geval van herhaling beperkt tot disposition en cas de récidive a été limité aux condamnés récidivistes
veroordeelden die de ene misdaad na de andere hebben begaan. de crime sur crime.
In tegenstelling tot hetgeen het vroegere artikel 23 van de wet van 9 Contrairement à ce que prévoyait antérieurement l'article 23 de la loi
april 1930 bepaalde, is het sinds de wet van 26 april 2007 niet langer du 9 avril 1930, il n'est désormais plus possible, depuis la loi du 26
mogelijk de terbeschikkingstelling op te leggen wegens het plegen van avril 2007, d'imposer la mise à disposition en raison de la commission
een wanbedrijf na een misdaad of wegens « een aanhoudende neiging tot d'un délit après un crime ou en raison d'une « tendance persistante à
wetsovertredingen » na sedert vijftien jaar ten minste drie misdrijven la délinquance », pour avoir commis depuis quinze ans au moins trois
te hebben gepleegd welke elk een correctionele gevangenisstraf van ten infractions ayant entraîné chacune un emprisonnement correctionnel
minste zes maanden hebben meegebracht. d'au moins six mois.
B.9. Bij gebrek aan specifieke overgangsbepalingen voor B.9. Faute de dispositions transitoires spécifiques pour les personnes
strafrechtelijk veroordeelde personen die vóór de inwerkingtreding van condamnées pénalement qui avaient été mises à la disposition du
de wet van 26 april 2007 ter beschikking van de regering waren gesteld gouvernement avant l'entrée en vigueur de la loi du 26 avril 2007 et
en die, indien zij na 1 januari 2012 zouden zijn veroordeeld, onder de qui, si elles avaient été condamnées après le 1er janvier 2012,
gelding van de nieuwe wetgeving niet meer ter beschikking van de n'auraient plus pu être mises à la disposition du tribunal de
strafuitvoeringsrechtbank zouden kunnen worden gesteld, worden die l'application des peines sous l'empire de la législation nouvelle, ces
personen niettemin ter beschikking van de strafuitvoeringsrechtbank gesteld. B.10.1. Volgens een fundamenteel beginsel van onze rechtsorde, kunnen rechterlijke beslissingen niet worden gewijzigd dan ingevolge de aanwending van rechtsmiddelen. B.10.2. Aan dat beginsel wordt geen afbreuk gedaan door de invoering van een mildere strafwet. De terugwerkende kracht van zulk een wet geldt enkel in zoverre er geen strafrechtelijke einduitspraak is. Is de strafrechtelijke beslissing onherroepelijk geworden, dan kan de opgelegde straf worden uitgevoerd, ook al zou de strafwet inmiddels milder geworden zijn. personnes sont néanmoins mises à la disposition du tribunal de l'application des peines. B.10.1. Selon un principe fondamental de notre ordre juridique, les décisions juridictionnelles ne peuvent être modifiées que par la mise en oeuvre de voies de recours. B.10.2. L'introduction d'une loi pénale plus clémente ne change rien à ce principe. Une telle loi ne rétroagit que dans la mesure où une décision pénale définitive n'a pas encore été prononcée. Si la décision pénale est devenue irrévocable, la peine infligée peut être exécutée, même si la loi pénale est devenue plus clémente dans l'intervalle.
B.10.3. In die zin werd in de parlementaire voorbereiding van de wet B.10.3. En ce sens, il a été déclaré dans les travaux préparatoires de
van 26 april 2007 aangegeven dat de terbeschikkingstellingen met een la loi du 26 avril 2007 que les mises à disposition d'une durée de
duur van 20 jaar zullen worden voortgezet op basis van die termijn, en vingt ans seront poursuivies sur la base de ce délai et que les
dat personen die veroordeeld zijn tot een terbeschikkingstelling zich personnes qui ont été condamnées à une mise à disposition pourront se
bij genademaatregel zullen kunnen beroepen op de meest gunstige prévaloir, par voie de grâce, de la disposition pénale plus favorable
strafbepaling die de maximumtermijn terugbrengt tot 15 jaar (Parl. qui ramène le délai maximal de la mise à disposition à quinze ans
St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2999/003, p. 16). (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2999/003, p. 16).
B.11. Aangezien de in het geding zijnde bepaling tot doel heeft de in B.11. Etant donné que la disposition en cause a pour objectif de
kracht van gewijsde gegane rechterlijke uitspraken te eerbiedigen en respecter et de faire respecter les décisions judiciaires passées en
te doen eerbiedigen, ligt aan haar een dwingende reden van algemeen force de chose jugée, elle repose sur un motif impérieux d'intérêt
belang ten grondslag en is ze derhalve redelijk verantwoord. général et elle est par conséquent raisonnablement justifiée.
B.12. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. B.12. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 12 van de wet van 26 april 2007 betreffende de L'article 12 de la loi du 26 avril 2007 relative à la mise à
terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank schendt de disposition du tribunal de l'application des peines ne viole pas les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 21 november 2013. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 21 novembre 2013.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt M. Bossuyt
^