← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 137/2012 van 30 oktober 2012 Rolnummer 5319 In zake : de
prejudiciële vragen betreffende artikel 2 van de wet van 7 mei 2009 « houdende instemming met en uitvoering
van het Avenant, ondertekend te Brussel op 12 decem Het
Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 137/2012 van 30 oktober 2012 Rolnummer 5319 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 2 van de wet van 7 mei 2009 « houdende instemming met en uitvoering van het Avenant, ondertekend te Brussel op 12 decem Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 137/2012 du 30 octobre 2012 Numéro du rôle : 5319 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 2 de la loi du 7 mai 2009 « portant assentiment à et exécution de l'Avenant, signé à Bruxelles le 12 décembr La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 137/2012 van 30 oktober 2012 | Extrait de l'arrêt n° 137/2012 du 30 octobre 2012 |
Rolnummer 5319 | Numéro du rôle : 5319 |
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 2 van de wet van | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 2 de la |
7 mei 2009 « houdende instemming met en uitvoering van het Avenant, | loi du 7 mai 2009 « portant assentiment à et exécution de l'Avenant, |
ondertekend te Brussel op 12 december 2008, bij de Overeenkomst tussen | signé à Bruxelles le 12 décembre 2008, à la Convention entre la |
België en Frankrijk tot voorkoming van dubbele belasting en tot | Belgique et la France tendant à éviter les doubles impositions et à |
regeling van wederzijdse administratieve en juridische bijstand inzake | établir des règles d'assistance administrative et juridique réciproque |
inkomstenbelastingen, ondertekend te Brussel op 10 maart 1964 en | en matière d'impôts sur les revenus, signée à Bruxelles le 10 mars |
gewijzigd door de Avenanten van 15 februari 1971 en 8 februari 1999 », | 1964 et modifiée par les Avenants du 15 février 1971 et du 8 février |
gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Bergen. | 1999 », posées par le Tribunal de première instance de Mons. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de | composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. | Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, |
Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. | J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du |
Daoût, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, | greffier F. Meersschaut, présidée par le président R. Henneuse, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij vonnis van 24 januari 2012 in zake Xavier Deceuninck en Stéphanie | Par jugement du 24 janvier 2012 en cause de Xavier Deceuninck et |
Coquard tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van | Stéphanie Coquard contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue |
het Hof is ingekomen op 23 februari 2012, heeft de Rechtbank van | au greffe de la Cour le 23 février 2012, le Tribunal de première |
eerste aanleg te Bergen de volgende prejudiciële vragen gesteld : | instance de Mons a posé les questions préjudicielles suivantes : |
« Is artikel 2 van de wet van 7 mei 2009 houdende instemming met en | « L'article 2 de la loi du 7 mai 2009 portant assentiment à et |
uitvoering van het Avenant, ondertekend te Brussel op 12 december | exécution de l'Avenant, signé à Bruxelles le 12 décembre 2008, à la |
2008, bij de Overeenkomst tussen België en Frankrijk tot voorkoming | Convention entre la Belgique et la France tendant à éviter les doubles |
van dubbele belasting en tot regeling van wederzijdse administratieve | impositions et à établir des règles d'assistance administrative et |
en juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen, ondertekend te | juridique réciproque en matière d'impôts sur les revenus, signée à |
Brussel op 10 maart 1964 en gewijzigd door de Avenanten van 15 | Bruxelles le 10 mars 1964 et modifiée par les Avenants du 15 février |
februari 1971 en 8 februari 1999, bekendgemaakt in het Belgisch | 1971 et du 8 février 1999, publiée au Moniteur belge le 8 janvier |
Staatsblad op 8 januari 2010, bestaanbaar met de artikelen 10, 11 en | 2010, est-il compatible avec les articles 10, 11 et 172 de la |
172 van de Grondwet, in zoverre het bepaalt dat het genoemde Avenant | Constitution en tant qu'il prévoit que ledit Avenant sort ses pleins |
volkomen gevolg heeft, en terwijl artikel 3 van het Avenant in die zin | et entiers effets et alors que l'article 3 de l'Avenant peut être |
kan worden geïnterpreteerd dat het van toepassing is vanaf 1 januari | interprété comme étant applicable à partir du 1er janvier 2009 soit |
2009, dat wil zeggen op de belasting gevestigd vanaf het aanslagjaar | sur l'impôt établi à partir de l'exercice d'imposition 2009 qui porte |
2009, dat betrekking heeft op de inkomsten van het jaar 2008 ? | sur les revenus de l'année 2008 ? |
Is artikel 2 van de wet van 7 mei 2009 houdende instemming met en | L'article 2 de la loi du 7 mai 2009 portant assentiment à et exécution |
uitvoering van het Avenant, ondertekend te Brussel op 12 december | de l'Avenant, signé à Bruxelles le 12 décembre 2008, à la Convention |
2008, bij de Overeenkomst tussen België en Frankrijk tot voorkoming | entre la Belgique et la France tendant à éviter les doubles |
van dubbele belasting en tot regeling van wederzijdse administratieve | impositions et à établir des règles d'assistance administrative et |
en juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen, ondertekend te | juridique réciproque en matière d'impôts sur les revenus, signée à |
Brussel op 10 maart 1964 en gewijzigd door de Avenanten van 15 | Bruxelles le 10 mars 1964 et modifiée par les Avenants du 15 février |
februari 1971 en 8 februari 1999, bekendgemaakt in het Belgisch | 1971 et du 8 février 1999, publiée au Moniteur belge le 8 janvier |
Staatsblad op 8 januari 2010, bestaanbaar met de artikelen 10, 11 en | 2010, est-il compatible avec les articles 10, 11 et 172 de la |
172 van de Grondwet, in zoverre het bepaalt dat het genoemde Avenant | Constitution en tant qu'il prévoit que ledit Avenant sort ses pleins |
volkomen gevolg heeft, en terwijl artikel 3 van het Avenant in die zin | et entiers effets et alors que l'article 3 de l'Avenant peut être |
kan worden geïnterpreteerd dat het van toepassing is vanaf 1 januari | interprété comme étant applicable à partir du 1er janvier 2009 soit |
2009, dat wil zeggen op de belasting gevestigd vanaf het aanslagjaar | sur l'impôt établi à partir de l'exercice d'imposition 2010 qui porte |
2010, dat betrekking heeft op de inkomsten van het jaar 2009 ? ». | sur les revenus de l'année 2009 ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Aan het Hof worden vragen gesteld over de bestaanbaarheid met de | B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles 10, |
artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet van artikel 2 van de wet van 7 | 11 et 172 de la Constitution de l'article 2 de la loi du 7 mai 2009 « |
mei 2009 « houdende instemming met en uitvoering van het Avenant, | portant assentiment à et exécution de l'Avenant, signé à Bruxelles le |
ondertekend te Brussel op 12 december 2008, bij de Overeenkomst tussen | 12 décembre 2008, à la Convention entre la Belgique et la France |
België en Frankrijk tot voorkoming van dubbele belasting en tot | tendant à éviter les doubles impositions et à établir des règles |
regeling van wederzijdse administratieve en juridische bijstand inzake | d'assistance administrative et juridique réciproque en matière |
inkomstenbelastingen, ondertekend te Brussel op 10 maart 1964 en | d'impôts sur les revenus, signée à Bruxelles le 10 mars 1964 et |
gewijzigd door de Avenanten van 15 februari 1971 en 8 februari 1999 ». | modifiée par les Avenants du 15 février 1971 et du 8 février 1999 ». |
Dat artikel 2 bepaalt : | Cet article 2 dispose : |
« Het Avenant, ondertekend te Brussel op 12 december 2008, bij de | « L'Avenant, signé à Bruxelles le 12 décembre 2008, à la Convention |
Overeenkomst tussen België en Frankrijk tot voorkoming van dubbele | entre la Belgique et la France tendant à éviter les doubles |
belasting en tot regeling van wederzijdse administratieve en | impositions et à établir des règles d'assistance administrative et |
juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen, ondertekend te | juridique réciproque en matière d'impôts sur les revenus, signée à |
Brussel op 10 maart 1964 en gewijzigd door de Avenanten van 15 | Bruxelles le 10 mars 1964 et modifiée par les Avenants du 15 février |
februari 1971 en 8 februari 1999, (hierna ' het Avenant ' genoemd), | 1971 et du 8 février 1999, (ci-après ' l'Avenant '), sortira son plein |
zal volkomen gevolg hebben ». | et entier effet ». |
De wet van 7 mei 2009 werd bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad | La loi du 7 mai 2009 a été publiée au Moniteur belge du 8 janvier |
van 8 januari 2010. | 2010. |
B.2. Het Avenant waarmee de in het geding zijnde wet instemt, bevat | B.2. L'Avenant auquel la loi en cause donne assentiment contient un |
een artikel 3 waarnaar de prejudiciële vragen verwijzen en dat bepaalt | article 3 auquel se réfèrent les questions préjudicielles et qui |
: | dispose : |
« In het Slotprotocol van 10 maart 1964 wordt na het punt 6 een punt 7 | « Il est ajouté au Protocole final du 10 mars 1964 un point 7 sous le |
toegevoegd dat als volgt luidt : | point 6 rédigé comme suit : |
' 7. Voor het vaststellen van de aanvullende belastingen die worden | ' 7. Nonobstant toute autre disposition de la Convention et du |
Protocole additionnel relatif aux travailleurs frontaliers, la | |
gevestigd door de Belgische gemeenten en agglomeraties, houdt België, | Belgique tient compte, pour la détermination des taxes additionnelles |
niettegenstaande elke andere bepaling van de Overeenkomst en van het | établies par les communes et les agglomérations belges, des revenus |
Aanvullend Protocol inzake grensarbeiders, rekening met de | professionnels exemptés de l'impôt en Belgique conformément à la |
beroepsinkomsten die in België vrijgesteld zijn van belasting volgens | Convention et audit Protocole. Ces taxes additionnelles sont calculées |
de Overeenkomst en dit Protocol. Die aanvullende belastingen worden | sur l'impôt qui serait dû en Belgique si les revenus professionnels en |
berekend op de belasting die verschuldigd zou zijn in België indien de | question étaient de source belge. Cette disposition est applicable à |
desbetreffende beroepsinkomsten van Belgische oorsprong zouden zijn. | |
Deze bepaling is van toepassing vanaf 1 januari 2009 ' ». | compter du 1er janvier 2009 ' ». |
B.3. De verwijzende rechter is van mening dat de bewoordingen van | |
artikel 3 van het Avenant niet duidelijk zijn en het niet mogelijk | B.3. Le juge a quo estime que les termes de l'article 3 de l'Avenant |
maken te bepalen of zij de inkomsten verkregen vanaf 1 januari 2009 | ne sont pas clairs et ne permettent pas de déterminer s'ils visent les |
revenus perçus à partir du 1er janvier 2009 ou les taxes | |
beogen dan wel de aanvullende belastingen ingekohierd vanaf 1 januari | additionnelles enrôlées à partir du 1er janvier 2009; mais, sur la |
2009; maar op basis van de parlementaire voorbereiding van de wet | base des travaux préparatoires de la loi, il retient une |
houdt hij rekening met een interpretatie ervan volgens welke de nieuwe | interprétation de celle-ci selon laquelle les nouvelles dispositions |
bepalingen met terugwerkende kracht van toepassing zijn op de | s'appliquent rétroactivement aux impôts établis à partir de l'exercice |
belastingen gevestigd vanaf het aanslagjaar 2009 en, bijgevolg, op de | d'imposition 2009 et, dès lors, aux revenus de l'année 2008. |
inkomsten van het jaar 2008. | |
B.4.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op de gelijke | B.4.1. Les questions préjudicielles portent sur l'identité de |
behandeling die de in het geding zijnde bepalingen instellen ten | traitement que les dispositions en cause créent à l'égard des |
aanzien van de belastingplichtigen wier bedrijfsinkomsten in België | contribuables dont les revenus professionnels sont exemptés de l'impôt |
van de belasting zijn vrijgesteld maar dienen om de aanvullende | |
belastingen vast te stellen die door de gemeenten en de agglomeraties | en Belgique mais en vertu du point 7, nouveau, du Protocole du 10 mars |
worden gevestigd, krachtens het nieuwe punt 7 van het Protocol van 10 | |
maart 1964, toegevoegd bij artikel 3 van het Avenant waarmee de in het | 1964, ajouté par l'article 3 de l'Avenant auquel la loi en cause porte |
assentiment, servent à déterminer les taxes additionnelles établies | |
geding zijnde wet instemt. Door erin te voorzien dat dat punt 7 « van | par les communes et les agglomérations. En prévoyant que ce point 7 |
toepassing [is] vanaf 1 januari 2009 », zonder, onder die | est « applicable à compter du 1er janvier 2009 » sans distinguer, |
belastingplichtigen, onderscheid te maken tussen, enerzijds, diegenen | parmi ces contribuables, ceux, d'une part, qui ont perçu les revenus |
die de beroepsinkomsten in 2008 (eerste prejudiciële vraag) of in 2009 | professionnels en 2008 (première question préjudicielle) ou en 2009 |
(tweede prejudiciële vraag) hebben verkregen en, anderzijds, diegenen | (deuxième question préjudicielle) et ceux, d'autre part, qui ont perçu |
die dergelijke inkomsten later hebben verkregen, zouden de in het | de tels revenus ultérieurement, les dispositions en cause priveraient |
geding zijnde bepalingen - wegens, volgens de verwijzende rechter, de | - en raison, selon le juge a quo, de leur effet rétroactif - les |
terugwerkende kracht ervan - de belastingplichtigen die tot de eerste | contribuables appartenant à la première de ces deux catégories de la |
van die twee categorieën behoren, de mogelijkheid ontzeggen de | possibilité de prévoir l'imposition dont ils feraient l'objet. |
belastingheffing te voorzien waarvan zij het voorwerp zouden uitmaken. | |
B.4.2. In tegenstelling met wat de Ministerraad betoogt, maakt de | B.4.2. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, les |
motivering van de beslissing waarmee aan het Hof vragen worden | motifs de la décision par laquelle la Cour est interrogée permettent |
gesteld, het dan ook mogelijk de categorieën van personen te | dès lors d'identifier les catégories de personnes qui feraient l'objet |
identificeren die het voorwerp zouden uitmaken van een discriminerende gelijke behandeling en te bepalen waarin die zou bestaan. B.5.1. Rekening houdend met de samenhang ervan, worden de twee prejudiciële vragen samen onderzocht. B.5.2. Uit het verwijzingsvonnis en uit het dossier van de rechtspleging blijkt dat de eisers voor de verwijzende rechter gedomicilieerd zijn in de Belgische grenszone in de zin van artikel 11, paragraaf 2, c), tweede lid, van de voormelde Overeenkomst van 10 maart 1964. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die hypothese. B.6.1. Het Avenant waarmee de in het geding zijnde wet instemt, heeft, in essentie, ten doel de afwijkende fiscale regeling voor | d'un traitement identique discriminatoire et en quoi celui-ci consisterait. B.5.1. Compte tenu de leur connexité, les deux questions préjudicielles sont examinées ensemble. B.5.2. Il apparaît du jugement a quo et du dossier de la procédure que les demandeurs devant le juge a quo sont domiciliés dans la zone frontalière belge au sens de l'article 11, paragraphe 2, c), alinéa 2, |
grensarbeiders ingesteld door de Overeenkomst van 10 maart 1964 op te | de la Convention du 10 mars 1964 précitée. La Cour limite son examen à |
heffen, krachtens welke zij belastbaar waren in hun verblijfstaat, en, | cette hypothèse. B.6.1. L'Avenant auquel la loi en cause porte assentiment a pour |
in beginsel, de algemene bepalingen krachtens welke zij belastbaar | objet, en substance, de supprimer le régime fiscal dérogatoire des |
travailleurs frontaliers établi par la Convention du 10 mars 1964, en | |
zijn in de Staat waar zij hun activiteiten uitoefenen op hen | vertu duquel ils étaient imposables dans leur état de résidence, et de |
toepasselijk te maken (Parl. St., Senaat, 2008-2009, nr. 4-1143/1, pp. | leur rendre applicable, en principe, les dispositions générales en |
vertu desquelles ils le sont dans l'Etat où ils exercent leurs | |
2 tot 8). | activités (Doc. parl., Sénat, 2008-2009, n° 4-1143/1, pp. 2 à 8). |
B.6.2. In de parlementaire voorbereiding van de in het geding zijnde wet worden de redenen aangegeven die ten grondslag hebben gelegen aan de aanneming van de bepalingen die het mogelijk maken de in B.4 bedoelde aanvullende belastingen op te leggen aan de belastingplichtigen die in België verblijven, maar een voortaan aan de Franse belasting onderworpen beroepsactiviteit in Frankrijk uitoefenen : « Het Avenant biedt tevens een oplossing voor de financiële problemen van heel wat Belgische gemeenten. Reeds vele jaren moeten de gemeenten uit de grensstreek met Frankrijk immers het hoofd bieden aan belangrijke financieringsproblemen. Die problemen zijn meer bepaald te wijten aan de aanwezigheid op hun grondgebied van inwoners (bijvoorbeeld Franse ambtenaren) waarvan de | B.6.2. Les travaux préparatoires de la loi en cause indiquent les motifs qui ont présidé à l'adoption des dispositions permettant d'imposer les taxes additionnelles visées en B.4 aux contribuables résidant en Belgique mais exerçant une activité professionnelle en France désormais soumise à l'impôt français : « L'Avenant apporte également une solution aux problèmes financiers de nombre de communes belges. En effet, depuis de nombreuses années, les communes situées dans la zone frontalière avec la France doivent faire face à d'importants problèmes de financement. Ces problèmes sont dus, notamment, à la présence sur leur territoire de résidents (par exemple, des |
beroepsinkomsten ingevolge de Overeenkomst in Frankrijk belastbaar | fonctionnaires français) dont les revenus professionnels sont |
zijn. Conform de huidige bepalingen van die Overeenkomst betalen die | imposables en France en vertu de la Convention. Conformément aux |
personen, die in België vrijgesteld zijn van de personenbelasting, | dispositions actuelles de cette Convention, ces résidents exonérés de |
evenmin gemeentelijke opcentiemen, hetgeen voor de begroting van die | l'impôt des personnes physiques en Belgique ne paient pas non plus |
gemeenten een winstderving betekent die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn. De door het nieuwe Avenant voorziene belastingheffing in Frankrijk van ' Belgische ' grensarbeiders had nog voor grotere problemen kunnen zorgen. Dit zal echter niet het geval zijn. Het Avenant zal België immers in de mogelijkheid stellen om gemeentelijke opcentiemen te heffen van de beroepsinkomsten van zijn inwoners - grensarbeiders of anderen - die in België belastingvrijstelling genieten op grond van de Overeenkomst en van het Avenant. | d'additionnels communaux, ce qui représente un manque à gagner, dans certains cas très important, pour le budget de ces communes. L'imposition en France des travailleurs frontaliers ' belges ' prévue par le nouvel Avenant aurait pu encore accroître l'ampleur de ces problèmes. Il n'en sera toutefois rien. L'Avenant permettra en effet à la Belgique de percevoir les additionnels communaux sur les revenus professionnels de ses résidents - frontaliers ou autres - qui sont exemptés d'impôt en Belgique en vertu de la Convention et de l'Avenant. On peut également noter qu'en ne permettant pas aux personnes ayant |
Door niet toe te staan dat personen die op 31 december 2008 hun | leur foyer permanent d'habitation en Belgique au 31 décembre 2008 |
duurzaam tehuis in België hebben nog langer het voordeel van de | |
grensarbeidersregeling genieten, zal het Avenant ook een einde maken | d'encore bénéficier du régime frontalier, l'Avenant mettra un terme au |
aan het verschijnsel van de massale fiscale emigratie naar de Franse | |
grensstreek (2 000 belastingplichtigen per jaar), die eveneens nadelig | phénomène d'émigration fiscale massive (2 000 contribuables par an) |
vers la zone frontalière française, qui est lui aussi préjudiciable | |
is voor de financiën van de Belgische gemeenten » (Parl. St., Senaat, | aux finances des communes belges » (Doc. parl., Sénat, 2008-2009, n° |
2008-2009, nr. 4-1143/1, pp. 8 en 9; in dezelfde zin, ibid., pp. 24 en | 4-1143/1, pp. 8 et 9; dans le même sens, ibid., pp. 24 et 25; n° |
25; nr. 4-1143/2, pp. 3 en 4). | 4-1143/2, pp. 3 et 4). |
Die bepalingen van het Avenant zijn een afspiegeling van artikel | Ces dispositions de l'Avenant font écho à l'article 466bis du Code des |
466bis van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (WIB 1992), dat luidt : | impôts sur les revenus 1992 (CIR 1992) qui prévoit : |
« Wanneer een rijksinwoner beroepsinkomsten uit het buitenland | « Lorsqu'un habitant du Royaume reçoit de l'étranger des revenus |
professionnels qui sont exonérés de l'impôt des personnes physiques en | |
verkrijgt die krachtens een internationale overeenkomst ter voorkoming | Belgique en vertu d'une convention internationale préventive de la |
van dubbele belasting in België van personenbelasting zijn | double imposition, la taxe communale additionnelle et la taxe |
vrijgesteld, worden de in artikel 466 bedoelde aanvullende | d'agglomération additionnelle visées à l'article 466 sont néanmoins |
gemeentebelasting en aanvullende agglomeratiebelasting desalniettemin, | |
voor zover de internationale overeenkomst zulks toelaat, berekend op | calculées, pour autant que la convention internationale le permette, |
de rijksbelasting die vastgesteld zou zijn indien de beroepsinkomsten | sur l'impôt dû à l'Etat qui serait fixé si les revenus professionnels |
in kwestie uit bronnen in België zouden zijn verkregen ». | en question étaient tirés de sources situées en Belgique ». |
B.6.3. In dezelfde parlementaire voorbereiding wordt voorts aangegeven | B.6.3. Les mêmes travaux préparatoires indiquent encore que lesdites |
dat de genoemde aanvullende belastingen zullen kunnen worden geïnd | taxes additionnelles pourront être perçues à partir de l'exercice |
vanaf het aanslagjaar 2009, dat betrekking heeft op de inkomsten van | d'imposition 2009, se rapportant aux revenus de 2008 (ibid., n° |
2008 (ibid., nr. 4-1143/1, pp. 25 en 51; nr. 4-1143/2, p. 3). Omdat de | 4-1143/1, pp. 25 et 51; n° 4-1143/2, p. 3). Jugeant possible que |
wetgever het mogelijk achtte dat de inwerkingtreding van het Avenant | |
uitbleef (ibid., nr. 4-1143/1, p. 36) en hij zich vragen stelde over | l'Avenant tarde à entrer en vigueur (ibid., n° 4-1143/1, p. 36) et |
de duur van de goedkeuringsprocedure in Frankrijk (Parl. St., Kamer, | s'interrogeant sur la durée de la procédure d'approbation en France |
2008-2009, DOC 52-1858/002, p. 4), heeft hij in artikel 8 van de wet, | (Doc. parl., Chambre, 2008-2009, DOC 52-1858/002, p. 4), le |
« voornamelijk » teneinde « te verzekeren dat België, mocht de | législateur a prévu, dans l'article 8 de la loi, en vue « |
inwerkingtreding van het Avenant uitblijven, vanaf aanslagjaar 2009 | principalement [de] garantir, dans l'éventualité où l'Avenant |
gemeentelijke opcentiemen kan heffen van de personenbelasting op de | tarderait à entrer en vigueur, le droit de la Belgique de percevoir, |
beroepsinkomsten van inwoners van België die op grond van de | dès l'exercice d'imposition 2009, les additionnels communaux à l'impôt |
Overeenkomst en van het Avenant in België vrijgesteld zijn van | des personnes physiques sur les revenus professionnels des résidents |
belasting en belastbaar zijn in Frankrijk » (Parl. St., Senaat, | belges qui sont exonérés en Belgique et imposables en France en vertu |
2008-2009, nr. 4-1143/1, p. 36), bepaald dat de belastingen en de | de la Convention et de l'Avenant » (Doc. parl., Sénat, 2008-2009, n° |
aanvullende belastingen die voortvloeien uit de toepassing van het | 4-1143/1, p. 36), que les impôts et suppléments d'impôts résultant de |
Avenant zelfs buiten de aanslagtermijnen waarin is voorzien in het WIB | l'application de l'Avenant pourraient être établis même en dehors des |
1992, zouden mogen worden gevestigd. | délais d'imposition prévus par le CIR 1992. |
B.7. Inzake de inkomstenbelasting ontstaat de belastingschuld | B.7. En matière d'impôts sur les revenus, la dette d'impôt naît |
definitief op de datum van afsluiting van de periode waarin de | définitivement à la date de clôture de la période au cours de laquelle |
inkomsten die de belastingbasis uitmaken, verworven zijn. Bovendien is | les revenus qui constituent la base d'imposition ont été acquis. Par |
aan de personenbelasting in België onderworpen elke persoon die op 1 | ailleurs, est soumis à l'impôt des personnes physiques en Belgique |
januari van het jaar waarnaar het aanslagjaar wordt genoemd als | toute personne considérée comme habitant du Royaume au 1er janvier de |
rijksinwoner wordt beschouwd (artikel 308 van het WIB 1992) en de | l'année dont le millésime désigne l'exercice d'imposition (article 308 |
du CIR 1992) et la taxe communale additionnelle est établie à charge | |
aanvullende gemeentebelasting wordt geheven ten laste van de | de l'habitant du Royaume qui est imposable dans cette commune (article |
rijksinwoner die in die gemeente belastbaar is (artikel 467 van het | 467 du CIR 1992). |
WIB 1992). B.8. Uit de in B.6.3 aangegeven elementen volgt dat de in het geding | B.8. Il résulte des éléments indiqués en B.6.3 que les dispositions en |
zijnde bepalingen, in zoverre zij van toepassing zijn op feiten, | cause, en ce qu'elles s'appliquent à des faits, actes et situations |
handelingen en toestanden (de inkomsten verkregen in 2008) die | (les revenus perçus en 2008) qui étaient définitifs au moment où elles |
definitief waren voltrokken op het ogenblik dat zij in werking zijn | |
getreden (de instemmingswet werd bekendgemaakt in het Belgisch | sont entrées en vigueur (la loi d'assentiment a été publiée au |
Staatsblad van 8 januari 2010), een retroactief karakter hebben. B.9. De terugwerkende kracht van wetsbepalingen, die van die aard is dat zij rechtsonzekerheid in het leven kan roepen, kan enkel worden verantwoord op grond van bijzondere omstandigheden, inzonderheid wanneer zij onontbeerlijk is voor de verwezenlijking van een doelstelling van algemeen belang. B.10.1. De terugwerkende kracht van de in het geding zijnde bepalingen kan worden verantwoord door de bekommernis om de financiering te waarborgen van de gemeenten wier diensten vroeger werden gebruikt door inwoners die er een duurzaam tehuis hadden, maar er geen lokale belastingen betaalden, rekening houdend met het feit dat zij niet aan de Belgische belasting waren onderworpen. De wetgever heeft in dat | Moniteur belge du 8 janvier 2010), ont un caractère rétroactif. B.9. La rétroactivité de dispositions législatives, qui est de nature à créer une insécurité juridique, ne peut se justifier que par des circonstances particulières, notamment lorsqu'elle est nécessaire pour réaliser un objectif d'intérêt général. B.10.1. L'effet rétroactif des dispositions en cause peut se justifier par le souci de garantir le financement des communes dont, antérieurement, les services étaient utilisés par des résidents y ayant un foyer permanent d'habitation mais n'y payant pas d'impôts locaux compte tenu de ce qu'ils n'étaient pas soumis à l'impôt belge. |
opzicht rekening kunnen houden met de datum van 31 december 2008, | Le législateur a pu, à cet égard, prendre en compte la date du 31 |
vanaf wanneer die belastingplichtigen niet langer het voordeel van de | décembre 2008 à compter de laquelle ces contribuables ne peuvent plus |
grensarbeidersregeling kunnen genieten (Parl. St., Senaat, 2008-2009, | bénéficier du régime frontalier (Doc. parl., Sénat, 2008-2009, n° |
nr. 4-1143/1, p. 9). | 4-1143/1, p. 9). |
In de parlementaire voorbereiding wordt in verband met artikel 3 van | Les travaux préparatoires indiquent d'ailleurs à propos de l'article 3 |
het Avenant trouwens aangegeven : | de l'Avenant : |
« De tekst preciseert dat die bepaling met ingang van 1 januari 2009 | « Le texte précise que cette disposition est applicable à partir du 1er |
van toepassing is. Met andere woorden, vanaf die datum mag België voor | janvier 2009. En d'autres termes, la Belgique peut, à partir de cette |
het bepalen van de gemeentelijke opcentiemen op de personenbelasting | date, tenir compte des revenus professionnels exemptés en vertu de la |
rekening houden met de beroepsinkomsten die krachtens de Overeenkomst | Convention et de l'Avenant pour la détermination des additionnels |
en het Avenant vrijgesteld zijn. Teneinde alle betrokken | communaux à l'impôt des personnes physiques. Afin de traiter tous les |
belastingplichtigen op dezelfde manier te behandelen, zal de bepaling | contribuables concernés de la même manière, la disposition sera |
worden toegepast vanaf het eerste aanslagjaar dat aanvangt vanaf die | appliquée à partir du premier exercice d'imposition débutant à partir |
datum, te weten aanslagjaar 2009 (dat betrekking heeft op de inkomsten | de cette date, soit l'exercice d'imposition 2009 (qui se rapporte aux |
van 2008) » (Parl. St., Senaat, 2008-2009, nr. 4-1143/1, p. 25; in | revenus de 2008) » (Doc. parl., Sénat, 2008-2009, n° 4-1143/1, p. 25; |
dezelfde zin, Parl. St., Kamer, 2008-2009, DOC 52-1858/002, p. 6). | dans le même sens, Doc. parl., Chambre, 2008-2009, DOC 52-1858/002, p. 6). |
B.10.2. De in het geding zijnde maatregel doet niet op onevenredige | B.10.2. La mesure en cause ne porte pas une atteinte disproportionnée |
wijze afbreuk aan de rechten van de betrokken belastingplichtigen die, | aux droits des contribuables concernés qui, comme en l'espèce, sont |
zoals te dezen, in de Belgische grenszone gedomicilieerd zijn en die | domiciliés dans la zone frontalière belge et ont perçu des revenus |
in 2008 en 2009 bedrijfsinkomsten hebben verkregen, aangezien, | professionnels en 2008 et 2009 dès lors, d'une part, que le public a |
enerzijds, het publiek over het Avenant was voorgelicht zodra het was | été informé de l'Avenant dès sa signature (Doc. parl., Chambre, |
ondertekend (Parl. St., Kamer, 2008-2009, DOC 52-1858/002, p. 5) en, | 2008-2009, DOC 52-1858/002, p. 5) et, d'autre part, comme l'indiquent |
anderzijds, zoals aangegeven in de parlementaire voorbereiding, het | |
niveau van de belastingen waaraan die belastingplichtigen in Frankrijk | les travaux préparatoires, que le niveau des impôts auxquels ces |
zijn onderworpen, in de regel minder hoog is dan het niveau van de | contribuables sont soumis en France est en règle moins élevé que celui |
belastingen waaraan zij in België waren onderworpen. | des impôts auxquels ils étaient soumis en Belgique. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 2 van de wet van 7 mei 2009 « houdende instemming met en | L'article 2 de la loi du 7 mai 2009 « portant assentiment à et |
uitvoering van het Avenant, ondertekend te Brussel op 12 december | exécution de l'Avenant, signé à Bruxelles le 12 décembre 2008, à la |
2008, bij de Overeenkomst tussen België en Frankrijk tot voorkoming | Convention entre la Belgique et la France tendant à éviter les doubles |
van dubbele belasting en tot regeling van wederzijdse administratieve | impositions et à établir des règles d'assistance administrative et |
en juridische bijstand inzake inkomstenbelastingen, ondertekend te | juridique réciproque en matière d'impôts sur les revenus, signée à |
Brussel op 10 maart 1964 en gewijzigd door de Avenanten van 15 | Bruxelles le 10 mars 1964 et modifiée par les Avenants du 15 février |
februari 1971 en 8 februari 1999 » schendt de artikelen 10, 11 en 172 | 1971 et du 8 février 1999 » ne viole pas les articles 10, 11 et 172 de |
van de Grondwet niet. | la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 30 oktober 2012, | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 30 octobre 2012, |
door rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter ter vervanging van | par le juge J.-P. Snappe, président faisant fonction en remplacement |
voorzitter R. Henneuse, wettig verhinderd. | du président R. Henneuse, légitiment empêché. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De wnd. voorzitter, | Le président f.f., |
J.-P. Snappe | J.-P. Snappe |