← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 41/2012 van 8 maart 2012 Rolnummer 5172 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende artikel 621 van het Wetboek van strafvordering, gesteld door de kamer van inbeschuldigingstelling
van het Hof van Beroep te Brussel. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters
R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 41/2012 van 8 maart 2012 Rolnummer 5172 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 621 van het Wetboek van strafvordering, gesteld door de kamer van inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep te Brussel. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 41/2012 du 8 mars 2012 Numéro du rôle : 5172 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 621 du Code d'instruction criminelle, posée par la chambre des mises en accusation de la Cour d'appel de Bruxelles. |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 41/2012 van 8 maart 2012 | Extrait de l'arrêt n° 41/2012 du 8 mars 2012 |
| Rolnummer 5172 | Numéro du rôle : 5172 |
| In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 621 van het | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 621 du Code |
| Wetboek van strafvordering, gesteld door de kamer van | d'instruction criminelle, posée par la chambre des mises en accusation |
| inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep te Brussel. | de la Cour d'appel de Bruxelles. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de | composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. |
| rechters L. Lavrysen, A. Alen, E. Derycke, J. Spreutels en P. Nihoul, | Lavrysen, A. Alen, E. Derycke, J. Spreutels et P. Nihoul, assistée du |
| bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
| Bij arrest van 9 juni 2011 in zake C.M., waarvan de expeditie ter | Par arrêt du 9 juin 2011 en cause de C.M., dont l'expédition est |
| griffie van het Hof is ingekomen op 30 juni 2011, heeft de kamer van | parvenue au greffe de la Cour le 30 juin 2011, la chambre des mises en |
| inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep te Brussel de volgende | accusation de la Cour d'appel de Bruxelles a posé la question |
| prejudiciële vraag gesteld : | préjudicielle suivante : |
| « Schendt artikel 621 van het Wetboek van strafvordering de artikelen | « L'article 621 du Code d'instruction criminelle viole-t-il les |
| 10 en 11 van de Grondwet doordat alleen de persoon die is veroordeeld | articles 10 et 11 de la Constitution en ce que seule la personne |
| condamnée à une peine non susceptible d'effacement conformément à | |
| tot een straf die niet kan worden uitgewist overeenkomstig artikel 619 | l'article 619 du même Code peut être réhabilitée, contrairement à la |
| van hetzelfde Wetboek, in eer en rechten kan worden hersteld, in | |
| tegenstelling tot de persoon die een gewone opschorting of | |
| probatieopschorting van de uitspraak van de veroordeling heeft genoten | personne ayant bénéficié d'une suspension, simple ou probatoire, du |
| ? ». | prononcé de la condamnation ? ». |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1. Artikel 621 van het Wetboek van strafvordering bepaalt : | B.1. L'article 621 du Code d'instruction criminelle dispose : |
| « Iedere veroordeelde tot straffen die niet kunnen worden uitgewist | « Tout condamné à des peines non susceptibles d'être effacées |
| overeenkomstig artikel 619, kan in eer en rechten hersteld worden, | |
| indien hij sedert ten minste tien jaar geen zodanig herstel heeft | conformément à l'article 619 peut être réhabilité s'il n'a pas |
| genoten. Indien het herstel in eer en rechten sedert minder dan tien jaar is | bénéficié de la réhabilitation depuis dix ans au moins. |
| verleend en alleen betrekking heeft op de veroordelingen bedoeld in | Toutefois, si la réhabilitation accordée depuis moins de dix ans ne |
| artikel 627, kan het Hof evenwel beslissen dat zulks geen beletsel | porte que sur des condamnations visées à l'article 627, la Cour peut |
| vormt voor een nieuw herstel in eer en rechten voor het verstrijken | décider qu'elle ne fait pas obstacle à une nouvelle réhabilitation |
| van deze termijn ». | avant l'expiration de ce délai ». |
| B.2. Terwijl het, onder de voorwaarden en volgens de modaliteiten | B.2. En permettant, aux conditions et selon les modalités définies par |
| vastgesteld bij de artikelen 622 tot 634 van het Wetboek van | les articles 622 à 634 du Code d'instruction criminelle, aux condamnés |
| strafvordering, de veroordeelden tot een criminele of correctionele | |
| straf de mogelijkheid biedt om in eer en rechten te worden hersteld, | à une peine criminelle ou correctionnelle d'être réhabilités, |
| biedt artikel 621 van hetzelfde Wetboek de personen die een | l'article 621 du même Code ne permet pas aux personnes qui bénéficient |
| opschorting van de uitspraak van de veroordeling genieten, niet de | d'une suspension du prononcé de la condamnation d'obtenir cette |
| mogelijkheid om dat herstel in eer en rechten te verkrijgen, omdat zij | réhabilitation, dès lors qu'elles n'ont pas fait l'objet d'une |
| niet het voorwerp hebben uitgemaakt van een veroordeling. Aan het Hof | condamnation. La Cour est interrogée sur la différence de traitement |
| wordt een vraag gesteld over het verschil in behandeling dat aldus | ainsi créée entre ces deux catégories de justiciables. |
| tussen die twee categorieën van rechtsonderhorigen wordt gecreëerd. | |
| B.3.1. Iedere veroordeelde tot een criminele of correctionele straf | B.3.1. Tout condamné à une peine criminelle ou correctionnelle peut |
| kan in eer en rechten worden hersteld, terwijl de politiestraffen het | être réhabilité, les peines de police faisant pour leur part l'objet |
| voorwerp uitmaken van de uitwissing waarin artikel 619 van het Wetboek | de l'effacement prévu à l'article 619 du Code. Le condamné doit en |
| voorziet. De veroordeelde moet in beginsel de vrijheidsstraffen hebben | principe avoir subi les peines privatives de liberté et acquitté |
| ondergaan en de geldstraffen volledig hebben gekweten (artikel 622). | toutes les peines pécuniaires (article 622). Il doit en outre être |
| Tevens moet hij aan de in het vonnis vastgestelde verplichting tot | |
| teruggave, schadevergoeding en betaling van kosten hebben voldaan | libéré des restitutions, des dommages-intérêts et des frais auxquels |
| (artikel 623). Ten slotte moet de betrokkene een proeftijd ondergaan, | il a été condamné (article 623). Enfin, l'intéressé doit subir un |
| gedurende welke hij een vaste verblijfplaats in België of in het | temps d'épreuve durant lequel il doit avoir eu une résidence fixe en |
| buitenland moet hebben gehad, blijk moet hebben gegeven van | Belgique ou à l'étranger, doit avoir fait preuve d'amendement et doit |
| verbetering en van goed gedrag moet zijn geweest (artikel 624). | avoir eu une bonne conduite (article 624). |
| Een herstel in eer en rechten heeft tot gevolg dat voor de toekomst | La réhabilitation a pour effet de faire cesser pour l'avenir les |
| een einde wordt gemaakt aan de strafrechtelijke gevolgen van de | effets de droit pénal de la condamnation (article 634). |
| veroordeling (artikel 634). B.3.2. Met het herstel in eer en rechten streeft de wetgever | B.3.2. Par la mesure de la réhabilitation, le législateur poursuit |
| voornamelijk de maatschappelijke re-integratie na. Reeds bij de wet | principalement la réinsertion sociale. Dans la loi du 25 avril 1896, |
| van 25 april 1896 werd de figuur van het eerherstel gezien als een | cette mesure a été considérée comme une réparation morale que les |
| moreel herstel dat door de openbare macht wordt toegekend aan een | pouvoirs publics accordent à un condamné dont la conduite a été |
| veroordeelde wiens gedrag onberispelijk is geweest (Pasin., 1896, | irréprochable (Pasin., 1896, 111). Dans le cadre de la loi du 7 avril |
| 111). Ook bij de wet van 7 april 1964 werd gesteld dat « de nieuwe | 1964, il a été affirmé également que « la nouvelle législation répond |
| wetgeving [tegemoet] komt aan het verlangen van vergeving voor de | au courant actuel en faveur du pardon aux condamnés » et « sert |
| veroordeelde » en « dit is trouwens in het belang van de | d'ailleurs l'intérêt de la paix sociale » (Doc. parl., Sénat, |
| maatschappelijke rust » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 186, p. 2). | 1962-1963, n° 186, p. 2). Par conséquent, la réhabilitation sert tant |
| Herstel in eer en rechten bestaat bijgevolg zowel in het belang van de | |
| veroordeelde als in het belang van de maatschappij. | l'intérêt du condamné que l'intérêt de la société. |
| B.4.1. De opschorting van de uitspraak van de veroordeling, waarin de | B.4.1. La suspension du prononcé de la condamnation, prévue par la loi |
| wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de | du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation, |
| probatie voorziet, is een wijze van opdeproefstelling van een | |
| delinquent, met diens instemming, waarbij de rechter de ten laste | est une sorte de mise à l'épreuve d'un délinquant, ordonnée de |
| gelegde feiten bewezen verklaart, zonder dat een veroordeling wordt | l'accord de l'inculpé, par laquelle le juge déclare les préventions |
| uitgesproken en waarbij de vervolging wordt beëindigd indien de | établies sans prononcer de condamnation et qui met fin aux poursuites |
| beslissing niet wordt herroepen. Aan de opschorting kunnen eventueel | si la décision n'est pas révoquée. Des conditions probatoires peuvent |
| probatievoorwaarden worden gekoppeld. | éventuellement être attachées à la suspension. |
| B.4.2. Door de verdachten toe te staan de opschorting van de uitspraak | B.4.2. En autorisant les inculpés à demander la suspension du prononcé |
| van de veroordelingen te vragen, heeft de wetgever diegenen zonder een | des condamnations, le législateur a voulu permettre à ceux qui |
| zwaar strafrechtelijk verleden, die kans maken op verbetering, aan de | n'avaient pas d'antécédents graves et qui présentaient des chances |
| gevolgen van een veroordeling en een vermelding van de opschorting van | d'amendement de ne pas subir les conséquences d'une condamnation, |
| de uitspraak van de veroordeling in de uittreksels uit het | d'éviter qu'il ne soit fait mention de la suspension du prononcé de la |
| strafregister en, in voorkomend geval, aan het opzien dat de | condamnation dans les extraits du casier judiciaire et d'échapper, le |
| behandeling op een openbare terechtzitting kan baren, willen | cas échéant, au retentissement d'une instruction faite en audience |
| onttrekken. | publique. |
| B.5. Aangezien de rechtsonderhorigen die een opschorting van de | B.5. Dès lors que les justiciables ayant bénéficié d'une suspension du |
| uitspraak van de veroordeling hebben genoten, niet zijn veroordeeld, | prononcé de la condamnation n'ont pas été condamnés, ils n'ont pas |
| hebben zij niet de gevolgen van een veroordeling ondergaan die een | subi les conséquences que celle-ci entraîne et auxquelles la |
| herstel in eer en rechten doet ophouden krachtens artikel 634 van het | réhabilitation met fin en vertu de l'article 634 du Code d'instruction |
| Wetboek van strafvordering, namelijk, onder meer, de onbekwaamheden | criminelle, à savoir, notamment, les incapacités résultant de la |
| die uit de veroordeling voortvloeien en de mogelijkheid dat de | condamnation et la possibilité que la décision de condamnation serve |
| beslissing tot veroordeling als grondslag dient voor de herhaling, dat | de base à la récidive ou fasse obstacle à la condamnation |
| zij een beletsel vormt voor de voorwaardelijke veroordeling of dat zij | conditionnelle ou soit mentionnée dans les extraits du casier judiciaire. |
| in de uittreksels uit het strafregister wordt vermeld. | Le législateur pouvait donc s'abstenir de prévoir la possibilité d'une |
| De wetgever vermocht derhalve zich ervan te onthouden in de | |
| mogelijkheid van een herstel in eer en rechten te voorzien voor de | réhabilitation en faveur des justiciables qui, telles les personnes |
| rechtsonderhorigen die, zoals diegenen die een opschorting van de | |
| uitspraak van de veroordeling hebben genoten, per definitie niet de | ayant bénéficié de la suspension du prononcé de la condamnation, n'ont |
| gevolgen van een veroordeling hebben ondergaan. | pas subi, par hypothèse, les effets de celle-ci. |
| B.6.1. Zoals de verwijzende rechter doet opmerken, worden de | B.6.1. Comme le fait observer le juge a quo, les décisions ordonnant |
| beslissingen tot opschorting van de uitspraak van de veroordeling | la suspension du prononcé de la condamnation sont toutefois inscrites |
| evenwel in het strafregister opgenomen : die gegevens zijn weliswaar | au casier judiciaire : ces informations ne sont certes pas accessibles |
| niet toegankelijk voor de administratieve overheden (artikel 594, | aux administrations publiques (article 594, alinéa 1er, 3°, du Code |
| eerste lid, 3°, van het Wetboek van strafvordering), noch voor | |
| particulieren (artikel 595, eerste lid, 1°), maar zijn dat wel voor de | d'instruction criminelle) ni aux particuliers (article 595, alinéa 1er, |
| overheden belast met de uitvoering van opdrachten van de rechterlijke | 1°) mais le sont aux autorités chargées de l'exécution de missions |
| macht in strafzaken, zonder dat de betrokkenen dat kunnen vermijden, | |
| terwijl een herstel in eer en rechten verhindert (krachtens artikel | judiciaires en matière pénale, sans que les intéressés puissent y |
| 634 van het Wetboek van strafvordering) dat de beslissing tot | obvier, alors que la réhabilitation empêche (en vertu de l'article 634 |
| veroordeling in de uittreksels uit het strafregister wordt vermeld. | du Code d'instruction criminelle) que la décision de condamnation soit |
| B.6.2. Dat verschil in behandeling berust op het criterium van de aard | mentionnée dans les extraits du casier judiciaire. |
| van de rechterlijke beslissing die ten aanzien van de betrokkene werd | B.6.2. Cette différence de traitement repose sur le critère du type de |
| genomen. De beslissing tot opschorting van de uitspraak of tot | |
| probatieopschorting onderscheidt zich van het herstel in eer en | décision judiciaire dont l'intéressé a fait l'objet. La décision |
| rechten in zoverre zij wordt genomen met inachtneming van de gepleegde | ordonnant la suspension du prononcé ou la suspension probatoire se |
| feiten, het gerechtelijk verleden van de beklaagde en zijn | distingue de la réhabilitation en ce qu'elle est prise en |
| persoonlijkheid, en in zoverre zij enkel kan worden toegekend indien | considération des faits commis, des antécédents judiciaires du prévenu |
| aan de wettelijke voorwaarden is voldaan. Het doel van die | et de sa personnalité et qu'elle ne peut être accordée que si les |
| clementiemaatregel is het bevorderen van de reclassering van de | conditions légales sont réunies. L'objectif de cette mesure de |
| betrokkene. Met een herstel in eer en rechten wordt eveneens de | |
| maatschappelijke re-integratie van de veroordeelde nagestreefd, maar | clémence est de favoriser le reclassement de la personne concernée. La |
| het is afhankelijk van het onberispelijk gedrag van diegene die is | réhabilitation poursuit également la réinsertion sociale du condamné |
| veroordeeld, en van de vergeving die men hem wil toekennen. | mais elle est fonction de la conduite irréprochable de celui qui a été |
| Het feit dat beide rechtsfiguren nauw met elkaar verwant zijn, | condamné et du pardon qu'on entend lui accorder. |
| verplicht de wetgever daarom niet, bij het nemen van een beslissing | La proximité des deux institutions n'impose pas pour autant au |
| over de opname van de beslissingen tot opschorting van de uitspraak | législateur de prévoir, en décidant de l'inscription au casier |
| van de veroordeling en tot probatieopschorting in het strafregister, | judiciaire des décisions ordonnant la suspension du prononcé de la |
| te voorzien in een mechanisme waardoor zij onder bepaalde voorwaarden | condamnation et la suspension probatoire, un mécanisme en permettant |
| kunnen worden geschrapt. Hij kon daarentegen oordelen dat het doel dat | la suppression dans certaines conditions. Il a pu, en revanche, |
| erin bestaat de overheden belast met de uitvoering van de opdrachten | considérer que l'objectif d'assurer une information complète des |
| van de rechterlijke macht in strafzaken volledig te informeren over de strafbare feiten die in het verleden door de in het centraal strafregister vermelde personen zijn gepleegd, verantwoordt dat de beslissingen tot opschorting van de uitspraak van de veroordeling en tot probatieopschorting, die op ernstige feiten betrekking kunnen hebben, niet zonder meer na het verstrijken van een bepaalde termijn worden uitgewist. B.6.3. Overigens heeft het herstel in eer en rechten, dat trouwens niet automatisch plaatsvindt, tot gevolg dat de veroordelingen waarop het betrekking heeft, ontoegankelijk worden gemaakt voor de administratieve overheden en verhindert het dat zij nog op de voor particulieren bestemde uittreksels uit het strafregister worden vermeld. De informatie over die veroordelingen blijft niettemin toegankelijk voor de overheden belast met de uitvoering van de | autorités chargées de l'exécution des missions judiciaires en matière pénale quant aux faits pénalement répréhensibles commis dans le passé par les personnes renseignées au casier judiciaire central justifie que les décisions ordonnant la suspension du prononcé de la condamnation et la suspension probatoire, qui peuvent concerner des faits graves, ne soient pas effacées purement et simplement après l'écoulement d'un certain délai. B.6.3. Du reste, la réhabilitation, qui n'est d'ailleurs pas automatique, a pour effet de rendre les condamnations qu'elle concerne inaccessibles aux autorités administratives et empêche qu'elles soient encore mentionnées sur les extraits du casier judiciaire destinés aux particuliers. L'information concernant ces condamnations reste toutefois accessible aux autorités chargées de l'exécution des |
| opdrachten van de rechterlijke macht in strafzaken, aangezien de | missions judiciaires en matière pénale puisque les arrêts de |
| arresten van herstel in eer en rechten eveneens in het strafregister | réhabilitation sont également mentionnés au casier judiciaire en |
| worden vermeld met toepassing van artikel 590, eerste lid, 11°, van | application de l'article 590, alinéa 1er, 11°, du Code d'instruction |
| het Wetboek van strafvordering; de situatie van de beklaagden die een | criminelle; il s'ensuit que la situation des prévenus qui ont |
| opschorting van de uitspraak van de veroordeling hebben genoten, | bénéficié d'une suspension du prononcé de la condamnation et celle des |
| verschilt bijgevolg niet fundamenteel van die van de beklaagden die | prévenus qui ont été condamnés à une peine et réhabilités ne diffèrent |
| tot een straf zijn veroordeeld en in eer en rechten zijn hersteld, | pas fondamentalement dès lors que les renseignements concernant les |
| omdat de inlichtingen betreffende de gepleegde feiten in beide | |
| gevallen voor de gerechtelijke overheden toegankelijk blijven. | faits commis restent, dans les deux cas, accessibles aux autorités |
| B.6.4. Het argument dat door de verzoeker voor de verwijzende rechter | judiciaires. B.6.4. L'argument tiré par le demandeur devant le juge a quo de |
| wordt afgeleid uit het arrest nr. 1/2011 van 13 januari 2011 is niet | l'arrêt n° 1/2011 du 13 janvier 2011 n'est pas fondé puisque, dans |
| gegrond omdat, in die zaak, het Hof bepalingen heeft afgekeurd die aan | cette espèce, la Cour a censuré des dispositions qui réservaient à une |
| een bepaalde categorie van personen een gunstigere behandeling | catégorie de personnes un traitement plus favorable que celui qu'elles |
| voorbehielden dan aan een andere categorie. | réservaient à l'autre. |
| De in het geding zijnde bepalingen zijn niet onbestaanbaar met de | Les dispositions en cause ne sont pas incompatibles avec les articles |
| artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | 10 et 11 de la Constitution. |
| B.6.5. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.6.5. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| Artikel 621 van het Wetboek van strafvordering schendt de artikelen 10 | L'article 621 du Code d'instruction criminelle ne viole pas les |
| en 11 van de Grondwet niet. | articles 10 et 11 de la Constitution. |
| Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
| artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 8 maart 2012. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 8 mars 2012. |
| De griffier, | Le greffier, |
| P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
| De voorzitter, | Le président, |
| R. Henneuse. | R. Henneuse. |