← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 24/2012 van 16 februari 2012 Rolnummer : 5264 In zake :
de prejudiciële vraag over artikel 38, § 5, van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer,
gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 19 Het
Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 24/2012 van 16 februari 2012 Rolnummer : 5264 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 38, § 5, van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 19 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 24/2012 du 16 février 2012 Numéro du rôle : 5264 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 38, § 5, des lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par l'arrêté royal du 16 ma La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. La(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 24/2012 van 16 februari 2012 | Extrait de l'arrêt n° 24/2012 du 16 février 2012 |
Rolnummer : 5264 | Numéro du rôle : 5264 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 38, § 5, van de wetten | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 38, § 5, des |
betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij | lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par |
koninklijk besluit van 16 maart 1968, gesteld door de Politierechtbank | l'arrêté royal du 16 mars 1968, posée par le Tribunal de police de |
te Brussel. | Bruxelles. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de | composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. |
rechters L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en P. | Lavrysen, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et P. Nihoul, |
Nihoul, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder | assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le président R. |
voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, | Henneuse, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 22 februari 2010 in zake het openbaar ministerie tegen | Par jugement du 22 février 2010 en cause du ministère public contre |
Mohamed El Moussati, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | Mohamed El Moussati, dont l'expédition est parvenue au greffe de la |
ingekomen op 6 december 2011, heeft de Politierechtbank te Brussel de | Cour le 6 décembre 2011, le Tribunal de police de Bruxelles a posé la |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 38, § 5, van de wet van 16 maart 1968 betreffende de | « L'article 38, § 5, de la loi du 16 mars 1968 relative à la police de |
politie over het wegverkeer, in samenhang gelezen met de artikelen 21 | la circulation routière lu en combinaison avec les articles 21 et 23 |
en 23 van dezelfde wet, met artikel 2 van het koninklijk besluit van | de la même loi, avec l'article 2 de l'arrêté royal du 23 mars 1998 |
23 maart 1998 betreffende het rijbewijs en, meer algemeen, met het | relatif au permis de conduire et, plus généralement, avec l'ensemble |
gehele koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs, | de l'arrêté royal du 23 mars 1998 relatif au permis de conduire, |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre artikel 38, § 5, van | viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que |
de wet van 16 maart 1968 betrekking heeft op de houders van een | l'article 38, § 5, de la loi du 16 mars 1968 vise les titulaires de |
rijbewijs van categorie A die gelijktijdig houders zijn van een | permis de catégorie A et titulaires simultanément d'un permis de |
rijbewijs van categorie B, en niet op de houders van een rijbewijs van | catégorie B, et non les titulaires d'un permis de catégorie A, non |
categorie A die niet gelijktijdig houders zijn van een rijbewijs van | titulaires simultanément d'un permis de catégorie B, tels que visés à |
categorie B, zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 23 maart 1998 | l'arrêté royal du 23 mars 1998 relatif au permis de conduire et plus |
betreffende het rijbewijs en meer in het bijzonder in artikel 2 van | particulièrement à l'article 2 dudit arrêté royal ? ». |
het genoemde koninklijk besluit ? ». | |
Op 21 december 2011 hebben de rechters-verslaggevers J. Spreutels en | Le 21 décembre 2011, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la |
L. Lavrysen, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de | |
bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof | loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les |
ervan in kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht | juges-rapporteurs J. Spreutels et L. Lavrysen ont informé la Cour |
voor te stellen een arrest van onmiddellijk antwoord te wijzen. | qu'ils pourraient être amenés à proposer de rendre un arrêt de réponse immédiate. |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Artikel 38, § 5, van de wetten betreffende de politie over het | B.1. L'article 38, § 5, des lois relatives à la police de la |
wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 1968, | circulation routière, coordonnées par arrêté royal du 16 mars 1968, |
zoals ingevoegd bij de wet van 21 april 2007, bepaalt : | tel qu'il a été inséré par la loi du 21 avril 2007, dispose : |
« De rechter moet het verval van het recht tot sturen uitspreken en | « Le juge doit prononcer la déchéance du droit de conduire et rendre |
het herstel van het recht tot sturen minstens afhankelijk maken van | la réintégration du droit de conduire dépendante au moins de la |
het slagen voor het theoretisch of praktisch examen indien hij | réussite des examens théorique ou pratique s'il condamne du chef d'une |
veroordeelt wegens een overtreding begaan met een motorvoertuig die | infraction commise avec une véhicule à moteur pouvant donner lieu à |
tot een verval van het recht tot sturen kan leiden en de schuldige | une déchéance du droit de conduire, et que le coupable est titulaire |
sinds minder dan twee jaar houder is van het rijbewijs B. | depuis moins de deux ans du permis de conduire B. |
Het eerste lid is niet van toepassing op artikel 38, § 1, 2°, in geval | L'alinéa 1er n'est pas d'application à l'article 38, § 1er, 2°, en cas |
van een verkeersongeval met enkel lichtgewonden. | d'un accident de la circulation avec seulement des blessés légers. |
Het eerste lid is niet van toepassing op de overtredingen van de | L'alinéa 1er n'est pas d'application aux infractions du deuxième degré |
tweede graad, zoals bedoeld in artikel 29, § 1 ». | visées à l'article 29, § 1er ». |
B.2. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de vraag of de | B.2. La Cour est invitée à se prononcer sur la question de savoir si |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet geschonden zijn door artikel 38, § | les articles 10 et 11 de la Constitution sont violés par l'article 38, |
5, van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, | § 5, des lois relatives à la police de la circulation routière, |
gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 1968, zoals | coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1968, tel qu'il a été inséré |
ingevoegd bij de wet van 21 april 2007, doordat de rechter, met | par la loi du 21 avril 2007, en ce que le juge, en application de |
toepassing van voormeld artikel, bij een veroordeling wegens een | l'article précité, a l'obligation de prononcer la déchéance du droit |
overtreding begaan met een motorvoertuig waarvoor een rijbewijs van | de conduire et de subordonner la réintégration dans le droit de |
een andere categorie dan de categorie B is vereist en die tot een | conduire au moins à la réussite de l'examen théorique ou pratique |
verval van het recht tot sturen kan leiden en wanneer de overtreder | lorsqu'il condamne du chef d'une infraction commise avec un véhicule à |
sinds minder dan twee jaar houder is van het rijbewijs B, verplicht is | moteur pour lequel un permis de conduire d'une autre catégorie que la |
het verval van het recht tot sturen uit te spreken en het herstel van | catégorie B est requis et pouvant donner lieu à une déchéance du droit |
het recht tot sturen minstens afhankelijk moet maken van het slagen | de conduire et que le coupable est titulaire depuis moins de deux ans |
voor het theoretische of praktische examen, terwijl de rechter daartoe | du permis de conduire B, alors que le juge n'a pas cette obligation si |
niet is verplicht indien de schuldige voor dezelfde overtreding geen | la personne coupable de la même infraction n'est pas titulaire d'un |
houder is van een rijbewijs B. B.3. De keuze van de wetgever wordt in de parlementaire voorbereiding van de in het geding zijnde bepaling als volgt uiteengezet : « Kennis en vaardigheid zijn betrouwbaar te testen op het rijexamen, maar attitude en gedrag zijn dat niet. Daarom wordt het eerste jaar dat men zijn rijbewijs heeft behaald beschouwd als een jaar waarbinnen de praktijk moet uitwijzen of de nieuwe, meestal ook jonge, bestuurder een veilige rijstijl heeft ontwikkeld. Is dat niet het geval, dan moet hij zijn theoretisch en/of praktisch rijexamen opnieuw afleggen. Onder meer de volgende overtredingen komen volgens de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer in aanmerking voor een verval van het recht tot sturen : - alcohol en dronkenschap in het verkeer; - overtredingen van de tweede, derde of vierde graad; | permis de conduire B. B.3. Le choix du législateur est expliqué comme suit dans les travaux préparatoires de la disposition en cause : « La connaissance et l'habileté sont des éléments qui peuvent être testés de manière fiable lors de l'examen de conduite mais ce n'est pas le cas de l'attitude et du comportement. C'est pourquoi la première année suivant l'obtention du permis de conduire est considérée comme une année lors de laquelle la pratique doit démontrer si le nouveau, et souvent jeune, conducteur a développé un style de conduite sûr. Si ce n'est pas le cas, il doit alors repasser ses examens de conduite théorique et/ou pratique. Voici entre autres les infractions qui, selon la loi du 16 mars 1968 relative à la police de la circulation routière, entrent en ligne de compte pour une déchéance du droit de conduire : - alcool et ivresse au volant; - infractions du deuxième, troisième ou quatrième degré; |
- drugs in het verkeer; | - drogues au volant; |
- een radarverklikker aan boord hebben; | - disposer d'un détecteur de radar à bord; |
- verkeersongevallen met doden of ernstige gewonden veroorzaken; | - causer des accidents de la route avec tués ou blessés graves; |
- recidive (reeds drie keer veroordeeld in het jaar voorafgaand aan de | - récidive (déjà trois condamnations dans l'année précédant |
overtreding); | l'infraction); |
- rijden zonder houder te zijn van een rijbewijs of rijden terwijl men | - rouler sans être titulaire d'un permis de conduire ou rouler alors |
medisch ongeschikt is; | que l'on est médicalement inapte; |
- vluchtmisdrijf; | - délit de fuite; |
- de toegelaten maximumsnelheid met meer dan 30 kilometer per uur | - dépasser de plus de 30 kilomètres par heure la vitesse maximale |
overschrijden; | autorisée; |
- de toegelaten maximumsnelheid met meer dan 20 kilometer per uur | - dépasser de plus de 20 kilomètres par heure la vitesse maximale |
overschrijden in een bebouwde kom, zone 30 of woonerf » (Parl. St., | autorisée dans une agglomération, zone 30 ou zone résidentielle » |
Kamer, 2006-2007, DOC 51-2836/001, p. 4). | (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2836/001, p. 4). |
Een amendement werd aangenomen dat de vermelde termijn van een op twee | Un amendement portant à deux ans le délai précité d'un an a été adopté |
jaar brengt (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2836/002). | (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2836/002). |
B.4. Zoals het Hof in zijn arresten nrs. 163/2009, 203/2009, 81/2010 | B.4. Comme la Cour l'a jugé dans ses arrêts nos 163/2009, 203/2009, |
en 5/2011 heeft geoordeeld, wordt de maatregel van het verval van het | 81/2010 et 5/2011, la mesure de la déchéance du droit de conduire un |
recht tot besturen van een motorvoertuig verantwoord door de | véhicule à moteur est justifiée par le souci de diminuer les accidents |
bekommernis verkeersongevallen te verminderen en op die manier de verkeersveiligheid te bevorderen. De in het geding zijnde maatregel strekt ertoe bestuurders met een geringe ervaring in het wegverkeer, zoals te dezen, aan een strenger toezicht te onderwerpen dan andere bestuurders. Door de eerstgenoemde bestuurders te verplichten, wanneer zij wegens bepaalde overtredingen zijn veroordeeld, hun theoretische kennis of praktische vaardigheden opnieuw te bewijzen, draagt de maatregel bij tot een verbetering van de veiligheid van de andere weggebruikers en van de verkeersveiligheid in het algemeen. De maatregel is bovendien beperkt tot bestuurders die bepaalde ernstige verkeersovertredingen hebben begaan. Aan de andere bestuurders die wegens dezelfde overtredingen zijn veroordeeld, kan precies dezelfde verplichting worden opgelegd, alleen behoort het dan tot de beoordelingsvrijheid van de rechter om die verplichting al dan niet op te leggen. Gelet op de doelstelling van de in het geding zijnde maatregel en op de omstandigheid dat de wetgever ervan is kunnen uitgaan dat de grootste risico's diegene zijn die te maken hebben met het feit dat bestuurders met een geringe ervaring houder zijn van een rijbewijs van categorie B, met name rekening houdend met het aandeel van de voertuigen in het verkeer waarvoor dat rijbewijs is vereist, leidt de keuze van de wetgever om de beoordelingsvrijheid van de rechter ten aanzien van een bepaalde categorie van veroordeelden uit te sluiten, niet tot een kennelijk onredelijk verschil in behandeling of tot een kennelijk onevenredige straf. B.5. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | de la route et de favoriser ainsi la sécurité routière. La mesure en cause vise à soumettre les conducteurs ayant, comme en l'espèce, peu d'expérience de la circulation routière à un contrôle plus sévère que celui auquel sont soumis les autres conducteurs. En obligeant les premiers, lorsqu'ils sont condamnés pour avoir commis certaines infractions déterminées, à prouver à nouveau leur connaissance théorique ou leurs aptitudes pratiques, la mesure contribue à améliorer la sécurité des autres usagers de la route et à augmenter la sécurité routière en général. La mesure est en outre limitée aux conducteurs qui ont commis certaines infractions de roulage graves. Les autres conducteurs qui sont condamnés pour les mêmes infractions peuvent se voir imposer la même obligation, sous cette réserve qu'il appartient dans ce cas au juge d'apprécier si cette obligation doit être imposée ou non. Eu égard à l'objectif de la mesure en cause et à la circonstance que le législateur a pu considérer que les risques les plus élevés étaient ceux liés à la détention, par les conducteurs ayant peu d'expérience, d'un permis de catégorie B, compte tenu notamment de la proportion des véhicules en circulation pour lesquels ce permis est requis, le choix du législateur d'exclure le pouvoir d'appréciation du juge à l'égard d'une catégorie déterminée de condamnés ne conduit pas à une différence de traitement manifestement déraisonnable ou à une sanction pénale manifestement disproportionnée. B.5. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 38, § 5, van de wetten betreffende de politie over het | L'article 38, § 5, des lois relatives à la police de la circulation |
wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 1968, | routière, coordonnées par arrêté royal du 16 mars 1968, ne viole pas |
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 16 februari 2012. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 16 février 2012. |
De griffier, | Le greffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
De voorzitter, | Le président, |
R. Henneuse | R. Henneuse |