← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 111/2012 van 20 september 2012 Rolnummer 5246 In zake :
de prejudiciële vraag betreffende het Vlaamse decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding
van de begroting 1996, gesteld door het Hof van B Het Grondwettelijk Hof, samengesteld
uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 111/2012 van 20 september 2012 Rolnummer 5246 In zake : de prejudiciële vraag betreffende het Vlaamse decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, gesteld door het Hof van B Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 111/2012 du 20 septembre 2012 Numéro du rôle : 5246 En cause : la question préjudicielle relative au décret flamand du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996, posée par la Cour d'appe La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 111/2012 van 20 september 2012 | Extrait de l'arrêt n° 111/2012 du 20 septembre 2012 |
Rolnummer 5246 | Numéro du rôle : 5246 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende het Vlaamse decreet van 22 | En cause : la question préjudicielle relative au décret flamand du 22 |
december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting | décembre 1995 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget |
1996, gesteld door het Hof van Beroep te Brussel. | 1996, posée par la Cour d'appel de Bruxelles. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de | composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, P. Nihoul en F. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du |
Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 27 oktober 2011 in zake het Vlaamse Gewest tegen de nv | Par arrêt du 27 octobre 2011 en cause de la Région flamande contre la |
van publiek recht « bpost », waarvan de expeditie ter griffie van het | SA de droit public « bpost », dont l'expédition est parvenue au greffe |
Hof is ingekomen op 15 november 2011, heeft het Hof van Beroep te | de la Cour le 15 novembre 2011, la Cour d'appel de Bruxelles a posé la |
Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot | « Le décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures |
begeleiding van de begroting 1996 wat betreft de door De Post, | d'accompagnement du budget 1996 viole-t-il les règles qui sont |
naamloze vennootschap naar publiek recht krachtens het koninklijk | établies par la Constitution ou en vertu de celle-ci pour déterminer |
besluit van 17 maart 2000, bekrachtigd bij artikel 24 van de wet van 3 | les compétences respectives de l'Etat, des communautés et des régions, |
juli 2000, verschuldigde leegstandsheffing voor het heffingsjaar 2001, | en ce qui concerne la taxe d'inoccupation due pour l'année |
de regels die door of krachtens de Grondwet zijn vastgesteld voor het | d'imposition 2001 par La Poste, société anonyme de droit public en |
bepalen van de onderscheiden bevoegdheid van de Staat, de | vertu de l'arrêté royal du 17 mars 2000, confirmé par l'article 24 de |
gemeenschappen en de gewesten ? ». | la loi du 3 juillet 2000 ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Het Hof wordt gevraagd of het Vlaamse decreet van 22 december | B.1. Il est demandé à la Cour si le décret flamand du 22 décembre 1995 |
1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996 in | contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996 est |
overeenstemming is met de bevoegdheidverdelende regels, in zoverre de | conforme aux règles répartitrices de compétence en ce que la société |
naamloze vennootschap van publiek recht « De Post » voor het | anonyme de droit public « La Poste » doit payer une taxe régionale |
pour l'inoccupation d'un immeuble, dite taxe d'inoccupation, pour | |
l'exercice fiscal 2001. | |
heffingsjaar 2001 een gewestelijke heffing voor de leegstand van een onroerend goed, de zogeheten leegstandsheffing, verschuldigd is. B.2.1. De zaak die hangende is voor het verwijzende rechtscollege heeft betrekking op een gewestelijke heffing die wegens leegstand van een « woning », in de zin van het in het geding zijnde decreet, verschuldigd zou zijn voor het heffingsjaar 2001. Het Hof beperkt zijn onderzoek van de prejudiciële vraag tot dat jaar en die situatie. B.2.2. De in het geding zijnde heffing wordt voor het heffingsjaar 2001 geregeld in de artikelen 24 tot 44 van het decreet van 22 december 1995, in de versie ervan die gold vóór de wijzigingen doorgevoerd bij het decreet van 7 mei 2004 « houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding | B.2.1. L'affaire pendante devant la juridiction a quo porte sur une taxe régionale qui serait due pour l'exercice fiscal 2001 en raison de l'inoccupation d'une « habitation » au sens du décret en cause. La Cour limite son examen de la question préjudicielle à cet exercice fiscal et à cette situation. B.2.2. La taxe en cause est réglée pour l'exercice fiscal 2001 par les articles 24 à 44 du décret du 22 décembre 1995, dans sa version applicable avant les modifications apportées par le décret du 7 mai 2004 « portant modification du décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996 et du décret du 15 |
van de begroting 1996 en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de | juillet 1997 portant le Code flamand [du] Logement, en ce qui concerne |
Vlaamse Wooncode, wat betreft de bestrijding van de leegstand en | la lutte contre l'inoccupation et le délabrement de bâtiments et/ou |
verkrotting en onbewoonbaarheid van gebouwen en/of woningen ». | d'habitations ». |
B.3.1. Artikel 25 van het decreet van 22 december 1995, in de versie | B.3.1. L'article 25 du décret du 22 décembre 1995, dans la version qui |
ervan zoals van toepassing in de onderhavige zaak, bepaalt : | est applicable à la présente affaire, dispose : |
« Het Vlaams Gewest legt een heffing op met betrekking tot leegstaande | « La Région flamande impose une redevance relative aux bâtiments |
en/of verwaarloosde gebouwen en leegstaande, verwaarloosde, | désaffectés et/ou laissés à l'abandon et les habitations désaffectées, |
ongeschikte en/of onbewoonbare woningen die opgenomen zijn in de | laissées à l'abandon, inadaptées et/ou inhabitables figurant à |
inventaris, bedoeld in onderafdeling 3 van deze afdeling ». | l'inventaire visé par la sous-section 3 de la présente section ». |
B.3.2. Een woning wordt in artikel 24, 6°, van het decreet van 22 | B.3.2. L'article 24, 6°, du décret du 22 décembre 1995 définit une |
december 1995 gedefinieerd als « elk onroerend goed of deel ervan dat | habitation comme étant « tout bien immeuble ou partie de celui-ci |
hoofdzakelijk bestemd is voor de huisvesting van een gezin of | destiné principalement à servir de logement d'une famille ou d'une |
alleenstaande ». | personne vivant seule ». |
Volgens artikel 30, § 2, eerste lid, van het decreet wordt een woning | En vertu de l'article 30, § 2, alinéa 1er, du décret, une habitation |
in beginsel beschouwd als leegstaand wanneer ze gedurende ten minste | est en principe considérée comme inoccupée lorsqu'elle n'a pas servi |
12 opeenvolgende maanden niet effectief wordt gebruikt in | effectivement d'habitation pendant au moins douze mois consécutifs. |
overeenstemming met de woonfunctie. | Cette inoccupation donne lieu à la taxe en cause. Les redevables de la |
Zulk een leegstand geeft aanleiding tot de in het geding zijnde | taxe sont les titulaires d'un droit réel (pleine propriété, usufruit, |
heffing. De heffingsplichtigen zijn de houders van een zakelijk recht | droit de superficie ou d'emphytéose) sur l'habitation en question |
(volle eigendom, vruchtgebruik, recht van opstal of van erfpacht) op | |
de betrokken woning (artikel 27 van het decreet). | (article 27 du décret). |
B.4.1. De door het decreet van 22 december 1995 ingevoerde | B.4.1. La taxe d'inoccupation instaurée par le décret du 22 décembre |
leegstandsheffing past in het kader van « een integraal beleid dat de | 1995 s'inscrit dans une « politique intégrale visant à améliorer la |
verbetering van de leef- en omgevingskwaliteit beoogt » (Parl. St., | qualité de la vie et du cadre environnant » (Doc., Conseil flamand, |
Vlaamse Raad, 1995-1996, nr. 147/1, p. 16). Volgens de decreetgever | 1995-1996, n° 147/1, p. 16). Selon le législateur décrétal, l'abandon, |
zijn verwaarlozing, leegstand en de bedenkelijke woonkwaliteit van | la désaffectation et la qualité douteuse de certaines habitations sont |
sommige woningen « symptoom en oorzaak [...] van de achteruitgang van | « les symptômes et la cause [...] de la détérioration du climat de |
het leefklimaat, van de sociale achterstelling van de bewoners en | vie, de l'infériorisation sociale des occupants et finalement du |
uiteindelijk van de desintegratie van het sociale en maatschappelijke | |
weefsel » (ibid., pp. 15-16). | délitement du tissu social » (ibid., pp. 15-16). |
Uit de parlementaire voorbereiding blijkt nog dat de in het geding | Les travaux préparatoires font encore apparaître que la taxe en cause |
zijnde heffing « kadert [...] in het beleid tegen leegstand boven | « s'inscrit dans la politique de lutte contre la désaffectation aux |
winkels, hetgeen één van de voornaamste vormen van leegstand is » | étages des magasins, qui constitue l'une des principales formes de |
(Parl. St., Vlaamse Raad, 1995-1996, nr. 147/12, p. 26) : | désaffectation » (Doc., Conseil flamand, 1995-1996, n° 147/12, 26) : |
« Zodra een gedeelte van een gebouw als woning kan worden beschouwd, | « A partir du moment où une partie d'un bâtiment peut être considérée |
zijn de regels van leegstand voor woningen van toepassing op dat | comme habitation, les règles de la désaffectation d'habitations sont |
gedeelte, terwijl voor de rest de regels voor een gebouw van | applicables à cette partie, alors que, pour le reste, les règles |
applicables à un bâtiment restent d'application (règle des 50 p.c.). | |
toepassing blijven (50 percent regel). Dat is van belang inzake wonen | Cela revêt une importance pour l'habitation aux étages des magasins » |
boven winkels » (ibid., p. 28). | (ibid., p. 28). |
De decreetgever wil aldus « de uittocht van de meer welvarende | Le législateur décrétal entend donc lutter contre « l'exode de groupes |
bevolkingsgroepen » tegengaan, « vooral dan in de grote steden » | de population plus fortunés », « principalement dans les grandes |
(Parl. St., Vlaamse Raad, 1995-1996, nr. 147/1, p. 16). | villes » (Doc., Conseil flamand, 1995-1996, n° 147/1, p. 16). |
B.4.2. Met de leegstandsheffing streeft de decreetgever een | B.4.2. En instaurant la taxe d'inoccupation, le législateur décrétal |
drievoudige doelstelling na : de heffing heeft allereerst een | poursuivait un triple objectif : la taxe présente avant tout un effet |
ontradend effect, ten tweede werkt ze bestraffend ten aanzien van | dissuasif, elle constitue ensuite une sanction à l'égard de ceux qui, |
degenen die door leegstand en verwaarlozing bijdragen tot de | par l'inoccupation et l'abandon, contribuent à la dégradation de la |
verloedering van de leef- en omgevingskwaliteit en ten derde dient ze | qualité de vie et de l'environnement et, en troisième lieu, elle est |
als financieringsbron voor initiatieven die de leef- en | une source de financement d'initiatives qui améliorent la qualité de |
omgevingskwaliteit verbeteren (Parl. St., Vlaamse Raad, 1995-1996, nr. | vie et de l'environnement (Doc. parl., Conseil flamand, 1995-1996, n° |
147/1, p. 16; Parl. St., Vlaamse Raad, 1993-1994, nr. 591/1, pp. | 147/1, p. 16; Doc. parl., Conseil flamand, 1993-1994, n° 591/1, pp. |
3-47). | 3-47). |
Etant donné que la taxe ne doit pas être payée lorsque le titulaire | |
Vermits de heffing niet dient te worden betaald wanneer de houders van | d'un droit réel sur une habitation se conforme à la politique menée |
een zakelijk recht op een woning zich gedragen naar het door het | par la Région flamande, plus précisément en veillant à ce qu'une |
Vlaamse Gewest gevoerde beleid, meer bepaald door ervoor te zorgen dat | habitation ne soit pas inoccupée, ce n'est qu'en ordre subsidiaire que |
een woning niet komt leeg te staan, streeft de decreetgever met die | le législateur décrétal poursuit par cette taxe l'acquisition de |
heffing slechts in ondergeschikte orde het verwerven van financiële | moyens financiers. La taxe vise au premier chef à influer sur le |
middelen na. De heffing beoogt in de eerste plaats het gedrag van de | comportement des titulaires d'un droit réel sur une habitation, et ce |
houders van een zakelijk recht op een woning te beïnvloeden, en dit in | dans le cadre de la politique annoncée en ce qui concerne |
het kader van het vooropgestelde beleid inzake de verbetering van de | l'amélioration de la qualité de vie et de l'environnement. |
leef- en omgevingskwaliteit. | B.5. En frappant l'inoccupation d'habitations d'une taxe régionale en |
B.5. Door het leegstaan van woningen te onderwerpen aan een | vue de mener une politique d'amélioration de la qualité de vie et de |
gewestelijke heffing met het oog op het voeren van een beleid | l'environnement, le législateur décrétal a pris une mesure qui |
betreffende de verbetering van de leef- en omgevingskwaliteit, heeft | s'inscrit en principe dans le cadre de la compétence relative au « |
logement et [à] la police des habitations qui constituent un danger | |
de decreetgever een maatregel genomen die in beginsel past binnen de | pour la propreté et la salubrité publiques », conférée aux régions par |
in artikel 6, § 1, IV, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen aan de gewesten verleende bevoegdheid betreffende « de huisvesting en de politie van woongelegenheden die gevaar opleveren voor de openbare reinheid en gezondheid ». Die maatregel leidt in beginsel evenmin ertoe dat andere overheden het buitenmate moeilijk krijgen om het beleid dat hun is toevertrouwd, doelmatig te voeren. Zoals het Hof reeds heeft geoordeeld met zijn arrest nr. 75/2006, kan, « rekening houdend met de verplichting die op grond van artikel 23, derde lid, 3°, van de Grondwet voor de wetgevers, meer bepaald voor de gewestwetgevers, geldt om het recht op een behoorlijke huisvesting te | l'article 6, § 1er, IV, de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles. Cette mesure n'a, en principe, pas non plus pour conséquence que d'autres autorités rencontreront des difficultés excessives pour mettre en oeuvre efficacement la politique qui leur a été confiée. Ainsi que la Cour l'a déjà jugé par son arrêt n° 75/2006, « compte tenu de l'obligation faite, par l'article 23, alinéa 3, 3°, de la Constitution, aux législateurs, et notamment aux législateurs régionaux, de garantir le droit à un logement décent et compte tenu |
waarborgen, en met de gewestelijke bevoegdheden ter zake die | des compétences régionales en la matière, qui résultent de l'article |
voortvloeien uit artikel 134 van de Grondwet en artikel 6, § 1, IV, | 134 de la Constitution et de l'article 6, § 1er, IV, de la loi |
van de bijzondere wet van 8 augustus 1980, [...] een gewestelijke | spéciale du 8 août 1980, une taxe d'inoccupation régionale peut en |
heffing op leegstaande woningen in beginsel als een redelijk | principe être considérée comme une mesure qui est raisonnablement |
verantwoorde maatregel worden beschouwd » (B.5). | justifiée » (B.5). |
B.6. Te dezen dient het Hof evenwel te onderzoeken of de in het geding | B.6. La Cour doit toutefois examiner en l'espèce si la taxe en cause |
zijnde heffing in overeenstemming is met de bevoegdheidverdelende | est conforme aux règles répartitrices de compétence en ce que « La |
regels, in zoverre « De Post » eraan is onderworpen. | Poste » y est soumise. |
B.7.1. Het in het geding zijnde decreet voorziet niet uitdrukkelijk | B.7.1. Le décret en cause ne prévoit pas expressément que « La Poste » |
erin dat « De Post » wordt vrijgesteld van de erin geregelde heffing. | est exonérée de la taxe qui y est réglée. |
B.7.2. Zowel de Ministerraad als « bpost » voeren evenwel aan dat de | B.7.2. Tant le Conseil des ministres que « bpost » font toutefois |
vrijstelling van de « De Post » voortvloeit uit artikel 15 van de wet | valoir que l'exonération pour « La Poste » découle de l'article 15 de |
van 6 juli 1971 houdende oprichting van De Post. | la loi du 6 juillet 1971 relative à la création de La Poste. |
B.8.1. In zijn oorspronkelijke versie bepaalde artikel 15 van de wet | B.8.1. L'article 15 de la loi du 6 juillet 1971 portant création de la |
van 6 juli 1971 houdende oprichting van de Regie der Posterijen : | Régie des postes disposait dans sa version initiale : |
« De Regie wordt met de Staat gelijkgesteld voor de toepassing van de | « La Régie est assimilée à l'Etat pour l'application des lois |
wetten betreffende de taksen, rechten, retributies en belastingen ten | relatives aux taxes, droits, redevances et impôts au profit de l'Etat, |
bate van de Staat, de provinciën en de gemeenten ». | des provinces et des communes ». |
B.8.2. Artikel 130 van de wet van 21 maart 1991 betreffende de | B.8.2. L'article 130 de la loi du 21 mars 1991 portant réforme de |
hervorming van sommige economische overheidsbedrijven bepaalt : | certaines entreprises publiques économiques dispose : |
« De woorden ' Regie der posterijen ', ' Bestuur der posterijen ' en ' | « Les mots ' Régie des postes ', ' Administration des postes ', et ' |
Bestuur der postchecks ' in al de artikelen van de wet van 6 juli 1971 | Office des chèques postaux ' dans tous les articles de la loi du 6 |
houdende oprichting van de Regie der posterijen, de wet van 26 | juillet 1971 portant création de la Régie des postes, de la loi du 26 |
december 1956 op de Postdienst en de wet van 2 mei 1956 op de | décembre 1956 sur le Service des postes et de la loi du 2 mai 1956 sur |
Postcheck, worden vervangen door de woorden ' DE POST '. | le chèque postal, sont remplacés par les mots ' LA POSTE '. |
De woorden ' Regie der Posterijen ', ' Bestuur der Posterijen ', ' | Les mots ' Régie des Postes ', ' Administration des Postes ', ' Office |
Bestuur der Postchecks ' en ' Regie ', wanneer de Regie der Posterijen | des chèques postaux ' et ' Régie ', lorsque l'on vise la Régie des |
bedoeld wordt, worden vervangen door de woorden ' DE POST ' in alle | Postes, sont remplacés par les mots ' LA POSTE ' dans tous les lois et |
wetten en reglementen ». | règlements ». |
Die wet heeft artikel 15 van de voormelde wet van 6 juli 1971 niet | Cette loi n'a pas abrogé l'article 15 de la loi du 6 juillet 1971 |
opgeheven. | précitée. |
B.9. Om de door het verwijzende rechtscollege gestelde prejudiciële | B.9. Afin de pouvoir répondre à la question préjudicielle posée par la |
vraag te kunnen beantwoorden, dient vooraf te worden onderzocht of | juridiction a quo, il convient d'examiner au préalable si l'article 15 |
artikel 15 van de wet van 6 juli 1971, in de interpretatie dat het « | de la loi du 6 juillet 1971, dans l'interprétation selon laquelle il |
De Post » vrijstelt van de door het Vlaamse Gewest ingevoerde | exonère « La Poste » de la taxe d'inoccupation instaurée par la Région |
leegstandsheffing, op zich in overeenstemming is met de bevoegdheidverdelende regels. | flamande, est en soi conforme aux règles répartitrices de compétence. |
Vermits de zaak die hangende is voor het verwijzende rechtscollege | Etant donné que l'affaire pendante devant la juridiction a quo porte |
betrekking heeft op een heffing die voor het heffingsjaar 2001 | sur une taxe qui serait due pour l'exercice fiscal 2001, la Cour |
verschuldigd zou zijn, onderzoekt het Hof het voormelde artikel 15 in | examine l'article 15 précité dans sa version qui était applicable |
de versie ervan zoals van toepassing vóór de wijzigingen erin | avant les modifications apportées par les lois-programmes des 24 |
aangebracht bij de programmawetten van 24 december 2002 en 27 december | décembre 2002 et 27 décembre 2005 ainsi que par la loi du 1er avril |
2005 en bij de wet van 1 april 2007. | 2007. |
B.10. Artikel 170, § 2, van de Grondwet bepaalt : | B.10. L'article 170, § 2, de la Constitution dispose : |
« Geen belasting ten behoeve van de gemeenschap of het gewest kan | « Aucun impôt au profit de la communauté ou de la région ne peut être |
worden ingevoerd dan door een decreet of een in artikel 134 bedoelde | établi que par un décret ou une règle visée à l'article 134. |
regel. De wet bepaalt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde | La loi détermine, relativement aux impositions visées à l'alinéa 1er, |
belastingen, de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt ». | les exceptions dont la nécessité est démontrée ». |
Krachtens die bepaling beschikken de gemeenschappen en de gewesten | En vertu de cette disposition, les communautés et les régions |
over een eigen fiscale bevoegdheid, behoudens wanneer de wet | disposent d'une compétence fiscale propre, sauf quand la loi a |
uitzonderingen heeft bepaald of nadien bepaalt waarvan de | déterminé ou détermine ultérieurement des exceptions dont la nécessité |
noodzakelijkheid wordt aangetoond. | est démontrée. |
B.11. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat artikel 170, § 2, | B.11. Les travaux préparatoires font apparaître que l'article 170, § |
van de Grondwet moet worden beschouwd als « een soort | 2, de la Constitution doit être considéré comme « une sorte de |
verdedigingsmechanisme [van de Staat] [...] t.o.v. de verschillende | mécanisme de défense [de l'Etat] à l'égard des autres niveaux de |
andere bestuurslagen, om een eigen fiscale materie te behouden » | pouvoir, de manière à se réserver une matière fiscale propre » (Doc. |
(Parl. St., Kamer, B.Z. 1979, 10, nr. 8/4°, p. 4). Amendementen | parl., Chambre, S.E., 1979, 10, n° 8/4°, p. 4). Des amendements |
waarbij een lijst van belastbare materies voor de gemeenschappen en de | proposant d'établir une liste des matières pouvant faire l'objet d'une |
gewesten werd voorgesteld, werden verworpen (Hand., Kamer, 1979-1980, | imposition par les communautés et les régions ont été rejetés (Ann., |
zitting van 22 juli 1980, pp. 2705-2713). Verschillende malen werd | Chambre, 1979-1980, séance du 22 juillet 1980, pp. 2705-2713). Il a |
beklemtoond dat artikel 170, § 2, tweede lid, van de Grondwet moest | été souligné à plusieurs reprises que l'article 170, § 2, alinéa 2, de |
worden beschouwd als een « regulerend mechanisme » : | la Constitution devait être considéré comme « un mécanisme régulateur » : |
« Het is een noodzakelijk instrument. De wet moet dat regulerend | « C'est un instrument indispensable. La loi doit être ce mécanisme |
mechanisme zijn en moet kunnen zeggen welke belastbare materie wordt | régulateur et doit pouvoir déterminer quelle matière imposable est |
voorbehouden aan de Staat. Indien men dat niet zou doen komt men in | réservée à l'Etat. Si on ne le faisait pas, ce serait le chaos et cet |
een chaos en in alle mogelijke verwikkelingen terecht, die niets meer | imbroglio n'aurait plus aucun rapport avec un Etat fédéral bien |
te maken hebben met een goed georganiseerde federale Staat of een goed | organisé ou avec un Etat bien organisé tout court » (Ann., Chambre, |
georganiseerde Staat » (Hand., Kamer, 1979-1980, zitting van 22 juli | 1979-1980, séance du 22 juillet 1980, p. 2707; voy. également Ann., |
1980, p. 2707; zie ook Hand., Senaat, 1979-1980, zitting van 28 juli | Sénat, 1979-1980, séance du 28 juillet 1980, pp. 2650-2651). |
1980, pp. 2650-2651). Met artikel 170, § 2, tweede lid, van de Grondwet heeft de | Par l'article 170, § 2, alinéa 2, de la Constitution, le Constituant a |
Grondwetgever derhalve de voorrang van de fiscale wet op het fiscale | dès lors entendu établir la primauté de la loi fiscale sur le décret |
decreet willen vestigen en uitzonderingen op de belastingbevoegdheid | fiscal et permettre des exceptions à la compétence fiscale des |
van de gemeenschappen en de gewesten verwoord in het eerste lid van | communautés et des régions, laquelle est consacrée par l'alinéa 1er de |
artikel 170, § 2, mogelijk willen maken. De federale wetgever kan | l'article 170, § 2. Dès lors, le législateur fédéral peut non |
bijgevolg niet alleen bepaalde belastingmateries onttrekken aan de | seulement excepter certaines matières fiscales de la fiscalité propre |
eigen fiscaliteit van de gemeenschappen en de gewesten maar kan tevens | des communautés et des régions, mais il peut en outre prévoir que |
bepalen dat die fiscaliteit niet geldt ten aanzien van bepaalde | cette fiscalité ne s'applique pas à certaines catégories de |
categorieën van belastingplichtigen. Bovendien kan de wetgever zowel | contribuables. De surcroît, le législateur peut tant interdire |
de vestiging van een gewestelijke belasting a priori verbieden, als | l'établissement d'une imposition régionale a priori que prévoir des |
uitzonderingen bepalen op reeds gevestigde gewestelijke belastingen. | exceptions à des impositions régionales déjà établies. |
B.12. Luidens de Grondwet is de uitoefening van die bevoegdheid van de | B.12. Aux termes de la Constitution, l'exercice de cette compétence du |
federale wetgever evenwel verbonden aan de voorwaarde dat van « | législateur fédéral est toutefois lié à la condition que la « |
noodzakelijkheid » blijk moet worden gegeven. | nécessité » en soit démontrée. |
Weliswaar is een amendement waarbij de wet, bepaald in artikel 170, § | Un amendement visant à ajouter que la loi visée à l'article 170, § 2, |
2, tweede lid, van de Grondwet, een wet met een bijzondere meerderheid | alinéa 2, de la Constitution est une loi adoptée à la majorité |
zou zijn, verworpen (Parl. St., Kamer, B.Z. 1979, 10, nr. 8/2°, p. 1; | spéciale a, certes, été rejeté (Doc. parl., Chambre, S.E., 1979, 10, |
Hand., Kamer, 1979-1980, zitting van 22 juli 1980, p. 2706), toch werd | n° 8/2°, p. 1; Ann., Chambre, 1979-1980, séance du 22 juillet 1980, p. |
in de parlementaire voorbereiding beklemtoond dat « de wet, die in | 2706), mais, au cours des travaux préparatoires, il a été souligné que |
artikel 110, § 2, 2e lid, bedoeld wordt, [...] een organieke wet [is] | « la loi qui est visée à l'article 110, § 2, alinéa 2, est une loi |
en het [...] niet gemakkelijk [zal] zijn voor de wetgever om | organique et [qu'il] ne sera pas facile pour le législateur d'imposer |
gemeenschappen en gewesten beperkingen op te leggen » (Parl. St., | des restrictions aux communautés et aux régions » (Doc. parl., |
Kamer, B.Z. 1979, 10, nr. 8/4°, p. 4). | Chambre, S.E., 1979, 10, n° 8/4°, p. 4). |
Bij de parlementaire bespreking van de bijzondere wet van 16 januari | Au cours des travaux préparatoires de la loi spéciale du 16 janvier |
1989 betreffende de financiering van de gemeenschappen en de gewesten | 1989 relative au financement des communautés et des régions, le |
verklaarde de minister dat « op grond van het tweede lid van artikel | |
110, § 2, van de Grondwet [...] evenwel aan de nationale wetgever de | ministre a relevé que « le deuxième alinéa, article 110, § 2, de la |
mogelijkheid [wordt] geboden om op deze algemene en volledige | Constitution permet cependant au législateur national de déterminer |
belastingbevoegdheid van de Gemeenschappen en de Gewesten | des exceptions à cette compétence [fiscale] générale et complète [des |
uitzonderingen te maken ». Hij voegde eraan toe : « Die mogelijkheid | communautés et des régions », ajoutant que « cette possibilité pour le |
is voor de nationale wetgever evenwel beperkt : hij moet de noodzaak | législateur national est néanmoins limitée : il doit pouvoir démontrer |
van de uitzonderingen kunnen aantonen. Bovendien zij hierbij | la nécessité de ces exceptions. En outre, il faut souligner que les |
beklemtoond dat volgens de algemeen aanvaarde interpretatieregels | exceptions doivent être interprétées restrictivement selon les règles |
uitzonderingen restrictief moeten worden geïnterpreteerd » (Parl. St., | d'interprétation généralement acceptées » (Doc. parl., Chambre, |
Kamer, 1988-1989, nr. 635/17, p. 175). | 1988-1989, n° 635/17, p. 175). |
Daaruit volgt dat de op die grondwettelijke grondslag aangenomen | Il s'ensuit que la loi fédérale prise sur cette base constitutionnelle |
federale wet restrictief moet worden geïnterpreteerd, aangezien zij de | doit être interprétée restrictivement, étant donné qu'elle limite |
fiscale autonomie van de gewesten beperkt. | l'autonomie fiscale des régions. |
B.13.1. Artikel 15 van de voormelde wet van 6 juli 1971 strekte ertoe | B.13.1. L'article 15 de la loi du 6 juillet 1971 précitée tendait à |
de Regie der Posterijen vrij te stellen van de belastingen waaraan de | exonérer la Régie des Postes des impositions auxquelles l'Etat n'est |
Staat niet is onderworpen. | pas soumis. |
B.13.2. Bij de aanneming van de wet van 21 maart 1991, heeft de | B.13.2. Lors de l'adoption de la loi du 21 mars 1991, le législateur |
federale wetgever zich ervan onthouden artikel 15 van de wet van 6 | fédéral s'est abstenu d'abroger l'article 15 de la loi du 6 juillet |
juli 1971 op te heffen, en heeft hij bovendien in verband met een | 1971 et a, en outre, considéré, à propos d'une entreprise publique |
vergelijkbaar overheidsbedrijf - Belgacom - waarvan de situatie door | comparable - Belgacom - dont la situation était réglée par la même |
dezelfde wet werd geregeld, geoordeeld dat de belastingvrijstelling | loi, que l'exonération des impositions se justifiait par les missions |
verantwoord was door de aan het bedrijf opgelegde opdrachten van | de service public imposées à l'entreprise (Doc. parl., Chambre, |
openbare dienst (Parl. St., Kamer, 1989-1990, nr. 1287/10, pp. 104 en | 1989-1990, n° 1287/10, pp. 104 et 197). Il a ainsi fait usage du |
197). Hij heeft aldus gebruik gemaakt van de bevoegdheid die hem wordt | |
verleend in artikel 170, § 2, tweede lid, van de Grondwet om te | pouvoir que lui donne l'article 170, § 2, alinéa 2, de la Constitution |
vermijden dat het gunstige statuut dat hij aan de Regie der Posterijen | |
had toegekend op de helling zou worden gezet door belastingen die aan | pour éviter que le statut favorable qu'il avait accordé à la Régie des |
andere belastingheffende overheden verschuldigd zijn. | Postes ne soit compromis par des impôts dus à d'autres pouvoirs |
B.13.3. De federale wetgever vermocht in 1991 in beginsel te oordelen | taxateurs. B.13.3. Le législateur fédéral a pu considérer en principe, en 1991, |
dat, zoals in 1971, de noodzakelijkheid om die vrijstelling te | que, comme en 1971, la nécessité de maintenir cette exemption était |
handhaven was aangetoond, aangezien De Post een openbare dienst vormt | démontrée, dès lors que « La Poste » constitue un service public dont |
waarvan de goederen bestemd zijn voor dienstverlening aan de bevolking | les biens sont affectés à un service rendu à la population et que son |
en haar verschillend statuut verantwoordt dat ze aan bijzondere regels | statut distinct justifie qu'elle soit soumise à des règles |
wordt onderworpen : ofschoon sommige van haar activiteiten soortgelijk | particulières : si certaines de ses activités sont semblables à celles |
zijn met die van andere operatoren, blijft het feit dat zij, | d'autres opérateurs, il reste qu'elle est tenue, conformément à la loi |
overeenkomstig de wet van 21 maart 1991 en de beheerscontracten die | du 21 mars 1991 et aux contrats de gestion conclus en vertu de |
krachtens die wet zijn afgesloten, gehouden is tot een aantal | celle-ci, à un certain nombre d'obligations qui ne pèsent pas sur ces |
verplichtingen die niet op die andere operatoren wegen, maar gebaseerd | autres opérateurs mais qui supposent une infrastructure développée, |
zijn op de veronderstelling dat een goed uitgebouwde infrastructuur | s'étendant à toutes les parties du territoire et destinée à permettre |
voorhanden is, die zich uitstrekt over alle delen van het grondgebied | à tous d'accéder aux services offerts. |
en bestemd is om iedereen de toegang te bieden tot de aangeboden | La transformation de « La Poste » en une société anonyme de droit |
diensten. De omvorming van « De Post » tot een naamloze vennootschap van publiek | |
recht bij koninklijk besluit van 17 maart 2000 doet daar geen afbreuk | public par l'arrêté royal du 17 mars 2000 n'y change rien, étant donné |
aan, vermits ze de aan « De Post » opgedragen taken van openbare | que les missions de service public confiées à « La Poste » n'ont pas |
dienstverlening niet wezenlijk heeft gewijzigd. | été substantiellement modifiées. |
B.13.4. De vrijstelling, voor « De Post », van de gewestelijke | B.13.4. L'exonération, dans le chef de « La Poste », des impôts |
belastingen die haar zouden treffen in de uitoefening van haar | régionaux auxquels elle serait soumise dans l'exercice de ses missions |
opdrachten van openbare dienst kan bijgevolg worden geacht te | de service public peut dès lors être réputée satisfaire à une |
beantwoorden aan een noodzakelijkheid zoals bedoeld in artikel 170, § 2, tweede lid, van de Grondwet. B.14. Het Hof dient evenwel te onderzoeken of dat ook het geval is voor de in het geding zijnde leegstandsheffing. B.15.1. Zoals reeds is vastgesteld in B.4.2, is de leegstandsheffing niet in de eerste plaats gericht op het verwerven van financiële middelen, nu ze allereerst beoogt het gedrag van de houders van een zakelijk recht op een woning te beïnvloeden. Het is inherent aan die heffing dat ze niet dient te worden betaald wanneer de betrokkene zich gedraagt naar het beleid dat de overheid ermee beoogt te voeren. | nécessité au sens de l'article 170, § 2, alinéa 2, de la Constitution. B.14. La Cour doit toutefois examiner si tel est également le cas pour la taxe d'inoccupation en cause. B.15.1. Ainsi qu'il a déjà été constaté en B.4.2, la taxe d'inoccupation n'est pas en premier lieu destinée à acquérir des moyens financiers, dès lors qu'elle entend avant tout influer sur le comportement des titulaires d'un droit réel sur une habitation. Cette taxe se caractérise par le fait qu'elle n'est pas due lorsque l'intéressé se comporte en conformité avec la politique qu'entend mener l'autorité par le biais de cette taxe. |
B.15.2. Vermits « De Post » de leegstandsheffing slechts dient te | B.15.2. Etant donné que « La Poste » n'est redevable de la taxe |
betalen wanneer zij zich niet gedraagt naar het door het Vlaamse | d'inoccupation que si elle ne se conforme pas à la politique menée par |
Gewest gevoerde beleid, en vermits de doelstellingen die het Vlaamse | la Région flamande et que les objectifs poursuivis par la Région |
Gewest nastreeft met die heffing, « De Post » niet wezenlijk hinderen | flamande au moyen de cette taxe n'empêchent pas fondamentalement « La |
bij het vervullen van de haar bij de wet en de beheerscontracten | Poste » d'accomplir les missions de service public qui lui ont été |
opgedragen taken van openbare dienstverlening - een leegstaande woning | confiées par la loi et les contrats de gestion - une habitation |
wordt immers per definitie niet aangewend voor de openbare | inoccupée n'étant, par définition, pas utilisée, en effet, pour le |
dienstverlening - is de noodzakelijkheid van de vrijstelling van de in | service public -, la nécessité de l'exonération de la taxe en cause |
het geding zijnde heffing voor « De Post » te dezen niet aangetoond. | dans le chef de « La Poste » n'est pas démontrée en l'espèce. |
B.16. Vermits, zoals blijkt uit de in B.12 aangehaalde parlementaire | B.16. Dès lors qu'il ressort des travaux préparatoires cités en B.12 |
voorbereiding, de uitzonderingen waarin de federale wetgever voorziet | que les exceptions, prévues par le législateur fédéral, à la |
op de belastingbevoegdheid van de gemeenschappen en de gewesten, | compétence fiscale des communautés et des régions doivent être |
restrictief dienen te worden geïnterpreteerd, dient artikel 15 van de | interprétées de manière restrictive, l'article 15 de la loi du 6 |
wet van 6 juli 1971 in die zin te worden geïnterpreteerd dat de ermee | juillet 1971 doit être interprété en ce sens que l'exonération visée |
beoogde vrijstelling niet geldt ten aanzien van de gewestelijke | par cette disposition ne s'applique pas à la taxe régionale sur |
heffing voor de leegstand van een woning, aangezien die heffing geen | l'inoccupation d'une habitation puisque cette taxe ne porte pas sur un |
voorwerp betreft dat valt onder de uitoefening, door « De Post », van | objet relevant de l'exercice par « La Poste » de ses missions de |
haar opdrachten van openbare dienst. | service public. |
B.17. Daaruit vloeit voort dat het decreet van 22 december 1995 de | B.17. Il s'ensuit que le décret du 22 décembre 1995 ne viole pas les |
bevoegdheidverdelende regels niet schendt, in zoverre de naamloze | règles répartitrices de compétence en ce que la société anonyme de |
vennootschap van publiek recht « De Post » voor het heffingsjaar 2001 | droit public « La Poste » doit payer la taxe régionale d'inoccupation |
een gewestelijke leegstandsheffing verschuldigd is. | pour l'exercice fiscal 2001. |
B.18. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.18. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
De artikelen 24 tot 44 van het Vlaamse decreet van 22 december 1995 | Les articles 24 à 44 du décret flamand du 22 décembre 1995 contenant |
houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, in de | diverses mesures d'accompagnement du budget 1996, dans leur version |
versie ervan die gold vóór de wijzigingen doorgevoerd bij het decreet | applicable avant les modifications apportées par le décret du 7 mai |
van 7 mei 2004 « houdende wijziging van het decreet van 22 december | 2004 « portant modification du décret du 22 décembre 1995 contenant |
1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996 en van | diverses mesures d'accompagnement du budget 1996 et du décret du 15 |
het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft | juillet 1997 portant le Code flamand [du] Logement, en ce qui concerne |
de bestrijding van de leegstand en verkrotting en onbewoonbaarheid van | la lutte contre l'inoccupation et le délabrement de bâtiments et/ou |
gebouwen en/of woningen », schenden de bevoegdheidverdelende regels | d'habitations », ne violent pas les règles répartitrices de compétence |
niet, in zoverre de naamloze vennootschap van publiek recht « De Post | en ce que la société anonyme de droit public « La Poste » doit payer |
» voor het heffingsjaar 2001 een gewestelijke leegstandsheffing | une taxe régionale d'inoccupation pour l'exercice fiscal 2001. |
verschuldigd is. | |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 20 september 2012. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 20 septembre 2012. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
De voorzitter, | Le Président, |
M. Bossuyt | M. Bossuyt |