Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 62/2013 van 8 mei 2013 Rolnummer : 5407 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 19 van de wet van 3 juli 1967 betreffende de preventie van of de schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor ongevallen op de we Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 62/2013 van 8 mei 2013 Rolnummer : 5407 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 19 van de wet van 3 juli 1967 betreffende de preventie van of de schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor ongevallen op de we Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 62/2013 du 8 mai 2013 Numéro du rôle : 5407 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 19 de la loi du 3 juillet 1967 sur la prévention ou la réparation des dommages résultant des accidents du travail, des La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 62/2013 van 8 mei 2013 Extrait de l'arrêt n° 62/2013 du 8 mai 2013
Rolnummer : 5407 Numéro du rôle : 5407
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 19 van de wet van 3 juli En cause : la question préjudicielle relative à l'article 19 de la loi
1967 betreffende de preventie van of de schadevergoeding voor du 3 juillet 1967 sur la prévention ou la réparation des dommages
arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg naar en van het werk en résultant des accidents du travail, des accidents survenus sur le
voor beroepsziekten in de overheidssector, gesteld door de chemin du travail et des maladies professionnelles dans le secteur
Arbeidsrechtbank te Brussel. public, posée par le Tribunal du travail de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke,
Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du
Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 15 mei 2012 in zake Eric Robin tegen de politiezone Par jugement du 15 mai 2012 en cause d'Eric Robin contre la zone de
Brussel-Elsene, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is police de Bruxelles-Ixelles, dont l'expédition est parvenue au greffe
ingekomen op 25 mei 2012, heeft de Arbeidsrechtbank te Brussel de de la Cour le 25 mai 2012, le Tribunal du travail de Bruxelles a posé
volgende prejudiciële vraag gesteld : la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 19 van de wet van 3 juli 1967 betreffende de « L'article 19 de la loi du 3 juillet 1967 sur la prévention ou la
preventie van of de schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor réparation des dommages résultant des accidents du travail, des
accidents survenus sur le chemin du travail et des maladies
ongevallen op de weg naar en van het werk en voor beroepsziekten in de professionnelles dans le secteur public viole-t-il les articles 10 et
overheidssector de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in 11 de la Constitution combinés ou non avec les articles 6, § 1er, et
samenhang gelezen met de artikelen 6.1 en 13 van het Europees Verdrag 13 de la Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des
tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele libertés fondamentales en ce que le recours qu'il prévoit ne permet
vrijheden, in zoverre het beroep waarin het voorziet het de openbare pas à l'employeur public de contester dans un sens qui lui est plus
werkgever niet mogelijk maakt de vaststelling van het percentage in favorable la fixation du pourcentage en vue d'obtenir sa diminution,
een voor hem gunstigere zin te betwisten om de vermindering ervan te alors que l'agent public victime d'un accident du travail peut, en
verkrijgen, terwijl de ambtenaar die het slachtoffer van een exerçant un tel recours, contester dans un sens qui lui est plus
arbeidsongeval is, door het instellen van een dergelijk beroep de
vaststelling van het percentage van blijvende arbeidsongeschiktheid in
een voor hem gunstigere zin kan betwisten om de verhoging ervan te favorable à celle-ci la fixation du pourcentage d'incapacité
verkrijgen ? ». permanente en vue d'obtenir son augmentation ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De verwijzende rechter stelt aan het Hof een vraag over de B.1.1. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité avec les
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec les
niet in samenhang gelezen met de artikelen 6.1 en 13 van het Europees articles 6.1 et 13 de la Convention européenne des droits de l'homme,
Verdrag voor de rechten van de mens, van artikel 19 van de wet van 3 de l'article 19 de la loi du 3 juillet 1967 sur la prévention ou la
juli 1967 betreffende de preventie van of de schadevergoeding voor réparation des dommages résultant des accidents du travail, des
arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg naar en van het werk en accidents survenus sur le chemin du travail et des maladies
voor beroepsziekten in de overheidssector. professionnelles dans le secteur public.
B.1.2. De in het geding zijnde bepaling luidt : B.1.2. La disposition en cause énonce :
« Alle geschillen met betrekking tot de toepassing van deze wet, ook « Toutes les contestations relatives à l'application de la présente
die over de vaststelling van het percentage van blijvende loi, y compris celles qui concernent la fixation du pourcentage de
arbeidsongeschiktheid, worden verwezen naar de rechterlijke overheid l'incapacité de travail permanente, sont déférées à l'autorité
die bevoegd is om kennis te nemen van de vorderingen met betrekking judiciaire compétente pour connaître les actions relatives aux
tot de vergoedingen, waarin de wetgeving inzake herstel van schade uit indemnités prévues par la législation sur la réparation des accidents
arbeidsongevallen of uit beroepsziekten voorziet. du travail et des maladies professionnelles.
Behalve wanneer zij slechts op de betaling van de rente, van de Sauf lorsqu'elle porte uniquement sur le paiement de la rente, de
bijslag wegens verergering of van de overlijdensbijslag slaat, wordt l'allocation d'aggravation ou de l'allocation de décès, l'action en
de rechtsvordering, ingeleid door het personeelslid van de besturen, justice introduite par le membre du personnel des administrations,
diensten of instellingen vermeld in artikel 1, 3° tot 7° uitsluitend services ou établissements visés à l'article 1er, 3° à 7°, est dirigée
gericht tegen de Gemeenschap, het Gewest of het College waarvan het exclusivement contre la Communauté, la Région ou le Collège dont il
afhangt. relève.
Deze bepaling sluit het betrekken van de Staat in de zaak uit, bij Cette disposition exclut la mise à la cause de l'Etat par le biais
wege van een gedwongen tussenkomst als bedoeld in artikel 813, tweede d'une intervention forcée visée à l'article 813, alinéa 2, du Code
lid, van het Gerechtelijk Wetboek, maar tast het recht van de Staat judiciaire mais ne porte pas atteinte au droit de l'Etat d'intervenir
niet aan om in een lopende procedure tussen te komen ». dans une procédure pendante ».
B.1.3. Volgens de verwijzende rechter maakt het bij de voormelde B.1.3. Selon le juge a quo, le recours organisé par la disposition
bepaling geregelde beroep het de openbare werkgever niet mogelijk de précitée ne permet pas à l'employeur public de contester la fixation
vaststelling van het percentage van arbeidsongeschiktheid te betwisten
teneinde de vermindering ervan te verkrijgen, terwijl de ambtenaar die du pourcentage d'incapacité de travail en vue d'obtenir sa diminution
het slachtoffer is van een arbeidsongeval, door een dergelijk beroep alors que l'agent public victime d'un accident du travail peut, en
in te stellen, de vaststelling van het percentage van blijvende exerçant un tel recours, contester la fixation du pourcentage
ongeschiktheid kan betwisten teneinde een verhoging te verkrijgen. d'incapacité permanente en vue d'obtenir une augmentation.
B.2. Bij zijn arrest van 7 februari 2000 (Arr. Cass., 2000, nr. 96) B.2. Par son arrêt du 7 février 2000 (Pas., 2000, n° 96), la Cour de
heeft het Hof van Cassatie geoordeeld : cassation a jugé :
« Overwegende dat, krachtens artikel 9 van dit besluit [koninklijk « Attendu qu'en vertu de l'article 9 de cet arrêté [arrêté royal du 13
besluit van 13 juli 1970 betreffende de schadevergoeding, ten gunste juillet 1970 relatif à la réparation, en faveur de certains membres du
van sommige personeelsleden van overheidsdiensten of
overheidsinstellingen van de lokale sector, voor arbeidsongevallen en personnel des services ou établissements publics du secteur local, des
voor ongevallen op de weg naar en van het werk], de overheid aan wie dommages résultant des accidents du travail et des accidents survenus
de beslissing van de geneeskundige dienst is bekendgemaakt, oordeelt sur le chemin du travail], l'autorité à laquelle la décision du
of er aanleiding bestaat om het aldus vastgestelde percentage van de service médical est notifiée apprécie s'il y a lieu d'augmenter le
blijvende invaliditeit te verhogen en aan het slachtoffer de betaling pourcentage d'invalidité permanente et propose à la victime le
van een rente voorstelt op basis van de verminderde paiement d'une rente sur la base de la réduction de la capacité de
[arbeidsgeschiktheid]; travail;
Dat uit de bepalingen van het koninklijk besluit van 13 juli 1970 Qu'il résulte des dispositions de l'arrêté royal du 13 juillet 1970
volgt dat de beslissing van de geneeskundige dienst voor de overheid que la décision du service médical lie l'autorité dans la mesure où ce
bindend is in zoverre deze dienst een blijvende invaliditeit erkent en service reconnaît une invalidité permanente et que cette autorité ne
dat de overheid alleen het vastgestelde percentage kan verhogen; peut qu'augmenter le pourcentage fixé;
Dat hieruit volgt dat de arbeidsrechtbank die oordeelt over een Qu'il s'ensuit que le tribunal du travail qui statue sur une
geschil met betrekking tot het percentage aan blijvende invaliditeit contestation concernant le pourcentage d'invalidité permanente d'un
van een personeelslid van een gemeente, zoals bedoeld in artikel 19 membre du personnel d'une commune, comme prévu à l'article 19 de la
van de wet van 3 juli 1967, geen lager percentage van blijvende loi du 3 juillet 1967, ne peut accorder un pourcentage d'invalidité
invaliditeit kan toekennen dan datgene dat door de voormelde permanente inférieur que celui qui a été reconnu par le service
geneeskundige dienst is erkend ». médical précité ».
B.3.1. Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat de te dezen B.3.1. Il ressort de la décision de renvoi que l'impossibilité
bekritiseerde onmogelijkheid voortvloeit uit het feit dat de openbare critiquée en l'espèce résulte du fait que l'employeur public qui tombe
werkgever die valt onder het toepassingsgebied van de wet van 3 juli dans le champ d'application de la loi du 3 juillet 1967 est l'assureur
1967, de verzekeraar van zijn werknemer is, dat die werkgever de de son travailleur, que cet employeur a confirmé les conclusions de
conclusies heeft bevestigd van de expertise die is uitgevoerd door
Medex, het Bestuur van de medische expertise dat bevoegd is om de l'expertise menée par Medex, l'Administration de l'expertise médicale
medische aspecten vast te stellen van een arbeidsongeval en compétente pour déterminer les aspects médicaux d'un accident du
adviserende geneesheer van de werkgever, maar dat de herverzekeraar travail et médecin-conseil de l'employeur, mais que le réassureur de
van de openbare werkgever, « Mensura », het door Medex vastgestelde l'employeur public, « Mensura », conteste le pourcentage d'incapacité
percentage van ongeschiktheid betwist. fixé par Medex.
B.3.2. De regeling van de arbeidsongevallen in de overheidssector B.3.2. Le régime des accidents du travail dans le secteur public
heeft eigen kenmerken. Zo heeft het slachtoffer van een arbeidsongeval présente des caractéristiques propres. Ainsi, la victime d'un accident
in het stelsel van de wet van 3 juli 1967 als schuldenaar de overheid du travail qui bénéficie du régime de la loi du 3 juillet 1967 a comme
die hem tewerkstelde op het ogenblik van het ongeval. Die overheid kan débiteur l'autorité qui l'occupait au moment de l'accident. Cette
zich herverzekeren om dat risico te dekken, maar zelfs in dat geval autorité peut se réassurer, pour couvrir ce risque, mais, même dans ce
heeft het slachtoffer geen rechtstreekse vordering op de cas, la victime ne dispose d'aucune action directe contre le
herverzekeraar van de overheid waarvan het afhangt. réassureur de l'autorité dont elle dépend.
Het feit dat de overheid de schuldenaar van de Le fait que l'autorité est le débiteur des indemnités prévues pour les
arbeidsongevallenvergoedingen is en de onmogelijkheid voor het accidents du travail de même que l'impossibilité pour la victime
slachtoffer om tegen de herverzekeraar op te treden, blijken uit d'agir contre le réassureur ressortent de l'article 16 de la loi du 3
artikel 16 van de wet van 3 juli 1967 dat sinds de wijziging ervan bij juillet 1967, qui dispose, depuis sa modification par la loi du 17 mai
de wet van 17 mei 2007 bepaalt : 2007 :
« De renten, bijslagen en vergoedingen toegekend aan de « Les rentes, allocations et indemnités accordées aux membres du
personeelsleden van de besturen, diensten of instellingen vermeld in personnel des administrations, services ou établissements visés à
artikel 1, 1°, 3° tot 7° en 10°, alsook aan de in artikel 1bis, 1° en l'article 1er, 1°, 3° à 7° et 10°, ainsi qu'aux personnes visées à
2°, bedoelde personen vallen ten laste van de Schatkist. Dit geldt l'article 1erbis, 1° et 2°, sont à charge du Trésor public. Il en va
eveneens voor de procedurekosten, behalve wanneer het gaat om een de même des frais de procédure, sauf si la demande est téméraire et
tergende en roekeloze eis. vexatoire.
De rechtspersonen vermeld in artikel 1, 2°, 8° en 9°, de korpsen van Les personnes morales visées à l'article 1er, 2°, 8° et 9°, les corps
de lokale politie vermeld in artikel 1, 11°, alsook de instellingen de police locale visés à l'article 1er, 11°, ainsi que les organismes
vermeld in artikel 1bis, 3°, dragen de last van de renten, bijslagen visés à l'article 1erbis, 3°, supportent la charge des rentes,
en vergoedingen, toegekend aan hun personeelsleden met toepassing van allocations et indemnités accordées aux membres de leur personnel en
deze wet. Dit geldt eveneens voor de procedurekosten, behalve wanneer application de la présente loi. Il en va de même des frais de
het gaat om een tergende en roekeloze eis. De Koning legt daartoe, procédure, sauf si la demande est téméraire et vexatoire. Le Roi fixe,
indien nodig, de verplichting op een verzekering aan te gaan. In dat au besoin, l'obligation de souscrire une assurance à cette fin. Dans
geval kunnen zowel het slachtoffer als de herverzekeraar geen ce cas, la victime et le réassureur n'ont pas d'action l'un contre
rechtsvordering tegen elkaar instellen ». l'autre ».
B.4. Het personeelslid dat het slachtoffer van een arbeidsongeval in B.4. Le membre du personnel qui est victime d'un accident du travail
de openbare sector is, heeft belang erbij om de beslissing van de dans le secteur public a intérêt à contester la décision prise par le
adviserende geneesheer van de overheid te betwisten. médecin-conseil de l'autorité publique.
Met toepassing van het koninklijk besluit van 24 januari 1969 « En application de l'arrêté royal du 24 janvier 1969 relatif à la
betreffende de schadevergoeding, ten gunste van de personeelsleden van
de overheidssector, voor arbeidsongevallen en voor ongevallen op de réparation, en faveur de membres du personnel du secteur public, des
weg naar en van het werk » en van het koninklijk besluit van 13 juli dommages résultant des accidents du travail et des accidents survenus
1970 « betreffende de schadevergoeding, ten gunste van sommige sur le chemin du travail, et de l'arrêté royal du 13 juillet 1970
personeelsleden van overheidsdiensten of overheidsinstellingen van de lokale sector, voor arbeidsongevallen en voor ongevallen op de weg naar en van het werk », is het de gezondheidsdienst die het percentage van blijvende arbeidsongeschiktheid vaststelt, zodat het redelijk verantwoord is dat de overheid waarvan Medex de adviserende geneesheer is, geen beroep kan instellen tegen een beslissing die haar eigen adviserende geneesheer heeft genomen teneinde, in voorkomend geval, de door die laatste vastgestelde ongeschiktheidsgraad te laten verlagen. Het in het geding zijnde verschil in behandeling is derhalve redelijk verantwoord. relatif à la réparation, en faveur de certains membres du personnel des services ou établissements publics du secteur local, des dommages résultant des accidents du travail et des accidents survenus sur le chemin du travail, c'est le service de santé qui fixe le pourcentage de l'incapacité permanente de travail, de sorte qu'il est raisonnablement justifié que l'autorité publique dont Medex est le médecin-conseil ne puisse introduire un recours contre une décision prise par son propre médecin-conseil pour, le cas échéant, faire réduire un taux d'incapacité fixé par ce dernier. La différence de traitement en cause est, dès lors, raisonnablement justifiée.
B.5. De toetsing van de in het geding zijnde bepaling aan de artikelen B.5. Le contrôle de la disposition en cause au regard des articles 10
10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 6 en et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec les articles 6 et 13
13 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, leidt niet de la Convention européenne des droits de l'homme, ne conduit pas à
tot een andere conclusie. une autre conclusion.
B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 19 van de wet van 3 juli 1967 betreffende de preventie van of L'article 19 de la loi du 3 juillet 1967 sur la prévention ou la
de schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg réparation des dommages résultant des accidents du travail, des
accidents survenus sur le chemin du travail et des maladies
naar en van het werk en voor beroepsziekten in de overheidssector professionnelles dans le secteur public ne viole pas les articles 10
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in et 11 de la Constitution, lus ou non en combinaison avec les articles
samenhang gelezen met de artikelen 6 en 13 van het Europees Verdrag 6 et 13 de la Convention européenne des droits de l'homme.
voor de rechten van de mens, niet.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 betreffende het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 8 mei 2013. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 8 mai 2013.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De voorzitter, Le président,
R. Henneuse R. Henneuse
^