← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 151/2013 van 7 november 2013 Rolnummer : 5529 In zake :
de prejudiciële vraag betreffende artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek,
gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel."
| Uittreksel uit arrest nr. 151/2013 van 7 november 2013 Rolnummer : 5529 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. | Extrait de l'arrêt n° 151/2013 du 7 novembre 2013 Numéro du rôle : 5529 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 745octies, § 1 er , alinéa 1 er , du Code civil, posée par le Tribunal de première instan La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges E. D(...) |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 151/2013 van 7 november 2013 | Extrait de l'arrêt n° 151/2013 du 7 novembre 2013 |
| Rolnummer : 5529 | Numéro du rôle : 5529 |
| In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 745octies, § 1, | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 745octies, § |
| eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van | 1er, alinéa 1er, du Code civil, posée par le Tribunal de première |
| eerste aanleg te Brussel. | instance de Bruxelles. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, en de | composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges E. De |
| rechters E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey en F. | Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, T. MerckxVan Goey et F. Daoût, assistée |
| Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
| Bij vonnis van 23 november 2012 in zake Marc Henn en Nathalie Henn | Par jugement du 23 novembre 2012 en cause de Marc Henn et Nathalie |
| tegen Francis Heuclen, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | Henn contre Francis Heuclen, dont l'expédition est parvenue au greffe |
| ingekomen op 7 december 2012, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te | de la Cour le 7 décembre 2012, le Tribunal de première instance de |
| Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : | Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante : |
| « Schendt artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk | « L'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil viole-t-il les |
| Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het, op | articles 10 et 11 de la Constitution en ce que, sur le plan mobilier, |
| roerend vlak, de rechten in vruchtgebruik van de langstlevende | il limite les droits en usufruit du cohabitant légal survivant aux |
| wettelijk samenwonende beperkt tot het huisraad dat aanwezig is in de | |
| gemeenschappelijke verblijfplaats van het gezin ? ». | meubles qui garnissent la résidence commune de la famille ? ». |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de | B.1. La Cour est invitée à se prononcer sur la compatibilité, avec les |
| bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek in zoverre het, op roerend vlak, het recht van vruchtgebruik van de langstlevende wettelijk samenwonende beperkt tot het huisraad dat aanwezig is in de gemeenschappelijke verblijfplaats van het gezin, met uitsluiting van de andere roerende goederen. De verwijzende rechter vergelijkt de situatie van de langstlevende wettelijk samenwonende met die van de langstlevende echtgenoot die, met toepassing van artikel 745bis, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek, het vruchtgebruik van de gehele nalatenschap verkrijgt. B.2.1. Artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek bepaalt : « De langstlevende wettelijk samenwonende verkrijgt, met welke erfgenamen hij ook tot de nalatenschap komt, het vruchtgebruik van het onroerend goed dat tijdens het samenwonen het gezin tot gemeenschappelijke verblijfplaats diende en van het daarin aanwezige huisraad ». | articles 10 et 11 de la Constitution, de l'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil en ce que, sur le plan mobilier, il limite les droits en usufruit du cohabitant légal survivant aux meubles qui garnissent la résidence commune de la famille, à l'exclusion des autres biens meubles. Le juge a quo compare la situation du cohabitant légal survivant avec celle du conjoint survivant, qui, en application de l'article 745bis, § 1er, alinéa 1er, du Code civil, recueille l'usufruit de toute la succession. B.2.1. L'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil dispose : « Quels que soient les héritiers avec lesquels il vient à la succession, le cohabitant légal survivant recueille l'usufruit de l'immeuble affecté durant la vie commune à la résidence commune de la famille ainsi que des meubles qui le garnissent ». |
| B.2.2. De in het geding zijnde bepaling is in het Burgerlijk Wetboek | B.2.2. La disposition en cause a été introduite dans le Code civil par |
| ingevoerd bij de wet van 28 maart 2007 « tot wijziging, wat de | la loi du 28 mars 2007 « modifiant, en ce qui concerne le droit |
| regeling van het erfrecht van de langstlevende wettelijk samenwonende | successoral à l'égard du cohabitant légal survivant, le Code civil et |
| betreft, van het Burgerlijk Wetboek en van de wet van 29 augustus 1988 | la loi du 29 août 1988 relative au régime successoral des |
| op de erfregeling inzake landbouwbedrijven met het oog op het | exploitations agricoles en vue d'en promouvoir la continuité » |
| bevorderen van de continuïteit » (Belgisch Staatsblad, 8 mei 2007, | (Moniteur belge, 8 mai 2007, deuxième édition). |
| tweede editie). | |
| In de memorie van toelichting bij het ontwerp dat de voormelde wet is geworden, wordt vermeld : | L'exposé des motifs du projet qui est devenu la loi précitée indique : |
| « De wetgever heeft de wettelijke samenwoning als een | « Le législateur a érigé la cohabitation légale en institution de |
| verbintenisrechtelijk, en niet als een familierechtelijk, instituut | droit contractuel et non de droit familial. Toute personne incapable |
| geconstrueerd. Wie onbekwaam is om contracten aan te gaan, is ook | |
| onbekwaam om een wettelijke samenwoning aan te gaan. Het Arbitragehof | de contracter est également incapable de souscrire à une cohabitation |
| overwoog aldus in zijn arrest nr. 23/2000 van 23 februari 2000, punt | légale. Dans son arrêt n° 23/2000 du 23 février 2000, la Cour |
| B.1.5, dat ' de wet op de wettelijke samenwoning geen instituut in het | d'arbitrage précise au point B.1.5 que ' la loi instaurant la |
| leven roept dat de wettelijk samenwonenden zou plaatsen in een | cohabitation légale ne crée pas une institution qui placerait les |
| nagenoeg identieke situatie als die van de gehuwden, doch dat het | cohabitants légaux dans une situation à peu près identique à celle des |
| slechts een beperkte vermogensrechtelijke bescherming creëert die | mariés, ainsi que le considèrent les parties requérantes, mais crée |
| gedeeltelijk is geïnspireerd door bepalingen die gelden ten aanzien | seulement une protection patrimoniale limitée qui s'inspire |
| van echtgenoten '. | partiellement de dispositions applicables aux époux '. |
| De partners die een wettelijke samenwoning aangaan, worden inderdaad | En effet, les partenaires qui souscrivent à une cohabitation légale |
| door het recht onderworpen aan een statuut dat veel beperkter is dan | sont soumis de par la loi à un statut beaucoup plus restreint que |
| dat waaraan gehuwden onderworpen zijn. In het burgerlijk recht | celui applicable aux personnes mariées. En droit civil (les articles |
| (artikelen 1477-1479 B.W.) zijn de gevolgen van de wettelijke | 1477-1479 du Code civil), les effets de la cohabitation légale se |
| samenwoning beperkt tot enkele regels uit het primaire | limitent à quelques règles du régime matrimonial primaire déclarées |
| huwelijksstelsel die van overeenkomstige toepassing worden verklaard | d'application par analogie, qui créent un régime de cohabitation légal |
| en waardoor een primair wettelijk samenwoningsstelsel werd gecreëerd | primaire en vue de favoriser une solidarité minimale entre les |
| met het doel een minimale samenhorigheid tussen de partners te | partenaires et à quelques règles relatives aux biens des partenaires |
| bevorderen en enkele regels in verband met de goederen van de partners | en vue de régler de manière pragmatique les questions d'ordre |
| met het oog op een pragmatische regeling van vermogensrechtelijke en | |
| geldelijke kwesties. | patrimonial et pécuniaire. |
| Het primair wettelijk samenwoningsstelsel bevat een aantal regels | Le régime de cohabitation légale primaire contient un certain nombre |
| inzake vermogensrechtelijke verhoudingen, waaronder de wettelijke | de règles relatives aux relations patrimoniales, parmi lesquelles la |
| bescherming van de gezinswoning en het huisraad (artikel 1477, § 2, | protection légale du logement familial et des meubles meublants |
| B.W.) die is overgenomen uit het primaire huwelijksstelsel (artikel | (article 1477, § 2, du Code civil) reprise du régime matrimonial |
| 215 B.W.). [...] | primaire (article 215 du Code civil). [...] |
| Een van de voornaamste bezwaren die de voorbije jaren werd geuit is | L'un des principaux inconvénients soulevés ces dernières années est |
| dat de wettelijke samenwoning nochtans tussen de partners geen | toutefois que la cohabitation légale ne produit aucun effet sur le |
| gevolgen heeft op het vlak van de erfopvolging. Wettelijk | plan de la succession entre les deux partenaires. Les cohabitants |
| samenwonenden hebben geen enkele wettelijke aanspraak op elkaars nalatenschap, ongeacht de erfgenamen waarmee de overlevende samenwonende tot de nalatenschap komt. In alle gevallen waarin er geen bloedverwantschap tussen de samenwoners bestaat, komen zij dus niet ab intestato tot elkaars nalatenschap. De samenwoners kunnen elkaar wel begunstigen bij schenking of testament maar in aanwezigheid van reservataire erfgenamen kunnen zij maar over een beperkt deel van hun nalatenschap beschikken. Meer bepaald slechts wanneer de overledene geen afstammelingen en geen ouders of grootouders nalaat, kan hij over zijn volledige nalatenschap ten gunste van de overblijvende samenwonende partner beschikken. | légaux ne peuvent légalement prétendre à leur succession réciproque quels que soient les héritiers avec lesquels le cohabitant survivant vient à la succession. Dans tous les cas où il n'existe aucun lien de parenté entre les cohabitants, ils ne viennent donc pas ab intestato à la succession l'un de l'autre. Les cohabitants peuvent se favoriser par donation ou testament. Toutefois, en présence d'héritiers réservataires, ils ne peuvent disposer que d'une part limitée de leur succession. Notamment, ce n'est que s'il n'a ni descendants ni parents ou grands-parents, que le défunt peut faire bénéficier le partenaire |
| In de huidige situatie neemt de wettelijke bescherming van de | cohabitant survivant de l'ensemble de sa succession. |
| gezinswoning met huisraad dus een einde bij het overlijden van de | Dans la situation actuelle, la protection légale du logement familial |
| eerststervende samenwonende. Willen de partners elkaar bij het | et des meubles meublants du vivant des cohabitants prend donc fin lors |
| overlijden van de eerststervende de volle eigendom of minstens het | du décès du cohabitant prémourant. Si les partenaires souhaitent |
| vruchtgebruik van de samen aangekochte woning toebedelen, dan moeten | s'attribuer au décès du prémourant mutuellement la pleine propriété ou |
| zij ofwel beschikken bij testament ofwel in de aankoopakte een beding | à tout le moins l'usufruit du logement acquis, ils doivent soit |
| van aanwas of tontine inlassen. Dergelijke bedingen impliceren dat de | disposer par testament, soit inclure une clause d'accroissement ou de |
| rechten van de eerstgestorvene in het onverdeelde goed (er ontstaat | tontine dans l'acte d'achat. Ces clauses impliquent que les droits du |
| nooit een ' gemeenschappelijk vermogen ' tussen samenwoners) bij diens | prémourant dans le bien indivis (il ne se crée jamais un patrimoine |
| overlijden toekomen aan de langstlevende deelgenoot. Deze bedingen van | commun entre cohabitants) reviendront à son décès à l'associé |
| aanwas of tontine kunnen door de reservataire erfgenamen van de | survivant. Ces clauses d'accroissement et de tontine ne peuvent pas |
| eerstgestorven partner niet aangevochten worden voor zover zij | être contestées par les héritiers réservataires du partenaire |
| beschouwd worden als een aleatoir beding ten bezwarende titel en dus | prémourant dans la mesure où elles sont considérées comme clauses |
| niet als een schenking. | aléatoires à titre onéreux et non comme donations. |
| [...] | [...] |
| Dit ontwerp strekt ertoe een intestaatserfrecht in te voeren enkel ten | Le présent projet vise à introduire un droit successoral ab intestat |
| voordele van wettelijk samenwonende partners. Deze personen legden | exclusivement pour les cohabitants légaux. En effet, ces personnes ont |
| immers een verklaring af voor de ambtenaar van de burgerlijke stand en | fait une déclaration devant l'officier de l'état civil et ont exprimé |
| bevestigden aldus een duurzaam samenlevingsverband te willen uitbouwen. | ainsi leur intention de bâtir une relation de vie commune durable. |
| Het ontwerp opteert voor een intestaatserfrecht dat geïnspireerd werd | Le projet opte pour un droit successoral ab intestat, à l'image du |
| door het erfrecht van de langstlevende echtgenoot, maar wel degelijk | droit successoral de l'époux survivant mais bien plus limité. Il n'est |
| beperkter is. Het lijkt immers niet wenselijk de erfrechtelijke | en effet pas souhaitable de mettre sur un même pied les effets |
| gevolgen van het huwelijk en van een verklaring van wettelijke | successoraux du mariage et du contrat de cohabitation légale car |
| samenleving gelijk te schakelen omdat aan iedereen de keuzevrijheid | chacun doit pouvoir choisir librement et comme il l'entend la manière |
| moet worden gelaten om zijn gezinsleven te organiseren zoals hij dat | d'organiser sa vie familiale et parce que, comme il a été dit plus |
| wil en omdat, zoals hoger gezegd, de gevolgen van beide | haut, les effets de ces deux formes de vie commune diffèrent |
| samenlevingsvormen aanzienlijk verschillen, ook wat de | sensiblement, y compris en ce qui concerne les effets patrimoniaux du |
| vermogensrechtelijke gevolgen tijdens het leven betreft. Daarom wordt | vivant des partenaires. C'est la raison pour laquelle il n'est prévu |
| enkel voorzien in een sui generis erfrecht ab intestato, dat | qu'un droit successoral ab intestat sui generis qui porte sur les |
| betrekking heeft op dezelfde goederen als diegene die de concrete | mêmes biens que ceux qui constituent la réserve concrète de l'époux |
| reserve van de langstlevende echtgenoot uitmaken, namelijk het | survivant, à savoir l'usufruit du logement où résidait le couple |
| vruchtgebruik op de woning die het samenwonende koppel bewoonde en van | cohabitant et des meubles meublants qui le garnissent, communément |
| het daarin aanwezige huisraad, wat gemeenzaam de preferentiële | appelés biens préférentiels. Le cohabitant survivant n'acquiert |
| goederen wordt genoemd. Maar de langstlevende samenwonende verkrijgt | toutefois pas un droit réservataire sur ces biens. Un droit |
| er geen reservataire aanspraak op. Een ruimer erfrecht lijkt niet | successoral plus large ne semble pas nécessaire étant donné que le |
| nodig omdat nu ook uitdrukkelijk in het wetsontwerp voorzien wordt dat | projet de loi prévoit à présent expressément que, à l'instar des |
| net zoals bij giften tussen echtgenoten, giften t.v.v. de | libéralités entre époux, les libéralités en faveur du cohabitant légal |
| langstlevende wettelijk samenwonende de ganse nalatenschap mogen | survivant peuvent comprendre la totalité des biens pour autant que le |
| omvatten, althans zo de eerstgestorven partner geen kinderen nalaat. | partenaire prémourant ne laisse aucun enfant derrière lui. |
| Samenwoners die een ruimer ab intestato erfrecht verkiezen, kunnen dit | Les cohabitants qui souhaitent un droit successoral ab intestat plus |
| verwezenlijken door in het huwelijk te treden » (Parl. St., Kamer, | large peuvent y accéder par le mariage » (Doc. parl., Chambre, |
| 2005-2006, DOC 51-2514/001, pp. 4 tot 8). | 2005-2006, DOC 51-2514/001, pp. 4 à 8). |
| B.3. Het verschil in behandeling tussen echtgenoten en wettelijk | B.3. La différence de traitement entre conjoints et cohabitants légaux |
| samenwonenden steunt op het feit dat hun juridische toestand | se fonde sur le fait que leur situation juridique diffère aussi bien |
| verschilt, zowel wat hun persoonlijke verplichtingen jegens elkaar, | en ce qui concerne leurs devoirs personnels mutuels que pour ce qui |
| als wat hun vermogensrechtelijke toestand betreft. | est de leur situation patrimoniale. |
| Die verschillende juridische toestand kan in bepaalde gevallen, | Cette situation juridique différente peut, dans certains cas, |
| wanneer die verband houdt met het doel van de maatregel, een verschil | lorsqu'elle est liée au but de la mesure, justifier une différence de |
| in behandeling tussen echtgenoten en wettelijk samenwonenden | traitement entre conjoints et cohabitants légaux. Il y a dès lors lieu |
| rechtvaardigen. Er dient bijgevolg te worden onderzocht of de | d'examiner si les caractéristiques respectives du mariage et de la |
| respectieve kenmerken van het huwelijk en van de wettelijke | |
| samenwoning - in verband met het onderwerp en het doel van de in het | cohabitation légale - s'agissant de celles en rapport avec l'objet et |
| geding zijnde maatregel - verantwoorden dat het vruchtgebruik van de | la finalité de la mesure en cause - justifient que l'usufruit du |
| langstlevende wettelijk samenwonende wordt beperkt tot het huisraad | cohabitant légal survivant soit limité aux meubles qui garnissent la |
| dat aanwezig is in de gemeenschappelijke verblijfplaats van het gezin, | |
| terwijl het vruchtgebruik van de langstlevende echtgenoot zich | résidence commune de la famille alors que l'usufruit du conjoint |
| uitstrekt tot de gehele nalatenschap. | survivant s'étend à toute la succession. |
| B.4.1. Echtgenoten zijn elkaar hulp en bijstand verschuldigd (artikel | B.4.1. Les époux se doivent mutuellement secours et assistance |
| 213 van het Burgerlijk Wetboek); zij genieten de bescherming van de | (article 213 du Code civil); ils bénéficient de la protection du |
| gezinswoonst en de huisraad (artikel 215 van het Burgerlijk Wetboek); | logement de la famille et des meubles meublants (article 215 du Code |
| de echtgenoten moeten hun inkomsten bij voorrang besteden aan hun | civil); les époux doivent consacrer leurs revenus par priorité à leur |
| bijdrage in de lasten van het huwelijk (artikel 217 van het Burgerlijk | contribution aux charges du mariage (article 217 du Code civil), |
| Wetboek), waarin zij moeten bijdragen naar vermogen (artikel 221 van | auxquelles ils doivent contribuer selon leurs facultés (article 221 du |
| het Burgerlijk Wetboek). Schulden die door een der echtgenoten worden | Code civil). Les dettes qui sont contractées par l'un des époux pour |
| aangegaan ten behoeve van de huishouding en de opvoeding van de | les besoins du ménage et l'éducation des enfants obligent |
| kinderen verbinden de andere echtgenoot hoofdelijk, behoudens wanneer | |
| zij, gelet op de bestaansmiddelen van het gezin, buitensporig zijn | solidairement l'autre époux, sauf lorsqu'elles sont excessives eu |
| (artikel 222 van het Burgerlijk Wetboek). | égard aux ressources du ménage (article 222 du Code civil). |
| B.4.2. Onder wettelijke samenwoning wordt verstaan de toestand van | B.4.2. Par cohabitation légale, il y a lieu d'entendre la situation de |
| samenleven van twee personen die een schriftelijke verklaring van | vie commune de deux personnes ayant fait une déclaration écrite de |
| wettelijke samenwoning hebben afgelegd (artikel 1475 van het | cohabitation légale (article 1475 du Code civil). La cohabitation |
| Burgerlijk Wetboek). De wettelijke samenwoning houdt op wanneer een | légale cesse lorsque l'une des parties se marie ou décède. Il peut |
| van de partijen in het huwelijk treedt of overlijdt. Zij kan tevens | également être mis fin à la cohabitation légale par les cohabitants, |
| door de samenwonenden worden beëindigd, in onderlinge overeenstemming | soit de commun accord, soit unilatéralement, au moyen d'une |
| of eenzijdig, door middel van een schriftelijke verklaring bij de | déclaration écrite qui est remise à l'officier de l'état civil, qui |
| ambtenaar van de burgerlijke stand, die daarvan melding maakt in het | acte la cessation de la cohabitation légale dans le registre de la |
| bevolkingsregister (artikel 1476 van het Burgerlijk Wetboek). | population (article 1476 du Code civil). |
| Op de wettelijke samenwoning zijn de volgende bepalingen toepasselijk | Les dispositions suivantes s'appliquent à la cohabitation légale : la |
| : de wettelijke bescherming van de gezinswoning (artikelen 215, 220, § | protection légale du domicile familial (articles 215, 220, § 1er, et |
| 1, en 224, § 1, 1, van het Burgerlijk Wetboek) wordt van | 224, § 1er, 1, du Code civil) s'applique par analogie à la |
| overeenkomstige toepassing verklaard op de wettelijke samenwoning; de | cohabitation légale; les cohabitants légaux contribuent aux charges de |
| wettelijk samenwonenden dragen bij in de lasten van het samenleven | |
| naar evenredigheid van hun mogelijkheden en iedere niet-buitensporige | la vie commune en proportion de leurs facultés et toute dette non |
| schuld die door een der wettelijk samenwonenden wordt aangegaan ten | excessive contractée par l'un des cohabitants légaux pour les besoins |
| behoeve van het samenleven en van de kinderen die door hen worden | de la vie commune et des enfants qu'ils éduquent oblige solidairement |
| opgevoed, verbindt de andere samenwonende hoofdelijk (artikel 1477 van | l'autre cohabitant (article 1477 du Code civil). |
| het Burgerlijk Wetboek). | |
| Voor het overige is voorzien in een regeling van de goederen van de | Pour le surplus, il est prévu un régime des biens des cohabitants et |
| samenwonenden en in de mogelijkheid om de wettelijke samenwoning door | la possibilité de régler par convention les modalités de la |
| middel van een overeenkomst te regelen, voor zover die geen beding | cohabitation légale, pour autant que cette convention ne contienne |
| bevat dat strijdig is met artikel 1477 van het Burgerlijk Wetboek, met | aucune clause contraire à l'article 1477 du Code civil, à l'ordre |
| de openbare orde of de goede zeden, noch met de regels betreffende het | public, aux bonnes moeurs ou aux règles relatives à l'autorité |
| ouderlijk gezag en de voogdij, noch met de regels die de wettelijke | parentale, à la tutelle et aux règles déterminant l'ordre légal de la |
| orde van de erfopvolging bepalen. Die overeenkomst wordt in | succession. Cette convention est passée en la forme authentique devant |
| authentieke vorm verleden voor de notaris en wordt in het | notaire, et fait l'objet d'une mention au registre de la population |
| bevolkingsregister vermeld (artikel 1478 van het Burgerlijk Wetboek). | (article 1478 du Code civil). |
| B.4.3. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek die gelden ten aanzien van wettelijk samenwonenden, een beperkte vermogensrechtelijke bescherming creëren die gedeeltelijk is geïnspireerd door bepalingen die gelden ten aanzien van echtgenoten. B.5. Uit de in B.2.2 aangehaalde parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever, hoewel hij aan de wettelijke samenwoning een gevolg heeft willen toekennen op het vlak van de erfopvolging, de erfrechtelijke gevolgen van het huwelijk en van het contract van wettelijke samenwoning niet heeft willen gelijkschakelen opdat iedereen vrij en zoals hij dat wil kan kiezen hoe hij zijn gezinsleven organiseert, maar ook omdat die twee samenlevingsvormen verschillende juridische gevolgen met zich meebrengen. In dat opzicht is het niet zonder redelijke verantwoording dat het vruchtgebruik van de langstlevende wettelijk samenwonende wordt beperkt tot het huisraad dat aanwezig is in de gemeenschappelijke verblijfplaats, aangezien de wetgever in een maatschappelijke behoefte wou voorzien door schrijnende toestanden te vermijden zoals het uit die verblijfplaats zetten van de samenwonende door de erfgenamen van de vooroverleden samenwonende. Er wordt niet op onevenredige wijze afbreuk gedaan aan de rechten van de betrokkenen aangezien de | B.4.3. Il résulte de ce qui précède que les dispositions du Code civil applicables aux cohabitants légaux créent une protection patrimoniale limitée qui s'inspire partiellement de dispositions applicables aux époux. B.5. Il ressort des travaux préparatoires cités en B.2.2 que si le législateur a voulu donner un effet à la cohabitation légale sur le plan de la succession, il n'a pas entendu mettre sur le même pied les effets successoraux du mariage et du contrat de cohabitation légale afin de permettre à chacun de choisir librement et comme il l'entend la manière d'organiser sa vie familiale mais également parce que ces deux formes de vie produisent des effets juridiques différents. A cet égard, il n'est pas sans justification raisonnable de limiter l'usufruit du cohabitant légal survivant aux meubles qui garnissent la résidence commune dès lors que le législateur entendait répondre à un besoin social en évitant des situations pénibles telles que l'expulsion du cohabitant de cette résidence par les héritiers du cohabitant prédécédé. Il n'est pas porté atteinte de manière disproportionnée aux droits des personnes concernées dès lors que la |
| rechtsbescherming die hun wordt geboden, het gevolg is van de keuze | protection juridique qui leur est offerte constitue la conséquence du |
| die zij maken voor de ene of de andere samenlevingsvorm. | choix qu'elles opèrent pour l'une ou l'autre forme de vie commune. |
| B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| Artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek schendt | L'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil ne viole pas les |
| de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | articles 10 et 11 de la Constitution. |
| Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
| artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 7 november 2013. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 7 novembre 2013. |
| De griffier, | Le greffier, |
| P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
| De voorzitter, | Le président, |
| J. Spreutels | J. Spreutels |